ก.พ.63 ภูมิปัญญาท้องถิ่น ต.ดอนตะโก อ.เมือง จ.ราชบุรี

1 1 แบบบันทกึ ชดุ ขอ้ มูลคลังปัญญา-ภูมปิ ญั ญาท้องถน่ิ ตาบลดอนตะโก อาเภอเมอื ง จงั หวดั ราชบุรี ชือ่ ภมู ปิ ัญญา การเลี้ยงเล้ียงเป็ดไข่ ชื่อ นางสาววนิดา นามสกุลมินา วันเดือนปีกิด 21 ธันวาคม 2527 ที่อยู่ปัจจุบัน (ที่สามารถติดต่อได้) บ้านเลขท่ี11/2 หมู่ 9ตาบลดอนตะโก อาเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี รหัสไปรษณีย์700000 โทรศัพท์ 0871548755 E-mail : mori.re@ Facebook : wanida mina ความเป็นมาของภูมิปัญญา เนื่องจากนางสาววนดิ า เป็นผมู้ อี งคค์ วามรู้ด้านเกษตร ด้านการเลี้ยงสัตว์ปีก เช่น เป็ดไข่ โดยแต่เดิม ได้ประกอบอาชีพผู้ใหญ่บา้ น หมทู ่ี 9 ตาบลดอนตะโก และทาเกษตรเลี้ยงเป็ดทั่วไป ต้ังแต่ พ.ศ.2555 จนมี ความรู้ที่เก่ียวกับเล้ียงเป็ด โดยได้คิดริเร่ิมการเล้ียงเป็ดขาจากการเข้าร่วม โดยเข้าร่วมโครงการสัมมาอาชีพ ในปี พ.ศ.2560 โดยไดร้ บั การฝกึ อบรมเพิ่มเตมิ ความรใู้ ห้ตนเอง เชน่ วิธีการทาอาหารเป็ดไข่ โดยนาวัตถุดิบ การทาหลุมเพื่อเลี้ยงปลวกให้เป็ดได้กิน และการใช้วัตถุดิบพืชและสมุนไพรจากพ้ืนบ้านมี่มีอยู่ในชุมชนมา ประสมทาเปน็ อาหารเลย้ี งเป็ดเพ่อื ลดตน้ ทุนการซ้ือ จึงทาให้มีความชานาญเพิ่มมากขึ้น จึงได้ประกอบอาชีพ การเล้ียงเป็ดไข่มาถงึ ในปัจจบุ นั พร้อมท้งั ยงั เป็นขยายผล ถ่ายทอดความรู้ให้กับประชาชนในชุมชุน เร่ืองการ เลย้ี งเป็ดไข่เชิงธรรมชาติ ซง่ึ ปลอดภยั กับสัตวแ์ ละมนุษย์ ทาให้ทั้งคนในชุมชนและผู้ที่สนใจ และได้ถ่ายทอด ความรู้ องค์ความรี่ตนเองมี ให้กับประชาชนในชุมชนและประชาชนท่ีมีความสนใจ มาเรียนรู้ด้านการเล้ียง เป็ดไขแ่ บบธรรมชาติ จดุ เดน่ ของภมู ปิ ัญญา เป็นผู้มีองค์ความรู้ด้านเกษตร เป็นผู้มีองค์ความรู้ด้านเกษตร ด้านการเล้ียงสัตว์ปีก การเล้ียงเป็ด ไข่ อยา่ งเป็นระบบ เล้ยี งแบบเชิงธรรมชาติ โดยนาวัตถุดิบจากธรรมชาติมาให้อาหาร เช่น กล้วย ข้าวเปลือก มาทาอาหารให้เปด็ กนิ ซ่ึงทาให้ปลอดภยั กับเป็ดและปลอดภัยจากโรคที่จะเกดิ ขนึ้ กบั เป็ด เป็นอาหารท่ีปลอด สารพิษ มีรสชาติดี บรโิ ภคในครวั เรือน ลงทนุ นอ้ ย อาหารหาได้ตามธรรมชาติจนทาให้มีความชานาญต่อมาก็ ไดเ้ ริ่มถ่ายทอดองคค์ วามรทู้ ่มี ใี ห้กบั คนในชุมชน รปู แบบและลักษณะการถา่ ยทอด ยงั ไมเ่ คยมีการเผยแพร่/ใช้เฉพาะบคุ คล เคยเผยแพร่เฉพาะในชมุ ชน  มีการเผยแพร่ผา่ นสื่อมวลชนและสื่ออื่นอยา่ งแพร่หลาย มีการดงู านจากบคุ คลภายนอก จานวน ..... ครัง้ จานวน …………. คน

2  มีการนาาไปใช้ ในพืน้ ที่ ................ คน นอกพืน้ ท่ี ............... คน อ่ืนๆ (ระบ)ุ ลักษณะของภมู ิปัญญาท้องถ่นิ การพฒั นาต่อยอดภมู ปิ ัญญาให้เป็ นนวัตกรรม  ภมู ปิ ัญญาท้องถ่ิน/นวตั กรรมท่ีคดิ ค้นขนึ ้ มาใหม่  ภมู ปิ ัญญาท้องถิ่นดงั้ เดมิ ได้รับการถา่ ยทอดมาจาก  ภมู ปิ ัญญาท้องถ่ินท่ีได้พฒั นาและตอ่ ยอด แบบเดมิ คอื ถ่ายภาพบุคคล เจ้าของภูมิปัญญา นางสาววนิดา มินา

3 การเลีย้ งเปด้ ไข่แบบธรรมชาติ

4 แบบบนั ทึกชุดขอ้ มลู คลงั ปญั ญา-ภูมิปญั ญาท้องถนิ่ ตาบลดอนตะโก อาเภอเมอื ง จงั หวัดราชบรุ ี ชื่อภูมิปัญญา: เกษตรทฤษฎใี หม่ (การเพาะเหด็ นางฟ้า) ชอื่ นางบังอร นามสกุล แก้วคา วันเดือนปเี กดิ : 13 พฤศิกายน พ.ศ. 2515 ท่อี ยูป่ ัจจุบัน (ที่สามารถตดิ ตอ่ ได้): บา้ นเลขท่ี 156 หมู่ 8 ตาบล ดอนตะโก อาเภอเมอื ง จังหวัดราชบุรี E-mail : Bang –on Kaewkum Facebook : [email protected] รหัศไปรษณยี ์ 70000 เบอร์โทร 0809887067 Facebook Rinthira line รินทริ า E-mail Rinthira @hotmail.com ความเปน็ มาของบุคคลคลงั ปญั ญา คุณ บังอร แก้วคาว มีอาชีพการค้าขาย ต่อมาบุตรสาวได้มารับช่างค้าขาย จึงใช้เวลาว่างมาทา เกษตรเพ่ือเพิ่มรายได้กับครอบครัว และพ้ืนท่ีบริเวณรอบๆบ้านกว้างขวาง จึงทาโรงเพาะเห็ดนางฟ้า เรียนรู้ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฏีใหม่ เน่ืองจากทาการเกษตรแบบเกษตรทฤษฎีใหม่ ซ่ึง ไม่พอกับค่าใช้จ่ายทตี่ อ้ งมที ุกวนั ประกอบกับ คุณบังอร แก้วคา ไดเ้ ปน็ อสม. มีโอกาสได้ไปดูงานกับหน่วยงาน ต่างๆนาความรู้ที่ได้กับมาพัฒนาต่อยอดอาชีพ และมีความสนใจเก่ียวกับการพัฒนาอย่างยั่งยืน ได้ศึกษาหา ความรู้เก่ียวกับการศึกษาด้านเศรษฐกิจพอเพียงโดยมีการพัฒนาจากพื้นท่ีของตนเอง ผสมผสานกับการนา ความรทู้ ่ีไดจ้ ากหนว่ ยงานรฐั มาประยุกตใ์ ช้ในการพฒั นา จดุ เดน่ ของภูมิปญั ญาทอ้ งถิ่น - เปน็ สถานทีถ่ า่ ยทอดความรู้ วตั ถุดิบที่ใช้ประโยชน์ในผลติ ภณั ฑท์ เี่ กิดจากภูมปิ ญั ญา ซ่งึ พืน้ ทอ่ี นื่ ไมม่ ี - การใช้ธรรมชาติ - การใชป้ ุ๋ยนา้ ชีวภาพ แทนการใช้สารเคมที ีม่ ีอันตราย รายละเอียดของภูมปิ ัญญาท้องถิน่ - รปู แบบในการถา่ ยทอดความรู้ ด้านการศึกษาดูงาน ด้านการอบรมให้ความรู้ ฝึกปฏิบัติในพ้ืนที่ จริงประโยชน์ท่ไี ด้จากภูมิปัญญาคอื สามารถนาไปปฏิบัตจิ รงิ ได้ รปู แบบและลักษณะการถ่ายทอด การประชาสัมพนั ธ์ เผยแพร่ภมู ิปญั ญาท้องถน่ิ ยังไม่เคยมีการเผยแพร่/ใชเ้ ฉพาะบคุ คล เคยเผยแพร่เฉพาะในชุมชน มีการเผยแพรผ่ า่ นสื่อมวลชนและส่อื อนื่ อย่างแพร่หลาย มีการดูงานจากบุคคลภายนอกจานวน .......ครง้ั จานวน............คน

5 มกี ารนาไปใช้ อน่ื ๆ (ระบุ) ลักษณะของภูมิปัญญาท้องถ่ิน การพัฒนาต่อยอดภูมิปัญญาให้เป็นนวัตกรรม คุณค่า (มูลค่า) และ ความภาคภูมใิ จ ภมู ิปญั ญาท้องถิน่ /นวัตกรรมที่คดิ ค้นขน้ึ มาใหม่ ภมู ปิ ัญญาท้องถิ่นด้ังเดิมไดร้ บั การถา่ ยทอดมาจาก ภูมปิ ญั ญาท้องถน่ิ ท่ีได้พฒั นาและตอ่ ยอด รูปภาพเจา้ ของภูมปิ ัญญา นางบังอร แกว้ คา (เจา้ ของภมู ิปญั ญาเกษตรทฤษฎใี หม่ การเพาะเห็ดนางฟ้า ) รปู ภาพ ภมู ิ ปัญญา การเพาะ เห็ด นางฟา้

6 แบบบนั ทกึ ชุดขอ้ มูลคลังปญั ญา-ภมู ิปญั ญา ทอ้ งถน่ิ ตาบลดอนตะโก อาเภอเมือง จงั หวดั ราชบุรี ชอ่ื ภูมปิ ัญญา: เกษตรทฤษฎีใหม่(การแปรรูปอาหาร) จงั หวดั ราชบุรี ชื่อ นางสาวพณิ ทิพย์ นามสกลุ จอมขวัญ วันเดือนปีเกดิ : 3 พฤศิกายน พ.ศ. 2530 ทอ่ี ยปู่ จั จบุ ัน (ที่สามารถติดต่อได้): บา้ นเลขที่ 3 หมู่ 7 ตาบลดอนตะโก อาเภอเมือง รหัศไปรษณีย์ 70000 เบอรโ์ ทร E-mail pintip [email protected] Facebook : pintip jomkhwun ความเปน็ มาของบุคคลคลงั ปัญญา เนื่องจากพิณทิพย์ จอมขวัญ จบปริญญาตรี และทางานอยู่ในกรุงเทพหลายปี จากนั้นก็ได้มี แนวคิดวา่ คนเราน้นั ถงึ จุดอิ่มตัวกลับมาทางานทีบ่ ้านตนเอง โดยมีแนวคิดว่าอยากจะกลับมาทาการเกษตรที่

7 บ้านเนื่องจากครอบครัวประกอบอาชีพเกษตรกรรมและสามีมีความรู้เร่ืองของการนาหลักปรัชญาของ เศรษฐกิจพอเพียงมาปรับใช้ และมีการศึกษาเรียนรู้เพ่ิมเติมสิ่งใหม่อยู่เสมอ และเป็นคนรุ่นใหม่ รู้เท่าทัน เทคโนโลยี จงึ ไดเ้ ป็นแนวคิดเร่ิมต้น กลับมาเรียนรู้เรื่องการเกษตรพอเพียงโดยยึดหลักปรัชญาของเศรษฐกิจ พอเพียง ทุนเดิมของทีบ่ า้ น คอื ในการปลูกขา้ วทานาอยู่แล้ว คิดค้นแปรรูปอาหารจากผลิตภัณฑ์เกษตรท่ีมีใน ชุมชน ปรับลองมาใช้ที่บ้านของตนเองในนามของตนเองก่อนโดยมี ให้คนที่อยากเรียนรู้เข้ามาเรียนรู้ได้ ภายในศูนย์ ปัจจุบันก็ได้พัฒนากลุ่มเป็นองค์กรต้นแบบเกษตรกรคนรุ่นใหม่ด้วยวิถีแห่งภูมิปัญญาไทย ประสบการณแ์ ละการทางานภายใต้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง หมายถึงว่าได้พัฒนากระบวนการคิด ของเกษตรกรหรือประชาชนท่ัวไป ได้ตระหนักถึง ตัวตนการเป็นเกษตรกรความภูมิใจในการเป็นเกษตรกร ความภูมิใจและตระหนกั ถงึ การอนรุ ักษ์ทรัพยากรธรรมชาติท่ีมอี ยู่ในชุมชน จุดเดน่ ของภมู ิปญั ญาท้องถนิ่ เห็นและตระหนกั ถงึ อาชีพเกษตรกร การเกษตรธรรมชาติ เกษตรอินทรีย์ และเกษตรผสมผสานเน้น กระบวนการธรรมชาติระบบการเกษตรท่ีเน้นความยั่งยืนทางสิ่งแวดล้อม และวัสดุที่มีในชุมชนและมีการ รวมกล่มุ ขายทาง Facebook วัตถุดบิ ท่ใี ช้ประโยชนใ์ นผลิตภัณฑ์ท่เี กิดจากภูมิปัญญา ซึ่งพน้ื ทอี่ น่ื ไม่มี - การใชธ้ รรมชาติ - การปลกู พืชแบบเกษตรผสมผสาน รายละเอยี ดของภูมปิ ญั ญาท้องถนิ่ - รูปแบบในการถ่ายทอดความรู้ ด้านการศึกษาดูงาน ด้านการอบรมให้ความรู้ ฝึกปฏิบัติในพ้ืนที่ จริงประโยชน์ทไี่ ด้จากภมู ปิ ัญญาคอื สามารถนาไปปฏบิ ตั จิ รงิ ได้ รปู แบบและลักษณะการถ่ายทอด การประชาสมั พนั ธ์ เผยแพร่ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถ่นิ ยงั ไม่เคยมีการเผยแพร/่ ใช้เฉพาะบุคคล เคยเผยแพร่เฉพาะในชมุ ชน มกี ารเผยแพร่ผา่ นสื่อมวลชนและส่อื อนื่ อยา่ งแพรห่ ลาย มกี ารดงู านจากบุคคลภายนอกจานวน .......ครั้ง จานวน............คน มีการนาไปใช้ อื่นๆ (ระบุ) ลักษณะของภูมิปัญญาท้องถ่ิน การพัฒนาต่อยอดภูมิปัญญาให้เป็นนวัตกรรม คุณค่า (มูลค่า) และ ความภาคภมู ิใจ ภูมปิ ัญญาทอ้ งถิน่ /นวัตกรรมที่คดิ คน้ ขึ้นมาใหม่ ภูมปิ ญั ญาท้องถ่นิ ดงั้ เดมิ ไดร้ บั การถา่ ยทอดมาจาก ภมู ปิ ัญญาทอ้ งถิน่ ทไ่ี ด้พัฒนาและต่อยอด

รปู ภาพ 8 ปัญญา เจ้าของภูมิ

9 นางสาวพณิ ทิพย์ จอมขวญั (เจ้าของภมู ิปญั ญาเกษตรทฤษฎใี หม่ การแปรรูปผลตฺ ภัณฑ์ทางการเกษตร) รูปภาพภมู ิปัญญา นาพริกปลานลิ หมูแดดเดียว ปลาส้ม

10 ที่ปรึกษา คณะผู้จดั ทา นางศิริเพ็ญ สงั ขบูรณ์ ผอ.กศน. อาเภอเมอื งราชบุรี นางสาวจรี นนั ท์ คงมน่ั หัวหน้ากลุ่มงานภาคเี ครอื ขา่ ย รา่ ง/เรยี บเรยี งและจัดพมิ พ์ ครู กศน.ตาบลดอนตะโก นางสาวเรณู ทรัพยแ์ จ่ม

1