การเกิดหินแต่ละประเภท

โดย นางสาวทพิ วรรณ หลุ่งตี้ โรงเรียนวัดหนงั สานกั งานเขตพืน้ ทีก่ ารศกึ ษาประถมศึกษากรงุ เทพมหานคร กระทรวงศึกษาธกิ าร



การศกึ ษาลกั ษณะทางกายภาพของหิน สี นา้ หนกั ลักษณะเนื้อหนิ

การศกึ ษาลักษณะทางกายภาพของหิน หินที่มีแรด่ ีบกุ หินท่มี ีแรเ่ หล็ก หินที่มีแรย่ ปิ ซัม มีสีน้าตาลหรือดา มีสีนา้ ตาลปนแดงหรือดา มีสีขาว

การศกึ ษาลกั ษณะทางกายภาพของหิน หนิ ทีม่ ีแรต่ ะกว่ั หินทีม่ ีแร่ทองแดง มสี เี ทา มสี แี ดง

การศึกษาลกั ษณะทางกายภาพของหิน หินท่มี ีแร่โลหะ หินที่มีแรโ่ ลหะ จะมีนา้ หนกั มากกวา่ จะมีน้าหนักมากกวา่ หินทีม่ แี รท่ องแดง หนิ ทีม่ ีแร่เหลก็

การศกึ ษาลกั ษณะทางกายภาพของหิน หินท่มี ผี ลกึ ขนาดเลก็ หนิ ทมี่ ผี ลกึ ขนาดใหญ่ เนือ้ หนิ จะละเอยี ด เน้ือหนิ จะหยาบ

แวน่ ขยาย

ส่งิ ท่ที าใหห้ นิ มสี ีท่แี ตกตา่ งกนั คอื แร่

หนิ ในธรรมชาติ หินอคั นี อคั นที เี่ ยน็ ตวั ใตเ้ ปลอื กโลก หินอัคนีแทรกซอน หรือ หนิ อัคนีระดับลกึ หิน อคั นที เ่ี ยน็ ตวั บนเปลือกโลก หนิ อคั นพี ุ หรือ หินภูเขาไฟ หนิ ตะกอน หินแปร หนิ เปน็ ทรัพยากรทเี่ กดิ ขน้ึ เองตามธรรมชาติ มีอยหู่ ลายชนดิ นกั ธรณวี ทิ ยา จาแนกหนิ แตล่ ะชนดิ โดยใชล้ ักษณะการเกดิ หนิ เป็นเกณฑไ์ ด้ เป็น 3 ประเภท

กระบวนการเกดิ หนิ

เกดิ ไดท้ ้งั บนผวิ โลกและใตเ้ ปลือกโลก ดังน้ี 1.1) หินอัคนีที่เย็นตัวใต้เปลือกโลก เกิดจากแมกมา (หินหนืด) ดันตัวขึ้นมาอยู่บริเวณใต้เปลือกโลกที่มี อุณหภูมิต่ากว่า แมกมาจะเย็นตัวลงอย่างช้า ๆ ทาให้ กลายเป็นหิน เรียกหินกลุ่มนี้ว่า หินอัคนีแทรกซอน หรอื หินอคั นรี ะดบั ลกึ

ผลกึ ขนาดใหญ่ เนือ้ หยาบ แวว เนือ้ หยาบถึงละเอยี ด แตม่ ี ผลึกหยาบ วาว สวยงาม ทนทาน ความละเอียดกวา่ หินแกรนิต มสี เี ขยี วเขม้ ถงึ ดา

เกิดได้ทัง้ บนผิวโลกและใต้เปลอื กโลก ดงั นี้ 1.2) หินอัคนีที่แข็งตัวบนเปลือกโลก เกิดจากการ ปะทุของภูเขาไฟทาให้แมกมา (หินหนืด) พุ่งขึ้นมา อยู่บนผิวโลก เรียกว่า ลาวา เมื่อลาวาเย็นตัวลง อย่างรวดเร็ว จึงทาให้กลายเป็นหิน เรียกหินกลุ่มน้ี ว่า หนิ อัคนีพุ หรอื หนิ ภเู ขาไฟ

เนอื้ แข็ง ไม่ทนทาน เนื้อละเอียดมาก ผลกึ ขนาดเล็ก ทนทาน มีรูพรนุ ลอยน้าได้ มองดว้ ยตาเปล่าไม่เห็น มรี พู รุน สคี ลา้ ไม่แวววาว

เนื้อหนิ แขง็ และสาก มรี ูพรนุ เน้อื ละเอยี ดมาก ผลกึ ขนาดเล็ก ทนทาน ลอยนา้ ได้ มีรูพรนุ สีคล้า ไม่แวววาว

จับคูช่ นิดของหิน สมบตั ิของหิน ชนิดของหนิ เนอ้ื ละเอยี ด ไม่มผี ลึก ลอยนา้ ได้ รพู รุนเลก็ กวา่ หินสคอเรีย หนิ ออบซิเดยี น หินแอนดีไซต์ หนิ ภเู ขาไฟ มีผลึกขนาดเล็ก มผี ลึกขนาดเลก็ มองดว้ ยตาเปลา่ ไมเ่ หน็ มีผลกึ ขนาดใหญ่ แวววาว ทนตอ่ การสกึ กร่อน หนิ แกรนติ หินพมั มซิ หนิ ไรโอไรต์

จับคชู่ นดิ ของหิน สมบตั ขิ องหิน ชนดิ ของหนิ เนอ้ื ละเอยี ด ไมม่ ผี ลกึ หินออบซิเดยี น ลอยนา้ ได้ รูพรนุ เล็กกวา่ หินสคอเรยี หนิ ภเู ขาไฟ มีผลึกขนาดเลก็ หินพัมมซิ มผี ลึกขนาดเล็ก มองด้วยตาเปล่าไมเ่ หน็ หนิ ไรโอไรต์ มีผลึกขนาดใหญ่ แวววาว ทนตอ่ การสกึ กรอ่ น หนิ แอนดไี ซต์ หินแกรนติ หนิ แกรนติ หินพมั มิซ หนิ ไรโอไรต์ หนิ ออบซเิ ดยี น หินแอนดไี ซต์

2.) หินตะกอน เกิดจากการทับถมของเศษหินที่ผุพังมาจากหิน ซากสิ่งมีชีวิต โคลน ดิน ทราย หรือสารอื่น ๆ ที่สึกกร่อน แล้วถูก พัดพาไปสะสมในท้องทะเลหรือแอ่งเปลือกโลกเป็นเวลานาน ทาให้ตะกอนถูกบีบอัด กดทับ และเกิดการเชื่อมประสานเม็ด ตะกอนหรือเกิดการตกผลกึ ทาให้กลายเปน็ หิน

เน้ือหยาบ แข็ง เนอื้ ละเอยี ด หนิ ปูนบางกอ้ น เนอื้ หยาบ และมักพบซากฟอสซลิ ปนอยู่ มีซากสตั วผ์ สมอยู่ในเนื้อหนิ บางก้อนมลี ักษณะกลมมน

เน้อื ละเอียด เนื้อแข็ง กะเทาะเปน็ แผ่นได้งา่ ย มีสีน้าตาล มรี ูพรุน

3.) หินแปร เกิดจากการแปรสภาพของหินอัคนี หินตะกอน หรือ หินแปร จากความร้อน และความดันภายในโลก โดยมี กระบวนการทางเคมเี ข้ามาเกย่ี วขอ้ ง เชน่

แปรสภาพเปน็ เน้อื หนิ มีลกั ษณะเป็นเม็ด เนอื้ แน่น ไมม่ รี ิว้ ขนาน

แปรสภาพเปน็ เนอ้ื หยาบและละเอียด แข็ง ทนทาน เป็นริ้วขนาน

แปรสภาพเปน็ เนื้อแนน่ ผวิ เรียบ มีรว้ิ ขนาน

แปรสภาพเปน็ เนื้อหยาบและละเอียด ไมเ่ ปน็ ริ้วขนาน

แปรสภาพเปน็ เนื้อหยาบ ผิวขรุขระ มีรอยขนาน

เดก็ ๆ ทบทวนความรู้ดว้ ยนะคะ HAPPY SCIENCE BY : KRU NUCH