42 business, even for the scientists, เริ่มขยาดแคร่ที่เตม็ ไปดว้ ยตัว who would come to dread the ขยุกขยุย โดยเฉพาะก่อนเวลา arrival of yet more grim-looking อาหารค่า (น.121) sludge, especially of the drudge returned at dinnertime. (P.137) ตามกาหนดการเครื่องสปี ดเบิร์ด “the unreal world”ใชค้ า Speedbird 113 was due to spend about three hours of its transatlantic 113 ใชเ้ วลาขา้ มมหาสมุทรเป็ นเวลา เทียบเคียงวา่ “โลกจาลอง” passage in the unreal world of the oceanic control sector, …(P.344) 3 ชวั่ โมงในโลกจาลองของศูนยก์ าร It was a sorry little row, …(P.361) ควบคุมการจราจรขา้ มมหาสมุทร (น.278) นบั เป็นเรื่องหมองใจกนั เลก็ นอ้ ย “a sorry little row”ใชค้ า (น.290) เทียบเคียงวา่ “เร่ืองหมองใจ” 14. การแปลแบบหาคามาแทน (Substitute Word Translation) เป็ นการแปลคาแทนที่คาที่กล่าวถึงก่อนหน้าน้ี ต้องเน้นให้ได้ความหมายตรงตามต้นฉบบั แต่ไม่ จาเป็นตอ้ งแปลเหมือนคาท่ีปรากฏในตน้ ฉบบั กไ็ ด้ ตารางท่ี 14: Substitute Word Translation ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย His three small carracks, the Nina, เรือน้อยท้งั 3 ลาของเขาเรือนีน่า “three small carracks” the Pinta, and the Santa Maria, ปิ นตา และซานตามาเรีย ถูกวาง แทน“เรือนีน่า ปิ นตา และ were cleverly routed to the south of แผนการเดินเรืออยา่ งเฉียบแหลมให้ ซานตามาเรีย” the Canaries …(P.86) มุง่ หนา้ ไปทางใตส้ ู่หมู่เกาะคานารี (น.81) He then ordered the child’s feet to be เขาสัง่ ใหน้ าเทา้ เดก็ แช่นา้ พอ่ ครัวเอา “water = it1”แทน“นา้ ” put in water, and the cook putting นิ้วมือจุ่มนา้ แลว้ บอกวา่ “ทา่ นครับ “the child =it2”แทน“เด็ก” his finger into the water said, “Sir, นา้ ร้อนเกินไป”… ผมใหอ้ าหารแต่ it1 is too hot.” …, I gave the child เดก็ ไมย่ อมกิน (น.197) some victuals, but it2 would not eat; …(P.235) … -two oceanic things survived แตม่ ี 2 สิ่งท่ียงั คงเดิมในมหาสมุทร “two oceanic things”แทน above all: the seas as a source of นนั่ คือทะเลยงั คงเป็ นแหล่งอาหาร “ทะเลยงั คงเป็ นแหล่ง
43 food and the seas as a passageway และเส้นทางค้าขาย (น.227) อาหาร และเส้นทางค้าขาย” for trade. (P.276) If an aircraft can establish a balance หากเคร่ืองบินสามารถทาสมดุล “the two”แทน“การผลิต between the two, between its own ระหวา่ ง 2 สิ่งนีไ้ ด้ ระหวา่ งการผลติ คาร์บอนไดออกไซดแ์ ละ CO2 output and CO2 absorption in คาร์บอนไดออกไซด์และการดูดซึม การดูดซึม the fuel-growing meadows, คาร์บอนไดออกไซด์ในทุ่งหญา้ ที่ คาร์บอนไดออกไซด์” …(P.347) ผลิตเช้ือเพลิง (น.280) …, and new committees of กลุ่มผเู้ ช่ียวชาญกลุ่มใหมโ่ ผล่ข้ึนมา “New York = the city” specialists are sprouting like ราวกบั ดอกเห็ด ต่างมุ่งมนั่ ป้ องกนั แทน“นิวยอร์ก” mushrooms, all bent on keeping ไม่ใหน้ ิวยอร์กจมอยใู่ ตน้ ้าเม่ือคลื่น New York from drowning on the day ลูกใหญม่ าถึง when the big water comes. นิวยอร์กมีพ้ืนที่ชายฝ่ังทะเลยาว The city has nearly six hundred เกือบ 600 ไมล์ เน่ืองจากผสู้ ร้าง miles of shoreline, and since climate แบบจาลองสภาพภูมิอากาศเชื่อวา่ modelers believe that …(P.416) …(น.331) A young researcher at เพนนี ชิสโฮล์มนักวจิ ัยสาวของ “A young researcher= Massachusetts Institute of สถาบนั เทคโนโลยแี มสซาชูเซตส์ Penny Chisholm = She” Technology, Penny Chisholm, first พบส่ิงมีชีวติ น้ีคร้ังแรกในทะเล แทน คนๆ เดียวกนั found the creature in the Sargasso ซากสั โซ เธอและร็อบ โอลเซน “Rob Olsen = her Sea. She and Rob Olsen, her เพอื่ นร่วมงานจากสถาบนั วจิ ยั วดู ส์ colleague”แทน คนๆ colleague from Woods Hole, were โฮลอยบู่ นเรือสารวจจากเคปคอ็ ดไป เดียวกนั on a research vessel sailing from ยงั เบอร์มิวดา บนเรือมีเคร่ือง “a machine = a flow Cape Cod to Bermuda with, as an วเิ คราะห์เลอื ดท่ีใชใ้ นโรงพยาบาลที่ cytometer = this device” onboard trail, a machine normally เรียกวา่ เคร่ืองตรวจวเิ คราะห์เซลล์ แทน สิ่งเดียวกนั used in hospitals to assay blood and หลกั การทางานของเครื่องนีง้ ่ายมาก know as a flow cytometer. The (น.340) principle of this device is simple enough (P.430)
44 15. การแปลโดยใชส้ ่ิงทดแทนทางวฒั นธรรม (Cultural Substitute Translation) การแปลโดยใชส้ ่ิงทดแทนทางวฒั นธรรม (Cultural Substitution) เป็นการนาเอาวฒั นธรรมในภาษาแปล มาทดแทนในภาษาต้นฉบบั ซ่ึงมีความหมายเท่าเทียมกนั ท่ีต้องใช้เทคนิคน้ีเน่ืองจากความแตกต่างทาง วฒั นธรรมของท้งั สองภาษา ตารางที่ 15: Cultural Substitute Translation ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย “11 A.M.: Bouillon on the Boat ท่ีผมจาไดด้ ีท่ีสุดคือขอ้ ความวา่ “ซุปใส” นามาแทน Deck” was the one that stuck most ‘11.00 น. ซุปใสบนดาดฟ้ า’ (น.18) “Bouillon” หมายถึง อาหาร firmly in my mind. (P.2) ชนิดหน่ึง …: the Labrador Current and the กระแสน้าเยน็ ลาบราดอร์และ “นา้ พริกกะปิ สีเทา”เป็น Gulf Stream collide softly and กระแสน้าอุ่นกลั ฟ์ สตรีมไหลมา อาหารชนิดหน่ึงนามาใช้ unseen near here, and the sudden บรรจบกนั บริเวณน้ี และการที่ แทน “grey pea soup” blending of tropical and Arctic กระแสน้าจากเขตร้อนไหลมาปะทะ waters can thicken the air above into น้าจากข้วั โลกทาใหอ้ ากาศบนผวิ น้า grey pea soup for days at a time. หนาข้ึนจนเป็นเหมือนนา้ พริกกะปิ สี (P.9) เทาเป็นเวลานานหลายวนั (น.23) Up on top there were a scattering of ขา้ งบนมีบา้ นคนอยปู่ ระปราย มี “ยาเส้น”เป็นยาสูบไทย houses, a church, a shop, and a tiny โบสถ์ ร้านคา้ และโรงแรมเล็กๆ นามาใชแ้ ทน “pipe inn, its sitting room heavy with the หอ้ งนง่ั เล่นภายในโรงแรมอบอวล smoke” smell of pipe smoke and warm wet ไปดว้ ยกลิ่นยาเส้นและกล่ินเส้ือขน sweater wool. (P.31) แกะช้ืนๆ (น.40) This discovery, which I was told มีคนบอกผมขณะที่ผมนงั่ อาบแดด “การขุดหาขุมทรัพย์” about while sitting sunning myself in อยใู่ นบาร์บนดาดฟ้ าของเมือง นามาใชแ้ ทน“huge Easter a rooftop bar in the coastal town of ชายทะเลอยา่ งเอซาวรี ่า วา่ การ egg hunt” Essaouira, led geologists on a huge คน้ พบน้ีนานกั ธรณีวทิ ยาออกขดุ Easter egg hunt around other สารวจในประเทศท่ีมีชายฝ่ังติดกบั Atlantic coastal countries for more มหาสมุทรแอตแลนติกเพือ่ หาหิน basalts of the same antiquity. (P.43) ภเู ขาไฟที่มาจากยคุ เดียวกนั น้ีราวกบั วา่ เป็นการขุดหาขุมทรัพย์ (น.50) …, and the flatlands that were then และที่ราบซ่ึงเคยอยใู่ กลแ้ หลมเคป “พระแม่ธรณี” เป็นสิ่ง off Cape Horn freed themselves from ฮอร์น ปลีกตวั ออกจากออ้ มแขนของ ศกั ด์ิสิทธ์ิของไทยนามาใช้
45 their geological embrace of what is พระแม่ธรณจี ากบริเวณท่ีเป็น แทน “their geological now Namibia and the South African ประเทศนามิเบียและแหลมของ embrace” cape, and swept away to become the ประเทศแอฟริกาใตใ้ นปัจจุบนั และ foothills of the southern Andes. เคลื่อนตวั ออกไปเป็นตีนเขาของ “ทุ่งหญ้า” นามาแทน “the (P.47) เทือกเขาแอนดีสทางใต้ (น.53) savannah” Yet he didn’t run yelping back to the อยา่ งไรก็ตาม เขาไมก่ รีดร้องวง่ิ หนี “สวรรค์บนดิน”นามาแทน safety of the savannah. (P.55) กลบั ไปสู่ทุ่งหญ้าอนั สงบปลอดภยั “Garden of Eden” (น.58) …, which here renders their ซ่ึงทาใหภ้ ูมิทศั นใ์ นแถบชายหาด ironbound coastal landscape และโขดหินดูสวยแปลกตา ท้งั หมด unusually attractive, all combine to น้ีทาใหส้ ถานที่น้ีกลายเป็น “สวรรค์ transform the place into “a new บนดินแห่งใหม่” (น.59) Garden of Eden.” (P.57) … “that between the hour of Mass, “ระหวา่ งเวลาสวดมิสซาตอนเชา้ เม่ือ “เวลาทาวตั รคา่ ”เป็น when I weighed anchor, and the ผมถอนสมอ กบั เวลาทาวตั รคา่ ผม ประเพณีของไทย ใชแ้ ทน hour of Complines, I made sixty- เดินทางไดว้ นั ละ 65 โยชน์ในแตล่ ะ “the hour of Complines” five leagues of four miles each with วนั ถา้ มีกระแสลมเสริมอ่อน ๆ” (น. gentle winds….” (P.115) 104) He survived, his neck unbroken but his face completely black for want เขารอดชีวิตมาได้ คอไม่หกั แต่หน้า ภาษาไทยนิยมใช้ “หน้า of oxygen. (P.127) เขยี วเนื่องจากขาดอากาศ (น.113) เขียว”มากกวา่ “black” Christmas there was dancing and whisky and plum pudding, followed (หนา้ ดา) by readings and recitations and ตอนคริสตม์ าสมีการเตน้ ราและ “Pudding” เป็นขนมชนิด fiddling contests staged beside an ขนมหวานท่ีทาจากเหลา้ วสิ ก้ีและ หน่ึง ถูกแทนดว้ ย “ขนม always-refilled punch bowl. (P.138) ลูกพลมั ตามดว้ ยการอา่ นพระคมั ภีร์ หวาน” และสวดมนต์ และการแขง่ ขนั สี …, about sea changes and sea ไวโอลิน พร้อมแกว้ พ้นั ชท์ ่ีเติมเตม็ nymphs and winds sitting sore upon อยเู่ สมอ (น.121) the sails- …(P.149) ความเปลี่ยนแปลงในทะเลและ “พรายนา้ ” แทนคาวา่ “sea The child took sulk and would not พรายนา้ ลมท่ีทาใหใ้ บเรือเจบ็ ปวด nymphs” (น.129) เด็กโกรธไมย่ อมกินขา้ ว… กปั ตนั “แส้แมวเก้าหาง”ใชแ้ ทน
46 eat …the captain took the child up in จบั เดก็ ข้ึนมาและตีดว้ ยแส้แมวเก้า “the cat” his hand, and flogged it with the cat. หาง จาอะไรเก่ียวกบั เด็กคนน้ีไดอ้ ีก “ใช่ครับ” เป็นคาสุภาพใน Do you remember anything more หรือไม่ ใช่ครับ เด็กเทา้ บวม … ภาษาไทย ใชแ้ ทน “Yes” about this child? Yes; the child had กปั ตนั บอกวา่ “ไอ้ห่า ไมเ่ ป็นไร เอา “ไอ้ห่า” เป็นคาสบถใน swelled feet; …The captain said, ตีนลงไป” (น.197) ภาษาไทย ใชแ้ ทน“Damn “Damn it, never mind it, put the feet it” in,” …(P.235) Churchill objected to this notion in เชอร์ชิลลไ์ มเ่ ห็นดว้ ยกบั ความคิดน้ี “หวั โบราณ” เป็นสานวน an uncharacteristically Blimpish และออกจะหวั โบราณเก่ียวกบั เรื่องน้ี ภาษาไทยนามาแทน“an way; he thought that turning one’s เขาคิดวา่ การหนั หลงั ใหก้ บั กฎการ uncharacteristically back on the rules of naval gallantry รบของสุภาพบุรุษทหารเรือเป็นเรื่อง Blimpish way” was arrant nonsense: …(P.262) เหลวไหล (น.217) Where we once used to lie in solitude ที่ที่เราเคยนงั่ บนทุ่งหญา้ ดูแมวทะเล “แมวทะเล” นามาแทน on the machair and watch the sea และฉลามบาสกิ้งนอกชายฝ่ัง (น. “the sea otters” otters and basking sharks offshore, 312) …(P.391) 16. การหาคามาสนบั สนุน (Reciprocal Word Translation) เป็นคาท่ีมาสนบั สนุนกนั ในแง่ของรูปแบบและความหมาย เช่น เรียน-สอน, ให-้ รับ เป็นตน้ ตารางที่ 16: Reciprocal Word Translation ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย Although William Shakespeare แมว้ า่ วลิ เลี่ยม เชคสเปี ยร์ กล่าวถึง “กล่าว” (พดู ) เป็ นคา wrote often and with an easy ทะเลบอ่ ยคร้ังดว้ ยความคุน้ เคย (น. สนบั สนุนคาวา่ familiarity about the ocean- 129) “wrote”(เขียน) …(P.149)
47 17. การแปลเป็นคาคู่ (Doublet Translation) คาคู่ (Doublet) เป็นคาสองคาท่ีใชค้ ูก่ นั เสมอ ซ่ึงมีความหมายเดียวกนั ท้งั คาหนา้ และคาหลงั ตารางที่ 17: Doublet Translation ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย Darkness began to fall swiftly, and ความมืดเริ่มเขา้ มาครอบคลมุ อยา่ ง แปลเป็นคาคู่ soon the lights of Liverpool and รวดเร็ว และในไม่ชา้ แสงสวา่ งจาก Birkenhead became a loom of เมืองลิเวอร์พลู และเบอร์เคนเฮดก orange, like a damped-down fire ลายเป็นเพียงแสงสีส้มรางๆ astern. (P.4-5) เหมือนกบั ไฟท่ีเริ่มหรี่ลงทา้ ยเรือ (น.20) A trivial maritime incident, เหตุการณ์น้ีเป็ นเพยี งเร่ืองจิ๊บจอ๊ ย แปลเป็นคาคู่ occasioning no more than a ทาใหเ้ รือเดินทางถึงมอนทรีออลอีก negligible delay in our arrival in 2 วนั ถดั มาชา้ เพียงเลก็ น้อย … Montreal two days late…, invisible กระน้นั กต็ าม คลื่นวทิ ยทุ ี่มองไม่ Morse code signals had summoned เห็นและรหสั มอร์สสามารถขอ readily offered help from ความช่วยเหลือจากสถานท่ีอนั ไกล somewhere faraway. (P.11) โพ้นที่พร้อมหยบิ ยน่ื ให้ (น.24) The Norsemen refused to give the ชาวนอร์สไม่ยอมใหอ้ าวธุ คนป่ า แปลเป็นคาคู่ skraelinger any weapons: the sagas ตามตานานบอกวา่ พวกเขามีการค้า say they bartered with them, ขายแลกเปลี่ยน ชาวเอสกิโมไม่ได้ employing as trade goods not beads ตอ้ งการลูกปัดหรือเคร่ืองประดบั ไร้ or useless trinkets, but milk, which ประโยชน์ แต่พวกเขาชอบด่ืมนม the Eskimos appeared to like. (P.85) (น.81) They were returned to the Castle พวกเขาถูกนากลบั ไปยงั คุกใตด้ ิน แปลเป็นคาคู่ dungeons, were forced to walk once ในปราสาท ถูกบงั คบั ใหเ้ ดินติดโซ่ more in shackles and chains back ตรวนผา่ นประตูท่ีไมม่ ีทางหวน through the door of no return, กลบั อีกรอบ (น.193) …(P.230) Perhaps we all have a secret wreck บางทีเราอาจจะมีเร่ืองเรืออบั ปางท่ี แปลเป็นคู่ story to cherish-a saga to think เราตา่ งเก็บไวใ้ นใจอยา่ งลบั ๆ เป็น about in the warmth of a much-eider ตานานการผจญภยั และความกลา้ ที่
48 downed bed, maybe, while a cold เรายกข้ึนมาขบคดิ ยามนอนในเตียง แปลเป็ นคาคู่ rain is lashing down on the อนั อบอุน่ ในคืนวนั ท่ีฝนเยน็ แปลเป็ นคาคู่ windowpanes, …(P.449) กระทบหนา้ ต่าง (น.355) แปลเป็ นคาคู่ ทุกคนตา่ งตื่นตาตื่นใจกบั การแสดง All promptly delighted in a fifteen- ยมิ นาสติกกลางทะเล 15 นาที เรือ minute display of marine ราชนาวลี าใหม่เอย่ี มแล่น gymnastics, the brand-new navy ฉวดั เฉวยี นไปมา (น.309) vessel wheeling this way …(P.388) ปัญหาของทะเลเป็ นผลจากความ Are the legions of troubles of the ดือ้ ร้ันของมนุษยห์ รือไม่ (น.321) sea truly the result of the mischief of man? (P.404) นานมาแลว้ น้าทะเลสูงคร้ังใหญใ่ น One very large rise in the Atlantic’s มหาสมุทรแอนแลนติกนาไปสู่การ level, a long while ago, led to social เปล่ียนแปลงทางสังคมซ่ึงบางใน changes on the order of those which ในปัจจุบนั หวาดกลวั (น.327) some fear today. (P.412) 18. การแปลเป็นความหมายควบ (Collocation Translation) ความหมายควบ (Collocation) เป็ นคาสองคาท่ีใช้คู่กนั ไป เป็ นการนาคามาซ้อนเพ่ือเสียง เพ่ือให้ออก เสียงคลอ้ งจองกนั เป็นธรรมชาติและสละสลวยน่าอ่าน ซ่ึงบางคาถา้ อยโู่ ดดๆ อาจไมม่ ีความหมาย ตารางท่ี 18: Collocation Translation ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย But from the bustle of last-minute ดูจากเหล่าผคู้ นพลกุ พล่านบริเวณ แปลเป็นคาควบ activity around her and the smoke เรือ ท่าทีตา่ งร้อนรนและควนั ท่ีพวย being torn urgently from her single พุ่งออกจากปล่องอยา่ งเร่งรีบ yellow funnel, …(P.2) ติดต่อกนั (น.18) , but I like to fancy that the clerk แต่ผมจาไดว้ า่ พนกั งานคนท่ีรับเงิน แปลเป็นคาควบ who took my savings, in frock coat ซ่ึงผมอุตส่าห์เกบ็ หอมรอมริบมา …(P.2) น้นั ใส่เส้ือสูทตวั ยาว (น.18) Through glasses we could see dimly เราสามารถมองเห็นซากบา้ นพกั ที่มี แปลเป็นคาควบ scattering of ruined houses and อยกู่ ระจัดกระจายและกาแพงหิน untidy lines of old stone walls, เป็นเส้นระเกะระกะ(น.22) …(P.8)
49 A staircase of rough stones rose up เมื่อทรงตวั ไดผ้ มก็ตะเกยี กตะกาย แปลเป็ นคาควบ to the skyline, and I scrambled ปี นบนั ใดท่ีทาจากกอ้ นหินหยาบๆ upward, only too well aware of the สูงเทียมฟ้ า รู้ดีวา่ หุบเหวเบ้ืองล่าง แปลเป็ นคาควบ deep chasm filled with boiling surf น้นั เตม็ ไปดว้ ยคลื่นสาดกระเซ็น แปลเป็ นคาควบ far below beside me. (P.31) (น.40) And they did so, moreover, 164,000 และเหตุการณ์เหล่าน้ีเกิดข้ึนเมื่อ แปลเป็ นคาควบ years ago, almost exactly. (P.57) 164,000 ปี ที่แลว้ พอดิบพอดี (น.60) แปลเป็ นคาควบ Communities were already forming ชุมชนบนชายฝั่งตะวนั ออกเร่ิมก่อ แปลเป็ นคาควบ on Atlantic’s east side while native ตวั ข้ึนแลว้ ขณะที่ชาวพ้ืนเมืองทาง แปลเป็ นคาควบ newcomers were still nervously ฝั่งตะวนั ตกยงั บุกป่ าฝ่ าดงอยู่ (น. แปลเป็ นคาควบ pushing their way through the 62) woodland in the west. (P.61) … -and came up with agreement พวกเขาเหน็ พ้องต้องกนั วา่ ทุกอยา่ ง that everything at L’Anse aux ที่พบที่ลองโซส์เมโดวส์ถูกสร้าง Meadows had been created between ข้ึนระหวา่ ง ค.ศ.975-1020 (น.78) 975 and 1020 A.D. (P.82) …: it is merely an expanse to be มนั เป็นเพียงน่านน้าท่ีตอ้ งผา่ นขา้ ม crossed-the pond, if it is crossed ไป เป็นเพียงแอง่ น้าหากขา้ ม quickly and casually, …(P.332) มหาสมุทรไดอ้ ยา่ งรวดเร็ว ปราศจากพธิ ีรีตอง (น.269) …, and instead of endless miles of จากดินแดนตน้ สนสุดลูกหูลูกตา pine trees and sorry little centers of และศูนยก์ ลางขนาดเลก็ ที่ดอ้ ย backwardness, …(P.375) พฒั นา (น.300) That was in the early 1990s, when เหตุการณ์น้นั เกิดข้ึนในช่วงตน้ everyone was still jittery in the ทศวรรษ 1990 ตอนที่ทุกคนยงั immediate aftermath of the 1982 กระสั บกระส่ ายถึงเร่ื องผลที่ตาม war. (P.388) ของสงครามในปี 1982 (น.310) There they lie, contentedly at the พวกมนั อยตู่ ่าสุดในห่วงโซ่อาหาร bottom of the food chain, waiting to รอใหก้ ุง้ ฝอยมากิน กงุ้ ถูกปลาเลก็ be eaten by tiny shrimp that would ปลาน้อยกินต่ออีกทอด และถูกกิน then be consumed by small fish, ต่อกนั มาเรื่อยๆ (น.341)
50 and on and on, …(P.431) After winding and bumping หลงั จากที่ขบั คดเค้ียวกระเด้ง แปลเป็นคาควบ through the sands for hours, hauling กระดอนบนผนื ทรายหลายชวั่ โมง ourselves up …(P.453) หอบตวั ขา้ มทิวเขา (น.358) …: that it was incredibly moving, มนั ช่างเร้าอารมณ์อยา่ งประหลาดท่ี แปลเป็นคาควบ being at a place where so many ไดม้ าอยใู่ นที่ท่ีคนหลายชีวติ อตั คดั people, after such privation, almost ขดั สนเกือบเอาตวั ไมร่ อด แต่ก็รอด didn’t make it-but did. (P.455) ชีวติ มาได้ (น.359) 19. คายมื ถาวร (Borrowed Word) เป็นคายมื ถาวรท่ีนามาใชแ้ พร่หลายทวั่ ไป จนกลายเป็นเหมือนคาหน่ึงในภาษาไทย ตารางที่ 19: Borrowed Word ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย It came in a scarlet and white ลายน้าบนตว๋ั ท่ีมาพร้อมซอง ใชค้ ายมื cardboard wallet, thick and stiff and กระดาษแขง็ สีขาวและสีแดงเขม้ มี with a pocket to hold luggage tags ซองใส่บตั รรับกระเป๋ าผกู เชือกเทียน with waxed string ties, NOT สต๊ิกเกอร์ติดกระเป๋ าหลายแผน่ ที่มี WANTED ON VOYAGE stickers, ขอ้ ความวา่ ‘ไมต่ อ้ งใชร้ ะหวา่ งการ immigration forms and customs เดินทาง’ แบบฟอร์มขอเขา้ เมืองและ guides, …(P.2) เอกสารขอ้ มูลภาษีศุลกากร (น.18) Little do they know how apposite เขาช่างไม่ตระหนกั เลยวา่ สโลแกน ใชค้ ายมื their slogan is. (P.57) การตลาดจองพวกเขาน้นั เหมาะมาก (น.59) …, and the thud of marine engines เสียงเคร่ืองจกั รครืดคราด ท้งั หมดน้ี ใชค้ ายมื made way for the hum of machines ถูกแทนดว้ ยเสียงฮมั ของ and air-conditioning and the silky เคร่ืองปรับอากาศ อุปกรณ์ต่างๆ sounds of laser printing. (P.140) และเครื่องปริ๊นเตอร์ (น.123) They named the very first river that เขาต้งั ชื่อใหแ้ ม่น้าสายแรกที่ไหลคด ใชค้ ายมื snakes its way downhill, from below เค้ียวลงมาจากภูเขา จากใตเ้ ส้นขอบ the snow line at seven thousand feet หิมะสูง 70,000 ฟุต ไปจนถึงทุ่ง to the grassland at five thousand, หญา้ ที่ระดบั 50,000 ฟุต (น.128)
51 …(P.147-148) And so, in small vessels called ดงั น้นั ในใบเรือสามเสาขนาดเลก็ ที่ ใชค้ ายมื snows, in barques and brigs or in เรียกวา่ snow เรือสาเภาและเรือ three-masted square-rigged vessels เสากระโดงสองเสาหรือเรือส่ีเหลี่ยม that, somewhat oddly to modern ears, สามเสาท่ีถูกเรียกแปร่งหูวา่ เป็นเรือ were formally known as ship, the เดินสมุทร กปั ตันเรือทาสนาเรือที่ slave-ship captains set off fully เตม็ ไปดว้ ยสินคา้ ออกจากองั กฤษ laden, from England. (P.232) (น.195) He shouted to the master who quickly เขาตะโกนใหน้ ายเรือตรวจดูฟิ วส์ ใชค้ ายมื checked the fuse-it was alright. The ซ่ึงไมเ่ ป็นอะไร หลงั จากน้นั นายเรือ master then tried to telephone the พยายามโทรศพั ทไ์ ปหาวศิ วกร engineers to have them check the เพ่อื ใหเ้ ขาตรวจดูคนั บงั คบั หางเสือ steering gear aft. A steward ทา้ ยเรือสจ๊วตท่ีรับโทรศพั ทต์ อบวา่ answered-wrong number. (P.325) โทรผดิ (น.264) …, with 865 gallons of fuel and a น้ามนั 865 แกลลอนและแมวดา 2 ใชค้ ายมื pair of small black cats named ตวั ชื่อทวงิ เคิลโทวส์และลกั ก้ีออก Twinkletoes and Lucky Jim-set off เดินทางตอนเชา้ วนั เสาร์ท่ี 14 on the morning of Saturday, June 14. มิถุนายน (น.273) (P.337) And so, unexpectedly, I was quickly ร้านยงั มีโตะ๊ วา่ งอยผู่ มจึงไดน้ งั่ ท่ีเร็ว ใชค้ ายมื seated, my glass was filled, my มีคนนาเคร่ืองด่ืมมาเสร์ิฟรับออร์ order taken, plates and dishes เดอร์ อาหารถูกนามาและเก็บไป fetched and brought and cleared- อยา่ งรวดเร็ว (น.289) …(P.359) …, and the large population of shops, และร้านคา้ ซูเปอร์มาร์เกต็ ใชค้ ายมื supermarket, restaurants, cooks, ผปู้ ระกอบการร้านอาหาร คนครัว customers, and diners who either did ลูกคา้ จานวนมากไม่รู้หรือไม่ใส่ใจ not know or did not care that by วา่ ในการซ้ือและรับประทานปลา buying and eating such fish, they เหล่าน้นั พวกเขาร่วมก่อปัญหา (น. were contributing to the decline. 290) (P.360)
52 …, the average temperature of the อุณหภูมิเฉล่ียในช้นั บรรยากาศผวิ ใชค้ ายมื atmosphere at the world’s surface has โลกเพิ่มข้ึนโดยเฉลี่ย 0.19 องศา been increasing, and has risen by an เซลเซียสในแต่ละทศวรรษ (น.322) average of 0.19 degrees centigrade during each decade. (P.405) I held his sheet of notepaper up and ผมยกกระดาษแผน่ น้ีข้ึนพร้อมเปิ ดจี ใชค้ ายมื switched on the GPS I had brought พเี อสที่ผมนาติดตวั มา (น.359) with me. (P.454) 20. คายมื (Loan Word) เป็นคาที่ยมื มาจากภาษาอื่นและยงั ไมถ่ ึงกบั กลายเป็ นส่วนหน่ึงของภาษาไทย คาบางคาอาจไม่เป็ นที่รู้จกั หรือไม่ทราบความหมาย แบง่ ออกไดห้ ลายประเภทดงั น้ี a. คายมื เพื่อสญั ลกั ษณ์ (Loan Word as Token Word) เป็ นคายืมที่ไม่จาเป็ นตอ้ งแปล อาจจะแปลได้ แต่ผแู้ ปลไม่แปลเพราะเหตุผลทางวฒั นธรรม จึง เลือกท่ีจะใชเ้ ป็นคาทบั ศพั ทแ์ ทน ส่วนใหญ่จะเก่ียวขอ้ งกบั วฒั นธรรมหรือเทคโนโลยี ตารางที่ 20a: Loan Word as Token Word ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย …, and within what I can have been เวลาผา่ นไปสักครู่ประมาณไมก่ ่ี แสดงถึง สี no more a couple of moments, or ไมลอ์ อกเป็นเฉดสีเหมือนอะความา miles, transmuting itself into a รีน (น.28) shade of light aquamarine …(P.16) Most Americans prefer pizza, as มีคนบอกวา่ ชาวอเมริกนั ชอบพซิ แสดงถึง อาหาร someone put it, to lutefisk. (P.89) ซ่ามากกวา่ ปลาเคม็ ลตู ฟิ สก์ (น.83) …, and there is a dull bronze มีรูปบรอนซ์ของฮวน มานูเอล ฟาน แสดงถึง เทคโนโลยี rendering of the Argentine speed จิโอ หนุ่มตีนผชี าวอาร์เจนตินา ยนื demon Juan Manuel Fangio, อยขู่ า้ งเบนซ์ฟอร์มูล่าวนั คูใ่ จท่ีเขา standing beside the Formula One ขบั ชนะการแขง่ ขนั ประจาทอ้ งถิ่น Mercedes in which he won so many หลายคร้ัง (น.91) of his local car races. (P.99) …, and in her conducted surveys of การสารวจพ้ืนที่ทะเลในอา่ วบิสเคย์ แสดงถึง สงั คมวฒั นธรรม
53 the seabed in the Bay of Biscay and และที่อ่ืนๆ การสารวจของเขาเป็น แสดงถึง วชิ าการศึกษา beyond; they remain classics of งานคลาสสิกและปราดเปร่ือง (น. scholarship and brio. (P.141) 123) แสดงถึง เทคโนโลยี …, and then propelling all without และเคล่ือนที่โดยไมห่ ยดุ พกั เป็น interruption for many long hours, เวลาหลายชว่ั โมง ท่ามกลางอากาศ แสดงถึง เทคโนโลยี suspended by nothing more than a ธาตุและหลกั การแห่งฟิ สิกส์ท่ีเพงิ่ แสดงถึง วทิ ยาศาสตร์ lately realized principle of physics, คน้ พบใหม่ เหนือช้นั ความหนาว high above a cold and highly เยน็ และน่านน้าอนั กวา้ งใหญ่และ แสดงถึง เทคโนโลยี dangerous expanse of sea. (P.330) อนั ตราย (น.267) More than 400,000 commercial jets ในแต่ละปี เคร่ืองบินไอพน่ พาณิชย์ แสดงถึง วทิ ยาศาสตร์และ cross the Atlantic Ocean each year, กวา่ 400,000 ลาขา้ มมหาสมุทร เทคโนโลยี as this electronic map of the air แอตแลนติก ดงั ที่แสดงบนแผนที่ routes shows. (P.339) เส้นทางบินอเิ ลก็ ทรอนิกส์น้ี (น. 274) ..., and onward to a line halfway และต่อไปถึงเส้นกลางมหาสมุทร across the ocean at 30 degrees west ณ ลองติจูดท่ี 30 องศา (น.277) longitude. (P.342) The sea teems with tiny drifting ทอ้ งทะเลเตม็ ไปดว้ ยแพลงตอน… beings, plankton, …Yet in every ไม่วา่ จะเป็นน่านน้าริมฝั่งที่มี zone, from oxygen-rich splashiness ออกซิเจนมากหรือร่องน้าลึกกน้ of the coastal waters to the near- มหาสมุทรท่ีมืดมิด (น.339) freezing blackness …(P.428) …, tiny, oval-shaped living entities, สัตวข์ นาดเลก็ ทรงรี มีเส้นผา่ น around six microns in diameter, one ศนู ยก์ ลางประมาณ 6 ไมครอนซ่ึงมี two-hundredth of the width of a ขนาดเทา่ กบั เศษหน่ึงส่วนร้อยของ human hair. (P.430) ความกวา้ งของเส้นผมมนุษย์ (น. 340) But these creatures were not simply แต่สิ่งมีชีวติ น้ีไม่เพยี งแต่มีขนาด tiny; once examined under electron เล็กเท่าน้นั เพราะเม่ือศึกษาผา่ น microscopes, they were found to กล้องจุลทรรศน์อเิ ลก็ ตรอน จะเห็น have incorporated into their minute วา่ ส่ิงมีชีวติ เหล่าน้ีมีคลอโรฟิ ลล์ท่ี
54 workings a type of chlorophyll that ช่วยใหม้ นั ซึมซบั แสดงถึง วฒั นธรรม permitted them to absorb carbon คาร์บอนไดออกไซด์ (น.340) dioxide…(P.430) …- and I was staying on a lonely ผมพกั อยใู่ นฟาร์มปศุสตั วเ์ ดียวดาย estancia in southern Patagonia, ในตอนใตข้ องปาตาโกเนีย นง่ั ขด huddled beside a log fire of baronial อยขู่ า้ งเตาผงิ ขนาดใหญพ่ ร้อมแกว้ dimension, a hot whisky to hand. วสิ กใี้ นมือ (น.356) (P.450) b. คายมื ชื่อเฉพาะ (Loan Word with Proper Name) เป็นคายมื ท่ีจาเป็ น เป็นคาที่ไม่ควรแปล แปลไม่ได้ ผแู้ ปลจึงตอ้ งใชค้ ายมื ช่ือเฉพาะเม่ือแปล ตารางท่ี 20b: Loan Word with Proper Name ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย This was when I first spotted the วนั น้นั เป็นคร้ังแรกท่ีผมไดเ้ ห็นเรือ เป็นคายมื ชื่อเฉพาะ ship on which I would make this ท่ีจะนาผมขา้ มมหาสมุทร first-ever crossing of the Atlantic แอตแลนตกิ เป็ นคร้ังแรก (น.17) Ocean. (P.1) …, a tiny islet made of a fine- เกาะเลก็ ๆ ท่ีเกิดจากหินแกรนิตเน้ือ เป็นคายมื ชื่อเฉพาะ grained granite from which are ละเอียด ซ่ึงเป็นวสั ดุเดียวกบั ที่เรา fashioned the world’s best stone for เอาไปใชท้ าสโตนในกีฬาหนา้ use in the wintertime of curling. หนาวเคอร์ลงิ่ (น.21) (P.7) I look idly out of the plexiglass มองออกไปนอกหนา้ ต่างท่ีทาจาก เป็นคายมื ช่ือเฉพาะ porthole. It was quite cloudless, and เพลก็ ซีกลาส ทอ้ งฟ้ าไร้เมฆ และ miles below us was the sea, as deep น้าทะเลอยหู่ ่างเราลงไปหลายไมล์ blue as the sky, not smooth but สีครามพอกบั ทอ้ งฟ้ า แต่ไมเ่ รียบ มี vaguely crinkled, like dull รอยหยกั เหมือนกระดาษฟอยลส์ ี aluminum foil, or pewter, or หมน่ พวิ เตอร์หรือแผน่ เหล็กท่ีโดน hammered steel, …(P.16) ตี (น.28) Yet it was not the shell’s curvilinear อยา่ งไรกต็ าม รูปโคง้ ท่ีงดงามของ เป็นคายมื ชื่อเฉพาะ elegance that many years ago เปลือกหอยไมใ่ ช่เหตุผลท่ีทาให้
55 persuaded directors of Morocco’s ประธานธนาคารกลางแห่งกรุง เป็นคายมื ช่ือเฉพาะ Central Bank in Rabat to place its โมร็อกโกในกรุงราบตั นารูปของ เป็นคายมื ช่ือเฉพาะ image on the back of its 200- มนั มาไวห้ ลงั ธนบตั รมูลค่า 200 ดี dirham bills. (P.51) แรห์ม(น.55) เป็นคายมื ช่ือเฉพาะ ตอนน้นั เขาอายุ 22 ปี เพง่ิ สาเร็จ เป็นคายมื ช่ือเฉพาะ He was just twenty-two, newly การศึกษาจากเคมบริดจ์ (น.111) เป็นคายมื ชื่อเฉพาะ graduated from Cambridge, เป็นคายมื ช่ือเฉพาะ …(P.124) แคร่เตม็ ไปดว้ ยปลิงทะเลและหอย …, the sledge meshes were found to เม่นทะเล ปลาดาวหลากสี เพรียง have snared sea cucumbers and sea หินปะการัง ปลาหมึก หอยทาก urchins, starfish in rainbow of แอมฟิ พอด แมลงสาบทะเล (น. colors, barnacles, corals, squid, 120-121) slugs, amphipods and isopods, …(P.137) ตอนคริสต์มาสมีการเตน้ ราและ At Christmas there were dancing ขนมหวานที่ทาจากเหลา้ วสิ ก้ีและ and whisky and plum pudding, ลูกพลมั (น.121) …(P.138) ความน่ากลวั ของเรืออบั ปาง 1,000 …, about a thousand fearful wrecks, ลา บรรพบุรุษที่นอนอยใู่ ตท้ ะเลลึก about fathers lying full-fathom five, ถึง 5 ฟาธอม (น.129) …(P.149) องคก์ รมิตรโลกและกรีนพซี ยงั ไม่ …; Friends of the Earth and เช่ือ (น.281) Greenpeace promptly said they were skeptical, …(P.347) เหตุการณ์แผน่ ดินไหว ภูเขาไฟ The earthquakes, eruptions, and ระเบิด สึนามิที่สนั่ คลอนโลก tsunamis that have shaken the ในช่วง 2000 ปี (น.342) world during the two thousand years …(P.432)
56 c. คายมื พร้อมลกั ษณะนาม (Loan Word with Classifier) ใชล้ กั ษณะนามเพอื่ แสดงพ้นื ฐานความหมายของคายมื น้นั ป้ องกนั ไมใ่ หค้ วามหมายคลุมเครือ ตารางท่ี 20c: Loan Word with Classifier ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย I was alone, on passage aboard a ผมยนื อยคู่ นเดียวบนเรือเดินสมุทร “เรือ” เป็นลกั ษณะนาม great ocean liner, the Empress of ขนาดใหญ่ ช่ือเรือเอม็ เพรสออฟบริ Britain, and …(P.1) เทน (น.17) …: the Labrador Current and the กระแสนา้ เยน็ ลาบราดอร์และกระแส “กระแสนา้ เยน็ ” และ Gulf Stream collide softly and นา้ อุ่นกลั ์ฟสตรีมไหลมาบรรจบกนั “กระแสนา้ อุ่น” เป็น unseen near here, and the sudden บริเวณน้ี และการท่ีกระแสน้าจาก ลกั ษณะนาม blending of tropical and Arctic เขตร้อนไหลมาปะทะน้าจากข้วั โลก waters … (P.9) (น.23) One might say that if the อาจกล่าวไดว้ า่ หากทะเลเมดิเตอร์เร “ทะเล” เป็นลกั ษณะนาม Mediterranean had the inland sea เนียนเป็นทะเลภายในของอารย of the classical civilization, …(P.19) ธรรมคลาสสิก (.น.30) Fifty-odd thousand Faroese ชาวประมงและคนเล้ียงแกะบนเกาะ “เกาะ” และ “ชาว”เป็น fishermen and sheep farmers cling แฟโรกวา่ 50,000 คน อาศยั อยใู่ น ลกั ษณะนาม there in ancient and determined ดินแดนเก่าแก่ท่ีอยหู่ ่างไกลผคู้ น remoteness, like the Vikings from แห่งน้ี เช่นเดียวกบั ชาวไวกงิ้ บรรพ whom they descend and whose บุรุษของพวกเขา และยงั ปรากฎ vestiges of language they still speak. ร่องรอยทางภาษาชาวไวกิ้งในภาษา (P.30) ท่ีพวกเขาใชด้ ว้ ย (น.39) …; the Norsemen, which is today’s ชาวนอร์ส ซ่ึงในปัจจุบนั เป็นช่ือที่ “ชาว”“มหาสมุทร”และ preferred name for the more นิยมเรียกพอ่ คา้ และนกั สารวจ “เรือ” เป็นลกั ษณะนาม congenial and numerous of the early มหาสมุทรแอตแลนติกจาก Atlantic’s Scandinavian traders and สแกนดิเนเวยี จานวนมากในยคุ แรก explorers, used slightly chubbier, ใชเ้ รือที่อว้ นกวา่ เล็กนอ้ ยและทรงตวั more stolid vessel known (in the ดีกวา่ เรือเหล่าน้ีเรียกวา่ เรือคนาร์ plural) as knarrer. (P.70-71) (รูปพหูพจนค์ ือคนาร์เรอร์) (น.69- 70) The Mayans, father north and on the ชาวมายนั ซ่ึงอยทู่ างเหนือและอยู่ “ชาว” เป็นลกั ษณะนาม
57 side facing the Atlantic, were ดา้ นชายฝั่งแอตแลนติกมีส่วน perhaps rather less spiritually เกี่ยวขอ้ งกบั มหาสมุทรในดา้ นจิต involved with the ocean. (P.162) วญิ ญาณนอ้ ยกวา่ ชาวอินคา (น.141) …-the eventual stubborn โดยเฉพาะอยา่ งยง่ิ ชาวเตริ ์กจาก “ชาว” และ “จักรวรรดิ” intransigence of the Ottoman จักรวรรดอิ อตโตมานกลบั กระตุน้ เป็นลกั ษณะนาม Turks-would provide the spur that ใหเ้ กิดการเปล่ียนแปลงสถานภาพ led to a wholesale change in the ของมหาสมุทรแอตแลนติกอยา่ ง status of the Atlantic Ocean. (P.215) สิ้นเชิง (น.183) An undersea cable-for such had สายเคเบิลใตน้ ้าซ่ึงคิดคน้ ข้ึนใน “สาย” เป็นลกั ษณะนาม already been invented in Europe: a ยโุ รป มีการวางสายโทรเลขใตน้ ้า telegraph cable had been laid ระหวา่ งองั กฤษและฝร่ังเศสในเดือน between Britain and France in สิงหาคม ปี 1850 (น.247) August 1850, …(P.303) And many of the most important และอุบตั ิเหตุคร้ังสาคญั ๆ ใน “เรือ” เป็นลกั ษณะนาม recent maritime accidents took place, ประวตั ิศาสตร์มกั จะเกิดข้ึนตาม as with the Titanic, along some of เส้นทางเดินเรือที่พลุกพล่านท่ีสุดใน the Atlantic’s busiest shipping lanes. มหาสมุทรแอตแลนติก เช่นเดียวกบั (P.322) กรณีของเรือไททานิก (น.261) The dashing aviators-Jack Alcock in นกั บินสุดเท่ แจก๊ อลั คอ็ กใส่เสื้อสูท “เสื้อ” เป็นลกั ษณะนาม a blue serge suit and Brown in his ขนสตั วส์ ีน้าเงินและบราวนใ์ น Royal Flying Corps uniform (P.337) เครื่องแบบทหารบินองั กฤษ (น.273) There is also a high-speed and very นอกจากน้ียงั มีเรือลาดตระเวน “ปื นกล” เป็นลกั ษณะนาม long-range fishery patrol vessel, ระยะไกลความเร็วสูงสีส้มตดั กบั “พายุ” เป็นลกั ษณะนาม orange-painted to stand out against น้าแขง็ เห็นไดช้ ดั ติดปื นกลเออร์ลิ the ice and equipped with an คอนขนาดใหญ่ (น.310) Oerlikon heavy machine พายเุ ฮอร์ริเคนแคทรีน่ามีกาลงั แรง gun,…(P.388-389) ที่สุดอยา่ งที่ไมเ่ คยปรากฎมาก่อน Hurricane Katrina: a most เทียบไดก้ บั ความรุนแรงของพายุ powerful hurricane with unprecedented strength, rivaling the
58 intensity of Hurricane Camille of เฮอร์ริเคนคามลิ ล์ในปี 1969 (น.333) 1969. (P.420) …-death and destruction on what for ความตายและความเสียหายใหญ่ “เหตุการณ์” และ “ภูเขา humans is a titanic scale have been หลวงสาหรับมนุษยไ์ ดร้ ับการบนั ทึก ไฟ” เป็นลกั ษณะนาม rained down by events that are now a เป็นส่วนหน่ึงของประวตั ิศาสตร์ท่ี familiar part of history; Lisbon1755, เรารู้จกั กนั เหตุการณ์ในลสิ บอนใน Krakatoa 1883, San Francisco 1906, ปี 1775 ภูเขาไฟกรากะตัวในปี 1883 Tangshan 1976, Sumatra 2004. ซานฟรานซิสโกในปี 1906 ถงั ชาน (P.433) ในปี 1976 และสุมาตราในปี 2004 (น.342) …: both agree that the supercontinent และต่างเห็นพอ้ งตอ้ งกนั วา่ มหาทวปี “มหาทวปี ” เป็น whose breakup gave rise to the แพนเจียซ่ึงแตกตวั ออกและเป็นตน้ ลกั ษณะนาม Atlantic-Pangaea-will one day re- กาเนิดมหาสมุทรแอตแลนติกจะ create itself,* …(P.442) รวมตวั กนั อีกคร้ัง* (น.349-350) If covered with fabric-sailcloth, say, ดูเหมือนกระโจมหากเอาผา้ เช่นใบ “ผ้า” เป็นลกั ษณะนาม or mariners’ tarpaulins-this could เรือหรือผ้าเตน็ ท์มาคลุม นี่อาจจะ easily be the rudiments of some kind เป็นที่พกั (น.359) of sanctuary. (P.454) d. คายมื พร้อมคาแสดงหนา้ ท่ี (Loan Word with Function) ช่วยใหผ้ อู้ ่านเขา้ ใจความหมายของคาน้นั ไดส้ มบูรณ์ยงิ่ ข้ึน ตารางที่ 20d: Loan Word with Function ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย “ทนั นอย” เป็นคายมื The Tannoy speaker carried the แลว้ ลาโพงย่ีห้อทันนอยก็ประกาศ “ลาโพง”เป็นคาบอกหนา้ ท่ี “สปุตนิก” เป็นคายมื call to “ease springs”(P.4) “ปล่อยเชือก” (น.19) “ดาวเทยี ม” เป็นคาบอก หนา้ ที่ “Even if the satellite station in เลนนาร์ด เอาทไ์ วท์ นกั space,” wrote the American ประวตั ิศาสตร์ชาวอเมริกนั ไดเ้ ขียน historian Leonard Outhwaite in ไวใ้ นปี 1957 เมื่อมีการส่ง 1957, when the first Sputnik was ดาวเทยี มสปตุ นิกเป็นผลสาเร็จวา่ launched, …(P.20) “แมว้ า่ เราเอาดาวเทียมไปแขวนไว้ นอกโลก …” (น.31)
59 …, which they normally gathered ซ่ึงโดยปกติพวกเขาเกบ็ เพอื่ เล่นเกม “คองเกอร์” เป็นคายมื for their ritual games of “conkers.” (P.269-270) คองเคอร์(น.223) “เกม” เป็นคาบอกหนา้ ที่ ...the idea of packing cargoes into enormous steel boxes-shipping ความคิดท่ีจะบรรจุสินคา้ ลงในหีบ “คอนเทนเนอร์” เป็นคายมื containers. (P.350) เหล็กขนาดยกั ษห์ รือตู้คอนเทน “ตู้” เป็นคาบอกหนา้ ท่ี เนอร์บนเรือ (น.282) …the weather in the Eastern Cape has changed, say the locals: the คนพ้นื เมืองบอกวา่ สภาพอากาศใน “บบี ีซี” เป็นคายมื seasons, one was quoted by the จงั หวดั อีสเทิร์นเคปเปลี่ยนไป คน “สถานีโทรทศั น์” เป็นคาบอก BBCas saying, have run amok. หน่ึงกล่าวกบั สถานีโทรทศั น์บีบีซี หนา้ ท่ี (P.419) วา่ “ฤดูกาลเปล่ียนอยา่ งคุม้ คลง่ั ” (น.333) e. คายมื พร้อมเชิงอรรถ (Loan Word with Footnote) ตอ้ งอาศยั คามาเติมจึงจะไดใ้ จความสมบูรณ์ ซ่ึงอาจไม่สามารถนามาใส่ในขอ้ ความได้ ผแู้ ปลจึง ตอ้ งแทรกเป็นเชิงอรรถแทน ตารางท่ี 20e: Loan Word with Footnote ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย The so-called triangular trade was สามเหล่ียมการคา้ ไดร้ ับการ แปลเป็นคายมื พร้อมเชิงอรรถ arranged so that goods were taken ออกแบบมาเพ่ือนาสินคา้ จาก from Britain to African ports or องั กฤษไปยงั ทา่ เรือในแอฟริกาหรือ slave castles, like that at Cape ป้ อมกกั ทาส เช่น ปราสาทเคป Coast;* (P.232) โคสต์* (น.195) *Scores of such buildings litter the *อาคารเช่นน้ีมีอยรู่ ายลอ้ มชายฝ่ัง African coast from the Sahara to the แอฟริกาจากซาฮาร่าถึงแหลมกดู Cape-sixty of them in Ghana alone, โฮป กานาเพียงประเทศเดียวมีถึง so cloxed packed that many lie 60 แห่ง หนาแน่นขนาดมองจาก within sight of one another. อาคารหน่ึงไปอีกอาคารหน่ึงได้
60 21. การแปลคาศพั ทท์ างเทคโนโลยี (Technical Terminology Translation) ศพั ทท์ างเทคโนโลยีเป็ นคาเฉพาะในบางสาขาเท่าน้นั ซ่ึงมีความเฉพาะเจาะจงและใหค้ วามหมายต่อผูท้ ี่ สนใจ ซ่ึงผแู้ ปลตอ้ งนิยามความหมายเอาไวด้ ว้ ย ตารางที่ 21: Technical Terminology Translation ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย Engines are being more cleverly เครื่องยนตถ์ ูกออกแบบอยา่ งชาญ “Boeing787 Dreamliner” designed and planes are becoming ฉลาดและตวั เคร่ืองเบาลง หมายถึง เครื่องบินซ่ึงทาจาก lighter (the new and much-delayed (ยกตวั อยา่ งเช่น เครื่องโบองิ้ 787 คาร์บอนไฟเบอร์คร่ึงลา มี Boeing787 Dreamliner is half ดรีมไลเนอร์รุ่นใหมซ่ ่ึงออกชา้ ทา เครื่องยนตป์ ระสิทธิภาพสูง made of carbon fiber, for จากคาร์บอนไฟเบอร์คร่ึงลามี instance, has super-efficient เครื่องยนต์ประสิทธิภาพสูงและวา่ engines, and is said to be able to fly กนั วา่ สามารถบินทางไกลไดด้ ว้ ย long routes on a fifth less fuel than น้ามนั เพยี ง 1 ใน 5 ของเคร่ืองบิน current commercial jets). (P.346- พาณิชยใ์ นปัจจุบนั ) (น.280) 347) …, Dr. Veronica Eyring, has used ดอ๊ กเตอร์เวโรนิกา ไอริง หวั หนา้ “the European satellite sensors abroad the European กลุ่มวจิ ยั ที่ศึกษาผลของการขนส่ง Envisat”หมายถึง ดาวเทียมท่ี satellite Envisat, which was ทางเรือต่อส่ิงแวดลอ้ มไดใ้ ช้ ใชว้ าดเส้นกลุ่มเมฆซ่ึงบอก launched in 2002, to plot the เคร่ืองตรวจจบั ผา่ นดาวเทยี มเอนไว เส้นทางของเรือสินคา้ visible lines of clouds that mark แซตของยโุ รป ซ่ึงถูกส่งข้ึนวงคจร ระยะไกล the passage of long-haul cargo ในปี 2002วาดเส้นกลุ่มเมฆซ่ึงบอก ship. (P.348) เส้นทางของเรือสินค้าระยะไกล (น. 281) 22. การแปลเป็นสานวน (Idiomatic Translation) หมายถึงการแปลท่ีเม่ือแปลเป็นภาษาไทยแลว้ ใหค้ วามรู้สึกเป็นธรรมชาติมากกวา่ การแปลตรงๆ ตารางท่ี 22: Idiomatic Translation ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย …, I must have looked dismayed, ผมคงชักสีหน้าไม่ดี เขาจึงยมิ้ แลว้ “ชักสีหน้าไม่ดี” แปลเป็น for he smiled and handed it back to คืนตวั๋ ให้ (น.18) ธรรมชาติในภาษาแปล me. (P.3)
61 The Empress of Britain was at last และในท่ีสุดเรือเอม็ เพรสออฟบริ “เป็ นไท” แปลเป็นธรรมชาติ under her own power, free of her เทนก็ล่องทะเลดว้ ยกาลงั เคร่ืองของ ในภาษาแปล hawsers and bollards and tugs, free ตวั เอง พน้ พนั ธนาการจากเคร่ือง of the shore and free of England, ถอนสมอ เสาผกู เรือ และเรือจูง …(P.4) เป็ นไทจากชายฝ่ังและเป็ นไทจาก To harvest these creatures, any ประเทศองั กฤษ (น.19) mariners of sufficient boldness and foolhardiness would be obliged to ในการเก็บหอยเหล่าน้ี นกั เดินเรือที่ “กล้าบ้าบนิ่ ”และ “กดั ฟัน” grit their collective teeth and มีความกล้าบ้าบิ่นมากพอยงั ตอ้ งกดั แปลเป็นธรรมชาติในภาษา venture into the deep waters of the ฟันออกเดินเรือไปในเขตน้าลึกของ แปล greatest body of water it was then มหาสมุทรที่ยงิ่ ใหญ่ที่สุดในเวลา possible to imagine. (P.53) น้นั (น.56) Rumann son of Colmán was an eighty-century Gaelic poet who is รูมนั บุตรของโคลมนั เป็นกวชี าว “ยนื เคียงบ่าเคียงไหล่” แปล said to have enjoyed a standing เกลิกสมยั ศตวรรษที่ 8 ผทู้ ่ียนื เคยี ง เป็นธรรมชาติในภาษาแปล among the Irish equal to that of บ่าเคียงไหล่กบั เวอร์จิลหรือโฮเมอร์ Virgil to the Romans of Homer to ของชาวกรีก (น.132) the Greek. (P.153) This fleet was untested, however. อยา่ งไรกต็ าม ไม่มีใครกลา้ งัดข้อ “งดั ข้อ” แปลเป็นธรรมชาติ (P.253) Yet the German fleet was not to be กบั กองเรือรบน้ี (น.211) ในภาษาแปล broken-a catalog of errors, signaling mistakes, …(P.255) อยา่ งไรกต็ าม กองเรือเยอรมนั ไม่ “ยาวเป็ นหางว่าว” แปลเป็น It would perhaps be invidious to ยอมแตกสลายง่ายๆ ความผดิ พลาด ธรรมชาติในภาษาแปล remark that just as the Great War had ended with a famous episode of ขององั กฤษยาวเป็ นหางว่าว (น. German naval scuttling, so the Second World War began with 212) another-a scuttling that also อาจจะฟังดูแสลงหูท่ีผมจะบอกวา่ “แสลงหู” และ “ยกธงขาว” สงครามโลกคร้ังท่ี 1 จบลงดว้ ยฉาก แปลเป็นธรรมชาติในภาษา ยอมจานนของกองทพั เรือเยอรมนั แปล สงครามโลกคร้ังที่ 2 ก็เร่ิมตน้ ดว้ ย ฉากเดียวกนั เรือรบเยอรมนั ยกธง ขาว (น.213)
62 involved a German capital ship พนกั งานใชค้ าพดู อยา่ งรอบคอบ “ติดปาก” แปลเป็นธรรมชาติ …(P.257) และเรียกเที่ยวบินขา้ มมหาสมุทร ในภาษาแปล …, the staff takes care to refer to ทุกเที่ยววา่ “พนั ธกิจ” ส่วนหน่ึง every transoceanic flight as a เป็นเพราะตดิ ปาก (น.267) “เหลอื มือ” และ “เร่ืองขผี้ ง” “mission.” They do so in part out เรากลบั คิดวา่ มนั ไม่เหลอื มือ หรือ แปลเป็ นธรรมชาติในภาษา of tradition, …(P.329) อาจจะมีคนกลา้ บอกวา่ เป็นเรื่องขี้ แปล …, we perceive it as somehow ผง (น.270) manageable, and on the way to “จับตา” แปลเป็นธรรมชาติ being even, dare one say it, trivial. รวมถึงการจับตาดูเรือปลาหมึกใน ในภาษาแปล (P.333) ตอนกลางคืน (น.310) …and this includes nighttime “ปัดฝ่ ุน” แปลเป็นธรรมชาติ operations of the vessels known as มีการนาแผนอพยพฉุกเฉินมาปัด ในภาษาแปล squid-jiggers, …(P.388) ฝ่ ุน (น.331) “ชูคอ” แปลเป็นธรรมชาติใน …, emergency evacuation plans are แต่จะชูคอรออุทกภยั จนกระทง่ั คืน ภาษาแปล being dusted off-…(P.417) วนั หน่ึงในฤดูหนาวหลายปี หรือ They are going to perch on the หลายทศวรรษต่อมา (น.331) “เรื่องคอขาดบาดตาย” แปล edge of inundation until a winter’s เป็ นธรรมชาติในภาษาแปล night some years or decades hence, สภาพอากาศรุนแรงและระดบั น้า …(P.417) สูงทาใหพ้ ฒั นาการที่น่ากลวั Violent weather, added to higher กลายเป็นเร่ืองคอขาดบาดตาย (น. water, turns an alarming 331) development into a serially lethal one. (P.417-418) 23. การแปลจากสานวนเป็ นสานวน (Idiom to Idiom Translation) ผูแ้ ปลเอาความหมายของสานวนในภาษาตน้ ฉบบั แปลออกมาเป็ นสานวนภาษาไทยท่ีมีความหมาย ตรงกนั เป็นการแปลท่ีท้งั คงความหมายและรูปแบบของท้งั สองภาษา ตารางท่ี 23: Idiom to Idiom Translation ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย What might appear to a safely ผโู้ ดยสารท่ีถึงที่หมายอยา่ ง สานวนไทย มีความหมายตรง arrived passenger as no more than ปลอดภยั อาจคิดวา่ เป็ นเรื่องปกติท่ี ตวั
63 quotidian routine is in fact the result เกิดข้ึนทุกวนั แตท่ ่ีจริงเป็ นผลของ สานวนไทย มีความหมายตรง of planning sessions no less intense การวางแผนท่ีมิไดเ้ คร่งเครียดนอ้ ย ตวั than for a truly white-knuckled ไปกวา่ การผจญภยั มอื เปล่าอยา่ ง adventure, like rounding Cape การออ้ มแหลมเคปฮอร์นหรือปี น สานวนไทย มีความหมายตรง Horn or scaling Mount Everest’s ป่ ายในช่องเทือกเขาเซาทโ์ คลของ ตวั South Col. (P.338) เทือกเขาเอเวอเรสต์ (น.274) It had just come in from Singapore เคร่ืองเพิ่งมาถึงจากสิงคโปร์และ and had recently performed runs to เคยไดบ้ ินไปโตรอนโตและซิดนีย์ Toronto and Sydney. It was a เป็นผงึ้ งานมีประสบการณ์บินไกล workhorse, heavily employed on และคุน้ เคยกบั มหาสมุทร long-haul flights, and was well แอตแลนติกดี (น.275) accustomed to flying the Atlantic. (P.340) นกั วจิ ยั ที่ก่อเร่ืองถอยหลงั ไปเลยี The researchers retired to lick their แผล บีบีซีถอนสารคดีออก (น.344) wounds; the BBC issued something of a retraction; …(P.436) 24. การแปลภาษาธรรมดาเป็นสานวน (Common Expressions to Idioms Translation) เป็นการแปลภาษาธรรมดาของตน้ ฉบบั ให้เป็นสานวนของภาษาไทยเพือ่ เพ่มิ รสชาติทางภาษาอีกดว้ ย ตารางท่ี 24: Common Expressions to Idioms Translation ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย A sudden furious blast of wind ลมท่ีกระโชกมาอยา่ งไม่มีปี่ ไม่มี แปลจากธรรมดาเป็นสานวน had driven away the morning fog, ขล่ยุ ไล่หมอกยามเชา้ ไป (น.40) …(P.31) …, and its sounds often wafted up เสียงเพลงมกั จะลอยมาในคืนสงบ แปลจากธรรมดาเป็นสานวน from the ‘tween decks during quiet ชายอกสามศอกที่คิดถึงบา้ นถึงตอ้ ง nights, reducing some of the กบั น้าตาซึม (น.121) homesick men to tears. (P.138) …: he was evidently not the silk- เขาไมใ่ ช่ผ้ดู มี อื สมัครเล่นเหยียบขี้ แปลจากธรรมดาเป็นสานวน stockinged dilettante that had been ไก่ไม่ฝ่ ออยา่ งท่ีคนอื่นคิด** (น. initially supposed.* (P.141) 123)
…: no one imagined the reverse ไม่มีใครคาดคิดวา่ เหตุการณ์จะ 64 would happen, and that the seas กลบั ตาลปัตรและทะเลเองจะ themselves would become กลายเป็นพิษ (น.311) แปลจากธรรมดาเป็ นสานวน poisonously disarranged. (P.390) 25. การแปลจากสานวนเป็ นภาษาธรรมดา (Idioms to Common Expression Translation) เน่ืองจากบางภาษาอาจไมม่ ีสานวนและความหมายที่ตรงกนั ได้ ตอ้ งใชว้ ธิ ีแปลเป็นภาษาธรรมดาจึงจะได้ ความหมายตามตน้ ฉบบั ตารางที่ 25: Idioms to Common Expression Translation ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย First, however, it seems appropriate แต่ก่อนอ่ืนเราควรจะพกั เร่ืองหอย แปลจากสานวนเป็นภาษา to set the snails to one side and ทากไว้ก่อน แลว้ หนั มาพิจารณาการ ธรรมดา consider the lengthy and necessarily เดินทางอนั ยาวนานและแสนเขญ็ ที่ complex human journey that แรกนาชาวฟิ นิเชียนมาสู่โมร็อกโก brought the Phoenicians to Morocco (น.57) in the first place. (P.53) Not that this short journey was แตใ่ ช่วา่ การเดินทางส้นั ๆ น้ีเป็น แปลจากสานวนเป็นภาษา exactly a picnic. (P.84) เร่ืองง่ายในฤดูหนาว (น.80) ธรรมดา The calendar still bends before his ปฏิทินยงั เชิดชูเขา (น.83) แปลจากสานวนเป็ นภาษา brand. (P.88) ธรรมดา Churchill objected to this notion in เชอร์ชิลลไ์ มเ่ ห็นดว้ ยกบั ความคิดน้ี แปลจากสานวนเป็นภาษา an uncharacteristically Blimpish และออกจะหวั โบราณเกี่ยวกบั เรื่อง ธรรมดา way; he thought that turning one’s น้ี เขาคิดวา่ การหันหลังให้กบั กฎ back on the rules of naval gallantry การรบของสุภาพบุรุษทหารเรือ was arrant nonsense: …(P.262) เป็นเรื่องเหลวไหล (น.217) …-it is not simply the pilots in flight ไม่ใช่เพียงนกั บินเทา่ น้นั ที่ต้อง แปลจากสานวนเป็ นภาษา who need to keep on their toes. ระวงั (น.279) ธรรมดา (P.345) …, and why the fishery is being และการประมงที่นี่เป็นตวั อยา่ งการ แปลจากสานวนเป็นภาษา seen as an exemplar of what fish จดั การการประมงน้นั เป็นเพราะวา่ ธรรมดา management could be, is that this ในช่วงปี แรกๆ นโยบายแข็งกร้าวน้ี
65 hard-hearted policy appears, at ดูเหมือนจะไดผ้ ล (น.309) แปลจากสานวนเป็ นภาษา least in its early years, to be ธรรมดา working. (P.387) เมื่อเขาไดต้ รวจหลกั ฐานเรียบร้อย …, and once he had established our แลว้ เขาขออนุญาต “แสดง แปลจากสานวนเป็ นภาษา credentials he asked if he might แสนยานุภาพ” ใหผ้ โู้ ดยสารดูเพอ่ื ธรรมดา “put on a bit of a show” for our เป็นการชดเชยท่ีขอให้เรือหยุด (น. passengers as recompense for asking 309) their ship to stop. (P.388) อยา่ งไรก็ตาม มีความจริงที่ไดร้ ับ การพิสูจน์แลว้ เก่ียวกบั สถานการณ์ That all being said, there are now a ปัจจุบนั ของทะเล (น.322) handful of proven verities, certain hard truths about present situation of the seas …(P.405) 26. Skewing Translation เป็นการแปลที่เปล่ียนรูปแบบของคาในภาษาแปล ซ่ึงอาจจะเปล่ียนไวยากรณ์ ความหมาย หนา้ ที่ของคา หรือโครงสร้างประโยค ฯลฯ ตารางที่ 26: Skewing Translation ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย “Even if the satellite station in เลนนาร์ด เอาทไ์ วท์ นกั กริยา “was launched”ถูก space,” wrote the American ประวตั ิศาสตร์ชาวอเมริกนั ไดเ้ ขียน แปลเป็นคานาม “การส่ง” historian Leonard Outhwaite in ไวใ้ นปี 1957 เมื่อมีการส่ง 1957, when the first Sputnik was ดาวเทียมสปุตนิกเป็ นผลสาเร็จวา่ launched, …(P.20) “แมว้ า่ เราเอาดาวเทียมไปแขวนไว้ นอกโลก …” (น.31) And most important, the unexpected และที่สาคญั ที่สุดการเคลอื่ นทข่ี อง Infinitive “to move”ถูกแปล and initially mysterious ways that น้าท่ีเป็นไปอยา่ งลึกลบั และคาดไม่ เป็นคานาม “การเคลอื่ นท่ี” the waters appear to move. (P.114) ถึง (น.103) …, and because the German army และเน่ืองจากความพ่ายแพ้ของ กริยา “collapsed” ถูกแปล collapsed on the Western Front. เยอรมนั ในแนวรบดา้ นตะวนั ตก เป็นคานาม “ความพ่ายแพ้” (P.256) (น.212) The consequences of the Atlantic ผลที่ตามมาของการสู้รบใน กริยา “links”ถูกแปลเป็น
66 wars were many; among the least มหาสมุทรแอตแลนติกมีหลาย คานาม “ความเชื่อมโยง” expected is that which links the ประการ หน่ึงในผลลพั ธ์ท่ีคาดไม่ ocean, …(P.268) ถึงน้นั คือความเช่ือมโยงของ มหาสมุทร (น.222) 27. การแปลคาแสดงอารมณ์ (Emotive Meaning Translation) เป็นเทคนิคท่ีผแู้ ปลอาจใส่เพิ่มเติมเขา้ ไปใหไ้ ดอ้ ารมณ์มากยง่ิ ข้ึน ถึงแมอ้ าจไม่มีปรากฏอยใู่ น ภาษาตน้ ฉบบั ก็ตาม ตารางที่ 27: Emotive Meaning ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย Maybe time and schoolboy memory บางทีเวลาอาจจะบิดเบือนความ “อุตสาห์” แสดงอารมณ์ของผู้ have distorted things a little, but I ทรงจาวยั หนุ่ม แต่ผมจาไดว้ า่ แปล like to fancy that the clerk who took พนกั งานคนที่รับเงินซ่ึงผมอุตส่าห์ my savings, …(P.2) เกบ็ หอมรอมริบมาน้นั (น.18) …, winds empty over the horizon, ลมพดั ไปทางเส้นขอบฟ้ า มีรถขน “จนน่าใจหาย” แสดงอารมณ์ with just the occasional tanker truck น้ามนั แล่นผา่ นบา้ ง และขบวนรถ ของผแู้ ปล whooshing past, and fleets of แทก็ ซี่เบนซ์จวนพงั แล่นฉิวเกิน rickety Mercedes taxis travelling ความเร็วจนน่าใจหาย (น.96) too fast for their own good. (P.105) The road into the Sahara south from ถนนท่ีเขา้ สู่ซาฮาร่าทางใตข้ องเอส “บังเอญิ ” แสดงอารมณ์ของผู้ the old Moroccan seaside fort city ซาวรี ่า ซ่ึงเป็นเมืองป้ อมปราการติด แปล of Essaouira happens also to be the ชายทะเลเก่าของโมร็อกโกบังเอญิ main trunk Atlantic coast road into เป็นถนนสายหลกั เรียบชายฝั่ง West Africa- …(P.105) มหาสมุทรแอตแลนติกท่ีมุง่ สู่ แอฟริกาตะวนั ตก (น.95) …, a woman, somewhat more costly ทาสหญิงมีราคาแพงกวา่ ท่ีคิดแม้ “ถึง” แสดงวา่ มาก despite being offered “with a bad คนขายจะบอกวา่ “ปากไม่ดี” ทาส mouth,” went for sixty-three bars, หญิงคนหน่ึงราคา 63 แท่ง อีกคน another for “excessive price of 86 หน่ึงแพงถึง86 (น.196) bars,” …(P.233) The death toll was staggering- จานวนผเู้ สียชีวติ มากจนน่าใจหาย “มากจนน่าใจหาย” แสดง
67 almost as many died in this Atlantic มีจานวนมากเท่ากบั โศกนาฏกรรม อารมณ์ของผแู้ ปล tragedy as had three years earlier เรือไททานิกล่มหลงั จากชนภูเขา when the Titanic struck her น้าแขง็ เม่ือ 3 ปี ก่อนหนา้ น้ี (น.218) infamous iceberg. (P.263) …, and is said to be able to fly long และวา่ กนั วา่ สามารถบินทางไกลได้ “เพยี ง” แสดงวา่ นอ้ ย routes on fifth less fuel than current ดว้ ยน้ามนั เพยี ง1 ใน 5 ของ commercial jets. (P.346) เครื่องบินพาณิชยใ์ นปัจจุบนั (น. 280) 28. การแปลใหเ้ ห็นภาพ (Image Translation) ผแู้ ปลใชเ้ ทคนิคการแปลใหเ้ ห็นภาพทาใหผ้ อู้ า่ นเกิดจินตนาการหรือเกิดภาพในใจมากข้ึน ตารางที่ 28: Image Translation ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย It was her flanks that were most สิ่งที่เด่นชดั ท่ีสุดเก่ียวกบั เรือลาน้ี “สีขาวสะท้อนแสงเข้าตา” noticeable, looming massive and คือสีขา้ งเรือท่ีมีขนาดมหึมาสีขาว แสดงใหเ้ ห็นภาพวา่ วตั ถุมีสี blinding white- …(P.1) สะท้อนแสงเข้าตา(น.17) ขาวเงางาม He turned out to be a middle-aged, เขาเป็นชายวยั กลางคนชาวองั กฤษ “หนวดเคราเฟิ้ม” ทาใหเ้ ห็น full bearded Briton in civilian ในชุดไปรเวต หนวดเคราเฟิ้ ม (น. ภาพวา่ มีหนวดมาก dress, …(P.103) 94) The north of Morocco possesses a โมร็อกโกทางเหนืออุดมสมบูรณ์ “หยาบกระด้าง แห้ง ฝ่ ุนตลบ certain silky, plentitude, whereas ละมุนเหมือนไหมแพร ขณะท่ีขอบ และเลอะคราบนา้ มัน”ทาให้ this more southerly corner of the ทางใตข้ องประเทศมีแต่ความหยาบ ผอู้ ่านเห็นภาพความแหง้ แลง้ place has a harshness: dry, dusty, กระด้าง แห้ง ฝ่ ุนตลบ และเลอะ กนั ดาร and stained with oil. (P.105-106) คราบนา้ มนั (น.96) The Bergen outpost remains today, ด่านสินคา้ ในเบอร์เกนยงั คงอยใู่ น “กลน่ิ นา้ มนั ทาร์และป่ าน with a creaking warehouse or two, a ปัจจุบนั มีโกดงั สินคา้ เก่าๆ อยู่ 1 ชื้นๆ”ผอู้ า่ นเห็นภาพความอบั rabbit warren of laneways still หรือ 2 หลงั โพรงกระตา่ ยตาม ช้ืน “ทะเลอนั หนาวเยน็ สาด scented with the smell of tar and ทางเดินยงั คงมีกลน่ิ นา้ มนั ทาร์และ เข้าหากาแพงหนิ แกรนิตต้าน wet hemp, and down below, beyond ป่ านชื้นๆขา้ งล่าง เลยถนนกรวด ลมขนาดมหมึ า”ทาใหผ้ อู้ ่าน the slippery cobbles, the sea ออกไป ทะเลอนั หนาวเยน็ สาดเข้า เห็นภาพการเคล่ือนไหวของ lapping ice-cold against the หากาแพงหนิ แกรนิตต้านลมขนาด ทะเล น้าเยน็
68 massive granite walls of the มหมึ า(น.230) jetties. (P.279) And yet from these little seven- ทวา่ จากเมืองลอยฟ้ าขนาดเล็ก “ริ้วรอยบนพนื้ นา้ เบือ้ งล่าง” mile-high cities in flight, only a very เหล่าน้ีมีนอ้ ยคนนกั ท่ีจะมองลงมาดู แสดงถึงพ้นื น้ามีการ few of the populations will ever care ริ้วรอยบนพนื้ นา้ เบือ้ งล่าง หรือดู เคลื่อนไหว to look down for more than an เมฆสีขาวเทาทบ่ี ดบงั ทวิ ทัศน์ “เมฆสีขาวเทาทบ่ี ดบัง inquisitive instant at the wrinkled มหาสมุทร (น.269) ทวิ ทัศน์”แสดงใหเ้ ห็นวา่ กอ้ น surface of the sea below, or a thick เมฆมาบงั ทศั นียภาพ mass of grey-white cloud that so frequently obscures it from view. (P.332) You might eventually try to return หลงั จากน้นั ชาวประมงนาเรือ “แต่ละตัวอ้าปาก มีหนวดใต้ to your schooner with a full ton of บรรทุกปลาคอ็ ดหนกั เป็ นตนั เตม็ ลา ริมฝี ปากล่าง หลงั สีเขยี ว these codfish, a hundred fish, each กลบั เรือใหญ่ อาจจะจบั ไดเ้ ป็ นร้อย มะกอก ท้องสีเงินและมีลายสี one maybe twenty pounds, each ตวั ละ 20 ปอนด์ แต่ละตวั อ้าปาก มี ขาวข้างลาตัว”ทาใหน้ ึกถึง with a huge gaping mouth, a small หนวดใต้ริมฝี ปากล่าง หลงั สีเขียว ภาพท่ีเกิดข้ึนในการจบั ปลา goatee dangling from its lower lip, มะกอก ท้องสีเงินและมีลายสีขาว ข้ึนเรือ an olive green back, a pale belly, ข้างลาตัว (น.294) and a long go-fast stripe of white along its side. (P.367) Also back then, but along the arm of ในสมยั น้นั เรามีความสุขกบั การ “สวนใต้ทะเลหลากสีตระการ another quite distant sea loch, we เดินชายหาดเรียบอีกฝ่ังหน่ึงท่ีอยู่ ตาใต้นา้ ใสในแอ่งนา้ ขงั ตาม would spend happy hours walking ไกลออกไปแวะชมสวนใต้ทะเล โขดหิน สาหร่ายสีม่วงเข้มบัง the shores, stopping every so often หลากสีตระการตาใต้นา้ ใสในแอ่ง แดดให้ปูเสฉวนสีแดงและปลา to gaze down through the pellucid นา้ ขังตามโขดหินสาหร่ายสีม่วง ตวั น้อยทค่ี ้างอยู่” ผอู้ า่ น waters of the rock pools at the เข้มบังแดดให้ปูเสฉวนสีแดงและ สามารถเห็นภาพไดจ้ ากภาษา brilliantly colored undersea ปลาตวั น้อยทคี่ ้างอยู่(น.311) แปล gardens, the waving fronds of vivid purple anemones offering brief protection from the sun to nervous scatterings of scarlet
69 crabs and tiny stranded fish. ในทางตรงกนั ขา้ ม มหาสมุทร “หนาวเยน็ ถึงข้วั หวั ใจ”แสดง (P.390-391) แอตแลนติกเชื่อมติดกบั น่านน้าใน ใหเ้ ห็นภาพหิมะข้วั โลกที่ The Atlantic Ocean, by contrast, is แถบข้วั โลกซ่ึงหนาวเย็นถงึ ข้ัว หนาวเยน็ powerfully and intimately linked to หัวใจ (น.325) bitterly cold polar water, …(P.409) “แสงแวววาวสีส้ม” แสดงให้ และบริเวณน้นั มืดตลอดกาล เห็นแสงสีส้มทะลุผา่ นความ ..., and it is perpetually pitch-dark ยกเวน้ แสงจากสิ่งมีชีวติ เรืองแสง มืด except for vague glimmers from the และแสงแวววาวสีส้มจากสตั วใ์ จ blooms of bioluminescent creatures กลา้ ที่เจริญเติบโตใกลป้ ล่องระบาย and the tiny orange firefly glows ความร้อนใตท้ ะเล (น.339) from brave beasts that flourish beside the scalding thermal vents. (P.428) 29. การแปลอกั ษรยอ่ (Abbreviation Translation) การแปลอกั ษรยอ่ อาจแปลตามตวั อกั ษร แปลเป็นความหมาย หรือใชช้ ่ือเตม็ ของตวั อกั ษรเหล่าน้นั ตารางท่ี 29: Abbreviation Translation ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย …, simply by examining in great เพียงแคด่ ูจากดีเอน็ เอของผทู้ ี่อาศยั “DNA”แปลตามตวั อกั ษร detail the DNA of the present-day อยแู่ ถบน้นั ในปัจจุบนั โดยลเอียด inhabitants. (P.61) (น.62) …, some of the legionaries involved ทหารบางคนท่ีเขา้ ร่วมการบุก “A.D”แปลตามความหมาย in the Claudius invasion of Britain องั กฤษในปี คริสต์ศักราช43 กบั in 43 A.D. …(P.69) จกั รพรรดิคลอเดีย (น.68) …; ever since FDR made October ต้งั แตป่ ระธานาธิบดโี รสเวลต์ “FDR” แปลเป็นชื่อเตม็ 12 a holiday; and ever since 1972, กาหนดใหว้ นั ที่ 12 ตุลาคมเป็ น when President Nixon shifted its วนั หยดุ ประจาชาติ และต้งั แตป่ ี observance to the second Monday in 1972 ประธานาธิบดีนิกสันเล่ือนวนั October, …(P.89) มาเป็นวนั จนั ทร์สปั ดาห์ที่ 2 ของ เดือนตุลาคม (น.83) …, including in the Royal Box the บุคคลสาคญั บนเกาะทุกคนอยู่ “BMW”แปลตามตวั อกั ษร
70 colonial governor, who arrived in พร้อมหนา้ ท่ีนน่ั ในคอกรอยลั บอ็ กซ์ พร้อมคาขยาย the back of a BMW sedan driven by รวมถึงผวู้ า่ การอาณานิคมผซู้ ่ึง a uniformed soldier. (P.152) เดินทางมาดว้ ยรถบีเอบ็ ดบั เบิลยทู ่ีมี นายทหารใส่เคร่ืองแบบขบั มา (น. 131) If an aircraft can establish a balance หากเครื่องบินสามารถทาสมดุล “CO2”แปลเป็นชื่อเตม็ between the two, between its own ระหวา่ ง 2 ส่ิงน้ีได้ ระหวา่ งการผลิต CO2 output and CO2 absorption in คาร์บอนไดออกไซด์และการดูดซึม the fuel-growing meadows, คาร์บอนไดออกไซด์ในทุง่ หญา้ ท่ี …(P.347) ผลิตเช้ือเพลิง (น.280) ..., into a universe of slickly oiled กลายมาเป็นโลกแห่งเครื่องยนตท์ า “GPS”แปลตามตวั อกั ษร machines, of GPS-made, computer- น้ามนั เส้นทางเดินเรือท่ีคานวณ calculated navigation courses, and ดว้ ยคอมพวิ เตอร์และจีพเี อส และ loading cranes programmed by ป้ันจน่ั ที่ถูกโปรแกรมโดย machine and timed to the เคร่ืองจกั รและต้งั เวลาไดเ้ ป็ นเศษ millisecond. (P.351) เส้ียววนิ าที (น.283) …: the weather in the Eastern Cape คนพ้ืนเมืองบอกวา่ สภาพอากาศใน “BBC”แปลตามตวั อกั ษร has changed, say the locals: the จงั หวดั อีสเทิร์นเคปเปลี่ยนไป คน พร้อมคาขยาย seasons, one was quoted by the หน่ีงกล่าวกบั สถานีโทรทศั น์บบี ซี ี BBC as saying, have run amok. วา่ “ฤดูกาลเปลี่ยนอยา่ งคุม้ คลงั่ ” (น. (P.419) 333) NATIONAL WEATHER สานกั อุตุนิยมวทิ ยาแห่งชาติ นิ “CDT” “SUN” “AUG”แปล SERVICE NEW ORLEANS LA วออร์ลีนส์ ลุยเซียนา เป็นช่ือเตม็ และแปลตาม 1011 AM CDT SUN AUG 28, 11.00 น. เวลาออมแสงตอนกลาง ความหมาย 2005 (P.420) (CDT) วนั อาทติ ย์ที่ 28 สิงหาคม 2005 (น.333)
71 30. การแปลคาแสลง (Slang Translation) คาแสลงเป็ นคาท่ีใช้แบบไม่เป็ นทางการ ไม่ถาวร ใช้เฉพาะคนบางกลุ่ม ผูแ้ ปลอาจใชค้ าแสลงเพื่อคง รสชาติของภาษา ตารางที่ 30: Slang Translation ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย I watched my parents as they started ผมมองดูพอ่ แม่ของผมเร่ิมเดินกม้ “จ้อย”มีความหมายวา่ เลก็ to walk back tour tiny tan Ford หนา้ กลบั ไปท่ีรถฟอร์ดพรีเฟ็กตค์ นั Prefect, their heads bowed. (P.4) จ้อย(น.20) The children, dressed just as their เดก็ ๆ แตง่ กายคลา้ ยผใู้ หญ่ ลื่นไถล “เจี๊ยวจ๊าว”มีความหมายวา่ parents, whooped and skirled and บนหญา้ ชุ่มแลว้ ส่งเสียงเจ๊ียวจ๊าว ส่งเสียงดงั slid on the wet grass, their elder ผใู้ หญท่ กั ปากจุแ๊ ละบอกใหเ้ ดิน tutting them to keep their boots ระวงั อยา่ ใหล้ ม้ เด๋ียวรองเทา้ จะ clean and to be careful not to fall. สกปรก (น.41) (P.31) …, the cave dwellers swarmed พวกเขาปี นป่ ายลงไปริมมหาสมุทร “สวาปาม”มีความหมายวา่ down to the Oceanside and แลว้ สวาปามหอยมากเท่าท่ีเขาจะ กิน promptly wolfed down as many หาได้ (น.61) mollusks as they could find- …(P.59) Taken individually the amount of ปริมาณของออกซิเจนท่ีสาหร่ายแต่ “จิ๊บจ๊อย” มีความหมายวา่ free oxygen that any one of these ละตวั ปล่อยออกมาน้นั จิ๊บจ๊อยไม่ เลก็ นอ้ ย ไมส่ าคญั algae might produce is สาคญั (น.340) microscopically insignificant; …(P.430) …, and surrounded by a cordon of ถูกหมาในตาวาวฝงู หน่ึงลอ้ มอยู่ “ง่วน” มีความหมายวา่ กาลงั yellow-eyed jackals that were busily พวกมนั ง่วนอยกู่ บั การล่าลูกแมวน้า ทาบางส่ิงอยา่ งต้งั ใจ engaged in carrying away the ท่ีอ่อนแอ (น.358) weaker seal pups. (P.453)
72 31. การแปลคาและหนา้ ที่ (Form and Function Translation) Form ใชแ้ สดงรูปแบบของคา Function ใชแ้ สดงหนา้ ท่ีของคาคาน้นั ตารางที่ 31: Form and Function Translation ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย “ท่าเทียบเรือ” เป็นรูปแบบ Enormous bases, with quays and ฐานทพั เรือขนาดใหญ่ พร้อมท่า “เทยี บเรือ”แสดงหนา้ ที่ “สะพานขนึ้ เรือ” เป็นรูปแบบ piers and cranes, graving docks เทยี บเรือ สะพานขนึ้ เรืออู่เรือ “ขนึ้ เรือ”แสดงหนา้ ท่ี “ป้ันจ่ันยกของ” เป็นรูปแบบ and fuel bunkers, ammunition and ป้ันจั่นยกของ ป้ อมน้ามนั คลงั “ยกของ”แสดงหนา้ ท่ี “โกดังเกบ็ ของ” เป็นรูปแบบ stores, were constructed all around อาวธุ และโกดงั เกบ็ ของถูกสร้างข้ึน “เกบ็ ของ” แสดงหนา้ ที่ “เหยอื่ ล่อ” เป็นรูปแบบ “ล่อ” the British coasts and on the fringes รอบชายฝ่ังองั กฤษและตามขอบ แสดงหนา้ ที่ “ตู้แช่” เป็นรูปแบบ “แช่” of the world’s oceans. (P.252) สมุทรของโลก (น.210) แสดงหนา้ ท่ี The bait hooks sink to the bottom, ตะขอพร้อมเหยอ่ื ล่อจมลงสู่พ้นื “ดาวเทยี มสอดแนม” เป็น are left there overnight, and then ทะเลและถูกทิ้งไวข้ า้ มคืน ตอนเชา้ รูปแบบ “สอดแนม” แสดง hauled up in the morning-usually จึงลากสายเบด็ ข้ึนมา ปกติจะได้ หนา้ ที่ with some four or five tons of ปลาหนกั 4 หรือ 5 ตนั ติดข้ึนมากบั enormous fish on each line, which สายเบด็ แตล่ ะเส้น สายเบด็ ถูกดึง “ชุดประดานา้ ” เป็นรูปแบบ are passed through rollers that ผา่ นลูกรอกท่ีปลดตะขอ ดึงเหงือก detach the hooks; the fish have their ปลาออกโดยอตั โนมตั ิ นาไปแช่ much-prized cheeks automatically แขง็ แบบเป่ าลมและส่งไปเกบ็ ในตู้ removed and are blast-frozen and แช่ (น.308) sent into the refrigerated holds. (P.386) เรือบินเฮอร์คิวลีสบินออกจากฐาน Hercules aircraft fly out from the กองทพั อากาศบนหมู่เกาะฟอร์ก Royal Air Force base on the แลนดซ์ ่ึงอยหู่ ่างออกไป 800 ไมล์ Falkland Islands, eight hundred และมีดาวเทยี มสอดแนมที่ miles away, and spy satellites are โปรแกรมใหร้ ายงานเรือท่ีส่อวา่ จบั programmed to report any vessels ปลาผดิ กฎหมาย (น.310) below that appear to be fishing illegally …(P.388) รัฐบาลของหม่เู กาะมลั ดีฟส์ไดร้ ับ The government of the Maldive
73 Islands received a great deal of ความสนใจจากสื่อมวลชนมากในปี “ประดานา้ ” แสดงหนา้ ท่ี press attention in 2009 for holding a 2009 เมื่อรัฐบาลจดั การประชุมสภา cabinet meeting underwater, with all ใตน้ ้า รัฐมนตรีทุกคนใส่ชุดประดา its ministers wearing frogmen’s นา้ (น.327) suits, …(P.412) 32. การแปลสรรพนาม (Pronoun Translation) ผแู้ ปลอาจแปลคาสรรพนามใหเ้ หมาะสมตามสถานการณ์หรือบริบท รวมถึงวฒั นธรรมทางสังคม ตารางที่ 32: Pronoun Translation ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย I could see my father down on the ผมมองเห็นพอ่ บนทา่ เทียบเรือกม้ ดู สรรพนามบุรุษที่ 3“he” quayside checking his wristwatch. นาฬิกาขอ้ มือ พ่อกบั แม่ช้ีข้ึนมาหา หมายถึง “พ่อ” He and my mother pointed upward ผมและแสดงสีหนา้ โล่งใจ (น.19) in relief-they had found me at last, …(P.4) He continued his work for most of พระองค์ทรงงานต่อตลอดเวลาที่ สรรพนามบุรุษท่ี 3 “he”ถูก his years as ruler. (P.142) ดารงตาแหน่งผปู้ กครอง (น.124) แปลเป็น “พระองค์”ใชก้ บั กษตั ริย์ …; and I1 myself bathed the feet กระผม1เองเป็นคนทาน้ามนั และ สรรพนามบุรุษที่ 1 “I1”ถูก with oil, and wrapped cloths around; พนั ผา้ …ผม1ใหอ้ าหารแต่เด็ก3ไม่ แปลเป็น “กระผม” “ผม” …,I1 gave the child some victuals, ยอมกิน กปั ตนั จบั เด็กยนื ข้ึนและ สรรพนามบุรุษที่ 1 “I2”บุรุษที่ butit3would not eat; the captain took เฆี่ยนแลว้ พดู วา่ “ไอห้ ่า ก2ู จะใหม้ ึง3 3 “he2”ถูกแปลเป็น “ก”ู the child up again, and flogged it, กิน”เขา2ทาอยา่ งน้ีต่อไปอีก 4-5 วนั “เขา” and said, “Damn you, I2will make เวลาสวดมนต์ (น.197) สรรพนามบุรุษที่ 3“it3”บุรุษท่ี you3eat,” and so he2continued in 2 “you3”ถูกแปลเป็น “เด็ก” that way for four or five days at “มงึ ” mess time, …(P.235) As I type these words she may be ขณะท่ีข้าพเจ้าพิมพข์ อ้ ความน้ีอยู่ สรรพนามบุรุษที่ 1 “I”ถูก steaming to destruction …(P.259) เรืออาจจะกาลงั มุง่ หนา้ ไปสู่หายนะ แปลเป็น “ข้าพเจ้า” (น.215) สรรพนามบุรุษที่ 3 “she”ถูก แปลเป็น “เรือ”
74 Shanwick is usually an intense and โดยปกติแชนวกิ เป็นที่ที่เคร่งเครียด สรรพนาม “one”ถูกแปลเป็น busy place, as one might expect. และวนุ่ วายอยา่ งที่เราคาดคิด (น. “เรา” (P.342-343) 277) You might eventually try to return หลงั จากน้นั ชาวประมงนาเรือ สรรพนามบุรุษท่ี 2 “you” ถกู to your schooner with a full ton of บรรทุกปลาคอ็ ดหนกั เป็ นตนั เตม็ ลา แปลเป็น “ชาวประมง” these codfish, …(P.367) กลบั เรือใหญ่ (น.294) The deputy governor of the Falkland ผทู้ ่ีเรียกเขา้ มากล่าววา่ รองผวู้ า่ การ สรรพนามบุรุษท่ี 3 “him” ถูก Islands presents his compliments, หมู่เกาะฟอลก์ แลนดข์ อกล่าว แปลเป็น “ท่าน” squawked the caller-and would I ตอ้ นรับ และถามวา่ ผมยนิ ดีร่วม care to join him for luncheon? รับประทานอาหารกลางวนั กบั ท่าน (P.379) ไหม (น.304) Five years ago I wouldn’t have 5 ปี ก่อนหนา้ น้ีฉันไม่รู้วา่ ตรงไหน สรรพนามบุรุษที่ 1 “I” ถูก known one end of a fish from หวั ปลาตรงไหนหางปลา (น.305) แปลเป็น “ฉัน” another. (P.381) I am not at all ashamed to say that I ผมไมอ่ ายเลยท่ีจะยอมรับวา่ ผม สรรพนามบุรุษท่ี 1 “I” ถูก was very moved, standing here in รู้สึกหวนั่ ไหวเม่ือยนื อยทู่ ่ีนนั่ กลาง แปลเป็น “ผม” the Atlantic wind, listening to the สายลมจากมหาสมุทรแอตแลนติก growling of the surf, beside this ฟังเสียงคลื่นกระทบฝ่ังขา้ งหลุมศพ lonely grave. (P.457) ขนาดเล็กและเดียวดายน้ี (น.361) 33. การแปลขอ้ ความเชิงเปรียบ (Figurative Senses Translation) ขอ้ ความเชิงเปรียบทาให้เกิดภาพในใจ ทาให้ผูอ้ ่านเกิดจินตนาการตามไปดว้ ย เป็ นศิลปะการใช้ภาษา และถอ้ ยคาของผแู้ ปล ซ่ึงประกอบดว้ ย a. บุคลาธิษฐาน (Personification) ใชก้ ล่าวถึงสิ่งมีชีวติ เสมือนเป็นสิ่งมีชีวติ ตารางที่ 33a: Personification ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย …, and the dripping ropes were เครื่องถอนสมอส่งเสียงคารามขณะ ผแู้ ปลแปล “ส่งเสียงคาราม” hauled in slowly by capstans that ลากเชือกเหล่าน้นั ข้ึนมา เรือจูง 2 เสมือนเครื่องถอนสมอมีชีวติ growled at the strain. A pair of ลาที่ถูกใชง้ านจนเก่าส่งเสียงคราง แปล “ส่งเสียงคราง” เสมือน
75 well-worn tugs appeared, yelping ขณะลากเราออกไปสู่กระแสน้า (น. เรือจูงมีชีวติ and snoring, nosing us out into the 19) tide stream, …(P.4) ..., and which has been flashing its ไฟดวงน้ีกระพริบทกั ทายและกล่าว ผแู้ ปลแปล“กระพริบทกั ทาย welcomes and farewells to ลาเรือขา้ มมหาสมุทรแอตแลนติก และกล่าวลา”เสมือนไฟมีชีวติ thousands of transatlantic vessels เป็นเวลานานเกือบ 2 ศตวรรษแลว้ for almost two centuries. (P.8) (น.22) The sea rumbles endless to the west, and there is the glint of the ทะเลคารามกอ้ งอยทู่ างทิศตะวนั ตก ผแู้ ปลแปล “คาราม” เสมือน high ergs of the Sahara far to the มีทรายปลิวจากทะเลทรายซาฮาร่า ทะเลมีชีวติ east. (P.105) ทางตะวนั ออก (น.96) But the Atlantic Ocean is surely a living thing-furiously and แตม่ หาสมุทรแอตแลนติกเป็ น ผแู้ ปลแปล “เป็ น demonstrably so. It is an ocean that ส่ิงมีชีวติ ท่ีดุเดือดและพิสูจน์ได้ ส่ิงมีชีวติ ”“ส่งเสียง moves, impressively and แน่นอน มนั เป็นมหาสมุทรที่ คาราม”“สูดหายใจ”เสมือน ceaselessly. it generates all kinds of เคลื่อนไหวอยา่ งไมห่ ยดุ หยอ่ นและ มหาสมุทรมีชีวติ noise-it is forever roaring, น่าประทบั ใจ มีเสียงหลากหลาย thundering, boiling, crashing, มนั ส่งเสียงคารามอยตู่ ลอดเวลา ผแู้ ปลแปล “หาบ้านใหม่” swelling, lapping. It is easy to เสียงกึกกอ้ ง ดุเดือด ทะเลข้ึนลงมี เสมือนทะเลมีชีวติ imagine it trying to draw breath- เสียงคลื่นซดั สาด ง่ายที่จะ …(P.21) จินตนาการวา่ มนั กาลงั สูดหายใจ …- the rocks that opened will close (น.32) and the sea will be forced to go หินจะปิ ดเขา้ หากนั และน้าทะเลจะ elsewhere, and it will find another ถูกบีบใหไ้ ปอยทู่ ี่อ่ืน ทะเลจะหา home. (P.48) บ้านใหม่ (น.53) …, about the sea changes and sea nymphs and winds sitting sore ความเปลี่ยนแปลงในทะเลและ ผแู้ ปลแปล “ทาให้ใบเรือ upon the sails- …(P.149) พรายน้า ลมท่ีทาให้ใบเรือเจ็บปวด เจ็บปวด” เสมือนลมมีชีวติ (น.129) The precious little volume had had a life though as it has been long. หนงั สือเล่มเล็กแตท่ รงคุณคา่ เล่ม ผแู้ ปลแปล “มชี ีวติ ยากแค้น” (P.154) น้นั มีชีวติ ยากแค้นและยาวนาน (น. เสมือนหนงั สือมีชีวติ 133)
76 Aircraft in flight are dirty and fuel- เคร่ืองบินท่ีอยใู่ นอากาศเป็นสัตว์ ผแู้ ปลแปล “หวิ นา้ มนั ” hungry monsters, …(P.345) ประหลาดท่ีสกปรกและหวิ น้ามนั เสมือนเครื่องบินมีชีวิต (น.279) All of a sudden the truth hit บดั น้นั ทุกคนถูกความจริงตบหน้า ผแู้ ปลแปล “ตบหน้าอย่างจัง” everyone square in the face. อย่างจัง (น.301) เสมือนความจริงมีชีวติ (P.376) …, to resist our unending misuse of ทะเลจะสามารถต่อตา้ นการคุกคาม ผแู้ ปลแปล “แก้แค้นเอาคนื ” her, and in some fashion or other อนั ไม่มีวนั สิ้นสุดของมนุษยไ์ ด้ เสมือนทะเลมีชีวติ start to strike back? (P.393) หรือไม่ และเป็นไปไดไ้ หมที่จะแก้ แค้นเอาคนื (น.313) The question of whether destructive คาถามท่ีทาใหเ้ กิดความกงั วลกค็ ือ ผแู้ ปลแปล “เดนิ ทางข้าม tsunamis are likely to travel across เป็นไปไดห้ รือไม่ที่สึนามิซ่ึงมี มหาสมุทรแอตแลนตกิ ” the Atlantic has prompted some อานาจทาลายลา้ งสูงจะเดนิ ทางข้าม เสมือนสึนามิมีชีวติ recent concern, …(P.434) มหาสมุทรแอตแลนติก (น.343) b. อุปมาอุปไมย (Simile) การเปรียบเทียบโดยตรง เปรียบเทียบส่ิงใดสิ่งหน่ึงวา่ เหมือนกบั อีกสิ่งหน่ึง ซ่ึงจะใช้คาเช่ือม เช่น ดงั เปรียบ เสมอ เสมือน เป็น ดุจ เป็นตน้ เพื่อใหผ้ อู้ า่ นหรือผฟู้ ังเห็นภาพไดช้ ดั เจนข้ึน ตารางที่ 33b: Simile ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย We spooled up the engines once he เครื่องจกั เรือเร่ิมหมุนเม่ือเขาแล่น แปลเป็นอุปมาอุปไมย had cleared our wake, and soon the เรือผา่ นเราไป และในไมช่ า้ tribunes were pushing us along at a เครื่องยนตก์ เ็ คล่ือนเราออกสู่ทะเล good clip, twenty knots, maybe ดว้ ยความเร็วประมาณ 20 น็อต more, and what little rain was left หรืออาจมากกวา่ น้นั ปลายฝนซา stung the face like needles. (P.5) โดนหนา้ เราเหมือนเขม็ เล่มเลก็ ๆ (น.20) At first it was just a low-frequency ตอนแรกเป็ นเสียงต่าแผว่ เบา แปลเป็ นอุปมาอุปไมย sigh, them a hum-then recognizable เหมือนเสียงถอนหายใจแลว้ ก็ as the faint sound of a motor. (P.10) เปลี่ยนเป็นเสียงฮมั ในลาคอ (น.24) There was a grassy pathway leading ทางเดินไปสู่เส้นขอบฟ้ าปกคลุมไป แปลเป็นอุปมาอุปไมย
77 up to this high horizon, and a skein ดว้ ยหญา้ ชาวเกาะกลุ่มหน่ึงเดินข้ึน of slanders was moving slowly up it, ไปตามทางชา้ ๆ เหมอื นฝูงมด (น. like a line of ants. (P.31) 41) He was dressed in a long black ใส่เส้ือคลุมแขนยาวสีดา คอมี แปลเป็นอุปมาอุปไมย surplice with a ruffled high collar ระบาย ราวกบั ว่าเขากา้ วออกมาจาก that made him look like he had รูปในหนงั สือยคุ กลาง (น.41) stepped from the pages of a medieval chapbook. (P.32) He gazed into their depths, which เขาจอ้ งมองไปในทะเลซ่ึงใสราว แปลเป็นอุปมาอุปไมย were crystal clear, …(P.55) กบั แก้วเจียระไน(น.58) …, even in the gales and when the แมก้ ระทง่ั ในช่วงพายลุ มแรง และ แปลเป็นอุปมาอุปไมย rains made the grass as slick as ฝนทาใหห้ ญา้ ล่ืนราวกบั ผ้านา้ มนั oilskin and bubbler. (P.74) และไขมนั วาฬ (น.72) …- and for reasons of commercial และเพ่อื ใหไ้ ดป้ ระสิทธิภาพ แปลเป็ นอุปมาอุปไมย efficiency these being these being ทางการคา้ ทาสถูกวางเรียงซอ้ นกนั were stacked like so much tightly ราวกบั ท่อนไม้บนช้นั ท่ีสูงไม่เกิน pack lumber. (P.234) 30 นิ้ว (น.196) There is another that snake อีกเส้นหน่ึงคดเคีย้ วเหมือนงู แปลเป็ นอุปมาอุปไมย sinuously between the great port ระหวา่ งเมืองท่าเรือในสิงคโปร์และ cities of Singapore and Hong Kong. ฮ่องกง (น.281) (P.349) …, we dishonor the sea that appears เราไม่เคารพทะเลท่ีดูเหมอื นแผ่น แปลเป็นอุปมาอุปไมย like a mere expanse of hammered โลหะทถ่ี ูกค้อนทุบเม่ือเราบินผา่ น pewter as we fly over it in our air- บนเคร่ืองบินที่ทาใหอ้ ากาศเป็นพิษ polluting planes- …(P.392) โดยไม่ใส่ใจ (น.312) …- accommodating the waters to การอยรู่ ่วมกบั น้าในระยะยาว เมือง แปลเป็นอุปมาอุปไมย create a kind of new northern รับน้าเขา้ ราวกบั เป็ นเวนิสทางเหนือ Venice, …(P.414) (น.329) …- but it was tunneled into and แต่เมืองถูกขดุ สร้างอุโมงคจ์ นดู แปลเป็นอุปมาอุปไมย bored through until it resembled an คล้ายรังมด (น.330) ant’s nest, …(P.416)
78 One group predicts what it calls กลุ่มหน่ึงพยากรณ์วา่ ทวปี ต่างๆ จะ แปลเป็ นอุปมาอุปไมย extroversion, a process whereby the เปิ ดออก คล่ีออกคล้ายดอกไม้บาน แปลเป็ นอุปมาอุปไมย continents appear to peel open like (น.350) blooming flowers, …(P.443) …: the ocean currents had swept กระแสน้าเช่ียวในมหาสมุทรพดั พา mankind away as if he were no ร่างมนุษยไ์ ปราวกบั เศษไม้หรือ more than spindrift and foam. ฟองนา้ (น.362) (P.459) c. อุปลกั ษณ์ (Metaphor) เป็ นการระบุลกั ษณะส่ิงหน่ึงโดยการใชอ้ ีกสิ่งหน่ึงมาเปรียบ ซ่ึงเป็ นการอุปมาเปรียบเทียบเป็ น นยั ๆ แต่ไมใ่ ชค้ าวา่ เหมือน ดุจ ราวกบั ฯลฯ อุปลกั ษณ์ใชค้ านอ้ ย กินความหมายมาก ตารางท่ี 33c: Metaphor ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย She was fastened securely to the เรือเอม็ เพรสออฟบริเทนจอดอยทู่ ี่ แปลเป็นอุปลกั ษณ์ Pier Head, just beside the old เพียร์เฮด ขา้ งๆ อยเู่ รือปร๊ินเซส ถูก Princes Dock, a dozen manila ropes ตรึงดว้ ยเชือกมะนิลาขนาดเท่าแขน as thick as a man’s arm keeping ชายฉกรรจ์นบั สิบเส้น (น.18) her quite still, …(P.1) I must have been on slave wages, ค่าแรงของผมคงเท่ากบั แกลบ แปลเป็นอุปลกั ษณ์ because …(P.2) กระสอบหนึ่ง (น.18) From below down I could see them, ผมเห็นฝงู แกะจากเรือ เป็ นสาลสี ี แปลเป็นอุปลกั ษณ์ hundreds of wool-white dots, ขาวหลายร้อยจุด (น.72) …(P.74) Aircraft in flight are dirty and fuel- เครื่องบินท่ีอยใู่ นอากาศเป็ นสัตว์ แปลเป็นอุปลกั ษณ์ hungry monsters, …(P.345) ประหลาดที่สกปรกและหิวน้ามนั (น.279) …, that it has come to be referred นกั หนงั สือพมิ พเ์ รียกมนั วา่ เป็ น แปลเป็นอุปลกั ษณ์ by journalists as the white gold of ทองคาขาวจากทะเลใต้ (น.307) the southern oceans. (P.385)
79 d. อธิพจน์ (Hyperbole) เป็นการกล่าวเกินจริง อาจจะมากหรือนอ้ ยเกินจริงก็ได้ เปรียบเทียบใหเ้ ห็นภาพไดง้ ่าย ตารางท่ี 33d: Hyperbole ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย …, for though in the north matters แมว้ า่ ความเปลี่ยนแปลงทางเหนือ แปลเป็นสานวนเกินจริง unfolded in a somewhat leisurely จะเกิดอยา่ งคอ่ ยเป็นค่อยไป แต่ทาง fashion, down south they raced ใตน้ ้นั เกิดรวดเร็วจนเกือบหยดุ almost breathlessly. (P.48) หายใจไม่ทนั ราววงิ่ แข่ง (น.53) There Ingstad met a local fisherman, ที่นนั่ เขาพบคนหาปลาทอ้ งถ่ินช่ือ แปลเป็นสานวนเกินจริง George Decker, and asked him the จอร์จ เดกเกอร์ และถามคาถามท่ี question he felt he had asked a เคยถามมาแลว้ เป็ นพนั ๆ คร้ัง (น. thousand times. (P.80) 77) In that instant, the world-at least, ในช่ัวพริบตาเดียว โลกของนกั แปลเป็นสานวนเกินจริง the world of archeologists-shifted on โบราณคดีกเ็ ปลี่ยนข้วั (น.77) its axis. (P.81) …, with Columbus to his death โคลมั บสั เช่ือจนลมหายใจสุดท้าย แปลเป็นสานวนเกินจริง believing he had reached the East- ของเขาวา่ เขาเดินทางไปถึงดินแดน the Indies-and in all probability, ตะวนั ออก ไปถึงอินเดียตะวนั ออก Japan. (P.86) และญี่ป่ ุน (น.81) They did so until that heart- เขาล่องเรือไปเร่ืองจนกระทงั่ ถึง แปลเป็นสานวนเกินจริง stopping predawn, moonlit ช่วงที่หัวใจเกอื บหยดุ เต้นก่อนรุ่ง moment- …(P.86) สาง (น.81) There are many images of sea นอกจากน้ี มีภาพสตั วป์ ระหลาดใน แปลเป็นสานวนเกินจริง monsters, too-the horrifyingly ทะเลดว้ ย ยกตวั อยา่ งเช่น งูมิดการ์ด enormous Midgard Serpent, the ขนาดยกั ษ์ท่ีช่ือยอร์มุนดก์ นั ด์ เป็น Jörmundgandr, being one of the ชื่อที่คนรู้จกั (น.139) better known. (P.160) The British fumed-they had wanted องั กฤษโกรธจนควนั ออกหู พวกเขา แปลเป็นสานวนเกินจริง to divide up the surrendered fleet มีแผนที่จะแบ่งเรือที่ยอมจานนกบั among the navies- … กองทพั เรือประเทศสมั พนั ธมิตรอ่ืน (น.212)
80 …, when an American trucking เมื่อนกั ธุรกิจรถบรรทุกชาวอเมริกนั แปลเป็นสานวนเกินจริง executive named Malcom McLean ช่ือมลั คอม แมก็ ลีน เกิดความคิดที่ hit on the idea of packing cargoes จะบรรจุสินคา้ ลงในหบี เหลก็ ขนาด into enormous steel boxes-shipping ยกั ษ์หรือตคู้ อนเทนเนอร์บนเรือ containers. (P.350) (น.282) And he then proceeded to tell, และเขาเล่าต่อยดื ยาวจนลมื หายใจ แปลเป็นสานวนเกินจริง breathlessly, …(P.381) (น.305) Careless visitors have come in นกั ท่องเท่ียวที่ไม่ใส่ใจไดย้ กทพั มา legion since, and the isolation of และความเงียบสงบของชายฝ่ังแถบ these shores has in recent years been น้ีไดถ้ ูกทาลายลง (น.311) quite destroyed. (P.391) All these, and a thousand things ท้งั หมดน้ี รวมท้งั ส่ิงอ่ืนอีกล้าน แปลเป็นสานวนเกินจริง and people and beasts and events แปด ผคู้ น สตั ว์ เหตุการณ์ ฯลฯ มี and occurrences and people, go to ส่วนร่วมสร้างมหาสมุทรแอนแลน make up today’s Atlantic. (P.449) ติกในปัจจุบนั (น.355) e. การแปลเป็นภาษาไพเราะ (Euphemism) แปลเป็ นภาษาไพเราะหรือคาหลีกเล่ียงคาไม่สุภาพ เพื่อหลีกเล่ียงหรือลดความหมายไม่ดี หรือไม่เอ่ยถึงโดยตรงและโจ่งแจง้ เกินไป แตค่ วามหมายเป็นที่เขา้ ใจทวั่ ไป ตารางที่ 33e: Euphemism ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย The Atlantic that was born will in มหาสมุทรแอตแลนติกซ่ึงถือ กล่าวถึงความตาย due course also die. (P.49) กาเนิดข้ึนมากจ็ ะดับไปเม่ือถึงเวลา (น.54) …, after the Canadian parks service หลงั จากท่ีกรมอุทยานของแคนาดา กล่าวถึงความแก่เฒ่า had taken over from the then quite รับช่วงต่อจากอิงสตดั ซ่ึงเริ่มชรา elderly Ingstads. (P.82) ภาพ (น.79) …, retaliated by burning down a พวกขาจึงแกแ้ คน้ โดยการเผาท้งั หมู กล่าวถึงความตาย village or two and killing eighty บา้ น ทาใหช้ าวเกาะทุกคนตอ้ ง islanders. (P.127) สังเวยชีวติ 80 คน (น.113) The ferocity of the slave masters is ความโหดร้ายของผคู้ ุมทาสเป็น กล่าวถึงการมีเพศสัมพนั ธ์
81 legendary-men were brutalized, เร่ืองโจษจนั ทาสชายถูกซอ้ ม ทาส women sexually assaulted, หญิงถูกล่วงละเมิดทางเพศ (น.197) …(P.235) …-mainly because of the deeply ส่วนใหญเ่ ป็ นผลมาจากโรคในเขต กล่าวถึงความตาย unpleasant tropical diseases that ร้อนที่คร่าชีวติ ลูกเรือหลายคน (น. killed so many seamen- …(P.238) 199) News of King George II’s death in ขา่ วการสิ้นพระชนม์ของพระเจา้ กล่าวถึงความตาย 1760 took six wave-tossed weeks to จอร์จท่ี 2 ในปี 1760 ใชเ้ วลา 6 reach his subjects in colonial สัปดาห์กลางทะเลกวา่ จะมาถึง America, …(P.302) ประชาชนในอาณานิคมอเมริกา (น. 246) And when President Lincoln was เม่ือประธานาธิบดีลินคอร์นถูกลอบ กล่าวถึงความตาย shot dead in April 1865, …(P.303) ยงิ เสียชีวติ ในเดือนเมษายนปี 1865 (P.247) The vastness and imperturbable อานาจอนั เยอื กเยน็ และมหาศาล กล่าวถึงความวกิ ลจริต power of the sea, when ranged ของทะเล เมื่อผสมกบั ความ against the enforced solitude of a เดียวดายของนกั เดินเรือเพียงลาพงั lonely sailor, can surely make for สามารถทาใหค้ นเสียสติไดแ้ น่ (น. madness. (P.327) 265) …, it is his ghost that supposedly วญิ ญาณของเขายงั วนเวยี นอยู่ วา่ กล่าวถึงภตู ผี haunted this wilderness, his cries กนั วา่ ลมกระโชกคือเสียงร้องของ said to be the howling winds. เขา (น.356) (P.451) f. นามนยั (Metonymy) เป็นการเรียกชื่อสิ่งหน่ึงโดยใชค้ าอื่นแทนไม่เรียกโดยตรง ซ่ึงมีความสัมพนั ธ์เกี่ยวเน่ืองกนั และ เป็ นส่วนหน่ึงของสิ่งที่เรี ยก ตารางที่ 33f: Metonymy ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย One was born to the purple: only one เฉพาะ “ชนช้ันสีม่วง” เท่าน้นั ที่จะ แปลเป็นนามนยั so clad could be part of the was ไดร้ ับอานาจในการปกครอง (น.66)
82 engine work of Roman rule, …(P.66) Then came the Romans-a martial ต่อมากเ็ ป็ นชาวโรมนั ชนชาตนิ ักรบ แปลเป็นนามนยั people never especially maritime in ซ่ึงไมเ่ คยคิดเร่ืองเดินเรือ (น.68) their mind-set, …(P.69) …; but the small boat had to brave แตเ่ รือลานอ้ ยของเขาตอ้ งฝ่ าทะเล แปลเป็นนามนยั seas and storms and winds and พายุ กระแสลม และกระแสน้าซ่ึง currents possibly entirely beyond the เกินกาลงั ความสามารถของนกั competence of even the most เดินเรือท่ีเชี่ยวชาญที่สุดในหมู่ navigationally expert of this group of นักบวชเท้าเปล่าอ่อนต่อโลกจาก innocent and most likely discalced คลอนเฟิ ร์ต (น.72) Clonfert friars. (P.75) Here was documentary confirmation มนั เป็นหลกั ฐานเชิงลายลกั ษณ์ แปลเป็นนามนยั of something all red blooded อกั ษรที่ชาวอิตาเลียนเลอื ดรักชาติ Italians had long feared- …(P.77) ต่างพะวงมาเป็นเวลานาน (น.74) …, and there is a dull bronze มีรูปบรอนซ์ของฮวน มานูเอล ฟาน แปลเป็นนามนยั rendering of the Argentine speed จิโอ หนุ่มตนี ผชี าวอาร์เจนตินา ยนื demon Juan Manuel Fangio, อยขู่ า้ งเบนซ์ฟอร์มูล่าวนั คูใ่ จที่เขา standing beside the Formula One ขบั ชนะการแข่งขนั ประจาทอ้ งถิ่น Mercedes in which he won so many หลายคร้ัง (น.91) of his local car races. (P.99) The Celts clearly had the sea in their ชาวเคลตล์ ูกนา้ เคม็ มีน้าทะเลใน แปลเป็นนามนยั veins, …(P.154) สายเลือด (น.133) With most of their crewmen pressed ลูกเรือส่วนใหญ่เป็ นพวกขเี้ หล้าหรือ แปลเป็นนามนยั into service through the work of คนเรือหนุ่มๆ ที่ถูกหลอกตามโรง crimping gangs who found drunken เหลา้ ริมชายฝ่ัง (น.195) …(P.232)
83 g. อนุนามนยั (Synecdoche) เป็ นการนาส่วนนอ้ ยหรือส่วนยอ่ ยที่เด่นชดั มากล่าวโดยหมายถึงส่วนท้งั หมด เช่น ฉันกิน ขา้ ว ซ่ึงขา้ ว อาจหมายรวมถึงกบั ขา้ วดว้ ย เป็นตน้ ตารางที่ 33g: Synecdoche ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย It all became too much for Yale, and ทุกอยา่ งเกินกวา่ ที่เยลจะรับได้ และ แปลเป็นอนุนามนยั in 1974 the exasperated librarian ในปี 1974 บรรณารักษห์ วั เสีย declared their costly treasure to be a ประกาศวา่ สมบตั ิล้าคา่ ชิ้นน้นั เป็น forgery. (P.78) ของปลอม (น.75) So fashionable is Sheekey’s these ในปัจจุบนั ร้านชีเคยเ์ ป็นท่ีนิยมมาก แปลเป็นอนุนามนยั days that I imagined I would be และผมคิดวา่ คงจะรอโต๊ะนาน (น. quite impossible to get a table, 289) …(P.359) …- and such images I had of the และภาพชีวติ ชาวประมงในเขตแก แปลเป็นอนุนามนยั life of a Grand Banks fisherman รนดแ์ บงกใ์ นหัวผมคงมาจากนว came most probably from reading นิยายเรื่องกปั ตนั ผกู้ ลา้ ของคิปลิง Kipling, and Captains Courageous, (น.293-294) …(P.365) And there is the Patagonian นอกจากน้ียงั มีปลาลกั ไก่ซ่ึงไม่ แปลเป็นอนุนามนยั toothfish, which for some reason ทราบดว้ ยเหตุใดรอดสายตาของ escaped the notice of the Russians ชาวรัสเซียและเยอรมนั ตะวนั ออก and the East Germans-until, that is, จนกระทง่ั ปี 1988 (น.307) about 1988. (P.384) h. สัทพจน์ (Onomatopoeia) คาเลียนเสียงธรรมชาติ เป็ นภาพพจน์ท่ีเลียนเสียงหรือแสดงลกั ษณะอาการต่างๆ ทาให้รู้สึก เหมือนไดย้ นิ เสียงของส่ิงน้นั จริงๆ โดยใชเ้ สียงของคา ซ่ึงมีความหมาย ตารางที่ 33h: Onomatopoeia ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย …- and as they waved there came ขณะที่พอ่ กบั แม่โบกมือลา เรือกส็ ่ง “หวดู ” เป็นเสียงปล่องไอน้า the three departure blasts from our เสียงหวูดจากปล่องไอน้า 3 ทีเป็น ของเรือ
84 steam-horn, echoing and re-echoing สญั ญาณวา่ เรือจะออก เสียงหวดู ดงั “อ๊ยุ อ๊ยุ ” เป็นเสียงแสดงความ along the ship crowded- waterfront. กอ้ งไปทว่ั ทา่ น้าท่ีคลาคล่าไปดว้ ย ตกใจ (P.4) เรือ (น.19) From down below I could see them, ผมเห็นฝงู แกะจากเรือ เป็ นสาลีสี “หวดี หววิ ” เป็นเสียงของลม hundreds of wool-white dots, ขาวหลายร้อยจุด ขยบั หวั ชา้ ๆ อุ้ย shifting slowly behind their noses อุ๊ย เดี๋ยวตก (น.72) “ครืดคราด” “ฮัม” เป็นเสียง and always ohmygod about to fall, เคร่ืองจกั รและ …(P.74) ลมตะวนั ออกยงั หวดี หววิ อยู่ เครื่องปรับอากาศ The east wind constantly whistles, ตลอดเวลา พดั เอาฝ่ นุ ทรายเขา้ หู leaving grit in one’s hair and teeth. และฟันคน (น.96) (P.105) เสียงเครื่องจกั รครืดคราด ท้งั หมด …, and the thud of marine engines น้ีถูกแทนที่ดว้ ยเสียงฮัมของ made way for the hum of machines เคร่ืองปรับอากาศ อุปกรณ์ต่างๆ and air-conditioning and the silky และเคร่ืองปร๊ินเตอร์ (น.123) sounds of laser printing. (P.140) 34. การแปลคาแสดงกริยา (Symbolic Action Translation) เป็นการแสดงปฏิกิริยาโดยไมใ่ ชค้ าพดู แตใ่ ชท้ ่าทางแทน ตารางที่ 34: Symbolic Action Translation ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย “โบกมือให้” แสดงทา่ ทาง …: he waved up at us, and if he เขาโบกมือให้แลว้ ขยบั ปาก กล่าวลา mounted something like “Take care! เหมือนกบั พดู วา่ “โชคดี ขา้ มน้าให้ “ชูนิว้ ”และ “ตะแคงปี ก” เป็น การส่งสญั ญาณบางอยา่ ง Have a good crossing!” (P.5) สนุก” (น.20) “จุ๊ปาก”เป็ นการเตือน … and the steersman, giving a นายทา้ ยส่งสัญญาณชูนิว้ แลว้ เรือก็ thumb-s up, headed the launch แล่นกลบั เคร่ืองบินบินสูงข้ึน back home. The aircraft rose back ตะแคงปี กส่งสัญญาณบอกลา (น. up into the sky, dipped its wings 24) again in farewell, …(P.10) …, their elders tutting them to keep ผใู้ หญ่จุ๊ปากทกั และบอกใหเ้ ดิน their boots clean and to be careful ระวงั อยา่ ใหล้ ม้ เดี๋ยวรองเทา้ จะ not to fall. (P.31) สกปรก (น.41)
85 It was then that I asked the obvious ตอนน้นั เองผมถามคาถามที่ตอ้ ง “ยกมือขนึ้ ”เป็นสัญญาณบอก question-except that Craig stooped ถาม แต่เครกยกมอื ขนึ้ หยดุ ผม ใหห้ ยดุ me, holding up his hand. (P.380) เสียก่อน (น.304) 35. ลกั ษณะนาม (Classifier) เป็นการบอกชนิดของส่ิงๆ น้นั วา่ เป็นสิ่งใดโดยใชล้ กั ษณะนาม ซ่ึงตอ้ งใชใ้ หเ้ หมาะตามหลกั ภาษาไทย ตารางที่ 35: Classifier ภาษาต้นฉบบั ภาษาแปล คาอธิบาย Eighteen islands, each on a silver หม่เู กาะจานวน 18 เกาะที่เกิดจาก ใชล้ กั ษณะนาม “เกาะ” กบั of black basalt frosted with gale- หินภูเขาไฟสีดาท่ีถูกปกคลุมไป คานาม “เกาะ” brown salt grass …(P.29) ดว้ ยหญา้ มีน้าแขง็ จบั และถูกลม ทะเลพดั จนเคม็ (น.39) …, and Greek storage jars known as แจกนั และคนโทจากกรีกเป็น ใชล้ กั ษณะนาม “คู่” กบั pithoi, silver and gold earrings, จานวนมาก ตา่ งหูและทองคาเงิน คานาม “เขยี้ ว” innumerable lamps, and a large โคมไฟจานวนมากนบั ไมถ่ ว้ น และ cache of hippopotamus ivory. เข้ียวชา้ งน้าขนาดใหญ่ 1 คู่ (น.65) (P.65) Three senior naval officers from นายทหารเรืออาวโุ สจากประเทศ ใชล้ กั ษณะนาม “นาย”กบั member states are elected to preside สมาชิก 3 นายไดร้ ับการเลือกต้งั ให้ คานาม “นายทหารเรือ” over the International Hydrographic ดารงตาแหน่งประธานองคก์ รแผน Organization, …(P.102) ท่ีทางทะเล (น.94) All but two of her guns had been ปื นใหญบ่ นเรือถูกยา้ ยออกไปหมด ใชล้ กั ษณะนาม “กระบอก” removed to make way for เหลืออยเู่ พียง 2กระบอก เพ่ือจดั กบั คานาม “ปื น” laboratories and equipment. (P.136) พ้นื ที่เป็นห้องทดลองและเกบ็ อุปกรณ์ (น.120) …, the somewhat more bizarre เรือขนของแปลกๆ เช่น สินคา้ ใชล้ กั ษณะนาม “หีบ”กบั inventory of “1 trunk East India อินเดียตะวนั ออก 1 หีบ แตรเด่ียว 4 คานาม “สินค้า”ลกั ษณะนาม goods, 4 chests bugles, 12 cases ลงั ผา้ ดิบ 12 กล่อง เหลา้ รัม 2 ไห “ลงั ” กบั คานาม “แตร” calicoes, 2 puncheons rum and 15 ขวดไวน์ 15 โหล (น.195) ลกั ษณะนาม “กล่อง”กบั dozen bottles wine.” (P.233) คานาม “ผ้าดิบ” ลกั ษณะนาม “ไห”กบั คานาม “เหล้า”
86 There were just two unusual items มีสิ่งผดิ ปกติอยเู่ พียง 2 ประการใน ลกั ษณะนาม “โหล”กบั on this otherwise routine January การบินวนั น้นั (น.275) คานาม “ไวน์” day. (P.340) ใชล้ กั ษณะนาม“ประการ”กบั …-which was especially ferocious, ซ่ึงรุนแรงเป็นพิเศษ หลกั จากแคทรี คานาม “ส่ิง” with two more storms after Katrina น่ามีพายอุ ีก 2 ลกู (น.334) …(P.421) ใชล้ กั ษณะนาม “ลกู ” กบั คานาม “พาย”ุ 36. การแปลผดิ (Mistranslation) เกิดความผดิ พลาดของการแปล เทา่ ที่พบมีดงั น้ี ตารางท่ี 36: Mistranslation ภาษาต้นฉบับ ภาษาแปล คาอธิบาย Eventually he found PP13B and had ในท่ีสุดเขากพ็ บ PP13B และเร่ิม “a local ostrich farmer” a local ostrich farmer build him a การศึกษาอยา่ งละเอียดลออ เขาให้ แปลผดิ ควรแปลวา่ “คนเลยี้ ง complicated wooden staircase คนเลยี้ งไก่งวงในทอ้ งถ่ินสร้าง นกกระจอกเทศ” …(P.58) บนั ไดไมใ้ หเ้ ขา (น.60) When Jericho was first founded-and เมื่อเมืองเจริโกเริ่มก่อต้งั ข้ึนเป็น “Atlantic”แปลผดิ ควร this is when the western Atlantic คร้ังแรก เป็นช่วงเวลาท่ีชายฝั่ง แปลวา่ “มหาสมุทร was still essentially unpopulated- ตะวนั ตกของมหาสมุทรแปซิฟิ กยงั แอตแลนตกิ ” ...(P.61) ไม่มีผอู้ ยอู่ าศยั (น.62) They found little evidence of it in พวกเขาไม่พบร่องรอยของแหล่ง “found little”แปลผดิ ควร their searches to the north, along the หอยน้ีทางเหนือตามชายฝั่งสเปน แปลวา่ “แทบไม่พบ” หรือ Spanish coast; …(P.67) (น.66) “พบเพยี งเลก็ น้อย”
87 บทท่ี 5 สรุปผลการวจิ ยั และข้อเสนอแนะ ในบทน้ีจะนำเสนอผลสรุปจำกกำรวิเครำะห์ขอ้ มูลและเทคนิคกำรแปลท่ีสำคญั ที่ใช้ตำมกรอบ ทฤษฎีกำรแปลของลำร์สัน (Larson, 1998) ที่ไดพ้ บจำกขอ้ มูลจำนวน 495 หนำ้ ดงั ตอ่ ไปน้ี สรุปการวเิ คราะห์ข้อมูลเทคนิคการแปล จำกกำรวเิ ครำะห์ขอ้ มูลในบทที่ 4 ผวู้ จิ ยั พบท้งั หมด 46 เทคนิคกำรแปลท่ีผแู้ ปลคือ สุนนั ทำ วรรณ สินธุ์ เบล ไดน้ ำมำใชด้ งั ตำรำงตอ่ ไปน้ี ลาดับ ช่ือภาษาองั กฤษ ความหมาย 1 Lexical Translation(One to one equivalent) กำรแปลแบบตรงตวั 2 Addition Translation กำรเพมิ่ เติมขอ้ ควำม 3 Omission Translation กำรละไวไ้ มแ่ ปล 4 Secondary Sense Translation กำรแปลเป็ นควำมหมำยที่สอง 5 Specific to Generic Translation ควำมหมำยแคบเป็นควำมหมำยกวำ้ ง 6 Generic to Specific Translation ควำมหมำยกวำ้ งเป็นควำมหมำยแคบ 7 Explicit to Implicit Translation ควำมหมำยโจ่งแจง้ เป็ นควำมหมำยแฝง 8 Implicit to Explicit Translation ควำมหมำยแฝงเป็นควำมหมำยโจง่ แจง้ 9 Synonym Translation ควำมหมำยคลำ้ ยคลึง 10 Antonym Translation แปลเป็นคำตรงขำ้ ม 11 Passive to Passive Translation กรรมวำจกเป็ นกรรมวำจก 12 Passive to Active Translation กรรมวำจกเป็ นกรรตุวำจก 13 Restatement Translation กำรหำคำมำเทียบเคียง 14 Substitute Word Translation กำรหำคำมำแทน 15 Cultural Substitute Translation กำรใชส้ ่ิงทดแทนทำงวฒั นธรรม 16 Reciprocal Word Translation กำรใชค้ ำที่สนบั สนุนกนั 17 Doublet Translation คำคู่ 18 Collocation Translation ควำมหมำยควบ 19 Borrowed Word คำยมื ถำวร
88 20 Loan Word as Token Word คำยมื เพ่อื สัญลกั ษณ์ 21 Loan Word with Proper Name คำยมื ช่ือเฉพำะ 22 Loan Word with Classifier คำยมื พร้อมลกั ษณะนำม 23 Loan Word with Function คำยมื พร้อมคำแสดงหนำ้ ที่ 24 Loan Word with Footnote คำยมื พร้อมเชิงอรรถ 25 Technical Terminology Translation กำรแปลศพั ทเ์ ทคนิค 26 Idiomatic Translation กำรแปลเป็ นสำนวน 27 Idiom to Idiom Translation แปลสำนวนเป็ นสำนวน 28 Common Expression to Idiom Translation แปลภำษำธรรมดำเป็ นสำนวน 29 Idiom to Common Expression Translation แปลสำนวนเป็ นภำษำธรรมดำ 30 Skewing Translation กำรบิดเบือน 31 Emotive Meaning Translation คำแสดงอำรมณ์ 32 Images Translation ภำพพจน์ 33 Abbreviation Translation คำยอ่ 34 Slang Translation แสลง 35 Form and Function Translation กำรแปลคำและหนำ้ ที 36 Pronoun Translation กำรแปลสรรพนำม 37 Personification บุคลำธิษฐำน 38 Simile อุปมำอุปไมย 39 Metaphor อุปลกั ษณ์ 40 Hyperbole อธิพจน์ 41 Euphemism ภำษำไพเรำะ 42 Metonymy นำมนยั 43 Synecdoche อนุนำมนยั 44 Onomatopoeia สัทพจน์ 45 Symbolic action กำรแปลคำแสดงกริยำ 46 Classifier ลกั ษณะนำม เทคนิคกำรแปลพี่พบท้งั หมดถูกนำมำปรับใช้กบั ภำษำแปลโดยยงั คงรักษำควำมหมำยเดิมของ ภำษำตน้ ฉบบั ไว้ กล่ำวคือ ผแู้ ปลไดน้ ำเสนอภำษำแปลที่เป็ นธรรมชำติไวโ้ ดยประยกุ ตใ์ ชก้ บั ทฤษฎีกำรแปล ของลำร์สัน (Larson, 1998) ซ่ึงสำมำรถนำไปใช้ไดใ้ นหลำยๆ ภำษำ โดยที่เกือบทุกเทคนิควิธีล้วนเป็ น
89 ประโยชน์ท่ีช่วยคงควำมหมำยไวท้ ้งั ต้นฉบบั และฉบบั แปล เทคนิคเหล่ำน้ีถูกนำมำใช้ในข้อควำมหรือ สำนวนต่ำงๆกนั แตย่ งั คงส่ือควำมหมำยเหมือนตน้ ฉบบั ทุกประกำร อภิปรายผลการวเิ คราะห์ข้อมูล 1. การแปลตรงตัว (Lexical Translation) กำรแปลตรงตวั เป็ นกำรแปลคำท่ีควำมหมำยตรงกนั ท้งั ภำษำตน้ ฉบบั และภำษำแปล เช่น “It is a living thing” แปลตรงตวั วำ่ “มนั เป็ นสิ่งมีชีวติ ” และ “On the other side of the sea” แปลตรงตวั วำ่ “อีกฝ่ัง หน่ึงของทะเล” เป็นกำรแปลที่ท้งั ประโยค โครงสร้ำง และควำมหมำยเหมือนเดิมตำมตน้ ฉบบั ทุกประกำร 2. การแปลเพมิ่ เตมิ (Addition Translation) กำรแปลเพ่ิมเติม เป็ นกำรเพ่ิมเติมคำ หรือ ประโยค นอกเหนือจำกตน้ ฉบบั เพ่ือให้ผูอ้ ่ำนเกิดควำม เขำ้ ใจหรือมีควำมหมำยชดั เจนข้ึน หำกผูแ้ ปลไม่เพ่ิมขอ้ มูลอำจทำให้ผอู้ ่ำนไม่เขำ้ ใจใจควำมของขอ้ ควำม น้นั ๆ ได้ เช่น “Dr.Weizmann-It’s a boy” ถูกแปลโดยเพ่มิ เติมขอ้ ควำมวำ่ “ด๊อกเตอร์ไวซ์มำนน์ ยินดีดว้ ยครับ คุณไดล้ ูกชำย” ตวั อยำ่ งเช่นในประโยค “ยินดีดว้ ยครับ” ถูกแปลเพ่ิมเติมเขำ้ มำเพื่อใหผ้ อู้ ่ำนไดอ้ รรถรสใน กำรอ่ำนมำกข้ึน 3. การละไว้ไม่แปล (Omission Translation) ผูแ้ ปลอำจเลือกท่ีจะไม่แปลบำงข้อควำมหรือประโยค เนื่องจำกอำจทำให้ผู้อ่ำนสับสน ไม่ จำเป็นตอ้ งแปลก็ได้ ผอู้ ่ำนสำมำรถเขำ้ ใจไดจ้ ำกบริบท เช่น “The seventy-seven black African slaves” ไม่ได้ แปล “African” ซ่ึงผูอ้ ่ำนสำมำรถรู้ไดเ้ มื่ออ่ำนประโยคก่อนหน้ำ หรืออีกอย่ำงหน่ึง ผูแ้ ปลอำจไม่ทรำบ ควำมหมำยท่ีแทจ้ ริงของภำษำตน้ ฉบบั หรือเห็นวำ่ ไม่จำเป็ นในประโยค จึงละไว้ เช่น “though not like a fly on a pair of pants” ในประโยคน้ีไม่ไดแ้ ปล แต่ไมท่ ำใหข้ ำดควำมหมำยเมื่ออ่ำนในเน้ือเรื่อง 4. การแปลเป็ นความหมายรอง (Secondary Sense Translation) คำบำงคำอำจใชใ้ นควำมหมำยทว่ั ๆ ไป ในทำงกลบั กนั คำๆ เดียวกนั อำจมีควำมหมำยต่ำงออกไป เม่ืออยู่ในอีกบริบทหน่ึง ซ่ึงเป็ นส่ิงท่ีผูแ้ ปลต้องเลือกใช้เพ่ือให้ตรงกบั ควำมหมำยต้นฉบบั หรือเพ่ือให้ เหมำะสมเมื่อแปลเป็ นภำษำไทย เช่น ควำมหมำยแรกของ “the inns” คือ “โรงแรม” แต่ผแู้ ปลเลือกท่ีจะใช้ ควำมหมำยรอง คือ “โรงเหลำ้ ” ซ่ึงใช้เป็ นสถำนท่ีในกำรพบปะสังสรรค์ หรือพูดคุยของผคู้ นในวฒั นธรรม ตะวนั ตกสมยั ก่อน 5. การแปลความหมายแคบและความหมายกว้าง (Specific and Generic Translation) ไม่ว่ำจะเป็ นกำรแปลแบบควำมหมำยกวำ้ งไปแคบหรือแคบไปกวำ้ งเป็ นเทคนิคกำรแปลท่ีทำให้ ควำมหมำยเป็นไปตำมตน้ ฉบบั เนื่องจำกควำมหมำยในตน้ ฉบบั อำจจำเป็นตอ้ งแปลเป็ นควำมหมำยแคบหรือ ควำมหมำยกวำ้ งเพื่อให้ไดค้ วำมหมำยสมบูรณ์ เช่น “เดินทำง” มีควำมหมำยกวำ้ งกวำ่ “cross” (ขำ้ ม) ซ่ึงไม่
90 จำเป็ นตอ้ งแปลตำมตวั อกั ษรก็ไดค้ วำมหมำย และ “the builder” จำเป็ นตอ้ งแปลให้แคบลงว่ำ “คนต่อเรือ” เนื่องจำกถำ้ แปลตรงตวั วำ่ คนสร้ำง จะทำใหไ้ มไ่ ดค้ วำมหมำยตำมที่ผเู้ ขียนตอ้ งกำรเพรำะกล่ำวถึงเรือ 6. การแปลความหมายโจ่งแจ้งและความหมายแฝง (Explicit and Implicit Translation) ผแู้ ปลอำจเลือกใชเ้ ทคนิคกำรแปลควำมหมำยโจ่งแจง้ เป็ นควำมหมำยแฝงซ่ึงอำจไม่แสดงรูปแต่ยงั คง ควำมหมำยของภำษำตน้ ฉบบั เหมือนเดิม เช่น “The world may not have expanded” แปลวำ่ “โลกมีขนำดเท่ำ เดิม” หรืออำจใชเ้ ทคนิคกำรแปลควำมหมำยแฝงเป็ นควำมหมำยโจ่งแจง้ เพื่อให้สื่อควำมหมำยใหช้ ดั เจนข้ึน กำรแปลเช่นน้ีพบไดม้ ำกกวำ่ แบบแรก เช่น “On the way south” แปลให้ชดั เจนวำ่ “ขณะล่องเรือไปทำงใต”้ เน่ืองจำกในเน้ือหำกล่ำวถึงกำรเดินเรือ หำกไมก่ ล่ำวถึงเรืออำจทำใหไ้ มไ่ ดค้ วำมหมำยที่เหมำะสม 7. การแปลกรรมวาจกและกรรตุวาจก (Passive and Active Translation) เป็ นกำรแปลท่ีผแู้ ปลตอ้ งเลือกใชใ้ หเ้ หมำะสมตำมลกั ษณะของกำรใชภ้ ำษำไทย เนื่องจำกกำรแปล เป็นกรรมวำจกในภำษำไทยส่วนใหญ่จะใชก้ บั ควำมหมำยในทำงลบ เช่น ถูกทำโทษ ถูกจบั ถูกไล่ออก เป็ น ตน้ แต่หำกเป็ นควำมหมำยในทำงบวกจะใชค้ ำวำ่ ไดร้ ับแทน เช่น “was shot” แปลวำ่ “ถูกลอบยิง” หรือ “was given five thousand maravedis” แปลวำ่ “ไดร้ ับเงินรำงวบั 5,000 แมเรอเวดี” และเนื่องจำกประโยค ภำษำไทยไม่นิยมพูดเป็ นกรรมวำจก ผแู้ ปลจึงสำมำรถใช้กรรตุวำจกเพ่ือให้เหมำะสมกบั ภำษำไทยได้ แต่ ควำมหมำยไม่เปล่ียน เช่น “was written” แปลวำ่ “เขียน” 8. การแปลแบบหาคามาเทียบเคียง (Restatement Translation) บำงคร้ังกำรแปลจำกตน้ ฉบบั มำเป็ นภำษำแปลก็อำจมีคำที่ไม่มีควำมหมำยตรงตวั เสียทีเดียว ดงั น้นั กำรหำคำมำเทียบเคียงซ่ึงใหค้ วำมหมำยใกลเ้ คียงกบั ตน้ ฉบบั ก็ถือเป็ นสิ่งที่ผแู้ ปลตอ้ งคำนึงถึง เช่น “cleared his throat” ใชค้ ำเทียบเคียงวำ่ “กระแอม” หรือ “put some water to heat” ใชค้ ำแทนวำ่ “ตม้ ” ซ่ึงก็ให้ ควำมหมำยไดต้ รงตำมตน้ ฉบบั อยำ่ งไม่ผิดเพ้ียนและส่ือควำมให้เขำ้ ใจง่ำยกวำ่ ภำษำตน้ ฉบบั อีกดว้ ย เพรำะ เมื่อแปลออกมำแลว้ ผอู้ ำ่ นรู้ทนั ที ไมต่ อ้ งอธิบำยเพ่มิ 9. การแปลโดยใช้สิ่งทดแทนทางวฒั นธรรม (Cultural Substitute Translation) เมื่อผแู้ ปลเห็นวำ่ เน้ือหำควรมีควำมสำคญั กวำ่ กำรเรียนรู้ส่ิงท่ีอยใู่ นวฒั นธรรมของภำษำตน้ ฉบบั ก็ อำจแปลโดยใชส้ ิ่งทดแทนทำงวฒั นธรรมเพื่อใหส้ ่ือควำมหมำยไดใ้ นทำงเน้ือหำ เช่น แปล “Bullion” วำ่ เป็ น ซุปใส หรือ “grey pea soup” เป็ น น้ำพริกกะปิ แมจ้ ะไม่ตรงกนั เสียทีเดียว แต่ก็ทำใหผ้ อู้ ่ำนพอเขำ้ ใจไดว้ ่ำ กล่ำวถึงอำหำร หรือ “their geological embrace” แปลวำ่ “แม่พระธรณี” ซ่ึงใหค้ วำมหมำยถึงสิ่งศกั ด์ิสิทธ์ิได้ เช่นเดียวกนั แมแ้ ต่คำสบถ “Damn it” เม่ือเป็ นภำษำไทยผูแ้ ปลแปลวำ่ “ไอห้ ่ำ” โดยสรุป ส่ิงทดแทนทำง วฒั นธรรมก็คือส่ิงที่คนในภำษำแปลใชใ้ นวฒั นธรรมของตนเองนนั่ เอง
91 10. คายมื ถาวร (Borrowed Word) เป็ นคำศพั ทท์ ี่ผแู้ ปลนำมำใชแ้ ทนท่ีคำภำษำไทยไดเ้ ลยเน่ืองจำกเป็ นคำท่ีใชก้ นั โดยทว่ั ๆ ไป และใช้ เสมือนเป็ นคำๆ หน่ึงในภำษำไทยโดยไม่จำเป็ นตอ้ งแปลอีกก็เป็ นท่ีเขำ้ ใจได้ ซ่ึงเรียกว่ำเป็ นคำยมื ถำวร เช่น กปั ตนั ซูเปอร์มำร์เก็ต แกลลอน สต๊ิกเกอร์ เบอร์ สูท โซฟำ คอมพิวเตอร์ ลิฟต์ เป็ นตน้ คำเหล่ำน้ีเมื่อกล่ำว หรือเขียนออกมำผอู้ ่ำนกร็ ู้ควำมหมำยทนั ที 11. คายมื (Loan Word) กำรยมื คำไม่ไดเ้ กิดจำกกำรไม่มีคำศพั ทน์ ้นั ๆในภำษำไทยเสมอไป แต่บำงคร้ังเกิดจำกผแู้ ปลเลือกที่ จะใชค้ ำยมื เหล่ำน้นั เพือ่ ใหไ้ ดร้ สชำติทำงภำษำที่เขำ้ กบั ยคุ สมยั คำยมื อำจแบ่งยอ่ ยไดอ้ ีกหลำยประเภท เช่น คำ ยมื เพื่อสัญลกั ษณ์ คำยืมช่ือเฉพำะคำยืมพร้อมลกั ษณะนำมคำยืมพร้อมคำแสดงหนำ้ ท่ีคำยืมพร้อมเชิงอรรถ เป็ นตน้ คำยืมเพื่อสัญลกั ษณ์เป็ นคำท่ีนำมำใช้ไดเ้ ลย อำจเก่ียวขอ้ งกบั เทคโนโลยีต่ำงๆ ไม่จำเป็ นตอ้ ง แปล เช่น พซิ ซ่ำ ออกซิเจน วสิ ก้ี ฟิ สิกส์ คำยืมช่ือเฉพำะ เป็ นคำยืมที่จำเป็ น แปลไม่ได้ ในภำษำไทยไม่มี ผแู้ ปลจึงตอ้ งใช้คำยืมชนิดน้ี เช่น เพล็กซีกลำส (กระจกใชท้ ำหนำ้ ต่ำงเครื่องบิน) แอมฟิ พอด (สัตวท์ ะเลชนิดหน่ึง) ไททำนิก เป็ นตน้ คำยืมพร้อมลักษณะนำม เป็ นคำยืมท่ีต้องมีลักษณะนำมเพื่อให้เข้ำใจพ้ืนฐำนของคำน้ันว่ำ เกี่ยวขอ้ งกบั ส่ิงใด เช่น กระแสน้ำเยน็ ลำบรำดอร์ (หำกไม่ใส่ลกั ษณะนำม ผอู้ ่ำนอำจเขำ้ ใจว่ำ ลำบรำดอร์เป็นสำยพนั ธุ์สุนขั ) ชำวไวกิ้ง ชำวนอร์ส ชำวมำยนั ชำวเติร์ก (ใส่ลกั ษณะนำมเพื่อให้ ทรำบวำ่ กล่ำวถึงเผำ่ พนั ธุ์ของมนุษยใ์ นสมยั ประวตั ิศำสตร์) ปลำแฮร์ริ่ง แม่น้ำเทมส์ ปื นกลเออร์ ลิคอน ภูเขำไฟกรำกะตวั เป็นตน้ คำยมื พร้อมคำแสดงหนำ้ ท่ี จะช่วยใหผ้ อู้ ่ำนเขำ้ ใจคำๆ เพรำะผแู้ ปลไดบ้ อกหนำ้ ที่ไวช้ ดั เจน เช่น ตคู้ อนเทนเนอร์ เกมคองเกอร์ เป็นตน้ คำยมื พร้อมเชิงอรรถ เป็นคำยมื ที่ผแู้ ปลจำเป็นตอ้ งใส่เชิงอรรถกำกบั ไวด้ ว้ ยเนื่องจำกไม่สำมำรถ ใส่ในขอ้ ควำมท่ีแปลไดอ้ ำจเป็ นเพรำะไม่เหมำะสมที่ใจใส่ในเน้ือเร่ือง หรือทำให้ผิดเจตนำของ ผเู้ ขียน 12. การแปลเป็ นสานวน (Idiomatic Translation) สำนวนเป็ นภำษำท่ีฟังเป็ นธรรมชำติในภำษำไทย กำรแปลสำนวนไม่ควรแปลแบบคำต่อคำเพรำะ จะไม่ไดค้ วำมหมำย หรือไดค้ วำมหมำยผดิ ตอ้ งแปลใหไ้ ดค้ วำมหมำยตรงกนั ท้งั ภำษำตน้ ฉบบั และภำษำแปล ดว้ ย สำนวนภำษำไทย เช่น แก่แดด คอแขง็ ฉีกหนำ้ มืดแปดดำ้ น งูๆ ปลำๆ ชกั ดำบ ยกธงขำว เสือผหู้ ญิง เป็ น ตน้ ตวั อยำ่ งท่ีพบในหนงั สือเช่นคำวำ่ “his men” ถำ้ แปลวำ่ ผชู้ ำยของเขำ ผอู้ ่ำนอำจคิดวำ่ เขำเป็ นเกย์ อยำ่ งไร
Search
Read the Text Version
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 10
- 11
- 12
- 13
- 14
- 15
- 16
- 17
- 18
- 19
- 20
- 21
- 22
- 23
- 24
- 25
- 26
- 27
- 28
- 29
- 30
- 31
- 32
- 33
- 34
- 35
- 36
- 37
- 38
- 39
- 40
- 41
- 42
- 43
- 44
- 45
- 46
- 47
- 48
- 49
- 50
- 51
- 52
- 53
- 54
- 55
- 56
- 57
- 58
- 59
- 60
- 61
- 62
- 63
- 64
- 65
- 66
- 67
- 68
- 69
- 70
- 71
- 72
- 73
- 74
- 75
- 76
- 77
- 78
- 79
- 80
- 81
- 82
- 83
- 84
- 85
- 86
- 87
- 88
- 89
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- 95
- 96
- 97
- 98
- 99
- 100
- 101
- 102
- 103
- 104
- 105
- 106