int_protection_030164 (3)

1 แนวทางปฏบิ ตั ิเพอ่ื การปอ้ งกันโรคติดเชอื้ ไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) หรอื โควิด 19 สำหรบั ประชาชนทัว่ ไปและกลมุ่ เสี่ยง กรมควบคุมโรค 3 มกราคม 2564 คำแนะนำนี้ จัดทำขึ้นเพื่อเป็นแนวทางการปฏิบัติสำหรับบุคคลทั้งประชาชนทั่วไปและประชาชน กลุ่มเสี่ยงสูงต่อการติดเชื้อโรคโควิด-19 ได้แก่ หญิงตั้งครรภ์ กลุ่มเด็กเล็กที่มีอายุต่ำกว่า 5 ปีลงมา ผู้สูงอายุ และคนที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง โรคระบบ ทางเดินหายใจ โรคภูมิแพ้ ซึ่งมีโอกาสเสียชีวิตมากกว่าคนทั่วไปหากมีการติดเชื้อไวรัสโควิด 19 เพื่อป้องกัน ตนเองจากการเจ็บป่วยและลดความเส่ียงต่อการเสียชีวิต จึงมีแนวทางการปฏิบตั ิเพือ่ การป้องกันโรคโควิด 19 สำหรบั ประชาชนทวั่ ไปและกลุ่มเสี่ยง รายละเอยี ดดงั นี้ แนวทางการดแู ลสขุ อนามัยสว่ นบคุ คล เพื่อป้องกันและลดการแพรเ่ ช้ือโควิด 19 1. ออกจากบ้านเมื่อจำเป็นเท่านั้น หากออกนอกบ้านให้เว้นระยะห่างจากคนอื่นอย่างน้อย 1-2 เมตร หลกี เลย่ี งการเข้าไปในพ้ืนท่ีท่มี คี นหนาแน่น แออดั หรอื พ้ืนทป่ี ดิ 2. สวมหนา้ กากอนามยั หรอื หนา้ กากผ้าตลอดเวลา เม่ืออยูน่ อกบา้ น 3. ใชร้ ถสาธารณะเมอื่ จำเปน็ เท่านัน้ และหลกี เลย่ี งช่ัวโมงเร่งดว่ น หากต้องซ้อนมอเตอร์ไซดค์ วรน่ังหันข้าง 4. ลา้ งมือบอ่ ยๆ ดว้ ยสบหู่ รอื เจลแอลกอฮอล์ทกุ ครัง้ กอ่ นรับประทานอาหาร หลงั ใชส้ ว้ ม หรือหลงั จากไอ จาม หรอื หลงั สัมผสั จุดเสย่ี งทม่ี ีผู้ใช้งานรว่ มกันในทีส่ าธารณะ เช่น กลอนหรือลูกบดิ ประตู ราวจับหรือ ราวบันได เปน็ ตน้ 5. หลีกเลีย่ งการใช้มือสมั ผัสใบหนา้ ตา ปาก จมกู โดยไมจ่ ำเปน็ 6. ผู้ที่เป็นกลุ่มเสี่ยง ผู้สูงอายุที่อายุมากกว่า 70 ปี ผู้มีโรคเรื้อรัง เช่น เบาหวาน โรคหัวใจ โรคความดัน โลหิตสงู โรคปอด และเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปี ให้เลีย่ งการออกนอกบ้าน เว้นแต่จำเปน็ ให้ออกนอกบ้าน น้อยทีส่ ุด ในระยะเวลาสน้ั ทสี่ ุด 7. แยกของใช้สว่ นตัว ไมค่ วรใชข้ องร่วมกบั ผู้อื่น 8. เลือกทานอาหารทีร่ อ้ นหรอื ปรุงสุกใหมๆ่ ควรทานอาหารแยกสำรับ หรือหากทานอาหารร่วมกนั ให้ใช้ ชอ้ นกลางสว่ นตัว ออกกำลังกายสม่ำเสมอ และพกั ผ่อนใหเ้ พียงพอ 9. หากเดนิ ทางกลบั จากประเทศหรือพน้ื ท่ีทีม่ ีการแพร่ระบาดของเช้ือไวรัสโควิด 19 ควรกักตัวเองท่ีบ้าน 14 วนั และปฏิบัติตามประกาศของกระทรวงสาธารณสุข 10. หมั่นสังเกตอาการตนเอง หากมีอาการไอ เจ็บคอ มีน้ำมูก จมูกไม่ได้กลิ่น ลิ้นไม่รับรส ให้ไปรับ การตรวจรักษาท่ีโรงพยาบาลใกล้บา้ นทันที

2 แนวทางการปฏิบัติสำหรับกลมุ่ เส่ยี ง 1. คำแนะนำสำหรบั ผู้สงู อายุและผู้ที่อยู่รว่ มกบั ผสู้ งู อายุ จากสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด 19 ที่มีการแพร่ระบาดเป็นวงกว้าง ผู้สูงอายุถือเป็น ประชาชนกลมุ่ เส่ียงต่อการเกิดโรคที่มีอาการรุนแรงมากกวา่ กลุ่มวัยอื่น การอย่รู วมกันเป็นครอบครัวท่ีมีสมาชิก ในบ้านมีประวตั ิเดินทางมาจากพื้นที่เสี่ยง อาจทำให้ผู้สูงอายุติดเช้ือได้ ดังนั้น ผู้สูงอายุและบุคคลในครอบครัว ควรมกี ารปฏิบัตติ น เพื่อการป้องกนั การรบั สัมผสั และแพร่กระจายเชื้อโรค ดังนี้ 1.1 คำแนะนำสำหรบั ผู้สงู อายุ • ล้างมือบ่อยๆ ด้วยน้ำและสบู่หรือเจลแอลกอฮอล์ 70 % ทุกครั้งก่อนรับประทานอาหาร หลังเขา้ สว้ ม หรือเม่ือสมั ผสั สง่ิ ของรว่ มกับผอู้ ื่น หลีกเล่ียงการใชม้ ือสมั ผัสใบหน้า ตา ปาก จมกู • เลือกทานอาหารที่ร้อนหรือปรุงสุกใหม่ๆ ควรทานอาหารแยกสำรับ หรือหากทานอาหาร รว่ มกันให้ใชช้ ้อนกลางสว่ นตัว ออกกำลงั กายสมำ่ เสมอ และพักผ่อนใหเ้ พยี งพอ • หากไอ จาม ใช้ผ้าเช็ดหน้าหรือกระดาษทิชชูปิดปากหรือใช้ข้อศอกปิดปากจมูก และทำ ความสะอาดมือดว้ ยสบ่แู ละน้ำหรือเจลแอลกอฮอล์ทันที หรือให้สวมหนา้ กาก หลกี เลีย่ งการอยู่ ใกล้ชดิ ผู้ท่มี ีอาการหวดั มไี ข้ ไอ จาม มีนำ้ มูก • งดออกจากบ้านหรือเข้าไปในบริเวณที่มีคนแออัด หากจำเป็นให้ใส่หน้ากากอนามัยหรือ หน้ากากผา้ ใช้เวลานอ้ ยทสี่ ุด รักษาระยะหา่ งจากบุคคลอืน่ 1 - 2 เมตร หลกี เล่ียงการสวมกอด หรือพูดคุยในระยะใกล้ชิดกับบุคคลอื่น และเปลี่ยนมาใช้การสื่อสารทางโทรศัพท์ หรือ Social media เป็นตน้ • หากมีโรคประจำตัว ได้แก่ โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง หรือ โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง โรคมะเร็ง ควรจัดเตรียมยาสำรองสำหรับรักษาโรคประจำตัวของ ผู้สูงอายุไว้ ภายใต้ดลุ ยพินิจของแพทย์ หากถึงกำหนดตรวจตามนัด ให้ติดตอ่ ขอคำแนะนำจาก แพทย์ และใหญ้ าติไปรบั ยาแทน • ดูแลสภาพจิตใจของตนเอง ไม่ใหเ้ ครียดเกนิ ไป หาวิธผี อ่ นคลายความเครียด เชน่ การออกกำลังกาย ที่เหมาะสมกับสุขภาพ (เช่น รำมวยจีน โยคะ) ฟังเพลง ร้องเพลง หรือเล่นดนตรี ปลูกต้นไม้ ทำสวน จัดห้อง ตกแต่งบ้าน เล่นกับสัตว์เลี้ยง สวดมนต์ นั่งสมาธิ การฝึกหายใจคลายเครียด ทำบุญตกั บาตร เปน็ ต้น 1.2 คำแนะนำสำหรับผู้ท่อี ยู่ร่วมกับผสู้ งู อายุ • หมนั่ สังเกตตนเอง วา่ มีอาการไข้ หรอื อาการทางเดินหายใจหรือไม่ หากพบว่ามอี าการดังกล่าว ควรงดการใกลช้ ดิ กับผสู้ งู อายุ

3 • หลีกเลี่ยงการคลุกคลีกับผู้สูงอายุโดยไม่จำเป็น หาวิธีการสร้างความสัมพันธ์อันดี โดยรักษา ระยะหา่ งกบั ผ้สู งู อายุ • ผู้ที่ทำหน้าที่ดูแลผู้สูงอายุ ต้องสวมหน้ากากอนามัยตลอดเวลา และล้างมือทุกครั้งก่อนให้ การดแู ล 2. คำแนะนำสำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัว เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง โรคระบบทางเดินหายใจ ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง และโรคระบบ ทางเดินหายใจ หากมีการติดเชื้อโควิด 19 จะมีความเสี่ยงต่อการป่วยรุนแรงมากกว่าคนทั่วไป เพื่อเป็นการ ป้องกนั ไมใ่ หเ้ กดิ การตดิ เชื้อหรอื ป่วยรนุ แรง จงึ มคี ำแนะนำดังนี้ 2.1 คำแนะนำสำหรับผู้ปว่ ย • ให้อยู่ในที่พักอาศัย เว้นการคลุกคลีใกล้ชิดกับบุคคลที่ไม่ใช่ผู้ดูแล รักษาระยะห่างระหว่าง บคุ คล 1 - 2 เมตร • หากต้องออกนอกที่พักอาศัย ไปในพื้นที่ที่มีคนแออัด หรือโดยสารรถสาธารณะ ให้สวม หนา้ กากอนามัยหรือหนา้ กากผ้าตลอดเวลา • งดใช้ของหรือเครื่องใช้ส่วนตวั รว่ มกับผูอ้ น่ื • มหี มายเลขโทรศัพทต์ ิดตอ่ ของสถานพยาบาลท่ีรกั ษาประจำ เพื่อปรกึ ษาปัญหาสขุ ภาพ • ติดต่อสถานพยาบาลที่รักษาประจำกอ่ นกำหนดนัด เพื่อรับทราบข้อปฏิบัติ เช่น ให้ญาติหรือ ผู้อ่ืนไปรบั ยาแทน ใหไ้ ปรับยาใกล้บา้ น หรอื ให้ยา้ ยไปตรวจที่สถานพยาบาลอื่น • รับประทานยาสม่ำเสมอ และหมั่นตรวจสุขภาพตนเอง เช่น วัดความดันโลหิต หรือวัดระดับ น้ำตาลในเลือดเองที่บ้าน • หากมีอาการปว่ ยฉุกเฉิน ให้โทรเรยี ก 1669 2.1 คำแนะนำสำหรับญาติ ผ้ใู กลช้ ิด และผู้ดูแล • สวมหนา้ กากอนามยั ตลอดเวลาที่ให้การดแู ล • ล้างมือก่อนและหลังการให้การดแู ล • หากมีอาการผิดปกติของระบบทางเดินหายใจ เช่น มีน้ำมูก ไอ เจ็บคอ หรือรู้สึกมีไข้ ต้องงด การให้การดแู ล หรอื อยู่ใกลช้ ิด ควรมอบหมายผอู้ ืน่ ทำหน้าที่แทน • ทำความสะอาดเครื่องมือหรืออุปกรณ์ทางการแพทย์ที่ต้องใช้ประจำร่วมกันในบ้าน เช่น เครือ่ งวัดความดันโลหิตดว้ ยแอลกอฮอล์

4 3. คำแนะนำสำหรับกลุ่มเด็กเล็กที่มีอายุต่ำกว่า 5 ปี รวมถึงหญิงตั้งครรภ์ หญิงหลังคลอดที่มีหน้าที่ ดแู ลเด็กเลก็ 3.1 คำแนะนำสำหรบั กลมุ่ เดก็ เลก็ ทม่ี ีอายุต่ำกว่า 5 ปี โรคโควิด 19 มีอันตรายต่อเด็กเช่นเดียวกับโรคติดเชื้อระบบทางเดินหายใจทั่วไป เช่น ไข้หวัดใหญ่ ไขห้ วดั ธรรมดา จึงมคี ำแนะนำสำหรับผู้ปกครอง ดังน้ี • ห้ามพาเดก็ ออกไปที่สาธารณะโดยไม่จำเปน็ ควรใหเ้ ด็กเลน่ ในบา้ น • เว้นระยะห่างทางสังคม (Social Distancing) ใกล้ชิดคนอนื่ ใหน้ อ้ ยท่ีสดุ • ผู้ใหญท่ ด่ี ูแลเด็กไม่ควรออกไปนอกบ้าน ถา้ จำเป็นต้องออกไปเม่ือกลบั มาถึงบ้าน ต้องอาบน้ำ เปลี่ยนเส้ือผา้ ก่อนมาเลน่ กับเด็ก • สอนเด็กล้างมือ ใส่หน้ากาก กินอาหารที่มีประโยชน์ ปรุงสุก สะอาด และนอนพักผ่อน ให้เพยี งพอ • หากเด็กติดเชื้อโควดิ 19 อาการของโรค เริ่มตั้งแต่มีอาการหวัดน้อยๆ จนถึงปอดอักเสบหรือ ปอดบวม และหากมีโรคประจำตัว ก็จะมีอาการชัดเจนอย่างรวดเร็ว ดังนั้น ถ้าเริ่มมีอาการ ต้องรีบไปพบแพทย์ทนั ที 3.2 คำแนะนำสำหรบั หญงิ ต้ังครรภ์ หญงิ หลังคลอด ทม่ี หี น้าทีด่ ูแลเด็กเลก็ เนื่องจากเชื้อโควิด 19 เป็นเชื้อไวรัสชนิดใหม่ ยังไม่มีข้อมูลว่าหญิงตั้งครรภ์มีโอกาสติดเชื้อมากกว่า คนทวั่ ไปหรือไม่ จงึ มคี ำแนะนำดงั นี้ 3.2.1 การดแู ลหญิงตั้งครรภ์ หญิงหลงั คลอด กลมุ่ ปกติ กลุ่มปกติ คือ กลมุ่ ท่ีไม่ติดเช้ือ ใชห้ ลักการป้องกนั การแพร่ระบาดของเช้ืออย่างเคร่งครดั โดย • หลีกเลยี่ งการสมั ผัสหรืออยู่ใกล้ชิดผู้ท่ีมีไข้ หรอื มีอาการระบบทางเดนิ หายใจ หรือผู้ท่ีเดินทาง มาจากพนื้ ทีเ่ ส่ยี ง • หลกี เล่ยี งการอยู่สถานท่ที มี่ ีผ้คู นแออัด หรือรวมกลมุ่ กันจำนวนมาก • สวมหน้ากากอนามัยหรือหน้ากากผา้ ตลอดเวลาเม่ือออกนอกบา้ น • หากตอ้ งอยใู่ นสถานทีส่ าธารณะ ควรเวน้ ระยะห่างจากบคุ คลอน่ื อย่างนอ้ ย 1-2 เมตร • หลีกเล่ียงการใช้มอื สมั ผัสบรเิ วณดวงตา ปาก และจมกู • รบั ประทานอาหารท่ีปรุงสุกใหม่เสมอ • แยกภาชนะรับประทานอาหารและงดใช้ของส่วนตัวร่วมกบั ผอู้ นื่ • ลา้ งมอื บอ่ ยๆ ดว้ ยสบู่หรอื เจลแอลกอฮอล์ 70% • เฝ้าระวังอาการ โดยเฉพาะอาการไข้หรืออาการระบบทางเดินหายใจ หากมีอาการป่วย เลก็ นอ้ ย ควรพกั ผ่อนอยูท่ ี่บ้าน ถา้ มอี าการไข้ ไอ เจ็บคอ หายใจเหน่อื ย ควรรีบไปพบแพทย์

5 • หากถึงกำหนดนัดฝากครรภ์ สามารถติดต่อขอคำแนะนำกับแพทย์ที่ฝากครรภ์ เพื่อพิจารณา ความจำเปน็ ในการไปตรวจตามนดั 3.2.2 การดูแลหญิงต้ังครรภ์ หญิงหลังคลอดท่เี ป็นกลมุ่ เส่ยี งตดิ เช้ือโควดิ 19 กลมุ่ เสีย่ ง ไดแ้ ก่ ผู้ทีม่ ปี ระวัติเดนิ ทางมาจากพื้นทเ่ี สีย่ ง หรือสมั ผสั /ใกลช้ ิดผู้ป่วยโควิด 19 • แยกตนเองออกจากครอบครัวและสงั เกตอาการจนครบ 14 วัน งดการใช้สิง่ ของร่วมกับผู้อ่ืน • งดออกไปในท่ีชุมชนโดยไม่จําเป็น และอยู่ห่างจากผู้อื่น ในระยะ 1 - 2 เมตร • กรณีครบกำหนดนัดฝากครรภ์ ต้องแจ้งเจ้าหน้าที่ให้ทราบว่าตนเองอยู่ระหว่างการเฝ้าระวัง 14 วนั เพ่อื พจิ ารณาเลอ่ื นการฝากครรภ์ และปฏิบตั ติ ามคำแนะนำของเจ้าหน้าท่ี • กรณีเจบ็ ครรภค์ ลอด ตอ้ งไปโรงพยาบาลทนั ที และแจง้ เจา้ หนา้ ท่ใี หท้ ราบวา่ ตนเองอยรู่ ะหว่าง การเฝ้าระวงั 14 วนั 3.3.3 คำแนะนำสำหรับการดแู ลทารกแรกเกิด กรณแี มเ่ ปน็ ผู้ท่สี งสัยติดเช้อื หรือติดเชอื้ โควิด 19 ปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานการติดต่อผ่านทางรกหรือผ่านทางน้ำนม แต่ทารกที่เกิดจากแม่ที่ติดเชื้อ โควิด 19 จัดเป็นผู้มีความเสีย่ ง จะต้องมีการแยกตัวออกจากทารกอื่น และต้องสังเกตอาการ เป็นเวลา 14 วัน สำหรับแนวทางการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ เมื่อคำนึงถึงประโยชน์ของการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และยังไม่มีหลักฐาน ทางวิชาการในการแพร่เชื้อไวรัสผ่านทางน้ำนม ดังนั้น ทารกจึงสามารถกินนมแม่ได้ โดยปฏิบัติตามแนวทาง ปอ้ งกันการตดิ เชอ้ื อย่างเคร่งครัด ดงั นี้ คำแนะนำสำหรบั แม่ ในกรณสี งสัยว่าจะตดิ เชอ้ื หรือติดเชอ้ื โควดิ 19 แลว้ • กรณแี มเ่ ปน็ ผ้ทู ี่สงสัยว่าจะติดเช้ือหรือตดิ เชื้อโควิด 19 แล้ว แต่อาการไม่มาก สามารถกอดลูก และให้นมจากเต้าได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของแม่และครอบครัว ต้องปฏิบัติตาม แนวทางป้องกนั การติดเชื้ออย่างเคร่งครัด • กรณแี มท่ ่ตี ิดเชื้อโควดิ 19 และมอี าการชัดเจน หากยงั สามารถบบี น้ำนมได้ ให้ใช้วิธีบีบน้ำนม และใหผ้ ู้ช่วยเป็นผู้ปอ้ นนมแก่ลูก หากไม่สามารถบีบนำ้ นมเองได้ อาจพิจารณาใชน้ มผงแทน ก. ขอ้ ปฏิบตั ิในกรณีใหท้ ารกกินนมจากเตา้ 1) อาบน้ำหรือเชด็ ทำความสะอาดบรเิ วณเต้านมและหัวนมดว้ ยสบู่และนำ้ 2) ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่และน้ำ นานอย่างน้อย 20 วินาที หรือใช้แอลกอฮอล์เข้มข้น 70% เชด็ ทำความสะอาด 3) สวมหน้ากากอนามัยตลอดการทำกิจกรรมเกีย่ วกบั การใหน้ มลูก 4) ไมส่ มั ผัสบรเิ วณใบหน้าของทารก เช่น การหอมแกม้ ข. ขอ้ ปฏิบตั ใิ นการบีบน้ำนม และการปอ้ นนม 1) อาบน้ำหรือเช็ดทำความสะอาดบริเวณเต้านมและหวั นมด้วยนำ้ และสบู่

6 2) ล้างมือให้สะอาดด้วยน้ำและสบู่ นานอย่างน้อย 20 วินาที หรือใช้แอลกอฮอล์เข้มข้น 70% เชด็ ทำความสะอาด 3) สวมหน้ากากอนามัย ตลอดการทำกิจกรรมเก่ียวกับการเตรียมนม การบีบน้ำนม และการใหน้ 4) ไมส่ มั ผสั บรเิ วณใบหนา้ ของทารก เชน่ การหอมแกม้ 5) หาผู้ช่วยหรือญาติที่มีสุขภาพแข็งแรง ทราบวิธีการป้อนนมที่ถูกต้อง และต้องปฏิบัติตาม วิธีการป้องกันตนเองอย่างเคร่งครัด โดยนำน้ำนมแม่มาป้อนด้วยการใช้ช้อน ถ้วยเล็ก หรือ ขวดนม 6) ล้างทำความสะอาดอุปกรณ์ เช่น ที่ป๊ัมนม ขวดนม ด้วยน้ำยาล้างอุปกรณ์ และทำการน่ึง ฆ่าเชอ้ื หลงั เสร็จสนิ้ กิจกรรม “หากพบผู้สงู อายุ เดก็ หญงิ ตัง้ ครรภ์ ผู้ที่มโี รคประจำตัว เช่น โรคปอด โรคเบาหวาน มีอาการทางเดิน หายใจ ไอ เจ็บคอ หายใจเหนื่อย มีน้ำมูก จมกู ไมไ่ ดก้ ลิน่ ล้ินไม่รบั รส ให้รีบไปรับการตรวจรักษาที่โรงพยาบาล ใกล้บา้ นทันที หากมาช้าเกิน 48 ชว่ั โมง จะมโี อกาสเสียชวี ติ ได้”