บทที่ 4 สีและสัญลักษณ์ความปลอดภัย

สแี ละสญั ลกั ษณเ์ พือ่ ความปลอดภยั วิชาอาชีวอนามยั และความปลอดภยั

สญั ลกั ษณค์ วามปลอดภยั ตาม มอก. 635 เล่ม 1 ไดก้ าหนดสีเพื่อความปลอดภยั รปู แบบของเคร่ืองหมายเพอื่ ความปลอดภยั เคร่ืองหมายเสริม และขนาดของเครื่องหมายและ ตวั อกั ษรของป้ายสญั ลกั ษณ์ เพ่อื ความปลอดภยั ท่ีใชส้ ่ือความหมายต่าง ๆ แทนการใชข้ อ้ ความ

สีเพื่อความปลอดภยั สีมีสว่ นชว่ ยทาใหภ้ ายในหอ้ งทางานสวา่ งโดยการใชแ้ สงเท่าเดิม กล่าวคือ สีท่ีอยใู่ นโซนขาวจะทาใหก้ ารสะทอ้ นของแสงเป็ นไปไดด้ ีจึง ทาใหห้ อ้ งสวา่ ง ผูท้ ี่ทางานในหอ้ งดงั กลา่ วเกิดความกระปร้ ีกระเปรา่ ในทางตรงขา้ ม หอ้ งท่ีมีสีมืดทึบจะทาใหผ้ ูท้ างานรสู้ ึกอึดอดั เกิดอาการงว่ งสีมี ความสมั พนั ธก์ บั การปลอดภยั อีกประการหนึ่ง คือ สีจะเป็ นตวั บ่งบอกถึงความหมายของ เครื่องจกั รหรือวสั ดุน้ัน ๆ กลา่ วคือ ในธรรมชาติสีของไฟหรือสีของดวงอาทิตยเ์ ป็ นสีแดงหรือสีแสด ดงั น้ันสามญั สานึกของมนุษยจ์ ะบ่งบอกวา่ สีแดง หรือสีแสด เป็ นสีท่ีมีความรอ้ น ดงั น้ัน การใชส้ ีดงั กล่าวกบั อุปกรณจ์ ะเป็ นการบอกอนั ตรายหรือการหยุดกระทา เชน่ ท่อแก๊ส อุปกรณด์ บั เพลิง ปุ้ม ฉุกเฉิน เป็ นตน้ ความหมายของสีที่ใชง้ านอุตสาหกรรมเพื่อความปลอดภยั ในการทางาน เชน่ ตอ้ งใชท้ าตวั เครื่องจกั รเพอื่ จะทาใหส้ ังเกตไดง้ า่ ย และ เม่ือมีช้ นิ สว่ นของเคร่ืองจกั รเคลื่อนที่ การใชส้ ีเหลืองเป็ นสีที่มีความหมายใหร้ ะวงั จะชว่ ยเตือนใหผ้ ูค้ ุมเครื่องและบุคคลอ่ืนในบริเวณน้ันมีความ ระมดั ระวงั อีกท้งั ยงั ชว่ ยใหก้ ารควบคุมเคร่ืองทาไดง้ า่ ยข้ ึน เชน่ ปมสาหรบั เดินเครื่องใชน้ ้าเงินและป่ ุมสาหรบั ปี ดเครื่องใชส้ ีแดง เป็ นตน้ ป่ ุมควบคุมใช้ สีตา่ งกนั ตามหนา้ ที่ทาสีเหลืองส่วนที่เคล่ือนท่ี

สเี พื่อความปลอดภยั สีตดั ความหมาย ตวั อยา่ งการใชง้ าน สีเพ่ือความปลอดภยั สแี ดง สีขาว - หยุด - เคร่ืองหมายหยุด - ระวงั - เคร่ืองหมายอุปกรณห์ ยุดฉุกเฉิน สเี หลือง สีดา - มีอนั ตราย - เครื่องหมายหา้ ม สฟี ้า สีขาว - บงั คบั ใหต้ อ้ งปฏิบตั ิ - ช้ บี ่งวา่ มีอนั ตราย (เชน่ ไฟ วตั ถุระเบิดกมั มนั ตภาพรงั สี วตั ถุมีพษิ และอ่ืนๆ - ช้ บี ่งถึงเขตอนั ตราย ทางผ่านท่ีมีอนั ตรายเครื่องกีดขวาง สเี ขยี ว สีขาว - แสดงภาวะปลอดภยั - เคร่ืองหมายเตือน - บงั คบั ใหต้ อ้ งสวมเคร่ืองป้องกนั สว่ นบุคคล - เครื่องหมายบงั คบั - ทางหนี - ทางออกฉุกเฉิน - ฝักบวั ชาระลา้ งฉุกเฉิน - หน่วยปฐมพยาบาล - หน่วยกภู้ ยั - เคร่ืองหมายสารนิเทศแสดงภาวะปลอดภยั

รูปแบบของเครอ่ื งหมายเพือ่ ความปลอดภยั เครื่องหมายเตอื น เคร่อื งหมายหา้ ม เครื่องหมายบงั คบั เครอ่ื งหมายสารนิเทศ เกี่ยวกบั ภาวะปลอดภยั

เครื่องหมายเสริม เคร่ืองหมายเพ่ือความปลอดภยั เคร่ืองหมายเสริม

ขอ้ แนะนาในการเลือกและการใชเ้ คร่อื งหมายเพือ่ ความปลอดภยั 01 02 03 การใชเ้ ครอื่ งหมายเพ่ือความ การใชเ้ ครอ่ื งหมายเพอื่ ความ การใชเ้ ครอื่ งหมายเพื่อความ ปลอดภยั รว่ มกบั เครอื่ งหมาย ปลอดภยั เพอ่ื จุดประสงคใ์ นการ ปลอดภยั สาหรบั เงื่อนไขท่ี เสรมิ ในกรณีทไ่ี ม่มีเครอ่ื งหมาย สอื่ ความหมายมากกว่า 1 แตกตา่ งกนั เมื่อตอ้ งการใช้ ท่ใี ชส้ ญั ลกั ษณภ์ าพ ความหมาย เครอ่ื งหมายเพอ่ื ความปลอดภยั ที่แสดงไว้ เพอ่ื แสดงความหมาย สาหรบั เง่ือนไขทแ่ี ตกตา่ งออกไป

แบบฝึกหดั เร่ือง สีและสญั ลกั ษณเ์ พอื่ ความปลอดภยั 1. สีท่ีอยโู่ ซนขาวมีคุณสมบตั ิอยา่ งไร 2. หอ้ งที่มีสีทึบมีคุณสมบตั ิอยา่ งไร 3. สีมีความสมั พนั ธก์ บั ความปลอดภยั อีกอยา่ งหนึ่งคืออะไร 4. ธรรมชาติสีของไฟหรือของดวงอาทิตยม์ ีสีใด 5. ตวั เคร่ืองจกั รควรจะไดร้ บั การทาสีเพราะเหตุใด 6. สีแดงมีความหมายวา่ อยา่ งไร 7. สีน้าเงินมีความหมายวา่ อยา่ งไร 8. รปู แบบของสญั ลกั ษณเ์ พอ่ื ความปลิดภยั และสีท่ีใชแ้ บ่งเป็ นกี่ประเภท 9. ใชพ้ ้ นื ท่ีสีขาวเสน้ ขอบแดงโดยมีสญั ลกั ษณภ์ าพอยตู่ รงกลาง คือสญั ลกั ษณข์ องสญั ลกั ษณใ์ ด 10. ใชส้ ีฟ้าตดั ดว้ ยสีขาวโดยมีสญั ลกั ษณภ์ าพอยตู่ รงกลาง คือลกั ษณะของสญั ลกั ษณใ์ ด ล้ ิงคส์ ง่ งาน https://forms.gle/cZiUcKUsBgGFswqq9