บทความยาเสพติด

1 บทบาทของพยาบาลวชิ าชพี ชานาญการ แผนกยาเสพตดิ ตอ่ การบาบดั ผู้ป่วยติดยาเสพตดิ นางสาวอภิชญา หาสุด1,นางสาวอวาติฟ สาและ2 นักศกึ ษาสาขาวชิ าการสอนอสิ ลามศกึ ษา วทิ ยาลยั อสิ ลามศกึ ษา บทคัดยอ่ บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพ่ือนาเสนอมุมมองความคิดของพยาบาลวิชาชีพชานาญ การ แผนกยาเสพติด และเพื่อนาเสนอแนวทางของพยาบาลวิชาชีพชานาญการ แผนกยาเสพติด ใน การบาบดั ผู้ป่วยโดยใชห้ ลักศาสนบาบัด ในการนี้ได้ใชว้ ธิ ีการวิจัยเชิงคุณภาพเก็บข้อมลู จากกรณีศึกษา การทางานของพยาบาลวิชาชีพชานาญการ แผนกยาเสพติด โรงพยาบาลยะหร่ิง อาเภอยะหร่ิง จังหวัดปัตตานี จานวน 3 คน โดยวิธีการสัมภาษณ์ และได้ข้อค้นพบว่า ปัจจุบันการใช้สารเสพติดได้ แพร่หลายไปยังกลุ่มวัยต่าง ๆ ซึ่งเป็นผลทาให้เกิดปัญหามากมายท้ังอาชญากรรม ลักทรัพย์ หรือล่วง ละเมิดทางเพศ ส่งผลให้คนในสังคมมีชวี ติ การเป็นอยู่อย่างหวาดระแวง ซ่ึงกลุ่มบุคคลที่ติดสารเสพตดิ น้ไี ด้รับการดูแลรกั ษาโดยกลุ่มบคุ คลท่มี หี นา้ ท่ใี นการบาบัดผู้ปว่ ยตดิ สารเสพติด และได้ค้นพบแนวทาง ท่ีสามารถแก้ไขปัญหาการติดสารเสพติดที่เรียกว่า หลักศาสนบาบัด เป็นการนาเอาหลักการหรือข้อ ปฏิบัติทางศาสนาเข้ามาเก่ียวข้อง เพื่อส่งเสริมให้กระบวนการบาบัดสอดคล้องกับวิถีการดาเนินชีวิต ของผูป้ ่วย โดยมกี ระบวนการทง้ั หมด 7 ข้ันตอนในการบาบดั โดยใชห้ ลกั ศาสนบาบัด คอื พันธะสัญญา ความเช่ือความศรัทธา สรา้ งแรงบนั ดาลใจ ประเมนิ คนไข้ ทบทวน และดอุ าอ ซง่ึ พบวา่ ผ้ปู ่วยที่ติดสาร เสพติดสามารถเลิกยาและกลับไปใช้ชีวติ แบบปกติ คาสาคัญ:สารเสพติด การบาบดั หลกั ศาสนบาบดั

2 บทนา การบาบัดผู้ป่วยติดสารเสพติดเป็นส่ิงใกล้ตัวแต่ส่วนมากจะละเลยเนื่องจากไม่ใช่เร่ืองของตน แต่กลบั กลายเป็นว่าปญั หามาเกดิ กับบุคคลในสังคมโดยทไ่ี ม่ได้รวู้ ิธกี ารจัดการหรือแก้ไข ส่งผลให้คนใน สังคมอยู่อย่างไม่มีความสุขและทาให้ผู้ป่วยหมดโอกาสทางสังคม ทั้งหน้าท่ีการงาน และความเป็นอยู่ ด้วยเหตุน้ีวิธีการบาบัดผู้ป่วยติดสารเสพติดจึงเป็นองค์ความรู้ที่ควรได้รับการศึกษาและส่งเสริมให้มี การพัฒนาต่อไป โดยสามารถเรียนรู้ผา่ นทางลกั ษณะการทางานของผทู้ ี่มีหน้าที่ในการบาบดั ผปู้ ่วยติด สารเสพติดจึงขอนาเสนอบทบาทน้าที่ของพยาบาลวิชาชีพชานาญการ แผนกยาเสพติด ซึ่งเป็นบุคคล ท่ีต้องมีหลักคิดในการทางานแบบ 4 ร คือ รู้รอบ รู้ตัวตน รู้ลึก รู้ไกล เป็นสิ่งที่จะทาให้เราไม่ไปตัดสิน บุคคลหน่ึงจากส่ิงท่ีเห็น เนื่องจากการกระทาผิดน้ันมีปัจจัยมาจากหลายด้านท่ีแตกต่างกัน คือ ปัจจัย ภูมหิ ลงั ส่วนบคุ คล ได้แกอ่ ายุ ระดับการศกึ ษา สถานภาพการสมรส ศาสนา อาชีพ รายได้ ภาระหนส้ี ิน และลักษณะสภาพแวดล้อมของที่อยู่อาศัย ปัจจัยทางด้านสังคม เศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม รวมทั้ง ความสัมพันธ์ภายในครอบครัวของบิดา มารดา การคบเพ่ือน (กรมราชทัณฑ์,2552:41) ลักษณะการ ทางานจะสามารถแบ่งออกเป็นงานรับและงานรุก งานรับคือผู้ป่วยจะเข้ามาบาบัดด้วยตนเอง งาน บาบัดผู้ป่วยตดิ เฮโรอีน บหุ รี่ ท่ีมกี ารนาหลกั การศาสนบาบัดมาเป็นสว่ นหน่ึงในการบาบัดผู้ปว่ ย วัตถปุ ระสงค์ 1.เพ่อื นาเสนอมุมมองความคิดของพยาบาลวิชาชพี ชานาญการ แผนกยาเสพตดิ โรงพยาบาล ยะหร่งิ อาเภอยะหริ่ง จงั หวดั ปตั ตานี 2.เพื่อนาเสนอแนวทางของพยาบาลวิชาชีพชานาญการ แผนกยาเสพติด โรงพยาบาลยะหริง่ อาเภอยะหริ่ง จังหวัดปตั ตานี ในการบาบัดผปู้ ่วยโดยใชห้ ลกั ศาสนบาบัด ขอบเขตการศึกษา ศึกษาโดยการสัมภาษณ์เชิงลึกกับบุคคลท่ีมีหน้าที่ในการบาบัดผู้ติดสารเสพติด คือพยาบาล วิชาชพี ชานาญการและกลุ่มผูช้ ่วย จานวน 3 คน คาสาคัญ หลกั ศาสนบาบัด คอื ข้อปฏิบัติหรือทางนาไปสกู่ ารดับทกุ ข์

3 ผลการศกึ ษาและอภิปรายผลการศึกษา การศึกษาเร่ือง บทบาทของพยาบาลวิชาชีพในการบาบัดผู้ป่วยติดสารเสพติด โดยผู้ศึกษาได้ แบ่งการนาเสนอการศกึ ษาออกเปน็ ส่วน ส่วนท่ี 1 ลักษณะการทางานท่วั ไปของพยาบาลวชิ าชีพชานาญการ แผนกยาเสพติด ส่วนท่ี 2 ปัญหาในการทางาน ส่วนที่ 3 เทคนิคหรอื วธิ กี ารในการบาบัดรกั ษาผปู้ ว่ ยติดสารเสพติด สว่ นที่ 4 ความคิดเห็นหรอื ขอ้ เสนอแนะของผูส้ มั ภาษณ์ สว่ นที่ 1: ลกั ษณะการทางานทว่ั ไปของพยาบาลวชิ าชีพชานาญการ แผนกยาเสพตดิ การบาบัดผู้ป่วยติดยาเสพติดจะเป็นการทางานส่วนหน่ึงในแผนกของจิตเวช แต่จะมีการ ทางานเป็นเอกเทศ ซ่ึงทางกลุ่มผู้ทาการบาบัดของโรงพยาบาลยะหริ่ง อาเภอยะหร่ิง จังหวัดปัตตานี จะมีคลินิกเฉพาะทางที่ทาการรักษาผู้ป่วยติดสารเสพติด คือ คลินิกบ้านนัดพบ เป็นคลินิกทั่วไปท่ี ผูป้ ่วยติดสารเสพติดสามารถมาเขา้ รบั การบาบัด การเขา้ มาของผู้ปว่ ยจะมี 3 ระบบ คอื 1)สมัครใจ ผู้ป่วยที่ต้องการจะเลิกด้วยตัวเอง สามารถมารับคาปรึกษา และจะมีการบาบัด แบบปรับเปล่ียนพฤติกรรม จะไม่มีตัวยาที่เฉพาะให้ยกเว้นเป็นยาที่คลายอาการเสย้ี น เช่น ยาแก้ปวด เมอ่ื ย ยาแกไ้ ข้ 2) บังคับบาบดั บคุ คลทีโ่ ดนตารวจจบั และศาลมกี ารตดั สินใหม้ าบาบดั 3)จากจุดต่าง ๆ ทั้งผู้ป่วยนอกหรืออุบัติเหตุฉุกเฉิน ซ่ึงสารเสพติดท่ีส่วนมากมีผู้มาเข้ารับ บาบดั คือ บหุ รี่ กระทอ่ ม ยาบ้า และเฮโรอีน ต้ังแตอ่ ายุต่ากว่า 18 ปี จนกระท่งั 60 ปี โดยเฉลีย่ เยอะ ทีส่ ุดอยู่ในชว่ งอายุ 18-25 ปี และมีส่วนงานท่ีทางผู้บาบัดได้มีการร่วมกันกับทางโรงเรียน คือ โครงการ to be number one เป็นการเน้นเข้าหากลุ่มเส่ียงที่จะติดสารเสพติดโดยการไปให้ความรู้ เพื่อเป็นการป้องกันไม่ให้มี ผู้ตดิ สารเสพตดิ เพม่ิ มากข้นึ หรือบางคร้งั มกี ารเข้าไปบาบัดนักโทษในเรือนจา

4 ส่วนที่ 2: ปญั หาในการทางาน ประเด็นที่ 1 หากผู้ป่วยเป็นต่างศาสนิกจะมีความยากในการบัดบัด เน่ืองจากเขาไม่มีส่ิงยึด เหนี่ยวท่ีมัน่ คง ไม่มกี รอบทแี่ น่นอน ซง่ึ แตกตา่ งจากอิสลาม ประเด็นท่ี 2 ผู้ป่วยบางรายไม่ได้รับการดูแลใส่ใจจากครอบครัว หรือมีส่วนสัมพันธ์กับคลินิก น้อยมาก เป็นผลทาให้ขาดช่วงในการบาบัด แตกตา่ งกบั ครอบครัวที่ใส่ใจกบั ผ้ปู ่วยซึ่งมีโอกาสท่ีจะหาย เกือบ 100 เปอรเ์ ซน็ ต์ ประเดน็ ท่ี 3 ผทู้ ี่เขา้ มาบาบดั ส่วนใหญไ่ ร้จดุ มงุ่ หมายในชีวิต เลือ่ นลอย ไม่รู้จกั คณุ คา่ ในตวั เอง ประเด็นท่ี 4 ปัจจัยการเสพซ้ามาจากสาเหตุ 1)การมีความคิดลังเล เพราะเขามีความสุข อร่อย 2)เขาไม่มีสังคมหรือเพ่ือน ยาเท่าน้ันที่เขาต้องการ 3)เขาทุกข์ทรมาน เกิดอาการเส้ียนยา เจ็บปวดท้ังตวั เกดิ ภาวะชกั เกร็ง ฝันร้าย สว่ นท่ี 3 :เทคนคิ หรอื วิธีการในการบาบัดรกั ษาผ้ปู ่วยตดิ สารเสพตดิ บุคคลท่ีมีหน้าท่ีในการบาบัดผู้ป่วยติดสารเสพติด ส่ิงท่ีควรเรียนรู้และนาไปปฏิบัติให้การ ทางานออกมาสมั ฤทธ์ผิ ลน่ันคือหลัก 4 ร และ 3 ให้ ดังตาราง หลัก 4ร รู้รอบ ร้ตู ัวตน รู้ลึก รไู้ กล หลัก 3ให้ ให้รกั ใหอ้ ภยั ให้โอกาส วิธีการบาบดั ข้นั พน้ื ฐานคือการเข้ามาพูดคุย ให้คาปรึกษา โดยมกี ารนดั สัปดาห์ละ 2 ครั้ง ครง้ั ละ 30-45 นาที ส่วนผู้ป่วยที่ติดสารเสพติดเฮโรอีน จะมีการใช้ตัวยาทดแทน คือ Methadone เนื่องจากบุคคลเหล่าน้ีจะมีอาการเสี้ยนยาอย่างรุนแรง ปวดเมื่อย และอาจมีอาการทางจิตได้ อ้างอิง โดยนางสาว ก.(นามสมมติ) พยาบาลวิชาชีพชานาญการ แผนกยาเสพตดิ จงึ มีการให้ตัวยาทดแทนเพื่อ เป็นการบรรเทาและค่อยๆลดปริมาณของยาเพ่ือให้ผู้ป่วยหายขาดเป็นปกติ ซึ่งวิธีการในการบาบัด ผปู้ ว่ ยทีต่ ดิ สารเสพตดิ แต่ละประเภทมคี วามแตกตา่ งกนั ดงั ตารางต่อไปนี้ ประเภทสารเสพตดิ วธิ กี ารบาบดั เบ้อื งต้น 1.บหุ ร่ี นา้ กระท่อม ให้ชาหญ้าดอกขาว เพ่ือขับสารพิษ และมีการเรียก พูดคุย ให้คาปรึกษาที่คลินิก 2 อาทิตย์/คร้ัง หรือ 4 2.เฮโรอนี ครัง้ /เดอื น ให้ตวั ยาทดแทนคอื Methadone

5 และทางผู้บาบัดผู้ป่วยก็จะมีหลักสูตรของยาเสพติด จิตสังคมบาบัด เมทริกซ์โปรแกรม และ ศาสนบาบัด เป็นการนาอาหลักคิดและหลักปฏิบัติทางศาสนามาเป็นส่วนหน่ึงในการบาบัดผู้ป่วย ซึ่ง สิ่งสาคัญท่ีผู้ทาการบาบัดผู้ป่วยต้องระมัดระวัง คือ การวางตัวและการใช้คาพูด สิ่งไหนท่ีข้อมูลยังไม่ แน่ชัดห้ามพูด เน่ืองจากจะเป็นการทิ้งปัญหาหรือเปิดบาดแผลความเจ็บปวดให้กับผู้ป่วย อ้างอิงโดย นางสาวก. (นามสมมติ)พยาบาลวชิ าชีพชานาญการ แผนกยาเสพติด เครือ่ งมอื ทีไ่ ด้รับการตอบรับหรือเห็นการพัฒนาของผูป้ ว่ ยได้อย่างชัดเจน คือ กระบวนการศา สนบาบัด เป็นการนาอาหลักคิดและหลักปฏบิ ัติทางศาสนามาเป็นสว่ นหนึ่งในการบาบัดผู้ป่วย จึงขอ เสนอกระบวนการบาบัดผู้ปว่ ยติดสารเสพติดโดยใช้หลักศาสนธรรมมี 7 ข้ันตอน ดงั น้ี 1.พันธะสญั ญา เพื่อสร้างสมั พนั ธภาพทดี่ ีตอ่ กันระหวา่ งผูบ้ าบดั และผเู้ ข้ารับการบาบดั 2.ความเชือ่ ความศรทั ธา สรา้ งความเชื่อในเรือ่ งของพระเจ้า 3. สรา้ งแรงบันดาลใจ โดยใชก้ ระบวนการ Twelve-Steps Program ดังนี้ 1. We admitted we were powerless over alcohol—that our lives had become unmanageable. (ยอมรับวา่ เราไมม่ อี านาจ) 2. Came to believe that a Power greater than ourselves could restore us to sanity. (เช่ือ ว่าพลงั ทย่ี ง่ิ ใหญ่กวา่ ตัวเราจะทาให้เรากลบั มามสี ตอิ ีกคร้งั ) 3. Made a decision to turn our will and our lives over to the care of God as we understood Him. (ตัดสินใจทจ่ี ะเปลยี่ นความตงั้ ใจและชวี ิตของเราไปส่กู ารดแู ลลของพระเจา้ ) 4. Made a searching and fearless moral inventory of ourselves. (ค้นหาศลี ธรรมและความกล้า หาญของตวั เราเอง) 5. Admitted to God, to ourselves, and to another human being the exact nature of our wrongs. (ยอมรบั กับพระเจ้าต่อความผิดของตวั เราเองและผอู้ น่ื ) 6. Were entirely ready to have God remove all these defects of character. (พรอ้ มที่จะให้ พระเจา้ ลบความผดิ ) 7. Humbly asked Him to remove our shortcomings. (ขอพระองค์อยา่ งถ่อมใจเพ่อื ลบความ บกพร่อง) 8. Made a list of all persons we had harmed, and became willing to make amends to them all. (นึกถงึ บุคคลท่ีเราเคยทาร้ายและพร้อมทจ่ี ะชดใชใ้ ห้กบั พวกเขา)

6 9. Made direct amends to such people wherever possible, except when to do so would injure them or others. (แก้ไขต่อคนที่เราเคยทาร้าย) 10. Continued to take personal inventory and when we were wrong promptly admitted it. (ยอมรับตอ่ ความผดิ ) 11. Sought through prayer and meditation to improve our conscious contact with God, as we understood Him, praying only for knowledge of His will for us and the power to carry that out. (สวดมนต์และทาสมาธเิ พื่อปรับปรุงตวั เอง) 12. Having had a spiritual awakening as the result of these Steps, we tried to carry this message to alcoholics, and to practice these principles in all our affairs. (ฝึกฝนกจิ กรรมเหล่านใี้ นทกุ การกระทา) โปรแกรมสิบสองขั้นตอนคือชุดของหลักการช้ีนาท่ีสรุปแนวทางของการดาเนินการเพื่อการกู้ คืนจากการติดยาเสพติดการบังคับหรือปัญหาพฤติกรรมอ่ืน ๆ แต่เดิมเสนอโดย Alcoholics Anonymous (AA) เป็นวธิ ีการกคู้ นื จากโรคพษิ สรุ าเรื้อรัง สิบสองขัน้ ตอนได้รับการตีพิมพค์ รงั้ แรกในปี 1939 ในหนังสือ Alcoholics Anonymous: เรื่องราวของชายกว่าหน่ึงร้อยคนฟื้นตัวจากโรคพิษสุรา เรื้อรังไดอ้ ยา่ งไร วธิ ีน้ไี ดร้ บั การดัดแปลงและกลายเป็นรากฐานของโปรแกรมสิบสองขั้นตอนอื่น ๆ 4.ประเมินคนไข้ เพื่อเป็นการวัดระดับความสัมพันธ์ระหว่างเขากับพระเจ้า เป็นกิจกรรมกลุ่มประเมิน ความรู้สึก โดยต้ังคาถามจากไม้บรรทัด หากพระเจ้าอยู่ตรงหมายเลข 1 คุณอยู่ตรงส่วนไหนของไม้ บรรทัด 5.ทบทวน เพื่อเป็นการระลึกและปลดปล่อยบาปท่ีอยู่ในใจ โดยให้เขาสูดหายใจลึกๆ คิดทบทวน เรื่องราวในอดีตในส่ิงที่เคยทาผิดพลาด และจินตนาการเป็นภาพพร้อมต้ังชื่อแล้วนาสิ่งเหล่าน้ัน ไปใส่ ในกล่องท่ีล็อคกญุ แจแน่นหนาพร้อมพาไปทิ้งให้ไกลทีส่ ดุ เพ่อื เป็นการผอ่ นคลายและทาใหเ้ ขาสบายใจ 6.สรา้ งคุณค่าในตวั เอง โดยใช้ส่อื เป็นวดิ ที ศั น์ เร่ืองการสรา้ งมนษุ ย์ 7.การดุอาอ

7 สว่ นท่ี 4 :ความคดิ เหน็ และขอ้ เสนอแนะของผ้สู มั ภาษณ์ ผใู้ ห้สมั ภาษณค์ นที่ 1 “มองว่าเขาเป็นโรคหน่ึงท่ีเป็นโรคเร้ือรัง เราอย่าตัดสินเขาท้ังที่ไม่ได้มีการพิจารณาถึง สิ่งแวดล้อมรอบตัวที่เขาต้องเผชิญ ครอบครัว เพื่อน ซึ่งคนท่ัวไปถ้ามองบุคคลท่ีติดสารเสพติด เขาจะ มองแคด่ ้านดีหรือไมด่ ี แต่ถ้าคนทอ่ี ยจู่ ุดบาบัดเขาจะมอง 7 ทิศ กลายเปน็ วา่ ราเห็นใจเขา แลว้ กลุ่มคน เหลา่ นจี้ ะเป็นกลมุ่ ทดี่ อ้ ยโอกาส ขาดการศกึ ษา ถ้าหากสงั คมยงั ไมใ่ ห้โอกาส” “จาไว้นะถ้าจะรับงานยาเสพติดต้องมี 3 ให้ คือ ให้รัก ให้อภัย ให้โอกาส ถ้ามี 3 อย่างนี้เด็ก มันจะเปล่ียน ควรให้โอกาสเขา ซ่ึงตรงนี้คือหลักการของศาสนาเราเต็ม ๆ เราต้องให้เขาก่อน เหมือน เราเคยเกลยี ดใครสกั คนอลั ลอฮบอกวา่ ต้องรกั คนๆ น้ันเทา่ กับรกั ตัวเอง” และดังทีอ่ ัลลอฮฺ ได้ตรัสวา่ َ‫َوا ْل َكا ِظ ِم ْي ََن ا ْل َغ ْي ََظ َوا ْل َعا ِف ْي َنَ َع ِنَ النَّا ِ َس َوالَله يه ِح َب ا ْل هم ْح ِسنِ ْي َن‬ “และบรรดาผู้ข่มโทษและบรรดาผูอ้ ภยั แกเ่ พอื่ นมนษุ ย์ อัลลอฮฺนน้ั ทรงรักผกู้ ระทาดีทัง้ หลาย” (ซูเราะห์ อาลอี ิมรอน : 134) ‫ّل َّلاَه‬ ‫إََِّّل‬ ‫الذنهو ََب‬ ‫يَ ْغ ِف هَر‬ ‫َو َمن‬ ‫ِلذهنهوبِ ِه َْم‬ ‫فَا ْستَ ْغفَ هروا‬ ََ‫ّل َّلا‬ ‫َذ َك هروا‬ َ‫فَا ِح َش َة أَ َْو َظلَ هموا أَنفه َس هه ْم‬ ‫َوالَّ ِذي َنَ ِإ َذا َف َعلهوا‬ ‫َما فَعَلهوا َو هه ْمَ يَ ْع َل همو ََن‬ َ‫َو َل َْم يه ِصروا َعلَى‬ “บรรดาผ้ทู เ่ี ม่ือพวกเขากระทาสง่ิ ชั่วใด ๆ หรือ อยุติธรรมแก่ตัวเองแล้ว พวกเขากร็ าลึกถึงอัลลอฮ์ แลว้ ขออภัยโทษในบรรดาความผิดของพวกเขา และใครเล่าท่ีจะอภัยโทษบรรดาความผิดท้ังหลายให้ได้ นอกจากอลั ลอฮ์แลว้ และพวกเขามไิ ดด้ อ้ื รัน้ ปฏบิ ัติในสงิ่ ที่เขาเคยปฏบิ ัติมาโดยที่พวกเขารูก้ นั อยู่” (ซเู ราะห์ อาลีอมิ รอน : 135) ผใู้ หส้ มั ภาษณ์คนที่ 2 “เริ่มต้นการทางาน ปีแรกก็มาทางานที่นีเ้ ลย แรกๆก็ไม่เข้าใจระบบการทางานของยาเสพติด แต่ก็ศึกษาไปเรื่อย ๆ ทั้งจากคู่มือต่าง ๆ และส่วนใหญ่คนไข้ท่ีมาหาเราจะเป็นอิสลาม น้อยมากที่เป็น พทุ ธ บางคนเขามาดว้ ยความตั้งใจตง้ั แต่แรก แรงจงู ใจของเขาสามารถเลกิ ไดง้ ่าย” “คนปว่ ยท่ัวไปเราใช้ยารักษา แต่โรคนถ้ี า้ ใจไม่เข้มแข็งก็ยากไม่สามารถเลิกได้” “สาเหตุที่ทาให้เด็กหันเข้าสู่ยาเสพติด เนื่องจากภาวะครอบครัวแตกแยก พ่อแม่หย่าร้าง พ่อ แมท่ างานตา่ งถิน่ สว่ นตวั เดก็ พอเริม่ ย่างเข้าสอู่ ายุ 13-14 เรม่ิ เขา้ กลุ่มวยั รนุ่ เพือ่ นหลากหลายท้งั ดีและ ไม่ด”ี

8 “เด็กคนนงึ สามารถปรับเปลีย่ นได้ อย่ามองแคว่ ่าเขาเป็นเด็กตดิ ยา แตเ่ ขาแค่ไมม่ ีจดุ มุ่งหมาย ที่เขาอยากเปลี่ยน อยากให้เปิดโอกาสให้เด็กคนนึงได้เปล่ียนแปลงตัวเอง และถ้าชุมชนเข้ามามีส่วน ร่วมมากขึ้น ไม่ปล่อยปละละเลย ก็จะเป็นกาลังสาคัญ เนื่องจากคนในชุมชนรู้บริบทหรือการเป็นอยู่ ของเด็กเป็นยังไง” ผ้ใู ห้สัมภาษณ์คนท่ี 3 “บางคนกลัวที่จะทางาน เขารู้สึกกลัวว่าผู้เสพเขาจะมาคุกคามเรา กลัวผู้ค้าจะมาทาร้าย ซ่ึง ในท่ีน้ีเราจะช้ีแจงเลยว่าเราไม่ได้เก่ียวข้องกับกฎหมาย เราแค่จะมาบาบัดคุณ เราไม่ถามว่าคุณไปซื้อ ยาท่ีไหน เขาก็จะปกติ ยังไม่เคยเจอคนที่มาทาร้ายเรามีแต่ก้าวร้าวแต่เขาไม่กล้าทาร้าย เขาให้เกียรติ ด้วยซ้า อยากให้คนมองมันคือการช่วยเหลือในการจะดึงคนๆนึงที่เคยหลงผิดแล้วให้กลับมาเป็นคนดี มันคือได้บุญกุศลย่ิงใหญ่ คนมักจะกลัวไม่กล้าไม่ชิน แรกๆก็ไม่ชิน แต่เขาก็ไม่ได้น่ากลัวอย่างท่ีคิด เขา คอื คนปกติมีหลายด้านทั้งดีและไม่ดี ถ้าเราคยุ กับเขาได้ เขา้ ใจเขา เขาจะเปิดใจให้เรา แล้วเขาจะบอก ทุกอย่าง เราจงึ ต้องใช้ใจแลกใจถ้าเรามัวแต่อคติเราจะทางานไม่ได้” สรปุ ผล จากการศึกษางานวิจัยเรือ่ งบทบาทของพยาบาลวิชาชีพ แผนกยาเสพติด ในการบาบัดผปู้ ว่ ย มีวตั ถุประสงค์เพื่อนาเสนอมุมมองความคิดของพยาบาลวชิ าชีพชานาญการ แผนกยาเสพติด และเพ่ือ นาเสนอแนวทางของพยาบาลวิชาชีพชานาญการ แผนกยาเสพติด ในการบาบัดผู้ป่วยโดยใช้หลักศา สนบาบัด เป็นวิธีการศึกษาเชิงคุณภาพเก็บข้อมูลจากกรณีศึกษา การทางานของพยาบาลวิชาชีพ ชานาญการ แผนกยาเสพติด โรงพยาบาลยะหริ่ง อาเภอยะหร่ิง จังหวัดปัตตานี จานวน 3 คน โดย วธิ กี ารสัมภาษณ์ ซึง่ สรุปผลการศกึ ษาออกเป็น 6 ส่วนดงั นี้ สว่ นท่ี 1 ลกั ษณะการทางานทั่วไปของพยาบาลวิชาชพี ชานาญการ แผนกยาเสพติด จากการศึกษา พบว่า การทางานด้านการบาบัดยาเสพติดเป็นการใหค้ าปรึกษา และจะมีการ บาบดั แบบปรบั เปล่ียนพฤติกรรมเพ่ือให้ผู้ปว่ ยสามารถเลิกยาเสพตดิ และไม่กลับไปเกี่ยวข้องกับยาเสพ ติด การเข้ามาบาบัดยาเสพติดของผู้ป่วยน้ันมาจากทั้งแบบสมัครใจ บังคับบาบัด และถูกส่งตัวมาจาก แผนกผู้ป่วยนอกหรือแผนกฉุกเฉิน ซ่ึงจะเห็นได้ว่างานบาบัดยาเสพติดจะไปเก่ียวข้องกับทุกส่วนของ โรงพยาบาลหากผู้ปว่ ยที่มารบั การรักษามสี ่วนเกยี่ วข้องกบั ยาเสพตดิ และงานในสว่ นน้ยี งั เก่ียวข้องกับ หลายหน่วยงานทั้ง ทหาร กระทรวงมหาดไทย และสาธารณสขุ

9 สว่ นที่ 2 ปัญหาในการทางาน จากการศึกษา พบว่า ปัญหาที่พบในกระบวนการหรือขั้นตอนในการบาบัดผู้ป่วยติดสารเสพ ติดคือผู้ป่วยท่ีเป็นต่างศาสนิกผู้บาบัดต้องเรียนรู้ทักษะหรือเน้ือหาที่เชื่อมโยงกับหลักความเช่อื มั่นของ ผู้ป่วยมากข้ึน เพื่อเป็นการเข้าถึงจิตวิญญาณของผู้ป่วย และปัญหาท่ีเป็นสาเหตุทาให้ผู้ป่วยไม่มาตาม กาหนดการรักษาน่ันคือการไม่ได้รับการดูแลเอาใจใส่จากคนในครอบครัวหรือคนใกล้ชิด ซึ่งส่วนใหญ่ จะเป็นบุคคลท่ีมีปัญหาครอบครัวแตกแยก พ่อแม่หย่าร้าง หรือพ่อแม่ทางานต่างถ่ิน และท่ีสาคัญคือ การเข้าร่วมกับกลมุ่ เพื่อนทไ่ี ม่ดี ท้ังยังส่งผลต่อการเสพซา้ ทเี่ ปน็ ปญั หาที่พบบอ่ ยในการบาบัด สว่ นที่ 3 เทคนคิ หรือวธิ ีการในการบาบดั รักษาผ้ปู ว่ ยติดสารเสพตดิ จากการศึกษา พบว่า กระบวนการสร้างความพร้อมของผู้ทาการบาบัดผู้ป่วยติดสารเสพติด เป็นขั้นตอนที่สาคัญ เน่ืองจากเป็นการสร้างความเช่ือม่ันและไว้วางใจซึ่งกันและกัน ส่วนข้ันตอนหรือ วิธีการบาบัดจะมีความแตกต่างกันออกไปขึ้นอยู่กับชนิดของยาเสพติด และความพร้อมทางด้าน ร่างกายและจิตใจของผู้ป่วย สว่ นท่ี 4 ความคดิ เห็นหรอื ขอ้ เสนอแนะของผสู้ มั ภาษณ์ จากการศึกษา พบว่า การสร้างทัศนคติในการมองผู้ป่วยติดสารเสพติดมีส่วนช่วยและมอบ โอกาสในการเปลีย่ นแปลงตนเองของผู้ป่วยได้ ข้อเสนอแนะ บทความวิชาการเร่ืองบทบาทของพยาบาลในการบาบัดผู้ป่วยมีประเด็นข้อเสนอแนะจากการศึกษา ดงั น้ี 1.ข้อเสนอแนะจากการศึกษาของผู้ทาการศึกษาพบว่า ชุมชนเป็นแหล่งสาคัญท่ีจะช่วยกันดูแลให้ เยาวชนของตนหลีกเล่ียงหรือห่างไกลจากยาเสพติด เน่ืองจากเป็นสังคมท่ีรู้บริบทการเป็นอยู่ของ เยาวชนในพ้ืนท่ี 2.ควรมีการจัดกิจกรรมให้กับผู้มาบาบัด เช่น ครอบครัวสัมพันธ์ การใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ การ ใชช้ ีวติ อย่างพอเพยี งหลกี เลย่ี งอบายมขุ ฯลฯ 3.ควรมีการปรับเปลี่ยนทัศนคติต่อผู้ติดสารเสพติด เพื่อเป็นการมอบโอกาสในการใช้ชีวิตในสังคม ปจั จุบนั 4.ควรมนี กั จิตวทิ ยาเขา้ มามีบทบาทในการดูแลผปู้ ว่ ยติดสารเสพติด

10 บรรณานุกรม หนังสือ: กลมุ่ งานพฒั นาระบบการพัฒนาพฤตินสิ ยั . (2552). รายงานการวจิ ยั เรือ่ งปัญหาการกระทาผดิ ซ้าจากรว้ั สถานพินิจสู่กาแพงเรือนจา. กรุงเทพฯ: บพิธการพมิ พ์. สะปีนะ๊ ไม้แกว้ . พยาบาลวชิ าชีพชานาญการ แผนกยาเสพตดิ . สัมภาษณ์, 16 ตุลาคม 2562. สมาคมนกั เรียนเกา่ อาหรบั ประเทศไทย. (2542). พระมหาคมั ภีร์อัลกรุ อานพรอ้ มความหมายภาษาไทย.อัล มะดนี ะฮฺอลั มุเนาวะเราฮฺ: ศูนยก์ ษตั รยิ ์ฟาฮัด เพือ่ การพิมพอ์ ลั กุรอาน สบื ค้นออนไลน์: Nicolle Monico. The 12 Steps of Alcoholics Anonymous (AA).http://www.alcohol.org/ สืบคน้ เมอื่ วันที่ 6/11/2562