สุขศึกษาป6 เรื่อง ภัยธรรมชาติ (แผ่นดินไหว สึนามิ)

ภัย ธรรมชาติ จัดทาโดย ครูภารวี หรริ ักษ์ (ครวู ิว) โรงเรยี นบา้ นหนองบอน (นยั นานนท์อนุสรณ์)

07 แผ่นดินไหว 08 แผ่นดินถลม่ 09 ไฟปา่ 10 สนึ ามิ

แผ่นดินไห0ว7

แผ่นดินไหว หมายถงึ ภยั ธรรมชาตซิ ง่ึ เกดิ จากการปลดปลอ่ ย พลงั งานใตพ้ ภิ พ ทาให้แผน่ ดนิ เกิดการสั่นสะเทอื น (อาจทาให้ภเู ขาไฟระเบิด แผ่นดินเล่ือนถล่ม)

สาเหตุทเี่ กดิ แผน่ ดนิ ไหว โดยธรรมชาติ 1. การเคลอื่ นตวั ของเปลอื กโลกฉับพลัน ตามแนวขอบของแผน่ เปลอื กโลก หรอื ตามรอยเลื่อน 2. การระเบดิ ของภูเขาไฟ 3. การยุบตัวของโพรงใตด้ ิน 4. แผ่นดินถลม่ 5. อุกาบาตขนาดใหญ่ตก



สาเหตทุ เ่ี กิดแผ่นดนิ ไหว โดยการกระทาของมนุษย์ 1. การระเบดิ ต่าง ๆ 2. การทาเหมือง 3. สร้างอ่างเก็บนาใกลร้ อยเล่อื น 4. การทางานของเครือ่ งจกั รกล 5. การจราจร

ผลกระทบจากแผน่ ดนิ ไหว 1. ด้านธรรมชาติ พืนดินแยก ภูเขาไฟระเบิด ไฟไหม้ คล่ืนสนึ ามิ แผน่ ดนิ ถล่ม 2. ด้านประชากร เส้นทางคมนาคมเสยี หาย เกดิ โรคระบาด สญู เสียทรพั ยส์ ิน การสสื่ ารต่าง ๆ เสียหาย

ขอ้ ควรปฏิบตั ิเม่ือเกิดแผ่นดนิ ไหว ก่อนเกดิ 1. เตรยี มอปุ กรณป์ ฐมพยาบาล อปุ โภค บรโิ ภค 2. เตรยี มพร้อม สมาชิกในครอบครัว วางแผนอพยพหากจาเปน็ 3. ไมว่ างของหนกั บนชนั สงู ๆ ยดึ ตู้หนกั ไว้กับผนงั หอ้ ง

ข้อควรปฏิบัตเิ มื่อเกิดแผน่ ดินไหว ขณะเกิด 1. ถ้าอยู่ในอาคารสูง ควบคมุ สติ หลบใตโ้ ต๊ะแข็งแรง ไมว่ ่งิ ลงบันได หรือลฟิ ต์

ขอ้ ควรปฏบิ ัติเมื่อเกดิ แผ่นดนิ ไหว ขณะเกิด 2. ถา้ ขบั รถใหห้ ยดุ รถ ควบคุมสติ อย่ภู ายในรถจนการสั่นสะเทอื นหยดุ ลง

ข้อควรปฏิบัติเมอ่ื เกดิ แผน่ ดินไหว ขณะเกิด 3. ถา้ อย่นู อกอาคาร ใหห้ า่ งจากอาคารสูง กาแพง เสาไฟฟา้ ไปอยูท่ โี่ ลง่ แจ้ง

ข้อควรปฏบิ ตั ิเมื่อเกดิ แผ่นดินไหว หลงั เกดิ 1. ออกจากอาคารสูง รถยนต์ สารวจผู้ประสบภยั ตรวจสอบความเสยี หาย 2. ปฐมพยาบาลผ้บู าดเจบ็ 3. ยกสะพานไฟ อยู่ห่างจากสายไฟ

08

สึนามิ เกดิ จากการเคล่ือนตวั ของพืนทะเลในแนวดงิ่ จมตวั ลง ตรงแนวรอยเล่อื น เม่อื เกดิ แผน่ ดินไหว หรอื การทม่ี วลนา ถูกแทนที่ทาง แนวดง่ิ ของแผน่ ดิน

สาเหตุของการเกดิ สนึ ามิ 1. เกิดจากการรบกวนโดยความสั่นสะเทือนใตท้ ะเล เช่น แผ่นดินไหว ภูเขาไฟระเบิด หรอื แมแ้ ตด่ นิ ถล่ม กาขยบั ทีข่ องเปลอื กโลกไป 2 -3 เมตร ระหว่างที่เกิดแผ่นดนิ ไหวใตน้ า

สาเหตขุ องการเกดิ สนึ ามิ 2. แผ่นดนิ ไหวใต้ทะเลมีศักยภาพในการทาให้เกิดแผ่นดนิ เลื่อนไปตามความ ลาดชันของทวปี ซ่ึงอย่ตู ามขอบฝ่งั ทะเลเป็นส่วนมาก



การปอ้ งกนั ภยั จากคลน่ื สึนามิ 1. เมอื่ รวู้ ่าแผ่นดนิ ไหวเกดิ ขึน ขณะทอี่ ยู่บรเิ วณทะเล ให้รีบขึนไปยังท่สี ูงๆ เพราะคลืน่ สนึ ามมิ กี ารเคล่ือนทด่ี ้วยความเร็วสงู 2. สงั เกตปรากฎการณ์ของชายฝงั่ หากทะเลมกี ารลดของระดบั นาลงมาก หลงั เกดิ แผ่นดนิ ไหว ให้สนั นิษฐานว่าอาจเกดิ คล่นื สึนามิตามมาได้ ให้อยหู่ า่ ง จากชายฝั่งมากๆ และอยใู่ นท่นี าท่วมไม่ถึง

การป้องกันภัยจากคล่ืนสึนามิ 3. ถา้ อยใู่ นเรือซ่งึ จอดอยใู่ นท่าเรอื หรืออา่ ว ให้รบี นาเรือออกไปกลางทะเล เพราะคลื่นสึนามิทีอ่ ยูไ่ กลชายฝั่งมากๆ จะมีขนาดเลก็ 4. ติดตามการเสนอข่าวของทางราชการอย่างใกลช้ ดิ และต่อเนือ่ ง 5. ประชาสมั พนั ธ์และใหค้ วามรูก้ ับประชาชน ในเรอ่ื งการป้องกนั และ บรรเทาภยั จากคลนื่ สึนามิ และแผน่ ดนิ ไหว