PAGEV DERGİ 160. SAYI

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 151

MORETTO’DAN DOZAJLAMA PROSESİNDE HASSASİYET VE TEKNOLOJİK BÜTÜNLÜK Üretim esnekliği ile en yüksek dozlama doğruluğu sağlayan DGM Gravix ve ağırlık kaybına göre dozajlama prensibine göre çalışan DPK, mikro dozlama için özel çözümler sunuyor Plastik hammaddenin en yüksek dozlama doğruluğu işlenmesinde, tasarım ve hassasiyeti sağlayan batch özelliklerine uygun ürün tipi gravimetrik dozlama ünitesi elde etmek için dozajlama DGM Gravix yer alıyor. Modbus önemli aşamadır. Bu nedenle RS485, USB ve Ethernet kullanıcıların yapacakları üretime bağlantıları sayesinde malzeme uygun ekipmana sahip olmaları tüketiminin izlenebilirliği ve önemli. Moretto dozajlama reçete sertifikasyonu sağlıyor. sistemleri, herhangi bir dozaj Kompakt bir model olan ve talebini karşılayabilecek en loss-in-weight (ağırlık kaybına geniş ve en eksiksiz ürün göre dozajlama) prensibine göre gamını temsil eder. Çözümler çalışan DPK, mikro dozlama için arasında, doğrudan makina özeldir. İçindeki boya seviyesini boğazına monte edilebilmesini anlık olarak görünür kılan, şeffaf mümkün kılan VIS (Titreşim ve darbeye dayanıklı haznesi ile Bağışıklık Sistemi) özelliği kendine özgü karakteristik bir sayesinde üretim esnekliği ve yapısı var. 152 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 153

Moretto Mini Hammadde Kurutucuları: Küçük ünite, yüksek performans Soldan sağa: D TX, XD TX ve XD XM 10.000’den fazla model satış rakamıyla Moretto mini hammadde kurutucuları, yüksek performansı, kompakt ve parlak tasarımıyla dünyada en çok beğenilen ürünlerden biri Tıbbi ürün, optik ürün, için gerekli hava akışını otomatik Moretto kurutma ailesindeki en elektronik ve telefon olarak kendi kendine ayarlanabilir son gelişme ise, daha düşük sektörü gibi zorlu sektörlere bir şekilde yönetir. XD XM serisi, kapasiteli teknik polimer üretimi hizmet veren; karmaşık plastik medikal ürünlerin ve optik için uygun ve süper kompakt malzemelerin kalıplanmasında ve ürünlerin imalatı gibi sektörlerdeki mini kurutucu X COMB’tur. teknik polimerlerin işlenmesinde uygulamalar için uygundur. Serinin Tamamen elektrikli bir ünite olup, tercih edilen bir kurutma ünitesidir. standart özellikleri, polimerin higroskopik teknik polimerleri Küçük boyutları sayesinde aşırı kurumasını önleyen stres verimli bir şekilde işlemek doğrudan proses makinesinin önleyici sistem ve XM serisinde için özel olarak tasarlanmıştır. boğazına monte edilebilirler. Bu Pyrex versiyonunda bulunan Medikal, optik ve elektronik seride, belirli özelliklerle ayırt OTX haznenin uygulanmasıdır. gibi zorlu sektörler için yüksek edilen 3 (üç) farklı ürün grubunda Bu sayede, verimli bir kurutma enerji verimliliğine sahip bir toplam 9 (dokuz) model bulunuyor. prosesi elde edilmiş olur. USB üründür. 250 gram/saat ile 45 D TX serisi, kullanım kolaylığı ve RS 485 seri bağlantı noktaları kg/saat arasındaki kapasitelere ile karakteristik bir ürün. Sistem üzerinden çeşitli bağlantı olanakları, cevap verebilecek şekilde ürün veritabanı tarafından yönlendirilen bu ürünleri MOWIS, yani Moretto yelpazesini tamamlayan 7(yedi) operatör, cihazı işlenecek polimere Denetleme ve Yönetim Sistemi modeli mevcuttur. ve gerekli üretime göre bağımsız ile mükemmel şekilde entegre “Güvenilirlik” Moretto olarak ayarlayabilir. Bunun yanı edilebilir ve ayrıca veri toplama teknolojisini en iyi tanımlayan sıra, XD TX serisinde hava akışı araçlarıyla bağlantı sağlayabilir kelimedir. 2021’de satın ayarı otomatiktir. İki parametreyi hale getirir. Çoklu silolu kurutma alınan 2200’den fazla mini (kurutulacak polimer tipi ve saatlik sistemlerinde veya makina boğazı kurutucusuyla, kalitesi, üretim kapasitesi) basitçe kontrol üzerine bağlanan modellerde, daha performansı ve ayrıntılara panelindeki ilgili alana girip hafızaya ergonomik bir kullanım için Master gösterilen özen ile öne çıkan kaydettikten sonra kurutucu ünitesi 300 El Kumandası bağlantısı imkanı cihazlardır. HNP, Güney Kore’deki malzemenin kurutma prosesi vardır. yerel Moretto çözüm ortağıdır. 154 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 155

Eurotec’den çevreci ve yenilikçi terzi işi çözümler Eurotec yeşil ürünler alanında otomotiv parçaları, ambalaj karışımları), iyi termal stabilite yenilikçi ve yaratıcı çözümler sektörü, gıda endüstrisi ve günlük ve esneklik özellikleri sayesinde sunabilmek amacıyla Ar- yaşam gibi birçok sektörde tek kullanımlık çatal bıçak Ge ekibinin Biyoürünler ile ilgili yaygınlaşmaya başlamıştır. Bu uygulamalarında kullanılabilir. yaptığı yoğun araştırmalar ve pilot kompozitler, ömrü sonunda Biyo bazlı tarımsal atıklar, tüketici üretim denemeleri neticesinde çevreye zarar vermeden atık veya gıda atıkları ve doğal elyaflar ürün geliştirme çalışmalarını kompost (gübre) olabilmeleri ve gibi doğal katkı malzemelerini başarıyla tamamlayarak, biyo biyobozunur özellikleri sayesinde farklı oranlarda proses ederek bazlı ve biyobozunur (%100 atık tüketiminde azalma, biyo içeriğe sahip PP, ABS, ve kısmi biyobozunur) ürünler kaynakların etkin kullanımı, daha PE polimerleri ile Tecotekbio, oluşturmuştur. düşük karbon ayak izi, yenilenebilir Tecolenbio doğal katkı malzeme eurotec® biyo bazlı malzeme kaynakların kullanımı gibi birçok ürün grubunu geliştirmiştir. portföyü; tarımsal bazlı (kastor avantaj sunar. Tecobio® ürün Tecotekbio HP50 WR30 NL (PP yağı vb.) malzemelerden portföyü; %100 biyobozunur ürün 30% wood filled), Tecotekbio HP50 kimyasal proses işlemleri ile grupları PLA, PBS, TPS, PBAT SW30 NL (PP %30 tarımsal atık) biyo poliamidlere dönüştürülen ve bu polimerlerin karışımları ile ve Tecotekbio HP50 HW30 NL (PP, PA5.6, PA5.10, PA11, PA6.10 takviye edilmiş doğal veya sentetik %30 tarımsal atık) ürünlerimiz tek PA10.10 ve PA10.12 ürünlerini takviye ve katkı malzemelerinden kullanımlık çatal bıçak, bardak ve kapsamaktadır. Biyo bazlı oluşmaktadır. Biyo bazlı (Ağaç Lifi ev aletleri gibi bir çok uygulama da ürünler malzeme ve takviye / Ahşap Tozu, Sak (Gövde) Lifleri yer almaya başlamıştır. tipine bağlı olarak %100 veya ve Yaprak Lifleri) ve organik atık YEŞİL DÖNÜŞÜMÜ kısmen biyo bazlı ürünler olarak (tüketici ve tarımsal atıklar) gibi BİRLİKTE BAŞARABİLİRİZ Tecomidbio ürün portföyünde yer biyo içeriğe sahip malzemeler Yeşil dönüşüm, yalnızca birlik almaktadır. eurotec®, biyo bazlı kullanılarak malzemelerin mekanik, olunursa başarılabilecek bir ürün grubunda cam elyaflı ve termal özellikleri geliştirilmiştir. hedeftir. Bu dönüşümü başarmak geri dönüştürülmüş karbon elyaflı Tecobio® PL30 WR30 NL (%30 ve karbon-nötr bir ülke olabilmek biyo poliamidler ile birlikte %100 ahşap dolgulu PLA); kalem için hızlıca aksiyon alıp, doğru sürdürülebilir malzeme çözümü gövdesi, diş fırçası, çatal bıçak adımları doğru zamanda atmamız sunar. Otomotiv ve beyaz eşya takımı, bardaklar için kullanılabilir gerekmektedir, eurotec®; sahip uygulamalarında kullanılan PA6 ve ayrıca 3D baskı uygulamaları için olduğu sürdürebilirlik stratejisi ile ve PA66’nın yerine sürdürülebilir uygundur. kendisini üzerine düşeni yapmaya malzeme çözümü sağlamak üzere Tecobio® PL40 MF25 NL 01 adamıştır. geliştirilmiştir. (25 mineral dolgulu PLA ve PBS EV ALETLERİ VE MOBİLYADA BİYO İÇERİKLER MÜMKÜN Biyo bazlı (Ağaç Lifi / Ahşap Tozu, Sak (Gövde) Lifleri ve Yaprak Lifleri) ve organik atık (tüketici ve tarımsal atıklar) dolgu ve takviye malzemeleri ile petrol bazlı PP, ABS, PE polimerlerin kompaund edilmesiyle oluşturulan kısmi biyo içerikli Tecolenbio ve Tecotekbio ürün grupları ev aletleri, mobilya ve tek kullanımlık çatal kaşık uygulamalarında kullanılmaktadır. DOĞAL VE ÇEVREYE UYUMLU YAPI Biyobozunur malzemelerin kullanımı, doğal ve çevreye uyumlu yapıları, minimum enerji tüketimi ve yüksek verimle üretilebilme olanağı sağlamaları sayesinde 156 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

Eurotec E-Mobilite Konsepti Elektrikli ve otonom araçlar için batarya paketi, elektrikli Tecomid® NC40 GR30 NL XA68 ELEKTRİKLİ ARAÇTA motorlar, yüksek gerilim (PA6/PA66, %30 cam elyaf takviyeli, TERZİ İŞİ ÇÖZÜMLER konnektörleri, ısı yönetim sistemleri alev geciktiricili-halojen içermez) 0,75 Küresel otomotiv endüstrisindeki ve sürüş destek sensörleri için mm’de V0 gösterir, yüksek ısı direnci malzemeler, elektrikli ve otonom uygulama gereksinimlerine özelliğine ve 600V üzerinde yüksek araçlarla yeniden şekillenmektedir odaklanan eurotec®, Tecomid® karşılaştırmalı atlama direncine sahip ve bu zorlu gereksinimler (PA), Tecomid® HT (PPA), Tecodur® olmakta ve batarya uygulamalarında nedeniyle, malzeme tedarikçileri (PBT), Tecotek® (PC, PC/ABS) güvenle kullanılmaktadır. Yüksek tarafından doğru formülasyonu ve Tecolen® (PP) ile birçok özel ısıl kararlılığa sahip ral 2003 turuncu belirli performans parametreleriyle malzemenin yer aldığı terzi işi renkli Tecomid® NB40 GR30 ORV03 eşleştirmek çok önemlidir. eurotec® E-Mobilite Konsepti ile ürünler HS, Tecomid® NB40 GR30 ORV03 olarak ürünlerimizi, elektrikli ve sunmaktadır. Günümüzde batarya XA60, Tecodur® PB70 GR30 otonom araç sektöründeki kısa ve sistemlerinde alev geciktirici ve ORV003 MS kompaundları; yüksek uzun vadedeki zorlu gerekliliklere yüksek elektriksel dayanıma gerilim konnektörleri, fişler, priz vb. göre test ederek, iş ortaklarımıza sahip malzemelerin önemi sürekli uygulamalar için kullanılmaktadır. terzi işi çözümler sağlamaktayız. artmakta. Bu çerçevede eurotec®, E&E, havacılık, demiryolu ve toplu yaşam uygulamalarında engin deneyimleri ile elektrikli ve otonom araçlar için güvenlik sorunlarının üstesinden gelecek terzi işi alev geciktirici malzemeler sunmaktadır. BATARYA UYGULAMALARINDA GÜVENLİ KULLANIM Tecomid® NB40 GR30 NL XA68 (PA6, %30 cam elyaf takviyeli, alev geciktiricili-halojen içermez), Tecomid® NA40 GR30 NL XA68 (PA66, %30 cam elyaf takviyeli, alev geciktiricili-halojen içermez) ve Eurotec Yeşil Ürün Portföyü Sürdürülebilir bir gelecek için yeşil ve dijital dönüşüm ekseninde sayesinde güvenilir ve izlenebilir karışımları ve geri dönüştürülmüş kendini dönüştürme yolunda malzeme çözümleri sunmaktadır. Bu PET ve kompaundların ticari adıdır. ilerleyen eurotec®, Paris İklim çerçevede geliştirilen Tecomideco, Mükemmel özellik dengesi nedeniyle Anlaşması ve Yeşil Mutabakat’a üstün özelliklere sahip endüstriyel Tecotekeco ürünleri, otomotiv uyum konusunda yol haritası proje ve iplik artıklarından üretilen çevreci ve ve ulaşım, elektrik/elektronik, ev mekanizmaları geliştirmiştir. eurotec®, sürdürülebilir Poliamid Kompaundların aletleri, spor ve eğlence, güvenlik yeşil dönüşüm için gerekli altyapının ticari adıdır. Mükemmel dengelenmiş ekipmanları, mobilya endüstrileri gibi kurulması, süreçlerinin karbon-nötr özellikleri sayesinde Tecomideco çok çeşitli endüstriler için uygundur. için hazırlanması ve geçişi konusunda, ürünleri “otomotiv, elektrik ve Tecoleneco, endüstriyel kova, kap geçmişten gelen bilgi birikimi ile elektronik, spor ve eğlence, endüstriyel ve kasa atıklarından üretilen geri birlikte bu dönüşüme hızla ayak uygulamalar, ev aletleri” gibi çok çeşitli dönüştürülmüş PP kompaundların uydurabilecektir. Geri dönüştürülmüş endüstriler için uygundur. %60’a ticari adıdır. Mükemmel özellik dengesi malzeme portföyü ile plastikte daha kadar cam veya karbon elyaf takviyeli, sayesinde Tecoleneco ürünleri, döngüsel ve sürdürülebilir çözümler alev geciktiricili ve darbe dayanımlı otomotiv, ev aletleri ve mobilya sunan eurotec®, daha sürdürebilir bir Tecomideco NB ve Tecomideco NA endüstrileri gibi çeşitli endüstriler için dünya için çalışmaya devam ediyor. gibi ürünler de mevcuttur. uygundur. eurotec®, daha geniş bir Güvenilir ve izlenebilir malzeme Tüketici şişe atıkları geri uygulama yelpazesi sağlayacak teknik eurotec® sürdürülebilirlik esaslı dönüştürülüyor ve zorlu gereksinimleri karşılamak poliamid ham maddelerin üretimi Tecotekeco, Tecopeteco ve için daha iyi performans gösteren konusunda uzun yıllardır sahip Tecodureco, sırasıyla; tüketici malzemeler elde ederek, sürdürülebilir olduğu tecrübe ve bilgi birikimi şişe atıklarından üretilen Teknik teknik plastiklerin kullanımını artırmayı Geri Dönüştürülmüş PC, PBT amaçlamaktadır. 157 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 157

TOMRA yarım asırlık deneyimi ile Plast Eurasia’da 100 ülkede 8.200’den fazla sistem kurulumu gerçekleştiren TOMRA, Plast Eurasia Fuarı’nda plastik̇ geri̇ dönüşümündeki̇ 50 yıllık deneyiṁ iṅ i̇ paylaşacak Plastik geri dönüşümünde kazanımı politikaları, daha nedeniyle engelleniyor. Döngüsel sensör bazlı ayıklama yüksek geri dönüştürülmüş içerik ekonominin tüm faktörleri, teknolojileri ile lider hedefleri belirliyor. Markalar, plastik alanında daha yüksek olan TOMRA, 23-26 Kasım ürünlerinde geri dönüştürülmüş hacimlerde geri dönüşüm arasında İstanbul Tüyap Kongre içeriği artırma taahhüdünde ihtiyacına ve ikincil ham Merkezi’nde düzenlenecek bulunurken artan plastik talebini maddelerde daha fazla saflık dünyanın en büyük ikinci, karşılayacak yüksek kaliteli gerekliliğine işaret ediyor. Bu da Türkiye’nin ve Avrasya’nın ise geri dönüştürülmüş malzemeye ancak teknolojik açıdan gelişmiş en büyük uluslararası plastik erişimde zorluklar yaşanıyor. ayıklama ve geri dönüşüm endüstrisi fuarı PlastEurasia’da Bu doğrultuda plastiğin tesisleri ile sağlanabiliyor. Bu yerini alıyor. PAGEV iş döngüselliğini hızlandıran noktada TOMRA, değer zinciri birliği ile düzenlenen ve tüm teknolojiler ve ayıklama boyunca görülebilen miktar dünyadan plastik sektörünün çözümlerinde dünya lideri olan ve kalite açığını kapatmaya profesyonellerini ağırlayan TOMRA, yenilikçi sistemlerini yardımcı oluyor. Karışık Atık fuarda TOMRA, plastik geri PlastEurasia Fuarı’nda öne Ayıklama ve Gelişmiş Mekanik dönüşüm alanında söz sahibi çıkartacak. Geri Dönüşüm ile, kaynağında olacak. (Hall 14, Stand no: Günümüzde plastikler için ayrılan atık akışlarından ve 1412 A) Plastik üretiminde artan döngüsel ekonomiye geçiş, karışık atık akışlarından orijinal ham madde maliyetlerinin yanı yeterli ve yüksek kaliteli geri ham madde benzeri geri sıra ülkelerin ve markaların dönüştürülebilir malzemelerin dönüştürülebilir plastik malzeme sürdürülebilirlik ve kaynak sağlanmasındaki zorluklar üretilebiliyor. 158 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

Hem gelişmiş süreçler hem TOMRA Recycling Sorting dönüşüm tesislerine iyi kalitede de teknoloji, burada önemli Türkiye ve Ortadoğu Satış ulaşmasına ve ülke ekonomisine bir rol oynuyor. TOMRA Geri Müdürü Serkan Orhan kazandırılmasına yardımcı Dönüşüm Ayırma Gelişmekte açıklamasında; “Plastik, oluyoruz. Hem de geri dönüşüm Olan Bölgeler Direktörü atık olarak büyük sorun tesislerinde kimi zaman orjinal Tasos Bereketidis; “Çok oluştururken yüksek kalitede geri plastik ayarında ham maddelerin yönlü kullanım, plastiği çeşitli dönüştürülebilir malzeme olarak üretimine önemli bir katkıda uygulamalar için avantajlı bir değerlendirildiğinde muhteşem bulunuyoruz” diye belirtti. seçim haline getiriyor, ancak fırsatlar sunuyor. Son yıllarda DÖNGÜSEL ATIK plastik endüstrisindeki ana ivme kazanan döngüsel ekonomi YÖNETİMİNDE sorun ham madde sıkıntısı. yaklaşımında geri dönüşüm 50 YILLIK DENEYİM Ham madde sorununun oranlarının arttırılmasının yanı sıra 50.yılını kutlayan ve geri üstesinden gelmek için daha geri dönüştürülen plastiğin tekrar dönüşüm endüstrisinde öncü iyi atık yönetim sistemlerine aynı uygulamada kullanılması olan TOMRA, döngüsel atık ihtiyacımız var. Böylece daha döngünün kapatılabilmesinin yönetiminden, son teknoloji fazla tüketici sonrası malzemeyi en büyük gereksinimlerinden sensör tabanlı ayıklama toplayabilir, ayıklayabilir ve biri. Bugün ileri mekanik geri çözümlerinin üretimi ve sektör geri dönüştürebiliriz. Pazar dönüşüm tesisleri sayesinde için danışmanlığa kadar taleplerinin finansal olarak PET şişelerden elde edilen geri yararlanabilecek zengin bir avantajlı ve çevre dostu bir dönüştürülmüş ham madde uzmanlığa sahip. Bu doğrultuda şekilde karşılanabilmesi için ile tekrar PET şişe üretmek TOMRA, PlastEurasia Fuarı’nda yüksek kaliteli ve kapasiteli mümkün. Benzer uygulamalar en gelişmiş teknolojilerini geri dönüşümü sağlayacak HDPE, PP, LDPE gibi kullanımı sunarken maksimum kaynak altyapıya da yatırım yapmak yaygın olan plastik çeşitlerinde geri kazanımını sağlayan gerekiyor. TOMRA olarak hızla yaygınlaşıyor. Sektörün yaklaşımlarını paylaşacak. malzemeleri yüksek kalitede önündeki en büyük engeller En gelişmiş teknolojileri ve geri dönüştürülmeye uygun ise düzenli ham madde temini sensör tabanlı ayıklama hale getirmek üzere en saf ve yüksek kapasiteli üretim makineleri hakkında daha fazla fraksiyonlarda geri kazanmak yaparken ürün kalitesinin bilgi alabilmek için 23 –26 Kasım için çözümler ve konseptler üst düzeyde tutarlı kalmasını tarihleri arasında PlastEurasia geliştiriyoruz” şeklinde açıkladı. sağlamak. TOMRA olarak 50 İstanbul’da 14. Salon’da 1412 TOMRA’NIN GELİŞMİŞ yıllık global tecrübemiz, 15 A numaralı TOMRA Recycling AYIKLAMA TEKNOLOJİLERİ yıllık Türkiye geçmişimiz ile Sorting standını ziyaret PLASTEURASİA’DA hem plastiklerin karışık atıklar edebilirsiniz. Gelişmiş ayıklama teknolojileri, içerisinden ayıklanıp geri plastik geri dönüşümünde büyük bir rol oynuyor. TOMRA’nın amiral gemisi olan AUTOSORT, en gelişmiş teknolojileri tek bir makinede birleştiriyor. Geleceğe yönelik ayıklama sistemi için esnek bir sensör konfigürasyonu ile karışık atık akışlarından geri dönüştürülebilir malzemeleri doğru şekilde geri kazanıyor. TOMRA, AUTOSORT makinesinin yanı sıra yüksek çapak saflığı ve plastiklerin iyileştirilmesi için vazgeçilmez sistemler olan AUTOSORT™ FLAKE ve INNOSORT™ FLAKE çapak ayıklama çözümlerini de PlastEurasia Fuarı’nda aktaracak. PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 159

Çin küresel makine ihracatında 1 numara Çin geçen yıl ilk kez dünyanın diğer ülkelerinden daha fazla plastik ve kauçuk makinesi ihraç etti. 2021 yılında, küresel plastik ve kauçuk makine üretimi, %13 oranında büyüyerek 38,6 milyar € ile rekor kırdı Avrupa’nın büyük plastik oranında büyüyerek 38,6 milyar ikinci sırada bıraktı (%9,4 artış). makine üreticilerinin € ile rekor bir seviyeye ulaştı. Euromap Başkanı Luciano kapsayıcı organizasyonu İhracat toplamı ise, sektörün Anveschi, “Orta vadede, Euromap tarafından yayınlanan 2017 yılındaki eski rekoruna Avrupa’daki şirketler, özellikle ön rakamlara göre, Çin geçen yakın bir düzeyde seyrederek hammadde ve enerji çok daha yıl ilk kez dünyanın diğer 23,7 milyar € oldu. Çin’in plastik pahalı hale geldiğinden, önemli ülkelerinden daha fazla plastik makinesi ihracatındaki payı ölçüde yükselecek fiyatlara ve kauçuk makinesi ihraç etti. %28,2 artarak 5,7 milyar €’ya kendilerini hazırlamak zorunda 2021 yılında, küresel plastik ve yükseldi ve uzun süredir ihracat kalacaklar” dedi. Almanya’nın kauçuk makine üretimi, %13 lideri Almanya’yı 5,2 milyar € ile VDMA plastik makineleri birliği, üyelerinin yüklü miktarda sipariş aldıklarını, ancak önce Covid’e bağlı kapanmalar, şimdi de Ukrayna’daki savaştan ileri gelen tedarik zinciri sorunları nedeniyle, siparişleri ciroya dönüştürmekte giderek zorlandığını belirtti. Birlik Genel Müdürü Thorsten Kühmann, “Cari yılın ilk dört ayında, yeni siparişler geçen yılın aynı dönemine ait siparişlerin %17 altında kaldı” dedi. “Parça bulunurluğu en önemli meseledir.” 160 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 161

Gıda filmlerinde geri dönüştürülmüş PET kullanımı Reifenhäuser, geri dönüştürülmüş PET’i üretim tarafında kurutma prosesi olmadan gıda tipi filmlere dahil etmek için verimli proses geliştirdi R eifenhäuser, geri çift vidalı ekstruder ve yüksek yanı sıra gıda ile doğrudan dönüştürülmüş PET’i performanslı vakum sistemi temas halinde kullanım için üretim tarafında kurutma içeren sertifikalı proses, PET geri EFSA uyumlu. prosesi olmadan gıda tipi dönüşüm malzemesinin olağan Sistem ayrıca üretim verilerini filmlere dahil etmek için ön işlem ve ön kurutma olmadan otomatik olarak saklıyor. EFSA verimli proses geliştirdiğini doğrudan işlenmesini sağlıyor. denetimleri, sertifikalı prosesten açıkladı. Geri dönüştürülmüş Bu sayede işleyiciler, fazladan alınan reçete ve ürün verilerinin malzeme gıda ile doğrudan bir hat bileşenine yatırım birkaç yıl boyunca saklanmasını temas edecekse, Avrupa Gıda yapmadıkları gibi, bununla ilişkili gerektirmekte. ExtrusionOS ve Güvenlik Otoritesi’nden enerji ve bakım maliyetlerinden Production Compliance (EFSA) özel sertifika gerektirir. de kaçınabiliyor. Ayrıca tüketici yazılım paketi, üretim Bu filmi gıda ambalajı için sonrası PET şişe pulundan süreçlerini ve EFSA sınırlarına üretmenin şimdiye kadar (PCR) sanayi sonrası PET üretim uyumluluğu gerçek zamanlı zahmetli ve karmaşık olduğunu atığına (PIR) veya yeni PET’e bir veri tabanında izlemek ve belirten Reifenhäuser, Mirex malzeme ve ürün değişikliği belgelemek için geliştirildi. Canlı PET hatlarının işleyiciler için yapmak mümkün oluyor. Et kontrol paneli, sürmekte olan bu süreci kolaylaştırdığını tepsisi gibi son ürünler, yüksek üretimin genel görünümünü ortaya koyuyor. Eş dönüşlü hijyen standartlarını karşılamanın şeffaf olarak ortaya koyuyor. 162 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 163

164 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 165

166 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 167

168 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 169

170 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 171

K. Amerika’da makine satışları arttı Kuzey Amerika’da ilk çeyrek tahmini cirosu 413 milyon dolar olurken, bu rakam önceki çeyreğe göre %21’den fazla, 2021’in 2. çeyreğine göre %29’luk artış demek Kuzey Amerika’daki birincil 2. çeyreğine kıyasla önemli ABD plastik makine ihracatının plastik makinelerinin satışları ölçüde yüksek olduğunu görmek yaklaşık %55’ini oluşturdu. İthalat 2022 yılının ikinci çeyreğinde güven verici” dedi. Plastik bu dönemde %1’den az düşerek arttı. Plastik Endüstrisi Derneği mamul üretiminin bu yıl artmasını 482 milyon ABD dolarına geriledi. bu dönemde tahmini cironun beklediğini ve bunun plastik Derneğin piyasa koşullarını 413 milyon ABD doları olduğunu, ekipmanına talep yaratmaya ve gelecekteki beklentileri bunun bir önceki çeyreğe devam edeceğini söyledi. değerlendiren tedarikçilere göre %21’den fazla, 2021’in “Ancak, ekipman talebindeki yönelik son üç aylık anketinde, 2. çeyreğine göre ise yaklaşık artış, ekonominin COVID-19’dan katılımcıların %35’i piyasa %29’luk artışa karşılık geldiğini toparlanmasından bu yana koşullarının önümüzdeki çeyrekte açıkladı. Bu yılın 2. çeyreğinde, çift haneli seyreden büyüme iyileşmesini veya sabit kalmasını tek vidalı ekstruder satışları bir oranlarını bırakıp olağan trendine bekliyordu. Önümüzdeki 12 ay önceki çeyreğe göre %10 arttı dönebilir” diye ekledi. Diğer boyunca koşulların “durağan ancak 2021’in 2. çeyreğine göre etkenler arasında yükselen faiz veya olumlu” seyretmesini %11 düşük kaldı. Karşılaştırma oranları, tedarik zincirinin tam bekleyen katılımcıların oranı bakımından, enjeksiyon kalıp toparlanmamış olması ve işgücü da %35 olurken, bu oranın makinelerinin satışları bir önceki piyasasındaki darlık sayılabilir. önceki çeyreğe göre 5 puan çeyreğe göre %19 ve 2021’in 2. Makine ihracatı 2022’nin 2. düşük olması dikkat çekti. çeyreğine göre yaklaşık %31 arttı. çeyreğinde %14 artarak 221 “Sonuçlar, özellikle de 12 aylık Derneğin Baş Ekonomisti Perc milyon ABD dolarına yükselirken, görünüm, yılın ilk yarısında ABD Pineda, “geçen yılki sağlam Meksika ve Kanada en büyük ekonomisindeki yavaşlama ve performansın ardından, 2022’nin pazarlar olmaya devam etti. ABD, bu yılın daha durgun seyretmesi ilk yarısındaki ekonomik Meksika ve Kanada alıcılarına beklentisi göz önüne alındığında daralmaya rağmen, ikinci yapılan ihracat, toplam 121 ihtiyatlı bir iyimserlik yansıtıyor” çeyrek rakamlarımızın 2021’in milyon ABD doları tutar ile toplam görüşü öne çıktı. 172 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

MARKANIZ HEDEFİNE ULAŞSIN! FİLM FOTOĞRAF TASARIM MEDYA MEDYA TASARIM FOTOĞRAF TANITIM SATIN ALMA HİZMETLERİ ÇEKİMİ FİLMLERİ Marka bilinirliğini arttırmak için ulusal Kreatif becerileri yüksek ekibimiz ile Profesyonel stüdyo ortamında ürün Tanıtım lmi, belgesel, TV reklam ve 3D ve uluslararası tüm mecralarda kurumsal kimlik oluşturma, masa üstü çekimi, dış mekan, organizasyon ve animasyon yapımlar, kongre ve organi- yayıncılık ve tüm çizgi altı tasarım CEO imaj fotoğraf çekimi hizmetleri zasyon çekimleri için prodüksiyon ve rmanızın temsil edilmesi ve planlı hizmetleri postprodüksiyon hizmetleri satın alma hizmetleri www.cacaajans.com || SSAAYYII11650517365 +90 554 740 19 16PAGEV PLASTİK DERGİSİ PAGEV PLASTİK DERGİSİ

Polonya çevre suçlarıyla mücadeleye hız verdi Atık sevkiyatlarını daha iyi kontrol etmek isteyen Polonya, ülkeye giriş yapan veya transit geçen tüm atıkları SENT adı verilen modülle kayıt altına alarak çevre suçlarını azaltmayı hedefliyor 1Şubat 2022’den itibaren –Sınır ötesi atık sevkiyatlarıyla bir etkisi olacağına ve sektöre Polonya’ya giden ve Polonya uğraşan şirketlerin, her ortak kurallar getireceğine üzerinden transit geçen tüm atık sevkiyatını, PentaTAX inanıyor. Atık sevkiyatında atık gönderilerinin, SENT adı verilen platformunda sunulan SENT SENT kaydı zorunluluğunun modüle kaydedilmesi zorunlu hale modülü aracılığıyla işletilecek ihlali ağır para cezaları da geldi. Düzenlemeyi uygulayan olan Polonya Maliye Bakanlığı içeriyor: Bir sevkiyatın SENT’te Polonya makamlarının amacı atık elektronik PUESC platformuna doğru bir şekilde bildirilmemesi sevkiyatlarını daha iyi kontrol etmek kaydetmeleri zorunlu hale geldi. durumunda, taşınan malların ve ülkedeki çevre suçlarını azaltmak. –Polonya’ya atık ithalatı söz brüt değerinin yüzde 46’sı ve her Polonya’da SENT (Elektronik Taşıma konusu olduğunda, kayıt durumda en az 4.350 Avro para Denetleme Sistemi), ilk olarak işlemlerini alıcı kuruluşun cezası uygulanıyor. Taşıyıcının 2017 yılında kimyasallar, yakıtlar ve yaptırması gereklidir. Ancak sevkiyattan önce raporu tütün gibi malların taşınmasını kayıt Polonya üzerinden transit geçiş güncellememesi halinde 2.200 altına almak için devreye alındı ve durumunda, kayıt nakliyeci Avrodan başlayan para cezaları öncelikle vergi gelirlerini artırmak tarafından yapılmalıdır. Oset, verilebiliyor. ve suçu azaltmak için araç olarak atık sevkiyatını kaydetmeye ek –Sevkiyatlar üzerinde daha sıkı kullanılıyor. Bu yıl 1 Şubat’tan itibaren olarak, taşıyıcının coğrafi konum kontrol isteyen Polonya yetkilileri, sistem, atıkların hem Polonya’ya verilerini sağlaması gerektiğini çevresuçlarıyla mücadeleyi hem de Polonya üzerinden transit ve sürücünün bir referans ciddiyealdıklarına dair bir sinyal taşınması için zorunlu hale getirildi. numarası ve aktif konumlandırıcısı de göndermekte. Geminor AB 1013/2006 Atık Sevkiyat bulunmasının zorunlu olduğunu Polonya’nın Müşteriler ve TFS Yönetmeliği kapsamındaki tüm söylüyor. Polonyalı yetkililere Müdürü Wojciech Oset, sözlerini atıklar bu kapsamda yer alıyor. göre SENT girişiminin amacı atık bitirirken bu düzenleme ve Atık Geminor Polonya’nın Müşteriler ve yönetimi pazarında denetimi Sevkiyat Yönetmeliği’nde yakında TFS Müdürü Wojciech Oset, atıkların sıkılaştırmak ve yasadışı atık yapılacak güncellemenin, sınır Polonya’ya veya Polonya üzerinden sevkiyatlarını önlemektir. ötesi atık suçlarını azaltırken transit geçişinde yer alan tüm sektör Polonya İklim Bakanlığı, yeni Avrupa’da atık yönetiminin oyuncularının yeni düzenlemelere çözümün atık yönetimi pazarının karmaşıklığını arttıracak bir başka uyması gerektiğini belirtti. rekabet gücü üzerinde olumlu düzenleme olduğunu dile getirdi. 174 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

Plastics Europe kimyasal geri dönüşüm hızlandırılsın istiyor Geri dönüşüm Avrupa’da yükselse de çözülmesi gereken sorunlar var. Plastics Europe, kimyasal geri dönüşümde daha etkin adımların atılmasını bekliyor Avrupa plastik endüstrisi, Bu rakam, ambalaj da dahil olmak Derneğin bu raporu uygulamak ürünlerde tüketici sonrası üzere Avrupa’daki tüm pazarlarda için gelecek yıl bir yol haritası geri dönüştürülmüş içerik kullanılan geri dönüştürülmüş içerikli geliştireceğini belirtti. Diğer Avrupa kullanımını geçen yıl yüzde 20 plastiklerin yanı sıra konut, inşaat derneklerinin K’da söylediklerini artırarak yüzde 10 seviyesine ve otomobil gibi dayanıklı malları yineleyen Janssens, Avrupa’daki çıkardı ancak bunu hızlandırmak da içeriyor. Raporda, biyolojik bazlı Rusya-Ukrayna savaşından için kimyasal geri dönüşümü plastiklerin 2021 yılında Avrupa kaynaklanan enerji krizinin önemli destekleyen hükümetlerden daha plastik üretiminin yüzde 2,3’ünü güçlükler yarattığını öne sürdü. güçlü politikalar üretmesi bekleniyor. oluşturduğu, yani toplam Avrupa Grup, basın açıklamasında, “Geri Plastics Europe sektör grubunun plastik üretiminin yüzde 12,4’ünün dönüşüme yönelik pazar talebi başkanı, derneğin ekonomik fosil yakıt bazlı olmadığı belirtildi. Bir arzdan daha yüksek olsa da, eğilimlerle ilgili “Rakamlarla basın açıklamasında grup, Avrupa Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik Plastikler 2022” raporunu açıkladığı Birliği’nin kıtanın plastiklerinin haksız saldırısından ötürü yükselen K 2022’de 20 Ekim tarihinde yüzde 20’sinin 2030 yılına kadar enerji ve hammadde fiyatları, düzenlenen basın toplantısında fosil olmayan karbondan gelmesi endüstrimiz, tedarik zincirimiz açıklamalarda bulundu. Grup, yönündeki “iddialı hedefini” ve tüm AB ekonomileri için çok kimyasal geri dönüşümü, plastiklerin destekledi. Buna karşılık, dünya önemli güçlükler doğuruyor” dedi. döngüselliğini arttırmak için daha plastik endüstrisinin 2021’deki “Arz darboğazlarının önümüzdeki çok mekanik geri dönüşümle birlikte 390 milyon tonluk üretiminin aylarda sorun olmaya devam etmesi kilit bir etken olarak nitelendirdi ve yüzde 9,8’inin fosil bazlı olmayan muhtemeldir.” yatırımı teşvik etmek için kimyasal kaynaklardan geldiğini de belirtti. Ayrıca, hammadde arzındaki “büyük geri dönüşümü destekleyen Plastics Europe, dünyada ortalama belirsizliklerin”, enerji fiyatlarının ve özel mevzuat görmek istediğini tüketici sonrası geri dönüştürülmüş potansiyel kıtlıkların 2023’te ileriyi vurguladı. içeriğin yüzde 8,3 ve biyolojik bazlı görmeyi son derece zorlaştırdığı Plastics Europe Genel Müdürü içeriğin yüzde 1,5 olduğunu söyledi. belirtildi. Basın açıklamasında, Virginia Janssens, “Avrupa’da Janssens, Avrupa endüstrisinin, Avrupa’nın plastiklerdeki küresel ve küresel olarak büyük yatırım geri dönüşüm oranlarını arttırmak rekabet gücünün risk altında duyuruları var ve [kimyasal geri ve 2050 yılına kadar endüstriyi olduğu, kıtanın 2006’da dünya dönüşümün] Avrupa düzeyinde net sıfır karbon emisyonuna plastik üretiminin yüzde 23’ünü mevzuatta yer almasını sağlamalıyız; ulaştırmak için döngüsellik ve geri gerçekleştirirken bunun 2017’de çünkü yatırımcıya güven verecek dönüşüm teknolojilerine yatırımları yüzde 19’a ve 2021’de yüzde 15’e olan budur” dedi. “Buna en kısa hızlandırmaya çağıran nisan ayı düştüğü ifade edildi. Janssens zamanda ihtiyacımız var. Daha hızlı raporunda ortaya konan bir yolu gazetecilere verdiği demeçte, ilerleyebilmek için bu çerçeve şart.” izlemeye kararlı olduğunu söyledi. Avrupa plastik endüstrisinin Grup bu kapsamda, fosil yakıt hala enerji krizinin tam etkisini bazlı hammaddeler içindeki geri değerlendirdiğini, ancak endüstrinin dönüştürülmüş veya yenilenebilir üretimin duraklaması olasılığıyla karşı içeriği ölçmek için bir sistem olan karşıya olduğunu söyledi. Grup, kütle dengesi standartlarını kabul basın açıklamasında, kıtanın plastik eden bir mevzuatın, kimyasal geri üretiminin yıl sonuna kadar yüzde 4 dönüşüm için önemli olduğunu oranında azalmasının beklendiğini söyledi. Janssens, ayrıca alışılmış belirtti. Ancak Janssens, endüstrinin mekanik geri dönüşümün döngüselliğe yapılan yatırımlarla genişletilmesinin önemli olduğunu ilerlemeye devam edeceğini belirtti. Brüksel merkezli sektör söyledi. Janssens, “Üyelerimiz, grubunun raporunda, Avrupa plastik kararlılıklarının devam ettiğini bize ürünlerinin 2021’de yüzde 10,1 söyledikleri gibi kamuoyuna da oranında veya bir önceki yıla göre duyuruyorlar ve bugünkü krize yüzde 20’lik bir artışla yaklaşık 5,5 rağmen, döngüselliğin ve net milyon ton geri dönüştürülmüş içerik sıfır yolculuğunun uzun vadeli kullandığı belirtildi. hedeflerine bağlılar” dedi. PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 175

ARBUG iç piyasayla birlikte ihracatta da büyüyecek Plastik extrüzyon levha hatları endüstrisinde Türkiye’nin teknoloji lideri olan ARBUG, müşterilerine geniş bir uygulama yelpazesinde çözümler sunuyor. Alanında, ülkemizde tek olma özelliğine sahip genç bir firma olmalarına rağmen hızla büyüdüklerine dikkat çeken ARBUG Yönetim Kurulu Üyesi Berat Gündüz, “sürdürülebilir çözümler ve enerji verimliliği sloganımız ürettiğimiz her makinede maksimum verim, düşük maliyetli üretim ve enerji verimliliğini sağlama sözümüzü ifade eder. Aynı zamanda müşterilerimize yarınlarda da sorunsuz üretim için yenilikçi teknolojiler sunmayı hedefliyoruz. Amacımız yüksek teknolojili ve katma değerli ürünler üreterek, ülkemizi ve firmamızı yurt dışında tanıtmak, global pazarda üst sıralarda yer almak” dedi ARBUG Plastik levha hatlarında ekipman (Kalınlık Ölçme sistemleri, Delik bulma Dedektörleri, Continuous Filtre, Melt Gear Pump,) üretimi, sistem donanımı ve yazılım teknolojilerini gerçekleştiriyor. Üretim içerisinde en dikkat çekici ürünlerin katma değeri yüksek teknoloji içeren ürünler olduğunu söyleyen Gündüz, şöyle konuştu: “ARBUG levha çözümleri için ürettiği ürünleri müşterilerine sunmadan önce Türkiye’deki üreticilerimiz plastik levhaların kalınlıklarını ölçmek için Radyasyonsuz Kalınlık Ölçme Sistemleri’ni yurt dışından çok yüksek maliyetlerle ithal etmek durumundaydı. Ürettiğimiz ürünlerle son 5 yıldır üreticilerimiz bu sistem teknolojilerine kolaylıkla ulaşabilir duruma geldi. ARBUG elde ettiği bu fırsat ile kendisine yurt içi ve yurt dışında geniş bir pazar oluşturuyor. Firmamız elde ettiği satış hacminin %54’ünü ihracattan elde ediyor. Bu ürünlerin üretimini yerli ve milli imkanlarla gerçekleştiren ARBUG sektördeki müşterilerine yenilikler getirmeyi sürdürecek. Vizyonumuz her zaman ülkemizin geleceği için özgün, güvenilir, enerji ve hammadde verimlilik teknolojileri çözümlerinin lideri olmaktır.” TÜYAP ve PAGEV iş birliği ile 23 Kasım’da düzenlenecek 2022 Plast Eurasia Fuarı’na katılacak ARBURG, müşterilerine sunacağı levha hatlarında kullanılan “Pin Hole Dedector” Delik Bulma Dedektör Sistemini, plastik levha kafa kalıbı kontrol sistemini ve Kauçuk Levha Ölçüm Cihazlarını müşterilerinin beğenisine sunuyor. 176 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 177

Koç’un Spor Ödülü iyilik peşinde koşanlara gitti Koç Holding tarafından düzenlenen Mustafa V. Koç Spor Ödülü, ‘Adım Adım Oluşumu’na layık görüldü Bu yılki Koç Spor Ödülü’nün sahibini bulmasının ardından açıklama yapan PAGEV Başkanı Yavuz Eroğlu; “15 sene önce parçası ve ilk sponsoru olmaktan mutluluk duyduğum arayıp bulamadığımız spor, iyilik ve samimiyetin mükemmel birleşimini sağlayan platformu gönülden kutlarım” dedi. Koç Holding’den yapılan öncülük eden Adım Adım “İyilik Peşinde Koşmak” hedefi açıklamaya göre, sporun Oluşumu’nun oldu. Çevre, eğitim, ile bireylerden başlayarak kitleleri birleştirici ve dönüştürücü sokak hayvanları, kültür, sanat, ve toplumu spor yapmaya teşvik gücüne inanan, sporu toplumsal spor, insan hakları, sosyal hizmetler, etmesi, katılmak isteyen gönüllülerin gelişimin ayrılmaz parçası olarak bilim ve teknoloji gibi birçok farklı kullanacağı bir yardımseverlik gören Mustafa V. Koç’un anısını ve alanda sivil toplum kuruluşlarını koşusu dijital platformu olan bu alandaki vizyonunu yaşatmak destekleyen Adım Adım İyilik Peşinde Koş Platformu’nu amacıyla hayata geçirilen “Mustafa Oluşumu’nun kuruluş felsefesini kurması da Adım Adım’ın ödül V. Koç Spor Ödülü” bu yıl 6’ncı kez oluşturan birliktelik, birlikte alma gerekçeleri arasında yer aldı. sahibini buldu. 2022 Mustafa V. başarma, takım ruhu oluşturma, Koç Holding tarafından, Türkiye Koç Spor Ödülü, “Yardımseverlik yardımseverliği ön plana çıkarma, Milli Olimpiyat Komitesi (TMOK) Koşuları” ile Türkiye’de sivil dostluğu pekiştirme gibi değerler, iş birliğiyle düzenlenen ve kalıcı toplum kuruluşlarının, bireyler ve Mustafa V. Koç Spor Ödülü Jürisi teması, “Olimpik değerlere katkı” kurumlardaki bilinirliğini artırmasına, tarafından ödüle lâyık görülen ilk olarak belirlenen Mustafa V. Koç bağış kaynaklarının geliştirilmesine kurum olmasını sağladı. Spor Ödülü, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, Koç Ailesi üyeleri, Koç Holding ve Koç Topluluğu üst düzey yöneticileri, TMOK yöneticileri ve davetlilerin katılımıyla gerçekleşti. İlk kez bir kuruma verilen Mustafa Koç Spor Ödülü’nü Adım Adım Oluşumu adına Eş Kurucuları Itır Erhart ve İ. Renay Onur aldı. 178 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 179

MAKALE Depozito Yönetim Sistemi ile daha temiz bir Türkiye -PROF. DR. MEHMET EMİN BIRPINAR ÇEVRE, ŞEHIRCILIK VE İKLİM DEĞIŞIKLIĞI BAKAN YARDIMCISI / TÜRKİYE İKLİM DEĞIŞIKLIĞI BAŞMÜZAKERECİSI -DEMİRHAN KÜÇÜK TÜRKİYE ÇEVRE AJANSI / DEPOZİTO YÖNETİM SİSTEMİ DİREKTÖRÜ Sıfır Atık Projesi, atık oluşumunun Aynı yılın temmuz ayında yayımlanan önlenmesi ve azaltılması, israfın Sıfır Atık Yönetmeliği’nde sıfır atık önüne geçilmesi, oluşan atıkların yönetim sisteminin kurulmasına, kaynağında ayrı toplanması ve geri yaygınlaştırılmasına, geliştirilmesine, dönüşümü ile hammadde ve enerji izlenmesine, finansmanına, kayıt altına tasarrufu sağlanması, gelecek nesillere alınarak belgelendirilmesine ilişkin genel temiz ve gelişmiş bir Türkiye ile ilke ve esaslar belirlenmiştir. Yine 2019 yaşanabilir dünya bırakılması amacıyla yılının aralık ayında Geri Kazanım Katılım yola çıkılan bir çevre hareketidir. Payına İlişkin Yönetmelik yayımlanmıştır. 2017 yılı itibarı ile uygulamaları Söz konusu düzenlemeler ile başarılı başlatılan proje ülkemizin Avrupa Birliği uygulamalar gerçekleştirilmiş, ciddi (AB) Döngüsel Ekonomi hedefleriyle çevresel ve ekonomik kazanımlar elde uyumlu olacak şekilde 2018 yılında edilmiştir. 2020 yılında %75 daha az Çevre Kanunu’na derç edilerek ulusal plastik poşet kullanılmıştır. Böylelikle bir politika olarak benimsenmiştir. sera gazı salımı 8 bin 300 ton azalmıştır. 2018 yılında Çevre Kanunu’nda Sıfır Atık Projesi başlangıcından 2021 yapılan değişiklikle başta ulusal atık yılı eylül ayına kadar 1.5 milyon ailenin yönetimi uygulamaları olmak üzere aylık kullanacağına eşdeğer enerji döngüsel ekonomiye geçiş için tasarrufu sağlanmıştır. Yaklaşık 24.2 ton önemli düzenlemeler getirilmiştir. atık ekonomiye kazandırılmıştır. Çevre Kanunu’nda gerçekleştirilen bu Depozito Yönetim Sistemi (DYS) değişiklik ile sıfır atık yönetim sistemi, dünyada belirli içecek ambalajları için plastik poşetlerin ücretlendirilmesi, geri kullanılan bir yöntemdir. Dünyada bu kazanım katılım payı uygulamaları ve tür ambalajların temiz ve iyi kalitede depozito iade sistemi uygulamaları gibi toplanması için uygulanan birçok vizyoner projeler mevzuatımıza dahil metot mevcut olmakla birlikte Depozito edilerek sıfır atık projesinin sıfır atık Yönetim Sistemi bu metotlardan en politikasına dönüşümüne dair önemli bir etkili olanıdır ve içecek ambalajları adım da atılmıştır. 2019 yılı ocak ayında özelinde yaklaşık 40 ülkede plastik poşetler ücretlendirilmiştir. uygulanmaktadır. 180 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

Avrupa’da 10 ülkede hâlihazırda İçecek ambalajı evsel atıklarımızın ulusal düzeyde yürütülmektedir. ağırlık olarak %4-5 gibi bir bölümünü 11 ülke de 2022 ya da 2023’te oluşturmasına rağmen hacim sistemin uygulamaya geçmesi için olarak %20-25’ine tekabül etmekle hazırlanmaktadır. birlikte özellikle denizlerimizde, Depozito Yönetim Sistemi genel ormanlarımızda parklarımızda, olarak Avrupa’da genişletilmiş üretici cadde ve sokaklarımızda sıklıkla sorumluluğunun yerine getirilmesi karşılaştığımız atıkların çok büyük bir için tercih edilmektedir. Bu bağlamda bölümünü oluşturmaktadır. destekleyici mevzuat 2019/904 sayılı En görünür ve en dağınık çevre Plastik Ürünlerin Çevre Üzerindeki sorunu olarak gündelik hayatımızın Etkisinin Azaltılması Direktifi’dir. Söz içinde yer alan plastik, cam ve konusu direktifte üç litreye kadar olan alüminyumdan mamul içecek içecek ambalajlarının 2025 yılına kadar ambalajları kaynaklı çevresel %77, 2029 yılına kadar %90 oranında risklerin ortadan kaldırılması ve bu ayrı toplanmasına dair hükümler yer malzemelerin ekonomik kaynak almaktadır. Dünyada belirli ülkelerce olarak değerlendirilmesi amacı ile uygulanabilen ve yüksek verimde geri ülkemizde ambalajlı içecekler için kazanım oranları sağlanan depozito depozito yönetim sistemi kurulmasına yönetim sisteminin ülkemizde dair hazırlıklar sürdürülmektedir. hayata geçirilmesi için de hazırlıklar İki aşamalı sistem İçecek ambalajları başlatılmıştır. 2021 yılı haziran ayında için getirilecek depozito yönetim yayımlanan Ambalaj Atıkları Kontrolü sistemi genel olarak; Yönetmeliği ile döngüsel ekonomi ve - Ürünlerin, belirli kriterlerde ve kaynak verimliliği ilkeleri esas alınarak depozito bedeli alınarak tüketicilere ambalaj ve ambalaj atıklarının depozito ulaştırılmasına, yönetim sistemi ve sıfır atık yönetim - Tüketicilerden boş ambalajların sistemi çerçevesinde yönetilmesine dair geri alınarak depozito bedelinin iade usul ve esaslar belirlenmiştir. Ülkemizde edilmesine dayanan yaklaşık 50 milyar adet tek kullanımlık iki aşamalı malzeme yönetim içecek ambalajı piyasaya sürülmektedir. sistemidir. PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 181

Bu sistem ürünlerin tüketimleri/ Şöyle ki; kullanımları sonucunda atık - Bir cam şişenin geri dönüştürülmesi haline gelmeden geri toplanarak 100 wattlık bir ampulün dört saat tekrar hammadde olarak üretime çalışmasına yetecek kadar enerji kazandırılmasını öngören döngüsel tasarrufu sağlar. Modern bir cam şişenin ekonomi ilkesini esas almaktadır. doğada yok olması ise 4 bin yıl veya Ülkemizde Depozito Yönetim Sistemi’ne daha fazla zaman alır. Yeni hammadde geçişin ilk aşamasında yaklaşık 25 milyar yerine geri dönüştürülmüş cam kullanımı adetlik cam, plastik (PET) ve alüminyum ton başına %70’e kadar üretim maliyeti içecek ambalajı ile başlanması avantajı, %20 daha az hammadde hedeflenmektedir. Sisteme dâhil olacak kullanımı ve %30 daha az enerji tüketimi içecek ambalajı sınıfları alkolsüz içecekler, sağlamaktadır. içme ve kaynak suları, doğal mineralli - 1 ton geri dönüştürülmüş cam ile 1.2 sular, alkollü ve alkolsüz biralar, alkollü ton yeni hammadde üretilebilmektedir. içecekler, malt içecekleri, enerji içecekleri, Ayrıca hammaddenin işlenmesine sporcu içecekleri, meyve suları/nektarları kıyasla 1 ton camın geri dönüştürülmesi ürünlerini içermektedir. İlk aşamada ile 42 kWh enerji tasarrufu sağlanır, uygulamaya dâhil edilecek yaklaşık 25 bu da 10 gün boyunca açık kalan bir milyar adet ambalajın ortalama %59’unun masaüstü bilgisayarın tükettiği enerjiye plastik şişe, %27’sinin cam şişe ve eşittir. %14’ünün alüminyum kutudan oluştuğu - 1 alüminyum kutunun geri öngörülmektedir. dönüştürülmesi bir televizyonu 3 saat Ülkemizde hayata geçirilecek olan çalıştıracak kadar enerji tasarrufu Depozito Yönetim Sistemi uygulaması ile sağlar. Yeni hammadde yerine geri cam, plastik (PET) ve alüminyum şişeler dönüştürülmüş alüminyum kullanımı için hedeflenen geri dönüşüm oranının %45 daha az hammadde maliyeti ve %90’a çıkması hedeflenmektedir. Geri %70’e varan daha az enerji tüketimi dönüşüm oranlarında yaşanacak bu artış sağlamaktadır. önemli çevresel ve ekonomik kazanımları - 1 ton plastik atık geri kazanımı ile 5774 da beraberinde getirecektir. Kwh enerji; 16,3 varil petrol tasarrufu İçecek ambalajlarına yönelik depozito sağlanmaktadır ve 41kg sera gazı sistemi uygulaması ile elde edeceğimiz salınımı engellenmektedir. Hammadde kazanımları gündelik hayatımıza etkileri yerine geri dönüştürülmüş PET kullanımı açısından ölçeklendirdiğimizde sistemin %80 daha az enerji tüketimi ve %20 kazanımları da daha anlaşılabilir hale daha az karbon ayak izi faydalarını gelmektedir. sağlamaktadır. 182 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

- Yaklaşık olarak 22 milyar adet Hâlihazırda bir içecek ambalajının ambalajın Depozito Yönetim Sistemi yeniden içecek ambalajı olarak ile toplanması sonucunda yaklaşık kullanılması için kimyasal işlemlerden 37 bin ton sera gazı emisyonu, 1.3 geçmesi gerekmekte ve bu işlem milyar kWh enerji, 6.3 milyon metreküp sırasında neredeyse birincil hammadde düzenli depolama alanı, 3.6 milyon kullanılması kadar enerji ve su kullanımı varil petrol tasarrufları sağlanması olmakla birlikte ekonomik açıdan da hedeflenmektedir. maliyetlidir. Depozito yönetim sistemi Depozito Yönetim Sistemi birçok ile birincil hammadde kullanılmaması paydaşı kapsayan ve döngüye dâhil kaynaklı tasarrufun yanı sıra belediyelerin eden etkin bir yönetim modeli olarak atık yönetim maliyetlerindeki azalma ve karşımıza çıkmaktadır. Dolayısıyla geri dönüşüm malzemelerinin düzenli ülkemizde depozito uygulamalarının depolama sahalarına gönderilmemesi de başlaması ile hem vatandaşların önemli ekonomik katkılar sunacaktır. atık yönetimi sürecine dâhil olması Depozito Yönetim Sistemi’nin sağlanacak, hem de temiz ambalaj çevreye olan olumlu etkileri temel atıklarının başka atıklarla kontamine alınarak yapılan analize göre sistemin olmadan kontrollü bir şekilde uygulamaya geçmesi planlanan ilk yıl toplanması sağlanacaktır. Temiz 98.3 milyon Euro/yıl ilave ekonomik malzeme toplanarak ithalata olan fayda sağlanacağı tahmin edilmektedir. bağımlılıkta yaklaşık %40 oranında Bu faydada en yüksek pay yaklaşık azalma sağlanacağı gibi nitelikli 71 milyon Euro ile yerel yönetimlerin geri dönüştürülmüş malzeme de atık bertaraf maliyetindeki azalma olup elde edilebilecektir. Ayrıca basit bir en düşük pay ise yaklaşık 0.7 milyon fiziksel geri dönüşüm ile atık içecek Euro ile geri dönüşüm malzemelerinin ambalajlarından Türk Gıda Kodeksinin depolanmamasına aittir. Depozito standartlarına uygun olarak yeni içecek Yönetim Sistemi’nin hayata geçirilmesi ile ambalajı üretilmesinin de önü açılarak birlikte ülke ekonomisine 20 yıl içerisinde döngüsel ekonominin en önemli toplamda 6 milyar Euro civarında katkı ilkelerinden olan kapalı sistem geri ile 20 binden fazla vatandaşımız için ilave dönüşüm mümkün kılınabilecektir. istihdam sağlanması beklenmektedir. PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 183

Dolayısıyla, Depozito Yönetim Sistemi ile Aynı şekilde, ambalajlı içecek piyasaya belediye atık yönetimi uygulamalarında süren işletmelerin/ithalatçıların performans, maliyet ve verimlilik birçoğu için idari yükün ve ürünlerinin anlamında iyileşmeler, doğal kaynak fiyatlarının artmasından kaynaklı talep kullanımı ve ithal hammadde ihtiyacının düşüşü olacağı hassasiyeti de dikkate azalması, temiz toplanmış boş alınmaktadır. ambalajlar ile ikincil hammadde miktarı, BM amaçlarına katkı kalitesi ve ekonomik değer açısından Ayrıca Depozito Yönetim Sistemi’nin iyileşme gibi faydalar sağlanacaktır. uygulanmasıyla Birleşmiş Milletler Mevcut atık toplama sistemi içerisinde Kalkınma Programı’nın (BMKP) özellikle büyük/ gelişmiş/ metropol Sürdürülebilir Kalkınma Amaçlarının şehir merkezleri dışında atıkların 6’sının gerçekleştirilebileceğini de toplanmaması / toplanamamasından belirtmek gerekir. Bu amaçlar İnsana kaynaklı çevresel ve ekonomik riskler Yakışır İş ve Ekonomik Büyüme; Sanayi, düşecek, toplumun atıkları at-kurtul Yenilikçilik ve Altyapı; Sorumlu Üretim davranışının önüne geçilmesi ve atık ve Tüketim; İklim Eylemi; Sudaki Yaşam ayırma/ toplama sistemlerine doğrudan ve Karasal Yaşam’dır. katılımı sağlanacaktır. Depozito Yönetim Depozito Yönetim Sistemi kurgusu ve Sistemi içerisinde rol alacak paydaşlar işletilmesi tüm dünyada standart bir üzerinden de yeni iş fırsatları ve istihdam akış diyagramı dâhilinde yürütülmekte potansiyeli oluşacaktır. olup ülke şartlarına göre işletme Tek kullanımlık ambalajlı içeceklerin parametreleri değişim göstermektedir. tüketimi ülkemizde %60 oranında büfe, Ülkemiz açısından da depozito yönetim bakkal, market gibi satış noktalarında sistemi kendi ulusal şartlarımız dâhilinde tüketicilere sunulurken %40’lık bir kurularak yönetilecektir. 2019 yılı bölümü ise otel, restoran, kafeterya gibi temmuz ayında ülkemize özgü sistem yerinde tüketim alanlarında tüketicilere modelinin oluşturulması için teknik, sunulmaktadır. Ülkemizde uygulanacak idari ve mali fizibilite çalışmasının Depozito Yönetim Sistemi’nin tasarımı yapılması amacıyla Çevre, Şehircilik ve da ülkemize özgü bu durum dikkate İklim Değişikliği Bakanlığı öncülüğünde alınarak ve geleneksel satış noktalarının Türkiye Depozito İade Sistemi Projesi bakkal, büfe, şubeli marketlerden (TÜDİS) başlatılmıştır. Depozito Yönetim oluştuğu hassasiyeti göz önünde Sistemi’nin kurulması ve uygulanmasına bulundurularak yapılmaktadır. yönelik en önemli adımlardan biri de 2020 yılı aralık ayında atılmış ve Çevre Kanunu’nda yapılan reformist güncellemeler ile Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA) kurulmuştur. TÜÇA depozito yönetim sistemi uygulamalarına dair yükümlülüklerin, idari düzenlemelerin ve tedbirlerin belirlenerek depozito yönetim sistemi altyapısının oluşturulmasına, uygulanmasına ve izlenmesine yönelik faaliyetler ile depozito yönetim sistemine yönelik tescil, yetkilendirme, izin ve onay işlemlerini gerçekleştirmek ve gerekli kontrolleri yapmak konularında yetkilendirilmiştir. 26 Haziran 2021 tarihinde yayımlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği’nde sisteme dâhil olan ambalaj atıklarının depozito yönetim sistemi içinde yönetilmesine yönelik hükümlere yer verilmiştir. 184 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

Çevre yönetimi uygulamalarına Ülkemiz nüfusu, sosyoekonomik yeni ve dinamik bir güç olarak katkı ve kültürel özellikleri, coğrafi yapısı vermesi amacı ile kurulan Türkiye gibi açılardan Avrupa ülkeleri başta Çevre Ajansı ile depozito ve sıfır atık olmak üzere bu sistemi kullanan yönetim sistemlerinin kurulmasına, diğer ülkelerden farklılık göstermesi uygulanmasına ve geliştirilmesine sebebiyle depozito yönetim sistemi yönelik faaliyetler başta olmak kurgusu çalışılırken ülkemiz şartları göz üzere geri kazanılabilir ürünlerin önünde bulundurulmuş ve Türkiye’ye kullanımları sonrası ülke ekonomisine özgü bir işletme modeli üzerine kazandırılmasına ve geri kazanılabilir çalışılmıştır. atıkların yönetimine ilişkin faaliyetlerde 25 milyar ambalajı kapsayacak bulunulacaktır. Sıfır atık hedefi Depozito Yönetim Sistemi projesi doğrultusunda çevrenin korunması, toplam 783 bin kilometrekarelik bir ham madde israfının önlenmesi, karbon coğrafyada yılda yaklaşık 25 milyar emisyonlarının azaltılması, üretimde ve adet ambalajı kapsayacak ve 80 lojistikte enerji verimliliğinin arttırılması milyondan fazla vatandaşa hizmet konularında önemli katkı sunacak verecek Merkezi Yönetim Modeline zorunlu depozito yönetim sistemine sahip bir uygulama olması yanında geçiş için Çevre Kanunu’nda belirtilen 300 binden fazla market/satış noktası 01/01/2022 tarihinden itibaren sisteme ve 3 binden fazla üretici firma ile geçiş başlatılmış ve sistem dâhilinde doğrudan irtibat halinde 81 il ve tüm önemli paydaşlardan olacak piyasaya ilçelerde 7 gün 24 saat işler halde sürenlerin sisteme kayıt işlemleri olacak 20 binden fazla iade noktası yapılmıştır. Sürdürülebilir, izlenebilir, üzerinden yürütülecek bölgesel/yerel denetlenebilir ve iyileştirilebilir bir operasyonlara dayalı bir uygulamadır. sistemin ortaya konması amacıyla Kendi içerisinde güvenlikli, kontrollü depozitolu içecek ambalajlarının ve sürdürülebilir bir döngüde piyasaya sürülmeye başlanılmasından malzeme yönetimini mümkün kılan önce pilot ölçekte projelerin Depozito Yönetim Sistemi için uygulanması planlanmakta olup ilk başlangıç noktamız bu sisteme dâhil etapta bakanlığımızın ana hizmet edeceğimiz ambalajlara yönelik ulusal binasında ve Ankara’nın Kızılcahamam standartlarımızı belirlemek ve bu ilçesinde pilot uygulamalar ambalajların her birinin merkezi bir başlatılmıştır. çevrimiçi veri sistemi üzerinden kayıt Türkiye Çevre Ajansı ülkemizin 7 altına alınmasını sağlamaktır. Ayrıca bölgesinde sosyal, ekonomik ve depozito yönetim sistemine dâhil coğrafi şartları gözeterek kamuoyunda ettiğimiz ambalajlara özel güvenlik duyarlılık ve farkındalık oluşturmak unsuru ekleyerek izlenebilirliğini amacıyla yapacağı etkinliklerle çevreyi sağlayacağız. hayatımızın merkezinde daha fazla tutacak, at-kurtul davranışlarımızı değiştirerek atıklarımızın geri dönüşümündeki bireysel sorumluluklarımızda yol ve yön gösterici olacaktır. Piknik ve mesire alanlarımız; park, bahçe ve ormanlarımız; sahil, köy ve körfezlerimiz; kır, ova, köy ve kasabalarımız; cadde, sokak ve yollarımız ve dahi ülkemizin dört bir yanı plastik poşetlerden arındırıldığı gibi içecek ambalajı atıklarından da arındırılarak çevremiz ve ekonomimiz geliştirilecektir. PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 185

İzlenebilirliği sağlanan bu ambalajlar Türkiye Çevre Ajansı tarafından tüketicilerin haklarını koruma altına kurularak yönetilecek olan sistemin alırken üreticiler arasındaki eşitsizlikleri gerek ülkemiz şartlarına ve sosyal de engelleyecektir. Depozito yönetim yapımıza gerekse ülkemiz sıfır sistemine dâhil edilen ambalajların atık perspektifine uygun olmasını üretiminden geri kazanılmalarına sağlayabilmek amacı ile bakanlığımız kadar olan süreçte izlenebilirliğinin ve ana hizmet binası ve Ankara ili güvenirliliğinin sağlanması için çevrimiçi Kızılcahamam ilçesinde başlatılan merkezi veri sistemi oluşturulmuş ve pilot uygulamaların önemli ölçüde “Depozito Bilgi Yönetim Sistemi” adı ile yol gösterici olacağını düşünüyoruz. tanımlı çevrimiçi bir platform devreye 2023 yılına geçiş ile birlikte de ulusal alınmaya başlanmıştır. ölçekli Depozito Yönetim Sistemi Depozito Yönetim Sistemi’ne dâhil uygulamamızın tüm ülke sathına edilen ambalajların özel güvenlik unsuru yayılacak şekilde test ve hazırlık dâhil yeni standartlara uygun olarak sürecini artık başlatmış olacağız. ürettirilmesi ve bu ambalajların test ve 2023 yılı sonu itibarı ile tüm ülke tescil işlemlerinin gerçekleştirilerek kayıt sathında tüm halkımızın erişimine altına alınmasına yönelik uygulamaları açılmış en az 7 bin noktada depozito da konusunda yetkin ve yeterlilik sahibi iade noktasının kurulmuş olması kurumumuz olan Darphane ve Damga ve bu noktalarda en 2 bin adet Matbaası Genel Müdürlüğümüz ile depozito iade makinesi ile işlem Türkiye Çevre Ajansımız arasındaki yapılması sağlanmış olacak. Depozito işbirliği kapsamında gerçekleştireceğiz. iade noktalarının sayısını 2024 yılı 2023 yılına geçiş ile birlikte daha içerisinde en az 10 bin adet noktada çevreci olan ve özel işaretli (özel depozito iade makinesi olmak üzere mürekkep ve güvenlik katmanı toplam 20 bin adet seviyelerine içeren depozito işareti/logosu, sıfır çıkarılmış olacak. Kurulacak depozito atık işareti/logosu, “depozitoludur” iade noktaları ile Depozito Yönetim ibaresi gibi) ambalajların kayıt altına Sistemi’nin vatandaşlar tarafından alınarak vatandaşlarımıza depozito rahat ulaşılabilirliği, bilinirliği, kabul ücreti ile ulaştırılmasından sonra da görürlüğü ve sürdürülebilirliği vatandaşlarımız tarafından getirilen sağlanmış, küçük ölçekli bakkal boş ambalajların depozito ücretleri ve büfeler ile kantin ve kafeler için iade edilerek geri alınması ve geri de ilave maliyetler oluşturulmadan dönüştürülmelerinin sağlanmasına hizmet sağlayıcı birimler oluşturulmuş yönelik altyapıyı vatandaşlarımızın olacaktır. hizmetine sunarak sistemin 2023 yılında depozito iade sürdürülebilir bir döngü içerisinde noktalarının oluşturulması ve çevrimiçi veri sistemi üzerinden izlemek vatandaşlarımıza depozito sistemimizi sureti ile çalışmasını sağlıyor olacağız. anlatmaya-tanıştırmaya-alıştırmaya yönelik faaliyetlerimizin yanında bu noktaların işletilmesi için gerekli iş gücünü eğitmeye ve hazırlamaya yönelik faaliyetlerimize de başlamış olacağız. 2023 yılında vatandaşlarımızın sisteme doğrudan katılımları ile cam şişeler, pet şişeler ve alüminyum kutular gibi atıkların artık denizlerimizde, ormanlarımızda, parklarımızda, bahçelerimizde yok olduğunu görmeye de başlamış olacağız. Kaynak: Dünya Gazetesi 186 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 187

MAKALE PET – Geri dönüşüm şampiyonluğundan geri dönüşüm ve yeniden kullanım PETCORE EUROPE YENIDEN şampiyonluğuna: Saha Analizi 2022 KULLANIM ÇALIŞMA GRUBU SAHA ANALIZI 2022 Bu makalenin amacı Almanya ve Belçika gibi bazı AB AB Komisyonu, ambalaj politikalarında ülkelerinde, tek kullanımlık PET belirli bir hiyerarşiyi gözetir: Tüketimi içecek şişeleri yüksek oranlarda AZALT, YENİDEN KULLAN ve GERİ toplanır ve geri dönüştürülür, bu da DÖNÜŞTÜR. Bu, AB’nin 2050 yılına minimum çevresel ayak izi ile kapalı kadar iklim nötr olma nihai hedefini döngü geri dönüşümü sağlar. Genel desteklemektedir. amaç, ambalajı mümkün olan en Son yıllarda PET ambalajların ağırlığını döngüsel şekilde kullanmak ve çevre azaltmakta ilerlemeler kaydedildi: üzerindeki etkiyi mümkün olduğunca şişeler artık eskisinden önemli ölçüde düşük, paketlenmiş malları mümkün (%50) daha hafif. PET şişeler geri olduğunca güvenli tutmak olmalıdır. dönüştürülüyor ve geri dönüşüm oranı Yeniden kullanıma geçişten önce yıldan yıla ilerliyor. Şimdi ise PET ambalaj, kapsamlı etki değerlendirmeleri bazı durumlarda yeniden kullanım yapılmalı ve farklı tedarik zincirlerinde aracılığıyla yeni malzeme kullanımından yapılması gereken birçok değişiklik göz kaçınarak hayati bir rol oynayabilir. Bu önüne alınarak süreç yönetilmelidir. saha analizi, Petcore Europe Yeniden Bugün bazı AB üye devletlerinde Kullanım Çalışma Grubu tarafından, PET görülmekte olan yeniden kullanıma ambalajının yeniden kullanım açısından doğru politika değişikliği, önlemlerin sahip olduğu potansiyeli ve yeniden ülkeler arasında büyük fark göstermesi kullanım çözümlerinin, tek kullanımlık geri nedeniyle AB tek pazarını tehlikeye dönüştürülebilir ambalajları Avrupa’da dahi atabilecektir. Almanya gibi bazı PET ekonomisinin döngüselliği için üye devletlerde yeniden kullanım nasıl tamamlayacağını göstermek zaten diğerlerinden daha önemli bir rol için hazırlanmıştır. Uzun vadede, oynamaktadır ve tüm bölgeler yeniden farklı sistemlerin ve ambalaj türlerinin kullanım çözümlerini uygulamak için her pazarın özelliklerine bağlı olarak aynı hızda hareket edememektedir. birleştirilerek kullanılması gerektiğinden, Bununla birlikte, AB ülkeleri yeniden yeniden kullanım az ya da çok önemli bir kullanılabilir ambalajları teşvik etmek rol oynayabilir. için politikalar uygulayacaksa, bunu konsolide bir biçimde ve sınır ötesi uyumla yapmalıdır. İçindekiler 1. PET nedir ve neden önemlidir? 2. Geri dönüşüme ek olarak yeniden kullanım ne zaman anlamlı hale gelir? 3. Yeniden kullanılabilir PET ambalajda en iyi uygulama örnekleri 4. DRS: Tek kullanımlık ve yeniden doldurulabilir PET şişeler için etkili bir toplama aracı 5. PET ambalaj çözümlerinin çevresel ayak izi ile ilgili hususlar 6. Daha fazla yeniden kullanım ve geri dönüşüme giden yol 188 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

1. PET nedir ve neden önemlidir? Bir PET şişe yapımı, genellikle paraksilen, PET (Polietilen Tereftalat) ilk olarak metaksilen ve etilen olan hammaddeden 1941 yılında British Calico Printers başlar. Bu maddelerin türevleri (etilen tarafından sentetik liflerde kullanılmak glikol, tereftalik asit (PTA) ve izoftalik asit üzere geliştirilmiştir. Patent hakları (IPA) reaksiyona sokularak Kopolimer PET daha sonra DuPont ve ICI’ye satılmış, reçinesi elde edilir. Kaynakları esas olarak ve onlar da bölgesel hakları diğer rafineri endüstrisindendir, ancak teknoloji birçok şirkete satmıştır. Bugün dünya ilerledikçe, yenilenebilir kaynaklar ve çapında PET reçineleri üreten çok geri dönüşüm teknolojileri / malzemeleri sayıda büyük grup vardır. Başlangıçta kullanılarak da üretilebilirler. Pelet adı lifler için üretilmesine rağmen, PET verilen küçük silindirler şeklindeki reçine 1960’ların ortalarında ve sonrasında eritilir ve bir preform oluşturmak için bir filmler ve tabakalar (ambalaj, röntgen kalıba enjekte edilir. Son şişeden daha ve fotoğraf filmi vb.) için kullanılmaya kısa, ancak duvarları kalın olan ve deney başlandı. 1970’lerin başında, Katı Hal tüpüne benzeyen bu preform daha sonra polikondensasyonunun ortaya çıkışı, şişirilerek kalıplanır. Şişirme aşamasında, çok iyi mekanik performansa sahip hafif preforma yüksek basınçlı hava üflenerek şişeleri doğuran çift eksenli sert şişe içine yerleştirildiği kalıbın tam şeklini alması üretiminin ticarileştirilebilmesini sağladı. sağlanır. Malzemenin moleküler yapısı PET’in saydam polyesterin sağlam sayesinde, nihai ürün, şeffaf, kırılmaz, ama hafif bir formu olarak özellikleri, yeniden kapatılabilir ve hafif bir şişedir. onu alkolsüz içecekler, meyve suları, alkollü içecekler, su, yemeklik yağlar, ev temizleyicileri, araç parçaları, giysiler ve diğer gıda ve gıda dışı uygulamalar için ideal polimer haline getirir. Bir polimer olarak PET, sadece karbon (C), oksijen (O) ve hidrojen (H) elementlerini içeren, tekrarlayan uzun zincirlerden oluşur. Günümüzde ambalaj için PET reçinelerinin en çoğu şişelerde kullanılmaktadır. PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 189

PET’in başarısına katkıda bulunan, Bu bölümün önemli malzemenin sağlamlığıdır. Nitekim çıkarımları gazlı alkolsüz içecekler şişenin içinde 6 - PET’in saydam polyesterin bar’a kadar ulaşan basınç oluşturabilir. sağlam ama hafif bir formu Malzemenin bir diğer avantajı, olarak özellikleri, onu alkolsüz tasarımda büyük özgürlük sağlayan içecekler, meyve suları, alkollü fiziksel özelliklerinde yatmaktadır. PET içecekler, su, yemeklik yağlar, kullanımının büyük bölümü, yaklaşık% ev temizleyicileri, araç parçaları, 70’i, gazlı alkolsüz içeceklerin, meyve giysiler ve diğer gıda ve gıda sularının, seyreltilebilir içeceklerin ve dışı uygulamalar için ideal şişe suyun ambalajlanması içindir. Hafif, polimer haline getirir. Bir polimer dayanıklı ve güvenlidir, alternatiflerden olarak PET, sadece karbon daha küçük karbon ayak izine sahiptir. (C), oksijen (O) ve hidrojen (H) PET’in gıda ile doğrudan temasta güvenli elementlerini içeren, tekrarlayan olduğu, ABD Gıda ve İlaç Dairesi FDA 5,6, uzun zincirlerden oluşur. AB 4 ve dünyanın başka sağlık kurumları - PET, gerek yeni PET, gerek tarafından onaylanmıştır. PET’in gıda, yeniden doldurulabilir/yeniden içecek, ilaç ve medikal sektörlerinde kullanılabilir PET gerekse geri sürekli kullanımı, bu değerli malzemenin dönüştürülmüş rPET olarak, güvenliğinin ve çok yönlülüğünün bir gıda ile temas için güvenlidir. kanıtıdır. Birbiri ardına araştırmalar, - PET’in benzersiz özellikleri, denetleme kurumu onayları ve testler, onu döngüsel ekonomiyi PET’in güvenli olduğunu göstermektedir. destekleyen ve teşvik eden lider PET, kullanımı nedeniyle, dünya bir konuma getirmektedir. çapında iyi bilinen bir polimer ambalaj Alüminyum geri dönüştürülebilir ve malzemesidir. Çok iyi mekanik yeniden ambalaj haline getirilebilir. özelliklerinin yanı sıra, diğer içecek Bununla birlikte, alüminyum üretme paketleme ambalaj kıyasla önemli çevre ve geri dönüştürme süreci çok kaynak avantajları da göstermektedir.7 Örneğin, tüketir. İçecek kutusu yapmak için, PET, cam veya alüminyum tek kullanımlık alüminyumun çok daha yüksek içecek ambalajından (500 ml’lik ambalaj sıcaklıklarda işlenmesi gerekir ki bu başına) %75’e kadar daha az CO2eq da emisyonları çok arttırır ve geri üretir. 5 LCA çalışmaları, belirli bir pazarda dönüştürülmüş alüminyumdan yapılmış hakim koşullara (nakliye mesafesi, lojistik, kutular bile geri dönüştürülmüş PET’ten enerji gamı) bağlı olarak, tek kullanımlık yapılan şişelere kıyasla ton başına daha geri dönüştürülebilir PET şişenin en iyi fazla CO2eq salımına yol açar. Ayrıca çözüm, başka bir pazarda ise yeniden bugüne kadar piyasada tutunabilen bir kullanılabilir PET şişenin en iyi çözüm yeniden kullanılabilir alüminyum ambalaj olabileceğini ortaya koyar. 6 olmamıştır. Camın da ilk yapımı veya mevcut camdan yeniden yapımı için çok yüksek sıcaklık gerektirir. Malzeme ayrıca plastikten yer yer 10 kata kadar daha ağırdır ve nakliyede karbon ayak izinin önemli ölçüde büyümesi ile sonuçlanır. Bu, yeniden kullanılan veya geri dönüştürülmüş PET şişelerin, çok daha hafif olması nedeniyle yeniden kullanılabilir cam şişelerden daha az nakliye emisyonu ürettiği anlamına gelir. Ham kağıt ve karton biyolojik bazlı ve biyolojik olarak parçalanabilirken, bu malzemelerle yapılan gıda kapları plastik ve alüminyum ile çok katmanlıdır, bu da döngüsel değildir. 8 190 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

2. Geri dönüşüme ek olarak %5 ve 2027 yılına kadar %10)2 ve yeniden kullanım ne zaman 2030 yılına kadar 400 m2’den büyük anlamlı hale gelir? mağazaları olan perakendecilerin alanın Bu yazıda sadece işletmeden tüketiciye %20’sini yeniden dolum / yeniden yönelik birincil ambalaj çözümleri ele kullanıma ayırmaları için özel hedefler alınmaktadır. Evde doldurma, dışarıda belirlemiştir.3 doldurma, evden iade ve dışarıda iade • Avusturya’da içecekler için yeniden çözümleri arasında ayrım yapılabilir. kullanım hedefleri, 2025’te %25 ve Ayrıntılar 3. bölümde yer almaktadır. 2030’da %30 olarak belirlenmiştir. ISO 18603’e göre, ambalajın yeniden Ülkede, perakendeciler 2025 yılı kullanımı, ambalajın tasarlanmış sonuna kadar 400 m2’den büyük olduğu aynı amaç için yeniden mağazaların en az %90’ında içecekler doldurulmasını veya tasarlandığı için yeniden kullanılabilir kotaları aynı amaç için, piyasada bulunan karşılamak durumundadır ve bunlar yardımcı ürünlerin desteği olsun veya bira ve şişe suyun her biri için %15; olmasın, yeniden doldurulmasını meyve suyu, alkolsüz içecekler ve veya yeniden kullanımını sağlayan sütün her biri için %10’dur.4 herhangi bir işlemdir. Yardımcı ürün, • Ayrıca, İspanya’da oluşturulan bir yeniden kullanılabilir ambalajların taslakta iddialı yeniden kullanım yeniden doldurulmasını / yüklenmesini hedefleri ve önlemleri planlanıyor. desteklemek için kullanılan bir Kraliyet kararnamesi taslağına üründür. Yardımcı bir ürüne bir örnek, göre, otel ve restoran sektörlerinin evde yeniden kullanılabilir bir kabı karşılaması gerekecek kotalar şöyle: doldurmak için kullanılan bir PET o Şişe su: 2025’te %50 ve 2030’da deterjan poşetidir. %60 yeniden kullanım kotası. Yeniden kullanılabilir PET şişeler için o Bira: 2025’te %80 ve 2030’da %90 Depozitolu İade Sistemleri (DRS) yeniden kullanım kotası. Kuzey Avrupa ve Almanya’da 30-40 yıl o Alkolsüz içecekler: 2025’te %70 ve önce yaygındı, ancak bazı durumlarda 2030’da %80 yeniden kullanım kotası. pratik sebeplerden ve CO2eq salımı o Diğer içecekler: 2025’te %50 ve nedeniyle geri dönüşüm için DRS’ye 2030’da %60 yeniden kullanım kotası. döndü. Yeniden kullanım gelecekte önemli bir rol oynayacaksa da, tek kullanımlık ambalajların toplanması ve geri dönüştürülmesi, döngüselliğin önemli bir meselesi olmaya devam etmektedir.1 Yeniden kullanım, yalnızca Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Direktifi gözden geçirmesinin, yeniden kullanımı ve geri dönüşümü teşvik etmek için ambalaj tasarımını geliştirmeyi amaçladığı AB düzeyinde bir öncelik değildir. 2008 yılında Atık Çerçeve Direktifi’nde ortaya konan Atık Hiyerarşisi, döngüsel ekonomide bir öncelik olarak yeniden kullanımı açıkça gündeme getirmektedir. Aynı zamanda, ulusal düzeyde birçok AB üye ülkesinde yeniden kullanıma yönelik bir politika değişikliği gözlemlenebilir. • Örneğin Fransa’da, Döngüsel Ekonomi Kanunu ve İklim Değişikliği Kanunu, ambalaj için genel yeniden kullanım hedefleri (2023 yılına kadar PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 191

Ayrıca, perakendeciler yeniden Bu bölümün kullanılabilir ambalajlar sunmak önemli çıkarımları zorunda olacaklar. - Yeniden kullanım AB’de PET endüstrisi, geri dönüştürülebilir ve ulusal düzeyde dikkate ambalaj çözümlerine ek olarak alınması ve devam ettirilmesi yeniden kullanım sistemlerinin gereken ve kendisini bir ölçeğinin büyütülmesini desteklese politika baskısıyla gösteren de, farklılaşmamış yeniden kullanım kilit bir unsur haline gelmiştir. kotalarına dikkatle bakılmalıdır. - Yeniden kullanım kotalarına Mevzuat kanıta dayalı olmalı ve her dikkatle bakılmalıdır. Mevzuat zaman en az karmaşık, en çevre geliştirme ve uygulama dostu ve en geri dönüştürülebilir kanıta dayalı olmalı ve her ambalaj çözümünü desteklemelidir. zaman en az karmaşık, Aynı zamanda Avrupa genelinde en çevre dostu ve en geri uyumlaştırılmamış “çözüm dönüştürülebilir ambalaj adalarından” kaçınılmalıdır. çözümünü desteklemelidir. Almanya’da yeniden kullanım Belirli bir pazarda türünün en çözümleri onlarca yıldır iyi örneği tek kullanımlık geri kullanılmaktadır. Reloop verilerine8 dönüştürülebilir bir PET şişe göre, 2016 ve 2020 yılları arasında olurken, başka bir pazarda ise Almanya’daki PET içecek şişelerinin yeniden kullanılabilir bir PET (su, alkolsüz içecekler ve meyve suları) şişe olabilir. arasında yeniden kullanılabilirlerin - PET, 2050 yılına kadar payı, üçte bir gibi yüksek bir oranda kıtanın iklim nötr hale seyretti. Aynı zamanda, cam dahil tüm gelmesine yardımcı olacak bir yeniden kullanılabilir şişelerin içinde yeniden kullanım devriminde yeniden kullanılabilir PET şişelerin çok önemli bir rol oynayabilir. payı yaklaşık% 40 idi. Bu, yeniden Yeniden kullanılabilir PET şişelerin kullanılabilir PET şişelerin Alman atık önleme potansiyelleri, genellikle son tüketiciler nezdinde pazarda yeniden kullanılabilir cam şişelerden kabul edildiğini göstermektedir . daha hızlı gerçekleşir. Bu rakamlar, PET’in AB’nin diğer Bununla birlikte, yeniden kullanılabilirliğin çok yüksek oranlara bölgelerinde de yeniden kullanım çıkması, bariz nakliye ve CO2eq devriminde çok önemli bir rol salımları nedeniyle sadece yarar oynayabileceğini ve 2050 sağlamaz. Böyle bir senaryoda nakliye yılına kadar kıtada iklim emeği önemli ölçüde artmaktadır. nötr duruma erişmemize 7 Ayrıca, yeniden kullanılabilir bir yardımcı olabileceğini PET şişe tek kullanımdan daha düşündürmektedir. kalındır (ambalajın daha kararlı olması GVM7 tarafından gerektiği için). Bu, yeniden kullanılabilir yapılan son veya tek kullanımlık ambalajlar çalışmalar, her arasında yapılacak tercihin, ilgili tüm bir ambalajın kriterler göz önünde bulundurularak sirkülasyon sayısının duruma göre yapılması gerektiğini yeterince yüksek göstermektedir. olması durumunda yeniden kullanılabilir içecek ambalajının malzeme tüketimini azaltabileceğine işaret etmektedir. 192 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

3. Yeniden kullanılabilir PET ambalajda en iyi uygulama örnekleri Bu Yeniden Kullanım Modeli, EMF’nin A) Alman Maden Suyu Şirketleri çalışmalarına dayanmaktadır ve Kooperatifi (GDB) Doldurulabilir PET tüketicinin ambalajı yeniden doldurup Sistemleri doldurmadığı veya endüstriyel dolum GDB’nin yeniden doldurulabilir PET için iade edip etmediği konusunda sistemleri 2021’de 25. yılını kutluyor. açıklamalar içerir. Model, yalnızca Bugün Alman maden suyu şirketlerinin işletmeden tüketiciye (B2C) birincil yeniden doldurulabilir şişe havuzunun ambalajı kapsar. İkincil ve üçüncül ayrılmaz bir parçasıdır. 2020 yılında ambalajlar ve işletmeden işletmeye yaklaşık 2 milyar PET şişe dolduruldu. (B2B) uygulamaları açıkça ele GDB’ye göre, yaklaşık % 99’luk alınmamaktadır. Bu model, PET son bir iade oranına sahipler. Yeniden tüketici ambalajları için mümkün olan doldurulabilir PET şişeler ortalama 20 farklı yeniden kullanım sistemlerinin kez doldurulmaktadır ve maksimum daha iyi anlaşılmasına yardımcı olmayı dönüş sayısı 25’tir. Sistemde bunun amaçlamaktadır. için kullanılan kasalar da ortalama 100 Bugün, evde doldurma, dışarıda civarında dönüş yapar. Sistemdeki doldurma, evden iade ve dışarıda iade şişelerin boyutları farklıdır: Alkolsüz çözümleri de dahil olmak üzere yeniden içecekler için 0,5 ve 0,75 litrelik şişeler; kullanılabilir PET ambalajlarının en iyi maden suyu için de 0,5 litrelik, 1,0 uygulama örnekleri zaten mevcuttur. litrelik şişeler ve çok küçük bir pazar Aşağıdakiler, mevcut birçok örnekten payıyla 1,5 litrelik şişeler.1 sadece birkaçıdır: PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 193

GDB yeniden doldurulabilir sistemi, Fotoğraf: Genossenschaft Deutscher Brunnen havuz şişelerinden oluşur. Böyle Fotoğraf: Kaufland bir sistemde, Almanya’daki farklı maden suyu şirketleri tarafından aynı standartlaştırılmış şişeler ve kasalar kullanılmaktadır. Bu nedenle sistem özellikle verimlidir, çünkü iade sırasında ayırma için çok az emek gerektirir ve nakliye yolları önemli ölçüde kısaltılabilir. Boş bir şişenin menşe yerine iade edilmesi gerekmez, aynı tip şişeyi kullanmakta olan en yakın maden suyu şirketine getirilmesi yeterlidir. Buna ek olarak, ortak sistemin büyüklüğü, özellikle orta ölçekli maden suyu şirketlerine maliyet avantajı sağlar. 1 Öte yandan, GDB sistemi bir doğru uygulama örneği olarak sunulsa da, bazı özelliklerin Almanya’ya özgü olduğunu ve örneğin genel perakende yapısı gibi bazı özelliklerin diğer Üye Devletlere kolayca uygulanamayacağını anlamak önemlidir. B) LOVE NATURE ve KAUFLAND’ın %100 rPET yeniden kullanılabilir şişeleri Alman market zinciri Kaufland, bir Henkel markası olan “Love Nature” ile birlikte, müşterilerin satın aldıkları şişeleri tekrar tekrar doldurabilecekleri istasyonlar kuruyor. Şişe gövdeleri %100 geri dönüştürülmüş PET’ten yapılmıştır ve tamamen geri dönüştürülebilir. Müşteriler ilk satın alımlarını yaparken, istasyondan boş bir şişe alıyor, doldurup tartıyor ve ardından kasada ödeme yapıyor. Ürün bittiğinde, evden getirilen temizlenmiş şişe yeniden doldurulup tartılır ve müşteriler kasada sadece dolum ücretini öderler.2 194 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

C) HASSAS İÇECEKLER İÇİN Fotoğraf: ALPLA YENİDEN KULLANİLABİLİR PET ŞİŞELER Fotoğraf: ALPLA Toplama noktasına iade İçecek ambalajı pazarında, iadeli Evde Dolum PET kapların rolü halihazırda çok küçüktür. ALPLA ve Krones’in ortak bir araştırma projesi, bunun zaman içinde değişebileceğini ortaya koydu. ALPLA ve Krones, projenin bulgularına dayanarak, soğuk zincirdeki meyve suyu ve süt gibi hassas ürünler için en uygun ortamı sağlayan yeniden kullanılabilir bir PET şişe geliştirdi. Hafiflikleri nedeniyle, geliştirilen şişeler çevreye duyarlı bir ambalaj çözümüdür ve cam şişelere göre bir avantajı vardır: Temizlemede kullanılan alkali sıvı, birkaç temizleme işlemi sonrasında cam şişenin yüzeyini gözle görülür şekilde pürüzlendirirken, PET kaplarda buna benzer hiçbir şey gözlenmemiştir.3 D) AB dışında Coca-Cola Yeniden Kullanılabilir PET Şişeler Coca-Cola, yeniden kullanılabilir PET şişelere dayalı yeniden kullanım modellerini AB dışında birkaç yıldır başarıyla yürütmektedir. Örneğin Brezilya’da müşteriler, boş şişeyi mağazaya iade ettiklerinde bir sonraki içecek alımlarına yönelik indirim kazanmak yoluyla, yeniden doldurulabilir şişede meşrubat satın alırken depozito ücreti öderler. Bu ödüllendirme programı, % 90’ın üzerinde bir iade oranı sağlamaktadır. Şişeler 25 yıkamaya kadar dayanır ve ömürlerinin sonunda geri dönüştürülür.4 Benzer bir sistem, Kasım 2019’da bir pilot projenin başlatıldığı ve kademeli olarak kullanıma sunulduğu Güney Afrika’da da işlemektedir.5 Almanya’da yeniden kullanılabilir PET şişelere dayalı yeniden kullanım modelleri birkaç yıldır piyasadadır. E) NIVEA Eco-Refill NIVEA, müşterinin ılık su ve yedek tablet ekleyerek yeniden doldurabileceği, yeniden kullanılabilir PET el sabunu şişeleri sunmaktadır. Şişe geri dönüştürülmüş malzemeden yapılmıştır ve özellikle yeniden kullanılmak üzere tasarlanmıştır.6 Fotoğraf: ALPLA PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 195

Verilen tüm doğru uygulama Bu bölümün önemli çıkarımları örnekleri ve diğer yeniden kullanım - Yasa gereği uygulanan çözümlerinde, tüketici güvenliği ve Depozitolu İade Sistemleri hijyen en yüksek öncelik olmaya (DRS), yeniden kullanım ve devam etmektedir ve yeniden kullanım yüksek kaliteli geri dönüşüm sistemlerinin bu faktörü dikkate amacıyla çok miktarda içecek alması gerekir. Alman Maden Suyu kabı toplamak için kanıtlanmış Şirketleri Kooperatifi (GDB) tarafından bir araçtır. yayınlanan bir açıklamaya göre, - Tek kullanımlık ve yeniden cam ve PET şişelerin yeniden dolum doldurulabilir sistemler öncesi temizlenmesi için yıllarca için DRS farklı olsa da, tek önce oluşturulan ve sürekli geliştirilen kullanımlık içecek kapları için süreçler, bakteri veya virüs bulaşısını merkezi depozito sistemlerinin önlemek için hijyen konusuna her oluşturulması, yeniden zaman önem vermiştir. Endüstriyel doldurulabilir olanların büyümesi temizleme işlemi sırasında, yeniden için iyi ön koşullar yaratır. doldurulabilir şişeler, PET için 60 ° C’ye veya cam için 70-75 ° C’ye Yeniden kullanılabilir plastik içecek ısıtılan yüzde 1,5 ila 2 kostik soda şişeleri için DRS her derde deva içerikli suya yaklaşık 10 dakika batırılır. değildir, ancak “tek kullanımlık geri Bu sterilizasyon prosedürleri dünya dönüştürülebilir içecek kapları için DRS” çapında tanınmaktadır ve güvenli veya “kaldırımdan toplama” uygulaması kabul edilir. bulunan pazarlarda tamamlayıcı rol 4. DRS: Tek kullanımlık ve yeniden oynayabilir. DRS’nin, tek kullanımlık doldurulabilir PET şişeler için, geri dönüştürülebilir PET içecek kaldırımdan toplamayı tamamlayan, kapları için önemli bir araç olmasına etkili bir toplama aracı ve PET şişelerin (2029’a kadar %90) Depozitolu İade Sistemleri (DRS), ve geri dönüştürülmüş içeriğin (2025’e kapalı döngü yüksek kaliteli geri kadar %25) ayrı toplanmasına yönelik dönüşüm (rPET) ve yeniden kullanım yükselen AB hedeflerine ulaşmak için bir amacıyla çok miktarda içecek kabı çözüm olarak kabul edilmesi, kaldırım toplamak için kanıtlanmış bir araçtır. kenarı toplama sisteminin yeterince iyi Bu sistemlerde, müşteriler bir teneke sonuçlar elde ettiği Belçika gibi ülkelere kutu veya şişe satın aldıklarında uygulanması gerektiği anlamına gelmez. küçük bir depozito öderler ve kabı DRS, yeniden doldurulabilir (yeniden geri dönüşüm için bir toplama kullanılabilir) içecek kapları için noktasına iade ettiklerinde geri alırlar. bir sistemin benimsenmesini Genellikle yerel yönetimler veya ulusal kolaylaştırabilecek bir mekanizmadır. hükümetler tarafından kabul edilen Toplama altyapısı ve diğer DRS işlevleri mevzuatla kurulan DRS, başlıca entegre edilebilir ve hem tek kullanımlık sistemlerde depozitolu kapların hem de depozitolu yeniden kullanılabilir %90’ının rutin olarak geri kazanıldığı ambalajlar için kullanılabilir. Özellikle çok etkili bir uygulamadır. DRS yeniden doldurulabilir ürünler için, programları dünyada ve Avrupa’da ürünlere depozito uygulanması, iyi gitgide yaygınlık kazanmaktadır ve işleyen bir sistemin kilit taşıdır. Almanya, 2025 itibariyle 20 AB ülkesi tarafından Estonya, Litvanya, Finlandiya, Danimarka uygulanacaktır1. 2025 ve 2030 için ve İsveç gibi bazı Üye Devletlerde bu AB’nin geri dönüştürülmüş içerik durum zaten böyledir. Hem tüketiciler hedefine ulaşmada belirleyici olacak hem perakendeciler için tek bir iade DRS sistemleri, 2020’nin sonu noktası vardır ve deneyimlerden itibariyle Avrupa’da 136 milyon kişiyi görüldüğü kadarıyla, tek kullanımlık kapsamaktaydı. Toplamda 130 milyon şişelere DRS uygulanması, yeniden civarında nüfusa sahip birkaç ülkenin doldurulabilir şişelerin kullanımındaki 2023 yılına kadar DRS sistemlerini genel düşüşü durdurmaktadır3. devreye sokması, bu sırada başarılı kaldırımdan toplama sisteminin çalışmaya devam etmesi bekleniyor. 196 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

5. PET ambalaj çözümlerinin PET yeni şişelerde yer buluyor, böylece çevresel ayak izi ile ilgili hususlar aynı malzeme tekrar tekrar “yeniden Petcore Europe, çevresel faydalar kullanılmış” oluyor. Kapalı döngüdeki sağlamadan ekonomik aktörleri bu “yeniden kullanım” (içecek şişesinin ciddi şekilde engelleyebilecek, yeniden içecek şişesi haline gelmesi), bilimsel olarak desteklenmeyen malzemenin çevresel ayak izini azaltır ve politikaların yürürlüğe girmesini LCA bakımından yeniden doldurulabilir önlemek için, kanıta ve bilime dayalı PET çözümleriyle karşılaştırılabilir hale bir karar alma sürecine kesinlikle getirir. Dolum sistemleri birçok Üye inanmaktadır. Yaşam Döngüsü Devlette mevcuttur ve çevresel, sosyal Değerlendirmesi (LCA), endüstrinin ve ekonomik performans göstermeleri çevresel etkileri ölçmesini ve ürünleri, bakımından daha da teşvik edilmelidir. üretim süreçlerini, hizmetleri vb. Dolum genellikle karbon ayak izini ve iyileştirmesini ve dolayısıyla AB’nin atıkları azaltmak için tek çözüm olarak genel iklim nötr olma hedefine sunulur. Bununla birlikte, çalışmalar1,2, katkıda bulunmasını sağlayan yerleşik dolum sistemlerinin çevresel açıdan her bir yöntemdir. LCA’lar ayrıca hem zaman en iyi seçenek olmayabileceğini işletmelere (B2B) hem de tüketicilere göstermektedir. Ambalajın ağırlığı, (B2C) çevresel performanslar satış kanalı, nakliye mesafesi, temizlik hakkında net ve güvenilir bilgiler amaçlı su kullanımı gibi çok sayıda sağlayabilir. PET’in çok düşük şişe unsura bakılmalıdır. Yukarıdakiler göz ağırlıklarında bile yüksek mekanik önüne alındığında, analizin duruma göre ve basınç direnci, şeffaflık, şişeden yapılması gerekir ve büyük olasılıkla şişeye geri dönüştürülebilirlik gibi ideal çözüm, tek kullanımlık ve yeniden özellikleri, onu içecekler için ideal doldurulabilir PET şişelerin bir arada bir malzeme haline getirir. Birçok kullanılmasında yatmaktadır. LCA Petcore üyesi, ürünlerinin veya PET raporlaması için farklı standartların değer zinciri boyunca yeni geliştirilen ve yöntemlerin mevcut olduğu ve teknolojilerin çevresel etkilerini bazılarının evrensel uygulanabilir olmasının yoruma çok yer bıraktığı, ölçmek için LCA çalışmaları bunun da sonuçların tutarlılığını ve yürütür. Birçoğu PET karşılaştırılabilirliğini etkileyebileceği ambalajın belirtilmelidir. Şu anda, AB’de aktif üretimine ve / olan 200’den fazla çevre etiketi ve veya kullanımına dünya çapında 450’den fazla aktif odaklanmaktadır. çevre etiketi bulunmaktadır; sadece Petcore karbon emisyonları için yaygın olarak üyeleri, Avrupa kullanılan 80’den fazla raporlama çapında hem girişimi ve yöntemi vardır. tek kullanımlık hem de yeniden kullanılabilir PET şişeler sunmaktadır. ALPLA’ya göre1 PET, gerek tek kullanımlık gerek yeniden doldurulabilir olarak, mevcut diğer birincil ambalaj malzemelerine kıyasla büyük çevresel faydalar göstermektedir. Buna ek olarak, değer zinciri ortaklarımızla ayrı toplama, kaliteli ayıklama ve geri dönüşüm konularında etkili işbirliği sayesinde, gitgide daha çok geri dönüştürülmüş PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 197

Bu yöntem ve girişimlerin bazıları 6. Daha fazla yeniden kullanım ve güvenilirdir, bazıları değildir; kapsadıkları geri dönüşüme giden yol konular değişkendir. 3 Bu sorunun Önceki bölümlerde ifade edildiği üstesinden gelmek için, Avrupa Yeşil gibi, PET endüstrisi, sürdürülebilirlik Anlaşması “şirketlerin ‘yeşil iddialarını’, avantajları göstermeleri durumunda çevre üzerindeki etkilerini değerlendirmek yeniden kullanım sistemlerinin ölçeğinin için standart bir metodolojiye göre genişletilmesini desteklemektedir. kanıtlamalıdır” demektedir. 2013 yılında PET ambalaj doğası gereği yeniden Avrupa Komisyonu, tekrarlanabilir, kullanım potansiyeline sahiptir ve karşılaştırılabilir ve doğrulanabilir yaşam bu da doğru uygulama örnekleriyle döngüsü analizlerinin yapılmasını burada gösterilmiştir. Daha fazla sağlayan PEF (ürün çevresel ayak yeniden kullanım ve geri dönüşüme izi) kılavuzlarını yayınladı. Bunun ulaşabilmek için, hukuki ortamın elde edilmesi için, malzeme / enerji açık ve ileriye dönük olması şarttır. akışlarıyla ilişkili çevresel etkilerin Bunu başarmamıza yardımcı olacak yanı sıra yaşam döngüsü boyunca önerilerimiz şunlardır: bir ürünle ilişkili emisyonların ve atık • AB, 2050 yılına kadar iklim nötr olmayı akışlarının tanımlanması ve çevresel etki hedefliyor. PET ambalaj sadece geri kategorilerinin belirlenip her kategori dönüşüm yoluyla değil, aynı zamanda için zorunlu karakterizasyon modelleri yeniden kullanım sistemleri aracılığıyla uygulanması gereklidir. 2013’ten malzeme kullanımından kaçınarak da 2018’e kadar yürütülen PEFCR pilot hayati bir rol oynayabilir. Mükemmel aşamasında, çeşitli gıda ve gıda dışı çevre performansı nedeniyle, yeniden sektörler katılım göstermiş ve kategori kullanım çözümleri uygulanırken veya kurallarını tanımlamışlardır. Natural yeniden kullanılabilir ambalajlarla ilgili Mineral Waters Europe (o zamanki adıyla standartlar belirlenirken PET göz ardı EFBW), kendi ambalajlı su PEFCR’lerini edilmemelidir. oluşturan sektörlerden biriydi ve Petcore, • Uzun vadede, farklı sistemlerin Yönlendirme Komitesinde önemli ve ambalaj türlerinin her pazarın görevler aldı. PEF yönteminin kuralları, özelliklerine bağlı olarak birleştirilerek mevcut alternatif yaklaşımlara kıyasla kullanılması gerektiğinden, yeniden daha tekrarlanabilir, karşılaştırılabilir kullanım az ya da çok önemli bir rol ve doğrulanabilir PEF çalışmalarının oynayabilir. Genel amaç, ambalajı yapılmasını sağlar. mümkün olan en döngüsel şekilde Bununla birlikte, karşılaştırılabilirlik ancak kullanmak ve çevre üzerindeki sonuçların aynı Ürün Çevresel Ayak İzi etkiyi mümkün olduğunca düşük, Kategori Kurallarına (PEFCR) dayanması paketlenmiş malları mümkün durumunda mümkündür. olduğunca güvenli tutmak olmalıdır. 198 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160

• Yeniden kullanıma geçişten önce Kaynakça farklı tedarik zincirlerinde en iyi çevre -Bölüm 1 performansını almak için yapılması 1 https://www.petcore-europe.org/what-is-pet.html gereken birçok değişiklik göz önüne 2 PET Kalite Geliştirme Çalıştayı, The Coca-Cola alınarak süreç yönetilmelidir. AB veya Company, Orta Güney ve Doğu Avrupa İş Birimi. Üye Devlet düzeyindeki tüm kararlardan Eğitim materyali. Argiris Dabanlis önce kapsamlı etki değerlendirmeleri 3 https://www.recycletheone.com/what-is-pet yapılmalıdır. 4 EFSA Scientific Opinion EFSA Journal • PET endüstrisi yeniden kullanım 2011;9(12):2462 sistemlerinin ölçeğinin genişletilmesini 5 https://www.acplasticsinc.com/informationcenter/r/ desteklese de, farklılaşmamış yeniden fda-approved-plastics-for-food-contact kullanım kotalarına objektif ve dikkatli 6 https://www.fda.gov/food/food-ingredients- bir şekilde bakılmalıdır . Mevzuat packaging/packaging-food-contact-substances-fcs kanıta dayalı olmalı ve her zaman en 7,8 c7-consult. Life cycle assesment of packaging az karmaşık, en çevre dostu ve en geri units made of PET and other materials. Synopsis. dönüştürülebilir ambalaj çözümünü Ronald Fehringer. ALPLA Werke Alwin Lehner GmbH desteklemelidir. Ambalajın ağırlığı, satış & Co KG. 09.04-2019 kanalı, nakliye mesafesi ve verimliliği, 9 K. Papamargaritis, Kalite Geliştirme Müdürü VPI temizlik amaçlı su kullanımı, geri SA. 2. PET Konferansı, Volos, Haziran 2006 dönüştürülmüş malzeme içeriği gibi çok Bölüm 2 sayıda unsura bakılmalıdır. Analizlerin 1 Avrupa’da PET Pazarı: Saha Analizi 2022 duruma göre yapılması gerekir ve büyük AVRUPA’DA PET PAZARI: SAHA ANALİZİ 2022. olasılıkla ideal çözüm, tek kullanımlık ve https://www.plasticsrecyclers.eu/_files/ugd/dda42a_ yeniden doldurulabilir PET şişelerin bir bc6f846c96414ae2b09a41c34abd36c7.pdf arada kullanılmasında yatmaktadır. 2 https://www.ecologie.gouv.fr/loi-anti-gaspillage- • AB tek pazarını korumak için tüm economie-circulaire-1 Avrupa’daki yeniden kullanım politikalarına 3 https://www.gouvernement.fr/la-loi-climat-et- ilişkin optimize edilmiş uyumlaştırılmış resilience-a-ete-promulguee çözümler önerilmelidir. AB ülkeleri 4 AWG-Novelle Kreislaufwirtschaftspaket yeniden kullanılabilir ambalajlamayı (oesterreich.gv.at) teşvik etmek için politikalar uygularsa, bu 5 https://www.imperial.ac.uk/media/imperial-college/ konsolidasyon içinde, sınır ötesi uyumla ve faculty-of-natural-sciences/centre-for-environmental- yaşam döngüsü değerlendirmeleridikkate policy/public/veolia- plastik-whitepaper .pdf alınarak yapılmalıdır. 6 ALPLA LCA Ambalaj Raporu (challengingplastics. • Tek kullanımlık içecek kapları için com) Depozitolu İade Sistemleri (DRS), yeniden 7 GVM Gesellschaft für Verpackungsmarktforschung doldurulabilir ve tek kullanımlık geri mbH, 2019, Auswirkungen auf den deutschen dönüştürülebilir kapların büyümesi için Markt für Getränkeverpackungen bei einem iyi ön koşullar yaratır. Bu tür sistemlerin Mehrweganteil von 70 % im Auftrag von: Bund ulusal ve / veya yerel özelliklere göre Getränkeverpackungen der Zukunft – BGVZ uyarlanması gerekir, ancak etkinliklerini ve 8 https://www.reloopplatform.org/ maliyet verimliliğini sağlamak için bir dizi Bölüm 3 evrensel ilke ve unsura göre tasarlanmaları 1 GDB - Genossenschaft Deutscher Brunnen eG önemlidir. 2 Pressemitteilung | Kaufland • Son olarak, tüketici güvenliği ve hijyen en 3 Hassas içecekler için iadeli PET ALPLA Blogu yüksek öncelikolmaya devam etmektedir. 4 Coca-Cola Brezilya Yeniden Kullanım Modeli Yeniden kullanım sistemlerinin, özellikle 5 Coca-Cola Güney Afrika Yeniden Kullanım Modeli dışarıda dolum çözümleri söz konusu 6 https://www.nivea.co.uk/products/nivea-eco-refill- olduğunda bu faktörü dikkate alması hand-soap gerekir. Bölüm 4 Yeniden doldurulabilir şişeler konusunda 1 EPA Network, NMWE, TOMRA (Tablo 5 : Avrupa onlarca yıllık deneyime sahip olan Ülkelerinde DRS tartışmalarının durumu) GDB’ye göre, yeniden doldurulabilir 2 https://eur-lex.europa.eu/eli/dir/2019/904/oj PET şişelerin temizlenmesi ve sterilize 3 https://www.reloopplatform.org/beverage-sales- edilmesine yönelik endüstriyel süreçler by-container-type-in-austria-16/ (toplama noktasında iade) dünya çapında Bölüm 5 işlemektedir ve güvenli kabul edilmektedir. 1 c7-consult. Ökobilanz verschiedener Gebinde von ALPLA und alternativen Materialien, Version 1.0, Roland Fehringer, 23 Nisan 2019 2 c7-consult. ALPLA, Challenging Plastics. A critical review of various packaging types on the German market. 3 https://ec.europa.eu/environment/eussd/smgp/ index.htm 4 https://ec.europa.eu/environment/eussd/smgp/pdf/ product-environmental-footprint-PEF-methode_en.pdf PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160 199

MAKALE Plastikte asıl mücadele, geri dönüşümcülerle STEVE ALEXANDER, dünyanın geri kalanı arasında ABD GERI DÖNÜŞÜMCÜLER The Last Beach Cleanup ve çizilmesiyle ilişkili olduğundan yakındı. DERNEĞI (APR) BAŞKANI Beyond Plastics tarafından Şimdi samimi olalım: Gündemdeki yayımlanan son plastik geri plastik geri dönüşüm konusu, dönüşüm raporlarını okumak, tüketicilerin günlük satın alıp tansiyonuma iyi gelmedi. Raporlara kullandıkları meşrubat şişesi, süt göre geri dönüşüm oranları 2020’de kutusu, yoğurt kabı gibi nesnelere %6 kadar düşmüş. Gerçekten durum odaklanıyor. Yazarlar ise belirttikleri böyle mi? düşük oranların tüm plastiklerin Rapor yazarlarının çektiği sefil teslim geri dönüşümünü ilgilendirdiğini, bayrağı, 2020 yılında pandemiye belediyelerin geri dönüşüm rağmen yaklaşık 2,5 milyon kilogram programlarıyla toplanmayan dayanıklı plastiği geri dönüştürmüş olan plastikler gibi malzemeleri de içerdiğini sektörümüzün istihdam ettiği on açıklamıyor. binlerce Amerikalı adına konuşmuyor Gerçek şu ki tüketicilerin geri dönüşüm elbette. Pek çok APR üyesi beni kutularına attıkları tüketici ambalajının arayarak, yazarların düşük oranlara %80’ini oluşturan PET, PP ve HDPE ilişkin asılsız iddialarının, verilerin sert plastik ambalajın %21’i geri ayıklanması, dolayısıyla sektörümüzün dönüştürülüyor. PET ve HDPE şişelerin adaletsiz ve çarpık bir resminin %28’i geri dönüştürülmekte. 200 PAGEV PLASTİK DERGİSİ | SAYI 160