หน่วยที่9

• หวั ขอ้ เรื่อง (Topics) • 9.1 ความหมายของอบุ ตั เิ หตุ • 9.2 ความสญู เสียอนั เน่ืองมาจากอบุ ตั เิ หตุ • 9.3 องคป์ ระกอบท่ที าใหเ้ กิดอบุ ตั เิ หตุ • 9.4 อบุ ตั เิ หตจุ ากการจมนา้ และการปอ้ งกนั • 9.5 อบุ ตั เิ หตใุ นการจราจร • แนวคดิ สำคญั (Main Idea) • อบุ ตั เิ หตเุ ป็นเหตกุ ารณอ์ นั ตรายท่เี กิดขนึ้ โดยไม่ไดต้ ง้ั ใจ หรือคาดคดิ มาก่อน ทาใหเ้ กิดความเสียหายแก่ชวี ิตและทรพั ยส์ นิ การเรยี นรูส้ าเหตุ และวิธีการปอ้ งกนั อบุ ตั เิ หตุ จะชว่ ยใหเ้ กิดความปลอดภยั ตอ่ ตนเองและทรพั ยส์ นิ Date Your Footer Here 2

• สมรรถนะยอ่ ย (Element of Competency) 3 • แสดงความรูเ้ ก่ียวกบั อบุ ตั เิ หตแุ ละกฎหมายท่คี วรรู้ • วตั ถุประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม (Behavioral Objectives) • 1. บอกความหมายของคาตา่ ง ๆ ท่เี ก่ียวขอ้ งกบั อบุ ตั เิ หตไุ ด้ • 2. อธิบายความสญู เสยี อนั เน่ืองมาจากอบุ ตั เิ หตไุ ด้ • 3. อธิบายองคป์ ระกอบท่ที าใหเ้ กิดอบุ ตั เิ หตไุ ด้ • 4. อธิบายอบุ ตั เิ หตจุ ากการจมนา้ และการปอ้ งกนั ได้ • 5. อธิบายอบุ ตั เิ หตใุ นการจราจรได้ Date Your Footer Here

• เนือ้ หำสำระ (Content) • 9.1 ควำมหมำยของอุบตั ิเหตุ • คาวา่ \"อบุ ตั เิ หต\"ุ ตามพจนานกุ รมฉบบั ราชบณั ฑิตยสถาน ไดใ้ หค้ านยิ ามไวว้ า่ อบุ ตั เิ หตุ หมายถงึ เหตทุ ่เี กิดขนึ้ โดยไมท่ นั คดิ ความ บงั เอญิ • อบุ ตั เิ หตุ หมายถึง เหตกุ ารณใ์ ด ก็ตามท่เี กิดขนึ้ มิไดต้ ง้ั ใจ หรือมิไดค้ าดคดิ มาก่อน และเป็นผลใหเ้ กิดความเสียหายแก่รา่ งกายหรอื ทรพั ยส์ นิ ของคนเรา • อบุ ตั เิ หตุ หมายถงึ เหตกุ ารณท์ ่เี กิดขนึ้ โดยไมไ่ ดต้ งั้ ใจ และเหตกุ ารณน์ น้ั ตอ้ งทาใหค้ นอ่ืนถึงแก่ความตาย บาดเจ็บ หรอื ทรพั ยส์ นิ เสียหาย • อบุ ตั เิ หตุ (Incidence) คอื เหตกุ ารณซ์ ง่ึ เกิด (อบุ ตั )ิ ขนึ้ อาจจะเป็นเหตกุ ารณด์ ี หรอื เหตกุ ารณร์ า้ ยก็ได้ส่วนอบุ ตั ภิ ยั (Accident) คอื เหตกุ ารณซ์ ง่ึ เกิดขนึ้ โดยไมค่ าดฝันมาก่อน โดยไมเ่ จตนา เป็นผลใหเ้ กิดความเสียหายแก่ทรพั ยส์ นิ เป็นอนั ตรายแก่รา่ งกายและจติ ใจ และอาจทาใหส้ ญู เสยี ชีวิตไดด้ ว้ ย การใชค้ า“อบุ ตั เิ หต”ุ ตรงกบั ภาษาองั กฤษวา่ Accidents ท่แี ลว้ ๆ มาจงึ ไมต่ รงกบั ศพั ทท์ ่ถี กู ตอ้ ง แต่ ก็ไดใ้ ชก้ นั มานานจนเป็นท่ยี อมรบั กนั ท่วั ไปแลว้ Date Your Footer Here 4

• 9.2 ควำมสูญเสียอันเนื่องมำจำกอุบัตเิ หตุ • ความสญู เสยี อนั เน่ืองมาจากอบุ ตั เิ หตนุ น้ั มีมากเกินกว่าท่ที กุ คนคาดคดิ ผเู้ ช่ียวชาญของประเทศองั กฤษ ไดป้ ระเมินว่า การสญู เสียเน่ืองจาก อบุ ตั ภิ ยั บนถนนแตเ่ พียงอยา่ งเดียวในประเทศกาลงั พฒั นานนั้ มีประมาณ รอ้ ยละ 1-2 ของผลติ ภณั ฑป์ ระชาชาติ สว่ นประเทศญ่ีป่นุ ไดศ้ กึ ษา พบว่า การสญู เสยี โดยตรงเป็นคา่ ใชจ้ า่ ย และคา่ ชดเชยสาหรบั ผปู้ ระสบอบุ ตั ภิ ยั ตกรายละ 15,000 และ 300,000 บาท สาหรบั ผบู้ าดเจ็บและ ตายตามลาดบั และตามสถิตเิ ฉล่ยี ประเทศไทยมีผบู้ าดเจบ็ ประมาณปีละ 2 ลา้ นคน และ 3 หม่ืนคนตามลาดบั ดงั นน้ั การสญู เสียโดยตรง เน่ืองจากอบุ ตั ภิ ยั ในประเทศไทยจงึ ตกประมาณปีละ 40,000 ลา้ นบาท • จากการศกึ ษาของคณะวจิ ยั ของมหาวิทยาลยั จอหน์ ส์ ฮอพกินส์ ซง่ึ ทาการศกึ ษาในประเทศบราซลิ พบวา่ การสญู เสยี เน่ืองจากอบุ ตั ภิ ยั นนั้ เปรียบเสมือนภเู ขานา้ แขง็ สว่ นท่มี องเหน็ หรือคา่ สญู เสียโดยตรง(direct loss) นนั้ มีเพียงรอ้ ยละ 6 แตส่ ว่ นท่จี มอยใู่ นนา้ ซง่ึ มองไมเ่ หน็ ไดแ้ ก่ คา่ สญู เสียทางออ้ ม (Indirectloss) นน้ั มีมากถงึ รอ้ ยละ 9.4 ดงั นนั้ ถา้ จะคดิ ประเมินคา่ ของการสญู เสียทงั้ หมดเน่ืองจากอบุ ตั ภิ ยั ตาม ผลการศกึ ษานี้ ประเทศไทยเราตอ้ งสญู เสยี ทางเศรษฐกจิ ถงึ ปีละเกือบ7 แสนลา้ นบาท ซง่ึ สงู กว่างบประมาณแผน่ ดนิ ของประเทศไทย ประมาณ 3 เทา่ • ปัจจบุ นั ความสญู เสยี เน่ืองจากอบุ ตั เิ หตยุ งั คงรุนแรง จากสถิตจิ านวนตายดว้ ยสาเหตทุ ่สี าคญั พ.ศ.2533 - 2536 ของสานกั นโยบายและแผน สาธารณสขุ กระทรวงสาธารณสขุ (มปป) ปรากฏวา่ อบุ ตั เิ หตแุ ละการเป็นพิษ เป็นสาเหตกุ ารตาย ท่สี าคญั เป็นอนั ดบั 2 รองจากโรคหวั ใจมา โดยตลอดรวมทงั้ เกิดความสญู เสียทง้ั สว่ นบคุ คลและสว่ นรวม อ่ืน ๆ เชน่ เสยี โอกาส เสยี เวลาขาดรายได้ เสียคา่ ใชจ้ า่ ย ครอบครวั เสียสมาชิกใน ครอบครวั ไป ทรพั ยส์ นิ สาธารณะเสียหายสญู เสยี กาลงั คนในการพฒั นาประเทศ ประเทศขาดรายไดแ้ ละเสยี คา่ ใชจ้ า่ ยในการรกั ษาพยาบาล Date Your Footer Here 5

• 9.3 องคป์ ระกอบทท่ี ำใหเ้ กิดอุบตั เิ หตุ • มนษุ ย์ และองคป์ ระกอบภายนอก (Extrinsic) เป็นองคป์ ระกอบทางดา้ นส่งิ แวดลอ้ ม ซง่ึ องคป์ ระกอบเหลา่ นีอ้ าจแสดงเป็นตวั อยา่ งไดด้ งั นี้ • องคป์ ระกอบภำยใน ( มนุษย์ ) • ความเครียด • ความเหน็ดเหน่ือย เม่ือยลา้ • ความกลดั กลมุ้ • การขาดความรู้ • องคป์ ระกอบภำยนอก ( สิง่ แวดล้อม ) • อากาศเป็นพิษ • ความแออดั • เคร่ืองมืออปุ กรณช์ ารุด Date Your Footer Here 6

• 9.4 อุบตั ิเหตุจำกกำรจมน้ำและกำรป้องกนั • อบุ ตั เิ หตจุ ากการจมนา้ มกั เกิดจากการจมนา้ ในอ่างอาบนา้ สระวา่ ยนา้ ในบา้ น หรือบ่อนา้ บอ่ เลยี้ งปลา ซง่ึ พบมากในกลมุ่ เดก็ ทารก ถึงเดก็ อายุ 4 ปเนีกเธารอพรแ์ลลดั นตดก์ แหลระือญจม่ีปน่นุ า้ โมดีจยรราา่ จงรกแาลยะขกาาดรอจอมกนซา้เิ จเปน็นเสพาียเงหไตมกุ ่กา่ีนราตทาียกข็ทอางใทหาส้ รมกอสงงู ไถดึงร้ รบั อ้ อยนั ลตะร6า5ยอจยาา่นงวถนาควนรจหมรนอื าต้ ตาายยไดส้งูในทป่เี มรือะเงทเตศหเมะ็กราซนโิ กพบวา่ มี คนจมนา้ ตายรอ้ ยละ 28 ของการตาย ท่ไี มใ่ ช่อบุ ตั เิ หตจุ ากบ • สำเหตุกำรจมนำ้ การจมนา้ ทีเ่ กิดขนึ้ มกั มีสาเหตดุ งั นี้ • 1. การขาดความระมดั ระวงั เช่น การล่นื หกลม้ ของผสู้ งู อายทุ ่อี าบนา้ ในอ่างทา ใหเ้ กิดหมดสติ และจมนา้ ตาย การพลดั ตกลงไปในบ่อนา้ • 2. การเลน่ การหยอกลอ้ กนั ความคกึ คะนอง ทาใหพ้ ลดั ตกลงไปในบอ่ นา้ หรือสระวา่ ยนา้ ได้และหากวา่ บอ่ ลกึ และวา่ ยนา้ ไมเ่ ป็นดว้ ย ก็จะทาให้ จมนา้ ถึงแก่ความตายได้ • กำรป้องกันอุบตั เิ หตุจำกำรจมนำ้ วธิ ีการป้องกนั อบุ ตั เิ หตจุ ากการจมนา้ สามารถกระทาไดด้ งั นี้ • 1. การเพ่มิ ความระมดั ระวงั ในการอาบนา้ ใชน้ า้ บอ่ หรอื วา่ ยนา้ ในสระว่ายนา้ จะตอ้ งระมดั ระวงั ในเดก็ เลก็ หรือผสู้ งู อายจุ ะตอ้ งเพ่มิ ความ ระมดั ระวงั เป็นพเิ ศษ เพราะเดก็ ว่ายนา้ ไมเ่ ป็น • 2. ไม่หยอกลอ้ กนั เลน่ บรเิ วณใกลบ้ อ่ นา้ หรอื สระวา่ ยนา้ เพราะอาจพลดั ตกลงไปได้ โดยเฉพาะผทู้ ่วี า่ ยนา้ ไม่เป็น จะจมนา้ ตายได้ • 3. ควรหดั ใหเ้ ดก็ ว่ายนา้ เป็น Date Your Footer Here 7

• กำรป้องกนั อุบัติเหตุจำกำรจมนำ้ วิธีการปอ้ งกนั อบุ ตั เิ หตจุ ากการจมนา้ สามารถกระทาไดด้ งั นี้ • 1. การเพ่มิ ความระมดั ระวงั ในการอาบนา้ ใชน้ า้ บอ่ หรอื ว่ายนา้ ในสระว่ายนา้ จะตอ้ งระมดั ระวงั ในเดก็ เลก็ หรอื ผู้สงู อายจุ ะตอ้ งเพม่ิ ความ ระมดั ระวงั เป็นพเิ ศษ เพราะเดก็ ว่ายนา้ ไม่เป็น • 2. ไม่หยอกลอ้ กนั เลน่ บรเิ วณใกลบ้ อ่ นา้ หรือสระว่ายนา้ เพราะอาจพลดั ตกลงไปได้ โดยเฉพาะผทู้ ่วี ่ายนา้ ไม่เป็น จะจมนา้ ตายได้ • 3. ควรหดั ใหเ้ ดก็ ว่ายนา้ เป็น Date Your Footer Here 8