พระสุริโยทัย

พระสรุ ิโยทยั ................. ๑

พระสุริโยทัย................. ๒ หนังสอื ส่งเสรมิ การอา่ น รายวิชาประวตั ิศาสตรช์ าตไิ ทย ระดบั ช้ันมธั ยมศกึ ษาตอนต้น เร่ือง พระสรุ โิ ยทัย โดย นายประสทิ ธ์ิ ตงั้ ประเสริฐ ตำแหน่งครู ชำนาญการพเิ ศษ กศน.อำเภอเมอื งนครราชสมี า

พระสุรโิ ยทยั ................. ๓ คำนำ หนังสอื สง่ เสริมการอา่ น เรื่อง พระสรุ โิ ยทัย จดั ทำขึ้นเพอ่ื ใชป้ ระกอบเปน็ สอื่ การจดั การเรยี นรู้ในรายวิชาประวตั ศิ าสตรช์ าติไทย ซ่งึ ผู้จัดทำได้ดัดแปลงและเขียนรายละเอียดขึ้นใหม่โดยอิงกับข้อมูลทางประวัติศาสตร์ชาติไทยที่ได้มีการบันทึกไว้เป็นหลักฐาน และ วาดภาพประกอบข้อมูลเพื่อให้หนังสือมีความน่าสนใจ และผู้เรียนสามารถเห็นภาพจากการอ่านได้ชัดเจนขึ้น จุดประสงค์ในการจัดทำ หนังสือ เรื่อง พระสุริโยทัย ผู้จัดทำมีวัตถุประสงค์เพื่อให้เยาวชนรุ่นหลังได้ใช้ศึกษาและอ่านได้ด้วยตนเอง เพื่อให้เห็นถึงคุณค่าของ ประวตั ิศาสตร์ เกิดความรกั ชาติศาสตร์กษัตรยิ ์ ท่ที รงกอบกูเ้ อกราชของชาติไทยไว้ โดยยอมสละพระชนชีพ ซ่ึงหนังสือส่งเสริมการอ่าน เรื่อง พระสุริโยทัย ถือเป็นสื่อการจัดการเรียนการสอนทางอิเล็คทรอนิค ที่ผู้เรียนและผู้สนใจสามารถอ่านได้ด้วยตนเองตลอดเวลา เนื่องจากเปน็ หนงั สือส่งเสรมิ การอา่ นอิเล็คทรอนิค ซึ่งเหมาะสมกับสภาพสังคมในปัจจบุ ันท่ีมกี ารใช้สอ่ื อเิ ล็คทรอนคิ กนั อยา่ งกวา้ งขวาง ผู้จัดทำหวังเป็นอย่างยิ่งวา่ หนังสอื ส่งเสริมการอา่ น เรอ่ื ง พระสรุ โิ ยทัย จะเป็นประโยชน์กบั ผเู้ รยี น ผูท้ ส่ี นใจ ครูผ้สู อนและบุคลากร ทางการศึกษา สามารถใช้ประกอบการเรียนรู้เกี่ยวกับประวัติศาสตร์ชาติไทยด้วยตนเองได้ในทุกท่ี ทุกเวลา และเป็นสื่อการเรียนรู้ ทสี่ ามารถสร้างองค์ความรู้ให้กบั ผอู้ า่ นได้ นายประสิทธิ์ ตัง้ ประเสริฐ ผู้จดั ทำ

พระสรุ ิโยทยั ................. ๑

พระสรุ โิ ยทยั ................. ๒ นงคราญองค์เอกแกว้ กระษัตรยี ์ มานมนัสกตั เวที ยง่ิ ล้ำ เกรงพระราชสวามี มลายพระ ชนม์ เฮย ขับคเชนทรเข่นคำ้ สะอกึ สู้ดสั กร

พระสรุ ิโยทยั ................. ๓

พระสรุ ิโยทัย................. ๔ ปีพุทธศักราช ๒๐๓๔ – ๒๐๗๒ ในสมัยสมเด็จพระรามาธบิ ดีที่ ๒ ราชอาณาจักรอโยธยา มีกษัตริย์ครองราชย์ ๒ พระองค์ด้วยกัน คือ สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ ครองกรุงอโยธยาศรีรามเทพนคร ส่วนพระอนุชาคือ พระอาทิตยา ครองเมืองพษิ ณุโลก อันเป็นราชธานี ฝ่ายเหนอื

พระสรุ ิโยทยั ................. ๕

พระสรุ โิ ยทัย................. ๖ พระอาทิตยา มีพระโอรส คือ พระเฑียรราชา (ต่อมาดำรง อิสริยยศเป็นพระเยาวราช) ได้อภิเษกสมรสกับเจ้านายฝ่ายเหนือ แห่งราชวงศ์พระร่วง พระนามว่า พระสุริโยทัย มีพระโอรสและ พระธิดารวมทั้งสิ้น ๕ พระองค์ คือ พระราเมศวร พระมหินทร์ พระสวัสดริ าช (พระวิสุทธิกษัตริย์) พระบรมดิลก และพระเทพกษตั รี

พระสรุ ิโยทยั ................. ๗

พระสุรโิ ยทยั ................. ๘ ปีพทุ ธศักราช ๒๐๗๒ สมเดจ็ พระรามาธิบดที ่ี ๒ สน้ิ พระชนม์ พระอาทิตยาวงศ์ทรงขึ้นครองราชย์ต่อ ทรงพระนามว่า สมเด็จ พระบรมราชาหน่อพทุ ธางกูร และเสดจ็ ยา้ ยราชวงศ์จากพิษณุโลก มาประทับที่กรุงศรีอยุธยา ส่วนพระโอรส คือ พระเฑียรราชา ดำรงพระอิสริยยศเป็นพระเยาวราช ประทับอยู่ ณ วังชัย . พรอ้ มพระสุริโยทัย พระมเหสี พระโอรส และพระธดิ า

พระสรุ ิโยทยั ................. ๙

พระสุริโยทยั ................. ๑๐ ต่อมาสมเด็จพระบรมราชาหน่อพุทธางกูร สิ้นพระชนม์ด้วย ไข้ทรพิษ พระรัฎฐาธิราชกุมารพระโอรสวัย ๔ พรรษา เป็นผู้ข้ึน ครองราชย์ บ้านเมืองระส่ำระสาย และถูกปกครองโดยขุนนางทุจริต พระไชยราชาผู้ดำรงพระยศเปน็ พระอุปราช จงึ สำเร็จโทษพระรัฎฐาธิราช ตามราชประเพณโี บราณ และขึ้นครองราย์แทน พรอ้ มแต่งต้ังพระเฑยี รราชา เป็นพระอปุ ราชแทนพระองค์ บ้านเมอื งจงึ สงบสขุ อีกครัง้ หน่ึง

พระสรุ ิโยทยั ................. ๑๑

พระสุรโิ ยทยั ................. ๑๒ ระหว่างนั้นท้าวศรีสุดาจันทร์ พระมเหสีของพระไชยราชา ลักลอบมีความสัมพันธ์กับขุนชินราชผู้ดูแลหอพระ และร่วมกัน วางยาพิษปลงพระชนม์พระไชยราชา พระยอดฟ้าโอรสของ พระไชยราชาจึงได้ขึ้นครองราชย์สืบต่อมา ในขณะที่มีพระชนม์ ๑๐ พรรษา ต่อมาด้วยความลุ่มหลงในตัวขุนชินราช ท้าวศรีสุดาจันทร์ จึงจัดการปลงพระชนม์พระยอดฟ้า และสถาปนาขุนชินราช เปน็ กษัตริยท์ รงพระนามวา่ ขนุ วรวงศา

พระสรุ ิโยทยั ................. ๑๓

พระสุริโยทัย................. ๑๔ ท้าวศรีสุดาจันทร์ และขุนวรวงศา ใช้อำนาจกำจัดทุกคน ที่ไม่เห็นด้วยกับการกระทำของพระนาง จึงทำให้พระเฑียรราชา ทรงผนวชเพื่อเลี่ยงภัย พระสุริโยทัยครองพระองค์อยู่ในวังโดยมี ขุนพิเรนทรเทพ ขุนอินทรเทพ หมื่นราชเลขานอกราชการ หลวงศรียศ คอยดูแลคุ้มกันภัยให้ และต่อมาได้ร่วมกันปลงพระชนม์ขุนวรวงศา และท้าวศรีสุดาจันทร์ พร้อมอัญเชิญพระเฑียรราชาให้ลาสิกขา และขึ้นครองราชย์แทน ทรงพระนามว่า สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ พระมเหสีคอื พระสุริโยทัย ไดร้ บั การสถาปนาเป็นสมเด็จพระศรสี ุรโิ ยทยั

พระสรุ ิโยทยั ................. ๑๕

พระสรุ โิ ยทัย................. ๑๖ ในปี ๒๐๙๑ หลงั ครองราชย์ได้ ๗ เดือน พระเจา้ ตะเบงชะเวต้ี (พระเจ้าหงสาวดี) กษัตริย์พม่า แผ่ขยายอำนาจรุกรานไทย เดินทัพ มายงั อยุธยา ทางด่านเจดียส์ ามองค์ สมเด็จพระมหาจกั รพรรดิได้ออกไป ตั้งทัพรอข้าศึกที่ทงุ่ ภูเขาทอง สมเด็จพระศรีสุริโยทยั มีความเปน็ ห่วง พระสวามีย่งิ นกั เพราะร้วู ่ากำลงั พลทางฝา่ ยพมา่ มีมากมายกวา่ ฝ่ายไทย หลายเท่า จงึ ปลอมพระองค์เป็นชายออกร่วมทำศึกด้วย โดยมพี ระราเมศวร และพระมหินทราธิราชพระราชโอรส ตามเสด็จในกองทัพครัง้ น้ดี ว้ ย

พระสรุ ิโยทยั ................. ๑๗

พระสรุ โิ ยทยั ................. ๑๘ ระหว่างศึก พระเจ้าแปร แม่ทัพพม่าที่ตั้งค่ายอยู่ทุ่งมะขามหย่อง ออกอุบายล่อให้กองทัพฝ่ายไทยตกอยู่ในวงล้อม แล้วซุ่มโจมตี จนทัพไทยแตกพ่ายถอยร่น ทัพพม่าเห็นโอกาสได้เปรียบ พระเจ้าแปรจึงรีบไลช่ ้างเข้าเข้ารุกไล่ ช้างทรงของสมเด็จพระมหา จกั รพรรดิ อย่างกระชน้ั ชิด

พระสรุ ิโยทยั ................. ๑๙

พระสรุ โิ ยทยั ................. ๒๐ สมเด็จพระศรสี รุ โิ ยทัย เหน็ พระสวามีเสียทีแกข่ า้ ศกึ และกำลัง ได้รับอันตรายจึงรีบไล่ช้างพระที่นั่งเข้าขวางพระเจ้าแปรอย่าง รวดเร็ว ซึ่งเป็นจังหวะเดียวกันกับที่พระเจ้าแปรใช้พระแสงของ้าว ฟาดฟันลงมาด้วยคิดว่าเป็นชาย ถูกพระอังสะขาดสะพายแล่ง สิ้นพระชนม์บนคอชา้ ง เมื่อวันอาทิตย์ ขึ้น ๖ ค่ำ เดือน ๔ ปีจุลศักราช ๙๑๐ (ตรงกบั ปีทางสุรยิ คติ คอื วนั ที่ ๓ กุมภาพนั ธ์ พ.ศ. ๒๐๙๒)

พระสรุ ิโยทยั ................. ๒๑

พระสรุ ิโยทัย................. ๒๒ พระราเมศวร และพระมหินทราธิราช ผู้เป็นพระราชโอรสทั้งสอง พระองค์ ได้ไล่ช้างฝ่าวงล้อมข้าศึก เข้าไปกันพระศพของสมเด็จ พระสุริโยทัยออกจากสนามรบกลับสู่พระนคร และอัญเชิญพระศพ ไว้บริเวณสนามหลวงภายในเขตพระราชวังหลัง เสร็จศึกสงคราม สมเดจ็ พระมหาจกั รพรรดิไดจ้ ัดพิธีทรงปลงพระศพอย่างสมเกียรติ

พระสรุ ิโยทยั ................. ๒๓

พระสุรโิ ยทยั ................. ๒๔ สมเด็จพระมหาจักรพรรดิ ทรงเสียพระทัยจากเหตุการณ์ ในครั้งนี้มาก โปรดฯ ให้สร้างเจดีย์ศรีสุริโยทัยรูปทรงพระเจดีย์ ย่อเหลี่ยมไม้สิบสอง เพื่อบรรจุพระอัฐของพระนางขึ้นไว้เป็น ราชอนุสรณ์ถึงวีรกรรมแห่งความกล้าหาญและจงรักภักดี และ สถาปนาสถานท่ปี ลงพระศพข้นึ เป็นวัด ขนานนามว่า วดั สบสวรรค์ หรอื วัดสวนหลวงสบสวรรค์

พระสรุ ิโยทยั ................. ๒๕