กฎหมายใหม่ พ.ร.บ. ความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดล้อมในการทำงาน

พ.ร.บ. ความปลอดภยั อาชวี อนามัย และสภาพแวดลอมในการทาํ งาน พ.ศ. 2554 ววิ ฒั น เอกบูรณะวัฒน แพทยเฉพาะทางสาขาอาชีวเวชศาสตร รพ.สมิติเวช ศรรี าชา E-mail: [email protected] Weblog: www.wiwat.org

รายละเอียดเกย่ี วกับ พ.ร.บ.™พ.ร.บ. ความปลอดภยั อาชวี อนามยั และสภาพแวดลอม ในการทาํ งาน พ.ศ. 2554™ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เลม 128 ตอนท่ี 4 ก เมื่อวันท่ี 17 มกราคม พ.ศ. 2554™มผี ลบังคับใช เมือ่ พน 180 วนั นับแตวันประกาศกฎหมาย (เร่มิ มีผลบังคบั ใช 16 กรกฎาคม พ.ศ. 2554)™มาตรา 3 ใหยกเวน แกห นวยงานราชการ และกจิ การอื่น แตหนวยงานราชการตองจดั มาตรฐานไมต าํ่ กวา พ.ร.บ.นี้

ความหมายของ S.H.E.™คําศัพท Safety Occupational Health ความปลอดภยั Environment อาชีวอนามัย สภาพแวดลอ ม™มาตรา 4 “ความปลอดภัย อาชีวอนามยั และสภาพแวดลอมในการทํางาน” หมายความวา การกระทํา หรือสภาพการทาํ งานซ่ึงปลอดจากเหตุ อนั จะทําใหเกดิ การประสบอันตรายตอ ชีวติ รางกาย จติ ใจ หรือ สขุ ภาพอนามัยอันเน่อื งจากการทํางานหรือเกย่ี วกับการทาํ งาน”

ความหมายของ นายจาง - ลูกจางมาตรา 4™นายจาง รวมผจู างแรงงานรับเหมาชว งดว ย™ลกู จา ง รวมแรงงานรับเหมาชวงดว ย (หรือแรงงานทุกคน ไมวา จะเรียกชอ่ื วา อะไรกต็ าม)™ผบู ริหาร หมายถึงลูกจา งตง้ั แตระดับผูจัดการขน้ึ ไป™คณะกรรมการ หมายถงึ ค.ป.อ.

หมวด 1 บททั่วไปมาตรา 6™นายจางตองจดั ใหมี SHE ในสถานประกอบการ™ลูกจา งมหี นาทต่ี องรว มมือกับนายจางมาตรา 7™ถา ตองดําเนนิ การอะไรที่ตองเสียคา ใชจา ย™ใหนายจา งเปนผูออกคาใชจา ยนน้ั

หมวด 2 การบรหิ ารจัดการ SHE™มาตรา 8 นายจางตองจดั ดําเนนิ การ SHE ตอ งจัดทาํ เปนเอกสารเก็บไว มีการตรวจสอบรับรองโดย บุคคลหรือนิติบุคคล ตามทกี่ ําหนดในกฎกระทรวง™มาตรา 9 บุคคลใดจะใหบรกิ ารตรวจวัด ทดสอบ รับรอง ประเมินความเส่ยี ง จัดฝก อบรม SHE ตองขึ้นทะเบียน กบั กรมสวสั ดกิ ารและคุมครองแรงงาน™มาตรา 11 นิตบิ ุคคลใดจะใหบรกิ าร ตอ งข้ึนทะเบียน™มาตรา 13 เจาหนาทีค่ วามปลอดภัย ตองขึ้นทะเบียน

หมวด 2 การบรหิ ารจัดการ SHE (2)™มาตรา 14 “ในกรณีทนี่ ายจางใหล กู จางทํางานในสภาพการทาํ งานหรอื สภาพแวดลอ มในการ ทํางานทอ่ี าจทาํ ใหลกู จา งไดรับอันตรายตอชีวิต รา งกาย จติ ใจ หรือสขุ ภาพ อนามัย ใหนายจา งแจง ใหล กู จา งทราบถึงอนั ตรายที่อาจจะเกิดขึ้นจากการทาํ งาน และแจกคมู ือการปฏบิ ัติงานใหล กู จางทกุ คนกอ นทลี่ กู จา งจะเขา ทํางาน เปลีย่ น งาน หรือเปล่ยี นสถานทที่ าํ งาน”™มาตรา 15 ถา ไดรบั คําเตือน คาํ สั่ง คําวนิ จิ ฉัย จากอธิบดี หรือคาํ สัง่ ของพนกั งานตรวจความ ปลอดภัย ตองติดประกาศในทเ่ี ห็นงาย ไมน อยกวา 15 วันนับจากทไ่ี ดรบั แจง

หมวด 2 การบรหิ ารจัดการ SHE (3)™มาตรา 16 ตองจดั ฝกอบรม SHE ใหล กู จางทกุ คน กรณีรบั เขาทํางาน เปลี่ยนงาน ตองอบรมกอ นทํางานใหม การฝกอบรม ตามเงื่อนไขที่อธิบดีประกาศกาํ หนด™มาตรา 17 ตองติดปายสญั ลกั ษณเตือน™มาตรา 20 ผบู รหิ ารมีหนาทสี่ นบั สนุนการดําเนนิ งาน SHE™มาตรา 21 ลกู จางมีหนา ท่ีดูแลสภาพแวดลอมการทาํ งานใหม ี SHE กรณีอปุ กรณชํารดุ เสยี หาย ใหล กู จางแจง หัวหนางาน แลวทาํ หนังสือถึงนายจา ง หวั หนางานทราบแลว ตองรบี แกไข แกไขไมไดตองรีบแจงนายจาง™มาตรา 22 ลกู จา งตอ งใสอ ปุ กรณปอ งกันอนั ตรายสวนบุคคลและดแู ลรกั ษา ถาลกู จา งไมใส ใหนายจางสัง่ ใหหยุดการทํางานนนั้ ไวจ นกวาลกู จา งจะใส

หมวด 2 การบรหิ ารจัดการ SHE (3)™มาตรา 16 ตองจัดฝกอบรม SHE ใหล กู จา งทกุ คน กรณรี ับเขา ทํางาน เปลี่ยนงาน ตองอบรมกอนทาํ งานใหม การฝกอบรม ตามเง่ือนไขท่ีอธิบดปี ระกาศกาํ หนด™มาตรา 17 ตองติดปายสัญลกั ษณเตือน™มาตรา 20 ผบู รหิ ารมีหนาทส่ี นับสนนุ การดําเนนิ งาน SHE™มาตรา 21 ลกู จา งมหี นาที่ดแู ลสภาพแวดลอมกPาeรrทsาํoงnาaนl ใPหroมtีeScHtiEve Equipments กรณอี ปุ กรณชํารุดเสยี หาย ใหล กู จางแจง หวั หนางาน แลว ทาํ หนัง(PสPือEถ)ึงนายจา ง หวั หนา งานทราบแลว ตองรีบแกไข แกไขไมไดต องรีบแจงนายจาง™มาตรา 22 ลกู จางตอ งใสอ ุปกรณป อ งกนั อนั ตรายสว นบุคคลและดแู ลรกั ษา ถา ลกู จา งไมใส ใหน ายจางส่งั ใหหยุดการทํางานนน้ั ไวจนกวาลกู จา งจะใส

หมวด 3 ค.ป.อ. (ของประเทศ)™ในกฎกระทรวงแรงงาน กาํ หนดมาตรฐานในการบริหารและการจัดการ ดา นความปลอดภยั อาชีวอนามยั และสภาพแวดลอ มในการทํางาน พ.ศ. 2549 ไดก าํ หนดใหส ถานประกอบการแตละแหงมี ค.ป.อ. ของตนเอง™หมวด 3 ใน พ.ร.บ.กําหนดใหม ี ค.ป.อ. ของประเทศโดย ปลดั กระทรวงแรงงาน เปนประธาน กรรมการ อธิบดีกรมตางๆ ทเ่ี ก่ยี วของ เปนกรรมการ ผทู รงคณุ วุฒิ 5 คน ที่รัฐมนตรีแตงต้ัง ผแู ทนฝา ยนายจา งและลกู จา งฝายละ 8 คน เงื่อนไขสรรหาตามรัฐมนตรกี าํ หนด ขา ราชการกรมสวัสดิการและคมุ ครองแรงงาน เปนเลขานุการ™หนา ท่ี เสนอความเห็นตอรัฐมนตรี เสนอความเหน็ ในการออกกฎกระทรวง ใหค วามเห็นแกหนวยงาน วนิ จิ ฉัยอุทธรณ และหนาท่ีอน่ื ๆ

หมวด 4 การควบคมุ กาํ กบั ดูแล™มาตรา 32 ใหนายจา งจดั ใหมตี อไปนี้ 1) จดั ใหม ีการประเมนิ อนั ตราย 2) ศกึ ษาผลกระทบสภาพแวดลอ มในการทาํ งานที่มผี ลตอ ลกู จาง 3) จดั ทําแผนการดําเนนิ งานดาน SHE และแผนการควบคุมดูแลลกู จา ง 4) สงผลตามขอ 1), 2), 3) ใหอธบิ ดี หลกั เกณฑในการดําเนินการใหเ ปนไปตามที่รฐั มนตรีกําหนด การดาํ เนินการตามวรรคหน่งึ นายจางตองปฏิบัติตามคําแนะนําและรบั รองผล โดยผูชาํ นาญการดา น SHE™มาตรา 33 ผใู ดจะเปนผูชาํ นาญการ ตองไดร ับใบอนุญาตจากอธบิ ดี รายละเอียดการขอใบอนญุ าต ใหเปนไปตามทกี่ าํ หนดในกฎกระทรวง

หมวด 4 การควบคุม กาํ กบั ดูแล (2)™มาตรา 34 ถา เกิดอุบัติเหตรุ า ยแรง หรอื ลกู จางประสบอันตรายจากการทาํ งาน ใหน ายจา งปฏบิ ตั ดิ ังนี้ 1) กรณลี กู จางเสยี ชีวติ ใหนายจา งแจง พนักงานตรวจความปลอดภยั ในทันทที ท่ี ราบ โดยโทรศัพท โทรสาร หรอื วิธีอื่น แจงเปน หนังสือใน 7 วนั 2) กรณีสถานประกอบการเสยี หายจนตองหยดุ การผลติ หรือมีบคุ คลในสถาน ประกอบการประสบอันตรายเน่ืองจาก เพลิงไหม ระเบิด สารเคมีร่ัวไหล หรือ อุบัติภัยรายแรงอ่นื ใหน ายจางแจงพนกั งานตรวจความปลอดภยั ในทนั ทที ที่ ราบ แจง เปน หนงั สือใน 7 วัน พรอมระบสุ าเหตุ ความเสยี หาย การแกไ ข และวิธีปองกัน 3) กรณีตองใชก องทนุ เงินทดแทน เม่ือแจง เรื่องแกสาํ นกั งานประกันสังคมแลว ใหส าํ เนาหนังสอื แจงตอพนกั งานตรวจความปลอดภยั ดวย แบบหนังสือตามที่อธิบดีประกาศกาํ หนด

หมวด 5 พนกั งานตรวจความปลอดภยั™มาตรา 35 อํานาจหนา ทีข่ องพนกั งานตรวจความปลอดภยั 1) เขา ไปในสถานประกอบการเมื่อเกดิ อุบตั ภิ ัย 2) ตรวจสอบ บันทึกภาพและเสียง 3) ใชเ ครอ่ื งมือในการตรวจวดั ตรวจสอบสภาพเครอ่ื งจกั ร 4) เก็บตัวอยา งวัสดุหรอื ผลิตภณั ฑม าวิเคราะห 5) สอบสวนสาเหตุ™มาตรา 36 มีอํานาจส่ังหยุดการดําเนนิ การ ไมเ กิน 30 วนั และใหแกไข™มาตรา 37 การดําเนินการแกไขแทน 38 การยึดทรพั ย 39 ตองจายเงินคา จา ง 40 การอทุ ธรณเ รือ่ ง 41 การแสดงบตั รประจาํ ตัว 42 หามเลกิ จางระหวางที่มีเรื่อง 43 ทาํ ตามคําสั่งแลวหาม ลูกจาง-นายจาง ฟอ งอาญากัน™พนกั งานตรวจความปลอดภัยคือใคร?

หมวด 6 กองทุน SHE (ของประเทศ)™มาตรา 45 กองทุนเอาเงินมาจาก 1) ทนุ ประเดิมท่รี ัฐบาลจดั ให 2) เงินรายปจากกองทุนเงินทดแทน 3) เงนิ จากแหลงอ่ืนๆ™มาตรา 46 เงินกองทุนเอาไปใชเ พ่ือ 1) การรณรงคสงเสริม SHE 2) อุดหนุนโครงการสงเสริม SHE และโครงการวิจยั 3) คาใชจายในการบรหิ ารกองทุน 4) สนับสนนุ การดําเนนิ งานสถาบนั สงเสรมิ SHE 5) ใหน ายจางกยู มื ไปแกไ ขปญ หา SHE 6) เงนิ สํารองจายเพอื่ แกไขปญหาเวลาสั่งปดโรงงาน

หมวด 7 สถาบันสง เสรมิ SHE™มาตรา 52 ใหมีสถาบันสงเสริมความปลอดภยั อาชวี อนามยั และสภาพแวดลอ มในการทํางาน™สถาบนั มีอาํ นาจหนา ท่ดี ังตอ ไปนี้ 1) สงเสรมิ งาน SHE 2) พัฒนาและสนับสนุนการจดั ทํามาตรฐาน SHE 3) รว มดําเนินงาน SHE กบั หนวยงานรัฐและเอกชน 4) จัดใหมีการศกึ ษาวจิ ยั 5) หนา ท่อี ่ืนๆ™ใหก ระทรวงแรงงานจดั ตั้งภายใน 1 ป อยใู นการกํากบั ดแู ลของรฐั มนตรี™รายละเอียด บคุ ลากร สถานที่ ยังไมไดก ําหนด

หมวด 8 บทกาํ หนดโทษ™ฝา ฝน มาตรา 8 (ไมดําเนินงาน SHE) จาํ คุกไมเ กิน 1 ป ปรบั ไมเกนิ 4 แสนบาท™ฝา ฝน มาตรา 13 (ไมมี จป.), 16 (ไมฝ ก อบรม), 32 (ไมป ระเมินความเสีย่ ง) จําคุกไมเ กนิ 6 เดือน ปรบั ไมเกิน 2 แสนบาท™ฝา ฝน มาตรา 14 (ไมแจง ลกู จา งและแจกคูมือ), 34 (ไมแจง เมื่อเกิดเหตุรายแรง) ปรบั ไมเ กิน 5 หมืน่ บาท™ฝาฝน มาตรา 15 (ไมต ิดประกาศคําเตือน), 17 (ไมติดปายสัญลกั ษณ) จําคกุ ไมเ กนิ 3 เดือน ปรับไมเกิน 1 แสนบาท

หมวด 8 บทกําหนดโทษ (2)™ฝาฝน มาตรา 18 วรรค 1 (ไมด ูแล sub-contract) จําคกุ ไมเ กนิ 1 ป ปรับไมเกิน 4 แสนบาท™ฝาฝน มาตรา 18 วรรค 2 (sub-contractor ไมด แู ลตวั เอง) จําคกุ ไมเ กิน 3 เดือน ปรับไมเกนิ 1 แสนบาท™ฝาฝน มาตรา 35 และ 36 วรรค 2 (ขดั ขวางพนกั งานตรวจความปลอดภัย) จําคกุ ไมเ กิน 6 เดือน ปรับไมเ กิน 2 แสนบาท™ฝา ฝน มาตรา 22 (ไมจ ดั ใหใ ส PPE) จําคกุ ไมเ กนิ 3 เดือน ปรบั ไมเ กิน 1 แสนบาท™ทกุ มาตราเปรยี บเทยี บปรับได