TYT SORU BANKASI 1. OTURUM ➘Yen Öğret m Programına Uygun YKSYükKsuerkuömgrleatriımSınavı ➘ Yen Nes l S mülasyon Soruları ➘ ÖSYMT p ve SarmalTestler ➘ Tam Hücreleme ➘ Akıllı Kâğıtlar ➘ Har ta Set İlavel VİDEO ÇÖZÜMLÜ ŞadanYILDIRIM İsma lZEYBEK Mec tMüm nPOLAT
SARMAL AKILLI KÂĞITLAR TESTLER VİDEO ÇÖZÜMLER TAM HÜCRELEME ÖĞRENMEYİ PEKİŞTİREN, UNUTMAYI ENGELLEYEN, SİMÜLASYON TEKRARLA ÖĞRENMEYİ TESTLERİ SAĞLAYAN TESTLER SINAVDA ÇIKMASI MUHTEMEL KURGULU TİPİ SORULAR YENİ NESİL SORULARDAN OLUŞAN TESTLER ÖSYM’NİN DİLİNE, TARZINA KONU ÖĞRENCİYİ AŞİNA KILAN TESTLERİ SORULARIN OLUŞTURDUĞU TESTLER KONUYU ÖĞRETEN KAVRATAN SORULARDAN OLUŞAN TESTLER w o mc o m w ww..sbasramkiallliptaohrttaal..c w w ÖĞRETMEN ÜYELİĞİ SEÇİMİ İLE SİSTEME GİRİŞ YAPARAK DİJİTAL İNTERNETE BAĞLI OLSUN VEYA İSTEDİĞİNİZ SORULARLA KENDİ SİSTEME ÜYELİK FORMUNU TESTİNİZİ OLUŞTURABİLİRSİNİZ. DOLDURUNUZ. İÇERİKLERİNİZİ İSTEDİĞİNİZ YERE OLMASIN DİLEDİĞİNİZ İNDİREBİLİRSİNİZ. PLATFORMLARDA İÇERİKLERİMİZİ KULLANABİLİRSİNİZ. BİLGİ SARMAL VİDEO VİDEOLAR CEBİNE GELSİN UYGULAMAYI İNDİR İNDİR
1. BÖLÜM İNSAN, DOĞA VE COĞRAFYA – DÜNYA'NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ NELER ÖĞRENECEĞİZ? ◗ COĞRAFYA BİLİMİ, DOĞA VE İNSAN ETKİLEŞİMİ ◗ DÜNYA'NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ ◗ MEVSİMLERİN VE MATEMATİK İKLİM KUŞAKLARININ OLUŞUMU BU KONUNUN ÖSYM SINAVINDAKİ YERİ ✔ ÖSYM son yıllarda coğrafya biliminin temel özellik- leriyle ilgili sorulara ağırlık vermektedir. Dünya'nın şekli ve hareketleri ile ilgili sorular ise doğrudan sorulduğu gibi diğer konularla ilgili soruların seçeneklerinde de bu ko- nuyla ilgili kavramlara yer verilmektedir.
2. BÖLÜM KOORDİNAT SİSTEMİ VE KONUM NELER ÖĞRENECEĞİZ? ◗ KOORDİNAT SİSTEMİ VE KONUM ◗ GÖRECELİ VE MUTLAK KONUM ◗ YEREL SAAT HESAPLARI ◗ TÜRKİYE'NİN COĞRAFİ KONUMU BU KONUNUN ÖSYM SINAVINDAKİ YERİ ✔ ÖSYM sınavlarında bu konuyla ilgili olarak her 2 – 3 yılda bir net sorular çıkmaktadır. Aynı zamanda bu bö- lümdeki kavram ve özellikler diğer ünitelerle ilgili soruların soru seçenekleri içerisinde de yer almaktadır.
7. 10° 10° 10. Kalıcı kar sınırı 4500 – 5000 m olan bir yer için; X Z Y 10° I. Alacakaranlık süresi kısadır. 0° II. Yer çekimi fazladır. K 10° III. Güneş ışınlarının geliş açısı küçüktür. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III Yukarıdaki şekilde X merkezinden harekete geçen D) I ve II E) II ve III bir uçak sırasıyla Y, Z ve K merkezlerine gitmiştir. Buna göre bu uçak K merkezine ulaştığında 11. Aşağıdaki tabloda meridyen ve paralellerin özellik- toplam kaç kilometre yol almış olur? leri verilmiştir. A) 1110 B) 2220 C) 3330 D) 4440 E) 5550 Özellik Paralel Meridyen I Toplam 180 adettir. ✓ II Aralarındaki ✓ mesafe her yerde 111 km’dir. III Boyları birbirine ✓ eşittir. 8. Dünya üzerinde iki paralel arası mesafe her yerde IV Boyları küçülürken ✓ derecesi büyür. eşit iken meridyenler arası mesafe her yerde eşit ✓ değildir. V Aralarında 4’er dk. zaman farkı vardır. 120° 90° 60°30° 0° 30° 60° 90° 70° I 60° Buna göre tabloda verilen özelliklerden hangisi 36° yanlış eşleştirilmiştir? II IV 30° A) I B) II C) III D) IV E) V III 0° 30° V 40° B Buna göre yukarıdaki dünya haritasında koyu İ 12. I. Çizgisel hızları renkle gösterilen numaralı bölgelerden hangi- sinde ardışık iki meridyen arası mesafe daha L II. Gece – gündüz süre farkları G III. Güneş’in doğma ve batma saatleri İ azdır? IV. Yerel saatleri A) I B) II C) III D) IV E) V S Yukarıda verilenlerden hangileri aynı enlem üzerindeki noktalarda benzer olan özellikler- TYT COĞRAFYA SORU BANKASI A den biri değildir? R M A) Yalnız III B) Yalnız IV C) I ve II A D) II ve III E) III ve IV L 9. Aşağıdakilerden hangisi enlemin doğal koşul- lara olan etkisini ortaya çıkaran temel etkendir? A) Boylam farkı SAKIN UNUTMA B) Yükselti C) Dünya'nın küresel şekli Kuzey – güney yönünde geniş yer tutan (enlem D) Yüzey şekilleri farkı çok olan) ülkelerde iklim, bitki ve tarım ürünü E) Kara ve denizlerin dağılışı çeşitliliği fazla olur. 30
18. I. Ayrıntıların fazla olması BUNLARI İYİ ÖĞREN II. Ölçek paydasının büyük olması III. Kâğıt üzerinde az yer tutması IV. Küçültme miktarının az olması Yukarıda verilenlerden hangileri izohips aralık Topoğrafya Haritalarında değeri küçük olan haritalara ait özelliklerdir? Bazı Yer Şekillerinin Gösterilmesi A) I ve II B) I ve IV C) II ve III 1245 m 1132 m D) II ve IV E) III ve IV 700 560000 Zirve Zirve 400302000 900 Tepe 800 Zirve (Doruk) 19. 800 1000 10o 10o 15o T1 B T2 1610400S0 ırt 1200 K L 0o 870600005000 X 11820000S000ır1t 4106000 M 15o N İki tepe (T1–T2) ve boyun (B) Sırtlar arasındaki boyun (X) 403200000 200 100 100 Şekilde gösterilen K, L, M ve N merkezleriyle 120030000 ilgili olarak; I. L, M ve N merkezlerinde Güneş’in doğuş ve Deniz Deniz batış saati yıl boyunca aynıdır. Delta ovası Haliç II. L ve N merkezlerinin Ekvator’a uzaklıkları aynıdır. B 11860000 1100 III. K ve L merkezleri arasındaki mesafe 2220 1400 1000 km’dir. 1200 789000000 600 900 100101102000 IV. K merkezinin yerel saati yıl boyunca diğer B A 1000 Vadi merkezlerden geridir. İ Sırt (AB arası) yargılarından hangileri yanlıştır? L G TYT COĞRAFYA SORU BANKASIA) l ve ll B) l ve lll C) ll ve lll İ 800 11020000 600 D) ll ve lV E) lll ve lV 400 X 600 530000400 Y 20. Aşağıdaki olgulardan hangisi, diğer dördünün S Deniz 200 200 A Falez nedeni olarak gösterilebilir? R Çok eğimli yamaç (X) ve A) Matematiksel iklim kuşaklarının oluşması M az eğimli yamaç (Y) A L 1000 900 B) ABD ve Şili’de aynı anda farklı mevsimler ya- 11240000 1164000102010000 780000 900 şanması Çanak alan (Kapalı çukur) 1000 C) Güneş’in doğuş ve batış saatlerinin yıl içinde Şelale değişmesi D) Ekvator düzlemi ile ekliptik arasında 23°27ı lık açı bulunması E) Ekvator’dan kutba doğru gidildikçe gece ve gündüz süreleri arasındaki farkın artması 58
6. Aşağıdaki grafiklerde A ve B kentlerinin yıllık sı- 8 ve 9. soruları aşağıdaki şekilde verilen bilgilere göre cevaplayınız. caklık ortalamaları verilmiştir. Aşağıdaki şekilde bulutsuz ve rüzgârsız bir günde (°C) Sıcaklık (°C) Sıcaklık yerden yükselen bir balonun farklı yükseltilerdeki 30 30 konumları gösterilmiştir. 25 20 25 2500 m II 15 A 20 2000 m III 10 Kenti 15 B 1500 m 5 10 Kenti 1000 m 24 oC 0 OŞMNMH T A E E K A 5 0 Aylar OŞMNMH T A E E K A Aylar Buna göre kentlerin; I l. yer aldıkları yarım küre, ll. sıcaklık kuşakları, Deniz lll. boylam değerleri özelliklerinden hangileri kesinlikle farklıdır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve ll 8. Şekilde verilen bilgiler göz önüne alınırsa ba- D) I ve Ill E) II ve III lonun bulunduğu konumlarla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Balon l. konuma geldiğinde sıcaklık deniz sevi- yesine göre 5 °C düşer. B) Balon ll. konumda iken sıcaklık 14 oC’dir. C) l. konum ile ll. konum arasında 5 °C sıcaklık far- kı vardır. D) Balon ll. konumdan lll. konuma geldiğinde sı- caklık 19 °C’dir. 2007/ÖSS/Sos–1 E) Sıcaklık l. konumdan ll. konuma kadar düşer- ken ll. konumdan lll. konuma kadar artar. 7. Aşağıdaki şekilde, Kuzey Yarım Küre’deki kalıcı 9. Şekilde verilen bilgilere göre balonun yükselti- karlar ve kar yağışlarının alt sınırları enlemlere B ye bağlı olarak değişen konumlarındaki sıcak- göre verilmiştir. İ lık grafiği aşağıdakilerden hangisidir? 5500 m Kalıcı Kar Sınırı 4800 m 2750 m 1250 m L 2000 mKar Yağışı Sınırı 28° 0m G İ 0° 46° 62° 70° Enlem 90° Yalnızca şekildeki bilgilere dayanarak aşağıda- S A) Sıcaklık B) Sıcaklık C) Sıcaklık ki sonuçlardan hangisine ulaşılamaz? A R 0C 0C 0C A) 30° enleminden 70° enlemine gittikçe kar ya- M 30 30 30 ğışlı gün sayısı artmaktadır. A TYT COĞRAFYA SORU BANKASI L 20 20 20 B) Ekvatorda ortalama 2000 metreden yüksek yerlerde kar yağışı görülebilir. 10 10 10 000 Yükselti Yükselti Yükselti C) Kalıcı kar sınırı 70° enleminde deniz seviyesi- D) Sıcaklık E) Sıcaklık ne inmektedir. 0C 0C 30 30 D) Kalıcı kar sınırı, dağların güney yamaçlarında 20 20 Yükselti kuzey yamacına göre daha yüksektir. 10 10 E) 30° enlemi civarında, kar yağışı sınırı deniz se- 00 viyesine inmektedir. Yükselti 66
TEST ÖSYM tipi Bu bölümdeki sorular sınavlarda çıkan sorular paralelinde hazırlanmıştır. 1. 3. Aşağıdakilerin hangisinde atmosferin etkisi en Y Z azdır? X Deniz A) Yazların sıcak, kışların soğuk geçmesi Yukarıdaki topoğrafya haritasında gösterilen B) Yer üstü sularının oluşması X ve Y doğrultuları ile Z noktasının bulunduğu C) Yerel rüzgârların oluşması yerdeki yer şekilleri aşağıdakilerden hangisin- D) Gündüzlerin aşırı sıcak gecelerin aşırı soğuk de doğru verilmiştir? olmaması E) Meteorların yere düşmesinin engellenmesi X Y Z 4. l. Sıcaklığın her yerde aynı olması A) Sırt Kuru vadi Delta B) Yamaç Çanak C) Kuru vadi Sırt Haliç D) Kuru vadi Boyun Delta E) Sırt Haliç Sırt Kuru vadi ll. Yüksekliğe bağlı olarak yoğunluğunun azal- ması lll. Kalınlığının her yerde aynı olması Yukarıdakilerden hangileri troposferin özellik- lerinden biri değildir? 2000 / ÖSS A) Yalnız I B) Yalnız ll C) l ve lI 2. Bağıl nem, belli bir sıcaklıkta havada mevcut su bu- D) l ve lll E) ll ve lII harı miktarının, havanın o sıcaklıkta taşıyabileceği B maksimum su buharı miktarına oranıdır. Aşağıdaki İ grafik, belli bir yerde beş farklı sıcaklıkta havada L mevcut su buharı ile havanın taşıyabileceği mak- G simum su buharı miktarını (g/m3) göstermektedir. İ g/m³ Havanın taşıyabileceği S TYT COĞRAFYA SORU BANKASI 25 maksimum su buharı A 5. Aşağıdaki ölçeklerden hangisi 1/1.600.000 ke- Havadaki mevcut su buharı R sir ölçeğini göstermektedir? 23 20 19 17 M (Çizik ölçeklerin uzunlukları 6 cm, çentikler arası A 1’er cm’dir.) 15 13 L 10 11 10 9 A) 2 0 2 4 6 8 10 km 5 65 6 B) 4 0 4 8 12 16 20 km 0 5 10 15 20 25 C) 8 0 8 16 24 32 40 Sıcaklıklar (°C) km Yukarıdaki bilgilere göre kaç oC sıcaklıkta ha- D) 16 0 16 32 48 64 80 vada bağıl nem en düşüktür? km A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25 E) 32 0 32 64 96 128 160 km 77
SARMAL TEST SARMAL TEST – 4 1. İnsan emeği ve çalışmasının bir ürünü olmayan 4. 90° 66°33ı doğada kendiliğinden oluşan unsurların tamamına doğal unsur denir. 23°27ı 0° Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğal un- 23°27ı surlardan biri değildir? 66°33ı A) Peribacaları B) Niagara Şelalesi Dünya’nın Güneş karşısında şekilde verilen ko- C) İnsuyu Mağarası numa geldiği tarihle ilgili olarak aşağıdaki yar- D) Pamukkale Travertenleri gılardan hangisi yanlıştır? E) Yerebatan Sarnıcı A) Güneş ışınları Oğlak dönencesine dik gelir. 2. Eş yükselti eğrileri yardımıyla çizilen haritalar B) Ekvator’dan kuzeye doğru gidildikçe gece sü- aşağıdakilerden hangisidir? resi kısalır. C) Ekvator’da gece ve gündüz süreleri eşit olur. D) Aydınlanma çemberi kutup dairelerine teğet geçer. E) Kuzey Yarım Küre’de kış, Güney Yarım Küre’de yaz mevsimi başlar. A) Topoğrafya B) İzoterm C) Deprem D) Siyasi E) İzobar 3. Rana 60°K B İ Zeynep 20°K L 0° G 20°G İ Ferhat 60°G S 5. Aşağıdaki şekilde bir merkezde güneş ışınlarının A gün içinde geliş açısının değişimi gösterilmiştir. TYT COĞRAFYA SORU BANKASI Zeynep, Rana ve Ferhat aynı anda ve aynı merid- R Öğle 60° yenden yola çıkarak 1200 kilometre batıya doğru M gittiklerinde, Rana ve Ferhat’ın ulaştığı yerlerin A 90° aynı meridyen üzerinde olduğu, Zeynep’in ise fark- L 60° lı bir meridyen üzerinde olduğu gözlenmiştir. 30° IV III II 30° Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden V I hangisidir? Akşam Sabah A) Yörüngenin elips şeklinde olması Atmosferdeki ısı kaybı ve ısı birikimi olayları B) Yer ekseni ile Ekvator arasındaki açı göz önüne alınırsa günün en sıcak anı yuka- C) Dünya’nın küresel şekli rıda verilen numaralı konumlardan hangisinde D) Dünya’nın ekseni etrafındaki hareketi yaşanır? E) Dünya’nın Güneş çevresindeki hareketi A) I B) II C) III D) IV E) V 79
SİMÜLASYON TESTİ – 3 1. Aşağıdaki grafikte bir kente ait aylık ortalama sı- 3. Her mevsim yağış alan bölgelerin yağış rejimi dü- caklık ve yağış değerleri verilmiştir. zenlidir. Yağış Yağış Sıcaklık Buna göre aşağıdaki bölgelerin hangisinde ya- 300 (mm) Sıcaklık (°C) 30 ğış rejimi düzenlidir? 250 25 200 20 150 15 A) Batı Avustralya B) Muson Asyası 100 10 50 5 C) Orta Asya D) Kuzey Afrika 00 O Ş MNMH T A E E KA E) Amazon Havzası Aylar II V 4. Ekvator IV I III Bu grafik, haritada numaralandırılarak gösteri- len merkezlerin hangisine ait olabilir? A) I B) II C) III D) IV E) V Yukarıdaki haritada dağılışı gösterilen iklim tipinin tanıtıcı özellikleri ilgili olarak aşağıdaki 2. Aşağıda üç kentin iklim özellikleri verilmiştir. yargılardan hangisine ulaşılamaz? I. Bizim yaşadığımız yerde yaz mevsimi yağışlı, A) Günlük sıcaklık farkı fazladır. B) Maksimum nem miktarı fazladır. kış mevsimi kurak geçer. Yıllık yağış miktarı C) Yağış rejimi düzensizdir. 2000 mm civarındadır. Yağışlar genellikle orografik kökenli yağışlardır. B D) Yıllık yağış 200 mm’nin altındadır. İ II. Bizim yaşadığımız yerde yazlar sıcak ve L E) Kış mevsiminde yoğun kar yağışı görülür. kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır. Yıllık yağış G miktarı 800 mm civarındadır. Yıllık yağışın İ 5. Aşağıdaki tabloda üç kentin yıllık sıcaklık ortala- yarıdan fazlası kış mevsiminde düşer. Kış maları verilmiştir. yağışları cephesel kökenlidir. S A Kentler Yıllık ortalama TYT COĞRAFYA SORU BANKASI III. Bizim yaşadığımız yerde yazlar kısa, kışlar R sıcaklık (°C ) uzun sürer. Kışın yağan kar uzun süre yerde M Sinop kalır. Yıllık yağış miktarı 500 mm civarında A İzmir 14 olup, ilkbahar sonu ve yaz başlarında konvek- 17,6 siyonel yağışlar görülür. Bu bilgiler göz önüne alınırsa söz konusu kent- L Mersin 18,6 lerde etkili olan iklim tipleri aşağıdakilerden Bu kentlerin yıllık sıcaklık ortalamalarının farklı hangisinde doğru verilmiştir? olmasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir? I Il llI A) Yükselti değerlerinin farklı olması A) Okyanusal Ekvatoral Akdeniz B) Bakı özelliklerinin farklı olması B) Muson Akdeniz Sert karasal C) Ekvator’a uzaklıklarının farklı olması C) Çöl Tundra Kutup D) Savan Akdeniz Sert karasal D) Denize göre konumlarının farklı olması E) Okyanusal Savan Step E) Başlangıç Meridyeni’ne uzaklıklarının farklı ol- ması 103
TEST ÖSYM tipi Bu bölümdeki sorular sınavlarda çıkan sorular 1. Kıyı kuşağının doğal bitki örtüsünü, sıcaklık ve ışık paralelinde hazırlanmıştır. isteği yüksek ve kuraklığa dayanıklı olan kızılçam- 3. Aşağıda verilen göllerden hangisi volkanik lar ve bunların tahrip edildiği yerlerde her zaman yeşil olan makiler oluşturur. Yüksek yerlerde ise olaylar sonucunda meydana gelmiştir? iğne yapraklı karaçam, sedir ve köknar ormanları hâkimdir. A) Tortum B) Ulubat C) Akşehir Aşağıdakilerden hangisi yukarıda bitki özellik- D) Suğla E) Meke leri verilen yerlere örnek gösterilebilir? 4. Aşağıda bir merkezde etkili olan basınç alanı gös- A) Ergene Ovası B) Altınbaşak Ovası terilmiştir. C) Küre Dağları’nın kuzeyi D) Taşeli Platosu’nun güneyi E) Çatalca Yarımadası’nın kuzeyi 998 mb 1004 mb Şekilde verilen bilgilere göre bu merkezin bulunduğu yarım küreyi belirlemek için; I. rüzgârları gösteren okların sayısı, 2. Aşağıda üç bölgenin coğrafi koordinatları verilmiş- II. okların dıştan içe doğru gösterilmesi, tir. III. basınç değerlerinin merkeze doğru küçülmesi, Boylam B IV. rüzgârların, esiş yönüne göre sapma yaptığı İ yön 15° 10° 5° 0° 5° 10° L 45° G özelliklerinin hangilerinden faydalanılabilir? İ I 30° A) Yalnız ll B) Yalnız lV C) l ve lll II 15° Enlem D) ll ve lll E) lll ve lV 0° S TYT COĞRAFYA SORU BANKASI 15° A III 30° R M 5. Nemin çok olduğu yörelerde gece ve gündüz sı- A Bu bölgelerden hareket eden uçakların en kısa L caklıkları arasındaki fark azdır. yolu izleyerek Oğlak dönencesi ile Başlangıç Aşağıdakilerden hangisi bu durumun sonuçla- Meridyeni’nin kesişim noktasına ulaşmaları rından biridir? için hangi yönlerde hareket etmeleri gerekir? A) Ekvatoral bölgelerin ormanlarla kaplı olması I II III B) Güney Asya’da muson rüzgârlarının oluşması A) Güneydoğu Güneybatı Batı C) Kutuplarda sıcaklığın yıl boyunca düşük olması B) Güneydoğu Batı Kuzeybatı D) Amazon Havzası’nda fiziksel çözülmenin az ol- C) Güneybatı Güneybatı Batı ması D) Güneybatı Batı Kuzeybatı E) Dönenceler çevresinde dinamik yüksek basınç E) Güneydoğu Kuzeybatı Batı alanlarının oluşması 119
7. 9. I. Anadolu Yarımadası genel itibarıyla yükse- HABER lirken Karadeniz ve Akdeniz çökmektedir. Çukurova ve Ergene Ovası'nda biriken kalın Volkanik faaliyetler sonucunda oluşan adalara tortul tabakalar bu ovaların çökmesinde etkili bir yenisi daha eklendi. Geçtiğimiz ocak ayında olmaktadır. Ege Denizi, İstanbul ve Çanakkale (2015) Avustralya’nın doğusundaki Tonga boğazlarının oluşmasında da bu hareketler Krallığı’na bağlı adalar civarında, okyanus altında etkili olmuştur. gerçekleşen patlama sonrası oluşan ada keşfedil- meye başlandı. Yaklaşık bir ay süren patlama so- II. Doğu Anadolu’daki Nemrut Kalderası ve nucunda ortaya çıkan bu ada, komşu adalar olan Hunga Tonga ve Hunga Ha'apai’ye de hayli zarar Konya’daki Meke Tuzlası ile Nevşehir'de bulu- verdi. Öyle ki patlama kaynaklı asit yağmurları iki nan Acıgöl maar özelliği taşıyan yeryüzü şekil- adanın da bitki örtüsünü yok etti. Komşu adalar- lerindendir. daki hayat yok olurken yeni ada şimdiden kuşlara ev sahipliği yapmaya başladı. III. Türkiye, ilk olarak I. Jeolojik Zaman'da mey- Yukarıda verilen gazete haberine göre aşağıda- dana gelen Hersinyen ve Kaledoniyen kıvrım- ki bilgilerden hangisine ulaşılamaz? larından etkilenmiştir. Bu dönemde oluşan kıv- A) Büyük Okyanus’ta meydana gelen volkanik faa- rımlı yapılar, dış kuvvetlerin etkisiyle aşınarak zamanla sertleşmiştir. liyet sonucunda yeni bir kara parçası oluştuğu B) Yeni oluşan adanın bazı canlı türleri için ya- Yukarıda numaralandırılarak verilen bilgilerin ilişkilendirilebileceği iç kuvvetler aşağıdakiler- şam alanı hâline geldiği den hangisinde doğru verilmiştir? C) Volkanik patlamaların çevre sorunlarına yol açtığı D) Volkanik patlamaların Avustralya’nın yüz öl- l ll lll Volkanizma çümünü büyüttüğü A) Orojenez Epirojenez Orojenez E) Volkanik patlamaların biyoçeşitliliğe zarar verdiği Epirojenez B) Epirojenez Volkanizma Volkanizma Orojenez C) Volkanizma Orojenez D) Epirojenez Deprem E) Deprem Volkanizma 8. İç kuvvetler bazı yeryüzü şekillerinin oluşmasında 10. Aşağıda Türkiye deprem bölgeleri haritası göste- dolaylı olarak etkili olmaktadır. rilmiştir. Haritanın lejant kısmında deprem riski en Buna göre aşağıdaki yeryüzü şekillerinden B çok olan yerler 1.derece, en az olan yerler ise 5. hangisinin oluşumunda sel suları temel etken, İ derece olarak belirtilmiştir. volkanizma olayı ise elverişli arazi oluşturduğu L için dolaylı etkendir? G İ A) B) S TYT COĞRAFYA SORU BANKASI A R 3. derece deprem bölgesi 4. derece deprem bölgesi MAC) D) 1. derece deprem bölgesi 5. derece deprem bölgesi 2. derece deprem bölgesi L Buna göre 1. ve 5. derece deprem bölgesinde yer alan il örneklerinden hangisi doğrudur? E) 1. 5. A) İzmir Erzincan B) Kars Konya C) Bingöl Tekirdağ D) Düzce Karaman E) Yozgat Mardin 134
Test AKARSULARIN ŞEKİLLENDİRMESİ – II 3 3. A şağıdakilerden hangisi akarsuların aşındırma 1. şekillerinden biridir? A) Dev kazanı B) Irmak adası C) Delta D) Birikinti konisi E) Dağ eteği ovası Yukarıda verilen yer şekli ve bu yer şeklini 4. oluşturan akarsu ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisine kesin olarak ulaşılabilir? A) Bu yer şeklinin oluştuğu alanda boğaz vadiler yaygındır. B) Bu yer şekli engebeli arazilerde daha yaygın olarak görülür. C) Bu yer şeklini oluşturan akarsuyun akış hızı ve debisi fazladır. D) Yer şeklini oluşturan akarsu hem aşındırma hem de biriktirme yapmıştır. E) Akarsuyun hidroelektrik potansiyeli bu yer şek- lini oluşturduktan sonra artmıştır. Yukarıdaki haritada verilen bilgilerden faydala- nılarak Amazon Nehri ile ilgili; I. Açık havzalıdır. 2. Akarsu biriktirmesiyle oluşan yer şekillerinin yapı- II. Ağız kesiminde haliçler vardır. sı öteki etkenler yanında akarsuyun akımıyla da III. Rejimi düzensizdir. doğrudan ilgilidir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? Üst B A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll İ D) l ve lll E) ll ve lll L Çakıl G İ Kum S A 5. Akarsular genel olarak yataklarının dik ve çok TYT COĞRAFYA SORU BANKASI Alt R eğimli olduğu yerlerde derine aşındırma yaparken M düz ve ovalık alanlarda ise daha çok yana doğru Buna göre yukarıda bir deltadan alınan birik- A aşındırma yaparlar. tirme kesitindeki yer yapısını oluşturan akarsu L ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisine Buna göre aşağıdaki yer şekillerinden hangisi akarsuların daha çok derine aşındırma yaptığı ulaşılabilir? yerlerde meydana gelmektedir? (Biriktirme sürecinde diğer etkenler sabit kabul edi- A) Menderes lecek, tortulanma süresi düşünülmeyecektir.) B) Boğaz vadi A) Boyu kısadır. B) Rejimi düzensizdir. C) Kum adası C) Akımı sürekli artmıştır. D) Akımı sürekli azalmıştır. D) Birikinti yelpazesi E) Hidroelektrik potansiyeli düşüktür. E) Geniş tabanlı vadi 145
20. Kapadokya Yöresi’ndeki peribacalarının oluşu- 22. Aşağıdakilerden hangisinde bir yöre, bu yöre- muyla ilgili olarak; de görülmeyen yer şekliyle birlikte verilmiştir? I. Volkanik arazide oluşurlar. Yöre Yer şekli A) Bolu Heyelan set gölü II. Oluşumlarında temel etken sel sularıdır. B) İzmir Menderes C) Samsun Polye ovası III. Eğimin fazla olması gerekli koşullardan biridir. D) Antalya Falez E) Konya Obruk yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll D) l ve lll E) l, ll ve lll BUNLARI İYİ ÖĞREN 21. Bir akarsuyun belli bir süre içindeki yıllık ortalama TÜRKİYE'DEKİ KIYI TİPLERİ 1. Enine Kıyılar: Ege Denizi kıyılarında Edremit akımlarının maksimumu ile minimumu arasındaki oranına “düzensizlik katsayısı” denir. Bir akarsu- – Kuşadası arasında yaygındır. Girinti ve çıkıntı yun düzensizlik kat sayısının 1’e eşit olması göz- fazla, kıta sahanlığı geniştir. lem süresi boyunca yıllık ortalama akım miktarının 2. Boyuna Kıyılar: Karadeniz ve Akdeniz kıyıları sabit kaldığını kanıtlar. bu türdendir. Girinti ve çıkıntı az, kıta sahanlığı dardır. Buna göre bir akarsuyun düzensizlik katsayısı 3. Ria Tipi Kıyılar: İstanbul ve Çanakkale 1’den küçük ve 1’e uzak ise; boğazları, İstanbul – Haliç Yöresi ve Güneybatı Ege’de (Menteşe kıyıları) görülür. I. Akarsu, denge profiline ulaşmamıştır. 4. Dalmaçya Tipi Kıyılar: Antalya – Kaş, Finike, Kale) ve Muğla – Fethiye, Marmaris’te görülür. II. Akarsu havzasındaki yıllık buharlaşma miktarı 5. Liman Tipi Kıyılar: Kapıdağ Yarımadası, fazladır. Küçük ve Büyük Çekmece kıyıları ve Sinop– İnceburun’da görülür. III. Akarsuyun beslenmesinde kar ve buzul suları- nın etkisi fazladır. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll D) l ve lll E) ll ve lll TÜRKİYE’NİN BAŞLBICA YER ŞEKİLLERİ 1. Çatalca İ 1. Karadağ 2. Kocaeli L 2. Karacadağ 3. Hasan D. Yıldız Platoları Küre Dağları BafraG Çarşamba 4. Melendiz D. Kaçkar Dağı Dağları Deltasİı Deltası 5. Erciyes D. TYT COĞRAFYA SORU BANKASI Ergene 12 S 2 1. Erzurum Ovası A 3 2. Ardahan 3. Kars 1. Dikili Uludağ Bozok R 1 2. Menemen Yazılıkaya Haymana Platosu Platoları 3. Selçuk Platosu Platosu M 12 4 1. Nemrut D. 4. Balat 3 2. Süphan D. 1 Cihanbeyli A Uzunyayla 3. Tendürek D. deltaları 2 Platosu 4. Ağrı D. L Buzul 3 Platosu Obruk Plt. 5 Dağı 1 23 4 4 3 12 Menteşe Teke Konya TPalaşteolsi u Silifke Çukurova 1. G.Antep Altınbaşak Karacadağ Dağları Platosu Ovası Deltası Deltası 2. ŞAP.dlaUıtyrofaalamraı n(Harran) Ovası 3. 160
SİMÜLASYON TESTİ – 5 1. Ortalama yaşam süresi, ülkelerin sağlık hiz- 4. Aşağıdaki haritada beş bölge numaralandırılarak metlerinin yaygınlığı ve kalitesi ile doğrudan ilişkili gösterilmiştir. olup gelişmişliğin göstergelerinden biridir. Buna göre aşağıdaki ülkelerden hangisinde or- V IV talama yaşam süresi daha kısadır? I II A) Nijer B) İsveç C) Japonya Ekvator III D) İspanya E) Türkiye 2. Almanya ile Somali’nin nüfus özellikleri karşılaş- Bu haritada yağış azlığı ve düşük sıcaklık etki- siyle az nüfuslanmış olan bölgeler aşağıdaki- tırıldığında, Almanya’nın nüfus özellikleri ile ilgili lerden hangisinde doğru verilmiştir? olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Yağış azlığı Düşük sıcaklık A) Okuryazar nüfus oranı daha yüksektir. A) I II B) Kentsel nüfus oranı daha yüksektir. B) II III C) Tarımda çalışan nüfus oranı daha azdır. C) III IV D) Yaşlı nüfus oranı daha düşüktür. D) IV V E) İşsiz nüfus oranı daha düşüktür. E) IV III 3. I. Doğu, Güney ve Güneydoğu Asya nüfu- sun en kalabalık olduğu alanlardır. Özellikle Çin ve Hindistan dünya nüfusunun yakla- şık 1/3'ünden fazlasını oluştururken Sibirya, Himalayalar ve iç kesimlerde kalan çöller ise B nüfusun seyrek olduğu alanlardır. İ II. Afrika Kıtası'nda Nijerya ve Mısır kıtanın L nüfusu en çok olan ülkeleridir. Ekvatoral iklim G ile çöl ikliminin etkili olduğu Afrika Kıtası'nın İ büyük bir bölümünde nüfusun seyrekleştiğin- 5. Aşağıdaki tabloda bazı ülkelerin 2020 yılına ait do- den söz edilebilir. S ğum ve ölüm oranları gösterilmiştir. III. Dünya nüfusunun yaklaşık %13’ünü oluşturan A Doğum oranı Ölüm oranı TYT COĞRAFYA SORU BANKASI Kuzey ve Güney Amerika kıtalarında nüfusun R Ülkeler (%) (%) önemli bir kısmı özellikle Kuzey Amerika Kıta- M 2,9 3,1 sı'nın doğu kıyılarında toplanmıştır. Bunda A K 1,2 0,5 sanayi ve ticaretin bu bölgede gelişmiş olması L L 0,9 0,85 önemli bir etkendir. Kuzey Amerika’nın batı M kesimlerdeki dağlık alanlarla iç kesimlerindeki Tablodaki bilgilere göre bu ülkeler doğal nüfus kurak alanlar ve Güney Amerika'daki Amazon artış hızı en fazla olandan en az olana doğru Havzası nüfusun seyrekleştiği yerlerdir. aşağıdakilerden hangisinde doğru sıralanmış- Yukarıda numaralandırılarak verilen açıklama- tır? ların hangilerinde nüfusun dağılışında hem do- A) K – L – M B) K – M – L ğal hem de beşerî etkenler vurgulanmıştır? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II C) L – K – M D) L – M – K D) II ve III E) I, II ve III E) M – K – L 183
Test İŞLEVSEL VE ŞEKİLSEL BÖLGELER – I 1 1. Farklı ölçütlere göre çizilen bölgelerin sınırları bazı 4. BUL. KARADENİZ GÜRCİSTAN durumlarda birbiriyle örtüşürken bazı durumlarda YUN. V I ERM. da farklılık göstermektedir. EGE DENİZİ Aşağıda verilen bölgelerin hangisinde sınırla- İRAN rın birbirleriyle daha fazla benzerlik gösterdiği II IV söylenebilir? III IRAK SURİYE A) Petrol bölgesi – Orman bölgesi AKDENİZ B) Sanayi bölgesi – Tarım bölgesi Aşağıdakilerden hangisinde haritada koyu renkle gösterilen numaralı alanlardan birisi, yer C) Siyasi bölge – Turizm bölgesi şekillerinin özelliğine göre yapılan bölge sınıf- landırmasında yanlış verilmiştir? D) Ovalık bölge – Orman bölgesi A) l – Plato bölgesi E) Sıcak ve kurak bölge – Seyrek nüfuslu bölge B) ll – Ovalık bölge C) lll – Dağlık bölge D) lV – Delta bölgesi E) V – Dağlık bölge 2. Aşağıda verilen bölge türlerinden hangisinin 5. Coğrafya öğretmeni Mehmet Bey, öğrencilere do- ğal özelliklerine göre bölge sınıflandırmasında öl- sınırları ile ülke sınırları çakışır (örtüşür)? çüt alınan özellikleri gösteren aşağıdaki çalışma A) And Dağları bölgesi kâğıdını dağıtmış ve onlardan çalışma kâğıdında B) Ekvatoral iklim bölgesi boş bırakılan örnek bölge türlerini doldurmalarını C) Tektonik deprem bölgesi istemiştir. D) Doğal gaz üretim bölgeleri B Doğal özelliklerine göre Örnek bölge türü E) Avrupa Birliği (AB) bölgesi İ bölge sınıflandırması L G Yer şekillerine göre ………………… İ S İklim ve bitki özelliğine göre ………………… A Su özelliklerine göre ………………… TYT COĞRAFYA SORU BANKASI R Jeolojik yapı ve toprak özel- M liğine göre ………………… A L Buna göre çalışma kâğıdındaki boşluklara aşa- 3. Aşağıdakilerden hangisi işlevsel bölgelere ör- ğıdakilerden hangisini yazan öğrenciler hata yapmış olur? nek verilebilir? A) Tarım bölgesi A) Linyit çıkarılan bölgeler B) Savan bölgesi B) Pamuk tarımı bölgeleri C) Düz – ovalık bölge C) Volkanik dağ bölgeleri D) Çernezyom bölgesi D) TRT hizmet alanı bölgesi E) Kaldera gölü bölgesi E) Sık nüfuslu bölgeler 191
Test ULUSLARARASI ULAŞIM AĞLARI – II 4 1. Somali açıklarında “Afrika Boynuzu” olarak ta- 4. Süveyş Kanalı ile Korint Kanalı; bir edilen yere en yakın su yolunu kullanarak I. beşerî etkenler sonucu oluşma, Kızıldeniz ile Hint Okyanusu arasında seyahat eden gemiler aşağıda verilen yerlerin hangisin- II. kıtaların sınırında yer alma, den geçer? III. deniz yolu trafiğinin yoğun olması A) Süveyş Kanalı özelliklerinden hangileri bakımından benzerlik B) Malakka Boğazı gösterir? C) Hürmüz Boğazı A) Yalnız l B) Yalnız lll C) l ve ll D) Macellan Boğazı D) l ve lll E) ll ve lll E) Babül Mendep Boğazı 5. Bombay New York 2. Ekvator X Y Ekvator Yukarıdaki haritada gösterilen New York Lima– nı’ndan yola çıkan bir gemi, belirtilen güzergâhı izleyerek Bombay (Mumbai) Limanı’na gidecektir. Buna göre bu geminin seyahati sırasında ge- Yukarıdaki haritada gösterilen rotayı izleyerek çeceği okyanus ve su yolları aşağıdakilerden X limanından Y limanına giden bir yük gemisi hangisinde sırasıyla birlikte verilmiştir? aşağıda verilen su yollarının hangisinden geç- A) Atlas Okyanusu – Babül Mendep Boğazı – Mo- zambik Boğazı – Hint Okyanusu mez? B A) Süveyş Kanalı İ B) Büyük Okyanus – Ümit Burnu – Macellan Bo- B) Korint Kanalı L ğazı – Hint Okyanusu C) Dover Boğazı G C) Büyük Okyanus – Babül Mendep Boğazı – Ma- D) Hürmüz Boğazı İ cellan Boğazı – Umman Denizi E) Babül Mendep Boğazı D) Atlas Okyanusu – Ümit Burnu – Süveyş Kanalı S – Umman Denizi A R E) Atlas Okyanusu – Ümit Burnu – Mozambik Bo- TYT COĞRAFYA SORU BANKASI M ğazı – Hint Okyanusu A L 3. D ünyada deniz yolu trafiğinin en yoğun olduğu 6. A şağıda verilen su yollarından hangisi Güney su yollarından biri olan Malakka Boğazı aşağı- Yarım Küre’de yer alır? dakilerden hangisinde verilen ülkeler arasında A) Kiel Kanalı yer alır? B) Panama Kanalı C) Hürmüz Boğazı A) Şili – Arjantin D) Macellan Boğazı B) İran – Umman E) Babül Mendep Boğazı C) Yemen – Cibuti D) Endonezya – Malezya E) Mozambik – Madagaskar 197
Test AFETLER – I 7 1. lll lV 4. Türkiye'de, havzalarındaki iklim koşulları ben- V ll Ekvator zer olan ve aşağıda özellikleri verilen düzensiz l rejimli akarsulardan hangisinde taşkın riski daha fazladır? Jeolojik yapıları göz önüne alınırsa haritada gösterilen numaralanmış yerlerden hangisinde A) Boyu en uzun olanda tektonik kökenli deprem riskinin en çok olduğu söylenebilir? B) Yatak eğimi en az olanda A) l B) ll C) lll D) lV E) V C) Yatak derinliği en az olanda D) Havzası karstik arazilerle kaplı olanda E) Havzasında bitki örtüsü en gür olanda 5. 2. Aşağıdakilerin hangisinde bir afetin oluşumun- lll ll V lV da etkili olan doğal faktör yanlış verilmiştir? Ekvator Afet Neden l A) Volkan Magmadaki sıcaklık ve patlaması basınç değişimi B) Sel Şiddetli sağanak yağış Haritada gösterilen numaralı yerlerin hangisin- Eğim ve yağışın fazla de sıklıkla görülen bir doğal afet, aşağıda doğ- C) Heyelan olması ru eşleştirilmiştir? Şiddetli rüzgâr D) Tsunami B Yer Doğal afet Yıldırım düşmesi İ E) Orman L A) l Deprem yangınları G İ B) ll Kuraklık C) lll Tropikal siklon D) lV Heyelan S E) V Volkan patlaması 3. Küçük şehir ölçeğindeki bir yerleşim biriminde ya- A TYT COĞRAFYA SORU BANKASI şanan şiddetli bir deprem sonrasında şehrin yeri- R nin değiştirilmesi ve başka bir alana yeniden kurul- M ması planlanmıştır. A L Buna göre bu şehrin, eski yerine göre fay hattı- 6. A şağıda verilen doğal afetlerden hangisinin na nispeten daha uzak olan ve aşağıda verilen meydana gelmesinde doğrudan ya da dolaylı özelliklerden hangisine sahip olan bir yerde ye- olarak insan etkisinden söz edilemez? niden kurulması daha doğru olur? A) Alüvyal dolgu alanlarında A) Çığlar B) Zemini granitle kaplı bir arazide B) Heyelanlar C) Yakın çevredeki akarsu boyunda C) Sel ve taşkınlar D) Zemini kum taşlarıyla kaplı bir arazide D) Orman yangınları E) Yer altı su seviyesi yüzeye yakın olan bir yerde E) Volkanik patlamalar 203
DÜNYADA AKDENİZ İKLİMİ GÖRÜLEN YERLER Kaliforniya Akdeniz Yarımadası’nın Havzası kuzeyi Orta Şili Kap Bölgesi Güney ve Güneybatı Avustralya kıyıları • Akdeniz iklimi her iki yarım kürede genel olarak 30°-40° enlemleri arasında ve deniz etkisine açık olan alanlarda görülür. • Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır. • Yıllık sıcaklık ortalaması 15 - 20 °C, kış sıcaklık ortalaması 8 - 12 °C, yaz sıcaklık ortalaması ise 26 - 28 °C arasındadır. • Ortalama yıllık yağış miktarı ise 600-1000 mm arasındadır. Yağış rejimi düzensizdir. • Doğal bitki örtüsü kızılçam ormanları ve yıl boyu yeşil kalan maki çalılarıdır. DÜNYADAKİ ÇÖL BÖLGELERİ Arizona ve Karakum,Kızılkum Meksika ve Taklamakan Gobi Atacama Büyük Sahra İran-Kebir ve Lut Arap Yarımadası Kalahari Batı ve Orta ve Namib Avustralya TYT COĞRAFYA SORU BANKASI • Yıllık yağış miktarının 200 mm'nin altına düştüğü yerlere çöl denir. Çöller dönenceler çevresindeki karalar üzerinde ve orta kuşakta etrafı dağlarla çevrili denizden uzak iç kesimlerde görülür. Klimatologlar yağışın çok az olması nedeniyle kutup bölgelerini de soğuk çöl saymaktadır. • Dönenceler çevresindeki çöllerin oluşumunda temel etken dinamik yüksek basınç alanının varlığı ve sürekli alçalıcı hava hareketleri olmasıdır. Orta kuşak çöllerinin oluşumunda ise temel etken deniz etkisine kapalı olmaktır. Asya'daki çöllerden bazılarının oluşumunda fön rüzgârlarının da payı vardır. • Çöller; bitki örtüsünden yoksun olan, dünyada günlük sıcaklık farkları en çok, fiziksel çözülmenin en fazla olduğu alanlardır. 228
DÜNYADAKİ ARİTMETİK NÜFUS YOĞUNLUĞU kişi / km2 1 10 100 1000 • Herhangi bir alanda yaşayan nüfusun o alanın yüz ölçümüne bölünmesiyle aritmetik nüfus yoğunluğu elde edilir. • Dünyada nüfus yoğunluğu en çok olan kıtalar sırasıyla Asya ve Avrupa kıtaları iken en az yoğunluk Okyanusya Kıtası'ndadır. • Güney ve Doğu Asya, Batı ve Orta Avrupa, ABD'nin doğusu ve ABD – Kanada sınırı (göller bölgesi), Nil deltası, Batı Afrika kıyıları (özellikle Nijerya) gibi yerler dünyadaki en sık nüfuslu alanlardır. TÜRKİYE’DE NÜFUS YOĞUNLUĞU (2018)• İklim ve yer şekillerinin elverişsiz olduğu, sanayinin az geliştiği alanlarda ise nüfuslanma azdır. Çöl bölgeleri, kutuplara yakın yerler, Ekvatoral bölgedeki akarsu havzaları, orta kuşaktaki yüksek ve engebeli alanlar çok seyrek nüfusludur. BULGARİS. TÜRKİYE’DE NKÜARFAUDESNİYZ OĞUNLUĞU (2018) GÜRCİSTAN 57 YUNAN. ERMENİS. (Kişi / km2) KIRKLARELİ İRAN 38 EDİRNE TYT COĞRAFYA SORU BANKASI29009629 SİNOP 68 TEKİRDAĞ BARTIN KASTAMONU 163 528 ZONGULDAK ÇANKIRI 24 İSTANBUL 147 ARDAHAN 11 - 63 29 64 - 117 KOCAELİ 209 151 182 KARABÜK SAMSUN 89 ARTVİN 20 118 - 224 SAKARYA DÜZCE 37 TRABZON 173 RİZE 225 - 527 310 60 59 AMASYA 130 KARS YALOVA ORDU 42 TOKAT GİRESUN 29 54 BOLU 55 IĞDIR ÇORUM 62 66 22 47 ÇANAKKALE 86 BURSA BİLECİK GÜMÜŞHANE BAYBURT AĞRI BALIKESİR 287 52 25 ERZURUM ANKARA KIRIKKALE ERZİNCAN 20 30 KÜTAHYA ESKİŞEHİR 224 63 38 YOZGAT SİVAS KIRŞEHİR 48 63 30 23 TUNCELİ BİNGÖL MUŞ 528 - 2599 MANİSA 69 AFYONKARAHİSAR NEVŞEHİR 12 34 51 VAN ELAZIĞ 70 109 UŞAK 51 55 KAYSERİ IRABKİTLİS50 58 İZMİR 360 AKSARAY 82 MASLA6UT8YRA İYE HAKKÂRİ 140 AYDIN AKDENİZDENİZLİ KONYA 54 DİYARBAKIR SİİRT 40 75 ISPARTA 57 KKTC NİĞDE KAHRAMANMARAŞ ADIYAMAN 115 129 61 88 BURDUR 53 BATMAN ŞIRNAK 73 50 80 89 94 39 ADANA MARDİN MUĞLA ANTALYA 117 KARAMAN 160 OSMANİYE 297 ŞANLIURFA Nüfus yoğunluğu (kişi/km2) 28 171 GAZİANTEP 108 MERSİN HATAY KİLİS100 TÜİK 2018 verilerine göre 12 - 40 hazırlanmıştır. 41 - 60 117 276 2018’de Türkiye ortalaması 61 - 100 107 kişi / km2 dir. 101 - 500 501 - 2900 • İstanbul Boğazı ve yakın çevresi, Bursa Yöresi, Kıyı Ege ovaları, Çukurova ve İskenderun körfezi, Ankara Yöresi, Batı Karadeniz'de ve Güneydoğu Anadolu'daki madencilik bölgeleri, Orta Karadeniz kıyıları gibi iklim ve yer şekilleri elverişli olan, iş olanakları fazla, ulaşımın geliştiği alanlar sık nüfusludur. • İklim ve yer şekilleri elverişsiz, iş olanakları az, ulaşımın gelişmediği alanlar ise seyrek nüfusludur. • Tuz Gölü çevresi kuraklık nedeniyle seyrek nüfuslu iken iklimi elverişli olmasına rağmen Muğla-Menteşe Yöresi ile Akdeniz kıyısındaki Taşeli ve Teke yöreleri ise dağlık ve karstik arazilere bağlı olarak seyrek nüfusludur. Doğu Anadolu'nun ise geneli (özellikle Kuzeydoğu Anadolu, Tunceli, Hakkâri) yer şekillerinin çok dağlık olması nedeniyle ülkemizdeki en seyrek nüfuslu alanlardır. 237
Search
Read the Text Version
- 1 - 20
Pages: