หน่วยที่ 12 มารยาทและทักษาการเล่น

หน่วยท่ี 12 มารยาทและทกั ษาการเล่น วอลเลยบ์ อล

• หวั ข้อเร่อื ง Topics) • 12.1 มารยาทท่ดี ขี องผดู้ กู ีฬาวอลเลยบ์ อล • 12.2 มารยาทท่ดี ขี องผเู้ ลน่ กีฬาวอลเลยบ์ อล • 12.3 กฏกตกิ าการเลน่ วอลเลยบ์ อล • 12.4 ทกั ษะการเลน่ วอลเลยบ์ อลพนื้ ฐาน • แนวคดิ สำคญั (Main Idea) • มารยาทในการเลน่ ของนกั กีฬาและการดกู ีฬาวอลเลยบ์ อลเป็นสง่ิ สาคญั อยา่ งหน่งึ ท่คี วรรู้ทงั้ นีเ้ พราะ • จะทาใหก้ ารเลน่ และการดกู ีฬาเป็นไปดว้ ยความสนกุ สนาน การสรา้ งความคนุ้ เคยกบั ลกู บอลนน้ั เพ่อื ให้ • ผเู้ ลน่ รูจ้ กั ใชม้ ือในการบงั คบั ลกู บอลแบบเลน่ วอลเลยบ์ อลไดถ้ กู ตอ้ ง มีความสมั พนั ธก์ นั ระหว่างสายตากับ • รา่ งกายอย่างตอ่ เน่ืองสมบรู ณ์ จาเป็นจะตอ้ งใหผ้ เู้ ลน่ ไดฝ้ ึกความคนุ้ เคยกบั ลกู บอลก่อน

• สมรรถนะยอ่ ย (Element of Competency) • แสดงความรูเ้ ก่ียวกบั มารยาทและทกั ษะการเลน่ วอลเลยบ์ อล • วตั ถุประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม (Behavioral Objectives) • 1. ระบลุ กั ษณะของการเป็นผดู้ กู ีฬาวอลเลยบ์ อลท่ดี ไี ด้ • 2. บอกลกั ษณะของการเป็นผเู้ ลน่ กีฬาวอลเลยบ์ อลท่ดี ีได้ • 3. บอกกฎกตกิ าการเลน่ วอลเลยบ์ อลได้ • 4. เลน่ วอลเลยบ์ อลดว้ ยทกั ษะพนื้ ฐานไดด้ ี • 5. ฝึกเลน่ วอลเลยบ์ อลได้

• เนือ้ หำสำระ (Content) 12.1กำรมำรยำทท่ีดีของผู้ดูกฬี ำวอลเลยบ์ อล • ผดู้ กู ีฬาถือวา่ เป็นสว่ นสาคญั สว่ นหน่งึ ของกีฬาทกุ ประเภท ผดู้ กู ีฬาช่วยใหผ้ เู้ ลน่ มีกาลงั ใจ ช่วยใหเ้ กมกีฬาต่าง ๆ มีความสนกุ สนานมากขนึ้ และ มีความจาเป็นตอ่ การพฒั นาการกีฬาใหก้ า้ วหนา้ ไม่วา่ จะเป็นการไปเชียรเ์ พ่อื ใหก้ าลงั ใจทีมของตน หรือไปดเู พ่ือความเพลดิ เพลนิ ของตนและหมู่ คณะ ผดู้ ทู ่ดี ีก็ควรจะตอ้ งปฏบิ ตั ติ นอยา่ งเหมาะสม เพราะพฤตกิ รรมท่ไี มเ่ หมาะสมนอกจากจะสง่ ผลเสยี ตอ่ ตนเอง สรา้ งความเดือดรอ้ นใหก้ บั ผดู้ ู กีฬาคนอ่ืน ยงั ทาใหเ้ สยี อรรถรสในการชมกีฬาของทงั้ ตนเองและผอู้ ่ืนอีกดว้ ย โดยมารยาทท่ดี ที ่ผี ดู้ กู ีฬาวอลเลยบ์ อลควรมี ไดแ้ ก่ • 1. น่งั ชมกีฬาดว้ ยความเป็นระเบียบเรยี บรอ้ ย ไม่ยืนกีดขวาง หรอื เกะกะผอู้ ่ืน • 2. ไม่สง่ เสยี งดงั รบกวนผอู้ ่ืน และไม่ควรสง่ เสยี งดงั รบกวนนกั กีฬา ในเวลาท่นี กั กีฬาตอ้ งการสมาธิ • 3. เม่ือนกั กีฬาและผตู้ ดั สนิ ลงสสู่ นาม ผดู้ คู วรปรบมือเพ่ือเป็นการใหเ้ กียรติ • 4. หากผเู้ ลน่ เลน่ ไดด้ ี ควรปรบมือเพ่ือเป็นการชมเชย และใหก้ าลงั ใจ • 5. แมท้ ีมท่ชี นะจะไม่ใช่ทีมของตนเอง ผดู้ ทู ่ดี ีควรปรบมือเพ่ือแสดงความยินดี • 6. ควรปรบมือใหน้ กั กีฬาท่ยี อมรบั คาตดั สนิ ของผตู้ ดั สนิ • 7. ควรปรบมือใหก้ บั ผตู้ ดั สนิ ดว้ ย เม่ือผตู้ ดั สนิ ทาการตดั สนิ ไดถ้ กู ตอ้ ง

12.2 มำรยำททด่ี ขี องผู้เลน่ กฬี ำวอลเลยบ์ อล • การเลน่ กีฬาทกุ ชนดิ มีจดุ ประสงคเ์ พ่อื พฒั นารา่ งกาย จิตใจ และคณุ ภาพชีวติ ใหเ้ จรญิ เตบิ โตไดอ้ ยา่ งมีประสทิ ธิภาพ กาพลน่ กีฬาจะ ชว่ ยใหไ้ ดร้ บั ความสนกุ สนานเพลดิ เพลนิ ลดความตงึ เครียด เป็นการใชเ้ วลาว่างไมเ่ ป็นประโยชน์ กีฬาวอลเลยบ์ อลก็มจี ดุ ประสงค์ เชน่ เดยี วกนั แตท่ ง้ั นีท้ ง้ั นนั้ ผเู้ ลน่ จะพบความสาเรจ็ ตามจดุ มงุ่ หมายได้ ก็ควรตอ้ งมีมารยาทในการเลน่ กีฬาวอลเลยบ์ อลท่ดี ี ดงั ตอ่ ไปนี้ • 1. แตง่ กายใหเ้ หมาะสม และใสเ่ คร่อื งแบบชดุ กีฬาของทีมตนใหถ้ กู ตอ้ ง เม่ือเขา้ รว่ มการแขง่ ขนั • 2. เลน่ และปฏิบตั ติ นตามกตกิ าอยา่ งเครง่ ครดั • 3. เลน่ อย่างมีมารยาทตอ่ ผเู้ ลน่ ทกุ คนและทกุ ฝ่าย • 4. ใหเ้ กียรตติ อ่ ผเู้ ลน่ ฝ่ายตรงกนั ขา้ ม • 5. ใหเ้ กียรตติ อ่ ผชู้ มตลอดจนเจา้ หนา้ ท่ผี เู้ ก่ียวขอ้ งทกุ ฝ่าย • 6. ไมแ่ สดงกิรยิ าท่ไี มส่ ภุ าพ และพดู จาโตเ้ ถียง กา้ วรา้ วตอ่ ผอู้ ่ืน • 7. ใจคอหนกั แนน่ อดทนอดกลน้ั รูจ้ กั ควบคมุ อารมณเ์ ม่อื เกิดโทสะได้ • 8. ผเู้ ลน่ ตอ้ งยอมรบั และเคารพคาตดั สนิ ของผตู้ ดั สนิ • 9. ผเู้ ลน่ ตอ้ งเช่ือฟัง เคารพคาส่งั ของหวั หนา้ ทมี และผฝู้ ึกสอน

12.3 กฎกตกิ ำกำรเล่นวอลเลยบ์ อล • วอลเลยบ์ อลเป็นกีฬาที่ไดร้ บั ความนิยมท่วั โลกและไดเ้ ขา้ มาในไทยตงั้ แตป่ ี 2477 ทางกรมพลศึกษาไดจ้ ดั พมิ พก์ ติกาหลงั จากนนั้ ก็ไดม้ กี ารแขง่ ขนั เรื่อยมากทาให้ กีฬาวอลเลยบ์ อลสามารถเลน่ ไดท้ กุ เพศทกุ วยั และในปี 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2502 ไดม้ กี ารจดั ตงั้ สมาคมวอลเลยบ์ อลสมคั รเลน่ แห่งประเทศไทยอยา่ งเป็นทางการ ปัจจบุ นั ไดถ้ กู เพมิ่ เป็นหลกั สตู รการศึกษาวิชาพละศกึ ษาทาใหส้ ามารถเรียนรู้ กฏวอลเลยบ์ อลกติกาวอลเลยบ์ อล วธิ ีการเลน่ วอลเลยบ์ อล อยา่ งถกู วิธีการ สญั ญาณมือ กรรมการวอลเลยบ์ อล • 12.3.1 กตกิ ำวอลเลยบ์ อลและอุปกรณก์ ำรเล่น • เมสตนร ำมมีบแรเิขวง่ณขโันดยจระอตบอ้ หงา่เปง็จนาพกนื้ ไสมนห้ ารมือปพรนื้ะปมนาู ณท่ีม3ีลเกั มษตณร ะแเตร่หยี บากไเมปม่็นสีสง่ินกาีดมขมวาาตงรเปฐ็นานรูปในสร่เี หะดลบั่ยี มนผานืนาผชา้ ากตวิ กา้ างห9นเดมใตหรร้ ยอาบวสน12ามเมหตา่ รงจคาวกาสมนสางู มจปากระพมนื้ าปณระ5มาเมณตร7 ดา้ นหลงั ห่าง 8 เมตร และมีความสงู 12.5 เมตร • เส้นรอบสนำม (Boundary lines) ทกุ เสน้ จะตอ้ งกวา้ ง 5 เซนติเมตร เป็นสีออ่ นตดั กบั พนื้ สนาม มองเห็นไดช้ ดั เจน • เส้นแบง่ เขตแดน (Center line) ท่ีอยตู่ รงกลางสนาม จะตอ้ งอยใู่ ตต้ าขา่ ย หรอื ตรงกบั เสาตาขา่ ยพอดี • ทีมตหำญขำ่ ิงยสงู จ2ะ.ต2อ้4งเมมคี ตวรามสงู จากพนื้ 2.43 เมตร กวา้ ง 1 เมตร ยาว 9.5 - 10 เมตร ตารางในตาขา่ ยกวา้ ง 10 เซนติเมตร ผตู้ ิดไวก้ บั เสากลางสนาม ตาขา่ ยสาหรบั • ใชลล้ กูกู บวออลลเ3ลลยกูบ์ ตออ่ ลกาเปร็แนขทง่ รขงนักลเพม่ือมคเี สวน้ารมอตบอ่ วเนงป่ือรงะหมาากณบอ6ล5อ-6อ7กนเซอนกตสิเนมาตมร นา้ หนกั 250-280กรมั ทาจากหนงั สงั เคราะหท์ ี่ยืดหยนุ่ ได้ ซงึ่ ในการแขง่ ขนั ระดบั โลกจะ • ผู้เล่น ในทีมจะตอ้ งมผี เู้ ลน่ ไมเ่ กิน 12 คน ผฝู้ ึกสอน 1 คน ผชู้ ว่ ยผฝู้ ึกสอน 1 คน เทรนเนอร์ 1 คน และแพทย์ 1 คน 6

12.3.2 วิธีกำรเล่นกีฬำวอลเลยบ์ อล • ทีมทีไ่ ดเ้ สิรฟ์ จะตอ้ งใหผ้ เู้ ลน่ ทีอ่ ยใู่ นตาแหนง่ ขวาหลงั เป็นผเู้ สริ ฟ์ เพ่อื เปิดเกม จากนนั้ ผูเ้ ลน่ ทกุ ตาแหน่งจะขยบั ตาแหน่งวนไป ตามเข็มนาฬิกา การเสริ ฟ์ จะตอ้ งรอฟังสญั ญาณนกหวีดก่อน และใหเ้ รม่ิ เสิรฟ์ ลกู บอลภายใน 5 วนิ าที ทีมที่ไดค้ ะแนนจะเป็นผู้ ไดเ้ สิรฟ์ จนกวา่ จะเลีย่ คะแนนใหฝ้ ่ายตรงขา้ มจงึ จะเปลยี่ นเสริ ฟ์ เม่อื ลกู เขา้ มาในเขตแดนของทีม จะสามารถเลน่ บอลไดม้ าก ทส่ี ดุ 3 ครงั้ เทา่ นนั้ สามารถบลอ็ คลกู บอลจากฝ่ายตรงขา้ มทหี่ นา้ ตาขา่ ยได้ แตห่ ากผเู้ ลน่ ลา้ เขา้ ไปในแดนของฝ่ายตรงขา้ มจะ ถือวา่ ฟาวลส์ ามารถขอเวลานอกได้ 2 ครงั้ ตอ่ 1 เซต ใหเ้ วลาครงั้ ละ 30 วินาที ทกุ ครงั้ ที่แขง่ ขนั จบ 1 เซต จะตอ้ งมกี ารเปล่ียน ฝ่ัง 12.3.3 กำรคิดคะแนนกฬี ำวอลเลยบ์ อล • ทมี จะไดค้ ะแนนเมอ่ื ลกู บอลตกลงในเขตสนามของฝ่ายตรงขา้ ม โดยนบั เป็นลกู ละ1 คะแนน และหากมีการเสียคะแนน จะตอ้ งเปลยี่ นใหท้ ีมทไ่ี ดค้ ะแนนเป็นผเู้ สิรฟ์ หากทมี ไหนไดค้ ะแนนครบ 25 คะแนนก่อน ก็จะเป็นผชู้ นะในเซตนนั้ ไป แตห่ าก คะแนนเสมอกนั ที่ 24-24 จะตอ้ งมกี ารดิวซ์ (Deuce) หมายถงึ ตอ้ งทาคะแนนใหม้ ากกวา่ อกี ฝ่าย 2 คะแนน ถงึ จะเป็นผชู้ นะ เชน่ 26-24 หรอื 27-25 เป็นตน้ ตอ้ งแขง่ ขนั กนั ใหช้ นะ 3 ใน 5 เซต จงึ จะเป็นผชู้ นะในเกมนนั้ 7

12.4 ทกั ษะการเล่นวอลเลย์บอลพื้นฐาน แบบฝึ กการสร้างความคุ้นเคยเฉพาะบุคคล แบบฝึ กท่ี 1 ยนื จบั ลูกบอลดว้ ยสองมือและโยนลูกบอลข้ึนไปในอากาศตรง ๆ รับดว้ ยสองมืออยกู่ บั ท่ีโดยไม่ให้ลูกบอลตกพ้ืน แบบฝึ กที่ 2 ยนื จบั ลูกบอลดว้ ยสองมือและโยนลูกบอลข้ึนไปในอากาศตรง ๆ กระโดดเทา้ คู่รับลูกบอลกลางอากาศ โดยไมใ่ ห้ลูกตกพ้นื แบบฝึ กที่ 3 จบั ลูกบอลสองมือแลว้ โยนลูกบอลสูงเหนือศีรษะ แลว้ กา้ วเทา้ ยอ่ ตวั ต่ารับลูกบอลในท่าของการเซตบอล 8

12.5 แบบฝึ กการเล่นวอลเลย์บอล แบบฝึ กการสร้างความคุ้นเคยแบบฝึ กเป็ นคู่ แบบฝึ กที่ 1 สองคนยนื หนั หนา้ เขา้ หากนั แลว้ ส่งลูกบอลสองมือระดบั อก (โดยจบั ลูกบอลคนละส่งลูกบอลสลบั กนั ) แบบฝึ กที่ 2 นงั่ สองคนเหยยี ดเทา้ ไปขา้ งหนา้ แลว้ ส่งลูกบอลให้กนั ไป-มา แบบฝึ กท่ี 3 ยนื หนั หลงั ให้กนั และส่งลูกบอลดา้ นขา้ งซ่ึงกนั และกนั แบบฝึ กท่ี 4 หนั หลงั เขา้ หากนั จบั ลูกบอลส่งบอลลอดขาและส่งขา้ มศีรษะ แบบฝึ กที่ 5 หนั หนา้ เขา้ หากนั และทนุ่ ลูกบอลลงพ้ืนไปยงั ฝ่ายตรงขา้ ม และทุ่มยอ้ นหลงั สลบั ไป-มา แบบฝึ กที่ 6 คนหน่ึงนอนหงายถือลูกบอลอีกคนหน่ึงยนื ห่าง 2 กา้ วจากปลายเทา้ คนนอนลุกข้ึนโยนลูกบอล คนยนื รับลูกบอลแลว้ ส่งกลบั มาใหค้ นนอนทากลบั ไป-มา แบบที่ฝึ ก 7 นอนครับ-ส่งซ่ึงกนั และกนั สลบั กลบั ไป-มา 9