TẠP CHÍ DÀNH CHO CÁC BẠN NHỎ THÍCH KHÁM PHÁ số 108 Hành trình THÁNG 9.2021 bút “tiến hóa” ĐVẾNUITBRƯƯỚỜCNG Làm thí nghiệm bằng... bút chì Gặp gỡ nữ kì thủ xứ trà ĐÈN ÔNG SAO gấp giấy Truyện tranh Kiến thức Đố vui Thí nghiệm Truyền cảm hứng
Trong số này 08 BÀI HÁT NỔI TIẾNG NHẤT THỜI ĐI HỌC! Hóa ra nó bắt đầu từ một bài thơ. TÒA SOẠN 12 HÀNH TRÌNH CỦA CHIẾC BÚT 55 Quang Trung, Q. Hai Bà Trưng, Hà Nội Hãy xem món đồ dùng học tập này đã “tiến hóa” thế nào. TỔNG BIÊN TẬP Ngô Thị Phú Bình 14 BÚT CHÌ KÌ DIỆU Những thí nghiệm cực ngầu BAN BIÊN TẬP từ chiếc bút chì quen thuộc. Nguyễn Trung Hiếu Nguyễn Thanh Hằng 32 KẸP SÁCH BÚT CHÌ Trổ tài khéo tay để có ngay một món đồ Với sự cộng tác của thủ công xinh xắn! Nguyễn Ngọc Anh 38 NỮ KÌ THỦ TÀI NĂNG THIẾT KẾ Nguyễn Bảo Hoa Trò chuyện với chị để học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm Cờ Vua. Thư bạn đọc và nội dung cộng tác gửi về: TẠP CHÍ TGTT – BÁC HỌC NHÍ 50 TUỔI NHỎ CHUNG TAY “ĐẨY LÙI” COVID-19 NHÀ XUẤT BẢN KIM ĐỒNG Những hành động đầy ý nghĩa của các bạn nhỏ trong dịp hè vừa qua. 55 Quang Trung, Q. Hai Bà Trưng, Hà Nội ĐT: (024) 3 9448.824 VÀ CÁC CHUYÊN MỤC THÚ VỊ KHÁC Fax: (024) 3 8229.085 Email: 4 Kiến thức siêu tốc 31 Tô màu sáng tạo 6 Truyện tranh 34 Lớp học rừng xanh [email protected] 10 Trổ tài nhanh trí 40 Vui lạ bốn phương Facebook: 17 Ô chữ 42 Vui học tiếng Anh 29 Công viên kỉ Ha Ha 44 Kể chuyện danh nhân facebook.com/TheGioiTuoiTho 49 Trắc nghiệm LIÊN HỆ QUẢNG CÁO Lê Trường ĐT: 08.17.19.8888 LIÊN HỆ PHÁT HÀNH Phòng Phát hành MIỀN BẮC: 55 Quang Trung, Q. Hai Bà Trưng, Hà Nội ĐT: (024) 3 9428.632/ 3 9428.653 Fax: (024) 3 9428.633 MIỀN NAM: 248 Cống Quỳnh, Q. 1, TP. HCM ĐT: (028) 3 9251.001/ 3 9250.987 Fax: (028) 3 9251.012 MIỀN TRUNG: 102 Ông Ích Khiêm, TP. Đà Nẵng ĐT: (0236) 3 812.333 Fax: (0236) 3 812.334 Công ty TNHH Trường Phát 179 Lý Chính Thắng, Q. 3, TP. HCM Công ty Phát hành Báo chí TW 17 Đinh Lễ, Q. Hoàn Kiếm, Hà Nội * Giấy phép xuất bản số 417/ GP-BTTTT cấp ngày 27/8/2015. In và gia công tại Công ty Cổ phần In và Văn Hóa Phẩm Hà Nội. Địa chỉ: Thôn An Hạ, xã An Thượng, huyện Hoài Đức, Hà Nội. 2
Từ số Tạp chí này, đồng hành cùng độc giả nhí trên từng trang báo là các nhân vật từ biệt đội Bác Học Nhí. Mỗi nhân vật Biệt danh là Bí Học Nhác, một tính cách, Bí Tí Toáy… - cậu học sinh một sở trường, hơi lười học, nhưng lại rất chăm sẽ gửi đến độc giả những câu chuyện táy máy tháo lắp khám phá thật hay và bổ ích! những món đồ cậu thấy. Mời bạn cùng Ông nội của cậu là một làm quen nhé! nhà khoa học bí ẩn. Bạn thân cùng lớp với Bí. Cô nàng khéo tay, thích hoa, lá, cây cỏ, hay vẽ vời. Bông và Bí suốt ngày chí chóe nhưng đôi khi lại thành một đội rất ăn ý. RciódccaếktủrhsđaaảởanôtnhgrnnMăiữăgbtnuộnịhBngtgtđứíộrc,tôcviíựhhiàBtvúachhíàByhọdôcoôâcnnếhnnbggếvrgộabôàtmornậạbgấithodnốitaớnuhtcnohhđlknhàảtoểhhiiyềếđắBâruprồpồníấ.ivvcnttRgiớhạơệiicicoúơciacaiđp.(ohểAđ,đủ.ưc“ỡInnặ.ợ)phạc, pârn”â.u 3
Kiến thức TOÀN NHỮNG CÙNG siêu tốc ĐIỀU THÚ VỊ. RICA DẠY TỚ GHI NHỚ NÀO! ĐẤY! Mặt Quốc kì Việt Nam ở Cột cờ Trăng Lũng Cú (Hà Giang) quay một có diện tích vòng quanh 54m2. Số 54 Trái tượng trưng Đất hết cho 54 dân tộc 27,32 anh em. ngày. Cây thường rụng lá mùa thu Các bạn nhỏ người Netnet ở vùng để đỡ bị thoát hơi nước. cực bắc nước Nga tới trường bằng máy bay trực thăng trước khi khai giảng. Nhiều học sinh ở Hà Lan Trái tim chúng ta bắt đầu đi học từ hôm sinh nhật đập 100.000 lần 4 tuổi. mỗi ngày. Ruột bánh mì có thể Chuồn chuồn tẩy vết bút chì! có 6 chân nhưng không bò được! 4
Lịch hiểu biết 2 1/9 Ngày Quốc khánh CHÀO THÁNG 9/ 2021 Ngày 2/9/1945, tại Quảng trường Ba Đình (Hà Nội), Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa. Quốc khánh năm nay đánh dấu nước Việt Nam của chúng ta đã trải qua 76 năm hòa bình và độc lập. 21/9 8/9 16/9 Ngày Ngày Ngày Quốc tế Quốc tế Hòa bình biết Chữ Quốc tế Lần đầu được tổ chức Ngày này được kỉ niệm vào năm 1981, đây là từ năm 1967 nhằm nhấn Bảo vệ ngày để tôn vinh nền mạnh tầm quan trọng hòa bình thế giới, kêu gọi của việc biết chữ với con Tầng ozon chấm dứt chiến tranh, người và xã hội. bạo lực. Năm nay là lần thứ 25 tổ chức ngày này để nâng cao nhận thức của con người về tầng ozon – lớp lá chắn bảo vệ Trái Đất khỏi tia cực tím Mặt Trời. 29/9 29/9 Ngày Tết Trung Thu Tim mạch Thế giới Tết Trung Thu năm nay rơi vào ngày Vào ngày này, khắp nơi 21/9/2021. Theo trên thế giới diễn ra truyền thống, vào nhiều hoạt động xã hội ngày này chúng ta sẽ được thưởng thức bánh nướng, nhằm nhắc nhở mọi người bánh dẻo, phá cỗ trông trăng. Hãy trổ tài giúp bố mẹ ông quan tâm hơn đến sức bà bày biện hoa quả, chuẩn bị mâm cỗ Trung Thu hoặc khỏe hệ tim mạch. tìm đọc những cuốn sách thật thú vị về ngày lễ này nhé! l Tổng hợp: HẠNH TRANG l 5
Truyện tranh chiếc ô siêu ngầu Mưa Cuối cùng rồi! cũng được diện áo mưa thời trang, Dùng cái này ngầu hơn nhiều! Hi hi! Đừng lo mưa Bông ơi! Đẹp quá! Nhìn Ừ, có một nhà thơ Cậu định như mặt trời xanh cũng nói y chang cậu! dùng cái này vậy! che mưa à? Lá cọ đấy! 6
Đây là đặc sản miền trung du Phú Thọ bố đi công tác về cho tớ đấy! người ta dùng lá cọ để làm nón lá này, làm quạt, làm chổi nữa! Thậm chí cọ còn lợp được Hợp lý! mái nhà, nên mình dùng che mưa Khỏi áo mưa nữa, dùng ô cọ thôi! là chuẩn bài rồi! yeah!!! Nước suối trong thầm thì, ầm!!!!! cọ xòe ô che nắng... Ào! Ào! Bài hát là che nắng mà, có phải che mưa đâu! Tại cậu hết đấy! Hi hi! 7
BẬT MÍ Từ “Hương BÍ MẬT rừng” Chắc là rất nhiều bạn đến học sinh đã biết bài hát “ĐI HỌC”. Đây là bài hát “Đi học” chắc là ai trong chúng ta cũng từng nghe, từng Đường em đi học qua đồi thơm hát từ khi còn học mẫu hương cỏ cây, có suối nước trong chảy giáo. Giai điệu dễ thuộc, “thầm thì”, có cây cọ xòe tán lá xanh dễ nhớ, lời hát còn như như chiếc ô che rợp nắng. tả cảnh đi học rất đẹp. Bài hát này bắt nguồn từ Hương rừng thơm đồi vắng một bài thơ đấy! Nhà văn Nước suối trong thầm thì Lê Phương Liên sẽ bật mí thêm ngay sau đây. Cọ xoè ô che nắng Râm mát đường em đi. 8 Đó là con đường đến trường mà mẹ em chỉ dắt em đi một lần, rồi sau đó em đi một mình mãi để mẹ em yên tâm đi làm việc. Hôm qua em tới trường Mẹ dắt tay từng bước Hôm nay mẹ lên nương Một mình em tới lớp. Ngôi trường em hàng ngày đến học là một ngôi trường xinh xắn ở giữa rừng, ở đó cô giáo của em không chỉ dạy em học chữ mà còn dạy em học hát nữa. Trường của em be bé Nằm lặng giữa rừng cây Cô giáo em tre trẻ Dạy em hát rất hay.
Những lời ca đẹp đẽ đó nguồn gốc hương ông tạo nên một bài hát có từ đâu? Nhà thơ Định Hải (tác giả lời giai điệu mềm mại gắn bó con người bài hát Trái đất này là của chúng mình) với thiên nhiên đó chính là bài hát đã kể cho tôi nghe câu chuyện này. ĐI HỌC nổi tiếng mà các em học sinh Một buổi tối năm 1969 có anh bộ đội ai cũng biết. trẻ đã qua tòa nhà 64 Bà Triệu - khi ấy là Trụ sở Nhà xuất bản Kim Đồng. Anh Chỉ có một người không được biết bộ đội tìm gặp nhà thơ Định Hải. Anh sự nổi tiếng của bài thơ HƯƠNG lấy từ chiếc ba lô khoác trên vai một RỪNG và bài hát ĐI HỌC đó là anh tờ giấy chép nắn nót bài thơ “Hương bộ đội tác giả bài thơ. Anh đã hi sinh rừng” lễ phép đưa cho nhà thơ-biên năm 1970 trên chiến trường Quảng tập viên Nhà xuất bản Kim Đồng. Ánh Trị. Hoàng Minh Chính sinh năm 1944 mắt anh bộ đội tin cậy hướng về nhà quê ở Nam Định, từ nhỏ theo gia thơ Định Hải gửi gắm lại một tình cảm đình lên Phú Thọ. Anh đã viết bài thơ yêu thương trước khi ra chiến trường. Hương rừng từ năm 14 tuổi với tình Thủa đó gia đình nhà thơ Định Hải ở cảm của tuổi học trò. Trước khi ra tại căn hầm ngôi nhà 64 Bà Triệu, ông chiến trường Hoàng Minh Chính đã thường đón tiếp các cộng tác viên gửi tìm một nơi gửi gắm bài thơ - Đó là bản thảo cả buổi tối ngoài giờ làm nhà xuất bản những cuốn sách anh việc. Sau cuộc gặp ngắn ngủi, anh bộ đã đọc say sưa suốt thời thơ ấu - Nhà đội vội vã lên đường. Nhà thơ Định Hải xuất bản Kim Đồng. biết được tên anh là Hoàng Minh Chính để lại trên tờ giấy chép bài thơ. Bài thơ Trong bài thơ có hình ảnh “Mũ rơm Hương rừng với bút danh Minh Chính thơm em đội”, ghi lại hình ảnh học được in lần đầu tiên trong tập thơ sinh đi học thời chiến mang mũ rơm Mặt trời xanh (NXB Kim Đồng- 1971). đội đầu. Hồi đó, đội mũ rơm để tránh Sau đó bài thơ được đưa vào sách giáo mảnh bom và bom bi nếu bất ngờ có khoa lớp 2. máy bay Mỹ ném bom. Thời ấy đội mũ rơm bắt buộc như bây giờ ta đội Năm 1976 nhạc sĩ Bùi Đình Thảo mũ bảo hiểm khi đi xe máy. Mũ rơm (1931- 1997) một nhạc sĩ ở Hà Nam làm bằng rơm mới có mùi hương lúa (quê hương của hát văn, hát chèo, hát xanh (hương cốm) nên tác giả viết dặm...) rất yêu bài thơ Hương rừng. “Hương cốm chen hương rừng”, để Nhạc sĩ vận dụng âm hường dân ca rồi trong bài hát ta có đoạn “Hương Tày Nùng kết hợp với âm nhạc quê rừng chen hương cốm”. Tác giả Lê Phương Liên là nhà văn đã có hơn 50 năm viết cho thiếu nhi. Bà từng là biên tập viên của NXB Kim Đồng, góp phần tạo nên nhiều cuốn sách hay cho các bạn nhỏ. 9
Đố vui Sửa soạn SÁCH VỞ Năm học mới đã trở lại! Hãy giải các câu đố sau đây để giúp Bí và Bông chuẩn bị sách bút đầy đủ trước khi đến trường nào! Đồ dùng học tập 1 Trong hộp bút của bạn có những gì? Hãy nhìn vào chuỗi 4 món đồ dùng học tập bên phải và nhanh mắt khoanh các chuỗi hình tương tự ở bảng dưới đây. Chuỗi 4 món đồ dùng học tập này đã xuất hiện bao nhiêu lần theo cả chiều ngang, chiều dọc và đường chéo? 10
2 Nhanh mắt tìm đồ Hãy tô màu hình vẽ các đồ dùng học tập thật đẹp nhé! Sau đó, nhanh mắt tìm và trả lời câu hỏi sau: Có bao nhiêu cây bút các loại xuất hiện trong hình? 3 Xếp Hãy nối các quyển sách có màu sách vở giống nhau thành một đôi. 11
Cỗ máy HÀNH TRÌNH thời gian l Thực hiện: HỒNG THÚY l Trước khi có bút: Bút lông: Người nguyên thủy dùng hòn đá Đây là loại bút quen thuộc của nhọn đầu để khắc hình lên vách hang. nhiều nước châu Á. Người Trung Sau này, con người biết khắc chữ lên Quốc cổ đại đã phát minh ra cây bút này. Đầu bút được làm từ lông phiến đất sét hoặc thẻ động vật như lông dê, thỏ, chồn… tre. Việc ghi chép rất buộc vào cán bút bằng gỗ hoặc thô sơ và phức tạp. tre. Phần lông bút mềm, tạo nên Thử tưởng tượng xem, nếu mỗi cuốn sách nét chữ uyển chuyển và linh là một phiến đá hoạt. và cây bút là dụng cụ khắc chữ thì Hàng nghìn năm cặp sách của bạn TCN... sẽ nặng biết chừng nào! Những 1960 1931-1943 năm Bút dạ: Bút bi: Công ty Văn phòng Khi nhận thấy mực dùng phẩm Tokyo ( Nhật in báo khô rất nhanh, nhà báo người Hungary László Bíró liền Bản) đã phát minh ra mày mò chế tạo bút bi. Đầu bút loại bút này. Phần lõi gắn một viên bi kim loại có thể xoay bút làm bằng sợi tổng hợp tròn liên tục, lấy mực từ ống chứa và ngấm đầy mực, ngòi bút làm từ để lại nét chữ trên giấy. Bút có nhiều loại sợi cứng hơn và có nắp để ngăn ưu điểm: Bền, viết được ở dưới nước và đầu bút bị khô. Thiết kế bút này được trên nhiều bề mặt như bìa cứng, gỗ… ứng dụng làm bút kí, bút viết bảng, Người thuận tay trái cũng dùng được bút bút dạ quang và nhiều loại bút khác. bi mà không sợ bị nhòe mực. 12
Bút là bạn đồng hành thân thiết của tất cả các bạn học sinh. Trước khi có hình thù như ngày nay, chúng đã trải qua một hành trình dài “tiến hóa”. Cùng du hành thời gian để tìm hiểu lịch sử cây bút nào! Bút sậy: Bút lông vũ: Để viết trên giấy cói và Bút lông vũ ra đời ở Tây Ban Nha da động vật, người Ai Cập cổ đại và được dùng ở châu Âu trong gần 12 đã tạo ra bút sậy. Bút sậy được làm từ một đoạn sậy (hoặc tre) thế kỉ. Bút làm từ lông chim thiên nga rỗng ruột, một đầu vót nhọn làm (đắt tiền) hoặc lông ngỗng (rẻ tiền). ngòi bút và phần ống chứa mực. Những chiếc lông được tuyển chọn và Khi viết, ta phải bóp nhẹ để sấy khô, phần đầu cắt nhọn làm ngòi mực chảy ra. Bút sậy khá bút. Khi viết, ta chấm đầu bút vào lọ cứng, dễ lem mực và mực để hút mực vào lõi sợi lông. khó viết đẹp! Bút lông vũ khá dễ viết nhưng phải Khoảng CN mài đầu bút thường xuyên, phần lông mềm cũng dễ gãy rụng. 3.000 năm TCN Khoảng thế kỉ 6 Khoảng 1884 Những 1560 năm năm Bút máy: Bút chì: Cây bút Bút chì xuất hiện, với có ống mực đầu thân bút làm từ hai mảnh gỗ tiên ra đời từ năm 1827. bọc quanh một thanh than chì Nhưng tới tận năm 1884, nhà mềm. Tới năm 1795, sĩ quan người phát minh Lewis Waterman Pháp Nicolas Jacques Conté cải tiến mới cải tiến bút máy để mực ruột bút chì. Ông trộn bột than chì không chảy xuống ồ ạt. Chiếc với đất sét và nung trong lò để làm lõi bút máy hoàn chỉnh dễ viết bút. Từ đó, độ cứng của bút có thể thay hơn và dần phổ biến, thay thế đổi (tăng lượng đất sét khiến bút chì các loại bút cũ. cứng và nhạt màu hơn). Năm 1858, bút chì được “gắn” thêm cục tẩy nhỏ. Thiết kế này tồn tại đến tận ngày nay! 13
Phòng BÚT CHÌ THÍ NGHIỆM scáhủlnọàadtagụmhhnístBọdgnĩúcá.ụgtcnncshụóigccniủhệchhcmìaòọ,ụln!ccn.à.ô.thcnóậàgptvchăụển, ngT0hh1iệí m Bẻ kcohônngg btúốnt sức Chuẩn bị: • Một (chưa chiếc bút chì gọt nhọn) • Lọ nhựa trong suốt Tiến hành: BƯỚC 2: BƯỚC 3: BƯỚC 1: Đặt chiếc bút chì Quan sát từ bên Đổ nước vào lọ vào trong lọ theo ngoài lọ vào trong, trong suốt. tư thế nghiêng bạn có thấy chiếc vào thành lọ. bút chì như bị gãy, biến dạng, bị uốn lệch đi so với ban đầu. BÀI HỌC RÚT RA! vàhncakákửcihchhaBpôoúmúhndctầtôưgaxniớcạktihcchrtảìáủníưrtm)nahờôrshưnnbgôẽúsgngibááctgịócknhgcơhgbxtãhiáịa.yốìtcgÁctđogãnnrôđyầhhhuiộ.nơlaysànkềuáknh,ndh(ánoởágđchcếhđìtnnninâệrhyhbnmuaaúlyuắtàutề.t,ưnTnợtừqưnauớđgacó, 14
KÌ DIỆU C•2•đhCbMđóuảúộnỗẩtliớgincbpbhgằbạìhónnịgã:pgỗytrmn(cochhộnhaitgaưucanthhhgiàếóọncmth) ngT0hh2iệí m tháTphibxúâty chì Tiến hành: Các đội hãy tìm cách xếp các chiếc bút chì vào nhau, tạo thành một công trình (tháp) cao nhất có thể, với điều kiện không được dùng dây buộc hay lấy tay giữ. 1 2 3 BÀI HỌC RÚT RA! Với số lượng bút chì như nhau, để xếp được “tháp cao” thì đội đó phải rất khéo léo, thử nghiệm nhiều lần. Không phải lúc nào tháp bút cũng thăng bằng được. Qua thí nghiệm này, các bạn sẽ sáng tạo ra nhiều cấu trúc thú vị. 15
ngT0hh3iíệm khônXâgy-cmầốui-nối Chuẩn bị: Tiến hành: • 12 cây bút (nhiều màu chì cùng kích cỡ càng tốt) •(n3h2icềhuiếmcàtuhucnànvgòntốt) BƯỚC 1: AB CD Buộc thun vào từng chiếc bút sao cho có 8 chiếc được buộc BƯỚC 2: 3 thun (2 ở đầu và 1 ở chính Lần lượt xếp bút theo thứ tự hướng dẫn trong ảnh. giữa bút) và 4 chiếc buộc 2 thun (ở 2 đầu bút). Đây sẽ là các thanh ghép nên chiếc cầu. Xếp các bút lại song song với nhau để chỉnh các chỗ buộc chun thẳng hàng nhau. BƯỚC 3: BÀI HỌC RÚT RA! Đặt 2 cuốn sách lên trên để xem cóvậtvtớhibểnúncặmdNtóhễnhộaữtcgtduhvhnàữì“đểđgncnrèúôggờgcnnlhihêbggécirịếnphạctgc.ãctárãNi,h!ycìếnhàukh,nh”bkhiúếtt chiếc cầu đã vững chưa nhé! nối chì l Thực hiện: TRỔ TÀI CÙNG Các độc giả của Bác Học Nhí hãy trổ tài làm thí nghiệm này rồi nhờ bố mẹ quay video quá trình mình làm, và gửi về Tạp chí. Những bạn nào làm thành công sẽ được vinh danh trên Tạp chí số tiếp theo nhé! 16
ô chữ THU Dế Rica chuẩn bị một ô chữ để đố Bí TRUNG và Bông nhân dịp Trung Thu. Bạn hãy Lưu ý: Ô chữ viết liền theo hàng ngang, có dấu. giúp hai bạn ấy giải đố nhé! 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Câu hỏi 10 hàng dọc: Đây là Câu hỏi: một tên gọi khác của Tết 1 Vào đêm Trung Thu, Mặt Trăng có hình gì? Trung Thu. 2 Theo Âm Lịch, Trung Thu rơi vào ngày nào trong tháng? 3 Loại đèn cho trẻ em cầm chơi, có 5 cánh bọc giấy bóng kính nhiều màu. 4 Đây là món bánh cổ truyền dịp Trung Thu, thường có vỏ ngoài màu nâu, làm từ bột mì. l Thực hiện: PHẠM THANH HẰNG l 5 Theo truyện cổ tích, loài vật này sống trên Mặt Trăng cùng chị Hằng Nga. 6 Trung Thu được tổ chức vào mùa nào trong năm? 7 Đêm Trung Thu, các bạn nhỏ cầm đèn lồng để làm gì? 8 Đây là nơi ở của chị Hằng Nga. 9 Điệu múa quen thuộc dịp Trung Thu, người múa phải mặc trang phục hóa trang thành một con vật. 10 Tết Trung Thu diễn ra vào tháng mấy Âm Lịch? 17
Truyện tranh “Vườn” trên cung trăng Trăng oa! Trung Thu Đẹp quá! Mấy chỗ Lốm đốm trên kia chắc là Chú cuội và chị hằng đấy bông nhở! thích Thế Đố đố mẹo hử? cậu biết Dễ ẹc! tớ sẽ Trên mặt đóng vai Một phi hành Gia trăng lên cung Trăng Có những thám Hiểm... cây Gì Viu! đấy? ... Thấy thỏ Ngọc Là dưới một gốc Cây cây đa cổ thụ sum xuê! như trong truyện cổ tích chứ còn gì nữa! 18
thiếu rồi! Hừ! sao Dám Cậu không dốt! Cà rốt! bảo Tớ Chỉ lãng tai thôi! dốt hả??? có Thỏ ngọc, thì phải Có cả cà rốt cho Thỏ ăn nữa chứ! hí hí! rốp rốp rốp Ờ nhỉ! cũng Có lí đấy! Trăng không tự phát sáng mà do bảo sao có lúc tớ thấy ánh sáng Mặt Trời chiếu vào rồi trăng cam lè. Chắc là mùa phản xạ lại, xuyên qua một lớp “kính lọc” là khí quyển Trái Đất thu hoạch cà rốt của rồi đến mắt ta. bạn có thấy thỏ ngọc! mặt trăntg lúc thì trắng bạc, lúc thì vàng, lúc thì màu cam? lúc trăng mới lên hay sắp lặn, hoặc khí quyển nhiều khói bụi thì ta dễ thấy trăng có màu đỏ cam! Không như bí và bông tưởng tượng, môi trường trên mặt trăng chưa phù hợp để cây cối tồn tại. nhưng các nhà khoa học đang nỗ lực tìm cách để trồng được cây trên đó.
Đuổi hình bắt chữ TếtTrung Thu Một số từ trong đoạn văn sau đã được “mã hóa” bằng hình ảnh. Đố bạn đọc trôi chảy đoạn văn này được đấy! Nhờ bố mẹ ghi hình lại để biết mình đọc siêu không nhé! T ết Trung thu là một ngày lễ đặc biệt, là loại bánh đặc trưng, không thể theo Âm lịch là ngày Rằm tháng thiếu trong dịp này. Những ngày gần lễ, Tám hằng năm. Ở nước ta, Tết Trung thu được xem như ngày Tết thiếu nhi, trẻ em háo hức mong đợi. Vào ngày này, người được bày bán khắp nơi với đủ lớn tổ chức phá cỗ trông , rước đèn loại mẫu mã, hương vị khác nhau. và múa để con trẻ vui chơi thỏa Những chiếc nhân mặn truyền thích. thống thường có nguyên liệu chính là lạp xưởng, mứt mỡ, hạt bí, mứt bí… Mâm cỗ Trung thu gồm và các nhân ngọt cũng rất đa dạng và loại trái cây theo mùa như , hấp dẫn, nào nhân đậu xanh, hạt sen, , , , ... nào nhân sữa dừa, trà xanh… 20
Ngoài bánh dẻo và bánh nướng hình , đám đông hào hứng reo hò trước những hình quen thuộc, người ta còn nặn màn biểu diễn đẹp mắt của . bánh hình , hình đàn con Múa dịp Tết Trung thu như trò xinh xắn. rồng rắn lên mây vui nhộn. Nối gót các là các bạn nhỏ, tay cầm , Một trong những điều được trẻ con đèn ... cùng nhau rước đèn. mong đợi nhất dịp này là đoàn múa . Tiếng cười nói huyên náo khắp phố Từ lúc trời sẩm tối, không khí đã bắt đầu sôi phường hòa với tiếng trống lân rộn rã. động và náo nhiệt. Khi đã lên cao, ? Mâm cỗ Trung thu nhà bạn có những loại quả gì? Bạn hãy quan sát và đánh dấu vào các loại trái cây xuất hiện trong mâm cỗ nhà mình! Ngoài ra, mâm cỗ nhà bạn còn có loại quả gì khác nữa không? 21
ThỏĐố vui thích ăn gì? Trong tự nhiên, thỏ ít khi ăn củ quả và trái cây. Chúng chủ yếu ăn cỏ tươi, cỏ khô hoặc một số loại rau xanh. Ăn nhiều cỏ khô giúp làm mòn răng* và giữ cho dạ dày thỏ luôn khỏe mạnh. * Hai chiếc răng cửa của thỏ mọc dài liên tục! Nếu không mài mòn răng thường xuyên, chúng sẽ gặp khó khăn khi nhai và nuốt. 22
?Thỏ mê Đến giờ ăn rồi! Bạn hãy giúp thỏ tìm cà rốt đường về hang và Có lẽ vậy, thưởng thức bữa trưa nhưng thỏ không ngon lành nhé! ăn được nhiều cà rốt đâu nhé! Cà rốt chứa nhiều đường, dễ làm rối loạn hệ tiêu hóa vốn nhạy cảm của thỏ. ĐÍCH 23
Truyện Úi! Nhiều gai thế! tranh Chào các bạn! Này... Bạn chơi trò đập Đi chơi thôi! Có bạn đội mình bóng bay giỏi lắm thắng chắc rồi! đúng không? Ngầu quá! 24
Khéo léo Chiếc đèn trổ tài ctcmựrnácóẻcănhkmeìmđtdtcVồạễáhVớoceniilệhorhhàtơìamýninNTh,tmharmhiộdmềuíàtuác.nhnDmcmggcóếôàủtRtmuahhIh,ìộCunểmđAthđèìmnvnnặđaừhgcèôanônntngibữrgnsàaưmagys!nàoôacguihosocslaủắtàoacớ Hãy mở các trang sau để xem hướng dẫn cách làm và mẫu file in nhé! 25
Chiếc đèn Hãy trổ tài làm một “chiếc đèn ông sao” nhỏ xinh để trang trí góc học tập! Chú thích: Gập ngửa lên Gập úp xuống 26
của bạn đã hoàn thành rồi đấy!Dán Dán Hướng dẫn: Dán 1. Cắt rời theo đường nét liền. Dán Dán Dán 2. Gập úp xuống theo đường nét đứt và gập ngửa lên theo đường nét chấm. 3. Lồng hai bên ngôi sao chồng khít nhau (mặt có chữ dán được giấu vào bên trong). 4. Phết hồ dán vào các vị trí đánh dấu và khéo léo dán khít hai nửa ngôi sao. 5. Nhờ người lớn đục một chiếc lỗ ở cạnh bên và cài đũa/ que gỗ nhỏ vào. Chiếc đèn ông sao Dán Dán 27
Dán Dán Dán Dán Dán Dán 28 Dán 1. Bố mẹ tải file pdf để in Dán của trang này tại đây! 2. In file tải về ra giấy cỡ A4. 3. Tô màu phần ngôi sao theo ý thích. 4. Cắt rời theo đường kẻ liền. 5. Gập theo hướng dẫn ở trang 27 của tờ báo. 6. Sau khi làm xong, bố mẹ và bé hãy chụp ảnh cùng thành phẩm rồi gửi về email [email protected] để dự thi.
Công viên Cậu có mẩu truyện nào vừa ngắn kỉ ha ha vừa vui? Mau gửi đến Bác Học Nhí CHĂM TƯỚI để mọi người cười chung! Trong kì nghỉ hè, Dũng Nhớ gửi kèm phiếu ở trang 49. hay nô đùa nghịch ngợm rất bẩn. Thế nên ngày nào TỪ THẤP ĐẾN CAO bố mẹ cũng phải tắm cho cậu, có hôm phải tắm đến Anh (đang đọc 2-3 lần. Trở lại trường sau sách): “Để kì nghỉ, thầy giáo khen thành công, Dũng: người ta thường phải - Ồ, dạo này em lớn thế? làm việc từ Dũng nhanh nhảu đáp: gốc đến ngọn. Từ - Em chóng lớn vì ngày những công việc thu nhập nào bố mẹ cũng tưới nước thấp nhất cho đến cao nhất.” cho em! Em trai (nghe được bập bõm): Phan Nguyễn Như An Chuẩn đấy anh ạ. Em thấy (Lớp 2A2, Tiểu học Việt Úc, Hà Nội) chú hàng xóm nhà mình cũng thành công như sách nói đấy. Anh: Thế á? Sao em biết? Em trai: Thì anh chẳng bảo em, hồi xưa chú ấy làm nghề đóng giày. Bây giờ chú ấy làm nghề cắt tóc. Chẳng làm việc từ thấp đến cao còn gì! Anh: !?!?! Minh Anh (Hà Nội) KING OF SCHOOL SUPPLIES Truyện cười tiếng Anh Tom: What’s the king of all school supplies? “Ruler” là danh từ Jenny: I don’t know. What? chỉ cái thước kẻ. Tom: The ruler. Động từ “rule” còn có nghĩa là chỉ huy, thống trị… 29
ĐốNvuiHANHMẮTTÌmĐỒ Không chỉ là tìm đồ, còn tìm bằng... tiếng Anh nữa, hãy giúp Bông nào! 1. Tìm và khoanh lại tên các đồ dùng học tập đang ẩn trong ô chữ này! 2. Nối các từ tìm được với hình ảnh tương ứng. • Ruler • Pen • Pencil • Paper • Notebook • Glue • Eraser • Book • Backpack • Scissors • Broad • Globe • Crayons 30
Tô màu Hãy tô màu trang này theo trí tưởng tượng sáng tạo của bạn và gửi về tòa soạn kèm phiếu ở trang 46. Những tác phẩm đẹp và sáng tạo nhất sẽ được chọn đăng trên BÁC HỌC NHÍ. 31
Khéo léo K ẹp sác trổ tài h B•ạ(Glmnoti•rấạà•sắHyiuẽKnmồ,tégchmoộd)ầủtánộacnmt:nômặtnotặgàtn Năm học mới cũng nên có 21 cm một món đồ gì độc đáo 2 khoe bạn bè chứ nhỉ! kh“béHúoãtytncachhùyớì,”nttgcrạónaothtnớérígn!athrsmổnáộcătthnàcgi h..i.ếc Gập đôi mảnh giấy theo chiều dài, mặt trắng ở Cách làm: bên trong. Gỡ mảnh giấy ra, bạn sẽ có một 9 cm đường nếp là trục giữa của hình chữ nhật. 1 4 Cắt một mảnh giấy hình chữ nhật có Quay ngược mặt kích thước 9 x 21 cm. có màu lại, gập 2 mép giấy bên Gập cạnh trên trên vào đường trục giữa. 3 xuống 1 cm. Chú ý: Hãy nhờ người lớn làm cùng! 32
5 Lật ngược 6 mảnh giấy Gập tiếp lại, mặt trắng 2 mép giấy hướng về phía vào đường trục trước. Gấp một lần nữa. cạnh dưới tờ giấy lên sao 7 cho chừa lại khoảng 3 cm Lật ngược mảnh giấy phần màu một lần nữa. Gấp cạnh trắng. bên trái vào giữa. 8 Gấp nốt cạnh bên phải vào trục giữa và khéo léo gài vào mép trong cạnh trái để cố định. Dán chặt mép trên cạnh giấy. Vkđậẹãyphlsàoáàccnhhitbếhcúàtnchh.ì l Thực hiện: HACHAN l 33
Lớp học Đàn cò trở vềrừng xanh đNkMahểộmnìntcgàkhknìtonìhatềhBàh,ưátúbbcựầ“ảttuyHoựrọcđouctòônồtnNtgnrhgrưíbtắvvứờhnuềncigêigcảnqả”mnunnấuháhhyố,nitởêntànưhkđyỉợ!iâ!đanuãg Tác giả ảnh: Tuấn Ba Gấu Địa điểm chụp: Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ, tỉnh Hà Tĩnh. 34
Cứ vào đầu mùa mưa lạnh ở phía bắc, Hiện là hồ nước lớn nhất tỉnh Hà Tĩnh. khoảng tháng 9-10, từng đàn Cò lớn, Hồ được khởi công xây dựng từ năm nhiều loài khác nhau, số lượng lên đến 1976 tới năm 1980 thì hoàn thành hàng ngàn con kéo nhau về tụ tập trên các hạng mục chính, đến năm 1983 bờ hồ, phủ trắng cả những vạt đất chưa thì toàn bộ hệ thống được đưa vào bị nước dâng lên. Những con cò không sử dụng. Hiện nay, hồ Kẻ Gỗ nằm bên chọn được chỗ trú chân trên hồ, lang trong diện tích rừng được quản lí bảo thang trên các cánh đồng đang vào mùa vệ của Khu bảo tồn thiên nhiên Kẻ Gỗ. thu hoạch vụ đông xuân. Khi những đàn Chim trở về, cảnh Hồ Hồ Kẻ Gỗ có chiều dài mặt nước hơn bao giờ cũng đẹp hơn, yêu kiều hơn, 30 km, một hồ chứa nước nhân tạo tại xã hấp dẫn hơn, và tạo nên một không Cẩm Mỹ, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh. gian thơ mộng hơn để hấp dẫn bất kỳ ai đó đi ngang qua. Tác giả Bùi Văn Tuấn là nhà nghiên cứu thiên nhiên đang sống và làm việc tại Đà Nẵng. 35
Đố vui Đường đi 1 Nhìn vào mê cung, dùng bút chì vẽ đường tới trường của từng nhân vật. Nếu có nhiều người chơi cùng, mỗi người hãy đóng vài một nhân vật, thi xem ai vẽ đến đích trước. = TIÊN HỌ HẬU HỌ = 36
học Có nhiều con đường dẫn tới trường. Hãy xem Bí, Bông và Rica đến trường theo những lối nào! ỌC LỄ = ỌC VĂN Vẽ hoặc dán ảnh em ở đây 2 Đếm số lượng cuốn sách mỗi nhân vật gặp trên đường đi = và điền vào chỗ trống tương ứng. 37
Khách mời Cờ vua đã giúp Thiên Ngân của Bác Học Nhí rèn được tính tự lập, tư duy logic, quyết đoán để giải quyết vấn đề, NỮ KÌ THỦ có thêm nhiều bạn bè cả trong và XỨ TRÀ ngoài nước. Việc làm chủ cảm xúc đã mang lại nhiều thành công trong cờ vua và cuộc sống. giVtàẫh1n0cnànnhtờhntnirềcgàvhỉăòòmnuầnmvthacnôtíhclTtựNu2hđàhhg0yịháciđệh0uàhđiánọyoNấhnễctvugnucghsớyủ,uếiiTnntayccghêhhhểhitniậưêịớnch.nơmiấủ.ểhnCyaĐNưùcgtnónghnkhíhgtâglaìlérnàtođà!o,hãnủg • Kì thủ Thiên Ngân cứng cạnh bố trong một dịp thi đấu quốc tế. Kì thủ cờ vua NGUYỄN THIÊN NGÂN l Biệt danh: Bống Trò truyện cùng BÁC HỌC NHÍ l Sinh nhật: 22/02/2005 l Học sinh lớp 11A4 trường THPT Chị đến với môn cờ vua thế nào ạ? Chu Văn An (tỉnh Thái Nguyên) Như bố kể lại thì từ hồi học lớp mẫu giáo l Thành tích nổi bật: lớn, chị đã được biết đến cờ vua qua các 2015 - 2019 Liên tục Vô địch Cờ vua trẻ tiết học ngoại khóa. Sau đó, chị được các thầy cô giới thiệu vào học cờ vua tại Đông Nam Á; (Kiện tướng quốc gia; trường thể thao năng khiếu của tỉnh Thái Kiện tướng Đông Nam Á) Nguyên. Từ khi học cờ, chị thấy các quân 2017 HCĐ Cờ vua trẻ nhanh và cờ rất thú vị, ta có thể làm chủ các quân chớp nhoáng Thế giới cờ và điều khiển chúng theo ý mình. 2018 Vô địch cờ vua trẻ Châu Á 2019 Vô địch Cờ vua trẻ Thế giới Chị có kỉ niệm nào đáng nhớ lúc mới (Kiện tướng FIDE) học không? 2021 Vô địch Quốc gia (Nội dung cờ chớp) Hồi mẫu giáo, chị để thua một bạn nam trong lớp chỉ vì không biết chiêu 38 “phong Hậu”. Chị khóc to và mách cô giáo vì... đối thủ “tự ý” đặt quân Hậu đã bị chị “ăn” vào bàn cờ. Thế mới ngớ ra, còn nhiều điều mình chưa biết và phải học hỏi thêm nhiều.
Chị thích chơi cờ vua ở điều gì? • Kì thủ Thiên Ngân nhận Cúp vô địch thế giới U14 nữ tại Cờ vua như là một ngôn ngữ khác có thể giúp chị kết nối với tất cả mọi người. Những ván cờ còn Giải vô địch cờ vua trẻ thế giới giúp chị thư giãn sau những giờ học căng thẳng. do Liên đoàn Cờ vua thế giới Khi chơi cờ vua, chúng ta sẽ học được tính kiên trì, (FIDE) tổ chức vào năm 2019. tư duy để đưa ra quyết định chính xác và đặc biệt là kiểm soát được cảm xúc của bản thân. Quân cờ nào chị yêu thích nhất trên bàn cờ? Chị thích nhất là quân Tốt. Tuy chỉ là một quân nhỏ bé nhưng khi Tốt đi đến hàng cuối thì nó lại có thể biến thành các quân khác (đương nhiên là trừ quân Vua). Theo chị, quân Hậu là quân mạnh nhất nhờ khả năng di chuyển đa dạng nhất. Ngoài thi đấu cờ, chị vẫn đi học ở trường, như thế có bận rộn quá không? Cũng có đôi chút khó khăn, nhưng chị cũng có cách. Chị thường mang theo sách vở các môn học lúc đi thi đấu và tranh thủ đọc khi có thời gian. Thật ra, ở trên lớp mình cứ chăm chú nghe giảng là nắm được phần lớn kiến thức rồi! Thiên Ngân trong Chị có bí quyết gì để giỏi cờ vua không? một lần thi đấu cùng thần tượng của mình. Chị thấy mình chưa thực sự giỏi để có thể chia sẻ bí • Bố của Thiên Ngân đã đồng hành quyết. Để thành công trong bất kì lĩnh vực nào đều cần trong suốt chặng đường học và thi phải học. Với cờ vua thì ngoài học qua thầy cô, chị còn đấu cờ vua của con gái. tự học qua đọc sách vở và đấu tập ở trên mạng nữa. Chị có thần tượng ai trong môn cờ vua không? Có thể mọi người nghĩ thần tượng phải là ai đó vô cùng vĩ đại và ở một đất nước xa xôi. Nhưng thần tượng của chị lại là một người rất quen trong làng cờ Việt Nam: Đại kiện tướng nữ Võ Thị Kim Phụng. Chị luôn muốn trở thành một cô gái xinh đẹp, độc lập và thành công như chị Kim Phụng. Chị đặt mục tiêu gì với cờ vua trong tương lai? Chị muốn trở thành một Đại kiện tướng nữ, một người có đủ tầm ảnh hưởng để có thể truyền lửa cho các thế hệ sau này của làng cờ Việt Nam. BÁC HỌC NHÍ xin chúc chị Thiên Ngân sẽ gặt hái thật nhiều thành công mới! l Thực hiện: TRUNG HIẾU l l Ảnh: Nhân vật cung cấp 39
Có bao nhiêu là tin tức vui lạ khắp thế giới mỗi ngày, Vui lạ bốn phương xin cập nhật chọn lọc vài chuyện, biết đâu bạn học được điều gì đó cho riêng mình! Cuốn sổ tay sinh động Túi… thủy tinh Secrets of a Devon Wood: A Nature Journal Thoạt nhìn (Tạm dịch: Bí mật rừng Devon: Nhật kí thiên hẳn bạn sẽ nhiên) là cuốn sách đặc biệt của họa sĩ minh nghĩ đây là họa người Anh Jo Browns. Cuốn sách dựa chiếc túi nilon, trên cuốn sổ tay cô Jo vẽ và ghi chép về các nhưng thực loại động, thực vật cô gặp trong khu vườn chất nó được nhỏ của mình và những chuyến dạo chơi làm từ… thủy trong rừng. Cô đã dành từ 6 - 10 giờ để vẽ tinh đấy! Đó mỗi trang sách. Bạn sẽ bắt gặp nhiều trong là một tác sách loài quen thuộc, từ hoa dại, cỏ, nấm phẩm nằm trong bộ sưu tập Déballe đến chim chóc, bọ cánh cứng… vô cùng ton sac (Tạm dịch: Mở túi ra) của nhà sống động và tỉ mỉ. Bất cứ ai cũng có thể tìm thiết kế đồ trang sức người Pháp thấy vẻ đẹp Anne Donzé và nhà thiết kế thuỷ tinh thiên nhiên người Canada Vincent Chagnon. mà cô vẽ lại ở ngay Hai nghệ sĩ đã tạo ra bộ sưu tập gồm xung quanh nhiều chiếc “túi” có kích cỡ, hình mình, chỉ dạng và màu sắc khác nhau, có chiếc cần bạn giống túi nilon, có cái lại giống balô chịu khó bằng thủy tinh trong suốt. Mỗi chiếc kiên nhẫn “túi” kể một câu chuyện, cũng như và lặng lẽ một thông điệp phê phán thói quen quan sát! mua sắm quá mức hiện nay. 40
Cơn sóng Khi nghệ sĩ từ cành cây chạy bộ Từ tháng 11/2020 đến tháng 3/2021, Nghệ sĩ Lenny Maughan đã biến đường khi đợt sóng thứ 2 của dịch COVID-19 phố San Francisco (Mỹ) thành “giấy vẽ” hoành hành tại châu Âu, nhiếp ảnh gia khổng lồ để thỏa sức sáng tạo. Chú Lenny Jörg Gläscher đã tạo ra loạt tác phẩm đã dùng đến phần mềm Strava giúp ghi sắp đặt nghệ thuật trong một khu dấu bước chạy của mình. Trước khi chạy, rừng gần thành phố Hamburg (Đức). chú phải lên kế hoạch kĩ càng và phác Chú Jörg đã miệt mài thu nhặt những thảo lên bản đồ giấy. Sau đó, chú sẽ chạy cành cây khô, gỗ mục để tạo thành 9 chính xác theo lộ trình để “vẽ” ra những con sóng từ nhỏ đến lớn (con sóng lớn hình ảnh như cây kem, con cua… Cho đến nhất cao hơn 4 m và rộng hơn 9 m!). nay, chú Lenny đã có 53 tác phẩm và duy trì thói quen chạy bộ suốt 3 năm. Trong số các tác phẩm của chú, đặc biệt nhất là bức chân dung danh họa người Mexico Frida Kahlo, tạo nên từ quãng đường chạy gần 50 km trong hơn 6 giờ đồng hồ! Những cành cây khô được xếp chồng tTksqhnkhứhuàhhậciảHnôữsbtv.ahnnìỏkànKuggìđhhrndakưpqóhvihờệhutẽìkiừunnảảhbcngivtđhăạglhààcồỉnnấhấhitlnyhựhạyviệhoàaútycnhấà.ôđcvàtlnnhịêưnpgnọờhhnnả!g”i từng lớp lên nhau, tạo cảm giác con sóng nhấp nhô, “cuộn” lên từ mặt đất. Tác phẩm của chú Jörg thể hiện sức mạnh to lớn của thiên nhiên và những ảnh hưởng đến đời sống của chúng ta. Sau khi hoàn thiện và chụp ảnh, chú Jörg liền phá hủy tác phẩm để tái sử dụng vật liệu. kể đến tắt – Lenny Maughan. l Tổng hợp: HOA MY l 41
vui học tiếng anh Chào năm học mới Tháng 9 là mùa khai giảng, mùa tựu trường. Bạn hãy cùng Bác Học Nhí “lượm lặt” một số từ vựng tiếng Anh về chủ đề trường lớp qua các trò chơi vui dưới đây! l Thực hiện: Hà Thu l Minh họa: Freepik 1Hoạt động Ở trường, bạn được học những Wahtastcihloeaolrn môn gì? Hãy tìm 9 môn học đang BẠNCÓ BIẾT…? ẩn mình trong ma trận chữ cái Do you know…? này nhé! 1 Trong tiếng Anh, tên của các môn học phải được viết hoa chữ cái đầu tiên. Đó là quy tắc chính tả nhé! 2 Một số môn học trong tiếng Anh thường được viết tắt, như: P.E = Physical Education: giáo dục thể chất / môn thể dục ICT = Information and Communication Technology: môn tin học. 42
ạt độngHo Odd One Out 2 1. Germany English French Spanish 2. Maths Geography Science Break Bạn hãy 3. Book History Notebook khoanh tròn 4. Citizenship Bag Ruler Globe từ khác với 5. PE Map Music các từ còn lại Teacher Art trong hàng. Hoạt động Pslcaahctoeosl Bạn hãy điền các chữ cái còn thiếu vào chỗ trống để hoàn thành các từ vựng 3 chỉ nơi chốn trong trường học (xem hình gợi ý nhé!). 1 L_BR_RY 3 _FF_C_ 2 CL_SS R_ _M 8 R_ST R_ _ M 4 PL_YGR_ _ND 5 GYMN_S_ _M 6 C_F_T_R_ _ 7 C_MP_T_R R_ _M Xem đáp án ở trang 49. 43
Kể chuyện Danh nhân NGƯỜI KỂ CHUYỆN CHO TRẺ EM Thông tin danh nhân cho thiếu nhi. Có lẽ khi ấy, của ông ra đời trong một căn ông sáng tác không chỉ với nhà nhỏ xây ngoài vườn nhà. • Tên: Roald Dahl tâm thế nhà văn, mà còn là Ở “lều sáng tác” chật chội (1916-1990) một người cha hài hước, dịu này, Roald Dahl được yên • Ngày sinh: 13/9 dàng, kể truyện cho con. tĩnh viết lách, tự do tưởng • Quê hương: Llandaff James và quà đào khổng lồ tượng. Tâm điểm của căn (Xứ Wales) là tác phẩm thiếu nhi đầu tay phòng chỉ là một chiếc ghế • Nghề nghiệp: Nhà văn của Roald Dahl được sáng tựa êm vừa đủ cho ông ngồi, • Thành tựu: Được tác vào năm 1961, mở đầu cùng một mệnh danh là người cho “gia tài” 19 truyện dài và chiếc bảng kể chuyện số 1 thế giới. tiểu thuyết cho thiếu nhi. gác lên thành ghế Sinh ra ở Xứ Wales Trong suốt nửa thế kỉ qua, thành bàn. nhưng Roald Dahl những câu chuyện của Roald Roald Dahl mang trong mình dòng Dahl đã thu hút hàng trăm miệt mài viết lách máu Na Uy của bố mẹ. Từ triệu độc giả trên toàn thế mỗi ngày, sáng từ 10 rưỡi nhỏ, cậu bé Dahl nói thành giới và được dịch ra hơn 60 đến 12 giờ, chiều từ 4 đến 6 thạo cả tiếng Na Uy và tiếng ngôn ngữ khác nhau trong giờ, có khi đến tối muộn. đó có tiếng Việt. Nhiều tác Anh. phẩm còn được dựng thành Roald Dahl ưa dùng bút phim. Truyện của Roald chì loại có gắn tẩy, viết lên Sự nghiệp Dahl thu hút độc giả nhỏ với một loại giấy vàng ưa thích. sáng tác của những nhân vật ngộ nghĩnh, Việc đầu tiên khi ông ngồi Dahl không đến tình huống truyện bất ngờ vào ghế làm việc mỗi sáng là từ sớm. Mãi đến và phong cách dẫn chuyện gọt nhọn 6 chiếc bút chì để khi trung niên, làm dí dỏm. Không những thế, dùng cả ngày. Các trang bản cha của 5 người con, ông các tác phẩm còn giàu tính thảo được ông viết tay, tẩy mới chuyên tâm sáng tác nhân văn. xóa sửa chữa đến khi ưng ý mới đưa cho trợ lí đánh máy Quá trình sáng tác của rồi chuyển tới nhà xuất bản. Roald Dahl cũng rất thú vị. Hầu hết tác phẩm thiếu nhi 44
Ông được mệnh danh là Những câu nói “người kể chuyện cho trẻ em nổi tiếng vĩ đại nhất thế kỉ XX”. Hãy Hai giờ viết tiểu thuyết cùng tìm hiểu về công việc sáng tác cùng vài điều ít biết aknkhkhhiếiáệtntcanvsđớhứãiàcn.ởvhTămữrnnộotngngànnyơhgihaưhoiờoàgiànkiờnhtđátoócoà.ànn về nhà văn lừng danh này! hàmiVhộmgiệưtâộcớtylchSợ,náđọitảccộthhcnchúákgếlvchiòkảịhônhvnmtgàủgrn,apởmngnhgàtêiknhthnlàhạiêếnưnipờh.ng; Cnbóằhđưnưgkợlchvàôiqệmnucgygbềìạqnuvnớnailănựnnatóg.rcọghnọầgnn Bạn có biết? Bạn phải ngồi dính lấy 1 Tố chất thám hiểm. Tên Roald Dahl cái ghế và viết đến cùng. được mẹ đặt theo một nhà thám hiểm Nếu thói bí quá lại bỏ đi nổi tiếng của Na Uy: Roald Amundson. thì bạn sẽ chẳng bao giờ 2 Cảm hứng từ người thân. Từ mẹ, xong việc được. cháu gái, cho đến bà bán kẹo ở cổng trường... lần lượt được mượn tên hoặc tính cách để thành nhân vật trong truyện của Roald Dahl. Roald Dahl là người khổng lồ! Tuy không 4 đến mức như nhân vật trong truyện của ông, nhưng thực tế Roald Dahl ngoài đời cao 1,98 m (gần 2 m đấy!) Từng là phi công, điệp viên. Roadl Dahl từng là một phi công lái máy bay chiến 5 đấu. Vào năm 1940, máy bay của ông từng rơi giữa sa mạc, may thay ông ấy sống sót trở về. 6 Sáng tạo ra hơn 250 từ mới. Nhà xuất bản Oxford lập hẳn một Từ điển chính thức mang tên Roald Dahl. 45
Tủ sách Đọc xuyên của tớ 1. Truyện 2. Lược sử nước Việt bằng tranh ngụ ngôn Theo lời Easop giới thiệu của bạn Bạn A đã đã giới thiệu Hoàng, tận hai cuốn sách mà đây là bạn “đọc từ thời mẫu cuốn sách giáo đến giờ vẫn thấy “không thể nào bỏ qua” dành cho các hay”. Đó là cuốn Những bạn còn yếu môn lịch sử hoặc muốn tìm truyện ngụ ngôn hay hiểu rõ hơn về sử Việt! Hoàng đã “làm nhất của Aesop - gồm bạn” với cuốn sách này từ lâu và nhờ 39 truyện ngắn, và cuốn sách, bạn còn được cô giáo khen là có Ngụ ngôn Ê-dốp bằng khiếu học sử. Trong vlog, Hoàng cũng thơ - gồm 42 bài thơ kèm tranh vẽ đẹp gợi ý cách “đọc” cuốn sách này để dễ mắt. Vừa kể vài câu chuyện trong sách, dàng nắm bắt thông tin liên quan và ghi bạn vừa dựng hoạt cảnh bằng những nhớ các cột mốc chú thú bông ngộ nghĩnh, tạo nên một lịch sử đấy! một vlog vui nhộn và đáng yêu! MQuìKnâhhsniđửnndắvVhhũmàiớỏệnmđt,nmgếmaqhmmìtyuưnìrnêamãMhcihnnnlhtìắờnrhnthoniorhgìavkđnnkânàểcủghhyảgnni1nảmtgtsàh0hnừáọn0ơtữhctnhgnnhđcnhấÂggếhgcỏynuưàơcàtđờân!hCnoãiugậỗơccđticLủohcưhạaniốợềucmnctyLìệmoẹdn.nịug. Bạn Hứa Minh Tâm Bạn Huỳnh (8 tuổi, quận Gò Vấp, TP. HCM) Huy Hoàng (Lớp 4E, trường Tiểu học Quang Trung, Cà Mau) 46
mùa hè ĐcọựbtrcvcằhàQấsbnauvitậáuảgmbncniàhlvcghiràiủvitdiộềaaàehmnuoimNgộ!bđntXộiạcọớổBtùnciimnKtcbsùniugậhmáahộitệc“ỏcđhhunnèồđ!tghsnãhóéági”!c:h 3. Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên Cuốn sách được bạn Phương giới thiệu 4. là Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên tập 3. Trong tập này, cô bé Laura và gia đình Vì sao đã rời khỏi Wisconsin để đến với miền đất Kansas đầy nắng gió. Tại đây, gia đình tớ Laura đã cùng nhau xoay xở, tạo dựng cuộc sống mới. Ngôi không nhà của họ tuy nhỏ bé nhưng ấm áp và nên tràn ngập yêu thương. Truyện được viết với lãng phí lời văn nhẹ nhàng, mộc mạc, kết hợp Nhân vật chính trong cuốn sách cùng một chút yếu tố Vì sao tớ không nên lãng phí – phiêu lưu, mạo hiểm, bạn Bông thường xuyên lãng phí vô cùng lôi cuốn. những thứ xung quanh mình. Cô bé chẳng tắt nước sau khi tắm, quên Dkththtohừtiôốệidếvnntịtựgchkbnhơđĩịgnnbưđ.ăệợniNệnnchhnhgđiờềtinvửucciê.ếuhtnĐthốơlhìọnáiv.èccTsiệhnsáhác,ăcamchđmyhọnởvcgnàìriasxộyúáey,npcmmmghcìảvìcnsnốáiẽhhnc tắt đèn, tắt tivi trước khi đi ngủ… thấy ở nhà vui hơn hẳn. Nhờ bố mẹ nhắc nhở, Bông mới hiểu và rút ra bài học cho mình. Vlog này không chỉ giới thiệu về cuốn sách bạn Nguyên yêu thích mà còn cả kệ sách của bạn với khá nhiều tựa sách tiếng Việt và tiếng Anh – quả là “kho báu” của những người mê sách! Bạn Nguyễn Thu Phương (Lớp 5A, trường Tiểu học Kim Chung B, Hà Nội) l Tổng hợp: THANH HẰNG l Bạn Nguyễn Thảo Nguyên (Lớp 2C, trường Tiểu học Số 1 Trương Quang Trọng, Quảng Ngãi) 47
Đáp án Hoạt động 2 1. Germany: các từ khác đều là từ chỉ các ngôn ngữ; Germany là Trang 42-43 tên nước Đức. 2. Break: các từ khác đều là tên môn học; Break là giờ giải lao. Chàhoọcnămmới 3. History: các từ khác đều chỉ đồ đạc; History là môn lịch sử. 4. Citizenship: các từ khác đều chỉ dụng cụ học tập; Citizenship là môn Giáo dục Công dân. 5. Teacher: các từ khác đều chỉ môn học; Teacher là giáo viên. Hoạt động 1 Hoạt động 3 Art: môn mĩ thuật 1. LIBRARY Thư viện Computer: môn tin học 2. CLASSROOM Lớp học English: môn tiếng Anh 3. OFFICE Văn phòng Geography: môn địa lý 4. PLAYGROUND Sân chơi History: môn lịch sử 5. GYMNASIUM Phòng thể chất Literature: môn văn 6. CAFETERIA Căng-tin Maths: môn toán 7. COMPUTER ROOM Phòng máy tính Music: môn âm nhạc 8. RESTROOM Nhà vệ sinh Science: môn khoa học Trang 24 1) a. 7; b. 9 Trang 10-11 2) Hàng 1: d; hàng 2: b 1. Đồ dùng học tập Nào cùng giải đố Trang 36-37 = 9 = 8 2. Xếp sách vở =8 =7 Trang 22-23 Trang 30 ••••••••••••• Ruler Pen Thỏ NHANHMẮTTÌmĐỒ Pencil Paper thích ăn gì? Notebook Glue Eraser Book Backpack Scissors Broad Globe Crayons 48
Trắc ĐỐ BỐ MẸ ncghNoắếncuKbblốhđạàGôọnmnonchoẹgtx.groxHđlneảãeưmgyợlncờntthihạàtébửrpo!à?atci hhníáà, cyh nghiệm BIẾT vui 3. Quốc kì Việt Nam trên đỉnh 6. Con chuồn chuồn có mấy chân? cột cờ Lũng Cú của nước ta rộng bao nhiêu? A. 10 B. 8 A. 63 m2 C. 6 B. 54 m2 C. 56 m2 7. Đèn ông sao truyền thống thường có mấy cánh? 2. Roald Dahl là nhà văn sinh ra ở nước Anh. Bố mẹ ông ấy là A. 4 người nước nào? B. 5 C. 6 A. Pháp B. Đức 8. Theo truyền thuyết, chú Cuội C. Na Uy bay lên Cung Trăng bằng cây gì? 1. Loài cây nào là đặc trưng của vùng trung du A. Cây thông tỉnh Phú Thọ nước ta? B. Cây đa C. Cây chổi A. Dừa B. Chè PHIẾU GỬI BÀI 1S0Ố8 C. Cọ THI/CỘNG TÁC 4. Tên hồ lớn nhất tỉnh Hà Tĩnh? Thông tin Chuyênmục Tô màu sáng tạo Công viên kỉ Ha ha Phòng thí nghiệm Khéo léo trổ tài A. Kẻ Gỗ Ô chữ B. Ba Bể C. Đại Lải độc giả Hoï teân: ........................................................................ Ngaøy sinh: ...........................................Lôùp: ................ 5. Trên bàn cờ vua, Tröôøng: ........................................................................ quân cờ nào có thể biến thành Thông tin Hoï teân Ba/Meï: ............................................................. tất cả các quân cờ khác? phụ huynh Ñòa chæ: ....................................................................... A. Tượng B. Tốt .................................................................................... C. Hậu Ñieän thoaïi: ................................................................... Email: .......................................................................... Gửi các bài thi/cộng tác kèm phiếu này về: 49 Tạp chí TGTT – Bác Học Nhí, 55 Quang Trung, Q. Hai Bà Trưng, Hà Nội
chuyển động TUỔI NHỎ CHUNG TAY học đường “ĐẨY LÙI” COVID-19 Mùa hè vừa qua, cả nước đã chung tay quyên góp ủng hộ quỹ vắc-xin phòng, chống Covid-19, nhiều bạn nhỏ khắp nơi cũng góp phần nhỏ của mình vào phong trào đầy ý nghĩa này. Xem tivi thấy các đơn Hai chị em vị kêu gọi ủng hộ, bạn Mai Bình An (lớp Nguyễn Phương Như, học 4B) và Mai Nguyễn sinh lớp 3 của Trường Tiểu Hải Nguyên (lớp 1B) học Bình Linh (tỉnh Tây là học sinh Trường Ninh) đã ủng hộ Quỹ vắc- Tiểu học Yên Hồ (tỉnh xin số tiền 3.272.500 đồng. Hà Tĩnh) đã ủng hộ Đây là số tiền Phương Như 300.000 đồng cho đã nuôi heo đất từ tiền lì xì quỹ phòng chống Covid-19. dịp Tết Tân Sửu 2021 cùng Đây là số tiền hai chị em với tiền ăn sáng mẹ cho. tiết kiệm từ tiền lì xì và tiền bố mẹ thưởng cho. An và Nguyên còn vẽ tranh và viết thư nhắn gửi đến các cô chú y bác sĩ trên tuyến đầu chống dịch. Ba bạn học sinh ở thành phố Hà Giang Thấy các bác sĩ tuyến đầu chống dịch là: Phạm Gia Phú (trường Trung học vất vả, bạn Hoàng Phi Yến, lớp 3A6, Cơ sở Ngọc Hà), Đinh Thị Thu Huệ (trường Trường Phổ thông Liên cấp Alfred Nobel Tiểu học Hồng Quân) và Dương Bảo Ngọc (Hà Nội) đã cùng mẹ khâu được 500 (trường Tiểu học Trần Phú) đã ủng hộ số tai giả tặng y bác sĩ ở Bắc Giang. Những tiền 500.000 đồng cho Quỹ vắc-xin. Đây là chiếc tai giả này sẽ được nối vào dây số tiền các bạn kiếm được nhờ tự thu gom khẩu trang, giúp nhân viên y tế không bị và bán phế liệu. đau vì dây thít vào hai bên tai. 50 l Tổng hợp: T.H l
Search
