51
การนานวตั กรรมและเทคโนโลยที นั สมยั มาใช้ ในการพฒั นาการเรียนการสอน ในปัจจุบนั การเรียนการสอนไดน้ าทฤษฏี การเรียนรู้ และหลกั การมาใช้ เพ่ือใหเ้ กิด คณุ ภาพของการสอน การใชว้ สั ดุอุปกรณ์ เขา้ ช่วยในการจดั การเรียนการสอนกเ็ ป็น วธิ ีการท่ีทาใหบ้ ทเรียนมีประสิทธิภาพ 4 ประการ คือ 1. ใหผ้ เู้ รียนไดม้ ีส่วนร่วมในการเรียนรู้ 2. ใหผ้ เู้ รียนไดร้ ับขอ้ มลู ยอ้ นกลบั อยา่ ง ฉบั พลนั 3. ใหผ้ เู้ รียนไดร้ ับการเสริมแรง 4. ใหผ้ เู้ รียนไดเ้ รียนรู้เป็นข้นั ตอนทีละ นอ้ ย 52
การใช้นวตั กรรมและเทคโนโลยเี สริม การเรียนการสอน ประเภทของนวตั กรรมส่ือ บทเรียนอิเลก็ ทรอนิกส์ (Courseware) เน้ือหาดิจิทลั (Digital Content) ส่ือมลั ติมีเดียระบบเรียนรู้ดว้ ย ตนเอง สื่อการสอนลกั ษณะ PowerPoint คอมพิวเตอร์ช่วยสอน 53
ประเภทของส่ือ บทเรียนอเิ ลก็ ทรอนิกส์ (Courseware)หมายถึง เนื้อหาและเทคนิคการเรียนรู้ทีถ่ ูกแปลงให้อย่ใู นลกั ษณะของสื่อ อเิ ลก็ ทรอนิกส์ - Class notes , scanned images, syllabi, textbooks, tutorials และ assignments ของผ้สู อนทนี่ าเสนอด้วย เทคโนโลยคี อมพวิ เตอร์ ส่ือรูปแบบปฏิสมั พนั ธ์ที่เผยแพร่ท้งั ในลกั ษณะเชิง พาณิชยแ์ ละใหบ้ ริการดาวน์โหลด บทเรียนที่พฒั นาดว้ ยAuthoring Tools เช่น Toolbook หรือ AuthorWare บทเรียนที่นาเสนอรูปแบบ Online และ Offline หนงั สือ/วารสารอิเลก็ ทรอนิกส์ จดั ทาในรูปแบบ Acrobat เทปเสียงดิจิทลั /วดิ ีทศั น์ดิจิตอล 54
รูปแบบของส่ือ Courseware 1 เอกสารการฝึ กอบรม 2 สื่อมลั ตมิ เี ดยี ระบบเรียนรู้ด้วย ตนเอง 3 ส่ือการสอนในรูป PowerPoint 55
สื่อมลั ตมิ เี ดียระบบการเรียนรู้ด้วย ตนเอง ประกอบด้วย เนื้อหา รูปภาพ ภาพนิ่ง ภาพเคลื่อนไหว และเสียง ผสมผสานรวมกนั พร้อมระบบโต้ตอบกบั ผู้ใช้ พฒั นาจาก โปรแกรมสร้างสื่อเช่น Macromedia, Authorware,Flash 56
เนื้อหาดจิ ทิ ัล (Digital Content) เนื้อหาสาระสื่อประสมทีน่ ักเรียน สามารถค้นหาและรวบรวมเป็ นข้อมูล ในการเรียนรู้ ซึ่งประกอบด้วย วดี ิทศั น์ ซีดีรอม เวบ็ ไซต์ อีเมล์ ระบบ การจดั การเรียนรู้ออนไลน์ สถานการณ์จาลองในคอมพวิ เตอร์ การอภิปรายโตต้ อบไฟลข์ อ้ มลู ฐานขอ้ มลู และเสียง 57
ส่ือการสอนในลกั ษณะของ PowerPoint ลกั ษณะของส่ือ ช่ือตอน จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม วสั ดุ อปุ กรณ์การเรียนรู้ เน้ือหาโดยสรุป คาถาม ทา้ ยบท แหล่งขอ้ มลู อา้ งอิง หมายเลขสไลด์ 58
สื่อการสอนในลกั ษณะของ PowerPoint หลกั การพฒั นาส่ือมัลติมีเดยี และส่ือ PowerPoint มีรูปแบบการนาเสนอที่โดดเด่น น่าสนใจ ใชฟ้ อนตท์ ี่ไดม้ าตรฐาน ขนาดเหมาะสม มีมาตรฐานเดียวกนั ท้งั ส่ือ มีระบบโตต้ อบกบั ผใู้ ชท้ ี่เหมาะสม มีความถกู ตอ้ งตามหลกั ภาษาไทย 59
วยสอน (Computer Assisted Instruction : CAI) เป็ นขบวนการเรียนการสอนโดยใช้ สื่อคอมพวิ เตอร์ โดยตรงและเป็ นการเรียน แบบมปี ฏสิ ัมพนั ธ์ (Interactive) สามารถ โต้ตอบระหว่างผู้เรียนกบั คอมพวิ เตอร์ 60
องค์ประกอบสาคญั ของคอมพวิ เตอร์ ช่วยสอน การเสนอส่ิงเร้าใจให้กบั ผู้เรียน การประเมินการตอบสนองกบั ผู้เรียน การให้ข้อมูลย้อนกลบั เพื่อการเสริมแรง การให้ ผู้เรียนเลือกส่ิงเร้ าในลาดับต่ อไป 61
ชนิดและประเภทของคอมพวิ เตอร์ช่วย สอน เพ่ือการสอน (Tutorial Instruction) มีวตั ถปุ ระสงคเ์ พ่อื สอนเน้ือหาใหม่ใหผ้ เู้ รียน แบ่งเน้ือหาเป็นหน่วยยอ่ ย มีคาถามในตอนทา้ ย มีการวดั ผล 62
ชนิดและประเภทของคอมพวิ เตอร์ช่วย สอน ประเภทการฝึ กหัด(Drill and Practice) มีวตั ถปุ ระสงคเ์ พ่ือฝึ กความแม่นยาหลงั เรียน โปรแกรมจะไม่เสนอเน้ือหาแต่ใชว้ ธิ ีสุ่มคาถาม ท่ีนามาจากคลงั ขอ้ สอบ มีการเสนคาถามซ้าแลว้ ซ้าอีกเพอื่ วดั ความจริง มิใช่การเดา มีการประเมินผล 63
ชนิดและประเภทของคอมพวิ เตอร์ช่วย สอน ประเภทสถานการณ์ จาลอง (Simulation) เพื่อใหผ้ เู้ รียนทดลองปฏิบตั ิกบั สถานการณ์ จาลองท่ีมีความใกลเ้ คียงกบั เหตุการณ์จริง เพ่ือฝึ กทกั ษะและเรียนรู้โดยไมต่ อ้ งเสีย ค่าใชจ้ ่ายมาก 64
ชนิดและประเภทของคอมพวิ เตอร์ช่วย สอน ประเภทเกมส์ การสอน (Instruction Games) เพอื่ กระตุน้ ความสนใจของผเู้ รียน ใหค้ วามรู้ผเู้ รียนในแง่กระบวนการคิด เพิม่ บรรยากาศการเรียนรู้มากข้ึน ประเภทการค้นพบ (Discovery) เพอื่ ใหผ้ เู้ รียนมีโอกาสทดลองกระทาส่ิงต่างๆ ก่อน หาขอ้ สรุปไดด้ ว้ ยตนเอง โปรแกรมจะนาเสนอปัญหาใหผ้ เู้ รียนไดล้ อง ผดิ ลองถกู ใหข้ อ้ มูลแก่ผเู้ รียนเพ่อื ช่วยผเู้ รียนในการคน้ พบ น้นั จนกวา่ จะไดข้ อ้ สรุป 65
ชนิดและประเภทของคอมพวิ เตอร์ ช่วยสอน ประเภทการแก้ปัญหา เพือ่ ใหผ้ เู้ รียนรู้จกั คิด การตดั สินใจโดยกาหนดเกณฑ์ ไว้ ใหผ้ เู้ รียนพจิ ารณาตามเกณฑ์ ประเภทการทดสอบ ไม่มีวตั ถุเพอื่ การสอน แต่ใชป้ ระเมินการสอนของครู หรือการเรียนของผเู้ รียน คอมพิวเตอร์จะประเมินผลทนั ทีวา่ ผเู้ รียนสอบได้ ลาดบั ที่เท่าไร 66
ลกั ษณะของบทเรียนคอมพวิ เตอร์ช่วย สอน การนาเสนอเป็ นตอนส้ันๆ มีการโต้ตอบกบั ผู้เรียน มีบททบทวน เพื่อตรวจสอบความเข้าใจ ควรใช้สื่อเพื่อสร้างแรงจูงใจ ความมั่นใจใน การเรียนรู้ แบบฝึ กปฏิบัติและแบบทดสอบ ควรมกี ารเสริมแรงเม่ือผู้เรียนตอบผดิ 67
บุคลากรท่ีเกย่ี วข้อง การจดั ทาบทเรียน กล่มุ ผู้เช่ียวชาญ ดา้ นหลกั สูตรและเน้ือหา ดา้ นการสอน เป็นผมู้ ีประสบการณ์สอนในวชิ าน้นั ดา้ นสื่อ ดา้ นโปรแกรมคอมพิวเตอร์ กล่มุ ผู้ออกแบบและสร้างบทเรียน วิเคราะห์เน้ือหา กิจกรรมต่างๆ สร้างStoryboard 68
บุคลากรทเี่ กยี่ วข้อง การจดั ทาบทเรียน ผู้บริหารโครงการ ทาหน้าที่จัดกรและบริหารงาน ต่างๆ ควบคุมคุณภาพบทเรียน ประสานงานกบั กลุ่มต่างๆ ควบคุมงบประมาณ 69
การจักทาบทเรียนควร คานึงถงึ ส่วนประกอบดังนี้ บทนาเร่ือง (Title) คาชี้แจงบทเรียน (Instruction) วตั ถุประสงค์บทเรียน (Objective) รายการเมนูหลกั (Main Menu) แบบทดสอบก่อนเรียน (Pre-test) เนื้อหาบทเรียน (Information) แบบทดสอบท้ายบทเรียน (Post test) บทสรุปและการนาไปใช้ งาน (Summary) 70
การออกแบบหน้าจอของบทเรียน ความละเอยี ดของจอภาพ การใช้ สี รูปแบบของการจัดหน้ าจอ การนาเสนอเนื้อหาท่ีเป็ นข้อความ รูปแบบการนาเสนอ และควบคุมบทเรียน 71
การจดั การศึกษาทางไกล คือ การถ่ายทอดความรู้ ทักษะและประ การณ์ต่างๆ ผ่านสื่อ โดยผู้เรียนและผู้สอนไม่ ต้องพบกนั เป็ นประจา โดยถ่ายทอดความรู้ผ่านสื่อ หนังส่ือพมิ พ์ วทิ ยุ โทรทัศน์ เทปเสียง วดี ทิ ศั น์ คอมพวิ เตอร์และสื่ออื่นๆ 72
สื่อหลายมิติ (Hypermedia) เทคโนโลยขี องการอ่านและการเขียนทไี่ ม่ เรียงลาดบั เนื้อหากนั นาเสนอลกั ษณะ ข้อความ ภาพ หรือ ภาพกราฟิ ก และมีการเช่ือมโยงกนั 73
จุดมุ่งหมายของการใช้ส่ือหลายมิติ ใช้เป็ นเครื่องมือในการสืบค้น (Browsing) ใช้เพ่ือการเชื่อมโยง (Linking) ใช้ ในการสร้ างบทเรียน (Authoring) 74
การเรียนการสอนผ่านเวบ็ ไซต์ ลกั ษณะเด่น คือ ผู้เรียนสามารถเรียนเวลาใด หรือสถานที่ใดกไ็ ด้ 75
ข้อดี ข้อเสียของการเรียนการสอนผ่าน เวบ็ ไซต์ ข้ อดี ติดต่อสื่อสารรวดเร็ว ไมจ่ าจดั เวลาสถานที่ ผเู้ รียนและผสู้ อนไมต่ อ้ งพบกนั ในหอ้ งเรียน ผเู้ รียนและผสู้ อนไม่ตอ้ งการเรียนและสอน เวลาเดียวกนั ผกู้ ลา้ ตอบคาถาม และต้งั คาถามมากข้ึน โดย อาศยั E-mail chat อื่นๆ 76
ข้อดี ข้อเสียของการเรียนการสอนผ่าน เวบ็ ไซต์ ข้ อเสี ย ไม่สามารถรับรู้ความรู้สึก ปฏิกิริยาท่ีแทจ้ ริง ของผเู้ รียนและผสู้ อน ไม่สามารถส่ือถึงความรู้สึก อารมณ์ในการ เรียนรู้ไดอ้ ยา่ งแทจ้ ริง ผเู้ รียนและผสู้ อนจะตอ้ งมีความพร้อมในการ ใชค้ อมพวิ เตอร์ ผเู้ รียนบา้ งคนไม่สามารถศึกษาดว้ ยตนเองได้ 77
ประโยชน์ของการเรียนการสอนผ่าน เวบ็ ไซต์ เพมิ่ ประสิทธิภาพการเรียนการสอน สนับสนุนการเรียนการสอน เกดิ เครือข่ายความรู้ เน้นการเรียนแบบผู้เรียนเป็ นศูนย์กลาง ลดช่องว่างระหว่างเมืองกบั ท้องถน่ิ 78
ผู้จดั ทา นายณัฐพงษ์ จรัญ รหัสนิสิต 61501317 สาขาการบริหารการศึกษา ช้ันปี ท่ี 2 วทิ ยาลยั การศึกษา มหาวทิ ยาลยั พะเยา 79
80
Search
