ก.พ.63 ภูมิปัญญาท้องถิ่น ต.โคกหม้อ อ.เมือง จ.ราชบุรี

ทำเนียบภูมปิ ญั ญำทอ้ งถน่ิ เดือนกุมภำพันธ์ 2563 กศน.ตำบลโคกหม้อ ศูนยก์ ำรศึกษำนอกระบบและกำรศึกษำตำมอัธยำศัยอำเภอเมืองรำชบรุ ี สำนกั งำนส่งเสริมกำรศกึ ษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอธั ยำศัยจังหวัดรำชบุรี สำนกั งำนปลดั กระทรวงศกึ ษำธิกำร กระทรวงศึกษำธิกำร

คำนำ ภูมปิ ัญญาท้องถิ่น(local wisdom ) หรือภมู ปิ ญั ญาชาวบ้านหมายถึง ทุกสงิ่ ทกุ อย่างท่ชี าวบา้ นคิดขึ้น ไดเ้ องและนามาใชใ้ นการแก้ปัญหา เป็นเทคนคิ วธิ ีเป็นองค์ความรู้ของชาวบ้าน ทัง้ ทางกวา้ งและทางลกึ ทีช่ าวบ้านคิด เอง ทาเอง โดยอาศัยศักยภาพทม่ี ีอยูแ่ กป้ ัญหาการดาเนนิ ชีวติ ในทอ้ งถิน่ ได้อย่างเหมาะสมกบั ยุคสมยั ความเหมือนกัน ของภมู ิปญั ญาไทยและภมู ิปัญญาท้องถน่ิ คือ เปน็ องคค์ วามรู้ และเทคนิคที่นามาใชใ้ นการแกป้ ัญหาและการตัดสินใจ ซึ่งได้สืบทอดและเชื่อมโยงมาอยา่ งต่อเน่ืองตง้ั แต่อดตี ถงึ ปัจจุบัน

สำรบญั หนำ้ ภมู ิปญั ญาท้องถ่ินประจาเดือนกุมภาพันธ์ 1 การทาไกจ่ ากขวดพลาสติก

ตวั อยำ่ งแบบบันทกึ แบบบนั ทกึ ชดุ ขอ้ มลู คลงั ปญั ญำ-ภูมปิ ัญญำท้องถนิ่ พัฒนำขนึ้ ภำยใต้งำนเครือข่ำยบูรณำกำรผสู้ งู อำยฯุ มสพช. -กศน.-สวทช. -สสส. ( เดอื นมกรำคม ) ชุดข้อมลู คลังปญั ญำผู้สูงอำยุตำบล โคกหมอ้ อำเภอ เมือง จงั หวดั รำชบุรี ชอื่ ภมู ิปัญญำ. กำรทำไกจ่ ำกขวดพลำสติก รหสั ภูมิปญั ญำ (รหสั ท่หี นว่ ยงานต้ังขึ้นเพอื่ ใชค้ ุมแฟ้มเอกสาร) ................................................................... สำขำคลังปญั ญำ (23 สาขา) .................................................................................................................. สำขำคลังปัญญำ 23 สำขำ ไดแ้ ก่ ด้านการศึกษา ด้านการแพทย์และสาธารณสขุ ดา้ นการเกษตร ด้านทรพั ยากรธรรมชาติ และสงิ่ แวดลอ้ ม ด้านวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี ด้านวศิ วกรรม ด้านสถาปัตยกรรม ดา้ นการพัฒนาสังคม พัฒนาชุมชน การ จดั สวสั ดกิ ารชุมชน การสงั คมสงเคราะห์ ดา้ นกฎหมาย ดา้ นการเมอื งการปกครอง ดา้ นศลิ ปะ วัฒนธรรม ประเพณี ดา้ น ศาสนา จรยิ ธรรม ด้านพาณชิ ยแ์ ละบริการ ด้านความมน่ั คง ด้านบริหารจดั การและบริหารธุรกิจ ด้านการประชาสมั พนั ธ์ ดา้ นการคมนาคมและการสอื่ สาร ด้านพลงั งาน ดา้ นตา่ งประเทศ ด้านอตุ สาหกรรมและหตั ถกรรม ดา้ นวาทศิลป์ สำขำของภมู ปิ ัญญำทอ้ งถิ่น (10 ประเภท) ดำ้ นพำณิชยแ์ ละบรกิ ำร สำขำภูมปิ ัญญำท้องถิ่น 10 สำขำ ไดแ้ ก่ สาขาเกษตรกรรม/ สาขาอุตสาหกรรมและหตั ถกรรม/ สาขาการแพทยแ์ ผนไทย/ สาขาการจัดการ/ สาขาทรัพยากรธรรมชาติและทอ้ งถิน่ / สาขากองทุนและธุรกจิ ชุมชน/ สาขาสวัสดิการ/ สาขาศลิ ปกรรม/ สาขาการจัดการองค์กร/ สาขาภาษาและวรรณกรรม/ สาขาศาสนาและประเพณี ขอ้ มลู พ้นื ฐำน รำยบคุ คล เจำ้ ของภูมปิ ัญญำทอ้ งถิน่ /บคุ คล คลงั ปัญญำ ชื่อ นำยสมบตั ิ ปุยออก๊ วนั เดือนปเี กดิ 22 กนั ยำยน 2471 ทีอ่ ยปู่ จั จบุ ัน (ท่ีสำมำรถตดิ ต่อได้) บา้ นเลขท่ี 121 หม่ทู ี่ 3 ตาบล/แขวงโคกหมอ้ อาเภอ/เขต. เมอื ง จงั หวดั . ราชบรุ .ี รหสั ไปรษณยี ์ .70000 โทรศพั ท.์ 062-3242519 โทรสำร.................................... Line ID ........................... E-mail address: .......................................................... Facebook.......................................... พิกดั ทำงภูมิศำสตร์ คำ่ X: 13.56878 ค่ำ Y: 99.82522 กรณเี ป็นกลุม่ ทำงภมู ิปัญญำ ข้อมลู พ้นื ฐำน รำยกล่มุ ชื่อกลมุ่ กลุ่ม กศน. ตาบลโคกหมอ้ .ผ้ปู ระสานงานกลมุ่ .นายสิทธิพนั ธ์ เสนยี ว์ าสน์ ที่อยู่ปจั จบุ นั (ที่สำมำรถตดิ ตอ่ ได้) บ้านเลขท่ี .54 . หมู่ที่ 4 ตาบล/แขวง..โคกหมอ้ .. อาไเภอ/เขตเมอื ง จังหวัด ราชบรุ ี รหสั ไปรษณีย์ .70000. โทรศพั ท์ 062-3242519 โทรสำร.- Line ID .............. E-mail address: .hluckmuang - km @hotmail.com . Facebook กศน.ตาบลโคกหม้อ ราชบุรี พกิ ดั ทำงภูมศิ ำสตร์ ค่ำ X: 13.56878 คำ่ Y: 99.82522

ควำมเป็นมำของบคุ คลคลงั ปญั ญำ ความนิยมในการใชข้ วดพลาสตกิ ในการบรรจอุ าหารและเคร่อื งดม่ื มเี ปน็ จานวนมาก เนื่องจากสะดวกในการใชง้ าน หาง่ายและมรี าคาถูก ผลติ ภัณฑเ์ หลา่ นี้จะทาใหเ้ กดิ ขยะมูลฝอยพลาสตกิ ซ่งึ เปน็ สาเหตปุ ระการหนึ่งที่กอ่ ให้เกดิ ปญั หาสิ่งแวดลอ้ มและมผี ลต่อสุขภาพ อนามยั ขยะมปี รมิ าณเพิ่มขน้ึ ทกุ ปี เพราะสาเหตุจากการเพิม่ ขน้ึ ของประชากร การขยายตวั ทางเศรษฐกิจและอตุ สาหกรรม นับเป็นปญั หาท่ีสาคญั ของชมุ ชนซึ่งต้องไดร้ ับการแกไ้ ข การกาจัดขยะโดยการเอาไปเผา กเ็ ปน็ สาเหตหุ นึ่งทท่ี าใหเ้ กดิ มลพิษ เกดิ แกส๊ ภาวะเรือนกระจก หรอื ภาวะโลกรอ้ น การกาจัดอกี ทางหน่ึง คือ การนาขยะไปฝงั แตต่ อ้ งเปน็ ขยะทส่ี ามารถ ยอ่ ยสลายได้ และต้องใช้เวลานานพอสมควรจากการสารวจขยะในบา้ นและในบริเวณโรงเรียน พบวา่ ขยะสว่ น ใหญเ่ ปน็ ขวดพลาสตกิ ดังนน้ั คณะผูจ้ ดั ทาจงึ คดิ โครงงานกระถางในปัจจบุ นั จากขวดพลาสตกิ ขึ้น เพื่อช่วยลด ปญั หาขยะ ปญั หาภาวะโลกร้อน และยงั เป็นการนาเอาของท่ีเหลอื ใชม้ าทาให้มคี ่า ใหเ้ กดิ ประโยชน์ และทาให้ ขยะคนื สู่สง่ิ แวดลอ้ มทดี่ ไี ด้อกี ด้วย จุดเด่นของภมู ิปญั ญำกำรทำไกจ่ ำกขวดพลำสติก วัตถุดบิ ท่ใี ชป้ ระโยชน์ในผลิตภณั ฑท์ ี่เกิดจำกภูมปิ ญั ญำ ซึ่งพืน้ ทอี่ ืน่ ไม่มี ได้แก่ - ผ้าหนงั - รำยละเอียดของภูมิปญั ญำท้องถ่นิ (ลกั ษณะภูมปิ ญั ญา/รปู แบบ/วิธกี าร/เทคนคิ ท่ีใช้/ภาพถา่ ยหรือภาพวาด ประกอบ/พัฒนาการของผลติ ภณั ฑ์หรือผลงาน/กระบวนการสรา้ งภมู ปิ ัญญา/ลักษณะการใชป้ ระโยชนจ์ าก ภูมิ ปัญญาที่เกดิ ขนึ้ ฯลฯ) การทาไก่จากขวดน้าพลาสติก ความเป็นไปได้ในการประกอบอาชีพการทาการทาไก่จากขวดน้า พลาสติก แหล่งเรียนรู้ทิศทางพัฒนาการประกอบอาชีการทาไก่จากขวดน้าพลาสติก โดยมีการทาการสอน เบ้อื งต้นในรูปลกั ษณ์ ตา่ ง ๆที่แตกต่างกันออกไป โดยให้ผ้เู รียนได้เรยี นรู้เพม่ิ เติม ให้ความรู้ในด้านการศึกษาข้อมูลจากเอกสาร ส่ืออิเล็กทรอนิกส์ สถานประกอบการ ส่ือของจริง ส่ือ บุคคลในชุมชน เพื่อนาข้อมูลมาวิเคราะห์และใช้ในการประกอบอาชีพที่มีความเป็นไปได้ในชุมชนการวิเคราะห์

อาชีพที่จะสามารถเลือกประกอบอาชีพได้ในชุมชนจากข้อมูลต่างๆการศึกษาดูงานในสถานประกอบการ แหล่ง เรียนรู้ตา่ งๆ ใน อาชีพที่ตัดสินใจเลือกการกาหนดทิศทางพัฒนาการประกอบอาชีพโดยใช้กระบวนการคิดเป็นและมี ความเปน็ ไปไดต้ ามศกั ยภาพ 5 ด้าน การทาไก่จากขวดน้าพลาสติก ในเร่ืองของทักษะการประกอบอาชีพความสาคัญของการทาไก่จากขวดน้า พลาสติก ย้อมอุปกรณ์ในการทาไก่จากขวดน้าพลาสติก วิธีการเตรียมการทาไก่จากขวดน้าพลาสติก ใน รูปแบบต่าง ๆ พร้อมวิธีการเก็บการทาไก่จากขวดน้าพลาสติก พร้อมทั้งการดูแลรักษาให้ดูดี และใหม่อยู่ เสมอ วิทยากรจัดให้ผู้เรียนศึกษาโดยใช้อุปกรณ์ในการทาไก่จากขวดน้าพลาสติก และฝึกปฏิบัติการเลือกอุปกรณ์ ให้เหมาะสมกับการใช้งานให้ผู้เรียนเรียนรู้วิธีการทาไก่จากขวดน้าพลาสติก และฝึกปฏิบัติให้ผู้เรียนรู้จัก วิธีการทาไก่จากขวดน้าพลาสติก ในรูปแบบต่างๆ อธิบายวิธีการบารุงรักษา และข้ันตอนการเก็บรักษาท่ี ถูกต้องและวิเคราะห์ความต้องการของตลาดในชุมชนการกาหนดทิศทาง เป้าหมาย กลยุทธ์ และแผนการ จัดการตลาดที่เกี่ยวข้องกับการทาไก่จากขวดน้าพลาสติก ดาเนินการตามกระบวนการจัดการการตลาด เช่น การคิดตน้ ทุนการผลิต การกาหนดราคาขาย การส่งเสริมการขาย การกระจายสินค้า

รูปแบบและลกั ษณะกำรถำ่ ยทอด กำรประชำสมั พนั ธ์ เผยแพร่ภูมปิ ัญญำท้องถน่ิ (ที่สะทอ้ นควำม นำ่ เชอื่ ถือ กำรยอมรับผำ่ นบุคคล / ชุมชน / องค์กร / รำงวัล / ใบประกำศ / กำรจดทะเบยี นลขิ สทิ ธ์ิ ส่ือ ดจิ ทิ ัล /เอกสำรเผยแพร่ แผน่ พับ คลปิ (VDO) ฯลฯ ยงั ไมเ่ คยมีการเผยแพร/่ ใช้เฉพาะบคุ คล  เคยเผยแพร่เฉพาะในชมุ ชน มกี ารเผยแพร่ผา่ นสอื่ มวลชนและสอ่ื อนื่ อย่างแพรห่ ลาย มกี ารดงู านจากบคุ คลภายนอก จานวน ................. ครั้ง จานวน .................... คน มีการนาไปใช้ ในพ้นื ท่ี .20. คน นอกพน้ื ท่ี ............... คน  อืน่ ๆ (ระบ)ุ - ใหบ้ รกิ ารทกี่ ศน. ลักษณะของภูมปิ ัญญำท้องถน่ิ กำรพฒั นำต่อยอดภูมปิ ญั ญำใหเ้ ป็นนวัตกรรม คุณคำ่ (มูลค่ำ) และ ควำม ภำคภูมิใจ ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถน่ิ /นวตั กรรมทค่ี ิดคน้ ขึ้นมาใหม่ ภมู ปิ ญั ญาท้องถน่ิ ดงั้ เดมิ ได้รบั การถ่ายทอดมาจาก ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................................... ภมู ิปญั ญาท้องถนิ่ ที่ได้พัฒนาและตอ่ ยอด แบบเดิมคือ ที่ กศน. ตาบล การพัฒนาตอ่ ยอดคือ ออกนวดตามบ้าน หรอื ถานท่ี รำยละเอียดเพมิ่ เตมิ (สามารถใส่ขอ้ มูล ลิงค์วดิ ีโอ หรือเว็บไซตท์ ี่เกี่ยวขอ้ ง)................................................ ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................................... - 9 -

ถำ่ ยภำพบคุ คล และอุปกรณ์/ เครื่องมือ/ สงิ่ ท่ีประดษิ ฐ์ (ชิ้นงำนหรอื ผลงำน) รปู ภำพเจำ้ ของภมู ิปัญญำ นายสมบตั ิ ปุยอ๊อก (สามารถนาไฟล์รปู ภาพมาบันทึกลงระบบคอมพวิ เตอร์ ได)้ . รูปภำพภูมปิ ัญญำ การทาไก่จากขวดนา้ พลาสติก (สามารถนาไฟลร์ ปู ภาพมาบนั ทึกลงระบบคอมพิวเตอรไ์ ด)้ ชื่อ –สกุลผู้บนั ทึกขอ้ มลู . นายสทิ ธพิ นั ธ์ เสนยี ว์ าสน์ ... เบอรต์ ดิ ต่อ / LineID 062-3242519 หน่วยงำน/ สถำนศึกษำ กศน. ตาบลโคกหมอ้ . วนั ทบ่ี นั ทึกขอ้ มูล 31 มกราคม 2563