ÜNİTE – 3 KAZANIM MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM Başkomutanlık Yasası ve Tekalif-i Millîye Emirleri 1. Mustafa Kemal, 5 Ağustos 1921’de Başkomutanlık 4. • Kütahya-Eskişehir Savaşları’ndan sonra ordu- Kanunu ile TBMM’nin tüm yetkilerini üç aylık bir sü- nun ihtiyaçlarını karşılamak için Sakarya Savaşı reyle üzerine almıştır. Ordunun eksikliklerini gider- öncesinde Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, mek üzere Tekalif-i Milliye Emirlerini yayınlamış ve 7-8 Ağustos 1921’de Tekâlif-i Milliye Emirlerini halkın orduya desteğini sağlamıştır. yayımlamıştır. Bu emirler doğrultusunda Türk milleti varını yoğunu vatanı için feda etmiştir. Buna göre; •• Hint Müslümanlarının yardımı olarak Ankara’ya I. Topyekûn mücadeleye geçildiğine, ulaşan para miktarı 125.000 İngiliz lirasıdır. Hint II. Milli mücadelenin halka dayandırıldığına, Müslümanlarının Anadolu’da mücadele eden III. Alınan önlemlerin askeri başarı sağladığına Türklere yardım amacıyla Hint Hilafet Komite- sine yaptıkları bağışın daha fazla olduğu fakat yargılarından hangilerine ulaşılabilir? Ankara’ya gelinceye kadar kayıplara uğradığı söylenmektedir. A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III Alptekin Müderrisoğlu Kurtuluş Savaşı’nın Mali Kaynakları, s. 49-52 (Düzenlenmiştir.). 2. 5 Ağustos 1921’de kabul edilen Başkomutanlık Ya- YAYINLARI sası ile meclise ait olan yasama, yürütme ve yargı Bu bilgilerden çıkarılabilecek en kapsamlı yargı yetkisi Mustafa Kemal’e devredilmiştir. aşağıdakilerden hangisidir? Buna göre aşağıdakilerden hangisi Mustafa Ke- A) Türk milleti vatanseverlik örneği göstermiştir. mal’in yasama yetkisini kullandığının gösterge- sidir? B) Ümmetçilik fikri Hintli Müslümanlar arasında et- kili olmuştur. A) İstanbul Hükümet ile iş birliğini reddetmesi B) Başkomutan olarak orduyu idare etmesi C) Hint Müslümanları Milli Mücadele’ye maddi des- C) Tekalif-i Milliye Emirleri’ni yayımlaması tekte bulunmuşlardır. D) Yurdun bağımsızlığı için savaşması D) Milli Mücadele için iç ve dış destek sağlanmıştır. AV 3. 5 Ağustos 1921 günlü gizli oturumda, kendisine 5. 5 Ağustos 1921’de Mustafa Kemal’e Başkomutan- gösterilen güven ve yakınlığa teşekkür eden Mus- lık Yasası ile TBMM’nin tüm yetkileri devredilmiştir. tafa Kemal Paşa, bir önerge sunar. Başkumandan- Bu yetkiler üç aylığına verilmiş olup mevcut olağa- lığı, yararların çarçabuk elde edilebilmesi, ordunun nüstü tehlikeden kurtulmayı isteme sebebiyle üç maddi ve manevi kuvvetinin hemen artırılıp pekiş- kez daha uzatılmıştır. Fakat Meclis’teki muhalifler tirilmesi ve yönetiminin bir kat daha sağlamlaştırıl- Mustafa Kemal’in Başkomutanlıkta kalmasını iste- ması için, meclisin tüm yetkilerini fiilen kullanmak memişlerdir. şartıyla kabul etmektedir. Bu yetkinin de üç ayla sınırlandırılmasını diler. Buna göre Mustafa Kemal’e verilen Başkomu- tanlık yetkisinin bir çok kez uzatılmasının sebe- Mustafa Kemal’in, kendisine verilen yetkinin üç bi aşağıdakilerden hangisidir? aylık süreyle sınırlandırılmasını istemesi aşağı- dakilerden hangisine önem verdiğini gösterir? A) Mecliste Mustafa Kemal’e güven duyulması ko- nusunda görüş birliğine varılması A) Milli iradeye B) Ülkenin içinde bulunduğu olumsuz durumdan B) Tam bağımsızlığa kurtulma isteği C) Orduyu komuta etmeye C) Ulusal egemenliğin zarar görmesini engelleme arzusu D) Milli bilinç oluşturmaya D) Ekonomik bağımsızlığın gerçekleştirmek isten- mesi 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 84
YENİ NESİLE GEÇİŞ KİT 5 Başkomutanlık Yasası ve Tekalif-i Millîye Emirleri TEST 6. Aşağıda Tekalifi Millîye Emirleri’ne karşı halkın tutumu verilmiştir. Orduya makineli tüfek ve top yapanlar Cepheye mermi hazırlayan çocuklar Cepheye mermi taşıyan kadınlar Bu görseller değerlendirildiğinde Türk milleti için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bağımsızlığı amaç edinmiştir. B) Topyekün mücadeleye girişmiştir. C) Orduya yardım etmek için seferber olmuştur. D) Milli egemenliğe ulaşmak için fedakârca çalışmıştır. AV YAYINLARI 7. 8. “Gerçekten milletimiz, düş- Veriyoruz paşam, ben Nevşehir çarşısından manın hazırlıklarına karşılık Gelme bir çarığım, giysin beni piyade. vermek için hiçbir özveriden O giydikçe ısınır toprak, ayaklarım üşümez, çekinmedi. Ordumuzu kuv- Al benim son çarığımı. vetlendirmek için para, insan, Çıkardım gömleğimi veriyorum, silah, hayvan, araba, kısacası Kılıç salsın giyende süvariler. her ne gerekse, son derece is- Yaz sıcağında ağustos güneşinin ellerinden tekle verdi.” Terlerini alsın. Atatürk Bu dizelere göre Türk halkı Milli Mücadele’de or- Atatürk bu sözlerinde Türk milletinin; dunun hangi ihtiyaçlarını karşılamıştır? I. Fedakâr, II. Vatansever, A) Haberleşme aracı B) Motorlu taşıt III. Milli egemenlik yanlısı özelliklerinden hangilerine sahip olduğundan C) İnsan gücü D) Kılık kıyafet bahsetmiştir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III 85 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
Ü N İ T E – 3 YENİ NESİL MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM Başkomutanlık Yasası ve Tekalif-i Millîye Emirleri 1. Tekâlif-i Milliye Emirleri ile Türk halkına yüklenen sorumluluklardan bazıları şunlardır: •• Bazı sanat(zanaat) erbabı ve imalâthaneler belirli işleri yapmak ve malları üretmekle görevlendirilecektir. •• Halkın elindeki binek hayvanlarının ve taşıt araçlarının yüzde 20’sine el konulacaktır. •• Yiyecek maddelerinin yüzde 40’ına el konacaktır. Buna göre aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Cinsi Fiyatı(Kuruş) Miktarı B) Meslek İmalat Ürünleri Don 75 426.609 Adet Demirci Kılıç, mızrak Gömlek 75 452.672 Adet Marangoz Eyer Çorap 31 363.285 Adet Saraç Koşum takımı C) Cinsi Miktarı D) Cinsi Fiyatı (Kuruş) Ton 16.703 Dört tekerlekli yaylı %20’si ordu hizmetinde Buğday 7 1.274 araba kullanıldı. 591 At ve öküz arabaları %20’si ordu hizmetinde Bulgur 9 kullanıldı. Patates 7 Binek ve topçeker %20’si ordu hizmetinde hayvanları kullanıldı. AV YAYINLARI 2. Başkomutan seçilen Mustafa Kemal Paşa meclise teşekkür ederek şunları söyledi: “Efendiler, zavallı milletimizi esir etmek isteyen düşmanları, Allah’ın yardımıyla mutlaka mağlûp edeceğimize güvenim ve bağlılığım bir dakika olsun sarsılmamıştır. Bu dakika- da bu tam inancı, yüce Heyetiniz’e karşı, bütün millete karşı ve bütün âleme karşı ilân ederim.” Mustafa Kemal Paşa’nın bu konuşmasına göre; I. Türk milletinin bağımsızlığına kast edenlerin olduğu, II. Düşmanla uzlaşmanın elzem olduğunu, III. İstiklal yolunda mücadeleye girişileceğine yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 86
Başkomutanlık Yasası Ve Tekalif-i Milliye Emirleri KAT 6TEST 3. Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Sakarya Zaferi’nden sonra Tekalif-i Milliye Emirleri’nin uygulanıp uygulanma- masıyla ile ilgili olarak ‘Millete Beyannamesi’nde şu mesajları vermiştir: “… Ancak silahlarımızı, maksadımız tam olarak elde edildikten sonra bırakacağı- mızdan pek yakın olan bu mutlu ana kadar, evvelce olduğu gibi bütün millet fertle- rinin en büyük gayret ve fedakârlık göstermesini bekleriz…’’ Buna göre Mustafa Kemal’in Tekalif-i Milliye Emirleri ile ilgili olarak vurgulamak istediği temel düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Uygulamasında aksaklıkların yaşandığı B) Kazanılan zafere büyük etkisinin olduğu C) Amaca kesin olarak ulaşıncaya kadar uygulanacağı D) Milletten yeteri kadar destek görmediği AV YAYINLARI 4. Cepheye mermi taşıyanlar Cephede çarpışan askerler Millî Mücadele’de Tekâlif-i Milliye Emirleriyle birlikte; •• Ankara’nın Hacı Musa Mahallesi’nde altmış yaşlarında, Emine Hala namındaki bir kadın senelerden beri sakladığı madenî parasıyla bir koç alarak orduya bağışlamıştır. •• Konyalılar şimdiye kadar bağışladıkları beş yüz bin lira değerindeki araba ve ata ek olarak bugün de ordumu- za yeniden on iki bin lira değerindeki yüz at bağışlamışlardır. •• Orduya elbise almak üzere Havza eşrafından Bayram Efendi beş yüz, Betekçizade Hafız Efendi beş yüz ve bir tüccar iki yüz elli lira bağışta bulunmuştur. Serpil Sürmeli, Millî Mücadele’de Tekâlif-i Milliye Emirleri, s. 140, 143, 144 Mustafa Kemal’in aşağıdaki sözlerinden hangisi bu metin ve görsellerle uyuşmamaktadır? A) “Bütün cihan bilmelidir ki artık bu devletin ve bu milletin başında hiçbir kuvvet yoktur, hiçbir makam yoktur. Yalnız bir kuvvet vardır. O da millî egemenliktir.” B) “Bağımsızlığın şerefi ile yaşayan milletimiz, tutsaklık kaygısına karşı evlâdını ayaklanmaya davet eden ecdat sesi kalplerimiz içinde yükseldi ve bizi son kurtuluş mücadelesine davet etti.” C) “Her zamandan ziyade inanıyorum ki savaş, pahalı bir iştir. Savaşın sürüklediği facialar ve dehşetten üzgünüm. Fakat savaşmaksızın elimizdeki silâhları bıraktığımız zaman, nasıl tamamen harap olacağımızı da biliyorum.” D) “Yıllarca mücadele etmek zorunluğunda olsak bile Yunanlıları Anadolu’dan kovmaya kesin şekilde karar verdik. Türkiye Türklerindir! İşte milliyetçilerin ilkesi budur.” 87 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
ÜNİTE – 3 KAZANIM MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM Direnişten Dirilişe: Sakarya’dan Büyük Taarruz’a 1. Sakarya Muharebesi öncesinde Başkomutanlığa 3. “Büyük Taarruz için yapılan hazırlıklar gizlilik için- getirilen Mustafa Kemal’in, yayınlamış olduğu Te- de yürütüldü. 28 Temmuz günü yapılacak bir futbol kalif-i Milliye Emirleri’nin bazıları şunlardır: maçı vesilesiyle Mustafa Kemal ve komutanlar Ak- şehir’de buluştu. Yapılacak taarruzun bütün ayrın- •• Halkın elinde bulunan gıda maddelerinin %40’ı tıları burada görüşüldü ve karara bağlandı. Ayrıca bedeli sonradan ödenmek şartıyla komisyonlara Türk ordusu malzemelerini taarruz hattına taşır- teslim edilecektir. ken Yunanlıların fark etmemesi için at ve katırların ayaklarına keçeler bağlandı…” •• Tüm demirci, marangoz ve nalbant gibi zanaat- karlar ordunun emrine alınacaktır. Bu bilgilere göre, aşağıdaki yargılardan hangi- sine ulaşılamaz? •• Eli silah tutan herkes orduya alınacaktır. •• Halkın elindeki silahlar ve cephaneler 3 gün A) Taarruzun gecikmesi komutanlarca hoşnut kar- şılanmamıştır. içinde komisyona teslim edilecektir. B) Yunanlıların dikkatleri başka yönlere çekilmiştir. Buna göre Sakarya Savaşı öncesiyle ilgili; C) Türk ordusunun savaş hazırlıkları saklı tutul- I. Ordunun sayı ve teçhizatı güçlendirilmeye çalı- muştur. şılmıştır. D) Türk ordusunun takviyesine önem verilmiştir. II. Halkın Milli Mücadele’ye katılımı sağlanmak is- tenmiştir. YAYINLARI III. Genel seferberlik ilan edilmiştir. IV. Türk halkının mallarına zorla el konulmuştur. çıkarımlardan hangilerine ulaşılabilir? A) I ve III B) I, II ve III C) I, III ve IV D) II, III ve IV AV 4. Fransa ile TBMM Hükümeti arasında imzalanan Ankara Antlaşması’nın görüşülmesi sırasında, Dı- 2. Mudanya Ateşkes Antlaşması’nda; şişleri Bakanı Yusuf Kemal (Tengirşek)Bey; Ha- tay’da resmi dilin Türkçe olması gerekliliğini ve Türk kültürünün geliştirilmesi amacıyla her türlü kolaylı- ğın sağlanmasını, Fransız temsilcisi Franklin Bauil- lon’a kabul ettirmiştir. “İstanbul ve Boğazlar, TBMM Hükümeti yönetimine Bu bilgilere göre, TBMM Hükümeti’nin Ankara bırakılacak ancak, kalıcı barış imzalanıncaya kadar Antlaşması ile; İtilaf Devletleri askeri unsurları İstanbul’da kalmaya devam edecektir.” I. Hatay’da Türk nüfusunun üstün tutulmasını ka- bul ettirmeyi, maddesinin yer almasının; II. Bölge halkı ile kültürel bağları devam ettirmeyi, I. Osmanlı Devleti’nin hukuken son bulmasına, II. TBMM’nin otoritesinin artmasına, III. İtilaf Devletleri arasında fikir ayrılığı oluştur- III. Kapitülasyonların kaldırılmasına mayı durumlarından hangilerine ortam hazırladığı sa- vunulabilir? ifadelerinden hangilerini amaçladığı söylenebi- lir? A) I ve II B) I ve III A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) I, II ve III C) II ve III D) I, II ve III 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 88
YENİ NESİLE GEÇİŞ KİT 7 Direnişten Dirilişe: Sakarya’dan Büyük Taarruz’a TEST 5. Sakarya Zaferi’nin ardından Rusya’nın aracılığı ile 13 Ekim 1921’de TBMM ile Kafkas Cumhuriyetleri(Azerbay- can, Ermenistan ve Gürcistan) arasında Kars Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmada yer alan bazı maddeler şunlardır: •• Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan Cumhuriyetleri, Türkiye’nin tanımadığı bir antlaşmayı tanımayacak. •• Nahcivan bölgesine özerklik verilecek. •• Taraflar arasında ticaret, gümrük, sağlık, güvenlik gibi konularda iş birliği yapılacak. Buna göre; I. TBMM ile Kafkas Cumhuriyetleri uzlaşmaya varmıştır. II. Uluslararası alanda birlikte hareket edileceği kararı alınmıştır. III. Kafkas Cumhuriyetleri Sevr Antlaşması’nın geçersiz olduğunu kabul etmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III AV YAYINLARI 6. Türk ordusu Batı Cephesi’nde İngilizlerin kontrolü 7. Sakarya Meydan Muharebesi sonucunda; altındaki Yunanlılarla savaşmasına rağmen Mu- •• 1683 II. Viyana Kuşatması’ndan beri Avrupalılar danya Ateşkes Antlaşması için yapılan görüşmele- karşısındaki geri çekiliş süreci sona erdi. re Yunanistan katılmamıştı. Yunanistan’ı İngiltere temsil etmişti. İsmet Paşa Yunanlıların işgal ettiği •• Kütahya-Eskişehir Savaşlarının olumsuz etkileri yerlerden çekilmesini istemiştir. Ancak bu şekilde ortadan kalktı. ateşkes sağlanacağını söylemiştir. Bu yüzden Yu- nanlılar görüşmelere katılmamıştır. •• Kafkas Cumhuriyetleriyle TBMM arasında 13 Ekim 1921’de Kars Antlaşması imzalandı. Bu bilgilere göre, Yunanistan’ın yapılan görüş- melere katılmaması; •• Fransa’yla TBMM arasında 20 Ekim 1921’de Ankara Antlaşması imzalandı. I. Barıştan yana olduklarının, Bu bilgilere aşağıdaki yargılardan hangilerine II. Mısakımilli’yi tanımak istediklerinin, ulaşılamaz? III. Çıkarlarının bozulmasını istemediklerinin, A) Fransa, TBMM’yi hukuken tanımıştır. IV. Anadolu üzerindeki emellerini sürdürmek iste- B) Askeri başarı siyasi başarıları da beraberinde diklerinin getirmiştir. yargılarından hangilerinin göstergesidir? C) Savaş sonrasında diplomatik ilişkiler ağırlık ka- zanmıştır. A) I ve II B) II ve III C) III ve IV D) I, II ve IV D) Milli Mücadele Türk ordusunun başarısıyla son bulmuştur. 89 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
Ü N İ T E – 3 YENİ NESİL MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM Direnişten Dirilişe: Sakarya’dan Büyük Taarruz’a 1. Aşağıda Büyük Taarruz öncesi başlamadan önce iki ordunun durumu hakkında bilgiler verilmiştir. Türk ve Yunan Ordularının Askeri Gücü Subay Er Tahmini Asker Tüfek Ağır Makineli Top Uçak 8 Yaş Aralığı Tüfek Türk Ordusu 8659 199283 15-50 100352 839 340 Yunan Ordusu 6564 218000 19-25 83000 1280 418 50 Bu bilgilere göre; I. Genel olarak Yunan ordusunun askeri gücü Türk ordusundan daha üstündür. II. Tekalif-i Milliye Emirleri ile Türk ordusunun eksikleri giderilmeye çalışılmıştır. III. Türk ordusu eksikliklere rağmen savaşı kazanmıştır. IV. Yunan ordusunun ağır makineli silah sayısı Türk ordusuna göre fazladır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) II ve III C) I ve IV D) II, III ve IV AV YAYINLARI 2. Sakarya Meydan Muharebesi sonucunda; •• Mustafa Kemal’e TBMM tarafından “Gazi” unvanı ve “Mareşallik” rütbesi verildi. •• İtalya’dan sonra Fransa’nın da işgal ettiği yerlerden çekilmesi ile İngiltere yalnız kaldı. •• İtilaf Devletleri TBMM’ye barış önerisinde bulundu. Ancak Sevr tekrar gündeme getirildiği için bu öneri kabul edilmedi. •• Türk milletinin Milli Mücadele’ye olan güveni arttı. •• Ukrayna ile dostluk antlaşması imzalandı. Bu gelişmelere göre; I. İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılıkları yaşanmıştır. II. Askeri başarı siyasi başarıları da beraberinde getirmiştir. III. Halkın Kurtuluş Savaşı’nın kazanılacağına olan inancı artmıştır. yargılardan hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 90
Direnişten Dirilişe: Sakarya’dan Büyük Taarruz’a KAT 8TEST 3. Aşağıda Mudanya Ateşkes Antlaşması görüşmeleri sırasında, İtilaf Devletleri temsilcilerinin tutumları verilmiştir. Fransa Trakya’nın TBMM’ye bırakılması gerektiğini savunmuştur. İngiltere Fransa’nın bu isteğine şiddetle karşı çıkmıştır. İtalya Trakya’nın durumu konusunda kendi hükümetine danışması gerektiği için çekimser kalmıştır. Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) İngiltere, TBMM Hükümeti’ni yok saymıştır. B) İtalyan temsilci, görüşmelere hükümetinden habersiz katılmıştır. C) Fransa, TBMM Hükümeti ile dostluk kurmak istemiştir. D) İtilaf Devletleri arasında görüş ayrılıkları yaşanmıştır. AV YAYINLARI 4. Millî Mücadele sonrası Mustafa Kemal şunları ifade 5. Sakarya Meydan Muharebesi’ne ait harita aşağıda etmiştir. verilmiştir. “Bizim bu büyük zaferimizin Türk Ordusu doğuracağı büyük sonuçlar, Yunan Ordusu yalnız Türkiye’nin yazgısı Yunanlıların İlerleyebildiği Son Çizgi üzerine etkili olmakla kal- Türk Ordusunun Sakarya’nın Doğusuna Çekildiği Hat mayacak, aynı zamanda bütün zulüm görmüş mil- Bu haritaya göre aşağıdakilerden hangisine ula- letlerin, kendi yaşam ve şılamaz? bağımsızlıklarını tehdit eden ve baskılayan zalimler aley- A) Türk kuvvetleri Sakarya Nehri’nin doğusunda hine hareket için yüreklendi- pozisyon almıştır. recektir.” B) Yunan birlikleri Türk ordusuna farklı kollardan Buna göre; saldırmıştır. I. Kazanılan zafer mazlum milletlere umut olmuş- C) Sakarya Savaşı Türklerin zaferiyle sonuçlan- tur. mıştır. II. Millî Mücadele evrensel sonuçlar doğurmuştur. D) Savaş geniş bir hat üzerinde gerçekleşmiştir. III. Milli egemenlik önem kazanmıştır. çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III 91 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
ÜNİTE – 3 KAZANIM MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM Türkiye’nin Tapu Senedi: Lozan Barış Antlaşması 1. Lozan Barış Antlaşması, Mondros Ateşkes ve Sevr 3. TBMM, Lozan Barış Antlaşması’nda Türkiye sınır- Antlaşması’na dayanarak vatanı işgal edilmiş, ya- ları içerisinde kalan bütün azınlıkları Türk vatandaşı şama hakkı elinden alınmış bir milletin var olma kabul ederek kanun önünde her vatandaşın eşitliği mücadelesini kazandığını belgelemiştir. Bugün ilkesini benimsemiştir. hâla geçerliliğini koruyan bu antlaşma, yeni kurulan Türk Devleti’ni ve onun bağımsızlığını dünyaya ilan TBMM bu kararla aşağıdakilerden hangisini ger- etmiştir. çekleştirmeyi amaçlamıştır? Bu bilgilere göre Lozan Barış Antlaşması’nın; A) İtilaf Devletlerinin desteğini sağlamayı I. Güncel olması, B) Avrupalı devletlerin iç işlerine karışmalarını ön- II. Eşitliği savunması, lemeyi III. Uluslararası olması, IV. İnsan haklarına yer vermesi C) Balkanlardaki Türk azınlığının haklarını korumayı özelliklerinden hangilerine sahip olduğu söyle- nebilir? D) Halk arasında kültürel birliği sağlamayı A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV YAYINLARI AV 2. Lozan Barış Anlaşması ile; 4. İtilaf Devletleri kalıcı bir barışın sağlanması için Lozan’da toplanacak barış konferansına 28 Ekim •• Kapitülasyonlar kaldırılmıştır. 1922’de İstanbul Hükümeti ve TBMM Hükümeti’ni •• Türkiye’de bulunan yabancı kurumlara Türk ka- birlikte davet etmişlerdir. Bunun üzerine TBMM, 1 Kasım 1922’de saltanatı kaldırarak konferansa nunlarına uyma zorunluluğu getirilmiştir. Türk milleti adına tek başına katılmıştır. Bu kararların, aşağıdaki Misakımilli kararların- Buna göre; dan hangisi ile doğrudan ilgili olduğu savunu- labilir? I. İtilaf Devletleri, iki Türk tarafı arasındaki görüş ayrılıklarından çıkar sağlamayı amaçlamışlardır. A) Mondros Ateşkes Antlaşması imzalandığı sıra- da işgal edilmemiş bölgeler Türk yurdudur. II. Osmanlı Devleti resmen sona ermiştir. B) Halkın oyu ile anavatana katılan üç sancak; III. Barış görüşmelerinde Türk tarafını sadece Kars, Ardahan ve Batum’da gerekirse yine halk TBMM Hükümeti temsil etmiştir. oylamasına başvurulabilir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? C) Azınlık hakları komşu ülkelerdeki Müslüman halkın da aynı haklardan yararlanması şartıyla A) I ve II B) I ve III kabul edilecektir. C) II ve III D) I, II ve III D) Siyasi, adli ve mali alanda ulusal bağımsızlığı- mızı zedeleyecek ayrıcalıklar kabul edilemez. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 92
YENİ NESİLE GEÇİŞ KİT 9 Türkiye’nin Tapu Senedi: Lozan Barış Antlaşması TEST 5. Aşağıda Lozan Barış Antlaşması ile belirlenen sınırlarımızın gösterildiği harita verilmiştir. Bu harita incelendiğinde; I. Misakımilli sınırlarından tavizler verilmiştir. II. Irak sınırı çözüme kavuşturulmamıştır. III. Hatay’ın geleceği hakkında halk oylaması yapılmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III AV YAYINLARI 6. Türk heyeti’nin Lozan Barış Antlaşması’na, 7. Mustafa Kemal, Lozan’a giden Türk heyetinden, kapitülasyonlar ve Ermeni yurdu konularında kesin- “Fransa mandasındaki Suriye toprakları içerisinde likle taviz verilmemesini istemiştir. kalan Osman Bey’in dedesi Süleyman Şah’ın tür- besinin bulunduğu Caber Kalesi, Türk toprağı sa- Buna göre Mustafa Kemal’in; yılacak, kaleye Türk bayrağı çekilecek ve burada Türk askeri nöbet tutacaktır.” I. Sınırların genişletilmesini, II. Toprak bütünlüğünün korunmasını, maddesini ekleyerek; III. Ekonomik bağımsızlığın sağlanmasını durumlarından hangilerini amaçladığı söylene- I. Suriye’de manda yönetimi kurmak, bilir? II. Bölgede Türkiye’nin egemenlik hakkını devam A) I ve II B) I ve III ettirmek, C) II ve III D) I, II ve III III. Bölgedeki Türk kültür ve mirasının korunmasını sağlamak durumlarından hangilerini amaçladığı söylene- bilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III 93 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
Ü N İ T E – 3 YENİ NESİL MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM Türkiye’nin Tapu Senedi: Lozan Barış Antlaşması 1. Lozan Barış Antlaşması’nın; ✶ Boğazların yönetimi uluslararası bir komisyona bırakılacaktır. ▲ Doğu Anadolu’da iki devlet kurulmasından vazgeçilecektir. ◆ Hatay, Fransız mandasına bırakılacaktır. ● Ege adaları Yunanistan’a, On İki Ada ise İtalya’ya bırakılacaktır. bu maddelerinden hangisinin ulusal çıkarlarımıza aykırı olduğu söylenemez? A) ✶ B) ▲ C) ◆ D) ● AV YAYINLARI 2. 3. İsmet Paşa, Lozan Konferansı açılışında söz alarak Sevr Barış Antlaşması şu konuşmayı yapmıştır: Mağlup bir imparatorluğun yenen devletlerle zorla imzaladığı ricalarla yumuşatmaya çalış- tığı, kayıtsız şartsız teslim antlaşmasıdır. Lozan Barış Antlaşması YAYINLARI Galip bir devletin masa başında çetin AV “Toprakları Dünya Savaşı sonunda askeri pazarlıklarla, geçmişin yükünden ve geleceğin zorunluluk olmaksızın işgal edilen, yok edil- ipoteklerinden kurtulmak için yaptığı akılcı bir mek istenen Türk milleti, insanüstü gayret antlaşmadır. göstererek varlığını ve bağımsızlığını koru- ma yeteneği ile barış ve huzura kavuşmayı Bu bilgilere bakarak Lozan Barış Antlaşması’nın hak etmiştir.” Sevr Antlaşması’na göre; I. Askeri alandaki başarının ardından imzalanması, Bu sözlere göre İsmet Paşa; II. Uluslararası bir anlaşma niteliği taşıması, III. Zararlı maddeler içermesi I. Türk halkının büyük fedakarlık göstererek mü- özelliklerin hangilerinde farklılık gösterdiği söy- cadele ettiğini lenebilir? II. Türk milletinin refahını sağlamanın gerekli oldu- A) Yalnız I B) I ve II ğunu, C) II ve III D) I, II ve III III. Bağımsızlıktan hiçbir şekilde taviz verilmeyeceğini yargılarından hangilerini vurgulamıştır? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 94
Türkiye’nin Tapu Senedi: Lozan Barış Antlaşması KAT TEST 10 4. Lozan Antlaşması ile ilgili aşağıdakilerden hangisinde, I’de verilenin II’de verilene ortam hazırladığı sa- vunulamaz? I. II. A) Avrupalı devletlerin iç işlerimize karışmasının önüne ge- Azınlıkların Türk vatandaşı kabul edilmesi çilmesi B) Boğazların yönetimi, başkanı Türk olan Boğazlar üzerinde tam hâkimiyetinin sağlanması uluslararası bir komisyona bırakılması Ekonomik bağımsızlığımızın önündeki engellerin kalk- C) ması Kapitülasyonların kesin olarak kaldırılması Türkiye’nin toprak bütünlüğünün korunması D) Doğu Anadolu’da bir Ermeni Devleti kurul- masından vazgeçilmesi AV YAYINLARI 5. Sevr Barış Antlaşması Lozan Barış Antlaşması Boğazlar uluslararası bir komisyon tarafından yöne- Boğazların yönetimi, başkanı Türk olan uluslarara- tilecek, bu komisyonda Türk üye bulunmayacaktır. sı bir komisyona verilecektir. Kapitülasyonlardan bütün devletler yararlanacaktır. Adli, mali, idari ve ekonomik ayrıcalıklar içeren ka- pitülasyonlar kaldırılacaktır. Azınlıklara verilen haklar genişletilecektir. Bütün azınlıklar Türk vatandaşı kabul edilecektir. Bu tablolar incelendiğinde Lozan Barış Antlaşması ile ilgili olarak; I. Misakımilli hedeflerine tam olarak ulaşılmıştır. II. Yabancı devletlerin iç işlerimize karışması engellenmek istenmiştir. III. Türkiye, Boğazlar konusunda tek söz sahibi ülke konumuna gelmiştir. IV. Ekonomik bağımsızlığımızın önündeki engel kalkmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılamaz? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) III ve IV 95 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
ÜNİTE – 3 KAZANIM MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM Millî Mücadele’nin Sanata ve Edebiyata Yansımaları 1. Mehmet Akif (Ersoy), Milli Mücadele yıllarında bir YAYINLARI 3. Anadolu’ya geçtikten sonra, Eskişehir’de bulunan yandan dergi çıkarıyor bir yandan da İstanbul’un Kızılay’da hasta bakıcılık yapmaya başlayan Halide Beyazıt, Fatih ve Süleymaniye camilerinde halka Edip, cephe karargâhında da görevlendirilmiş, Sa- Milli Mücadele lehine vaazlar veriyordu. Böylece, karya Savaşı sırasında da onbaşı olmuştu. Bu yıl- birkaç sene sonra milletçe gerçekleştirilecek olan larda Yunanlıların halka verdiği zararları inceleyen Milli Mücadele’nin bir bakıma tohumlarını atıyordu. Tetkik-i Mezalim Komisyonu’nda görevli olan yazar Akif, bir gün çalıştığı Sebilürreşad Mecmua İdare- Batı Anadolu’yu cephe gerisinden adım adım dola- si’nde, Eşref Edib’e heyecanlı bir şekilde: “Haydi, şıyor, gördüğü olayları öyküler ve haberler olarak hazırlan gidiyoruz.” demişti. Eşref Edip, “Nereye?” da yayımlıyordu. Türk’ün Ateşle İmtihanı, Ateşten diye sorunca: “Top ve tüfeğin patladığı yere, artık Gömlek, Vurun Kahpeye, Kalp Ağrısı, Zeyno’nun burada duramıyorum.” diye cevap verdi. Oğlu adlı romanlarını savaş yıllarında şahit olduğu ve gördüğü dramlardan esinlenerek yazmıştır. Bu bilgilerden hareketle Mehmet Akif ile ilgili, aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? Halide Edip Adıvar ile ilgili verilen bilgilere göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Yazılarının yanında hitabetiyle de halkı bilinç- lendirmiştir. A) Bizzat cephe hattında bulunmuştur. B) Yaşadığı dönemin olaylarına kayıtsız kalama- B) Milli Mücadele Dönemi’nde yaşadıklarını eserle- mıştır. rine yansıtmıştır. C) Milli Mücadele’de aktif bir rol almak istemiştir. C) Anadolu insanının fedakarlığına sadece roman- larında yer vermiştir. D) Milli Mücadele’nin başarıya ulaşması konusun- da ümitsizliğe düşmüştür. D) Milli Mücadele Dönemi’nde birçok alanda görev üstlenmiştir. 2. Aşağıda Nazım Hikmet’in “Kuvayımillîye Destanı” AV 4. Aşağıda Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun “Yaban” eserinden bir alıntı yapılmıştır. adlı eserinden bir alıntı verilmiştir. Düşman tutmuştu tepeleri, düşmanın topu vardı. Antepliler düz ovada sıkışmışlardı. Düşman şarapnel döküyordu, toprağı kökünden söküyordu. Düşman tutmuştu tepeleri. Akan Antep’in kanıydı. Buna göre; Buna göre; I. Anadolu halkı imkânsızlıklara rağmen mücade- leden vazgeçmemiştir. I. Antepliler savaşta zor anlar yaşamıştır. II. Anadolu halkı birlik ve beraberlik içerisinde ha- II. Düşman stratejik yerleri ele geçirmiştir. reket etmiştir. III. Bütün uğraşlara rağmen Antep düşmana teslim III. Silah ve teçhizat bakımından düşman daha üs- olmuştur. tündür. yargılardan hangilerine ulaşılabilir? yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve III A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III C) II ve III D) I, II ve III 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 96
YENİ NESİLE GEÇİŞ KİT TEST 11 Millî Mücadele’nin Sanata ve Edebiyata Yansımaları 5. 8/F Sınıfı öğrencisi Efe’nin, okuduğu kitap ile ilgili hazırlamış olduğu çizelge aşağıda verilmiştir. Eser Esir Şehrin İnsanları Yazar Kemal Tahir Konu Kitabın kahramanı Paşazade Kamil Bey’in, Avrupa’da yaşarken içine düş- tüğü ekonomik sıkıntılar nedeniyle ana vatana (İstanbul) dönmek zorunda kalması, kimliğini hatırlayıp Milli Mücadele’ye katılması ve sonrasındaki yaşanan olaylar romanının konusunu teşkil etmektedir. Tema Türk aydını kimliğini kaybetmemeli, her şartta ve fırsatta ülkesini ve vata- nının korumak için ölümü dahi göze alabilmeli, her şatta halkını aydınlat- malı ve mücadeleye sevk etmelidir. Bu çizelgeye göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Toplumsal olaylara edebi eserlerde yer verilmiştir. B) Türk aydınının milliyetçi ve yurtsever olması gerektiğine vurgu yapılmıştır. C) İşgallere düzenli ordu ve Kuvayımilliye birlikte karşı koymuştur. D) Milli Mücadele’ye halkın yanında bazı aydınlar da fiilen katılmıştır. AV YAYINLARI 6. 7. Halide Edip Adıvar’ın “Türkün Ateşle İmtihanı” adlı eserinde geçen; “Ah, evladım! Ne oturup da yazı yazıyorsun. Boğazları kesilmiş bir halk için yazı ne işe ya- rar? Bu köyün üç bin sığırı ve koyunu vardı. Şimdi yaralı kocamla kızıma yedirecek yumur- ta bile bulamıyorum. Bir tek tavuk kalmadı. Tuz bile yok. Yaprakları, otları kaynatıp yerken in- san içine bir parça tuz koyabilse.” Tekalif-i Millîye Emirleri’nin Uygulanışını Gösteren bu bölümden, Milli Mücadele yıllarına dair; Tablo I. Halkın ekonomik sıkıntı içerisinde olduğuna, Bu tabloya göre; II. Anadolu insanı açlıkla mücadele ettiğine, III. Devletin, halkın elindekileri ordusu için aldığına I. Anadolu insanının fedakârlığına, çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir? II. Vatan savunmasında Türk kadınının rolüne, III. Bağımsızlığa olan inanca A) I ve II B) I ve III çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir? C) II ve III D) I, II ve III A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III 97 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
Ü N İ T E – 3 YENİ NESİL MİLLİ BİR DESTAN: YA İSTİKLAL YA ÖLÜM Millî Mücadele’nin Sanata ve Edebiyata Yansımaları 1 ve 2. sorular aşağıda verilen afiş dikkate alınarak çözülecektir. 1. Bu görsele ve bilgilere göre; 3. İbrahim Çallı, Mustafa Kemal’in isteği üzerine Et- nografya Müzesi’nde bir resim sergisi açar. Bu ser- I. Milli Mücadele Dönemi olayları sanata yansıtıl- gide yer alan “Zeybekler” tablosunu gören Mustafa mıştır. Kemal, Çallı’ya döner : “Biz Kurtuluş Savaşı’nda yemek bulamıyorduk, senin resmindeki atlar nasıl II. Gayrimüslimler zararlı faaliyetler içerisine gir- semirmiş böyle?” diye sorar. Bunun üzerine usta miştir. ressam malzemelerini alır ve tablodaki atı bir deri bir kemik hâline getirir. III. Yunan ordusu Anadolu’nun içlerine kadar işgal hareketinde bulunmuştur. Buna göre; yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve III I. Mustafa Kemal, ressamı eleştiren ifadelerde bu- C) II ve III D) I, II ve III lunmuştur. 2. Bu metne göre “sallantılar, kararsızlıklar, bozgun II Kurtuluş Savaşı yıllarında yoklukla da mücadele tohumları ve ürkeklikler eriyip gitmiş ufuk aydınlan- edilmiştir. mış, ruh doğmuştu.’’ sözüyle Türk milleti için aşa- ğıdakilerden hangisi kast edilmemiştir? III. Sanat eseri, dönemin gerçeklerini yansıtmamıştır. A) Küllerinden yeniden doğmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? B) Bitmiş ve tamamen tükenmiştir. A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III C) Kararlı ve cesur davranmıştır. D) Var oluş ve diriliş örneği göstermiştir. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 98
Millî Mücadele’nin Sanata ve Edebiyata Yansımaları KAT TEST 12 4. Aşağıda Türk milletinin Milli Mücadele Dönemi’ndeki faaliyetlerini gösteren tablolar verilmiştir. Bu tablolar incelendiğinde aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Milli Mücadele sadece düzenli ordu sayesinde başarıya ulaşmıştır. B) Ressamlar Milli Mücadele’ye eserlerinde yer vermişlerdir. C) Türk halkı ordu millet anlayışına göre hareket etmiştir. D) Türk halkı topyekûn mücadeleye girişmiştir. AV YAYINLARI 5. Aşağıda15 Mayıs Denizli Kalkışması ile ilgili bazı görseller ve bilgiler verilmiştir. 15 Mayıs Denizli Kalkışması Tablosu Bu bilgi ve görsellere göre; I. Denizli halkının İzmir’in işgaline tepkisi sanatçıların eserlerine konu olmuştur. II. Milli Mücadele ateşinin yakılmasında din adamlarının etkisi olmuştur. III. Milli Mücadele ruhu Denizli halkı tarafından hâla yaşatılmaktadır. IV. İzmir’in ardından Denizli de düşman işgaline uğramıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve III B) I, II ve III C) I, III ve IV D) II, III ve IV 99 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
ÜNİTE – 3 AKILLI DEĞERLENDİRME SINAVI Milli Bir Destan: Ya İstiklal Ya Ölüm 1. Aşağıda Milli Mücadele Dönemi’nde Doğu, Batı ve Güney Cepheleri’ni gösteren harita verilmiştir. Bu haritayı inceleyen 8. Sınıf öğrencilerinden Arda, Sude, Azra ve Osman şu yorumlarda bulunmuşlardır. Arda Sude Azra Osman Buna göre hangi öğrenciler yanlış yorumda bulunmuştur? A) Sude ve Osman B) Arda ve Azra C) Sude ve Azra D) Azra, Osman ve Arda AV YAYINLARI 2. Milli Mücadele Dönemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisinde, I’de verilenin II’de verilene ortam hazırladığı sa- vunulamaz? I II A) Başkomutanlık Yasası’nın kabul edilmesi Meclisin tüm yetkilerini Mustafa Kemal’e devretmesi B) Kafkas Cumhuriyetleri ile Kars Antlaşması’nın TBMM’nin siyasi alanda ilk başarısını elde etmesi imzalanması C) Mudanya Ateşkes Antlaşması’nın imzalan- Kurtuluş Savaşı’nın siyasi safhasının başlaması ması D) Fransa ile Ankara Antlaşması’nın imzalanması Hatay hariç güney sınırımızın kesinleşmesi 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 100
Milli Bir Destan: Ya İstiklal Ya Ölüm ADS 1TEST 3. Aşağıda Milli Mücadele Dönemi’nde Güney Cephesi’nde yaşanan bir olay anlatılmıştır. Osmaniye işgale uğrayınca Hüseyin Ağa’nın millî kuvvetlerine katılmak için müracaat eden Tayyar Rahmiye’ye Hüseyin Ağa’nın: “Bacım! Bu, er işidir, sen cephe gerisinde belki daha yararlı olursun.” de- mesi üzerine: Tayyar Rahmiye Hanım: “Vatanın savunmasında hepimiz eriz. Düşman, toprağımıza ayak bas- mış, harîm-i ismetimizi (namus ocağı, vatan) kirletmek istiyor. Elim silah tutarken ben nasıl savaşmam.” cevabını vermiştir. Buna göre Tayyar Rahmiye ile ilgili; I. Yurtsever ve kararlı bir tavır sergilemiştir. II. Savaşa katılma konusunda tereddüt etmemiştir. III. Düzenli orduya katılmak istediğini belirtmiştir. çıkarımlarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III AV YAYINLARI 4. I. Genel Savaş : Bütün güç ve kaynakların sınırsız 5. I. İnönü Zaferi Sonrasında Yaşanan Gelişmeler olarak kullanıldığı topyekûn bir mücadeledir. •• İtilaf Devletleri savaş sonunda ortaya çıkan II. Gayrinizamî Savaş: Düşmanın işgal etmiş olduğu yeni durumu görüşmek için Londra Konferan- bölgelerde bulunan yerel halkın, düşman kuvvetle- sı’nı düzenledi. rine karşı başlatmış olduğu direnme hareketidir. •• Sovyetler Birliği ile Moskova Antlaşması im- III. Soğuk Savaş: Düşmanın direnme isteğini ve gü- zalandı. cünü kırmak amacıyla uygulanan siyasi, ekonomik ve psikolojik baskılara, güç gösterilerine dayanan •• İstiklal Marşı kabul edildi. ülkeler arası gerilimdir. •• 1921 Anayasası(Teşkilat-ı Esasiye Kanunu) kabul edildi. Durum: Kurtuluş Savaşı yıllarında sadece Türk Buna göre; ordusu değil, Türk milleti kadını, erkeği, yaşlısı ve genciyle varını yoğunu ortaya koyarak bağımsızlı- I. Askeri başarılar siyasi başarıları beraberinde ğa kavuşmuştur. getirmiştir. Yukarıda verilen durum bu savaş türlerinden II. İtilaf Devletleri Anadolu üzerindeki emellerinden hangilerinin kapsamı içerisinde değerlendirile- vazgeçmişlerdir. bilir? III. Ulusal ve uluslararası alanda gelişmeler yaşan- A) I ve II B) I ve III mıştır. C) II ve III D) I, II ve III IV. Türk halkı tam bağımsızlığa ulaşmıştır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) I, III ve IV 101 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
ÜNİTE – 3 Milli Bir Destan: Ya İstiklal Ya Ölüm 6. Sosyal Bilgiler Öğretmeni Özge Hanım Fransa ile 7. Ağustos-Kasım (1921) ayları arasında, Tekalif-i yapılan Ankara Antlaşması’nda Hatay ile ilgili mad- Milliye Komisyonları’nca halktan toplanan besin deleri tahtaya yazmış ve sınıfa dönerek: “Hatay’ın, maddeleri ve eşyalarından bazıları şunlardır: Türkiye ile kültürel bağların devam etmesini sağla- yan maddeler hangileri olabilir?” diye soru sormuş- Besin ve Diğer İhtiyaç Malzemelerin Fiyat ve tur. Miktarını Gösteren Tablo I. Hatay ve İskenderun, Fransa yönetiminde Cinsi Kilo Fiyatı (Kuruş) Toplanan kalacaktır. Miktar II. Hatay’da resmi dil Türkçe olacaktır. Buğday 7 16.703 III. Para birimi olarak Türk lirası kullanılacaktır. IV. Hatay’a, iç işlerinde serbest, dış işlerinde Arpa 4 14.074 Fransa’ya bağlı olmak şartı ile özerklik ve- Şeker 62 224 rilecektir. Gaz yağı 39 260 V. Hatay’da eğitim dili Türkçe olacaktır. Buna göre, öğretmenin sorusuna, antlaşmanın Buna göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılabi- hangi maddeleri cevap niteliğindedir? lir? A) I, II ve V B) II, III ve V A) Ordunun ihtiyaçlarından bir kısmı halktan karşı- C) II, IV ve V D) II, III, IV ve V lanmıştır. B) 1921 yılı tarım hasadı verimli geçmiştir. C) Halkın elinde besin maddesi kalmamıştır. D) Yeterli miktarda maddi destek sağlanamamıştır. AV YAYINLARI 8. “…Milletimizi yetiştirmek gibi kutsal bir görev yüklenmiş olan gelecekteki kurtuluşumu- zun yüce öncüleri, kadın ve erkek öğretmenlerimiz hakkındaki saygı duygularımı bir kere daha belirtmek istiyorum. Büyük tehlikeler önünde uyanan milletlerin ne kadar sebatkâr oldukları tarihten de bilinir. Silahıyla olduğu gibi kafasıyla da mücadele mecbu- riyetinde olan milletimizin, birincisinde gösterdiği kudreti, ikincisinde de göstereceğine asla şüphem yoktur. Her türlü güçlüğü göze alarak bu yolda sarsılmadan yürüyeceğini- ze inanıyorum. Göreviniz çok önemli ve hayatidir.’’ Mustafa Kemal’in bu sözleriyle ile ilgili aşağıdaki yorumlardan hangisine ulaşılamaz? A) Geleceğin kurtuluşunun eğitimle sağlanacağı inancındadır. B) Cehaletle mücadelenin düşmanla mücadele kadar kutsal olduğunu vurgulamıştır. C) Ülkenin geleceği üzerinde eğitimcilere büyük görevler düştüğünü ifade etmiştir. D) Silahla kazanılan mücadelenin, eğitim olmadan hiçbir öneminin olmadığını dile getirmiştir. 8. Sınıf T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük 102
Search
Read the Text Version
- 1 - 20
Pages: