ก
2 คำนำ ดว้ ย กศน.อำเภอจอมบึง ไดด้ ำเนินกำรจดั ทำภมู ิปญั ญำในท้องถิ่น ให้กับประชำชนในพื้นท่ีอำเภอบำ้ น คำ เพ่ือเพิ่มพนู ควำมรู้ซ่ึงควำมรแู้ ละทกั ษะกำรในกำรดำเนนิ ชวี ิตแบบพอเพียง สำมำรถเรียนรแู้ ละฝึกฝนได้ทั้ง จำกกำรศึกษำดว้ ยตนเองและรับกำรถำ่ ยทอดจำกคนอ่ืน กำรนำภูมิปัญญำมำเผยแพรเ่ พ่ือให้ประชำชนในพ้ืนที่ ได้นำไปใช้และเรียนรู้เพื่อเพิ่มอำชีพและประสบกำรณ์ให้กับตนเองและครอบครัว ให้มีกำรเจริญเติบโตอย่ำง ต่อเนื่องและเกื้อกูลในกำรผลิตซ่ึงกันและกัน โดยกำรใช้ ทรพั ยำกรที่มีอยู่ให้เกิดประโยชนแ์ ละไม่มสี ำรพิษ เช่น ดิน น้ำ แสงแดดอย่ำงเหมำะสมเกิดประโยชน์สูงสุด มีควำมสมดุลย์ ของสภำพแวดล้อมอย่ำงต่อเนื่องและ เกิดผลในกำรเพ่ิมพูนควำมอุดมสมบูรณ์ของทรัพยำกร ธรรมชำติด้วย กศน.อำเภอจอมบึง ได้จัดทำรำยงำน รูปเล่มเพื่อแสดงผลกำรจัดกิจกรรมให้ผู้ที่สนใจได้เห็นผลสัมฤทธ์ิอย่ำงชัดเจน และสำมำรถนำไปใช้ใน ชวี ิตประจำวันได้ กศน.อำเภอจอมบงึ พฤศจิกำยน 2562
สำรบญั 3 คำนำ หน้ำ สำรบญั กศน.ตำบลแก้มอน้ 1 3 - คลังปัญญำ กำรปลกู พชื ผสมผสำน : คุณปรีชำ จนั ทรภ์ ูมิ 5 - คลงั ปัญญำ กำรปลูกพืชผสมผสำน : คณุ นำ้ หวำน พิมพำ - คลังปัญญำ กำรทำขนมไทย : คณุ พวงเพช็ ร ยศส้ม 7 กศน.ตำบลรำงบัว 9 - คลังปัญญำ แพทย์แผนไทย : คณุ ดำว เปยี บญุ ชู 12 - คลังปญั ญำ หลักสตู รผ้ำจก : คุณนำฏยำ เทยี มแพ - คลงั ปญั ญำ เศรษฐกจิ พอเพยี ง : คุณอุษำ พรำนพน้ส 14 กศน.ตำบลเบิกไพร 16 - คลังปญั ญำ กำรปนั้ ปนู : คณุ เรืองศักดิ์ วงศ์เกิด 18 - คลงั ปญั ญำ กำรทำพริกแกง : คุณขำว ศรัทธำผล - คลังปญั ญำ กำรแปรรูปเหด็ : คุณเสำวลักษณ์ อุ่นแนงค์รกั ษ์ 20 กศน.ตำบลปำกช่อง 23 - คลงั ปญั ญำ กำรเพำะเห็ด : คุณธิตมิ ำ ปน่ิ เกตุ 26 - คลังปญั ญำ กำรทำนำ : คุณจุฑำมำศ ปนิ่ เกตุ - คลังปญั ญำ กำรทำไม้กวำดทำงมะพร้ำว : คณุ อนิ ปน่ิ เกตุ 29 กศน.ตำบลดำ่ นทับตะโก 32 - คลังปญั ญำ กำรปลูกพชื และปลูกหญ้ำแฝก : คณุ ทัต พวงทอง 35 - คลังปญั ญำ กำรทำโคมไฟหญ้ำแฝก : คุณบปุ ผำ ขุนพิทักษ์ - คลังปญั ญำ งำนป้นั : คณุ สุขเกษม ขุนพิทักษ์ 37 กศน.ตำบลจอมบึง 40 - คลงั ปญั ญำ กำรแพทย์พน้ื บำ้ น : คณุ สมหวงั สุขพว่ ง 42 - คลังปญั ญำ กำรจักสำนไมไ้ ผ่ : คุณพล จนั ทรชติ - คลังปญั ญำ กำรแพทย์พน้ื บ้ำน : คณุ สมำน ชฝู ำ 44 คณะผ้จู ัดทำ
1 แบบบนั ทกึ ชดุ ข้อมลู คลังปญั ญำ-ภูมปิ ญั ญำท้องถ่ิน ตำบล..........แกม้ อน้ .....................อำเภอ............จอมบงึ ............จังหวดั .............รำชบรุ ี................. ชือ่ ภมู ปิ ัญญำ........เกษตรทฤษฎีใหม่ ( กำรปลกู พืชผสมผสำน )…...................................……………................…… ชือ่ .........นำยปรชี ำ.................นำมสกลุ .........จนั ทรภ์ มู .ิ .............วนั เดอื นปเี กดิ .......30..ธันวำคม..2507…………... ทอี่ ยู่ปจั จุบนั (ที่สำมำรถติดต่อได้) บ้ำนเลขที่......1......หม่ทู .ี่ .......14.....ตำบล/แขวง............แก้มอน้ ..................... อำเภอ/เขต.............จอมบึง................จังหวดั ...........รำชบรุ ี...............รหสั ไปรษณีย.์ ..........70150....................... .โทรศพั ท.์ ..............0657696553....................โทรสำร..................-...................Line ID……0657696553………. E-mail addrese………………………-………………..Facebook……………………ปรีชำ…จันทรภ์ ูม…ิ ………………………. ควำมเป็นมำของบุคคลคลงั ปัญญำ คณุ ปรชี ำ จันทรภ์ มู ิ คอื ผู้ท่ีเรียนรู้หลักปรัชญำของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฏีใหม่ เนือ่ งจำก ครอบครัวมีอำชีพดำ้ นเกษตรกรรม ทำนำ ทำไร่ เล้ยี งสัตวโ์ ดยได้กำรเกษตรแบบทวั่ ไป ตำมฤดู กำรเกษตรที่ ขำดทนุ และต้องคอย รำคำจำกพ่อคำ้ คนกลำง รำยไดจ้ ำกพชื และผลผลติ เป็นรำยปี ซ่งึ ไมพ่ อกับคำ่ ใช้จ่ำยท่ี ตอ้ งมีทกุ วนั ประกอบกับ คณุ ปรชี ำ จนั ทร์ภมู ิ ได้เป็นผู้นำท้องถน่ิ มีควำมสนใจเกี่ยวกับกำรพัฒนำอย่ำง ย่งั ยนื ไดศ้ ึกษำหำควำมรเู้ กี่ยวกบั กำรศึกษำด้ำนเศรษฐกจิ พอเพยี งโดยมีกำรพัฒนำจำกพื้นทขี่ องตนเอง ผสมผสำนกบั กำรนำควำมรู้ทไี่ ดจ้ ำกหนว่ ยงำนรัฐมำประยุกต์ใช้ในกำรพฒั นำ จดุ เดน่ ของภูมปิ ัญญำ จดุ เด่นของภูมิปญั ญำท้องถ่ิน - เป็นสถำนท่ีถ่ำยทอดควำมรู้ - เปน็ แหล่งศกึ ษำดงู ำน - เปน็ แหล่งฝึกทดลองทำงำนด้ำนเศรษฐกจิ พอเพยี ง วัตถดุ ิบทใี่ ช้ประโยชน์ในผลติ ภัณฑ์เกิดจำกภูมิปัญญำ ซึ่งพ้ืนที่อื่นไม่มีไดแ้ ก่ - เป็นวัตถใุ นท้องถน่ิ รำยละเอยี ดของภูมปิ ัญญำท้องถน่ิ (ลกั ษณะภมู ิปญั ญำ/รปู แบบ/วธิ กี ำร/เทคนคิ ทใี่ ช/้ ภำพถำ่ ยหรอื ภำพวำด ประกอบ/พัฒนำกำรของผลิตภัณฑห์ รอื ผลงำน/กระบวนกำรสร้ำงภูมิปัญญำ/ลักษณะกำรใช้ประโยชนจ์ ำกภมู ิ ปญั ญำที่เกิดขึ้น ฯลฯ) - รูปแบบในกำรถำ่ ยทอดควำมรู้ ดำ้ นกำรศึกษำดูงำน ด้ำนกำรอบรมให้ควำมรู้ ฝกึ ปฏบิ ตั ิในพน้ื ที่ จรงิ ประโยชน์ท่ีได้จำกภมู ปิ ัญญำคอื สำมำรถนำไปปฏบิ ัตจิ ริงได้
2 ถ่ำยภำพบุคคล และอุปกรณ/์ เครือ่ งมอื /สงิ่ ประดิษฐ์ (ช้นิ งำนหรอื ผลงำน) รปู ภำพเจำ้ ของภมู ปิ ญั ญำ......นำยปรีชำ..จันทรภ์ มู .ิ .. (สำมำรถนำไฟลร์ ปู ภำพมำบันทกึ ลงระบบคอมพิวเตอร์ได)้ ช่ือ-นำมสกลุ ผ้บู ันทึกข้อมูล......นำงสำวสมจิต...ประเสริฐขจรสขุ .........เบอรต์ ดิ ต่อ/LineID…094-3373550…….. หนว่ ยงำน/สถำนศกึ ษำ............กศน.อำเภอจอมบงึ ..................วันที่บนั ทกึ ข้อมลู ......27 พฤศจกิ ำยน 2562.......... *******************************************
3 แบบบนั ทึกชดุ ข้อมูลคลังปัญญำ-ภูมปิ ัญญำทอ้ งถ่นิ ตำบล..........แกม้ อ้น.....................อำเภอ............จอมบึง............จังหวดั .............รำชบุรี.................. ชอื่ ภูมปิ ัญญำ........เกษตรทฤษฎีใหม่ ( กำรปลูกพืชผสมผสำน )…...................................……………................…… ช่ือ........นำงสำวน้ำหวำน...........นำมสกุล.........พมิ พำ..............วนั เดือนปเี กดิ .......24..ธันวำคม..2527................ ทอ่ี ยูป่ ัจจบุ ัน (ท่สี ำมำรถตดิ ต่อได้) บ้ำนเลขท่ี......45......หมทู่ ี่........14.....ตำบล/แขวง............แกม้ อ้น.................. อำเภอ/เขต................จอมบงึ .....................จังหวัด................รำชบุรี...................รหัสไปรษณีย.์ ........................... 70150.............โทรศพั ท์...............0830038518..............โทรสำร...........-............Line ID…….0830038518…… E-mail addrese……………………………………..Facebook……………มะนำวหวำน หว้ำนหวำน………………………… ควำมเป็นมำของบคุ คลคลังปญั ญำ หลักปรัชญำของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฏีใหม่ คือภูมิปัญญำท่ีสืบทอดมำตั้งแต่สมัยบรรพ บุรุษ ซ่ึงแต่ละครัวเรือนได้ทำกันมำอย่ำงสม่ำเสมอ สมัยนี้ก็ยังคงมีให้เห็นอยู่มำกทั้งในรูปแบบครัวเรือน และ กลุ่มของหมู่บ้ำน คุณน้ำหวำน พิมพำ คือผู้ท่ีเรียนรู้หลักปรัชญำของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฏีใหม่ เนื่องจำกครอบครัวมีอำชีพด้ำนเกษตรกรรม ทำนำ ทำไร่ เลี้ยงสัตว์โดยได้กำรเกษตรแบบทั่วไป ตำมฤดู กำรเกษตรท่ีขำดทนุ และต้องคอย รำคำจำกพ่อคำ้ คนกลำง รำยได้จำกพชื และผลผลิตเป็นรำยปี ซึ่งไม่พอกับ ค่ำใช้จ่ำยที่ต้องมีทุกวัน ประกอบกับ คุณน้ำหวำน พิมพำ ได้เป็นผู้นำท้องถ่ิน มีโอกำสได้ศึกษำดูงำนกับ หน่วยงำนรำชกำร ด้ำนเศรษฐกิจพอเพยี ง ซ่งึ ในกำรศกึ ษำดงู ำนแต่ละครั้งไดน้ ำมำเปรียบเทียบ กำรทำเกษตร ของหมู่บำ้ น และรำยไดท้ ี่สำมำรถทำได้ทุกวัน กำรเพ่ิมมูลค่ำให้กับสินค้ำเกษตรในกำรแปรรูป กำรปลูกพืชท่ี หลำกหลำยท่ีสำมำรถสร้ำงรำยได้ตลอดปีจำกประสบกำรณ์ในกำรดำเนินงำนและกำรฝึกอบรม คุณน้ำหวำน พิมพำ ได้เล่ำว่ำ กำรทำเศรษฐกิจพอเพียงช่วงแรก ก็มีปัญหำมำกในกำรเร่ิมต้น แต่ได้รับกำรสนับสนุนจำก หลำยๆ ด้ำน หลำยๆ หนว่ ยงำน ทใี่ ห้โอกำสในกำรฝึกอบรม กำรศึกษำดูงำน ทำให้กำรทำงำนต่อเนื่อง และ มีแรงใจในกำรพฒั นำ เป็นที่ ถำ่ ยทอดควำมรู้ ปจั จบุ นั มรี ำยไดใ้ นแปลงเศรษฐกิจพอเพียงตลอดปี จดุ เด่นของภูมปิ ัญญำท้องถิ่น - เปน็ สถำนทถ่ี ่ำยทอดควำมรู้ - เปน็ แหลง่ ศึกษำดูงำน - เปน็ แหลง่ ฝึกทดลองทำงำนดำ้ นเศรษฐกจิ พอเพียง วัตถุดบิ ทีใ่ ชป้ ระโยชน์ในผลติ ภณั ฑเ์ กดิ จำกภมู ิปญั ญำ ซึ่งพ้ืนทอี่ ืน่ ไมม่ ีได้แก่ - เปน็ วตั ถุในท้องถน่ิ รำยละเอยี ดของภูมปิ ญั ญำท้องถ่นิ (ลกั ษณะภูมิปัญญำ/รปู แบบ/วิธีกำร/เทคนคิ ที่ใช/้ ภำพถ่ำยหรือภำพวำด ประกอบ/พัฒนำกำรของผลิตภณั ฑห์ รอื ผลงำน/กระบวนกำรสร้ำงภมู ปิ ญั ญำ/ลักษณะกำรใชป้ ระโยชน์จำกภมู ิ ปัญญำทเ่ี กิดขึ้น ฯลฯ) - รปู แบบในกำรถ่ำยทอดควำมรู้ ดำ้ นกำรศกึ ษำดูงำน ด้ำนกำรอบรมให้ควำมรู้ ฝกึ ปฏบิ ตั ใิ นพนื้ ที่ จรงิ ประโยชน์ท่ีไดจ้ ำกภมู ปิ ัญญำคือสำมำรถนำไปปฏิบตั ิจริงได้
4 ภำพถำ่ ยภูมิปัญญำ รปู ภำพเจำ้ ของภูมปิ ญั ญำ.นำงสำวนำ้ หวำน พิมพำ.(สำมำรถนำไฟลร์ ูปภำพมำบันทึกลงระบบคอมพวิ เตอร์ได้) ชือ่ -นำมสกุลผู้บันทกึ ข้อมลู ......นำงสำวสมจิต...ประเสริฐขจรสุข.........เบอรต์ ิดตอ่ /LineID…094-3373550…….. หน่วยงำน/สถำนศกึ ษำ............กศน.อำเภอจอมบึง...............วันทบ่ี นั ทกึ ข้อมลู ......27 พฤศจกิ ำยน 2562.......... *******************************************
5 แบบบันทึกชุดข้อมลู คลังปัญญำ-ภูมปิ ัญญำทอ้ งถิน่ ตำบล..........แกม้ อน้ .....................อำเภอ............จอมบึง............จงั หวดั .............รำชบุรี....................... ช่ือภมู ิปัญญำ........กำรทำขนมไทย…...................................………….................................................................… ชอื่ ........นำงพวงเพ็ชร.................นำมสกลุ .........ยศส้ม..............วนั เดือนปีเกิด.......30..พฤศจกิ ำยน..2507.......... ทอี่ ยู่ปัจจุบนั (ทสี่ ำมำรถติดต่อได้) บำ้ นเลขท่.ี ....23/1......หมู่ที่.....7.....ตำบล/แขวง............แก้มอ้น.................... อำเภอ/เขต................จอมบงึ .........จังหวัด................รำชบรุ .ี ..................รหสั ไปรษณยี ์..........70150................... โทรศัพท.์ ..............0956932282...........โทรสำร..................-...................Line ID…….0956932282…………….… E-mail addrese…………..Facebook……………………สำวม่นั เมืองรำช………………………………………………………… ควำมเปน็ มำของบุคคลคลงั ปญั ญำ กำรทำขนมไทย คือภมู ิปญั ญำท่สี บื ทอดมำตง้ั แต่สมัยบรรพบุรุษ ซงึ่ แต่ละครวั เรือนได้ทำกนั มำอย่ำง สม่ำเสมอ สมยั น้ีก็ยังคงมีให้เห็นอยมู่ ำกทง้ั ในรูปแบบครัวเรือน ขนมไทยหัตถกรรมควำมอร่อยท่ีแสดงออกถงึ ควำมอ่อนชอ้ ยของควำมเปน็ ไทย ตง้ั แต่ครัง้ อดีตกำลที่ก่อกำเนิดภูมิปญั ญำไทยหลำกหลำยอยำ่ งให้สืบสำนต่อ ท้งั วิถีชวี ิตประเพณี วฒั นธรรม ที่สำมำรถนำวสั ดุมีอยูใ่ นท้องถิน่ มำปรุงแตง่ เปน็ ของหวำนได้มำกหลำยรปู แบบ จัดเปน็ มรดกทำงวัฒนธรรมอย่ำงหนงึ่ ทีบ่ ่งบอกว่ำคนไทยมีลักษณะนสิ ยั อยำ่ งไร เพรำะขนมแตล่ ะชนิดลว้ น มี เสนห่ ์ แสดงให้เห็นถงึ ควำมละเอียดอ่อน ประณตี วจิ ิตรบรรจงในรูปลักษณ์ ตั้งแต่วตั ถดุ ิบท่ใี ช้ วธิ ีกำรทำที่ กลมกลนื ควำมพถิ ีพถิ นั สที ่ใี หค้ วำมสวยงำม มีกลน่ิ หอม รสชำติของขนมท่ีละเมยี ดละไมชวนให้รับประทำน แสดงใหเ้ ห็นว่ำคนไทยเปน็ คนใจเย็น รักสงบ มีฝีมอื เชงิ ศิลปะวถิ ีชีวติ ของคนไทยน้ันเปน็ สังคมเกษตรที่มผี ลิตผล ทำงธรรมชำตอิ ยมู่ ำกมำย เชน่ กล้วย ออ้ ย มะมว่ ง รวมไปถงึ ขำ้ วเจ้ำ ขำ้ วเหนียว ฯลฯ ที่สำมำรถปรุงเป็น ขนม ไดม้ ำกมำยหลำยชนิด เช่น อยำกได้ กะทิ กเ็ ก็บมะพร้ำวมำขูดคัน้ นำ้ กะทิ อยำกได้ แป้งก็นำขำ้ วมำโม่เป็นแป้ง ทำขนมอร่อยๆ เช่น บัวลอย กนิ กันเองในครอบครัวขนมไทยถูกนำไปใช้ในงำนบญุ ตำมประเพณีและงำน พิธกี รรม ทเ่ี กี่ยวขอ้ งในวถิ ชี วี ติ ชำวไทย จดุ เด่นของภูมปิ ัญญำท้องถ่ิน - เป็นสถำนทถี่ ำ่ ยทอดควำมรู้ - เป็นแหลง่ ศึกษำดงู ำน - เปน็ แหล่งฝึกทดลองทำขนมไทย วัตถุดิบทใ่ี ช้ประโยชน์ในผลิตภัณฑเ์ กิดจำกภมู ปิ ญั ญำ ซ่ึงพื้นทีอ่ น่ื ไม่มีไดแ้ ก่ - เป็นวตั ถใุ นท้องถนิ่ รำยละเอียดของภูมปิ ัญญำท้องถิ่น (ลักษณะภูมิปญั ญำ/รปู แบบ/วิธีกำร/เทคนคิ ท่ใี ช้/ภำพถ่ำยหรือภำพวำด ประกอบ/พฒั นำกำรของผลิตภณั ฑห์ รอื ผลงำน/กระบวนกำรสรำ้ งภมู ิปญั ญำ/ลกั ษณะกำรใชป้ ระโยชนจ์ ำกภูมิ ปัญญำท่เี กิดข้นึ ฯลฯ) - รปู แบบในกำรถำ่ ยทอดควำมรู้ ดำ้ นกำรศกึ ษำดงู ำน ด้ำนกำรอบรมให้ควำมรู้ ฝกึ ปฏิบตั ใิ นพ้ืนที่ จรงิ ประโยชนท์ ไี่ ดจ้ ำกภมู ิปญั ญำคือสำมำรถนำไปปฏิบัตจิ ริงได้
6 ภำพถำ่ ยภมู ปิ ัญญำ รูปภำพเจำ้ ของภูมิปญั ญำ.นำงสำวพวงเพ็ชร ยศสม้ (สำมำรถนำไฟลร์ ูปภำพมำบันทึกลงระบบคอมพิวเตอร์ได้) ชอื่ -นำมสกลุ ผู้บันทกึ ข้อมูล......นำงสำวสมจติ ...ประเสริฐขจรสุข.........เบอรต์ ดิ ต่อ/LineID…094-3373550…….. หน่วยงำน/สถำนศกึ ษำ............กศน.อำเภอจอมบึง......วนั ทบ่ี นั ทกึ ข้อมลู ......27 พฤศจกิ ำยน 2562.................... *******************************************
7 แบบบนั ทกึ ชดุ ขอ้ มลู คลงั ปัญญำ-ภูมปิ ัญญำท้องถิน่ ตำบล.....รำงบัว......อำเภอ.....จอมบงึ .......จงั หวดั .......รำชบรุ ี...... ชอื่ ภูมปิ ัญญำ.................................แพทยแ์ ผนไทย………....................………........................................................ ชอื่ ...นำงดำว..... นำมสกลุ ........เปยี บญุ ช.ู .........วันเดือนปเี กิด......๖....มกรำคม.....พ.ศ.๒๕๑๖... ทีอ่ ยู่ปัจจบุ ัน (ทีส่ ำมำรถติดต่อได้) บ้ำนเลขท่ี .....๗๔........ หมทู่ ี่ .....๙.... ตำบล/แขวง........รำงบวั .................... อำเภอ/เขต.........จอมบึง............... จังหวัด.......รำชบรุ .ี ..............รหสั ไปรษณีย์ ......๗๐๑๕๐................................ โทรศพั ท์.....๐๙๘-๙๐๕๔๑๘๓............ โทรสำร.................................... Line ID .........๐๙๘-๙๐๕๔๑๘๓........ E-mail address: .................................................................. Facebook.........ดำว...เปียบญุ ชู………………… ควำมเป็นมำของบุคคลคลงั ปัญญำ คุณดำว เปยี บญุ ชู คือผู้ทเ่ี รียนรู้และได้รบั กำรถำ่ ยทอดกำรรกั ษำแบบแพทยแ์ ผนไทย กำรรักษำแบบ กวำดคอเดก็ ตั้งแต่อำยุ ๑๘ ปี เนือ่ งจำกกำรรกั ษำโดยใช้สมุนไพรพ้ืนบำ้ นยังเป็นทยี่ อมรับและเป็นกำรรักษำ อำกำรเบื้องต้นได้ และสำมำรถรักษำ ให้หำยไดโ้ ดยไมต่ ้องเสยี คำ่ เดินทำง ซึ่งเป็นกำรประหยัดอีกรปู แบบหนง่ึ ในปจั จบุ ันกำรรักษำโรคแบบกำรกวำดคอ มกี ำรถ่ำยทอดควำมรู้ น้อยมำก ซึง่ ในปจั จุบัน กำรรักษำแบบ กวำดคอ มคี วำมสะอำดและยังรักษำอำกำรเบอื้ งต้นได้เปน็ อยำ่ งดี ซ่ึง คณุ ดำว เปียบญุ ชู ไดก้ ลำ่ วว่ำ รสู้ ึกดี ใจทเี่ ป็นส่วนหนงึ่ ในกำรสบื ทอดกำรรักษำ โรคแบบกวำดคอ นี้ ถึงจะเป็นส่วนหนึ่งในกำรรกั ษำเบือ้ งตน้ แต่ ก้อเปน็ กำรบรรเทำอำกำรปว่ ยได้ ด้ำนกำรถำ่ ยทอดควำมรู้ คุณดำว เปียบญุ ชู ได้ใชค้ วำมร้เู กยี่ วกับแพทยแ์ ผนไทย กำรรักษำโรคแบบกวำดคอ ใหก้ ับเด็ก ๆ ในพื้นที่ หมู่ท่ี ๙ ตำบลรำงบัว อำเภอจอมบงึ จงั หวัดรำชบรุ ี ซง่ึ ไดม้ ีกำรถ่ำยทอดควำมร้ใู ห้ผู้ ที่สนใจทจ่ี ะเรยี นรู้ จดุ เด่นของภมู ปิ ัญญำท้องถิ่น -เป็นกำรรกั ษำเบอื้ งตน้ ท่หี ำได้ยำกแลว้ เป็นกำรรกั ษำเบื้องต้นในชุมชนและเป็นควำมเชอื่ ที่สืบทอดมำ จำกบรรพบุรุษจำกรนุ่ สูร่ ุ่น ซ่ึงนบั วำ่ เป็นกำรเรียนรดู้ ว้ ยตัวบคุ คล และมีกำรสืบทอดภำยในชมุ ชนและท้องถิน่
8 ถ่ำยภำพบคุ คล และอุปกรณ/์ เคร่อื งมือ/ ส่ิงท่ีประดษิ ฐ์ (ช้นิ งำนหรอื ผลงำน) รปู ภำพเจ้ำของภมู ปิ ัญญำ
9 แบบบันทึกชดุ ข้อมูลคลังปัญญำ-ภมู ปิ ัญญำท้องถ่นิ ตำบล.....รำงบวั ......อำเภอ.....จอมบึง.......จงั หวัด.......รำชบรุ .ี ..... ช่ือภูมิปัญญำ..............หลกั สตู รผำ้ จก……….................................................................................................……… ชอื่ ...นำงนำฏยำ..... นำมสกุล........เทียมแพ..........วันเดือนปีเกิด......๒๒...ธนั วำคม.....พ.ศ.๒๔๙๘............... ท่ีอยู่ปจั จุบนั (ทีส่ ำมำรถตดิ ตอ่ ได)้ บำ้ นเลขท่ี .....๒........ หมู่ท่ี .....๒.... ตำบล/แขวง........รำงบัว....................... อำเภอ/เขต.........จอมบึง............... จังหวัด.......รำชบรุ .ี ..............รหสั ไปรษณยี ์ ......๗๐๑๕๐................................ โทรศพั ท์.....๐๙๒-๓๖๕๙๗๙๑............ โทรสำร.................................... Line ID .........๐๙๒-๓๖๕๙๗๙๑........ E-mail address: .............................................................. Facebook.........นำฏยำ.......เทียมแพ................ ควำมเปน็ มำของบุคคลคลังปญั ญำ ครูนำฏยำ เทียมแพ ยำ้ ยมำดำรงตำแหน่งครู ทโี่ รงเรียนชมุ ชนวัดรำงบัวตงั้ แต่ พ.ศ. ๒๕๒๕ กำรที่ ได้มำอยู่รำงบัวทำใหไ้ ดเ้ ห็นมรดกอนั มีคำ่ เปน็ วฒั นธรรม ของชำว ไท-ยวน ทอ่ี พยพมำจำกภำคเหนือเมื่อสอง ร้อยกวำ่ ปมี ำแล้ว ก็คอื ภำษำพูด กำรทอผำ้ คนไทย-ญวน จะพูดคำเมือง และทอผ้ำซน่ิ ใชก้ ันเอง ท่ี งดงำมทสี่ ดุ คือ ผำ้ ซน่ิ จก จะมีจกท้ังตวั จกเฉพำะตนี (เชงิ ) ทีเ่ รยี กวำ่ “ซ่นิ ตีนจก” และจกสลบั ยกมุก ในควำมคดิ ของครทู ่ีไดเ้ ห็นมรดกอนั สวยงำมล้ำคำ่ ของไทยน้ี “เรำจะตอ้ งฝกึ ตนเองใหท้ อผำ้ เป็นใหไ้ ด้” และจะต้องตอบแทนคณุ แผน่ ดิน ท่อี ยดู่ ว้ ยกำรอนุรกั ษ์และสบื ทอดกำรทอผ้ำใหค้ งอยู่ต่อไปให้ได้ ครเู ร่มิ เข้ำหม่บู ำ้ นและฝึกตัวเองจนทอผ้ำได้ ปี พ.ศ. ๒๕๒๙ ซ้อื กีท่ อผำ้ เกำ่ ๆ ไวใ้ นห้องเรยี น ๑ ตัว ฝกึ ตนเองและเรมิ่ ให้เดก็ ทสี่ นใจเรียนทอ ผ้ำ ฝกึ ตวั ครูจนชำนำญ ปี พ.ศ. ๒๕๓๐ เก็บข้อมูลครง้ั แรก ปี พ.ศ. ๒๕๓๑ ดำเนนิ กำรโครงกำรธนำคำรเวลำโดยมกี ี่ทอผ้ำจก ๑ ตวั ธนำคำรเวลำคือกำรร้จู กั ใชเ้ วลำวำ่ วใหเ้ ปน็ ประโยชน์เหมอื นกบั กำรฝำกเวลำไวก้ ับธนำคำร ปี พ.ศ. ๒๕๓๒ ได้รับงบประมำณ ๑๐,๐๐๐ บำท สรำ้ งก่ี ๑๐ ตวั โดยได้รบั ควำมอนุเครำะห์ไม้ จำกวดั รำงบัว และเปดิ สอนเดก็ ช้นั ประถมศกึ ษำปีที่ ๕-๖ ในกลมุ่ กำรงำนและพนื้ ฐำนอำชพี โดยเขยี น หลักสูตร คำอธิบำยรำยวิชำและจดุ มุ่งหมำยเชงิ พฤตกิ รรม และไดเ้ ปดิ สอนกลุม่ สนใจให้เห็นชมุ ชนและ แมบ่ ำ้ น ๒ รุ่น ๆ ละ ๑๕ คน ใช้กี่ทอผำ้ ของโรงเรยี นใช้งบประมำณของ กศน. (กำรศึกษำนอกโรงเรียน) ปี พ.ศ. ๒๕๓๔ เปิดสอนทอผ้ำจกเปน็ วชิ ำเลอื กเสรี ในโครงกำรขยำยโอกำสทำงกำรศึกษำให้กบั นักเรียนระดับ มัธยมศึกษำ โดยจดั ทำหลักสูตร คำอธบิ ำยรำยวชิ ำ ผลกำรเรยี นรูท้ ค่ี ำดหวงั ทำกำหนดกำร สอนข้อทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน หลกั สูตร กำรทอผ้ำจกเป็นหลักสูตรท้องถิน่ ซ่งึ โรงเรยี นไดจ้ ัดทำข้นึ เพื่อสง่ เสริมใหเ้ ปน็ อำชีพเสรมิ เพมิ่ พูนรำยได้ ให้นกั เรียนและใช้เวลำว่ำงใหเ้ ป็นประโยชน์ เปน็ กำรอนุรกั ษ์วัฒนธรรมกำรทอผำ้ จก ซึง่ เป็นมกดกไทยทเ่ี ก่ำแก่ แตโ่ บรำณ เนอ้ื หำในหลักสตู รบง่ บอกถึงประวัติควำมเปน็ มำ แนะนำ เครอ่ื งมือ เครื่องใช้ และจดั อุปกรณ์ กำรใช้ วธิ กี ำรเทคนิคตำ่ ง ๆ ในกำรปฏบิ ตั จิ ริง กำรสอนน้นั เน้นกำรปฏิบตั จิ ริงต้ังแตช่ น้ั ประถมศึกษำปีที่ ๔ ถงึ มัธยมศึกษำปีท่ี ๓ กำรอนรุ ักษ์ครู คิดว่ำทำกับเด็ก ๆ เปน็ ส่ิงที่ดที ่ีสดุ เพรำะสำยตำดี ควำมจำดี และเปน็ รำยได้ระหว่ำงเรยี น ปดิ ภำคเรียน ครูจะมอบก่ีใหเ้ ด็กนำไปฝึกที่บำ้ นเพือ่ ทอผ้ำจก หลงั จำกกำรจบมัธยมศึกษำปีท่ี ๓ ถำ้ ไมเ่ รียนต่อพวกเดก็ ๆ จะทอผ้ำมีรำยได้ เป็นกำรดึงใหเ้ ด็กรัก บ้ำนทำงำนอยู่กบั บ้ำนได้ดแู ลบ้ำนควำมสมั พันธใ์ นครอบครัวกจ็ ะได้ใกล้ชิดไม่ต้องท้งิ ถิน่ บ้ำนเกิดไปทำงำนนอก พ้ืนท่ี
10 กำรเผยแพร่ -สำหรบั กำรเผยแพร่นั้นคณะครูจะแต่กำยด้วยผ้ำทอของรำงบัวในกำรไปรว่ มงำนต่ำง ๆ เชน่ กำร อบรม กำรประชุม สำหรบั เดก็ นักเรียนกจ็ ะแต่งกำยดว้ ยผ้ำทอรำงบวั ทุกวนั องั คำร -จัดทำแผน่ พับ เผยแพร่ “ผ้ำจกมรดกไทย” ปี พ.ศ. ๒๕๔๑ เปน็ ผู้เรียบเรียงเนื้อหำ หนงั สือเสริมประสบกำรณต์ ำมควำมต้องกำรของท้องถิน่ “ผำ้ จกมรดก ไทย-ยวน” ใหก้ ับสำนกั งำนประถมศึกษำจังหวดั รำชบรุ ี ปี พ.ศ. ๒๕๕๘ ได้เขยี นถ่ำยทอดวธิ ีกำรทอผำ้ จก ไทย-ยวน ออกมำเปน็ ลำยลกั ษณอ์ ักษรและ รวบรวมออกมำเป็นรปู เลม่ รวมทงั้ เป็นวิทยำกรฝึกสอนทอผ้ำจกให้กบั เยำวชน และนักศกึ ษำจำกสถำบนั ตำ่ ง ๆ หนังสอื ทเ่ี รียบเรียงให้กับ มหำวทิ ยำลยั รำชภฎั หม่บู ้ำนจอมบึง และเปน็ ที่ปรึกษำให้กับ ศูนย์ทอผำ้ จก ของตำบลรำงบวั กำรจำหน่ำยผ้ำจก เนอื่ งจำกผำ้ จกมีรำคำแพง เรำจึงคิดคน้ ดดั แปลงเป็นผลิตภณั ฑ์ใหม่ขนึ้ มำเพ่ือจำหน่ำยเปน็ ของขวญั ของฝำกท่รี ำคำไม่แพงเกนิ ไป เชน่ กระเปำ๋ รองเท้ำ ที่ใสโทรศพั ท์ ท่ใี ส่กระดำษทิชชู และทอผ้ำจกเปน็ แถบเล็ก ๆ เพื่อตกแต่งชุดเสื้อผำ้ กำงเกง แทนชน้ิ งำนใหญ่ ๆ เพอ่ื งำ่ ยสำหรบั กำรจำหน่ำยและมแี รงทจ่ี ะ ซอ้ื ได้สำหรับผู้บริโภค “เรารูส้ ึกภูมิใจท่ีเปน็ ส่วนหนึ่งในสบื ทอดและสานต่อการทอผา้ จกให้อย่กู ับชมุ ชน” จดุ เดน่ ของภมู ิปัญญำท้องถ่ิน เปน็ ผำ้ ทอมือ มลี วดลำยเป็นเอกลกั ษณ์ของชนเผ่ำ ไท-ยวน เป็นภูมิปัญญำท้องถ่นิ ท่ีสบื ทอด มำต้งั แตส่ มัยโบรำณ เปน็ ของใช้ในครวั เรอื น ดังน้ันกำรทอผ้ำจกจึงเป็นอำชีพหลกั อีกอำชพี หนง่ึ ที่สร้ำงรำยได้ ให้กับครอบครัว ชุมชนทอ้ งถ่ิน
11 ถำ่ ยภำพบคุ คล และอปุ กรณ/์ เคร่ืองมือ/ ส่ิงท่ีประดิษฐ์ (ช้นิ งำนหรอื ผลงำน) รปู ภำพเจำ้ ของภมู ปิ ัญญำ
12 แบบบนั ทกึ ชดุ ข้อมลู คลังปัญญำ-ภูมปิ ญั ญำทอ้ งถน่ิ ตำบล.....รำงบวั ......อำเภอ.....จอมบึง.......จงั หวดั .......รำชบรุ ี...... ชอื่ ภมู ิปัญญำ..............เศรษฐกจิ พอเพยี ง………................................................................................................. ชื่อ...นำงอุษำ..... นำมสกลุ ........พรำนพนสั ..........วันเดือนปีเกิด......๑๑....มกรำคม.....พ.ศ.๒๕๑๓............... ท่อี ยู่ปัจจบุ ัน (ทสี่ ำมำรถติดตอ่ ได้) บ้ำนเลขท่ี .....๔๓........ หมทู่ ี่ .....๙.... ตำบล/แขวง........รำงบัว.................... อำเภอ/เขต.........จอมบงึ ............... จังหวัด.......รำชบุร.ี ..............รหสั ไปรษณยี ์ ......๗๐๑๕๐................................ โทรศัพท์.....๐๘๑-๐๐๖๕๗๘๑............ โทรสำร..................... Line ID .........๐๘๑-๐๐๖๕๗๘๑...................... E-mail address: ........................................................ Facebook.........อษุ ำ...พรำนพนสั ......จนั ทร........... ควำมเป็นมำของบคุ คลคลังปญั ญำ คุณอุษำ พรำนพนัส คือผู้ที่เรียนรู้หลักปรัชญำของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฏีใหม่ ต้ังแต่ อำยุ ๒๐ ปี เนื่องจำกครอบครัวมอี ำชีพด้ำนเกษตรกรรม ทำนำ ทำไร่ เล้ยี งสัตว์ โดยได้กำรเกษตรแบบทั่วไป ตำมฤดู กำรเกษตรที่ขำดทุน และต้องคอย รำคำจำกพ่อค้ำคนกลำง รำยได้จำกพืช และผลผลิตเป็นรำยปี ซึ่ง ไม่พอกับค่ำใช้จ่ำยที่ต้องมีทุกวัน ประกอบกับ คุณอุษำ พรำนพนัส ได้เป็นผู้นำท้องถิ่น มีโอกำสได้ศึกษำดู งำนกบั หนว่ ยงำนรำชกำร ดำ้ นเศรษฐกจิ พอเพยี ง ซ่งึ ในกำรศกึ ษำดูงำนแต่ละครั้งได้นำมำเปรียบเทยี บ กำรทำ เกษตรของหมบู่ ้ำน และรำยได้ ท่ีสำมำรถทำได้ทกุ วัน กำรเพ่ิมมูลค่ำ ให้กับสินค้ำเกษตรในกำรแปรรูป กำร ปลูกพืชที่หลำกหลำย ที่สำมำรถสร้ำงรำยได้ ตลอดปี จำกประสบกำรณ์ในกำรดำเนินงำนและกำรฝึกอบรม คุณอษุ ำ ได้เลำ่ วำ่ กำรทำเศรษฐกิจพอเพยี งช่วงแรก ก็มปี ญั หำมำกในกำรเร่มิ ต้น แตไ่ ด้รับกำรสนบั สนุนจำก หลำย ๆ ด้ำน หลำยๆ หน่วยงำน ที่ให้โอกำสในกำรฝึกอบรม กำรศึกษำดูงำน ทำให้กำรทำงำนต่อเน่ือง และมีแรงใจในกำรพัฒนำ จนทำให้ ศูนย์กำรเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียง ของคุณอุษำ พรำนพนัส เป็นท่ี ถ่ำยทอดควำมรู้ ปัจจุบัน คุณอุษำ พรำนพนัส มีรำยได้ในแปลงเศรษฐกิจพอเพียงตลอดปี อีกทั้ง สำมำรถ แบ่งปันผลผลิตด้ำนกำรเกษตรให้กับเพื่อนบ้ำนได้ด้วย ด้ำนกำรถ่ำยทอดควำมรู้ คุณอุษำ พรำนพนัส เป็น วิทยำกรด้ำนเศรฐกิจพอเพียง ให้กับเด็กนักเรียน , นักศึกษำ ประชำชนในพ้ืนที่ ตำบลรำงบัว และพื้นที่ใน จังหวดั รำชบุรไี ดข้ อศึกษำดูงำน และมำฝกึ ประสบกำรณใ์ นด้ำนเศรษฐกจิ พอเพยี ง “เรารู้สกึ ภูมใิ จมากที่เปน็ ส่วนหน่งึ ของการถ่ายทอดความรู้ ดา้ นเศรษฐกจิ พอเพียง และสามารถสรา้ ง รายไดใ้ หก้ ับผู้ที่มาศกึ ษาดงู าน และนาไปปฏบิ ตั ิ” จุดเดน่ ของภมู ปิ ัญญำท้องถ่ิน คุณอุษำ พรำนพนัส มีควำมสนใจเกี่ยวกับกำรพฒั นำแบบยง่ั ยนื ประกอบกบั ครอบครัวทำอำชพี เกษตรกรรม และไดด้ ำรงตำแหนง่ ผนู้ ำ (สอบต.) ของผูบ้ ้ำนจึงมีโอกำสนในกำรรบั กำรอบรม ในด้ำนต่ำงๆ โดยมกี ำรพฒั นำจำกพ้นื ทีต่ วั เอง ผสมผสำนกบั กำรนำควำมรู้ทไี่ ด้จำกหนว่ ยงำนรฐั มำประยกุ ต์ใช้ในกำรพัฒนำ รูปแบบในกำรถำ่ ยทอดควำมรู้ ด้ำนกำรศึกษำดงู ำน ด้ำนกำรอบรมให้ควำมรู้ ฝึกปฏิบัติจรงิ ในพื้นที่ ประโยชนท์ ไี่ ด้จำกภูมิปัญญำคือสำมำรถนำไปปฏิบัตจิ รงิ ได้ -เป็นสถำนทถ่ี ่ำยทอดควำมรู้ -เป็นแหลง่ ศกึ ษำดงู ำน -เป็นแหล่งฝกึ ทดลองทำงำนด้ำนเศรษฐกิจพอเพยี ง
13 ถำ่ ยภำพบคุ คล และอปุ กรณ/์ เคร่ืองมือ/ ส่ิงท่ีประดิษฐ์ (ช้นิ งำนหรอื ผลงำน) รปู ภำพเจำ้ ของภมู ปิ ัญญำ
14 แบบบันทกึ ชดุ ขอ้ มูลคลังปัญญำ-ภมู ิปญั ญำทอ้ งถน่ิ ตำบล.....เบกิ ไพร......อำเภอ.....จอมบงึ .......จงั หวัด.......รำชบรุ .ี ..... ชอ่ื ภูมิปัญญำ........................กำรปน้ั ปูน……………………………………………………………………………………........…… ขอ้ มูลพ้นื ฐำน รำยบคุ คล เจ้ำของภูมิปญั ญำทอ้ งถน่ิ /บุคคลคลังปัญญำ ชอ่ื ........นำยเรืองศักด.์ิ .....นำมสกลุ .................วงษ์เกดิ .................วนั เดอื นปีเกิด...๑๕ มนี ำคม พ.ศ. 2513............................. ท่ีอย่ปู ัจจบุ นั (ท่สี ำมำรถตดิ ตอ่ ได้) บ้ำนเลขที่........17.......หมู่ท.ี่ ...8......ตำบล/แขวง......เบิกไพร................................................ อำเภอ/เขต.......จอมบึง........จังหวดั .........รำชบุรี...........รหัสไปรณยี ์...........70150..................................................................... โทรศัพท์....... 098-353-6291.............โทรสำร..................................................Line ID…………0983536291…..................…… E-mail address:…[email protected]…Facebook………………อรทัย รวมสนิ ………………................................….. ควำมเป็นมำของภมู ิปญั ญำ การป้ันปูน โดย นายเรืองศักดิ์ วงษ์เกิด ตาแหน่งผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้าน หมู่ที่ 8 บ้านหนองสาโรงตาบลเบิกไพร อาเภอจอมบึง จังหวดั ราชบุรี การปน้ั ปูน คือภูมปิ ัญญาท้องถ่ินดั้งเดิมท่ีมีมานานแล้วตั้งแตส่ มัยโบราณกม็ ีการ ป้นั ปูนให้เป็นลวดลายต่างๆไว้มากมายการป้ันปูนนั้นมีอยู่ทั่วไปในประเทศไทยและในชุมชนท่ีมีการก่อสร้างวัด วาอารามก็เน้นการมีลวดลายที่ต้องใช้ปูนเป็นส่วนประกอบที่สาคัญ นายเรืองศักดิ์ วงษ์เกิด เป็นผู้ท่ีมีความ สนใจในเรื่องของสถาปัตยกรรมและศิลปะการใช้ปูนท่ีต้องการให้เป็นรูปทรงต่างๆโดยการไปฝึกประสบการณ์ จริงท่ีวัดกับช่างท่ีมีความชานาญในด้านนี้โดยใช้เวลาในการไปเป็นคนรับจ้างอยู่ประมาณ 28 เดือน เม่ือพอมี ความรู้มากข้ึนจึงทดลองมาทาจริงกับตนเองในชุมชนบ้านหนองสาโรง ตาบลเบิกไพร อาเภอจอมบึง จังหวัด ราชบุรี ให้กับชมุ ชนในพ้ืนท่ีและจาหนา่ ยให้กบั ผู้ทม่ี คี วามสนใจ โดยมีการปั้นปูนเป็นรูปแบบตา่ งๆตามทล่ี ูกคา้ มี ความต้องการและสนใจสั่งให้จัดทาตามท่ีลูกค้าต้องการและให้จัดทาตามที่ต้องการ ส่วนในเรื่องราคานั้นจะมี การตกลงกันเองในรายการของส่ิงท่ีลูกค้าส่ังให้ทา ซึ่งจะว่ากันไปตามแต่ละชิ้นงาน ตามความยากง่ายของสิ่งที่ สั่งใหท้ า จดุ เดน่ ของภูมปิ ัญญำ กำรปน้ั ปนู เป็นหนึง่ ในผลิตภัณฑ์ที่สำมำรถสรำ้ งรำยไดใ้ ห้กับตนเองและครอบครวั ในชมุ ชน ซง่ึ มี ประชำชนในชนบททีก่ ำลงั ได้รับควำมนิยมในหมู่ชำวบำ้ นเปน็ อย่ำงมำกและเป็นกำรให้ประชำกรของชมุ ชน ได้มี ควำมรู้ ควำมสำมำรถและมีทักษะในกำรประกอบอำชีพ เปน็ กำรแกป้ ัญหำกำรว่ำงงำนและสง่ เสริมควำม เข้มแข็งใหแ้ กเ่ ศรษฐกจิ ของชุมชน กำรศกึ ษำเพื่อเพิ่มศักยภำพและขีดควำมสำมำรถให้ประชำชนของชุมชน ได้ มอี ำชีพท่สี ำมำรถสรำ้ งรำยได้ทม่ี ัน่ คง ประชำชนมีรำยไดม้ ีงำนทำสำมำรถแกป้ ัญหำกำรวำ่ งงำนและส่งเสริม ควำมเข้มแขง็ ให้แก่เศรษฐกิจชมุ ชน สภำพสงั คมปัจจุบันมนุษย์เรำได้รับผลกระทบจำกกำรเปลีย่ นแปลงในด้ำน ต่ำง ๆ เชน่ ด้ำนเศรษฐกจิ กำรเมอื ง สังคมและส่ิงแวดล้อมเป็นอยำ่ งมำก ประชำกรมนุษย์ ถกู ใชไ้ ปอย่ำงรวดเรว็ และไมเ่ พยี งพอกับจำนวนประชำกรท่ีเพิม่ ขึ้นทุกมุมโลก มนุษย์จึงประสบปัญหำตำ่ งๆตำมมำมำกมำย โดยเฉพำะด้ำนกำรดำรงชพี และชีวติ ควำมเป็นอยู่ของประชำชน นอกจำกจะมกี ำรประกอบอำชพี จำเป็นอยำ่ ง ยง่ิ ที่มนุษยเ์ รำจะต้องสรำ้ งขึ้นหรือหำมำทดแทนโดยวิธกี ำรต่ำง ๆ เพอ่ื กำรอยู่รอดกำรประกอบอำชีพชำ่ งเชื่อม โลหะน้นั เป็นอำชพี อิสระในกำรทำมำหำกนิ และสรำ้ งรำยได้ให้กับตนเอง
15 ภำพถ่ำยบคุ คล และอปุ กรณ์/เคร่ืองมอื /ส่ิงทปี่ ระดิษฐ์ (ช้ินงำนหรือผลงำน) รูปภำพภูมิปัญญำ
16 แบบบันทกึ ชดุ ขอ้ มลู คลงั ปัญญำ-ภมู ปิ ัญญำท้องถิน่ ตำบล.....เบกิ ไพร......อำเภอ.....จอมบึง.......จงั หวดั .......รำชบุร.ี ..... ชื่อภมู ิปัญญำ........................กำรทำพริกแกง……………………………………………………………………………................. ขอ้ มูลพืน้ ฐำน รำยบุคคล เจ้ำของภูมิปัญญำท้องถิ่น/บุคคลคลงั ปัญญำ. ชอ่ื ........นำงสำวขำว......นำมสกลุ .................ศรัทธำผล.................วนั เดือนปีเกิด.... ๑ มกรำคม พ.ศ. 25494............................. ที่อยูป่ จั จุบัน (ทส่ี ำมำรถตดิ ตอ่ ได)้ บ้ำนเลขที.่ .......16.......หมู่ท.ี่ ...10......ตำบล/แขวง......เบิกไพร................................................ อำเภอ/เขต.......จอมบึง.........จังหวัด.........รำชบุรี...........รหัสไปรณยี ์...........70150...................................................................... โทรศัพท.์ ...... 081-293-7846............โทรสำร..................................................Line ID………….................................................... E-mail address:………………………………………..................….…Facebook……………….................................................................. ควำมเปน็ มำของภูมิปัญญำ การทาพรกิ แกง โดยนางสาวขาว ศรัทธาผลหมู่ท่ี 10 บ้านหนองยายจู ตาบลเบกิ ไพร อาเภอจอมบึง จงั หวดั ราชบรุ ี การทาพริกแกง คือภมู ปิ ญั ญาท้องถิน่ ของคนไทยด้ังเดิมท่มี ีมานานแลว้ ตั้งแตส่ มัยโบราณก็มีการ ทาพรกิ แกง โดยอาศัยพชื สมุนไพรที่มอี ยู่ในชุมชน พืชผักสวนครัวของคนไทยท่ีการปลูกกนั อยูท่ ุกครวั เรือนอยู่ แล้วและสามารถหาได้ง่ายและมี่อยูท่ ั่วไปตามฤดูกาล เช่น ขงิ ขา่ ตะไคร้ ใบมะกรูด ไพร พริก ยี่หร่า ดีปลี พริกไทย ฯลฯ ซึ่งการทาพริกแกงนนั้ สามารถเพิ่มมูลค่าของพืชสมุนไพรใหม้ รี าคาสงู มากขึ้นในการทาพริกแกง นั้นมกี ารทาที่หลากหลายเช่นการทาพริกแกงคัว่ การทาพริกแกงเขยี วหวาน การทาพริกแกงเผด็ การทาพรกิ แกงสม้ ฯลฯ และมีการทาจาหนา่ ยกันอยทู่ วั่ ไปในท้องตลาด ในส่วนของราคานัน้ ก็ไม่แพงประมาณกิโลกรัมละ 70-80 บาท และสามารถท่ีจะหาซื้อไดท้ วั่ ไปตามรา้ นคา้ ในชุมชนและในท้องตลาดหรอื จะสง่ั ให้ทาเปน็ กิโลกรัม สง่ กไ็ ดแ้ ล้วแต่จะพูดคยุ กนั ในการจัดให้ทาและจดั จาหนา่ ยใหก้ ับลูกค้า จุดเด่นของภมู ปิ ัญญำ กำรทำพรกิ แกงเปน็ วัฒนธรรมของประชำชนในชนบทที่นยิ มปลกู สมุนไพรไว้เป็นพชื ผักสวนครัวและ สำมำรถนำมำทำเปน็ เทศในกำรประกอบอำหำรได้ดีและปลอดภัยจำกสำรเคมี
17 ถำ่ ยภำพบคุ คล และอุปกรณ์/เคร่ืองมือ/ส่ิงทปี่ ระดิษฐ์ (ชนิ้ งำนหรือผลงำน) รูปภำพภูมิปัญญำ
18 แบบบนั ทกึ ชุดขอ้ มูลคลังปัญญำ-ภมู ปิ ญั ญำท้องถิ่น ตำบล.....เบกิ ไพร......อำเภอ.....จอมบงึ .......จังหวดั .......รำชบุร.ี ..... ช่ือภมู ิปัญญำ........................กำรแปรรูปเหด็ ………………………………………………………………………….............…… ข้อมูลพน้ื ฐำน รำยบุคคล เจ้ำของภูมิปญั ญำท้องถ่นิ /บุคคลคลังปัญญำ ชื่อ........นำงสำวเสำวล์ กั ษณ์ นำมสกลุ .....อุ่นอนงคร์ กั ษ์............วนั เดอื นปีเกดิ .... 16 พฤศจกิ ำยน พ.ศ. 2514....................... ทีอ่ ยู่ปจั จบุ ัน (ทสี่ ำมำรถติดตอ่ ได้) บ้ำนเลขที่.......41/3.......หมู่ท.ี่ ...8......ตำบล/แขวง......เบิกไพร............................................. อำเภอ/เขต.......จอมบึง.........จังหวัด.........รำชบุรี...........รหัสไปรณยี ์...........70150.................................................................... โทรศพั ท์....... 093-846-8002.............โทรสำร..................................................Line ID………093-846-8002.……..................… E-mail address:………………………………..........………….…Facebook………………………..................................................………….. ควำมเป็นมำของภูมิปัญญำ การแปรรูปเห็ด โดยนางสาวเสาว์ลักษณ์ อุ่นอนงค์รักษ์ หมู่ที่ 8 บ้านหนองสาโรง ตาบลเบิกไพร อาเภอจอมบงึ จังหวัดราชบรุ ี การแปรรูปเหด็ คือภมู ปิ ัญญาทอ้ งถน่ิ ด้ังเดมิ ทีม่ มี านานแล้วตัง้ แต่สมยั โบราณก็ มีการแปรรปู เหด็ ไว้รับประทานกันในครอบครวั และในชุมชนและในพ้ืนที่ใกล้เคยี งเนื่องจากการทาเห็ดนน้ั มกี าร ทากันอยู่ท่ัวไปและมีการทาจานวนมากจึงทาให้ราคาไม่ดีและจาหน่ายไม่หมด นางสาวสาว์ลักษณ์ อุ่นอนงค์ รักษ์ จึงได้ริเร่ิมการแปรรูปเห็ดข้ึนในชุมชนบ้านหนองสาโรงซึ่งการอาชีพการทาเห็ดกันเกือบทุกครัวเรือนโดย อาศัยประสบการณ์ท่ีเคยทางานเก่ียวกับการทาอาหารมาเป็นเวลา 5 ปี และทางครอบครัวก็มีอาชีพทา ร้านอาหารเปน็ อาชีพเดิมอยูแ่ ลว้ และไดศ้ กึ ษาเรยี นรู้เพิ่มเติมจากผู้รู้ ภมู ิปัญญาท้องถนิ่ และจากอินเตอร์เนต็ มา ประกอบกอบอีกส่วนหน่ึงทาให้มีวิธีการถนอมอาหารเก่ียวกับเห็ดมากขึ้นและหลากหลาย โดยมีการทาแหนม เห็ด น้าพริกเห็ด เห็ดสวรรค์สมุนไพร ฯลฯ เป็นการแปรรูปสินค้าให้มีมูลค่าเพิ่มมากขึ้นและสามารถถนอม อาหารให้อย่ไู ด้นานและมีคุณภาพถูกหลักโภชนาการและส่งเสริมรายได้ให้กับชุมชนและจดั จาหน่ายตามความ ต้องการของผสู้ ่งั
19 ถ่ำยภำพบุคคล และอุปกรณ์/เคร่อื งมอื /สิ่งทปี่ ระดิษฐ์ (ชนิ้ งำนหรอื ผลงำน)
20 แบบบนั ทกึ ชุดข้อมลู คลังปัญญำ-ภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถน่ิ ตำบล.....ปำกช่อง......อำเภอ.....จอมบงึ .......จังหวัด.......รำชบรุ .ี ..... ชือ่ ภูมิปัญญำ............กำรเพำะเหด็ ....................……………………………………………………………………………….......… ข้อมูลพืน้ ฐำน รำยบุคคล เจำ้ ของภูมิปัญญำท้องถิ่น/บุคคลคลงั ปญั ญำ ช่ือ..........นำงธติ มิ ำ....................นำมสกลุ ................ปิ่นเกต.ุ ...................วนั เดอื นปีเกดิ .......27 เม.ย.2511.......... ทอี่ ยปู่ จั จบุ ัน (ท่ีสำมำรถติดต่อได้) บ้ำนเลขท่.ี .......59.......หมทู่ .่ี ....15.......ตำบล/แขวง..........ปำกชอ่ ง................. อำเภอ/เขต......จอมบึง.........จงั หวดั ......รำชบุร.ี ........รหสั ไปรษณีย์.........70150.....โทรศัพท์ 090-7878853…… โทรสำร.................-..................Line ID………0907878853............................................................………………… E-mail addrese……[email protected]……ธติ มิ ำ ปิ่นเกตุ.........……………………….. ควำมเป็นมำของภมู ิปัญญำ นำงธิติมำ ปิน่ เกตุ บ้ำนเลขที่ 59 หมู่ 15 ตำบลปำกชอ่ ง อำเภอจอมบงึ จงั หวดั รำชบรุ ี เกิดวันที่ 27 เมษำยน 2511 มีอำชีพกำรเพำะเห็ด เร่ิมต้นกำรทำต้ังแต่ 2547 จนถึง ปัจจุบัน เนื่องจำกเคยไป เปน็ ลูกจำ้ งมำ กไ็ ดค้ วำมคดิ อยำกกลับมำทำอำชีพกำรเพำะเห็ดเอง ซงึ่ จะได้มรี ำยไดเ้ พมิ่ มำกขึ้น อำหำรประเภทเหด็ เป็นแหล่งโปรตนี ทดแทนเนอ้ื สัตว์อีกช่องทำงหนึ่ง และเปน็ โปรตนี ท่ยี อ่ ย ง่ำย มีไขมนั นอ้ ยและกำรนำไปประกอบอำหำรเพ่อื บรโิ ภคสำมำรถทำได้หลำยอย่ำงอีกทั้งในสภำพภูมปิ ระเทศ ของเมืองไทย มีเห็ดมำกมำยข้ึนตำมธรรมชำตใิ ห้ผู้คนไดเ้ ก็บมำรบั ประทำน เปน็ อำหำรได้ตลอดปี และบำงแห่ง ท่ีมีเห็ดธรรมชำติ อำจมีกำรปนเป้ือนสำรเคมี หรือตัวเห็ดเองอำจเกิดพิษให้แก่ผู้บริโภค เมื่อไม่รู้จักและเก็บมำ รับประทำน เน่ืองจำกมีลักษณะคล้ำยคลึงกัน จนแยกแยะได้ยำก และอีกเหตุผลหนึ่งที่เป็นข้อจำกัดของกำร บริโภคเห็ดตำมธรรมชำติ คือ เห็ดจะเกดิ เฉพำะฤดกู ำล ไมต่ ลอดปี ดังน้ัน ทำงเลือกจะบรโิ ภคเห็ดท่ีจะสำมำรถ เพำะปลูกได้ตลอดปี และใช้วัสดุท่ีหำง่ำยในท้องถิ่นมำทดแทน จึงเป็นแนวทำงท่ีนักพัฒนำน่ำจะส่งเสริมให้ ประชำชนในชนบทได้ดำเนินกำรอย่ำงตอ่ เนอ่ื ง และขยำยผลไปส่ชู มุ ชนอื่นๆ ได้ จุดเดน่ ของภมู ิปัญญำ นำภูมิปัญญำท้องถนิ่ มำใชป้ ระโยชน์ในกำรสรำ้ งอำชีพเพ่ือเพมิ่ รำยไดใ้ หแ้ กค่ รอบครวั วตั ถุดบิ ที่ใชป้ ระโยชน์ใน ผลติ ภณั ฑ์เกิดจำกภูมปิ ัญญำท้องถิ่น
21 ภำพถ่ำยบุคคล และอุปกรณ์/เคร่อื งมอื /สงิ่ ทปี่ ระดิษฐ์ (ชนิ้ งำนหรอื ผลงำน)
22 รปู ภำพภูมิปญั ญำ
23 แบบบนั ทึกชดุ ขอ้ มลู คลังปญั ญำ-ภมู ปิ ัญญำทอ้ งถนิ่ ตำบล.....ปำกช่อง......อำเภอ.....จอมบงึ .......จงั หวดั .......รำชบุรี..... ช่ือภมู ิปัญญำ............กำรทำนำ....................……………………………………… ……………………………………................. ขอ้ มูลพน้ื ฐำน รำยบคุ คล เจำ้ ของภมู ิปัญญำท้องถ่ิน/บุคคลคลังปัญญำ ชือ่ ...นำงสำวจฑุ ำมำศ................นำมสกุล..........ป่ินเกตุ..........วนั เดือนปเี กดิ ......9 กุมภำพนั ธ์ 2516................... ท่อี ยูป่ จั จุบนั (ทส่ี ำมำรถติดต่อได้) บำ้ นเลขที.่ .......60.......หม่ทู .ี่ ...15........ตำบล/แขวง...........ปำกช่อง............... อำเภอ/เขต.....จอมบงึ .......จงั หวดั ....รำชบุร.ี ......รหัสไปรษณยี .์ .70150...โทรศัพท์ 083-3129099...................... โทรสำร...............-..........................................................Line ID……………………………-………………………………….. E-mail addrese……………………………-…………………..Facebook…………………………-………………………………….. ควำมเป็นมำของภูมิปญั ญำ นำงสำวจฑุ ำมำศ ปน่ิ เกตุเกิดวันท่ี 9 กุมภำพนั ธ์ 2516บำ้ นเลขที่ 60 หม่ทู ี่ 15 ตำบล ปำกชอ่ ง อำเภอจอมบึง จังหวัดรำชบุรี 70150 อำยุ 46 ปี มีอำชีพ กำรทำนำ เร่ิมทำนำมำประมำณ 30 ปี 12 ไร่ เป็นนำของตวั เอง ตอนยังเป็นเด็กเห็นปู่ยำ่ ตำยำย พ่อและแม่ ทำนำมำตลอด จึงสบื ทอดมำจนถึงปัจจุบนั และ ประชำชนส่วนใหญพ่ น้ื ท่ีประกอบอำชพี เกษตรกรรม แผ่นดนิ อนั ล้ำคำ่ ท่บี รรพบุรษุ ของเรำใช้เปน็ ทป่ี ลกู ข้ำวหล่อ เล้ยี งชีวิตลูกหลำนไทยมำจนถึงทุกวันน้ี คนไทยมีควำมผกู พันกบั อำชีพชำวนำ ไม่วำ่ เวลำจะเลยผ่ำนมำเน่ินนำน สักเพียงใด พืน้ แผน่ ดินไทยกย็ ังมกี ำรปลกู ขำ้ วมีกำรทำนำอยู่เสมอ หลำยคนเคยบอกวำ่ ชำวนำจะทำนำไปทำไม กัน ทำไปก็ไม่รวยยังคงยำกจน เช่นเดมิ แม้ว่ำข้ำวจะมีรำคำสูงขึ้นสักเพียงใด ฉันเปน็ เด็กย่อมเข้ำใจได้ดีว่ำ วิถี ชีวิตกำรเปน็ ชำวนำน้ันเป็นอย่ำงไร เม่ือตอนท่ีฉันยังเด็ก ฉันเคยช่วยยำยทำนำ ตอนน้ันยังไม่รู้อะไรมำกนัก แต่ จำได้ว่ำฉนั มีควำมสขุ มำกกับกำรได้ทำนำและเห็นขำ้ วที่ฉนั ปลูกเองกับมือน้ันโตขึ้นมำเปน็ รวงข้ำวสีทองอรำ่ มตำ ในช่วงหน้ำหนำวท่ีลมหนำวพัดมำก็เป็นกำรส่งสัญญำณว่ำได้เวลำเก็บเก่ียวข้ำวแล้ว ข้ำวในนำจะสุกเป็นสี เหลืองทองอรำ่ มทั่วท้องทุ่ง มองดูแล้วมันทำใหม้ ีควำมสขุ อยำ่ งบอกไม่ถูก ฉันเองแมไ้ มใ่ ชช่ ำวนำยงั มคี วำมสุขได้ เพียงนี้ แต่คนท่ีเขำเป็นชำวนำเขำคงมคี วำมสุขมำกกว่ำฉันหลำยร้อยเทำ่ นอกจำกน้ีฉันยังจำได้ว่ำ ยำยของฉัน เคยนำตอซังข้ำวมำทำเป็นเคร่ืองดนตรีเล็กๆ ยำยเรียกมันว่ำ “ปี่ซังข้ำว” ซ่ึงมันทำให้ฉันมีควำมสุขและสนุก มำกแต่ทุกวันน้ีภูมิปัญญำต่ำงๆได้เริ่มลดเลือนหำยไป อำจจะเป็นเพรำะคนไทยในทุกวันน้ีได้มองข้ำมอำชีพ ชำวนำและหนั ไปประกอบอำชพี อน่ื แทน แต่สำหรับตวั ฉันและครอบครัวจะรกั ษำภูมิปัญญำกำรทำนำคงเดิมไว้ จุดเด่นของภมู ปิ ัญญำ สบื ทอดกำรทำนำมำจำกบรรพบรุ ษุ กำรหวำ่ นเมลด็ พันธุ์ขำ้ ว บรรพบุรุษของเรำใชเ้ ป็นท่ีปลูกขำ้ วหลอ่ เลี้ยงชีวิตลูกหลำนไทยมำจนถึงทุกวันนี้มีควำมผูกพันกับอำชีพชำวนำ ไม่ว่ำเวลำจะเลยผ่ำนมำเน่ินนำนสัก เพียงใด พื้นแผ่นดินก็ยังมีกำรปลูกข้ำวมีกำรทำนำอยู่เสมอ หลำยคนเคยบอกว่ำ ชำวนำจะทำนำไปทำไมกัน ทำไปก็ไม่รวยยังคงยำกจนเช่นเดิม แม้ว่ำข้ำวจะมีรำคำสูงขึ้นสักเพียงใด แต่ชำวนำไทยก็ไม่ได้มีชีวิตที่ดีข้ึนเลย แต่จะมีใครคิดเล่ำว่ำ ถ้ำหำกพวกเขำไม่ทำนำแล้ว แล้วเรำจะเอำข้ำวที่ไหนกิน แม้รำยไดจ้ ำกกำรขำยข้ำวจะ มเี พียงนอ้ ยนิด แต่คณุ คำ่ ของขำ้ วท่พี วกเขำปลูกมันมีคำ่ มำกมำยมหำศำล
24 ภำพถ่ำยบุคคล และอุปกรณ์/เคร่อื งมอื /สิ่งทปี่ ระดิษฐ์ (ชนิ้ งำนหรอื ผลงำน)
25 รปู ภำพภูมิปญั ญำ
26 แบบบันทกึ ชดุ ขอ้ มูลคลงั ปัญญำ-ภูมปิ ญั ญำทอ้ งถ่ิน ตำบล.....ปำกช่อง......อำเภอ.....จอมบงึ .......จังหวัด.......รำชบรุ .ี .... ชื่อภมู ปิ ัญญำ............กำรทำไมก้ วำดทำงมะพร้ำว..………………………………………………………………………………… ขอ้ มูลพน้ื ฐำน รำยบคุ คล เจำ้ ของภูมิปญั ญำทอ้ งถิ่น/บุคคลคลังปญั ญำ ชือ่ ...........นำงอนิ ........................นำมสกุล................ปิน่ เกตุ..............วนั เดือนปีเกดิ ........11 มิ.ย.2496.............. ทีอ่ ยปู่ ัจจุบนั (ทส่ี ำมำรถตดิ ต่อได้) บำ้ นเลขท่.ี ....61.....หมทู่ .ี่ ....15......ตำบล/แขวง............ปำกชอ่ ง..................... อำเภอ/เขต................จอมบงึ ...............................จงั หวดั ...........รำชบุร.ี ............รหสั ไปรษณีย.์ .......70150......... โทรศพั ท.์ .............089-5497731........โทรสำร...........-....................Line ID……………….-………………..…………… E-mail addrese………………………-………………………..Facebook………………………-…………………………………….. ควำมเปน็ มำของภูมิปัญญำ นำงอนิ ปิ่นเกตุ เกิดวนั ท่ี 11 ม.ิ ย.2496บ้ำนเลขท่ี 61 หม่ทู ี่ 15 ตำบลปำกชอ่ ง อำเภอจอมบึง จังหวัด รำชบุรี โทรศัพท์ 089-5497731 ฉันไปเรียนรู้กำรทำไม้กวำดด้วยตัวเองคือกำรไป เห็นบุคคลอน่ื ทำไม่กวำด โดยกำรซื้อผลิตภัณฑม์ ำแกะและศึกษำด้วยตนเอง จึงกลบั มำทำไมก้ วำดทำงมะพร้ำว เพื่อใช้ภำยในครัวเรือนตัวเอง ไม้กวำดทำงมะพร้ำว เคร่ืองใช้ในบ้ำนที่หำซื้อได้ท่ัวไป มีวิธีทำแสนง่ำย ที่ท่ำนก็ สำมำรถทำใชเ้ องได้ ทส่ี ำคัญสำมำรถเลือกวัสดุทใ่ี ช้ และปรับแตง่ ขนำดให้เหมำะกับควำมต้องกำรใช้งำนของแต่ ละควำมต้องกำรใช้ไม้กวำดทำงมะพร้ำว ไม้กวำดทำงมะพร้ำวนี้ใช้ได้นำน อำยุกำรใช้งำนไม่ได้ผุง่ำยอย่ำงที่ หลำยๆ คนเข้ำใจ เพียงแต่หลังใช้งำนเมื่อไปกวำดน้ำ หรือกวำดส่ิงต่ำงๆ ที่เปียก เรำต้องเอำไม้กวำดมำผ่ึงให้ แห้ง เสร็จแล้วก็ค่อยเก็บ เพรำะถ้ำเรำยังเก็บแบบเปียกๆ ก็จะทำให้ผุไว และหลุดพังได้ง่ำย ซ่ึงตอนน้ีสินค้ำท่ี ขำยดี ลกู คำ้ กต็ อ้ งกำรจำนวนมำก เรำก็มผี ลิตขำยใหล้ กู คำ้ ได้ จดุ เด่นของภูมปิ ัญญำ กำรทำไม้กวำดทำงมะพรำ้ วใชว้ ัตถุดบิ ในทอ้ งถิ่นมำใชป้ ระโยชน์
27 ภำพถ่ำยบุคคล และอุปกรณ์/เคร่อื งมอื /สงิ่ ทปี่ ระดิษฐ์ (ชนิ้ งำนหรอื ผลงำน)
28 รปู ภำพภูมิปญั ญำ
29 แบบบันทกึ ชดุ ข้อมูลคลงั ปัญญำ-ภมู ปิ ญั ญำทอ้ งถิ่น ตำบล..........ดำ่ นทับตะโก.....................อำเภอ............จอมบึง............จังหวัด.............รำชบุรี..................... ช่ือภูมิปัญญำ........เกษตรทฤษฎใี หม่ ( กำรปลูกพชื และกำรปลกู หญำ้ แฝก )…...................................….............. ชอ่ื .........นำยหัด..................นำมสกลุ ......พวงทอง...................วันเดือนปเี กดิ .......5.....ธนั วำคม....2590............... ท่ีอยู่ปจั จบุ นั (ท่สี ำมำรถตดิ ต่อได้) บำ้ นเลขที.่ .....28.....หมทู่ ่.ี ......11........ตำบล/แขวง....ดำ่ นทบั ตะโก................. อำเภอ/เขต.....จอมบงึ .................จังหวดั .........รำชบรุ .ี ..........................รหสั ไปรษณีย์........70150....................... โทรศพั ท.์ .....................-.....................โทรสำร.....................-.............................Line ID…………..........................................……… E-mail address:….................................................................…Facebook………………......................................………...………….. ควำมเป็นมำของภูมิปญั ญำ เนื่องจำกคุณหัด พวงทอง เป็นปรำชญ์ทำงด้ำนดินกำรทำเกษตรทฤษฎีใหม่ และควำมรู้ในเรื่องของ หญำ้ แฝก ( กำรปลูกพชื และกำรปลูกหญ้ำแฝก ) อกี ทง้ั เขำ้ รบั กำรได้ไปดูงำนกับกรมพฒั นำที่ดิน ในเร่ืองกำร แปรรูปหญ้ำแฝก เมื่อกลับมำแลว้ จึงมีกำรทดลองกับแปลงท่ดี ินของตนเอง เน่ืองจำกบ้ำนเกำะมะซำงเป็นพ้ืน ที่ดินทรำยและไม่มีคลองชลประทำนผ่ำน กำรทำเกษตร ( ปลูกพืช ) ต้องรอน้ำฝน จึงนำหญ้ำแฝกมำปลูก เพือ่ เปน็ กำรเพิ่มควำมช่มุ ช่นื ให้กับดิน และเป็นกำรเพิ่มปริมำณอนิ ทรียวัตถุใหก้ ับดนิ ซึ่งผลของกำรทดลองนำ หญ้ำแฝกมำปลูกที่ดินของตนเองแล้ว ปรำกฏว่ำดินเก็บควำมชื้นได้ยำวนำนกว่ำ เน่ืองจำกส่วนของรำกหญ้ำ แฝกที่ประสำนกันเปน็ ร่ำงแห จะช่วยดูดยึดน้ำไวใ้ นดิน ซึ่งเห็นได้จำกไม้ผล หรือพชื ไรท่ ี่เจริญใกล้แถวหญ้ำแฝก จะมีกำรเจริญเติบโตท่ีดีกว่ำพืชที่ไม่ได้ปลูกใกล้หญ้ำแฝก ปัจจัยหนึ่งคือ ระดับควำมชื้นในดินมีมำก และ ยำวนำนกว่ำ ทำให้สำมำรถปลูกพืชได้มำกย่ิงข้ึน และต้นหญ้ำแฝกสำมำรถนำไปขำยได้ เป็นกำรเพิ่มรำยได้ ใหก้ บั ตนเองและครอบครวั อกี ทำงหนง่ึ และ จดุ เด่นของภูมิปัญญำ เกษตรทฤษฎใี หม่ ( กำรปลูกพืชและกำรปลูกหญำ้ แฝก ) ต้นหญ้ำแฝก จดั เปน็ ไมจ้ ำพวกหญ้ำ มอี ำยหุ ลำยปี เป็นหญ้ำที่ข้ึนเป็นกอแน่น ใบยำวตั้งตรงข้นึ ได้สูงประมำณ 1-2 เมตร กอแฝกจะมขี นำดค่อนข้ำง ใหญ่ โคนกอเบยี ดแนน่ ไมม่ ีไหล ส่วนโคนของลำต้นจะแบน โดยเกิดจำกสว่ นของโคนใบท่แี บนเรยี งซ้อนกนั และ ลำต้นแท้จะมีขนำดเล็กซ่อนอยู่ในกำบใบบริเวณคอดิน มีรำกเหง้ำเป็นฝอยอยู่ใต้ดินและมีกลิ่นหอม มักพบขึ้น เป็นกลุม่ ใหญ่ ๆ หรือขึ้นกระจำยกันแตไ่ ม่ไกลกนั มำกนกั ส่วนกำรเจริญและแตกกอพบว่ำจะมกี ำรแตกหนอ่ ใหม่ ทดแทนต้นเก่ำอยู่เสมอ โดยจะแตกหน่อออกทำงด้ำนข้ำงรอบ ๆ กอ ในบ้ำนเรำจะพบหญ้ำแฝกได้มำกท่ีโล่ง แจ้ง โดยเฉพำะบริเวณที่มีควำมช้ืนสูง หรือใกล้น้ำ และในปำ่ เตง็ รัง รำกหญ้ำแฝก รำกมลี ักษณะเปน็ รำกฝอย ทแี่ ตกจำกส่วนของลำต้นใตด้ ิน โดยจะกระจำยแผ่กวำ้ งออกเพ่อื ยึดพื้นดินไปตำมแนวนอน กำรเจริญของระบบ รำกจะเป็นไปในแนวด่ิง แต่จะเจำะไม่ลึกมำก และจะแตกต่ำงจำกรำกหญ้ำทั่วไป คือมีรำกท่ีเจริญโตเร็ว สำน กันแน่น หย่ังลึกในแนวดิง่ ลงใตด้ ินไมแ่ ผ่ขนำน และมรี ำกฝอยขนำดใหญ่อยู่เปน็ จำนวนมำก เมื่อหญำ้ แฝกมีอำยุ ได้ประมำณหนึ่งปีคร่ึง รำกจะเจริญเติบโตอย่ำงเต็มท่ี รำกแกนส่วนโคนกอจะมีขนำดเส้นผ่ำนศูนย์กลำง ประมำณ 2-3 มิลลิเมตร และเปลือกรำกจะมีลักษณะอวบน้ำคล้ำยกับนวม ช่วยทำหน้ำท่ีเพิ่มควำมหนำ เพ่ิม ควำมแข็งแรง ช่วยดูดน้ำและควำมชื้น และช่วยป้องกันส่วนลำเลียงน้ำและสำรอำหำรที่อยู่ภำยใน ใบหญ้ำ แฝก ใบเป็นใบเด่ียวออกเรียงสลับ โดยใบจะแทงออกมำจำกเหง้ำท่ีอยู่ใต้ดิน ลักษณะของใบเรียวยำวหรือแคบ ยำว ขอบใบขนำดปลำยใบสอบแหลม ขอบใบเรียบ ใบมีขนำดกว้ำงประมำณ 8 มิลลิเมตรและยำวประมำณ 120 เซนติเมตร หลังใบและท้องใบเรียบ ท้องใบจะมีสีจำงกว่ำด้ำนหลังใบ เนื้อใบกร้ำนสำกและคำยมือ โดยเฉพำะใบแก่ ขอบใบและเส้นกลำงใบจะมีหนำมละเอียด หนำมบนใบที่ส่วนโคนและกลำงแผ่นใบจะมีน้อย โดยหนำมจะมีลักษณะต้ังทแยงชี้ข้ึนไปทำงปลำยใบ ส่วนกระจังหรือเย่ือกันน้ำฝนที่โคนใบจะลดรูปเหลือเพียง
30 แผ่นโค้งของขนสั้นละเอียด แต่จะมีมำกตรงปลำย ก้ำนใบเป็นกำบหุ้มลำต้น ดอกหญ้ำแฝก ออกดอกเป็นช่อ ตั้งลกั ษณะเป็นรวง โดยจะออกบริเวณปลำยยอด กำ้ นชอ่ ดอกยำวกลมย่ืนพ้นจำกลำต้น ก้ำนช่อดอกและรวงจะ มีควำมสูงประมำณ 100-150 เซนติเมตร (หรืออำจถึง 200 เซนติเมตรในต้นท่ีมีควำมสมบูรณ์) และเฉพำะ ในชว่ งของชอ่ ดอกหรือรวงจะสูงประมำณ 20-40 เซนติเมตร แผ่กวำ้ งเตม็ ท่ไี ด้ประมำณ 10-15 เซนติเมตร ดอก ย่อยจำนวนมำก มีขนำดเลก็ และเป็นสีม่วงอมเขียว หญ้ำแฝกจะมดี อกหญ้ำเรียงตัวกันอย่ดู ้วยเป็นคู่ ๆ โดยจะมี ลักษณะและขนำดที่ใกล้เคียงกัน ในแต่ละคู่จะประกอบไปด้วยดอกท่ีไม่มีก้ำนและดอกที่มีก้ำน ยกเว้นตรงส่วน ปลำยของก้ำนช่อย่อยท่มี กั จะเรยี งเป็น 3 ดอกอยู่ด้วยกัน โดยดอกทีม่ กี ำ้ นจะชอู ยู่ด้ำนบนและเปน็ ดอกเพศผู้ท่ีมี แต่เกสรอยู่ด้ำนใน ส่วนดอกที่ไม่มีก้ำนจะอยู่ด้ำนล่ำงและเป็นดอกแบบสมบูรณ์เพศ และในแต่ละดอกจะ ประกอบไปด้วยดอกย่อยอีก 2 ดอก ซ่ึงส่วนมำกจะมีกำรลดรูปหรือเจริญไม่สมบูรณ์จนเหลือแต่ดอกย่อยเพียง ดอกเดียวกับดอกย่อยเปลำ่ ๆ ที่มแี ต่กำบคลุมอยู่ ดอกหญ้ำแฝกจะมลี ักษณะเป็นรูปกระสวย ปลำยสอบ ดอกมี ขนำดกวำ้ งประมำณ 1.5-2.5 มลิ ลเิ มตรและยำวประมำณ 2.5-3.5 มิลลิเมตร ดำ้ นหลงั ดอกมีผิวขรุขระ มีหนำม แหลมขนำดเล็ก โดยเฉพำะที่บริเวณขอบ หญ้ำแฝก ผลเป็นผลแห้ง ไม่แตก[1] ผลหญ้ำแฝกจะเป็นแบบ Caryopsis เม่ือดอกได้รับกำรผสมแล้ว ดอกท่ีไม่มีก้ำนดอกที่เป็นดอกสมบูรณ์ก็จะติดเมล็ด เมล็ดจะมีลักษณะ เปน็ รปู กระสวย หัวท้ำยมน ผวิ เรยี บ เปลอื กบำง เมล็ดมขี นำดกว้ำงประมำณ 1-1.5 มิลลิเมตรและยำวประมำณ 2.5-3 มิลลิเมตร โดยดอกหญ้ำแฝกจะสำมำรถตดิ เมล็ดได้เพียงร้อยละ 50 เท่ำนน้ั เน่ืองจำกในแตล่ ะชอ่ ดอกจะ มีดอกสมบูรณ์เพศประมำณครึ่งหนึ่ง ประกอบกับกำรสุกของเกสรเพศผู้และเกสรเพศเมียท่ีอยู่ในดอกเดียวกัน หรอื ตำ่ งดอกกันมักจะไมส่ มั พนั ธก์ ัน ทำให้โอกำสท่จี ะผสมพนั ธก์ุ นั น้ันมีนอ้ ย สรรพคณุ ของหญ้ำแฝก 1. รำกมีรสหอม ช่วยทำใหด้ วงจิตชมุ่ ช่นื (รำก) 2. รำกชว่ ยแก้โรคประสำท สว่ นกลนิ่ ของรำกช่วยกลอ่ มประสำท (รำก) 3. นำ้ มันหอมระเหยชว่ ยทำให้นอนหลับ ทำใหส้ งบ (นำ้ มนั หอมระเหย) 4. ชว่ ยบำรุงโลหติ (รำก) 5. ชว่ ยแกโ้ ลหิตและดี (รำก) 6. รำกมีสรรพคุณเป็นยำลดไข้ แก้ไข้ แก้ไข้พิษ แก้ไข้อันเกิดแต่ซำง แก้ไข้อภิญญำณ (รำก) ส่วนหัวมีสรรพคุณ ช่วยแกไ้ ข้หวดั (หวั ) 7. ช่วยแก้อำกำรปวดท้อง (รำก) 8. ชว่ ยแก้ท้องร่วง ทอ้ งเดนิ (รำก, หวั ) 9. รำกใช้เปน็ ยำขบั ลมในลำไส้ แกอ้ ำกำรท้องอดื จุกเสยี ด ทำให้หำวเรอ (รำก, หัว) 10. ใช้เป็นยำขับปัสสำวะ (รำก, หวั )
31 ภำพถ่ำยบคุ คล และอปุ กรณ์/เคร่ืองมอื /ส่ิงทปี่ ระดิษฐ์ (ช้ินงำนหรือผลงำน) รูปภำพภูมิปัญญำ
32 แบบบันทึกชดุ ขอ้ มูลคลงั ปัญญำ-ภูมปิ ญั ญำทอ้ งถิน่ ตำบล..........ด่ำนทบั ตะโก.....................อำเภอ............จอมบงึ ............จงั หวดั .............รำชบรุ ี........................... ช่ือภูมิปญั ญำ........โคมไฟหญ้ำแฝก….............................................................................………………….............. ชอ่ื .........นำงบุปผำ.........................นำมสกลุ ......ขนุ พทิ ักษ์.............วนั เดอื นปีเกดิ .....4....เมษำยน....2511......... ทอ่ี ยู่ปจั จบุ ัน (ที่สำมำรถตดิ ต่อได้) บำ้ นเลขท่ี......71.........หมทู่ ี่.......11........ตำบล/แขวง....ด่ำนทบั ตะโก............ อำเภอ/เขต.....จอมบึง...............จงั หวัด.........รำชบุร.ี ..........................รหัสไปรษณยี .์ .......70150......................... โทรศพั ท.์ ..... 092..-..2737904.....................โทรสำร.....................................Line ID……………….……….............. E-mail addrese………….………………..Facebook…นกแขกเต้ำ......เฒ่ำแตก่ ำย................................................... ควำมเป็นมำของภูมิปัญญำ เน่ืองจำกคุณบุปผำ ขนุ พทิ ักษ์ คอื ผทู้ ่ีมีควำมรู้กำรแปรรปู หญ้ำแฝกดว้ ยตนเอง อกี ทัง้ ในพนื้ ท่ีชุมชน ทต่ี นเองอำศัยอยู่มีกำรปลกู หญ้ำแฝก จงึ มกี ำรนำหญำ้ แฝกมำดดั แปลงให้รูปรำ่ งในแบบตำ่ ง ๆ เช่น ต้มุ หหู ญ้ำ แฝก เขม็ กัดหญ้ำแฝก ดอกไม้แห้งหญำ้ แฝก กล่องใส่ดินสอ ปำกกำหญำ้ แฝก สมุดทำมอื จำกหญ้ำแฝก ซ่ึง เปน็ กำรทำส่ิงของในธรรมชำตเิ พ่มิ มูลค่ำ เปน็ กำรลดรำยจ่ำยเพิม่ รำยได้ให้กบั ตนเอง จุดเด่นของภูมปิ ัญญำ โคมไฟหญ้ำแฝก เป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์ที่มีกำรนำหญ้ำแฝกมำแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ จนได้ประกวด กำรพัฒนำและรณรงค์กำรใช้หญ้ำแฝกอันเน่ืองมำจำกพระรำชดำริ ครั้งท่ี 9 ประจำปี 2557 – 2558 และ ได้รับรำงวัลรองชนะเลิศอันดับท่ี 2 ของกลุ่มได้ตำแหน่ง รองชนะเลิศอันดับที่ สอง ประเภทผลิตภัณฑ์จำกใบ หญำ้ แฝก : ประชำชน ภำพถ่ำยบุคคล และอุปกรณ์/เคร่ืองมอื /สิ่งท่ีประดิษฐ์ (ชิ้นงำนหรือผลงำน)
33 รปู ภำพภูมิปญั ญำ
34
35 แบบบันทึกชดุ ขอ้ มลู คลังปญั ญำ-ภูมปิ ญั ญำท้องถ่นิ ตำบล..........ดำ่ นทับตะโก.....................อำเภอ............จอมบงึ ............จงั หวัด.............รำชบรุ .ี ............................ ช่ือภมู ปิ ัญญำ........งำนปัน้ ..................................................................................................................................... ชื่อ.........นำยสุขเกษม............นำมสกลุ ......ขนุ พิทกั ษ.์ .................วันเดอื นปเี กิด......16....กมุ ภำพันธ์....2511........ ท่อี ยปู่ ัจจบุ ัน (ที่สำมำรถตดิ ต่อได้) บ้ำนเลขที.่ .....71.........หมู่ท.ี่ ......11........ตำบล/แขวง....ด่ำนทบั ตะโก............. อำเภอ/เขต.....จอมบงึ .............จงั หวดั .........รำชบรุ .ี ..........................รหสั ไปรษณยี .์ .......70150........................... โทรศพั ท์.........092..-..2737904.....................โทรสำร.....................................Line ID……………….………………… E-mail addrese………………………………………………..Facebook……………………………………………………………….. ควำมเปน็ มำของภมู ิปัญญำ เน่ืองจำกคุณเกษม ขุนพิทักษ์ คือผู้ที่มีควำมรู้งำนปั้นด้วยตนเอง คุณเกษมได้มีควำมรู้พ้ืนฐำน ทำงด้ำนช่ำงมำกอ่ น ซ่งึ ควำมร้ทู ี่ได้รับน้ัน ได้รับกำรถ่ำยทอดมำจำกบรรพบุรุษของตนเอง ซึ่งในสมยั ก่อนน้ัน บิดำของคุณสุขเกษมเป็นช่ำงทำงด้ำนงำนไม้ คุณเกษมจึงมีกำรทดลองปั้นงำนโต๊ะลำยไม้ขึ้นเพ่ือให้เข้ำกับยุค สมัยในปัจจุบัน โดยเป็นกำรนำงำนทำงด้ำนช่ำงไม้มำผสมผสำนกับงำนทำงด้ำนทำงปูน จึงเกิดเป็นงำนป้ัน ลำยไม้ขน้ึ จึงเปน็ กำรประยุกตใ์ ห้เขำ้ กบั ควำมต้องกำรของคนในปัจจุบัน จดุ เด่นของภูมิปญั ญำ งำนปนั้ ปูนโต๊ะลำยไม้นน้ั เป็นกำรนำปูนมำปัน้ ใหเ้ ปน็ รูปร่ำงในแบบต่ำงตำมควำมรูส้ กึ และจินตนำกำร ของคนป้ัน ซึ่งเรำสำมำรถป้ันให้เป็นงำนป้ันแบบนูนต่ำ แบบนูนสูง หรือป้ันแบบลอยตัวก็ได้ ฉะนั้นงำนปั้น ปูนโต๊ะลำย จึงนำได้ว่ำเป็นงำนประเภทศิลปะ ซ่ึงช้ินงำนศิลปะที่ไม่ซ้ำกัน โดยป้ันตำมจินตนำกำรและกำร สรำ้ งสรรคง์ ำน
36 ภำพถ่ำยบุคคล และอุปกรณ์/เคร่อื งมอื /สงิ่ ท่ีประดิษฐ์ (ชนิ้ งำนหรอื ผลงำน)
37 แบบบันทกึ ชดุ ขอ้ มลู คลงั ปญั ญำ-ภมู ปิ ญั ญำท้องถน่ิ ตำบล.จอมบึง..อำเภอ...จอมบงึ ..........จงั หวดั ......รำชบุร.ี ...... ช่ือภูมิปัญญำ.................ดำ้ นกำรกำรแพทย์พืน้ บ้ำน............................................................................................ ขอ้ มูลพืน้ ฐำน รำยบุคคล เจ้ำของภูมิปญั ญำท้องถิ่น/บุคคลคลงั ปัญญำ ชื่อ........นำยสมหวัง.............นำมสกลุ ........สขุ พว่ ง...............วนั เดือนปีเกิด……15 สิงหำคม พ.ศ.2497................ ทีอ่ ย่ปู จั จุบนั (ที่สำมำรถติดต่อได้) บำ้ นเลขท.่ี ....117..............หมู่ท่ี............10............ตำบล/แขวง..จอมบงึ ....... อำเภอ/เขต......จอมบงึ ............จงั หวดั ............รำชบุรี....................รหสั ไปรณยี ์..........70150............................... โทรศัพท์....... 081-8805122.....โทรสำร......................................Line ID……………………………...........…………… E-mail address:………………………………………………………Facebook……………………………………......……………… ควำมเป็นมำของบุคคลคลงั ปญั ญำ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม่ คือ กรอบแนวคิดท่ีช้ีบอกหลักการ และ แนวทางปฏิบัติของทฤษฎีใหม่ ในขณะที่ แนวพระราชดาริเก่ียวกับทฤษฎีใหม่ หรือเกษตรทฤษฎีใหม่ ซึ่ง เป็น แนวทางการพัฒนาการเกษตรอย่างเป็นขั้นตอนน้ัน เป็นตัวอย่างการใช้หลักเศรษฐกิจพอเพียงในทางปฏิบัติ ท่ี เป็นรูปธรรม เฉพาะในพ้นื ทท่ี ่ีเหมาะสม ทฤษฎใี หม่ตามแนวพระราชดาริ อาจเปรยี บเทียบกับหลักเศรษฐกจิ ใน ระดบั บคุ คล และครอบครวั โดยเฉพาะเกษตรกรเปน็ เศรษฐกิจพอเพยี งแบบพ้นื ฐาน นายสมหวัง สุขพ่วง คือบุคคลที่น้อมนาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม่เข้า มาใช้ในชวี ิตประจาวันจนเปน็ แบบอย่างใหก้ บั ลูกๆของท่าน พ้นื ท่ี 5 ไร่ การออกแบบพ้ืนท่ตี ามหลักเกษตรทฤฎี ใหม่ มีระบบจัดการน้าตามศาสตร์พระราชา เปลีย่ นพื้นที่แห้งแล้งให้มีนา้ ตลอดปี มีความสามารถกักเก็บน้าฝน ได้ทั้งบนดินและใต้ดิน ที่น่ีเราแสดงแนวคิดของพระราชา เม่ือในนาไม่ได้มีแค่ข้าว นาข้าวคือชีวิตและจิต วญิ ญาณหลายดวงรวมกันอยู่ที่น่ี ความสมบูรณ์ของทอ้ งนา ท่ปี ราศจากสารเคมี เกิดระบบนิเวศน์ที่สมบรู ณ์ ลม หนาวข้าวเบาไหวๆตามสายลม นาขา้ วมาตรฐาน Earth Safe อินทรยี ์วถิ ไี ทย ไรส่ ุขพว่ ง : Rai Sukphoang สถำนที่ถ่ำยทอดควำมรู้ ไร่สุขพว่ ง ควำมสุขพร้อมแบ่งปัน เดินตำมหลักปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียง ถ่ายทอดให้ความร้กู บั นักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไป ในแต่ละเดอื นจะมีบคุ คลภายนอกมาศกึ ษาดูงาน เป็นจานวนมากด้านการถ่ายทอดให้ความรู้ คุณสมหวัง สุขพ่วง จะเป็นวิทยากรบรรยายในเร่ืองต่างๆเก่ียวกับ หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม่ และยังถ่ายทอดความรู้และฝึกประสบการณ์ในพื้นที่ ผลผลิตของเกษตรกรที่ยึดม่ันในหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เศรษฐกิจแบบพอมีพอกิน ด้วยการมีตัวตนท่ี ชัดเจนและเจตจานงท่ีแน่วแน่ของพวกเขา ลุกข้ึนมาสร้างสิ่งที่ดีที่สุดสาหรับครอบครัวท่ีเขารัก รวมถึง ชุมชน สังคม สิ่งแวดล้อมรอบๆกาย ผลแห่งการปฏิบัติจึงเป็นสิ่งที่รับรองตัวตนและสิ่งดีงามที่ได้กระทาผ่านเรื่องราว ผา่ นวัฒนธรรมประเพณีความเป็นวิถไี ทย “เราจะนอ้ มนาหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม่ ตามศาสตร์พระราชามาถ่ายทอด ความรใู้ ห้กบั ผูท้ ส่ี นใจนาไปปฏิบตั ิ”
38 จดุ เดน่ ของภูมปิ ัญญำท้องถิน่ จดุ เดน่ ไรส่ ขุ พ่วง+ศนู ย์การเรียนร+ู้ Earth+Safe+อินทรยี ว์ ถิ ไี ทย จุดเดน่ ของภูมิปญั ญำท้องถ่นิ -เป็นสถำนทถี่ ำ่ ยทอดควำมรู้ -เป็นแหลง่ ศึกษำดงู ำน -เปน็ แหลง่ ฝกึ ทดลองด้ำนเศรษฐกจิ พอเพียง วตั ถดุ บิ ทใ่ี ชป้ ระโยชนใ์ นผลิตภัณฑ์เกดิ จำกภูมปิ ญั ญำ ซ่ึงพ้ืนที่อน่ื ไม่มีได้แก่ -ใชว้ ัตถุดิบในพืน้ ที่ของตนเองและชมุ ชน
39 ถา่ ยภาพบุคคล และอุปกรณ์/เคร่อื งมอื /สงิ่ ทปี่ ระดิษฐ์ (ชนิ้ งานหรอื ผลงาน)
40 แบบบันทกึ ชุดขอ้ มูลคลังปัญญำ-ภมู ปิ ัญญำท้องถิน่ ตำบล.จอมบึง..อำเภอ...จอมบึง..........จงั หวัด......รำชบรุ .ี ...... ช่ือภมู ปิ ัญญำ.................ดำ้ นกำรจกั สำนไมไ้ ผ่................................................................................................... ขอ้ มูลพื้นฐำน รำยบคุ คล เจำ้ ของภมู ิปัญญำท้องถิน่ /บุคคลคลังปญั ญำ ช่อื ........นำยพล...............นำมสกลุ ................จันทรชติ ..................วนั เดอื นปเี กดิ ......- - 2498........................... ทอ่ี ยูป่ ัจจบุ ัน (ที่สำมำรถติดต่อได้) บำ้ นเลขที.่ ....3....หมูท่ .ี่ ...........10............ตำบล/แขวง..จอมบงึ .................... อำเภอ/เขต......จอมบงึ ............จงั หวดั ............รำชบรุ .ี ............................รหัสไปรณีย.์ .........70150..................... โทรศพั ท์....... 092-2691722.....โทรสำร.................................Line ID…………………….....……………………………. E-mail address:………………………………… ……………Facebook………………………………………………….............… ควำมเปน็ มำของบุคคลคลังปญั ญำ นำยพล จันทรชิต มีควำมถนัดด้ำนงำนจักสำนเป็นงำนหัตถกรรมท่ีชำวบ้ำนทำเพื่อใช้ในครัวเรือนมำ แต่โบรำณ งำนจักสำนหรือเครื่องจักสำนจะมีอยู่น้อย แต่ก็ยังคงมีอยู่ท่ัวไป ทุกภำคในประเทศนอกเหนือจำก ประโยชน์ใช้สอยแล้ว งำนจักสำนยังสะท้อน วัฒนธรรม สะท้อนควำมคิดสร้ำงสรรค์ และภูมิปัญญำของ ชำวบำ้ นได้อกี ด้วย และยงั นำมำประยกุ ต์ใชใ้ นกำรพฒั นำและตอ่ ยอดต่อไป จักสานไม้ไผ่เป็นงานฝีมือท่ีมีคุ้นค่าคู่กับชนชาติไทยมานานแล้ว ตั้งแต่สมัยโบราณก็มีการจักสาน เครื่องมือ เคร่ืองใช้ โดยใช้ไม้ไผ่ป่า ไม้รวก ฯลฯ เพื่อนามาทาเป็นอาวุธและเร่ืองใช้ในครัวเรือน และใช้ ประกอบการหาอาหารเพ่ือเล้ียงชีพและจักสานเพื่อความสวยงาม ทาเป็นโฟอร์นิเจอร์ไว้ประดับบ้านเรือนและ จาหนา่ ยใหก้ บั ประชาชนในชมุ ชนและชมุ ชนใกลเ้ คยี งไว้ใช้สอย นายพล จนั ทรชิต คอื บุคคลที่มคี วามสนใจในเร่ืองไมไ้ ผเ่ ป็นอย่างมากและสนใจในเร่ืองการนาไม้ไผ่มา แปรรปู เพอื่ สรา้ งมลู คา่ ให้กับไม้ไผ่ให้มรี าคาสงู ข้ึน โดยการนาไม้ไผม่ าแปรรูปเป็นแปลสาหรบั นอนพักผ่อน ตะกรา้ สุ่ม กระบุง ฯลฯ เพ่ือการจาหน่ายสร้างมูลค่าให้กับสนิ ค้า ทาให้ชุมชนและเพอ่ื นบ้านใกลเ้ คียงมาศึกษา ดงู านแลว้ นากลับไปประยุกต์.ใชใ้ นครวั เรอื น และนาไปรว่ มจดั นิทรรศการต่างๆในงานประเพณีของดีจอมบึง งานวนั ผอู้ ายุขององคก์ ารบรหิ ารส่วนตาบลจอมบงึ ซ่ึงมีราคาไมแ่ พง และสารถที่จะสั่งทาผลิตภณั ฑๆ์ จากไม้ไผ่ ได้ตามความต้องการ จุดเดน่ ของภูมปิ ญั ญำท้องถิ่น จดุ เดน่ -เปน็ สถำนที่ถำ่ ยทอดควำมรู้ -เป็นแหล่งศกึ ษำดูงำน -เปน็ แหลง่ ฝกึ ทดลองด้ำนเศรษฐกิจพอเพียง วตั ถดุ ิบท่ีใช้ประโยชน์ในผลติ ภัณฑ์เกิดจำกภมู ปิ ญั ญำ ซึ่งพ้ืนที่อื่นไม่มีได้แก่ -ใชว้ ตั ถุดิบในพนื้ ที่ของตนเองและชมุ ชน
41 ถ่ำยภำพบุคคล และอุปกรณ์/เคร่อื งมอื /สงิ่ ทปี่ ระดิษฐ์ (ชนิ้ งำนหรอื ผลงำน)
42 แบบบนั ทึกชุดข้อมลู คลังปญั ญำ-ภมู ปิ ญั ญำท้องถ่นิ ตำบล.จอมบงึ ..อำเภอ...จอมบงึ ..........จังหวดั ......รำชบุร.ี ...... ชอ่ื ภูมปิ ัญญำ.................ดำ้ นกำรกำรแพทย์พืน้ บ้ำน........................................................................................ ข้อมูลพน้ื ฐำน รำยบคุ คล เจำ้ ของภูมิปญั ญำทอ้ งถิ่น/บุคคลคลังปญั ญำ ชื่อ........นำยสมาน................นำมสกลุ ........ชูฝำ....................วันเดอื นปีเกิด.......... เมษำยน 2494.................... ท่ีอยู่ปัจจุบนั (ทสี่ ำมำรถติดต่อได้) บำ้ นเลขท่.ี ....97.......หมู่ท่.ี ...........10............ตำบล/แขวง..จอมบึง............. อำเภอ/เขต......จอมบึง............จังหวดั ............รำชบุร.ี ............................รหัสไปรณยี ์..........70150................... โทรศพั ท์....... 094-0845070.....โทรสำร...........................Line ID……………………………........…..........………… E-mail address:…………………………………… ….......……Facebook………………………..…………….....…….....…… ควำมเป็นมำของบุคคลคลังปัญญำ คณุ ลุงสมำน ชูฝำ เป็นผทู้ ี่มคี วามรอบรู้ในด้านการแกด้ ับพิษไฟ การเป่ากระหม่อม งูสวัด และเริม เป็น ตน้ ใหก้ ับประชาชน หมทู่ ่ี 10 บ้านแสนกะบะ มานานแลว้ จนกลายเป็นทยี่ อมรบั นับถือในความเก่งในด้านนี้ เป็นอย่างมาก และยังมบี ุคคลจากนอกพื้นที่ที่ได้รับข่าวสารในด้านนี้ ก็เดินทางให้ท่านได้ปัดเป่า โรคภัย ไข้เจ็บ เป็นประจาได้เรียนภูมิปัญญำท้องถิ่นกำรแพทย์แผนไทยด้ำนกำรกวำดยำเด็กที่เป็นซำงหรือเป็นไข้เจ็บป่วย เล็กน้อย กำรเป่ำหัว กำรรักษำเริม งูสวัด ดับพิษไฟ จำก ปู่ ย่ำ ตำ ยำย จำกรุ่นสู่รุ่น เป็นกำรสืบทอดกันมำ อย่ำงยำวนำน ลุงสมำน เป็นที่รู้จกั ในชุมชน หมู่บ้ำนและหมู่บ้ำนใกล้เคียง ในเร่ืองของกำรรักษำเบื้องต้น แต่ถ้ำ อำกำรหนักลงุ จะแนะนำให้ส่งโรงพยำบำล แตส่ ว่ นมำกจะรักษำหำย จุดเด่นของภูมปิ ัญญำทอ้ งถิน่ จุดเดน่ บรรเทาอาการเบื้องต้นด้านการแกด้ บั พิษไฟ การเป่ากระหม่อม งสู วดั และเรมิ โดยใช้ภมู ปญั ญาทส่ี ืบทอดกนั มาเป็นต้น
43 ถ่ำยภำพบุคคล และอุปกรณ์/เคร่อื งมอื /สงิ่ ทปี่ ระดิษฐ์ (ชนิ้ งำนหรอื ผลงำน)
44 คณะผูจ้ ัดทา ทป่ี รกึ ษำ แจ้งหมื่นไวย์ ผอ.กศน.อำเภอจอมบงึ 1. นำยนพรัตน์ ศรีพรหมทอง ครูผชู้ ว่ ย 2. นำงศนั สุนยี ์ ประเสรฐิ ขจรสุข ครู กศน.ตำบลแกม้ อน้ รำ่ ง/เรียบเรยี งและจดั พมิ พ์ นำงสำวสมจติ จนั ทรโ์ ตศรี ครู กศน.ตำบลจอมบงึ ศลิ ปะชยั ครู กศน.ตำบลรำงบัว คณะทำงำน นิลอรำ่ ม ครู กศน.ตำบลด่ำนทบั ตะโก 1. นำงสำววำรณุ ี อยู่ดี ครู กศน.ตำบลปำกช่อง 2. นำงสำวเพลนิ พิศ กิจพรอ้ มผล ครู กศน.ตำบลเบิกไพร 3. นำงมัณฑนำ จีนเเส บรรณำรักษ์ 4. นำงสำวรุ่งขวญั 5. นำยบญุ จง 6. นำงสำวสนุ ษิ ำ
Search
Read the Text Version
- 1 - 47
Pages: