หน่วยที่ 11ระบบหล่อลื่น

แผนการจัดการเรียนรูท้ ี่ 11 สอนคร้ังท่ี 11

แผนการจดั การเรยี นรูท้ ่ี 11 ช่อื วชิ า งานเครอ่ื งยนต์แกส๊ โซลนี เวลาเรียนรวม 126 ช่วั โมง ชอ่ื หน่วย ระบบหลอ่ ลื่น สอนคร้ังที่ 11 ชื่อเร่ือง ระบบหล่อล่ืน จำนวนช่ัวโมง 7 ชั่วโมง หวั ข้อเร่อื ง 1.หลกั การทำงานของระบบหลอ่ ลน่ื 2.หน้าที่ของปั๊มนำ้ มันหลอ่ ล่นื 3.ชนดิ ของระบบหล่อลน่ื 4.หนา้ ท่ีลนิ้ ควบคมุ แรงดนั น้ำมันหลอ่ ลืน่ 5.หนา้ ทกี่ รองน้ำมนั หล่อล่ืน 6.หน้าที่เหลก็ วัดระดบั นำ้ มนั หล่อลน่ื 7.หนา้ ที่อา่ งนำ้ มันหล่อลื่น 8.ประเภทของน้ำมนั หลอ่ ล่ืน 9.ถอดประกอบปั๊มน้ำมันหล่อลืน่ 10.ตรวจสอบปมั๊ นำ้ มันหลอ่ ล่ืน สาระสำคัญ เคร่ืองยนต์ประกอบด้วยชิ้นส่วนต่างๆ ท่ีเคลื่อนท่ีหลายช้ินด้วยกัน เพื่อป้องกันชิ้นส่วนสัมผัสกัน โดยตรง ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้ช้ินส่วนของเครื่องยนต์เกิดการสึกหรอ และเพ่ือให้ชิ้นส่วนเคลื่อนท่ีได้คล้องตัว เครื่องยนต์จงึ จำเปน็ ตอ้ งมรี ะบบหลอ่ ลืน่ สมรรถนะหลัก (สมรรถนะประจำหน่วย) 1. ผู้เรียนมีความรสู้ ว่ นประกอบของระบบหลอ่ ลน่ื ไดอ้ ย่างถูกต้อง 2. ผู้เรียนมคี วามรู้หลกั การตรวจสอบตรวจสอบป๊ัมน้ำมันหล่อล่ืนไดอ้ ย่างถูกต้อง สมรรถนะยอ่ ย (สมรรถนะการเรยี นร้)ู สมรรถนะทั่วไป (ทฤษฎี) 1. แสดงความรู้เกยี่ วกับหลกั การทำงานของระบบหล่อลื่นได้ถูกต้อง 2. แสดงความรูเ้ กยี่ วกับการตรวจสอบป๊มั น้ำมนั หล่อลนื่ ได้ถูกตอ้ ง สมรรถนะท่ีพึงประสงค์ (ทฤษฎ)ี เมอื่ ผ้เู รียนไดศ้ กึ ษาเน้อื หาในบทน้ีแล้ว ผูเ้ รียนสามารถ ๑.สามารถอธิบายเก่ยี วกับสว่ นประกอบของระบบหล่อล่ืนได้ถูกต้อง ๒.สามารถบอกเกีย่ วกับหลกั การหลักการตรวจสอบป๊ัมน้ำมันหลอ่ ลื่นได้ถูกตอ้ ง สมรรถนะท่ัวไป (ปฏิบัต)ิ 1. แสดงทักษะการถอดประกอบปัม๊ นำ้ มันหลอ่ ล่ืนได้ถูกต้อง 2. แสดงทักษะตามขัน้ ตอนการตรวจสอบตรวจสอบปั๊มน้ำมนั หล่อลน่ื ได้ถกู ต้อง

แผนการจัดการเรยี นรูท้ ่ี 11 ชื่อวชิ า งานเครอ่ื งยนต์แกส๊ โซลนี เวลาเรียนรวม 126 ชว่ั โมง ชอื่ หนว่ ย ระบบหล่อล่ืน สอนคร้ังท่ี 11 ชือ่ เร่อื ง ระบบหล่อลน่ื จำนวนชั่วโมง 7 ชั่วโมง สมรรถนะท่พี ึงประสงค์ (ปฏิบตั )ิ เมอ่ื ผ้เู รยี นได้ศกึ ษาเนือ้ หาในบทน้ีแล้ว ผเู้ รยี นสามารถ 1. สามารถแสดงการถอดประกอบปั๊มน้ำมันหล่อลน่ื ได้อย่างถูกต้อง 2. สามารถแสดงทักษะตามขั้นตอนการตรวจสอบป๊ัมน้ำมันหล่อล่นื ไดถ้ ูกต้อง กิจกรรมการเรยี นการสอน ในการจัดการเรยี นการสอนรายวชิ างานเคร่ืองยนตแ์ ก๊สโซลนี ได้กำหนดกจิ กรรมการเรยี นการสอนให้ ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้โดยใช้วิธีการจัดการเรียนรู้ฐานสมรรถนะเชิงรุก (Active LearningCompetency Based) ด้านเทคนิคการจัดการเรียนการสอนแบบ MAIP โดยมีขั้นตอนในการดำเนินกิจกรรมการเรียนการ สอน ดังน้ี กจิ กรรมการเรยี นการสอน (สอนครั้งที่ 11 ) เวลา 7 ชั่วโมง/สัปดาห์ ๑.ผู้สอนช้ีแจงรายละเอียดเก่ียวกับจุดประสงค์รายวิชา สมรรถนะรายวิชา และคำอธิบาย รายวิชา การวัดและประเมินผลการเรียนรายวิชา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของรายวิชา และข้อตกลงใน การจดั การเรยี นการสอนในรายวชิ า ๒.ผสู้ อนแสดงตวั อย่างเกยี่ วกบั ระบบหล่อลนื่ ๓.ผ้สู อนถา่ ยทอดความรู้ในหน่วยที่ 11 เร่ืองระบบหลอ่ ลื่น ๔.ผูส้ อนแสดงใบงานเรือ่ งระบบหล่อล่ืนและอธิบายขัน้ ตอนวธิ ีการในการปฏบิ ัตงิ านตามใบ งาน ๕.ผสู้ อนให้ผู้เรยี นปฏิบัติงานของตนตามใบปฏบิ ตั ิงานเรื่องระบบหลอ่ ลื่น ๖.ผ้สู อนประเมินผลการปฏบิ ัตงิ านของผู้เรยี นและใหผ้ ู้เรียนสรปุ สาระสำคญั ของเร่ืองที่เรียน ประจำสปั ดาห์ กิจกรรมการเรียนการสอน (สอนคร้ังที่ 11 ) เวลา 7 ชั่วโมง/สปั ดาห์ ๑. ผสู้ อนแจง้ จดุ ประสงคก์ ารเรียนประจำสปั ดาห์และนำเข้าสู่บทเรยี น ๒.ผสู้ อนถ่ายทอดความร้ใู นหน่วยท่ี 11เรือ่ งระบบหล่อล่นื ๓.ผู้สอนแสดงใบงานเรื่องระบบหล่อล่ืนและอธิบายขั้นตอนวิธีการในการปฏิบัติงานตามใบ งาน ๔.ผู้สอนให้ผูเ้ รียนปฏิบตั ิงานระบบหลอ่ ลนื่ ตามใบปฏิบตั ิงานเรอ่ื งระบบหล่อลน่ื ๕.ผสู้ อนประเมินผลการปฏิบตั งิ านของผเู้ รียนและใหผ้ ู้เรยี นสรุปสาระสำคญั ของเรื่องทีเ่ รยี น ประจำสัปดาห์

แผนการจัดการเรยี นรูท้ ่ี 11 ชอ่ื วชิ า งานเครอ่ื งยนต์แก๊สโซลีน เวลาเรียนรวม 126 ช่ัวโมง ชือ่ หน่วย ระบบหลอ่ ลน่ื สอนครั้งที่ 11 ชอ่ื เร่อื ง ระบบหล่อลืน่ จำนวนชั่วโมง 7 ชั่วโมง กจิ กรรมการเรยี นการสอน (สอนครง้ั ท่ี 11 ) เวลา 7 ชัว่ โมง/สัปดาห์ ๑. ผ้สู อนแจ้งจุดประสงคก์ ารเรยี นประจำสปั ดาห์และนำเข้าสูบ่ ทเรยี น ๒.ผ้สู อนถ่ายทอดความรใู้ นหน่วยที่ 11เรอื่ งระบบหลอ่ ลน่ื ๓.ผู้สอนแสดงใบงานเรื่อง๔.ผู้สอนให้ผู้เรียนปฏิบัติงานระบบหล่อลื่นตามใบปฏิบัติงานเร่ือง ระบบหล่อลื่น ๔.ผสู้ อนให้ผูเ้ รียนปฏิบตั งิ านระบบหลอ่ ลืน่ ตามใบปฏิบตั ิงานเรอ่ื งระบบหล่อลน่ื ๕.ผู้สอนประเมินผลการปฏิบัติงานของผู้เรียนและให้ผู้เรียนสรุปสาระสำคัญของเรื่องท่ีเรียน ประจำสัปดาห์ 6.ผู้สอนประเมินผลการปฏิบัติงานของผู้เรียนและให้ผู้เรียนสรุปสาระสำคัญของเร่ืองท่ีเรีย น ประจำสัปดาห์และอธบิ ายขั้นตอนวิธกี ารในการปฏิบัตงิ านตามใบงาน 7.ผสู้ อนใหผ้ ูเ้ รยี นปฏิบตั ิงานระบบหล่อลื่นตามใบปฏิบตั ิงานเรื่องระบบหล่อลน่ื 8.ผสู้ อนประเมนิ ผลการปฏิบัตงิ านของผเู้ รียนและให้ผ้เู รยี นสรปุ สาระสำคัญของเร่ืองท่เี รียน ประจำสปั ดาห์ ส่อื การสอน ๑. เอกสารประกอบการสอน ๒. เอกสารประกอบการเรียน ๓. สอื่ นำเสนอ PowerPoint งานทมี่ อบหมาย/กจิ กรรม ใหน้ กั เรียนทำแบบฝกึ เสรมิ ทักษะตามใบงานทา้ ยหนว่ ยการเรยี นที่ 11 การวดั และประเมินผล วัดผล/ประเมนิ ผล วธิ กี าร เครอื่ งมือ เกณฑ์ - ผา่ นเกณฑ์รอ้ ยละ ๖๐ ๑.สมรรถนะทพ่ี ึง - ทำแบบฝกึ เสริมทักษะ - แบบฝกึ เสรมิ ทักษะ ประสงค์ ทา้ ยหน่วย ท้ายหนว่ ย - ผา่ นเกณฑร์ อ้ ยละ ๘๐ - แบบประเมิน ๒.คุณลักษณะอนั พงึ - ประเมินคุณลักษณะอนั คณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงค์ (Attitude) พึงประสงค์ ประสงค์

ใบความรู้หน่วยท่ี 11 รหสั วิชา 20101-2109 ช่อื วชิ า งานเคร่ืองยนต์แกส๊ โซลนี หนว่ ยท่ี 11 ชอื่ หน่วย ระบบหลอ่ ล่นื หนว่ ยท่ี 11 ระบบหล่อล่นื จำนวนช่ัวโมง 7 ช่วั โมง เนือ้ หาสาระ 11.1 หนา้ ทีข่ องระบบหล่อลื่น ระบบหล่อลนื่ ทำหน้าที่จ่ายน้ำมันหลอ่ ล่นื ไปหล่อลื่นชิน้ สว่ นต่าง ๆ ของเครื่องยนต์ทีเ่ คล่ือนท่ี เพื่อลด การสึกหรอ ช่วยในการระบายความรอ้ น และชะล้างสง่ิ สกปรกออกจากช้ินสว่ นของเครอื่ งยนต์ การทำงานของระบบหล่อลน่ื เม่ือเครื่องยนตห์ มุนปัม๊ น้ำมนั หลอ่ ลื่นจะดูดนำ้ มันจากอา่ งน้ำมันหลอ่ ลื่น แล้วส่งไปยังกรองน้ำมนั หลอ่ ล่นื น้ำมันหล่อล่ืนทถี่ กู กรองแลว้ จะไหลผา่ นท่อทางเดนิ ไปยังเมนแบริ่งเพลาข้อเหวี่ยง และจะไหลผา่ นรู ท่เี จาะ ทะลใุ นเพลาข้อเหวีย่ งไปยงั แบรง่ิ กา้ นสูบ ในขณะเดยี วกนั น้ำมันหล่อลืน่ บางส่วนจะไหลผ่านท่อทางเดินในเสอื้ สูบ ไปยังฝาสูบเพื่อหล่อลนื่ แบร่งิ เพลาลกู เบ้ยี วและกลไกลเปดิ -ปดิ ลน้ิ หลังจากน้ัน นำ้ มันหล่อลน่ื ก็ไหลลงอ่างนำ้ มันหล่อล่ืน และจะถูกดูดขึน้ มา ใหม่ ไหลวนเวยี น เช่นนตี้ ลอดเวลาท่เี คร่อื งยนต์ทำงาน 11.1.1 ชนิดของระบบหล่อล่นื ระบบหล่อลนื่ ท่ใี ช้กบั เครื่องยนตม์ ีอยู่ 3 ระบบ คือ 1. ระบบหล่อลื่นแบบวดิ สาด (Splash) การทำงานของระบบหล่อลื่นแบบวิดสาด

รหสั วชิ า 20101-2109 ใบความรู้หนว่ ยที่ 11 หน่วยท่ี 11 ช่อื วชิ า งานเครอ่ื งยนต์แก๊สโซลนี ชื่อหน่วย ระบบหล่อล่ืน หนว่ ยท่ี 11 ระบบหล่อล่ืน จำนวนชั่วโมง 7 ชว่ั โมง 2. ระบบหล่อล่นื แบบใช้แรงดัน (Pressure feed system) ระบบหล่อลื่นแบบใชแ้ รงดัน

รหัสวิชา 20101-2109 ใบความร้หู นว่ ยที่ 11 ชอ่ื วชิ า งานเครอื่ งยนต์แกส๊ โซลีน หน่วยที่ 11 ชอื่ หนว่ ย ระบบหล่อล่ืน หน่วยที่ 11 ระบบหล่อลื่น จำนวนชัว่ โมง 7 ชว่ั โมง 3. ระบบหลอ่ ล่นื แบบวิดสาดและแรงดนั ระบบหลอ่ ล่ืนแบบวดิ สาดและแบบใช้แรงดนั 11.2 สว่ นประกอบของระบบหล่อลนื่ 11.2.1 ป้ัมนำ้ มันหล่อลืน่ ปัม้ นำ้ มนั หล่อล่นื (Oil pump) ทำหน้าท่ี ดูดและสง่ นำ้ มนั หลอ่ ลนื่ ไปหลอ่ ลื่นชิ้นส่วนต่าง ๆ ทเี่ คล่ือนท่ีในเคร่อื งยนต์ ป๊มั นำ้ มันหล่อลนื่ ได้รบั กำลังขับมาจากเพลาลกู เบยี้ วหรือเพลาขอ้ เหวีย่ งและ เพลาขับปัม๊ ทอ่ี อกแบบเป็นพิเศษ ปม๊ั นำ้ มันหล่อล่ืนทใี่ ชก้ บั เคร่อื งยนต์มีอยดู่ ว้ ยกัน 2 แบบ คือ ป๊มั นำ้ มนั แบบเฟือง (Gear Pump) ปัม๊ น้ำมนั แบบโรเตอร์ (Rotor Pump)

รหัสวิชา 20101-2109 ใบความรู้หน่วยท่ี 11 ช่ือวชิ า งานเครื่องยนต์แกส๊ โซลีน หนว่ ยที่ 11 ชื่อหนว่ ย ระบบหลอ่ ลืน่ หน่วยที่ 11 ระบบหล่อลน่ื จำนวนชัว่ โมง 7 ชัว่ โมง 1. ปั๊มน้ำมนั แบบเฟือง ปั๊มนำ้ มันแบบเฟืองนผ้ี ลติ ใช้กบั เคร่ืองยนตม์ ี 2 แบบคือ (1) ปั๊มนำ้ มนั แบบเฟืองภายใน (Internal Gear Pump) ป๊มั นาํ้ มนั แบบเฟืองภายใน (2) ปั๊มนำ้ มันแบบเฟืองภายนอก (External Gear Pump) ป๊มั นาํ้ มันแบบเฟืองภายนอก 2. ปัม๊ นำ้ มนั แบบโรเตอร์ ปมั๊ นาํ้ มนั แบบโรเตอร์

หน่วยท่ี 11 รหัสวิชา 20101-2109 ใบความรู้หน่วยที่ 11 หน่วยที่ 11 ชอ่ื วชิ า งานเครื่องยนต์แกส๊ โซลนี ชอื่ หนว่ ย ระบบหลอ่ ล่ืน ระบบหล่อลน่ื จำนวนช่วั โมง 7 ช่ัวโมง 11.2.2 ลนิ้ ควบคมุ แรงดันนำ้ มนั หลอ่ ลน่ื โครงสรา้ งลนิ้ ควบคุมแรงดันนํ้ามันหลอ่ ลน่ื ล้นิ ควบคมุ แรงดันน้ำมนั หล่อลื่น (Oil Pressure Relief Valve) ทำหน้าท่คี วบคมุ แรงดนั น้ำมันหลอ่ ล่นื ในระบบให้อยใู่ นเกณฑ์ทีก่ ำหนดแรงดันนำ้ มันหล่อลื่นจะขนึ้ อยู่กบั ความเร็วรอบของเครอื่ งยนต์ เม่อื ความเรว็ รอบสงู แรงดนั น้ำมันหล่อล่นื ก็สูงไปดว้ ย การที่แรงดันน้ำมนั สงู เกินไปจะทำใหน้ ำ้ มันวิง่ ออกจาก จดุ หล่อล่นื เรว็ เกนิ ไป และมีผลให้เกิดการขาดช่วงในการหล่อลืน่ ทำใหเ้ กิดการสึกหรอกับเครอ่ื งยนต์ ลิ้น ควบคุมแรงดนั ประกอบด้วย ลูกปนื กลมและสปรงิ โดยสปริงจะกดลูกปนื ให้ปดิ ช่องระบาย ถา้ แรงดนั นำ้ มนั ใน ระบบสงู เกนิ กำหนดแรงดนั จะยกสปรงิ ขน้ึ และระบายนำ้ มันหลอ่ ล่ืนกลบั ลงสอู่ า่ งนำ้ มนั หลอ่ ล่ืน การทำงานของลน้ิ ควบคมุ แรงดนั น้ำมนั หลอ่ ล่ืน สง่ิ 11.2.3 กรองน้ำมันหล่อล่ืน กรองน้ำมันหลอ่ ลน่ื (OilFilter) ทำหนา้ ท่กี รองเอาเขม่าคาร์บอนจากการเผาไหม้ และ สกปรกออกจากน้ำมนั หล่อล่ืน เพ่ือไม่ใหส้ ิง่ เหล่านี้ไปทำให้ผวิ หนา้ สมั ผสั ช้นิ สว่ นของเครื่องยนต์ แสดงกรองน้ำมันหล่อลื่น

รหสั วิชา 20101-2109 ใบความรูห้ นว่ ยที่ 11 ชอื่ วิชา งานเครื่องยนต์แก๊สโซลนี หนว่ ยที่ 11 ชือ่ หน่วย ระบบหลอ่ ล่นื หน่วยท่ี 11 ระบบหล่อล่นื จำนวนช่ัวโมง 7 ช่ัวโมง 11.2.4 อปุ กรณ์ระบายความร้อนน้ำมนั หล่อล่ืน อปุ กรณ์ระบายความร้อนนํ้ามันหลอ่ ลน่ื (Oil Cooler) มหี นา้ ทรี่ ะบายความรอ้ นใหก้ บั น้ำมนั หลอ่ ลืน่ น้ำมนั หลอ่ ล่ืนเม่ือได้รับความรอ้ นปริมาณมากเกินไปจะทำให้สารที่เพ่มิ คุณภาพตา่ ง ๆ ใน้ำมนั หลอ่ ลืน่ มคี ุณภาพลดลง อปุ กรณร์ ะบายความรอ้ นน้ำมัน หล่อลน่ื จะมลี ักษณะเป็นรังผงึ้ คลา้ ยกับหม้อนำ้ ติดต้งั อยูด่ า้ น นอกเคร่ืองยนต์ 11.2.5 เหลก็ วดั ระดบั นำ้ มันหลอ่ ลืน่ เหล็กวัดระดับนํา้ มนั หล่อล่ืน (Oil Level Indicator) เป็นอปุ กรณท์ ่ีมีไวเ้ พ่ือใช้ตรวจสอบ ระดบั น้ำมนั หล่อล่นื ในอ่างน้ำมันหลอ่ ลื่น วา่ มปี ริมาณเท่าใด จะติดตัง้ อย่บู รเิ วณด้านข้างของเครื่องยนต์ ปลาย ของเหล็กวัดจะมีขดี ไวบ้ อกระดบั ของน้ำมันหล่อลน่ื ในอา่ งน้ำมนั หลอ่ ล่นื วธิ ีการใชเ้ พียงแต่ดงึ เหล็กวัดระดบั น้ำมัน หล่อล่นื ขนึ้ มาดรู ะดับของคาบน้ำมันหลอ่ ลนื่ ท่ีตดิ อยู่ 11.2.6 อา่ งนำ้ มนั หล่อลื่น อ่างนำ้ มนั หล่อลื่น (Oil Pan) ทำหน้าท่กี ักเกบ็ น้ำมนั หลอ่ ลื่น ภายในอ่างนำ้ มันหล่อล่นื จะมี โบลต์สำหรบั ถา่ ยนำ้ มนั หล่อล่ืน และแผ่นกันมีไว้เพ่ือป้องกันไม่ใหน้ ้ำมันหล่อล่ืนไหลออกจากกน้ อา่ งขณะท่ี รถยนตข์ น้ึ ทางลาดชนั 11.2.7 ไฟเตอื นแรงดันน้ำมันหลอ่ ลืน่ ไฟเตือนแรงดันนาํ้ มันหลอ่ ลน่ื (Oil Pressure warning Lamp) เปน็ อุปกรณ์ทม่ี ีไว้สำหรับ เตือนใหผ้ ู้ขับข่ี รถยนต์ ไดท้ ราบถึงสภาพการทำงานทีผ่ ิดปกตขิ องแรงดันน้ำมนั หลอ่ ล่นื แสดงไฟเตอื นแรงดันน้ำมนั หล่อลน่ื ทีห่ นา้ ปดั รถยนต์ ไฟเตือนแรงดันน้ำมนั หล่อลืน่ นี้จะแสดงอยทู่ ่หี น้าเรือนไมล์ ไฟเตือนแรงดันนำ้ มันหลอ่ ล่ืน จะมสี วติ ชไ์ ฟเตือนแรงดนั นำ้ มันหล่อล่ืน ซึง่ ติดต้ังอยูท่ ีเ่ สือ้ สูบของเครอ่ื งยนต์ 11.2.8 สวติ ช์ไฟเตอื นแรงดันน้ำมนั หล่อลืน่ สวิตชไ์ ฟเตอื นแรงดันนำ้ มันหลอ่ ล่ืน (Oil Pressure Switch) ทำหน้าที่เป็นสวติ ชเ์ ปิด-ปิด หลอดไฟเตือนแรงดันน้ำมนั หลอ่ ล่นื โดยอาศยั แรงดันน้ำมันหลอ่ ล่ืนในเครื่องยนต์ภายในสวิตชไ์ ฟเตือนแรงดนั น้ำมันหลอ่ ล่นื จะมีแผ่นไดอะแฟรม และหน้าคอนแทค

หน่วยท่ี 11 รหัสวชิ า 20101-2๐๐๑ ใบความรู้หน่วยที่ 11 หน่วยที่ 11 ช่อื วิชา งานเคร่ืองยนต์แกส๊ โซลีน ชอื่ หนว่ ย ระบบหล่อลนื่ ระบบหล่อลื่น จำนวนชว่ั โมง ๗ ชัว่ โมง 11.3 ประเภทของน้ำมันหล่อลืน่ 11.3.1 น้ำมันหลอ่ ล่นื นำ้ มันหลอ่ ลืน่ (LubricationOil) จะเป็นตัวช่วยลดความฝดื ระหวา่ งชิน้ ส่วนต่าง ๆ ที่เคลอื่ นท่ี ของเคร่ืองยนต์ นอกจากนี้ ยงั ชว่ ยลดการกระแทก ชว่ ยนำเอาความร้อนและชะล้างส่งิ สกปรกออก จากชิ้นสว่ น ของเครื่องยนต์อีกดว้ ย น้ำมนั หลอ่ ล่นื ท่ีอยู่ภายในเครื่องยนต์ เมือ่ ทำหนา้ ทหี่ ลอ่ ลืน่ แลว้ กจ็ ะนำเอา ชะล้างเอา เขมา่ คารบ์ อน ตวั อย่างน้าํ มนั หล่อล่นื นำ้ มันหล่อล่ืนทีใ่ ชก้ บั เคร่ืองยนต์มีอยหู่ ลายยหี่ ้อ หลายชนิดแตกตา่ งกัน เพื่อใหท้ ราบข้อมูล ของนำ้ มนั หล่อล่นื และการเลือกใชน้ ำ้ มันหล่อลนื่ ให้เหมาะสมกับลกั ษณะการใชง้ าน จงึ ได้มีแบง่ ประเภทของ นำ้ มนั หลอ่ ลื่นไว้ ดงั น้ี 1. แบ่งตามความหนดื หรือความข้นใสของน้ำมันหล่อล่ืน สมาคมวิศวกรรมยานยนต์ (Society of Automotive Engineers) ตวั ย่อวา่ SAE เป็นผกู้ ำหนดค่าความหนืดของนำ้ มนั หลอ่ ลนื่ ข้ึนมา คา่ ความหนดื จะบอกเป็นตวั เลข ตัวเลขมากแสดงว่าคา่ ความหนดื สูง ถ้าตัวเลขน้อยคา่ ความหนดื ตำ่ ได้แก่ SAE 10W, SAE 20W, SAE 30W, SAE 40W W ยอ่ มาจากคำว่า Winter หมายถึง ฤดูหนาว 2. แบง่ ตามประเภทของเครอ่ื งยนต์ สถาบันปโิ ตรเลียมของอเมรกิ า (American Petroleum Institute) ตวั ย่อว่า API ไดก้ ำหนดลกั ษณะการนำนำ้ มันหล่อลื่นไปใชก้ บั เครอ่ื งยนต์ดเี ซลและแก๊สโซลีนไว้ ดงั นี้ (1) นำ้ มนั หล่อลืน่ ที่ใชก้ บั เคร่ืองยนตแ์ กส๊ โซลีน API ไดก้ ำหนดตัวอกั ษร S นำหน้า เชน่ SA, SB, SC, SD, SE, SF, SG, SH, SJ, SL ซงึ่ มคี วามหมายดังนี้ S ย่อมาจาก Spark Ignition Engine หมายถงึ เครื่องยนต์ทจ่ี ุดระเบดิ ดว้ ยประกาย ไฟจากหวั เทยี น

หนว่ ยท่ี 11 รหสั วิชา 20101-2๐๐๑ ใบความร้หู นว่ ยท่ี 11 หนว่ ยท่ี 11 ชอ่ื วิชา งานเครื่องยนต์แก๊สโซลีน ชอ่ื หน่วย ระบบหลอ่ ล่ืน ระบบหล่อลื่น จำนวนชั่วโมง ๗ ชัว่ โมง ตวั อักษรท่ี สูงกว่าจะมี คุณภาพดกี ว่าตัวอักษรที่ ตำ่ กว่าเช่นSL จะมี คณุ ภาพดี กว่า SJ และ SJ จะมีคณุ ภาพดกี วา่ SH เป็นต้น (2) นำ้ มันหลอ่ ลืน่ ที่ใช้กบั เครื่องยนตด์ เี ซล API ไดก้ ำหนดตัวอักษร C นำหนา้ เชน่ CA, CB, CC, CD, CE, CF-4, CG-4, CH-4, CI-4 ซึ่งมคี วามหมายดงั น้ี C ยอ่ มาจาก Commercial หรอื Compression Ignition Engine หมายถึง เคร่อื งยนต์ที่จุดระเบิดโดยใช้ความร้อนจากการอัดตวั ของอากาศ 4 มาจากคำว่า 4 Stroke และตัวอกั ษรท่สี ูงกว่าจะมีคุณภาพดกี วา่ ตัวอักษรทตี่ ำ่ กวา่ เช่น CI- 4 จะมีคุณภาพดีกว่า CH-4 และ CH-4 จะมีคุณภาพดีกวา่ CG-4

หนว่ ยท่ี 11 รหัสวชิ า 20101-2๐๐๑ ใบปฏิบตั ิงานหนว่ ยท่ี 11 หนว่ ยที่ 11 ชอื่ วิชา งานเครอ่ื งยนต์แก๊สโซลีน ช่อื หนว่ ย ระบบหลอ่ ลน่ื ระบบหล่อลืน่ จำนวนช่วั โมง ๗ ชวั่ โมง คำสั่ง ให้นักศึกษา ถอดประกอบและตรวจสอบ ปั๊มนำ้ มนั หลอ่ ลนื่ ขัน้ ตอนในการปฏบิ ัติงาน เครอื่ งมอื - อุปกรณท์ ี่ใช้ ชอ่ื ………………………………………………… ผู้ควบคุม………………………………………....... ชัน้ ………………………………………………... วันที่……………………………………………......

ใบปฏิบัติงานหน่วยท่ี 11 รหัสวชิ า 20101-2๐๐๑ ช่ือวิชา งานเคร่อื งยนตแ์ กส๊ โซลีน หน่วยท่ี 11 ชื่อหน่วย ระบบหล่อลื่น หลกั การทำงาน หมายเหตุ ของเครอื่ งยนต์ ลำดบั ขน้ั การปฏิบตั งิ าน จำนวนชว่ั โมง ๗ ช่ัวโมง 10 6 1 0 1. ขนั้ เตรียม 1.1เตรียมเครอื่ งมือและอปุ กรณ์ 2. ขั้นปฏบิ ัติ 2.1 ตรวจความถูกต้องของลำดบั ข้นั ตอนการถอดประกอบป๊ัม นำ้ มนั หล่อลืน่ 2.2 การตรวจสอบการทำงานของปั๊มนำ้ มันหล่อลืน่ 2.3 งานเสร็จตามระยะเวลาท่ีกำหนด 3. กิจนสิ ัยการทำงาน 3.1 ความรับผดิ ชอบในการปฏิบตั ิงาน 3.2 ความปลอดภยั ในการทำงาน 3.3 ความสะอาดบรเิ วณปฏิบัติงาน รวมท้ังหมด เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน 10 คะแนน ผลงานดมี าก ใชง้ านได้ดี 6 คะแนน ผลงานบกพร่องเลก็ น้อย ใช้งานได้ 1 คะแนน ผลงานบกพร่องมาก ใชง้ านไม่ได้ 0 คะแนน ไม่ได้ทำจุดนน้ั

แบบทดสอบ/ใบปฏิบัติงาน หน่วยท่ี 11 รหสั วชิ า 20101-2109 ช่อื วชิ า งานเครอื่ งยนต์แก๊สโซลนี หนว่ ยท่ี 11 ชอ่ื หนว่ ย ระบบหล่อลื่น หน่วยที่ 11 ระบบหล่อลน่ื จำนวนชวั่ โมง 7 ช่ัวโมง จงเลือกคำตอบทถ่ี ูกตอ้ งที่สุดเพียงข้อเดียว คำสง่ั จงตอบคำถามต่อไปนใ้ี ห้สมบูรณ์ 1. ข้อใดกลา่ วไม่ถูกตอ้ ง ก. นำ้ มันหลอ่ ลืน่ จะถูกดดู จากอา่ งน้ำมนั หล่อล่นื สง่ ไปยงั กรองน้ำมนั หล่อล่นื ข. น้ำมันหล่อลื่นบางสว่ นไหลไปหลอ่ ล่นื หัวลูกสูบ ค. น้ำมันหลอล่ืนผ่านทอ่ ทางเดนิ ไปยังเมนแบร่ิงเพลาขอ้ เหวี่ยง ง. น้ำมันหล่อล่ืนบางสว่ นจะไหลผ่านทอ่ ทางเดินในเส้อื สบู 2. ข้อใดคือหน้าท่ีของป๊ัมน้ำมันหลอ่ ลืน่ ก. ดดู นำ้ มนั หลอ่ ลื่น ข. ส่งนำ้ มนั หลอ่ ลืน่ ค. ดูดและส่งนำ้ มนั หล่อลนื่ ง. รักษาระดบั นำ้ มนั หลอ่ ล่ืน 3. ระบบหล่อลน่ื แบบใดทีน่ ยิ มใช้หลอ่ ลืน่ เคร่ืองยนต์ในปัจจุบนั ก. แบบวดิ สาด ข. แบบวดิ สาดและแรงดนั ค. แบบใชแ้ รงดัน ง. แบบใชไ้ ฟฟา้ 4. ข้อใดคือหน้าท่ีของลิน้ ควบคมุ แรงดันนำ้ มันหลอ่ ล่ืน ก. ควบคุมแรงดันนำ้ มันหล่อล่ืนนอกระบบ ข. ควบคุมแรงดนั นำ้ มนั หล่อล่ืนในระบบ ค. เปิดการไหลของน้ำมันหล่อลนื่ ง. ปดิ การไหลของนำ้ มนั หล่อล่นื ข. ดูดซับน้ำในนำ้ มัน 5. กรองน้ำมันหล่อลืน่ ทำหน้าที่อะไร ง. กรองฝนุ่ ละออง ก. กรองส่ิงสกปก ข. เปน็ อปุ กรณเ์ สริม ค. ดดู ซบั เขมา่ ง. กกั เกบ็ น้ำมันหลอ่ ล่นื 6. เหลก็ วัดระดับน้ำมนั เคร่ืองมไี ว้เพื่ออะไร ก. ใชว้ ดั แรงดันนำ้ มนั เครื่องยนต์ ข. ใชว้ ัดอุณหภมู ขิ องนำ้ มันเคร่อื ง ค. ใชต้ รวจสอบระดับน้ำมนั เครื่องยนต์ ง. ใช้วัดประสทิ ธิภาพของน้ำมนั เครือ่ ง 7. ขอ้ ใดคือหนา้ ที่ของอา่ งน้ำมนั หลอ่ ลอื่ ก. ระบายความร้อนใหน้ ำ้ มันหล่อลื่น ค. วัดระดับน้ำมนั หล่อลน่ื

แบบทดสอบ/ใบปฏิบตั ิงาน หนว่ ยที่ 11 รหัสวิชา 20101-2109 ชอ่ื วชิ า งานเครอื่ งยนต์แก๊สโซลนี หน่วยท่ี 11 ช่อื หน่วย ระบบหลอ่ ลนื่ หนว่ ยที่ 11 ระบบหล่อลืน่ จำนวนช่วั โมง 7 ชั่วโมง 8. ข้อใดอธิบายการทำงานของไฟเตือนแรงดันน้ำมันหล่อลนื่ ก. แบตเตอร่ี ฟวิ ส์ สวติ ช์กุญแจ หลอดไฟเตือน ลงกราวด์ ข. แบตเตอรี่ สวิตชก์ ุญแจ หลอดไฟเตอื น ลงกราวด์ ค. แบตเตอรี่ ฟวิ ส์ หลอดไฟเตือน ลงกราวด์ ง. แบตเตอรี่ สวิตช์กุญแจ ฟวิ ส์ หลอดไฟเตือน ลงกราวด์ 9. สมาคมวศิ วกรรมยานยนต์ ตวั ยอ่ ว่าอะไร ก. ASE ข. SAE ค. EAS ง. SEA 10. สถาบันปโิ ตรเลยี มของอเมริกา ตัวยอ่ วา่ อะไร ก. PAI ข. PIA ค. API ง. IAP

ส่อื การจัดการเรียนการสอนหนว่ ยที่ 11 รหสั วชิ า 20101-2109 ชื่อวิชา งานเคร่อื งยนตแ์ ก๊สโซลีน หนว่ ยท่ี 11 ช่ือหน่วย ระบบหล่อล่ืน หนว่ ยท่ี 11 ระบบหล่อลื่น จำนวนชัว่ โมง 7 ชั่วโมง

ส่อื การจัดการเรยี นการสอนหน่วยท่ี 11 รหสั วชิ า 20101-2109 ชอ่ื วชิ า งานเครือ่ งยนตแ์ กส๊ โซลีน หนว่ ยท่ี 11 ช่อื หนว่ ย ระบบหล่อลน่ื หนว่ ยท่ี 11 ระบบหล่อล่ืน จำนวนชัว่ โมง 7 ชั่วโมง