กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย หลักภาษาและการใช้ภาษาไทย ช้ันประถมศึกษาปีที่ ๔ หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม เรื่องนิราศเดือน ครูผู้สอน : ครูธงชัย มีบุญ PBW CHANNAl โรงเรียนอนุบาลพิบูลเวศม์ www.pbw.ac.th
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๕ วรรณคดีและวรรณกรรม ให้นักเรียนเตรียมหนังสือ เรื่องนิราศเดือน ๑. ๒. ครูผู้สอน : ครูธงชัย มีบุญ PBW CHANNAl โรงเรียนอนุบาลพิบูลเวศม์ www.pbw.ac.th
กฎการเข้าเรียน ปิดไมค์ทุกครั้งขณะฟังครูสอน เมื่อมีคาถามค่อยเปิดไมค์ ตั้งใจเรียนและร่วมกิจกรรม อย่างสร้างสรรค์ PBW CHANNAl โรงเรียนอนุบาลพิบูลเวศม์ www.pbw.ac.th
หน่วยการเรียนรู้ท่ี ๕ นิราศเดือน ตวั ชีว้ ัด • อ่านเร่ืองสั้น ๆ ตามเวลาทก่ี าหนดและตอบคาถามจากเรื่องทอี่ า่ น (ท ๑.๑ ป. ๔/๓) • คาดคะเนเหตุการณจ์ ากเรื่องทอ่ี ่านโดยระบุเหตผุ ลประกอบ (ท ๑.๑ ป. ๔/๕) • สรุปความรู้และข้อคดิ จากเรื่องทอ่ี า่ นเพอ่ื นาไปใช้ในชีวิตประจาวัน (ท ๑.๑ ป. ๔/๖) • อ่านหนังสือทม่ี ีคุณคา่ ตามความสนใจอยา่ งสม่าเสมอและแสดงความคดิ เหน็ เกยี่ วกับเรื่องทอ่ี า่ น (ท ๑.๑ ป. ๔/๗) • อธิบายข้อคดิ จากการอา่ นเพอ่ื นาไปใช้ในชวี ติ จริง (ท ๕.๑ ป. ๔/๒) • ทอ่ งจาบทอาขยานตามทก่ี าหนดและบทร้อยกรองทมี่ คี ุณค่าตามความสนใจ (ท ๕.๑ ป. ๔/๔) วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศึกษาปี ท่ี ๔
ประวตั ผิ ู้แต่ง บทนาเรื่อง คาศัพท์น่ารู้ นิราศเดือน ถ้อยคาสานวน สรุปความรู้ ล้วนต้องศึกษา แบบพฒั นาทกั ษะในการทาข้อสอบปรนัย เพอ่ื ประเมนิ ผลตวั ชีว้ ัด
ประวัตผิ ู้แตง่ นายมี หรือหมื่นพรหมสมพตั สร (พฺรม-สม-พดั -สอน) เกิดในสมยั รัชกาลท่ี ๑ เป็นศิษยค์ นหน่ึงของสุนทรภู่ท่ีไดร้ ับ ยกย่องว่าแต่งกลอนได้ดีเด่นใกลเ้ คียงกับสุนทรภู่มากที่สุด ผลงานร้อยกรองเรื่องอื่น ๆของนายมี เช่น นิราศถลาง กลอนเพลงยาวสรรเสริญพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระน่ัง เกลา้ เจา้ อยหู่ วั นิราศพระแท่นดงรัง นิราศสุพรรณ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศึกษาปี ท่ี ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๔ นิราศเดือนมีเน้ือหาราพนั ถึงความรัก และบรรยายเหตุการณ์ที่เกิดข้ึน ของประเพณีไทยแต่ละเดือนท้งั ๑๒ เดือน เริ่มต้งั แต่เดือนหา้ ดงั น้ี เดือนหา้ กล่าวถึง ประเพณีสงกรานต์ เดือนหก กล่าวถึง ประเพณีแรกนาขวญั เดือนเจด็ โกนจุก แต่งงาน เดือนแปด กล่าวถึง ประเพณีสลากภตั เดือนเกา้ กล่าวถึง ประเพณีเขา้ พรรษา คร่าครวญถึงนางท่ีรัก วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศึกษาปี ท่ี ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๔ เดือนสิบ กล่าวถึง ประเพณีสารท เดือนสิบเอด็ กล่าวถึง ประเพณีออกพรรษา ทอดกฐิน เดือนสิบสอง กล่าวถึง ประเพณีลอยกระทง ทอดผา้ ป่ า และเทศนม์ หาชาติ เดือนอา้ ย คร่าครวญถึงนางที่รัก เดือนยี่ คร่าครวญถึงนางที่รัก เดือนสาม คร่าครวญถึงนางที่รัก เดือนส่ี กล่าวถึง ประเพณีตรุษ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปี ท่ี ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๕ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปี ที่ ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๕ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปี ที่ ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๕ *ตุก๊ ตาหนา้ พราหมณ์ หมายถึง ตุก๊ ตาชาววงั อดีตเป็นตุก๊ ตาท่ีทาข้ึนในวงั สาหรับให้ เจา้ นายเล่น ปัจจุบนั มีการทาเพอ่ื จาหน่ายท่ีศูนยศ์ ิลปาชีพ บางไทร ในสมเดจ็ พระนางเจา้ สิริกิต์ิพระบรมราชินีนาถ จงั หวดั พระนครศรีอยธุ ยา เป็นการเผยแพร่ศิลปวฒั นนธรรมไทย วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศึกษาปี ที่ ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๖ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศกึ ษาปี ท่ี ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๖ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปี ที่ ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๖ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปี ที่ ๔
ใหน้ กั เรียนทำแบบฝึ กหดั หนำ้ ที่ ๑๘๗
เฉลยแบบฝึ กหดั หนำ้ ที่ ๑๘๗
เปิดหนังสือหน้า ๘๗ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปี ที่ ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๗ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปี ที่ ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๗ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปี ที่ ๔
การใช้คาสัมผสั คล้องจองในนิราศเดือน เปิดหนังสือหน้า ๘๘ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศึกษาปี ท่ี ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๘ การเล่นคาในนิราศเดือน วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศกึ ษาปี ท่ี ๔
การเล่นคาในนิราศเดือน เปิดหนังสือหน้า ๘๘ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปี ท่ี ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๙ การเล่นคาในนิราศเดือน วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศึกษาปี ท่ี ๔
เปิดหนังสือหน้า ๙๑ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศกึ ษาปี ที่ ๔
เปิดหนังสือหน้า ๙๑ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศกึ ษาปี ที่ ๔
เปิดหนังสือหน้า ๙๒ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศกึ ษาปี ท่ี ๔
เปิดหนังสือหน้า ๙๒ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศกึ ษาปี ท่ี ๔
วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศกึ ษาปี ท่ี ๔ เปิดหนังสือหน้า ๙๓
ในการอ่านนิราศเดือน ผูอ้ ่านตอ้ งเขา้ ใจลกั ษณะของ การเขียนนิราศว่าเรื่องราวของการจากนางผูเ้ ป็ นที่รัก ซ่ึง อาจจะมีจริงหรือไม่มีจริงก็ได้ ดงั น้นั คาประพนั ธ์ประเภท นิราศจึงตอ้ งเกี่ยวขอ้ งกบั ความรัก และการพลดั พรากจาก คนรักท้งั สิ้น เช่น เปิดหนังสือหน้า ๙๓ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศกึ ษาปี ที่ ๔
ความรกั นชุ สดุ หลงพะวงจติ จนลืมคิดญาตกิ านา่ บดั สี ลืมบดิ ามารดาทงั้ ตาปี เหมอื นไมม่ กี ตญั ญดู เู ถิดเรา จากบทประพนั ธน์ ี้ นายมีไดแ้ สดงใหเ้ ห็นถงึ คนท่ีมีความ รกั วา่ บางครง้ั ก็รกั คนรกั จนลมื ญาติ ลืมพอ่ ลืมแม่ ซง่ึ เป็นส่งิ ทน่ี ่าอดสมู าก เปิดหนังสือหน้า ๙๓ วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชัน้ ประถมศึกษาปี ท่ี ๔
ถึงเดอื นส่ปี ีสดุ ถึงตรุษใหม่ ยงั ไมไ่ ดน้ ชุ นาฏท่ีปรารถนา ฟังเสียงปืนยงิ ยดั อตั นา รอบมหานคั เรศนิเวศวงั การยงิ ปืนอตั นาในเทศกาลตรุษเป็นการยงิ ปืนเพอื่ ไลภ่ ตู ผี ปีศาจท่หี ลบซอ่ นอยตู่ ามทต่ี า่ ง ๆ ใหต้ กใจกลวั เสียงปืนจะได้ หนีไป วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศกึ ษาปี ท่ี ๔
เปิดหนังสือหน้า ๘๙ นิราศเดือนมีคุณค่าทางสังคมและวฒั นนธรรมที่แสดงให้เห็นถึง ความนิยมในการประพฤติปฏิบตั ิตนตามประเพณีไทยในเดือน ต่าง ๆ ของผูค้ นในสมยั รัตนโกสินทร์ตอนตน้ และมีคุณค่าทาง วรรณศิลป์ กล่าวคือ ใชภ้ าษาเขา้ ใจง่าย ส่ือความหมายชดั เจนและ ไพเราะ มีสัมผสั คล้องจองท้ังสัมผสั ระหว่างวรรค และสัมผสั ในวรรค มีการเล่นคา ทาให้คาประพนั ธ์น่าอ่าน น่าฟัง จดจาง่าย ประทบั ใจ จึงมีผนู้ ามากล่าวอา้ งอิงเก่ียวกบั ชีวติ และความรักต้งั แต่ ยคุ น้นั จวบจนปัจจุบนั วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศกึ ษาปี ที่ ๔
ใหน้ กั เรียนทำแบบฝึ กหดั หนำ้ ที่ ๑๘๘-๑๘๙
เฉลยแบบฝึ กหดั หนำ้ ที่ ๑๘๘-๑๘๙
แบบพฒั นาทกั ษะในการทาข้อสอบปรนยั เพื่อประเมนิ ผลตัวชี้วดั ตัวชวี้ ัด • อ่านเร่ืองสัน้ ๆ ตามเวลาทกี่ าหนดและตอบคาถามจากเร่ืองทอ่ี ่าน (ท ๑.๑ ป. ๔/๓) • คาดคะเนเหตุการณจ์ ากเรื่องทอี่ ่านโดยระบุเหตุผลประกอบ (ท ๑.๑ ป. ๔/๕) • สรุปความรู้และข้อคดิ จากเรื่องทอี่ ่านเพอื่ นาไปใช้ในชวี ติ ประจาวัน (ท ๑.๑ ป. ๔/๖) • อ่านหนังสอื ทม่ี คี ุณค่าตามความสนใจอย่างสม่าเสมอและแสดงความคดิ เหน็ เกยี่ วกับ เร่ืองทอี่ ่าน (ท ๑.๑ ป. ๔/๗) • อธบิ ายข้อคดิ จากการอ่านเพอ่ื นาไปใช้ในชวี ติ จริง (ท ๕.๑ ป. ๔/๒) • ทอ่ งจาบทอาขยานตามทกี่ าหนดและบทร้อยกรองทมี่ คี ุณค่าตามความสนใจ (ท ๕.๑ ป. ๔/๔) วรรณคดแี ละวรรณกรรม ชั้นประถมศกึ ษาปี ที่ ๔ ทาแบบทดสอบ
๑ คาว่า “เดอื น” ในนิราศเดอื น หมายถงึ ข้อใด ๑ ชื่อหญิงสาว เฉลย ๒ ชอ่ื ผู้ประพนั ธ์ ๓ ดวงจนั ทร์ ๔ ส่วนของปี เปิดแบบฝึกหัดหน้า ๑๙๐
๒ นิราศเดอื นแต่งในสมัยใด เฉลย ๑ อยุธยาตอนตน้ ๒ อยุธยาตอนปลาย ๓ ธนบุรี ๔ รัตนโกสินทรต์ อนต้น เปิดแบบฝึกหัดหน้า ๑๙๐
๓ นิราศเดอื นมเี นือ้ หาสาคญั เกย่ี วกับเรื่องใด ๑ ประเพณีไทยในเดอื นตา่ ง ๆ ๒ สถานทสี่ าคญั ของเมืองไทยในอดตี ๓ ชีวติ และความเป็ นอยู่ของคนไทยในสมัยนั้น ๔ ความเศร้าเสียใจทต่ี อ้ งพลัดพรากจากคนรักของ ผู้ประพนั ธ์ เปิดแบบฝึกหัดหน้า ๑๙๐ เฉลย
๔ โอฤ้ ดเู ดอื นหา้ หน้าคมิ หนั ต์ พวกมนุษยส์ ุดสุขสนุกครัน ไดด้ กู นั พศิ วงเมื่อสงกรานต์ คมิ หนั ต์ หมายถงึ ฤดอู ะไร ๑ ฤดฝู น ๒ ฤดรู ้อน ๓ ฤดหู นาว ๔ ฤดทู มี่ ีงานสนุกร่ืนเริง เฉลย เปิดแบบฝึกหัดหน้า ๑๙๑
๕ โอ้ฤดเู ดอื นหา้ หน้าคมิ หนั ต์ พวกมนุษยส์ ุดสุขสนุกครัน ไดด้ กู ันพศิ วงเม่อื สงกรานต์ เดอื นหา้ คือเดอื นใด ๑ มกราคม ๒ เมษายน ๓ พฤษภาคม ๔ ธันวาคม เฉลย เปิดแบบฝึกหัดหน้า ๑๙๑
๖ ผลไม้ชนิดใดทน่ี ิยมรับประทานพร้อมขนมกระยา สารท ๑ กล้วยไข่ เฉลย ๒ กล้วยหอม ๓ กล้วยนา้ ว้า ๔ กล้วยเล็บมือนาง เปิดแบบฝึกหัดหน้า ๑๙๑
๗ ข้อใดไม่ใช่ประเพณีไทย เฉลย ๑ วงิ่ ควาย ๒ บุญบงั้ ไฟ ๓ รดนา้ ดาหวั ๔ บงั้ ไฟพญานาค เปิดแบบฝึกหัดหน้า ๑๙๑
๘ ข้อใดคอื สิง่ ทไี่ ม่มีในงานเทศกาลปัจจุบัน ๑ การยงิ ปื นใหญ่ เฉลย ๒ การมอบของขวญั ๓ การทาบุญตามประเพณี ๔ ความร่ืนเริงสนุกสนาน เปิดแบบฝึกหัดหน้า ๑๙๑
คนไทยมักจะปฏบิ ตั สิ ง่ิ ใดในงานประเพณีตา่ ง ๙ๆ ๑ เล่นดอกไม้ไฟ เฉลย ๒ ทาบุญตกั บาตร ๓ รดนา้ ดาหัว ๔ แข่งเรือ เปิดแบบฝึกหัดหน้า ๑๙๑
๑๐ ผู้ใดอนุรักษป์ ระเพณีไทยไดด้ ที สี่ ุด ๑ แก้มแต่งตวั สวยงามในทุกเทศกาล ๒ ก้อยขอพรจากคุณพ่อคุณแม่ในวนั คล้ายวนั เกดิ ๓ ก้งุ ช่วยคุณแม่ทาขนมกระยาสารทเพ่ือตกั บาตร ๔ แก่นใช้ปื นฉีดนา้ แทนการใช้ขนั ในวนั สงกรานต์ เปิดแบบฝึกหัดหน้า ๑๙๑ เฉลย
๑ คาว่า “เดอื น” ในนิราศเดอื น หมายถงึ ข้อใด ๑ ชอ่ื หญิงสาว ๒ ช่ือผู้ประพนั ธ์ ๓ ดวงจนั ทร์ เพราะเดอื น หมายถงึ ส่วนของปี ปกตมิ ี ๓๐ ๔ ส่วนของปี วัน ไปยังข้อ ๒
๒ นิราศเดอื นแตง่ ในสมัยใด ๑ อยุธยาตอนตน้ รัตนโกสินทร์ตอนต้น เพราะ ผู้แต่ง คือ นายมีหรือ ๒ อยุธยาตอนปลาย หมื่นพรหมสมพัตสร เกิดใน ๓ ธนบุรี สมัยรัชกาลท่ี ๑ และเป็ นศิษย์ ของสุนทรภู่ ๔ รัตนโกสนิ ทรต์ อนตน้ ไปยงั ข้อ ๓
๓ นิราศเดอื นมีเนือ้ หาสาคัญเกย่ี วกับเร่ืองใด ๑ ประเพณีไทยในเดอื นตา่ ง ๆ ๒ สถานทส่ี าคญั ของเมอื งไทยในอดตี ๓ ชีวติ และความเป็ นอยู่ของคนไทยในสมัยนั้น ๔ ความเศร้าเสียใจทต่ี อ้ งพลัดพรากจากคนรักของ ผู้ประพนั ธ์ ประเพณไี ทยในเดือนต่าง ๆ เพราะนิราศเดือน มเี นื้อหาราพนั ถึงความรัก ไปยังข้อ ๔ และบรรยายเหตุการณ์ทเ่ี กดิ ขนึ้ ของประเพณไี ทยในแต่ละเดือนท้งั ๑๒ เดือน
โอฤ้ ดเู ดอื นหา้ หน้า ๔ คมิ หนั ต์ พวกมนุษยส์ ุดสุขสนุกครัน ไดด้ กู นั พศิ วงเม่อื คสมิงกหรนั าตน์ต์หมายถงึ ฤดอู ะไร ๑ ฤดฝู น คมิ หันต์ หมายถงึ ฤดูร้อน ๒ ฤดรู ้อน ซ่ึงจะมปี ระเพณสี งกรานต์ ๓ ฤดหู นาว ๔ ฤดทู ม่ี ีงานสนุกรื่นเริง ไปยงั ขอ้ ๕
โอ้ฤดเู ดอื นหา้ หน้า ๕ คิมหนั ต์ พวกมนุษยส์ ุดสุขสนุกครัน ไดด้ กู นั พศิ วงเมอ่ื สงกรานต์ เดอื นหา้ คือเดอื นใด ๑ มกราคม เมษายน การนับเดือนทางจันทรคติ ๒ เมษายน เป็ นการนับเดือนโดยใช้การโคจร ของดวงจันทร์ โดยเริ่มต้นนับเดือน ๓ พฤษภาคม ธันวาคมเป็ นเดือนที่ ๑ แล้วต่อด้วย ๔ ธันวาคม เดือน ๒ เดือน ๓ เดือน ๔ และเดือน ๕ คือเดือนเมษายน ไปยังข้อ ๖
Search
