คู่มือการดูแลบำรุงรักษาคอมพิวเตอร์เบื้องต้น

คาํ นํา ในปัจจุบนั จะเห็นไดว้ า่ ในสงั คมของไทยหรือรวมไปถึงทว่ั โลก ผคู้ นใชค้ อมพิวเตอร์ทุกวนั และทุกเวลา แต่หารู้ไม่วา่ ในการใชง้ านในแต่ละวนั เครื่องคอมพิวเตอร์กจ็ ะมีการเสื่อมชาํ รุดไปตาม สภาพระยะเวลาท่ีใชง้ าน หรืออาจจะมีส่ิงสกปรกหรือฝ่ นุ เขา้ ไปอาศยั อยใู่ นเครื่องคอมพิวเตอร์และ อปุ กรณ์น้นั ๆ ท่ีสามารถจบั ตอ้ งได้ อาทิเช่น แรม การ์ดจอ พาวเวอร์ซพั พลาย คียบ์ อร์ด เมาส์ หนา้ จอ เป็ นตน้ ซ่ึงเป็ นปัญหาใหญ่สําหรับผูท้ ่ีใช้งานคอมพิวเตอร์ออและสําหรับคนส่วนมากที่ยงั ไม่รู้ วิธีการถอดอุปกรณ์มาเช็ดทาํ ความสะอาดอยา่ งถูกตอ้ งหากทาํ ผิดพลาดอาจจะตอ้ งเสียค่าใชจ้ ่ายเพิ่ม จาํ นวนมากหรืออาจจะตอ้ งยกเคสไปท่ี ร้านซ่อม น้ันหมายความว่าเราอาจจะตอ้ งเสียค่าใชจ้ ่ายใน การซ่อมเพ่ิมมากข้ึนอีกจาํ นวนหน่ึงดงั น้นั หอ้ งปฏิบตั ิการคอมพิวเตอร์โรงเรียนประเทียวิทยาทานด จึงไดจ้ ดั ทาํ การจดั การความรู้คู่มือดูแลรักษาเครื่องคอมพวิ เตอร์เบ้ืองตน้ ข้ึนเพื่อท่ีจะคงประสิทธิภาพ และยดื อายกุ ารใชง้ านของเคร่ืองคอมพวิ เตอร์ใหม้ ีระยะเวลาในการใชง้ านไดอ้ ยา่ งยาวนานยง่ิ ข้ึน ผู้จัดทํา ห้องปฏบิ ัตกิ ารคอมพวิ เตอร์โรงเรียนประเทยี บวทิ ยาทาน

สารบญั หน้า ก เรื่อง ข คาํ นาํ 1 สารบญั 1 วธิ ีการบาํ รุงรักษาคอมพวิ เตอร์ 2 การทาํ ความสะอาดระบบคอมพวิ เตอร์ 3 สาเหตุท่ีทาํ ใหเ้ ครื่องพีซีเกิดความเสียหาย 3 สนามแม่เหลก็ 4 สัญญาณรบกวนในสายไฟ 4 แรงดนั ไฟเกิน 5 แรงดนั ไฟตก 5 ไฟฟ้าสถิต 6 น้าํ และสนิม 7 การบาํ รุงรักษาตวั เครื่องทวั่ ๆ ไป 7 การบาํ รุงรักษา Hard Disk 8 การบาํ รุงรักษา Disk Drive 8-9 การบาํ รุงรักษา Floppy Disk การบาํ รุงรักษา Moniter 9-10 การบาํ รุงรักษา Inkjet & Dotmatrix Priter 10 การบาํ รุงรักษา Laser Printer

วธิ ีการบํารุงรักษาคอมพวิ เตอร์และอปุ กรณ์ เมื่อใชไ้ ประยะหน่ึงจะมีการเส่ือมชาํ รุดไปตามสภาพระยะเวลาท่ีใชง้ าน ผูใ้ ชค้ อมพิวเตอร์ จึงควรเอาใจใส่ ดูแลและบาํ รุงรักษาอย่างเหมาะสมสม่าํ เสมอเพ่ือเพิ่มอายุการใช้งานของเคร่ือง คอมพิวเตอร์ซ่ึงจะช่วยให้สามารถประหยดั งบประมาณในการซ่อมบาํ รุงหรือการเปล่ียนอุปกรณ์ สิ่งแวดลอ้ มท่ีเหมาะสมท่ีคอมพิวเตอร์ของคุณจะทาํ งานไดด้ ีน้นั คืออยา่ งไร เช่น ในหอ้ งคอมพวิ เตอร์ ของคุณควรจะมีอุณหภูมิสูงเท่าไรมีความช้ืนไม่เกินเท่าไร ขีดจาํ กดั ของการทาํ งานเป็ นอย่างไร ระยะเวลาในการทาํ งานของเคร่ืองเป็นอยา่ งไรดดดงั น้นั หอ้ งทาํ งานดา้ นคอมพวิ เตอร์จึงควรเป็นหอ้ ง ปรับอากาศท่ีปราศจากฝ่ นุ และความช้ืน ซอฟตแ์ วร์ แผน่ ดิสกท์ ี่เกบ็ ซอฟตแ์ วร์ และไฟลข์ อ้ มูล หรือ สารสนเทศน้ันอาจเสียหายได้ ถา้ หากว่าแผ่นดิสก์ไดร้ ับการขีดข่วน ไดร้ ับความร้อนสูงหรือตก กระทบกระแทกแรง ๆ ส่ิงท่ีทาํ ลายซอฟตแ์ วร์ไดแ้ ก่ความร้อน ความช้ืน ฝ่ นุ ควนั และการฉีดสเปรย์ พวกนา้ํ ยาหรือนา้ํ หอม ต่าง ๆ เป็นตน้ การทาํ ความสะอาดระบบคอมพวิ เตอร์ 1. ไม่ควรทาํ ความสะอาดเคร่ืองคอมพิวเตอร์ในขณะท่ีเครื่องยงั เปิ ดอยถู่ า้ คุณจะทาํ ความ สะอาดเคร่ืองควรปิ ดเคร่ือง ก่อนลงมือทาํ ความสะอาด 2. อยา่ ใชผ้ า้ เปี ยก ผา้ ชุ่มนา้ํ เชด็ คอมพิวเตอร์อยา่ งเดด็ ขาด ใชผ้ า้ แหง้ ดีกวา่ 3. อยา่ ใชส้ บู่ น้าํ ยาทาํ ความสะอาดใด ๆ กบั คอมพวิ เตอร์ เพราะจะทาํ ใหร้ ะบบของเครื่อง เกิดความเสียหาย 4. ไม่ควรฉีดสเปรยใ์ ด ๆ ไปท่ีคอมพวิ เตอร์ แป้นพมิ พ์ และอปุ กรณ์ต่าง ๆ 5. ไม่ควรใชเ้ ครื่องดูดฝ่ นุ กบั คอมพวิ เตอร์ และอปุ กรณ์ประกอบอ่ืน ๆ 6. ถา้ คุณจาํ เป็นตอ้ งทาํ ความสะอาดเคร่ืองคอมพวิ เตอร์ โปรดใชอ้ ุปกรณ์ทาํ ความสะอาด ที่ คูม่ ือแนะนาํ ไวเ้ ท่าน้นั 7. ไม่ควรดื่มน้าํ ชา กาแฟ เครื่องดื่มต่าง ๆ ในขณะที่ใชค้ อมพวิ เตอร์ 8. ไม่ควรกินของคบเค้ียวหรืออาหารใด ๆ ขณะทาํ งานดว้ ยเครื่องคอมพวิ เตอร์

สาเหตุที่ทําให้เคร่ืองพซี ีเกดิ ความเสียหาย ความร้อนที่เป็นสาเหตุทาํ ใหค้ อมพิวเตอร์มีปัญหาส่วนใหญ่เกิดจากความร้อนของอปุ กรณ์ อิเลก็ ทรอนิกส์บนเมนบอร์ดของคอมพิวเตอร์เองวธิ ีแกป้ ัญหาออคือออจะตอ้ งรีบระบายความร้อนที่ เกิดจากอุปกรณ์ต่าง ๆ ออกไปใหเ้ ร็วที่สุด วธิ ีแกไ้ ข • พดั ลมระบายความร้อนทุกตวั ในระบบ ตอ้ งอยใู่ นสภาพดี 100 เปอร์เซ็นตอ์ ุณหภูมิท่ี เหมาะสมที่สุดควรจะอยรู่ ะหวา่ ง 60-70 องศาฟาเรนไฮต์ • ใชเ้ พาเวอร์ซพั พลาย ในขนาดท่ีถูกตอ้ ง • ใชง้ านเคร่ืองในยา่ นอุณหภมู ิท่ีปลอดภยั อยา่ ต้งั อยใู่ นบริเวณที่มีแสงแดดส่องถึงเป็น เวลานานๆ ฝ่ นุ ผง เป็นท่ีทราบกนั ดีวา่ ในอากาศมีฝ่ นุ ผงกระจดั กระจายอยใู่ นทุกๆ ท่ี ฝ่ นุ ผงที่เกาะติดอยบู่ น แผงวงจรของคอมพิวเตอร์ทาํ หนา้ ท่ีเสมือนฉนวนป้องกนั ความร้อน ทาํ ใหค้ วามร้อนท่ีเกิดข้ึนใน ระบบไม่สามารถระบายออกสู่สภาพแวดลอ้ มภายนอกนอกจากน้ีอาจไปอดุ ตนั ช่องระบายอากาศ ของเพาเวอร์ซพั พลายหรือฮาร์ดดิสคห์ รืออาจเขา้ ไปอยรู่ ะหวา่ งแผน่ ดิสคก์ บั หวั อา่ นทาํ ใหแ้ ผน่ ดิสค์ หรือหวั อา่ นเกิดความเสียหายได้ วิธีแกไ้ ข • ควรทาํ ความสะอาดภายในเครื่องทุก 6 เดือน หรือทุกคร้ังท่ีถอดฝาครอบ • ตวั ถงั หรือ ชิ้นส่วนภายนอกอาจใชส้ เปรยท์ าํ ความสะอาด • วงจรภายในใหใ้ ชล้ มเป่ าและใชแ้ ปรงขนอ่อนๆ ปัดฝ่ นุ ออก • อยา่ สูบบุหรี่ใกลเ้ ครื่องคอมพวิ เตอร์

สนามแม่เหลก็ แม่เหลก็ สามารถทาํ ใหข้ อ้ มูลในแผน่ ดิสกห์ รือฮาร์ดดิสกส็ ูญหายไดอ้ ยา่ งถาวรแหลง่ ท่ีให้ กาํ เนิด สนามแม่เหลก็ ในสาํ นกั งานมีอยมู่ ากมาหลายประเภท อาทิเช่น • แม่เหลก็ ติดกระดาาบนั ทึกบนตูเ้ กบ็ แฟ้ม • คลิปแขวนกระดาษแบบแม่เหลก็ • ไขควงหวั แมเ่ หลก็ • ลาํ โพง • มอเตอร์ในพรินเตอร์ • UPS วธิ ีแกไ้ ข • ควรโยกยา้ ยอปุ กรณ์ที่มีกาํ ลงั แม่เหลก็ มาก ๆ ใหห้ ่างจากระบบคอมพวิ เตอร์ สัญญาณรบกวนในสายไฟฟ้า สญั ญาณรบกวนในสายไฟฟ้ามีหลายลกั ษณะ อาทิเช่น • แรงดนั เกิน • แรงดนั ตก • ทรานเชียนต์ • ไฟกระเพือ่ ม

แรงดนั ไฟเกนิ ในกรณีท่ีเครื่องของท่านไดร้ ับแรงดนั ไฟฟ้าเกินจากปกติ เป็นเวลานานกวา่ วนิ าทีจะมีผล ทาํ ใหอ้ ปุ กรณ์อิเลก็ ทรอนิกส์ภายในเครื่องเกิดความเสียหายได้ แรงดนั ไฟตก ในกรณีท่ีมีการใชไ้ ฟฟ้ากนั มากเกินความสามารถในการจ่ายพลงั งานไฟฟ้าจะมีผลทาํ ให้ เกิดเหตุการณืไฟตกได้ไฟตกอาจทาํ ให้การทาํ งานของเพาเวอร์ซัพพลายผิดพลาดได้เนื่องจาก เพาเวอร์ซพั พลาย พยายามจ่ายพลงั งานให้กบั วงจรอยา่ งสม่าํ เสมอโดยไปเพ่ิมกระแส แต่การเพ่ิมกระแสทาํ ให้ตวั นาํ เพาเวอร์ซพั พลายและอปุ กรณ์ต่างๆ ร้อนข้ึน ซ่ึงมีผลทาํ ใหอ้ ปุ กรณ์ต่างๆเกิดความเสียหายได้ ทรานเชียนต์ หมายถึง การที่ไฟฟ้ามีแรงดันสุง (sags) หรือต่าํ กว่าปกติ (surge) ในช่วง ระยะเวลาส้ันๆทรานเชียนตท์ ่ีเกิดในบางคร้ังจะมีความถ่ีสูงมากจนกระทงั่ สามารถเคล่ือนท่ีผ่านตวั เก็บประจุไฟฟ้าในเพาเวอร์ซัพพลายเขา้ ไปทาํ ความเสียหายให้แก่อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ไดไ้ ฟ กระเพอื่ ม ทุกคร้ังท่ีท่านเปิ ดเครื่องใช้ไฟฟ้าดดจะทาํ ให้กาํ ลงั ไฟเกิดการกระเพื่อมเครื่องใช้ไฟฟ้ที่ ตอ้ งการกระแสไฟฟ้ามากๆกจ็ ะทาํ ใหค้ วามแรงของการกระเพ่ือมมีค่ามากตามไปดว้ ย จากการศึกษา พบวา่ การเปิ ดใชง้ านเครื่องใชไ้ ฟฟ้าแต่ละคร้ังจะทาํ ใหเ้ กิดการกระเพอื่ ม- คร้ังภายในเส้ียววนิ าที การ กระเพ่ือมจะมีผลต่อทุกๆ ส่วนภายในตวั เคร่ืองรวมท้งั หวั อ่านขอ้ มูลของฮาร์ดดิสคด์ ว้ ย วิธีแกไ้ ข • ในกรณีไฟเกิน ไฟตก และทรานเชียนต์ แกไ้ ขไดโ้ ดยการใชเ้ ครื่องควบคุมกระแสไฟฟ้า หรือ ที่เรียกวา่ Stabilizer • ส่วนไปกระเพื่อม แกไ้ ดโ้ ดยการลดจาํ นวนคร้ังในการปิ ดเปิ ดเครื่อง

ไฟฟ้าสถติ ย์ ไฟฟ้าสถิตยส์ ามารถเกิดข้ึนไดท้ ุกฤดูกาลแต่ในสภาวะท่ีอากาศแหง้ ดดจะส่งผลใหค้ วามเป็น ฉนวนไฟฟ้าสูงประจุของไฟฟ้าสถิตยจ์ ะสะสมอยู่เป็ นจาํ นวนมากและหาทางวิ่งผ่านตวั นาํ ไปยงั บริเวณท่ีมีศกั ยไ์ ฟฟ้าต่าํ กวา่ ดงั น้นั เม่ือท่านไปจบั อุปกรณ์อิเลก็ ทรอนิกส์ประจุของไฟฟ้าสถิตยจ์ าก ตวั ท่านจะว่งิ ไปยงั อุปกรณ์อิเลก็ ทรอนิกส์เหล่าน้นั ทาํ ใหอ้ ุปกรณ์เกิดความเสียหายได้ แต่ในสภาวะที่ มีความช้ืนสูงไฟฟ้าสถิตยท์ ่ีเกิดข้ึนจะรั่วไหลหายไปในระยะเวลาอนั ส้นั วิธีแกไ้ ข • ควรทาํ การคายประจุไฟฟ้าสถิตย์ ดว้ ยการจบั ตอ้ งโลหะอื่นท่ีไม่ใชต้ วั ถงั เครื่อง คอมพวิ เตอร์ ก่อนจะสมั ผสั อปุ กรณ์ต่างๆ ในระบบคอมพวิ เตอร์ นํา้ และสนิม น้าํ และสนิมเป็นศตั รูตวั ร้ายของอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ทุกชนิดดดสนิมที่พบในเมนบอร์ด ของคอมพิวเตอร์มกั จะเกิดจากการร่ัวซึมของแบตเตอร่ีบนเมนบอร์ดพพซ่ึงถา้ เกิดปัญหาน้ีข้ึนนน่ั หมายความว่าท่านจะตอ้ งควกั กระเป๋ าซ้ือเมนบอร์ดตวั ใหม่มาทดแทนตวั เก่าที่ตอ้ งทิ้งลงถงั ขยะ สถานเดียว วิธีแกไ้ ข • หลีกเลี่ยงการนาํ ของเหลวทุกชนิดมาวางบนโต๊ะคอมพวิ เตอร์ของท่าน • กรณีการรั่วซึมของแบตเตอรี่ แกไ้ ขไดโ้ ดยการเปลี่ยนแบตเตอรี่ใหม่ เม่ือเครื่องของท่านมี อายกุ ารใชง้ านไดป้ ระมาณ 1-2 ปี เป็นตน้ ไป

การบํารุงรักษาตัวเคร่ืองท่ัว ๆ ไป 1. เคร่ืองจ่ายไฟสํารอง (UPS) ถ้ามีงบประมาณเพียงพอควรติดต้ังร่วมกับตัวเคร่ื อง คอมพิวเตอร์ ดว้ ย เพราะ UPS จะช่วยป้องกนั และแกป้ ัญหาทางไฟฟ้าไม่ว่าจะเป็ นไฟตก ไฟเกิน หรือไฟกระชากอนั เป็นสาเหตุท่ีจะทาํ ใหเ้ กิดความเสียหายของขอ้ มูลและชิ้นส่วนอื่น ๆ 2. การติดต้งั ตวั เคร่ืองคอมพิวเตอร์ ควรติดต้งั ในห้องที่มีเคร่ืองปรับอากาศหรือถา้ มีไม่มี เครืองปรับอากาศควรเลือกหอ้ งท่ีปลอดฝ่ นุ มากที่สุดและการติดต้งั ตวั เครื่องควรจากผนงั พอสมควร เพื่อการระบายความร้อนที่ดี 3. การต่อสาย Cable ระหวา่ งเครื่องคอมพวิ เตอร์กบั อุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น Printer Modem Fax หรือส่วนอ่ืน ๆ จะตอ้ งกระทาํ เม่ือ power off เท่าน้นั 4. อยา่ ปิ ด – เปิ ดเคร่ืองบ่อย ๆ เกินความจาํ เป็น เพราะจะทาํ ใหเ้ กิดความเสียหายแก่ โปรแกรมท่ีกาํ ลงั ทาํ งานอยู่ 5. ไม่เคลื่อนยา้ ยเคร่ืองคอมพิวเตอร์ขณะท่ีเครื่องทาํ งานอยู่ เพราะจะทาํ ใหอ้ ุปกรณ์บางตวั เกิดความเสียหายได้ 6. อยา่ เปิ ดฝาเคร่ืองขณะใชง้ านอยู่ ถา้ ตอ้ งการเปิ ดตอ้ ง power off และถอดปลกั๊ ไฟก่อน 7. ควรศึกษาจากคู่มือก่อนหรือการอบรมการใชง้ าน Software ก่อนการใชง้ าน 8. ตวั ถงั ภายนอกของเครื่องคอมพิวเตอร์ส่วนใหญ่เป็นส่วนประกอบของเหลก็ กบั พลาสติก เมื่อใชน้ าน ๆ จะมีฝ่ ุนและคราบรอยนิ้วมือมาติดทาํ ให้ดูไม่สวยงามและถา้ ปล่อยไวน้ าน ๆ จะทาํ ความสะอาดยาก จึงควรทาํ ความสะอาดบ่อย ๆ อยา่ งนอ้ ย 1-2 เดือนต่อคร้ังโดยใชผ้ า้ ชุบนา้ํ หมาดๆ เช็ดท่ีตวั เคร่ืองหรือใชน้ ้าํ ยาทาํ ความสะอาดเคร่ืองคอมพิวเตอร์โดยเฉพาะ และท่ีสาํ คญั คือควรใชผ้ า้ คลุมเครื่องใหเ้ รียบร้อยหลงั เลิกใชง้ านทุกคร้ังเพือ่ ป้องกนั ฝ่ นุ ผงต่าง ๆ

การบาํ รุงรักษา Hard Disk ฮาร์ดดิสกเ์ ป็นอุปกรณ์ท่ีมีอายยุ นื มากยากจะบาํ รุงรักษาดว้ ยตวั เองผใู้ ชค้ อมพิวเตอร์จึงควร ระมดั ระวงั ไม่ใหเ้ กิดความเสียหายซ่ึงควรปฏิบตั ิดงั ต่อไปน้ี 1.การติดต้งั เครื่องคอมพิวเตอร์ควรติดต้งั เคร่ืองคอมพิวเตอร์โดยใหด้ า้ นหลงั ของตวั เคร่ือง คอมพิวเตอร์ห่างจากฝาผนงั ไม่นอ้ ยกวา่ 3 นิ้วเพ่ือการระบายความร้อน 0 เป็นอยา่ งปกติไม่ทาํ ให้ เคร่ืองร้อนได้ 2. ควรเลือกใชโ้ ตีะทาํ งานท่ีแขง็ แรงป้องกนั การโยกไปมาเพราะทาํ ใหห้ วั อา่ นของฮาร์ดดิสก์ ถูก กระทบกระเทือนได้ 3. ควรมีการตรวจสอบสถานภาพของ Hard Disk ดว้ ยโปรแกรม Utility ต่าง ๆวา่ ยงั สามารถ ใชง้ านไดค้ รบ 100 % หรือมีส่วนใดของ Hard Disk ท่ีใชง้ านไม่ได้ การบํารุงรักษา Disk Drive ช่องอ่านดิสกเ์ ม่ือทาํ งานไปนาน ๆ หัวอ่านแผ่นดิสก์อาจจะเส่ือมสภาพไปไดห้ ัวอ่านดิสก์ เกิดความสกปรกเน่ืองจากมีฝ่ นุ ละอองเขา้ ไปเกาะที่หวั อ่านหรือเกิดจากความสกปรกของ แผน่ ดิสก์ ที่มีฝ่ นุ หรือคราบไขมนั จากมือผลท่ีเกิดข้ึนทาํ ใหก้ ารบนั ทึกหรืออ่านขอ้ มูลจากแผน่ ดิสกไ์ ม่สามารถ ดาํ เนินการได้ การดูแลรักษา Disk Drive ควรปฏิบตั ิดงั น้ี 1. เลือกใชแ้ ผน่ ดิสกท์ ี่สะอาดคือไม่มีคราบฝ่ นุ ไขมนั หรือรอยขดู ขีดใด ๆ 2. ใชน้ า้ํ ยาลา้ งหวั อา่ นดิสกท์ กุ ๆ เดือน 3. หลีกเล่ียงการใชแ้ ผน่ ดิสกเ์ ก่าที่เกบ็ ไวน้ าน ๆ เพราะจะทาํ ใหห้ วั อา่ น Disk Drive สกปรก ไดง้ ่ายก่อนนาํ แผน่ ดิสกอ์ อกจากช่องอ่าน Disk Drive ควรจะใหไ้ ฟสญั ญาณที่ Disk Drive ดบั ก่อน เพื่อป้องกนั หวั อ่านชาํ รุด

การบํารุงรักษา Floppy Disk แผน่ ดิสกม์ ีความละเอียดมากจึงควรมีการดูแลรักษาอยเู่ สมอ เพราะ ถา้ แผน่ ดิสกช์ าํ รุด หรือ มีความสกปรกจะส่งผลกระทบต่อขอ้ มูล ท่ีบนั ทึกไวห้ รือกาํ ลงั จะบนั ทึกใหม่ และท่ีสําคญั คือจะ สร้างความเสียหายใหแ้ ก่หวั อ่านดิสกด์ ว้ ยผใู้ ชค้ อมพิวเตอร์จึงควรระมดั ระวงั ดูแลเอาใจใส่ โดยควร ปฏิบตั ิดงั ต่อไปน้ี 1. ระมดั ระวงั อยา่ ใหม้ ือไปถูกบริเวณที่เป็นแม่เหลก็ ของแผน่ ดิสกเ์ พราะไขมนั บริเวณ ผวิ หนงั ของเราจะทาํ ใหเ้ กิดความสกปรกต่อบริเวณท่ีบนั ทึกขอ้ มูล 2. อยา่ ใชแ้ รงกดปากกาเกินไป ขณะเขยี นท่ีแผน่ ป้ายชื่อของแผน่ ดิสก์ 3. อยา่ ใหแ้ ผน่ ดิสกอ์ ยใู่ กล้ บริเวณท่ีมีคลื่นแม่เหลก็ มาก ๆ เช่นเคร่ืองอุปกรณ์ไฟฟ้าทกุ ชนิด ไม่วา่ จะเป็นบนMONITO หรือเครื่องโทรศพั ทแ์ บบหมุน 4. อยา่ บิดหรืองอแผน่ ดิสกเ์ ลน่ เป็นอนั ขาด 5. อยา่ ใหแ้ ผน่ ดิสกม์ ีรอยขดู ขีด หรือถูกของเหลวเช่นนา้ํ ดงั น้นั เม่ือใชแ้ ผน่ ดิสกเ์ สร็จแลว้ พยายาม เกบ็ ไวใ้ นซองบรรจุใหเ้ รียบร้อย 6. ควรเกบ็ แผน่ ดิสกไ์ วใ้ นอณุ หภูมิท่ีเหมาะสม อยา่ ทิ้งไวห้ นา้ รถใหต้ ากแดดนาน ๆ การบาํ รุงรักษา Monitor ในส่วนของจอภาพน้นั อาจเสียหายไดเ้ ช่นภาพอาการเล่ือนไหลภาพลม้ ภาพเตน้ หรือไม่มี ภาพเลยซ่ึงความเสียหายดงั กล่าวจะตอ้ งให้ช่างเท่าน้นั เป็นผูแ้ กไ้ ขผูใ้ ชค้ อมพิวเตอร์ควรระมดั ระวงั โดยปฏิบตั ิดงั น้ี 1. อยา่ ใหว้ ตั ถุหรือนา้ํ ไปกระทบหนา้ จอคอมพวิ เตอร์ 2. ควรเปิ ดไฟที่จอก่อนท่ีสวติ ชไ์ ฟท่ี CPU เพอ่ื boot เครื่อง 3. ไม่ควรปิ ดๆ เปิ ดๆ เคร่ืองติดๆกนั เมื่อปิ ดเครื่องแลว้ ทิ้งระยะไวเ้ ลก็ นอ้ ยก่อนเปิ ดใหม่

4. ควรปรับความสวา่ งของจอภาพใหเ้ หมาะสมกบั สภาพของหอ้ งทาํ งาน เพราะถา้ สวา่ งมาก เกินไปยอ่ มทาํ ใหจ้ อภาพอายสุ ้นั ลง 5. อยา่ เปิ ดฝาหลงั Monitor ซ่อมเอง เพราะจะเป็นอนั ตรายจากกระแสไฟฟ้าแรงสูง 6. เม่ือมีการเปิ ดจอภาพทิ้งไวน้ าน ๆ ควรจะมีการเรียกโปรแกรมถนอมจอภาพ (Screen Sever) ข้ึนมาทาํ งานเพอ่ื ยดื อายกุ ารใชง้ านของจอภาพ การบาํ รุงรักษา Inkjet & Dotmatrix Printer เคร่ืองพิมพเ์ ป็ นอุปกรณ์ท่ีใชส้ าํ หรับแสดงผล รายงานของขอ้ มูลต่าง ๆ ทางกระดาษการที่ จะใชเ้ คร่ืองพมิ พท์ าํ งานไดเ้ ป็นปกติผใู้ ชค้ อมพวิ เตอร์ควรหมนั่ ดูแลรักษาดงั น้ี 1. รักษาความสะอาด โดยดูดฝ่ ุนเศษกระดาษท่ีติดอยใู่ นเคร่ืองพิมพท์ ุกเดือนหรือใชแ้ ปรง ขนนุ่มปัดฝ่ ุนเศษกระดาษออกจากเครื่องพิมพอ์ ยา่ ใชแ้ ปรงชนิดแขง็ เพราะอาจทาํ ให้เครื่องเป็นรอย ได้ 2. ถ้าตัวเครื่องพิมพ์มีความสกปรกอาจใช้ผา้ นุ่มหรือฟองน้าํ ชุบน้าํ ยาทาํ ความสะอาด เครื่องใชส้ าํ นกั งานเช็ดถูส่วนท่ีเป็นพลาสติกแต่ตอ้ งระมดั ระวงั อยา่ ใชน้ า้ํ เขา้ ตวั เคร่ืองพิมพไ์ ด้ และ ควรหลีกเล่ียงการใชน้ า้ํ มนั หลอ่ ล่ืนทุกชนิดในตวั เครื่องเพราะอาจทาํ ใหร้ ะบบกลไกเสียหายได้ 3. ก่อนพิมพท์ ุกคร้ังควรปรับความแรง ของหวั เขม็ ใหพ้ อเหมาะกบั ความหนาของกระดาษ 4. ระหวา่ งพมิ พค์ วรระวงั หวั พิมพจ์ ะติดกระดาษ เช่น การพมิ พซ์ องจดหมาย หรือกระดาษท่ี มีความหนาหรือบางเกินไป 5. อยา่ ถอดหรือเสียบสาย Cable ในขณะที่เครื่องพิมพ์ หรือเครื่องคอมพิวเตอร์กาํ ลงั ทาํ งาน อยู่ 6. ไม่ควรพิมพก์ ระดาษติดต่อกนั นานเกินไปเพราะอาจทาํ ให้หวั อ่านร้อนมากทาํ ใหเ้ คร่ือง ชะงกั หยดุ พมิ พก์ ระดาษ 7. เม่ือเลิกพิมพง์ านควรนาํ กระดาษออกจากถาดกระดาษ และช่องนาํ กระดาษ

8. ไม่ควรใชก้ ระดาษไข (Stencil Paper) แบบธรรมดากบั เคร่ืองพิมพป์ ระเภทแบบกระแทก (Dotmatrix Printer) เน่ืองจากเศษของกระดาษไขอาจจะไปอุดตนั เข็มพิมพอ์ าจทาํ ให้เข็มพิมพอ์ าจ หกั ไดค้ วรใชก้ ระดาษไขสาํ หรับเคร่ืองพิมพแ์ ทนเพอ่ื ป้องกนั การชาํ รุดของเฟื องที่ใชห้ มุนกระดาษ การบาํ รุงรักษา Laser Printer Laser Printer เป็นเครื่องพมิ พท์ ี่มีประสิทธิภาพสูงสามารถพิมพภ์ าพไดอ้ ยา่ งคมชดั มากมี ความละเอียดสวยงามแต่ราคาคอ่ นขา้ งสูงผใู้ ชค้ อมพิวเตอร์จึงควรระมดั ระวงั ในการใชง้ านแมว้ า่ โอกาสจะเสียหายมีนอ้ ยกต็ าม ขอ้ ควรปฏิบตั ิดงั น้ี 1. การเลือกใชก้ ระดาษไม่ควรใชก้ ระดาษ ท่ีหนาเกินไปจะทาํ ใหก้ ระดาษติดเครื่องพมิ พไ์ ด้ 2. ควรกรีดกระดาษใหด้ ี อยา่ ใหก้ ระดาษติดกนั เพราะอาจจะเป็นสาเหตุหน่ึงที่ทาํ ให้ กระดาษติดในตวั เครื่องพิมพไ์ ด้ 3. การใชพ้ มิ พ์ Laser Printer พมิ พล์ งในแผน่ ใสกต็ อ้ งเลือกใชแ้ ผน่ ใสท่ีใชถ้ ่ายเอกสารได้ เท่าน้นั หากใช่แผน่ ใสแบบธรรดาซ่ึงไม่สามารถทนความร้อนไดอ้ าจจะหลอมละลายติดเครื่องพิมพ์ ทาํ ใหเ้ กิดความเสียหาย