แจ้งแนวทางบริหารจัดการไฟป่าสันทราย ปี 2564

ที่ ชม 14๑8/ว 25 ที่วาการอาํ เภอสันทราย ถนนสันทราย-พรา ว ชม 50210 19 มกราคม 2564 เรื่อง แนวทางการบรหิ ารจดั การปญหาไฟปา หมอกควันและฝุนละอองขนาดเลก็ (PM2.5) อําเภอสนั ทราย จังหวดั เชียงใหม ประจําป 2564 เรียน หวั หนา สว นราชการอาํ เภอสันทรายทุกสว นราชการ, หวั หนา หนว ยงานรฐั วสิ าหกิจ, ผูบ รหิ ารสถานศกึ ษา, นายกเทศมนตรีเมืองแมโ จ, นายกเทศมนตรีตาํ บลทุกแหง, กาํ นนั ทกุ ตําบล, ผูใหญบานทกุ หมูบ า น ดวยเนื่องจากสถานการณปจจุบันสภาพอากาศโดยทั่วไปของจังหวัดเชียงใหมพบฝุนควัน ปกคลุมในพ้ืนที่ สาเหตุหลักพบวาเกิดจุดความรอน (Hotspot) จากการเผาทั้งในเขตปาและเขตชุมชน สงผลกระทบตอสุขภาพของประชาชน รวมท้ังเกิดความเสียหายทางระบบเศรษฐกิจและการทองเท่ียว ดังนั้น เพื่อเปนการแกไขปญหาดังกลาว อําเภอสันทรายจึงไดจัดตั้งศูนยอํานวยการแกไขปญหาไฟปาหมอกควัน และ ฝุนละอองขนาดเล็ก (PM2.5) อําเภอสันทราย ขึ้น โดยประกอบกําลังเจาหนาท่ีรัฐ องคกรปกครองสวนทองถ่ิน กํานัน ผูใหญบาน อาสาสมัคร และประชาชนจิตอาสาเขารวมเปนภาคีเครือขายในการปฏิบัติหนาท่ีฯ มีเปาหมายการดําเนินงานฯ ในป 2564 คือ พ้ืนท่ีอําเภอสันทรายจะตองสามารถลดจํานวนจุดความรอน (Hot Spot) ที่เกิดข้ึนจากการเผาไหม ใหลดลงรอยละ 25 ของปท่ีผานมา ซึ่งจํานวนจุดความรอนในพื้นท่ี เมื่อป พ.ศ.2563 ท่ีผานมา เกิดขึ้นรวม 205 จุด เปาหมายท่ีจะตองลดลงรอยละ 25 ในป พ.ศ.2564 จํานวน 52 จุด รวมเปาหมายจุดความรอน (Hot Spot) ที่เกิดข้ึนจากการเผาไหมในพื้นท่ีอําเภอสันทราย ในป 2564 จะตอ งเกดิ ขน้ึ ไมเกิน 153 จดุ ดังนัน้ เพื่อใหการดําเนินการตามมาตรการปองกันแกไขปญหาไฟปาหมอกควัน และฝุนละออง ขนาดเล็ก (PM2.5) ในพ้ืนท่ีอําเภอสันทรายเปนไปอยางมีประสิทธิภาพดวยความรวมมือจากหนวยงานภาครัฐ องคกรปกครองสวนทองถ่ิน สถานศึกษา ภาคเอกชน จิตอาสาและประชาชนท่ีมีสวนรวมแกไขปญหาขางตน อําเภอสันทรายจึงจัดสงแนวทางการบริหารจัดการปญหาไฟปา หมอกควันและฝุนละอองขนาดเล็ก (PM2.5) อาํ เภอสนั ทราย จังหวดั เชยี งใหม ประจาํ ป 2564 มาเพอ่ื ใชเ ปนแนวทางในการปฏบิ ัตงิ านในพ้ืนทตี่ อไป จงึ เรยี นมาเพ่ือพจิ ารณาดําเนนิ การ ขอแสดงความนับถือ ท่ที าํ การปกครองอาํ เภอ (นายศวิ ะ ธมกิ านนท) ฝา ยความมน่ั คง นายอําเภอสนั ทราย โทร./โทรสาร ๐-๕๓49-2009

การบริหารจัดการปญหาไฟปา หมอกควันและฝุนละอองขนาดเล็ก (PM2.5) อําเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม ประจําป 2564 ............................. 1. สาเหตขุ องการเกดิ ปญ หาหมอกควันและไฟปา ในพืน้ ท่อี ําเภอสันทราย 1.1 การเผาพนื้ ที่ปาเพอ่ื หาของปา ลา สัตว ในเขตปา อนุรกั ษและปา สงวนแหงชาติ 1.2 มเี ขตแดนติดตอ อาํ เภอและจงั หวดั ขา งเคียงทม่ี ีลักษณะเปนภูเขาสูงชันหางไกลเขตหมูบาน/ชุมชน ยากลาํ บากตอการควบคมุ ดแู ลพนื้ ที่ 1.3 พบการเผาบริเวณสองขา งทาง พน้ื ท่เี กษตร พ้ืนที่สวนบุคคล 2. วธิ ดี าํ เนนิ งาน ดําเนินการปองกนั แกไขปญหาไฟปา หมอกควันและฝุนละอองขนาดเล็ก (PM2.5) โดยขับเคล่ือนงาน ตามภารกิจ และยุทธศาสตรจังหวัดเชียงใหม โดยนําหลักการ Single Command และสถานการณเชิงพื้นท่ี เขา มาปรับใชเพื่อใหการดาํ เนนิ การเปน ไปอยางมปี ระสิทธิภาพและสามารถดําเนินการแกไขปญหาไฟปา หมอก ควันและฝุนละอองขนาดเล็ก (PM2.5) ไดอยางย่ังยืน โดยกําหนดเปาหมาย แนวทางปฏิบัติงาน กลยุทธ และ แผนยุทธศาสตรท ่เี ชื่อมโยงเปน ระบบ ดงั น้ี 2.1 เปาหมาย ดาํ เนินการตามมาตรการปองกนั แกไขปญหาไฟปา หมอกควันและฝุนละอองขนาดเล็ก (PM2.5) ใหสามารถลดจุดความรอนสะสม (Hotspot) ในพ้ืนที่อําเภอสันทราย ท่ีสํารวจพบจากดาวเทียม ระบบ VIIRS สถาบันพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องคการมหาชน) ตามเปาหมายใหลดลงจาก ระยะเวลาเดียวกันของปท่ีผานมารอยละ 25 ซึ่งตามกําหนดเปาหมายระดับอําเภอของอําเภอสันทราย ในป 2564 ปรากฎดงั นี้ 1) จํานวนจุดความรอ น (Hot Spot) ป 2563 จํานวน 236 จดุ 2) เปาหมายลดลงรอ ยละ 25 จาํ นวน 59 จุด 3) เปา หมายป 2564 ไมเ กิน 177 จุด 2.2 แนวทางปฏิบัติงานและกลยุทธการปองกันและแกไขปญหาไฟปา หมอกควันและฝุนละออง ขนาดเล็ก (PM2.5) ในพนื้ ทอ่ี ําเภอสันทราย จังหวัดเชยี งใหม ประกอบดวย 1) ประสบการณในอดีตที่มีผลกระทบจากปญหาไฟปา หมอกควันและฝุนละอองขนาดเล็ก (PM2.5) 2) แนวคดิ เกี่ยวกับ Single Command Authority 3) บทบาทและอํานาจหนาที่ตามกฎหมายในการบูรณาการการปฏิบัติงานปองกันและแกไข ปญ หาไฟปา หมอกควนั และฝนุ ละอองขนาดเล็ก (PM2.5) 3.1) พระราชบัญญตั ิระเบยี บบริหารราชการแผน ดิน พ.ศ.๒๕๓๔ 3.2) พระราชบัญญัตลิ ักษณะปกครองทอ งที่ พ.ศ.๒๔๕๗ 3.3) พระราชบญั ญัติปอ งกนั และบรรเทาสาธารณภัย พ.ศ.๒๕๕๐ 3.4) พระราชบญั ญตั ิเทศบาล พ.ศ.๒๔๙๖ 1) แนวคิดเกยี่ วกับการบรหิ าร 2) แนวคิดเกี่ยวกบั การมีสว นรว มของประชาชน 3) ทฤษฎกี ารดําเนินงานคุณภาพ (PDCA) 4) ศาสตรพ ระราชาเพอื่ การพฒั นาท่ียง่ั ยนื

-2- 2.3 แผนยุทธศาสตรการจดั การปญ หาไฟปา หมอกควนั และฝนุ ละอองขนาดเล็ก (PM2.5) อําเภอ สันทราย จงั หวัดเชียงใหม 1) ระยะท่ี 1 การเตรียมการและปองกัน 1.1) วางแผน (Planning) วิเคราะหจุดออน จุดแข็ง โอกาส ศักยภาพ อุปสรรค กําหนดเปนกลยุทธผานแผนปฏิบัติการโดยศูนยอํานวยการแกไขปญหาไฟปา หมอกควันและฝุนละอองขนาด เลก็ (PM2.5) ระดับอาํ เภอเปนหนว ยงานขบั เคลอ่ื น 1.2) จัดองคกร (Organizing) Area Manager กํานัน ผูใหญบานฯลฯ ประสานงาน กับทกุ สวนและประสานกบั กลมุ มวลชนรว มเปน ชดุ ลาดตระเวนไฟปาหมบู าน 1.3) จัดบุคลากร (Staffing) สืบหาขอมูลพ้ืนที่เสี่ยงไฟปา วางแผนลาดตระเวนรวม ระหวา งทอ งท่ี ทอ งถ่นิ กลมุ มวลชน หนว ยงานราชการ 1.4) อํานวยการ (Directing) ใชกลไกการบริหารจัดการ Single Command สราง ความเขา ใจใหกับชาวบา นดว ยหลกั \"ระเบดิ จากขางใน\" บังคับใชกฎหมายอยา งเครงครัด 1.5) ประสานงาน (Co-ordinating) เจาหนาที่ฝายปกครองเปนหลักบูรณาการ ทํางานปอ งกนั แกไขปญหาไฟปา หมอกควันและฝนุ ละอองขนาดเล็ก (PM2.5) กับทกุ ภาคสว น 1.6) รายงาน (Reporting) ใชโทรศัพทมือถือในระบบ Smartphone Application Line และวิทยุสื่อสารระบบ VHF/FM ความถ่ี 152.600 Mhz. เพื่อปรับแผนทํางานรายวัน ใหทุกหนวย รายงานผลการปฏิบตั ทิ กุ คร้ังเมื่อเสรจ็ ส้นิ ภารกิจ 1.7) งบประมาณ (Budgeting) ตําบล หมูบาน มีสวนรวมกําหนดพ้ืนท่ีเปาหมาย/ แผนงานโครงการที่สอดคลองกับสภาพปญ หาในหมูบานของตน เพ่ือใหการจัดสรรงบประมาณดําเนินการแกไข ปญ หาของแตล ะหมบู านสอดคลอ งกับสภาพปญหาทีเ่ กดิ ขึ้นอยางแทจริง 2) ระยะที่ 2 การรบั มือ 2.1) ใชระบบผูบัญชาการเหตุการณเดี่ยว (Single Command) กํากับดูแลและ ควบคุมสถานการณต ามนโยบายของจังหวดั เชยี งใหม 2.2) ใชขอมูลสารสนเทศจากดาวเทียม Suomi NPP (VIIRS) เพื่อเรงเขาระงับเหตุ กอนไฟลุกลามและทําใหด าวเทยี มตรวจจับจดุ ความรอนท่ีเกิดขึ้นในพืน้ ทใ่ี นหวงเวลาท่ีกําหนด 2.3) ควบคุมไมใหมีหมอกควันเกินคามาตรฐาน และกรณีจําเปนตองกําจัดวัชพืชใน พ้นื ทท่ี ํากนิ ใหข ออนุญาตกํานัน ผูใหญบาน กอนดําเนินการทุกคร้ัง จัดทําแนวกันไฟเพ่ือควบคุมมิใหลุกลามไป พ้ืนทข่ี างเคียง 2.4) มอบภารกิจส่ือสารและรายงานทุกชองทางแกกํานัน ผูใหญบาน ผานองคกร ปกครองสวนทองถนิ่ ใหประชาชนในหมบู านทราบและเขา มารว มทํางานกับภาครัฐไดอ ยางทัว่ ถึง 2.5) บูรณาการคน อุปกรณ ยานพาหนะ งบประมาณ สรางระบบของการแกไข ปญหาที่ประสานงานทุกฝายตางสังกัดรวมทํางานตามภารกิจและพ้ืนท่ีรับผิดชอบ หากประสบเหตุนอกพื้นท่ี สามารถแกไ ขปญ หาโดยไมเ กย่ี งภาระงานและพน้ื ทีท่ าํ งาน ปรับเปล่ียนพฤติกรรมความเชื่อชาวบานในการใชไฟ ตามวิถชี ีวติ 2.6) ประกอบกําลังบุคลากรภาครัฐพื้นที่หางไกลใหมีสวนรวมแกไขปญหาซักซอม ความเขา ใจกาํ นนั ผูใหญบาน ในการกาํ หนดเวลาใชไ ฟเพ่อื ลดปริมาณเชื้อเพลงิ 2.7) ประชาชนในหมูบาน/ชุมชน มีสวนรวมกําหนดแผนงาน โครงการ และการ จัดสรรงบประมาณ ซึ่งทุกหนวยงานลงสูพื้นที่ผานระบบการประชุมประชาคมหมบู า น

-3- 3) ระยะท่ี 3 สรา งความยง่ั ยืน 3.1) สรางแนวคิด \"ปลูกปาในใจคน\" ในการประชมุ ประชาคมตําบล หมูบาน 3.2) องคกรปกครองสวนทองถิ่น รวมกับชมรมกํานัน ผูใหญบาน ฯลฯ และสวน ราชการสังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดลอม รวมทําแนวปาเปยกปองกันไฟปาในพื้นที่เสี่ยงตอ การเผา 3.3) สวนราชการในสังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม ทําหนาท่ี สง เสรมิ การปลูกปา ในพน้ื ท่ีปา ที่ถูกเผาไหม 3.4) องคกรปกครองสว นทองถิน่ สง เสรมิ นโยบายปลูกกลาไมใหแกชุมชน 3.5) สว นราชการสงั กดั กระทรวงทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอม รวมกับองคกร ปกครองสว นทองถนิ่ และเครือขา ยชมุ ชนจัดทาํ ฝายชะลอนํ้าเพื่อเพิ่มความชมุ ชน้ี พ้นื ท่ีตน นาํ้ 3.6) สํานักงานพัฒนาชุมชนอําเภอ รวมกับสํานักงานเกษตรอําเภอ และสํานักงาน สาธารณสุขอําเภอ ประชาสัมพันธรณรงคใหประชาชน ดําเนินการตามโครงการ “หนาบาน นามอง” นําเศษ วัชพืชในบานเรือนมาจัดทําปุยหมักและปุยอินทรียเพื่อเสริมการทํางานโครงการ “บานน้ีมีรัก ปลูกผักกินเอง” วางแผนงานขยายผลไปยังโรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบล ปลูกผักบนพ้ืนท่ีวางในโรงพยาบาล ใหเจาหนาที่ และผูมาใชบริการที่มาโรงพยาบาลเก็บผักกลับไปทําอาหารที่บานได สงเสริมใหโรงเรียนเขารวมโครงการ ปลูกผักเขาโรงอาหาร จําหนายผูปกครองและครู และเพื่อเปนการสอนใหเด็กนักเรียนไดเรียนรูวิธีการปลูกผัก สวนครัวและปลกู ฝงการเกบ็ เมล็ดพันธุผกั ไวปลูก 3.7) สวนราชการ หนวยงาน ครัวเรือน ชวยกันจัดทําถังขยะอินทรียเพ่ือ ส่งิ แวดลอ มเพิม่ คุณภาพดนิ 2.4 กาํ หนดแผนปฏิบัติการในพน้ื ทเี่ สี่ยงตอ การเผาไหมในระดับพนื้ ท่ี 1) พืน้ ทเี่ กบ็ หาของปา 1.1) กํานัน ผูใหญบาน จัดประชุมช้ีแจงมาตรการจัดการพ้ืนที่ใหประชาชนทราบใน ท่ปี ระชมุ ประจําเดอื นของหมูบ านทกุ เดือน ตัง้ แตเ ดอื นกันยายน 2563 – เมษายน 2564 1.2) กําหนดพ้ืนท่ีจัดการเช้ือเพลิงในพ้ืนท่ีที่คาดวาประชาชนจะเก็บหาของปาโดย พจิ ารณาจากขอ มลู พื้นทีเ่ ผาไหมในหว งป 2563 1.3) วางแผนกําลงั คนในหมูบ านเพ่ือจดั แบง ภารกจิ การจัดการเชื้อเพลิง 1.4) จดั การเช้ือเพลงิ ในพื้นทเ่ี ส่ียงเผาหว งเดือนมีนาคม-เมษายน 2564 2) พ้ืนทช่ี ุมชนหนาแนน /ชุมชนเมอื ง 2.1) ประชาสัมพันธรณรงคใหราษฎรโดยเฉพาะในเขตชุมชน ดําเนินการตาม โครงการ “หนา บาน นามอง” นําเศษวชั พชื ในบานเรอื นมาจดั ทําปุยหมกั และปุย อนิ ทรยี  2.2) จัดทาํ ขอ มลู พน้ื ท่ที ่ีรกรา ง เพ่ือแจง ประสานเจา ของท่ีดินใหมาดําเนินการจัดการ พ้นื ทที่ ี่ตนเปน เจาของ มิใหร กรงุ รงั และอาจเปนสาเหตุใหเกดิ การเผาไหมล กุ ลามไปสบู า นเรือนราษฎรขางเคียง 3) พ้ืนท่ีรมิ ทาง 3.1) กํานัน ผูใหญบาน จัดประชุมช้ีแจงมาตรการจัดการพื้นที่ใหประชาชนทราบใน ทีป่ ระชุมประจาํ เดอื นของหมูบานทุกเดือน ตง้ั แตเ ดือนกันยายน 2563-เมษายน 2564 3.2) กําหนดพื้นท่ีจัดการเชื้อเพลิงในพ้ืนท่ีริมทางในเขตรับผิดชอบหมูบานโดย พิจารณาจากขอมลู พ้ืนทีเ่ ผาไหมใ นป 2563 และวางแผนกาํ ลังคนในหมูบ านจัดแบง ภารกิจจัดการเชอื้ เพลิง

-4- 3.3) กาํ นนั ผใู หญบาน องคก รปกครองสวนทองถนิ่ รว มกับหมวดทางหลวงสันทราย และการไฟฟาสวนภมู ิภาคอาํ เภอสันทราย จดั ทําแนวกนั ไฟในระยะหางจากเขตทางประมาณ 20-30 เมตร 3.4) กาํ นนั ผูใ หญบ า น จัดชดุ ปฏบิ ตั กิ ารเคล่ือนท่เี ร็วดบั ไฟปาประจําหมูบาน ทําการ ลาดตระเวนพื้นทร่ี มิ ทาง รวมกับชุดปฏิบัติการเคล่ือนที่เร็วปฏิบัติหนาท่ีสนับสนุนการปองกันแกไขปญหาไฟปา หมอกควัน และฝุนละอองขนาดเล็ก (PM2.5) อําเภอสันทราย และชุดปฏิบัติการเคลื่อนที่เร็วดับไฟปาของ องคกรปกครองสว นทองถิน่ หวงระหวางเดอื นมกราคม-พฤษภาคม 2564 3. การปฏบิ ตั ิ 3.1 ดา นการเตรียมการและปองกัน 1) จัดตง้ั ศนู ยอาํ นวยการและศนู ยป ฏบิ ัติการระดบั ตางๆ ประกอบดว ย 1.1) ศูนยอํานวยการปองกันแกไขปญหาไฟปาหมอกควันและฝุนละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) อําเภอสันทราย มีที่ตงั้ ศนู ยฯ ณ อาคารท่ีวา การอําเภอสันทราย 1.2) ศูนยอํานวยการปองกันแกไขปญหาไฟปาหมอกควันและฝุนละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) เทศบาลเมอื งแมโ จ มีทตี่ ั้งศนู ยฯ ณ สาํ นกั งานเทศบาลเมอื งแมโจ 1.3) ศูนยอํานวยการปองกันแกไขปญหาไฟปาหมอกควันและฝุนละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) เทศบาลตาํ บล มีท่ีตงั้ ศูนยฯ ณ สํานักงานเทศบาลตําบลทกุ แหง จาํ นวนทงั้ ส้นิ 11 แหง 1.4) ศูนยปฏิบัติการปองกันแกไขปญหาไฟปาหมอกควันและฝุนละอองขนาดเล็ก (PM 2.5) ระดบั ตําบล โดยชมรมกํานัน ผูใหญบาน ฯลฯ ตําบล เปนหนวยงานรับผิดชอบ จํานวน 12 ตําบล รวม 14 แหง ดังนี้ 1.4.1) ตําบลสนั ทรายหลวง มีทตี่ งั้ ศนู ย ณ ท่ีทาํ การกํานนั ตาํ บลสันทรายหลวง 1.4.2) ตําบลสันทรายนอ ย มที ตี่ ั้งศูนย ณ ทท่ี ําการกาํ นนั ตาํ บลสนั ทรายนอ ย 1.4.3) ตําบลสนั พระเนตร มีที่ตงั้ ศนู ย ณ อาคารอเนกประสงคบ า นสันพระเนตร 1.4.4) ตาํ บลสันนาเม็ง มที ี่ตั้งศูนย ณ ที่ทาํ การกํานนั ตาํ บลสันนาเมง็ 1.4.5) ตําบลสันปา เปา มีทต่ี ั้งศูนย ณ ศูนยบาํ บัดทุกขบา นสนั ตนเปา 1.4.6) ตาํ บลหนองหาร มีท่ตี ้ังศูนย ณ ศาลาอเนกประสงคบา นเกษตรใหม 1.4.7) ตําบลหนองจอ ม มที ่ตี ง้ั ศนู ย ณ ศาลาอเนกประสงคบา นโปง 1.4.8) ตําบลหนองแหยง มีที่ต้ังศูนย ณ ศาลาอเนกประสงคบานแมฮักพัฒนา เฉลิมพระเกยี รติ 1.4.9) ตาํ บลแมแฝก มีที่ต้ังศูนย ณ โรงเรยี นบา นหว ยแกว 1.4.10) ตําบลแมแฝกใหม มีท่ีต้ังศูนย ณ ศูนยปฏิบัติการปองกันแกไขปญหา หมอกควนั ไฟปา “จาระธรรม” ตําบลแมแ ฝกใหม 1.4.11) ตาํ บลปาไผ มีทต่ี ั้งศูนยฯ จํานวน 3 แหง ประกอบดวย 1) ศาลาอเนกประสงคขางอางเกบ็ น้ําหว ยโจ 2) จดุ เฝา ระวงั ไฟปาแนวเขตขอบปาชุมชน (1) 3) จดุ เฝา ระวังไฟปาแนวเขตขอบปาชุมชน (2) 1.4.12) ตาํ บลเมอื งเลน็ มีท่ีต้ังศูนย ณ ที่ทําการกํานนั ตําบลเมอื งเล็น

-5- 2) จดั ตง้ั ศนู ยรบั บรจิ าคสิ่งของ วัสดอุ ปุ กรณ และของใชจ ําเปน จัดชองทางในการรับบริจาค ในการทํางานของเจาหนาที่ตามมาตรการปองกันไฟปาฯ ประกอบการดําเนินการปองกันแกไขปญหาหมอกควันไฟปาและฝุนละอองขนาดเล็ก ประจําป พ.ศ.2564 ณ หอประชุมอําเภอสันทราย (ช้ัน 1) เพื่อระดมความรวมมือของทุกภาคสวนรวมกันบริจาควัสดุอุปกรณ และส่งิ ของที่จาํ เปนสําหรับใหช ดุ ปฏบิ ตั กิ ารดับไฟปา ระดับตําบล หมบู าน ไดนําไปใชปฏิบัติหนาที่ในหวงฤดูแลง ของป พ.ศ.2564 3) จดั ประชุมกาํ หนดแผนบริหารจัดการหวั หนาสวนราชการในพนื้ ท่ี และจัดประชุมกํานัน ผูใหญบานเปนเวทีในการเตรียมการเพื่อใหทุกภาคสวนไดเขามามี สวนรวมดําเนินการในสวนที่เกี่ยวของกับอํานาจหนาที่แตละฝาย โดยจัดต้ังศูนยปฏิบัติการแกไขปญหาหมอก ควันและไฟปาอําเภอ และท่ีประชุมไดสั่งการใหพ้ืนท่ีตําบลทุกตําบลกําหนดแผนปฏิบัติการปองกันและแกไข ปญหาหมอกควันและไฟปาระดับตําบลทุกพื้นที่ โดยอาศัยการมีสวนรวมของกํานัน ผูใหญบาน ฯลฯ องคกร ปกครองสวนทองถ่ิน เขามารวมกําหนดแผนงานและออกปฏิบัติการเพื่อรับมือกับปญหาหมอกควันและไฟปา กําหนดแผนงานโดยนําเอาขอมูลผลการดําเนินงานในหวงปที่ผานมาเปนตัวชี้วัดและกําหนดเปาหมาย โดย กาํ หนดมาตรการและแจง ใหหนว ยงานทกุ ภาคสวนนาํ ไปเปน แนวทางปฏิบตั ิ 4) กาํ หนดพ้นื ทแ่ี ละจดั แบงหนาที่ สําหรับการรับผิดชอบดูแลปองกันการเกิดไฟปาและจุดความรอน (Hot Spot) ของ หนว ยงานตางๆ ประกอบดวย 4.1) พ้ืนทชี่ มุ ชน ซงึ่ องคก รปกครองสวนทอ งถน่ิ เปน หนว ยงานรับผิดชอบ 4.2) พ้ืนที่เกษตรนอกเขตปาซึ่งสํานกั งานเกษตรอาํ เภอสนั ทรายเปนหนวยงานรับผิดชอบ 4.3) พ้ืนท่ีปฏิรูปท่ีดิน (สปก.) ซึ่งสํานักงานปฏิรูปที่ดินจังหวัดเชียงใหมเปนหนวยงาน รับผิดชอบ 4.4) พน้ื ทร่ี มิ ทางหลวงแผน ดิน และทางหลวงชนบท ซ่ึงแขวงทางหลวงเชียงใหมที่ 2 และ ทางหลวงชนบทจังหวัดเชยี งใหมเปนหนวยงานรบั ผดิ ชอบ 4.5) พื้นท่ีปาสงวนแหงชาติ ปาสันทราย ตําบลแมแฝกใหม โดยเฉพาะพื้นที่ที่ถูกกันไว สําหรับการฝก ซอ มทางยุทธวิธี ซงึ่ กองบิน 41 เปนหนวยงานรบั ผดิ ชอบ 4.6) พ้ืนท่ีปาสงวนแหงชาติ ปาสันทราย พ้ืนที่เตรียมการประกาศเปนอุทยานนํ้าพุเจ็ดสี รวมท้ังพืน้ ทีเ่ กษตรในเขตพ้ืนท่ีขางตน ซงึ่ หนวยปองกันและพฒั นาปา ไมสนั ทรายเปน หนวยงานรบั ผิดชอบ 5) แตงต้ังชุดปฏิบัติการเคลื่อนที่เร็วปฏิบัติหนาที่สนับสนุนการปองกันแกไขปญหาไฟปา หมอกควนั และฝุน ละอองขนาดเลก็ (PM2.5) เพ่ือรวมตรวจตราการลักลอบทําลายปาไมและทรัพยากรธรรมชาติ การเผาในพื้นที่ ปาสงวนแหงชาติ ปาอนุรักษ รวมกับเจาหนาท่ีสังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม พื้นที่ สปก. พ้ืนที่การเกษตร พ้ืนที่ชุมชน และพื้นที่ริมทางหลวงทุกประเภทตามที่ไดรับการรองขอรับการสนับสนุนในทันที ที่ไดรับแจง โดยใหเตรียมความพรอม ณ ท่ีตั้ง ตลอด 24 ช่ัวโมงของทุกวัน ต้ังแตวันที่ 1 มกราคม 2564 เปนตนไป

-6- 6) ลงนามในบันทกึ ขอ ตกลง (MOU) บันทึกขอตกลง (MOU) วาดวยความรวมมือปองกันแกไขปญหาไฟปา หมอกควัน และ ฝุนละอองขนาดเลก็ (PM 2.5) ป 2564 ระหวา งวันท่ี 6-7 มกราคม 2564 ระหวางสวนราชการ รัฐวิสาหกิจ องคกรปกครองสวนทองถิ่น กํานัน ผูใหญบาน ฯลฯ เพื่อสนับสนุนการดําเนินงานตามมาตรการปองกันแกไข ปญ หาหมอกควันไฟปา และฝุน ละอองขนาดเล็ก ป พ.ศ.2564 โดยทกุ หนว ยงานประสานความรวมมือระหวาง กันและสนับสนุนการดําเนินงาน ตลอดจนติดตามประเมินผล ตามบันทึกขอตกลง (MOU) ใหเกิดประโยชน สงู สุดอยา งตอเนอื่ ง จาํ นวน 8 มาตรการ 7) แตงต้งั และมอบหมายหนาทีใ่ หแกผ เู ขาปาหาของปา รว มเปนชดุ ปฏบิ ัตกิ ารไฟปา มอบหมายองคกรปกครองสวนทองถ่ิน รวมกับกํานัน ผูใหญบาน ประจําทองที่ นํารายช่ือ บุคคลผูเขา ปาเพอ่ื หาของปา แตง ตั้งเปนผูชวยเหลือเจาพนักงาน ในการปฏิบัติหนาท่ีชุดปฏิบัติการลาดตระเวน ทําแนวกันไฟ และดับไฟปาประจําหมูบาน พ้ืนท่ี 5 ตําบล หวงระยะเวลาปฏิบัติหนาที่ต้ังแตเดือนมกราคม- พฤษภาคม 2564 จํานวน 224 คน 8) จดั ตง้ั Safety Zone สถานที่พักผอนปลอดมลพิษ จัดต้ังสถานทพ่ี กั ผอ นปลอดมลพษิ (Safety Zone) หองสะอาดปราศจากเชื้อโรค (Clean Room) และหองปลอดฝุนละอองขนาดเล็ก (Smog Safety Zone) ภายใตมาตรการเฝาระวัง ปองกันและ ควบคุมการแพรระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) สําหรับใหประชาชนโดยเฉพาะผูปวย โรคทางเดินหายใจ เด็ก ผูสูงอายุ ผูปวย และหญิงมีครรภ ไดเขาไปผอนคลายเพื่อหลบเล่ียงฝุนควัน โดย จดั เตรียมสิง่ อาํ นวยความสะดวกไวใหบริการ เชน โตะ เกาอี้ นํ้าดื่มสะอาด หองน้ํา รองรับผูที่มาใชพื้นท่ีสําหรับ พกั ผอนโดยใหบ รกิ ารโดยไมค ิดมูลคา และประชาสัมพันธประชาชนในพ้ืนท่ีไดรับทราบโดยท่ัวถึง จํานวนทั้งส้ิน 23 แหง ในพื้นท่ี 12 ตาํ บล สามารถรองรับผใู ชบ รกิ ารไดจ ํานวน 1,170 ราย ประกอบดวย 8.1) ตําบลสนั ทรายหลวง 8.1.1) หอประชุมอําเภอสันทราย รองรบั ผูมาใชบรกิ ารจํานวน 30 คน 8.1.2) หอ งประชุมอาคารผูสูงอายุ ช้ัน 1 เทศบาลตําบลสันทรายหลวง รองรับผูมา ใชบริการจํานวน 100 คน 8.1.3) หองประชมุ อาคาร อสม. ชั้น 2 เทศบาลตําบลสันทรายหลวง รองรับผูมาใช บริการจาํ นวน 100 คน 8.1.4) โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานทอ รองรับผูมาใชบริการจํานวน 75 คน 8.2) ตาํ บลสันทรายนอ ย 8.2.1) โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานสันคะยอม รองรับผูมาใชบริการ จาํ นวน 60 คน 8.3) ตาํ บลสนั พระเนตร 8.3.1) โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานสันพระเนตร รองรับผูมาใชบริการ จาํ นวน 50 คน 8.4) ตาํ บลสันนาเมง็ 8.4.1) ศูนยส าธารณสุขชุมชนบา นสันนาเม็ง รองรับผูม าใชบริการจํานวน 80 คน

10 คน -7- จาํ นวน 60 คน 8.5) ตําบลสนั ปา เปา 8.5.1) หองประชุมเทศบาลตําบลสันปาเปา รองรับผูมาใชบ ริการจาํ นวน 30 คน 100 คน 8.5.2) โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานปากาง รองรับผูมาใชบริการจํานวน จํานวน 40 คน 8.6) ตําบลหนองจอม จํานวน 40 คน 8.6.1) หอ งประชุมเทศบาลตําบลหนองจอ ม รองรบั ผมู าใชบ ริการจํานวน 150 คน 20 คน 8.6.2) โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานหนองไคร รองรับผูมาใชบริการ จาํ นวน 10 คน จํานวน 10 คน 8.7) ตําบลหนองหาร จํานวน 40 คน 8.7.1) โรงพยาบาลสนั ทราย รองรับผมู าใชบ ริการจาํ นวน 200 คน 50 คน 8.7.2) หอ งประชมุ เทศบาลตาํ บลหนองหาร รองรบั ผูม าใชบ รกิ ารจาํ นวน 30 คน 8.8) ตาํ บลหนองแหยง 8.8.1) โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานรองเม็ง รองรับผูมาใชบริการจํานวน 8.8.2) โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานแมฮักพัฒนา รองรับผูมาใชบริการ 8.8.3) หอ งประชุมเทศบาลตําบลหนองแหยง รองรบั ผูมาใชบรกิ ารจํานวน 50 คน 8.9) ตาํ บลแมแ ฝก 8.9.1) หองประชุมเทศบาลตําบลแมแ ฝก รองรับผมู าใชบ ริการจาํ นวน 15 คน 8.9.2) โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานหนองมะจับ รองรับผูมาใชบริการ 8.9.3) โรงพยาบาลสง เสริมสุขภาพตําบลบานรมหลวง รองรับผูมาใชบริการจํานวน 8.10) ตาํ บลแมแ ฝกใหม 8.10.1) โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานเจดียแมครัว รองรับผูมาใชบริการ 8.11) ตาํ บลปา ไผ 8.11.1) โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานปาเหมือด รองรับผูมาใชบริการ 8.11.2) โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบลบานศรีบุญเรือง รองรับผูมาใชบริการ 8.12) ตาํ บลเมืองเล็น 8.12.1) โรงพยาบาลสง เสริมสุขภาพตาํ บลบา นเมอื งวะ รองรับผมู าใชบริการจํานวน

-8- 9) จัดตัง้ WAR ROOM ระดับอําเภอ จัดตง้ั ศนู ยบริหารจัดการขอมูล (WAR ROOM) ในการบริหารจัดการขอมูลการเกิดไฟปา จากจุดความรอนที่ตรวจพบจากดาวเทียม VIIRS รวมทั้งการตรวจวัดคุณภาพอากาศสําหรับการแจงเตือน ประชาชน เปนรายวัน เพ่ือมอบหมายหนวยงานรับผิดชอบเรงดําเนินการแกไขปญหาใหสําเร็จลุลวงไปโดยเร็ว โดยใชระบบการสื่อสารทัง้ ทางวิทยุสอ่ื สาร ทางไลน หรอื ชองทางตางๆ ใหครอบคลุม 10) ถือปฏิบัติตามมาตรการแนวทางการปองกันและแกไขปญหาไฟปาหมอกควันและฝุน ละอองขนาดเลก็ อยางเขมขนตอเน่ือง 11) กาํ นัน ผใู หญบ า น องคก รปกครองสว นทองถน่ิ คณะกรรมการหมบู าน/ชุมชน รับผิดชอบ ติดตาม และบูรณาการแกไขปญหาไฟปา หมอกควัน และฝุนละอองขนาดเล็กกับหนวยงานตางๆ อยางใกลชิด สอดสอง ตักเตือน หามปรามผูที่จุดไฟเผาเศษวัสดุการเกษตรโดยเฉพาะเขตรอยตอระหวางชุมชนกับเขตปาไม โดยใชม าตรการทางกฎหมายเครงครัดตอผลู ักลอบเผาปา 12) เผยแพรประชาสัมพันธขอมูลขาวสารในทุกชองทาง เชน เสียงตามสายประจําหมูบาน ชุมชน วิทยุโทรทัศนทองถ่ิน รถกระจายเสียงเคลื่อนที่ ในการชี้แจงทําความเขาใจการหามเผาปา หามเผาเศษ วสั ดทุ างการเกษตร การจับกุมผลู ักลอบเผาปา เพ่ือใหประชาชนตระหนักถึงอันตราย ผลกระทบของการเผาปา เผาเศษวัสดุเกษตร เพือ่ ใหเ กิดความรวมมือในการแกไขปญ หาไฟปา หมอกควนั และฝุนละอองขนาดเลก็ 13) เตรยี มดําเนนิ การหากเกิดสถานการณไฟปา หมอกควนั และฝุนละอองขนาดเลก็ ในพนื้ ท่ี ๑) สรางการรับรูใหกับประชาชนทราบสถานการณไฟปา หมอกควัน และฝุนละออง ขนาดเลก็ และคาํ แนะนาํ วธิ ีการปฏิบัติตนในการดแู ลรักษาสขุ ภาพของตนเอง ๒) สรางการมีสวนรวมและปลูกจิตสํานึกประชาชนในการแกไขปญหาไฟปา หมอก ควัน และฝุนละอองขนาดเล็ก โดยการไมเพิ่มปริมาณหมอกควันในอากาศ อาทิ หามเผาขยะ เศษใบไม กิ่งไม หรือเผาเศษวัสดุทางการเกษตร และสนับสนุนการนําเศษวัสดุทางการเกษตรไปแปรรูปเพื่อใชประโยชน เชน การทาํ ปุยหมัก การผลิตพลงั งานทดแทน ๓) โรงพยาบาลชมุ ชน โรงพยาบาลสงเสริมสุขภาพตําบล องคกรปกครองสวนทองถิ่น แจกจา ยหนา กากอนามัยใหแกประชาชนในพ้ืนทท่ี ี่ไดร ับผลกระทบ ๔) องคกรปกครองสวนทองถ่ินสนับสนุนรถฉีดพนละอองน้ําแรงดันสูงฉีดพนละออง นํ้าเพ่ือลดปญหาหมอกควันและเพิ่มความชุมช้ืนในอากาศและดําเนินการตามแผนเผชิญเหตุหากเกิด สถานการณไฟปา หมอกควนั และฝุนละอองขนาดเล็กรนุ แรงอยา งตอ เนอื่ ง 14) วางแผนบริหารจัดการเช้ือเพลิงในพ้ืนท่ีการเกษตรตามสภาพที่แทจริง เพ่ือเปนการลด เชื้อเพลิงในพ้ืนท่ีการเกษตรที่เปนสาเหตุของการเกิดหมอกควันและไฟปา ตามที่จังหวัดเชียงใหมกําหนดเขต ควบคุมการเผาระดับโซนอําเภอ โดยอําเภอโซนใตจะทําการชิงเผาหวงเดือนมกราคม-กุมภาพันธ 2564 สําหรับอําเภอโซนเหนือ จะทําการชิงเผาในหวงเดือนมีนาคม-เมษายน 2564 โดยใหจัดสงรายละเอียดให ศูนยฯ จงั หวดั พจิ ารณาอนุมตั ิกอ นทกุ ครัง้ โดยในการบรหิ ารจัดการเช้ือเพลิงขางตน ศูนยฯ จังหวัดอาจสั่งชะลอ ไดหากสภาพอากาศไมดี และจะมีระบบการแจงเตือนประชาชนเก่ียวกับสภาพอากาศปจจุบัน โดยจะมีการ ประเมินสถานการณลว งหนา 3 วัน 15) หมูบาน กําหนดใหมีแผนการปฏิบัติงานปองกันแกไขปญหาไฟปา หมอกควัน และฝุน ละอองขนาดเล็กในระดับหมบู า น และแผนฯ รองรบั งบประมาณสนบั สนนุ จากองคการบริหารสว นจงั หวัด

-9- 16) จัดใหมีระบบการสื่อสารท้ังทางวิทยุสื่อสาร ทางไลน หรือชองทางตางๆ ระหวางศูนยฯ ไฟปาระดับอําเภอ ตําบล หมบู าน ศูนยฯ เทศบาล ทุกแหง จะจัดใหมีเจาหนาท่ีอยูเวรประจําศูนยฯ ตลอด 24 ช่ัวโมง มีการเชื่อมโยงการทาํ งานของคณะทาํ งานไฟปาระดับอาํ เภอ ตาํ บล หมบู าน ใหสามารถปฏิบัตไิ ดจรงิ 17) บูรณาการสวนราชการ ประชาชน กรรมการหมูบาน ลงพื้นท่ีดวยตนเองตามแนวทางที่ จังหวัดสั่งการโดยเครงครัด โดยผูวาราชการจังหวัดจะตรวจติดตามการทํางานในระดับอําเภอ ตําบล หมูบาน อยางตอ เน่อื ง สมุ ตรวจลงพืน้ ท่ีติดตามงานในระดบั ตาํ บล หมบู าน 18) กําหนดตัวชี้วัด และจัดระบบการนําผลการปฏิบัติงานปองกันแกไขปญหาไฟปาหมอก ควันและฝุนละอองขนาดเลก็ (PM2.5) ของหนว ยงานตางๆ ในระดบั อาํ เภอ องคก รปกครองสวนทองถ่ิน กํานัน ผูใหญบาน ฯลฯ มาประกอบการพิจารณาการใหรางวัลและการพิจารณาความดีความชอบและเงินโบนัส ประจําป 3.2 มาตรการรับมอื 3.2.1 กํานัน ผูใหญบาน องคกรปกครองสวนทองถิ่น คณะกรรมการหมูบาน จัดแบงพ้ืนท่ี เปน ตาํ บลตามคาํ ส่งั อาํ เภอเพ่อื กาํ กบั ควบคุมการปอ งกันและแกไ ขปญ หาไฟปา หมอกควัน และฝุนละอองขนาด เล็ก ๒ ระดับ คอื ๑) ดาํ เนนิ มาตรการโครงการเพ่ือใหเ กิดผลสัมฤทธิ์ ๑.๑) มาตรการท่ัวไป : บูรณาการปฏิบัติงานตามนโยบายรัฐบาล ควบคูกับการ ดาํ เนนิ งานตามมาตรการปองกนั แกไขปญหาไฟปา หมอกควัน และฝุนละอองขนาดเล็ก ป 2564 โดยใชกลไก การดําเนินงานตามเวทปี ระชาคมหมูบา น ใหด ําเนนิ การตามแนวทางปองกันแกไขปญหาไฟปา หมอกควัน และ ฝุนละอองขนาดเล็กท่ีสอดคลองกับสภาพปญหาและความตองการของหมูบาน การปองกันการเผาหาของปา โครงการที่เก่ียวของกับการแกไขปญหาหมอกควันและไฟปา อาทิ โครงการปรับปรุงซอมแซมระบบประปา หมูบานจากความตองการของประชาชนในหมูบาน การกําหนดนวัตกรรมวิเคราะหสาเหตุการเผา การสราง ความรวมมือภายใตระบบ “Single Command” ผานศูนยสั่งการอําเภอสันทราย และนําทฤษฏีควบคุม คุณภาพ (Deming Cycle) ตามกระบวนการ PDCA มาปรบั ใชในขน้ั ตอนดาํ เนนิ การดังนี้ 1.1.1) บริหารจัดการขอมูลสถิติการเกิดเหตุไฟปาโดยการวิเคราะหถึงจุด ความรอน (Hot Spot) ยอนหลัง 1.1.2) ใชก ลไกเวทีประชาคมหมูบ า น ครงั้ ท่ี 1 วิเคราะหจุดออนดําเนินงาน ปอ งกนั แกไ ขปญ หาไฟปา หมอกควนั และฝุนละอองขนาดเล็กในหมูบา น 1.1.3) กําหนดมาตรการแกไขลงลกึ รายละเอยี ดระดับหมบู าน 1.1.4) กําหนดคา เปา หมายการเกดิ จดุ ความรอ นจากไฟปา 1.1.5) ใชกลไกประชารัฐหมูบานในการจัดเวทีประชาคมหมูบานคร้ังที่ ๒ แจง มาตรการตามประกาศจงั หวัดเชยี งใหม/ ขอ กฎหมายแกประชาชน 1.1.6) จัดโครงสรางบุคลากร มอบหมายภารกิจจิตอาสา จัดตั้งศูนย ปฏิบัติการปองกันแกไขปญหาไฟปา หมอกควัน และฝุนละอองขนาดเล็กอําเภอ ตําบล หมูบาน ทุกภาคสวน เปนภาคีการทํางานภายในศนู ยฯ 1.1.7) กําหนดแผนงานปองกันแกไขปญหาไฟปาจําแนกรายพ้ืนที่เส่ียงตอ การเกิดไฟปา 1.1.8) ซักซอ มหนวยงานบงั คับใชกฎหมายจําแนกรายพื้นที่ปา สวนแหงชาติ พน้ื ทปี่ า อนุรกั ษ, พื้นท่ีชมุ ชน, พ้ืนทเี่ กษตรกรรม, พื้นท่ีรมิ ทางหลวง, พนื้ ที่ สปก.

- 10 - 1.1.9) กําหนดเปาประ สงคและ ตัวชี้วัดการปฏิบัติงาน ตามระ เบียบ กระทรวงมหาดไทย วาดว ยหลักเกณฑและวธิ กี ารประเมนิ ผลการปฏบิ ตั ิหนา ท่ีของผใู หญบา น พ.ศ.๒๕๕๙ 1.1.10) จัดตั้งชุดปฏิบัติการเคล่ือนที่เร็วลาดตระเวนไฟปาและปฏิบัติการจิตวิทยา ผกู ระทําผิดพืน้ ทเ่ี สี่ยงเผา 1.1.11) จดั ต้งั ชดุ ปฏบิ ัตกิ ารเฝาระวงั ลาดตระเวนและเผชิญเหตุดบั ไฟปา ทุกหมูบ า น 1.1.12) เผชิญเหตุตามแผนงานปองกนั แกไขปญ หา ๔ มาตรการ 1.1.13) ใชกลไกเวทีประชาคมหมูบาน ปรับแนวความคิดเพื่อการมีสวนรวม สนับสนุนการดาํ เนินงานตามแผนงาน 1.1.14) ประเมนิ จุดความรอ นรายวนั ใหท ราบสาเหตกุ ารเกิดไฟปา 1.1.15) จับกุมผูลักลอบเผาปาและตรวจยึดพื้นท่ีถูกเผาไหมที่ตรวจพบจาก ดาวเทียมโดยเฉพาะในพ้ืนทเี่ ขตปาอนรุ ักษและปาสงวนแหงชาติ 1.1.16) ศูนยส่ังการอําเภอสันทรายใชทฤษฏีควบคุมคุณภาพ (Deming Cycle) ตามกระบวนการ PDCA ปรบั แผนการทาํ งานรายวนั และแจงทุกภาคสว นในอําเภอถอื ปฏิบตั ิ 1.1.17) จัดสรา งฝายพนื้ ทตี่ นน้าํ ใหช ุม ชน้ื ปองกันไฟปาและปอ งกนั ปญ หาภยั แลง 1.1.18) ประมวลและวิเคราะหขอ มูลจําแนกรายพ้นื ทตี่ ําบล หมูบานที่เกดิ ไฟปา 1.1.19) ใชกลไกเวทีประชาคมหมูบาน นําผลวิเคราะหขอมูลในหมูบานมากําหนด มาตรการรบั มือไฟปาเพ่ือสรางความย่ังยนื ในอนาคต ๑.2) มาตรการเฉพาะระดับหมูบาน : ศูนยปฏิบัติการปองกันแกไขปญหาไฟปา หมอกควัน และฝุนละอองขนาดเล็กอําเภอ วิเคราะหและจําแนกสภาพปญหารายหมูบาน “รูเขา รูเรา รูคน รูพ ืน้ ท่ี” ประกอบดว ย 1.2.1) จําแนกบุคคล ปรับวิถีชีวิตประชาชนใหเขากับนโยบายของราชการ ลงพ้ืนที่ เพ่ือประชาสัมพันธประชาชนใหมีความเขาใจมาตรการของภาครัฐ สรางความรับผิดชอบแกผูนําหมูบาน จําแนกประเภทประชาชนเปน ๒ ระดับ คือ ระดับท่ีสามารถรับรูและใหความรวมมือ และระดับที่ตองใช มาตรการทางกฎหมายเขาไปดาํ เนนิ การ 1.2.2) จําแนกพื้นที่ จัดเวรยามเฝาระวังคอยเหตุประจําหมูบาน ปฏิบัติการดาน จิตวทิ ยามวลชน และจัดชดุ ปฏิบตั ิการลาดตระเวนปอ งกันการลักลอบเผาปาในพื้นทห่ี มบู า นเปาหมาย 1.2.3) ผูใหญบานจัดประชุมประชาคมหมูบานแจงประกาศจังหวัดเชียงใหมให ประชาชนในหมูบ านทราบ 1.2.4) สรางการมีสวนรวมของจิตอาสาฯ ประชาชน พลังมวลชน ฯลฯ โดยรวมกัน จัดทาํ แนวกันไฟในพ้ืนทเ่ี สยี่ งตอ การเกิดไฟปาและพืน้ ทเี่ กดิ ไฟปาซํ้าซาก 1.2.5) กําหนดการจัดการเชื้อเพลิงพื้นท่ีทําการเกษตรโดยควบคุมการจัดการ เชื้อเพลิงใหเ ปน ระบบและถูกตอ งตามหลักวิชาการ 1.2.6) มอบหมายภารกจิ จติ อาสา กลุม พลังมวลชน ๒๕ ตาสปั ปะรดหมบู า น เปนชุด ลาดตระเวนปองกนั ไฟปา 1.2.7) มอบหมายผูรับผิดชอบในหมูบาน นําจิตอาสา กลุมพลังมวลชน ๒๕ ตา สปั ปะรดหมบู าน ทําหนาทตี่ รวจลาดตระเวนไฟโดยหาพ้ืนที่บริเวณที่มองเห็นไดโดยรอบหมูบาน ตรวจไฟปาใน เขตหมบู าน วันละ 2 ชวงเวลา พรอ มถา ยภาพการทํางานของแตละคนตอวนั ไวเปนหลกั ฐาน

- 11 - ชุดที่ มอบหมาย หนาท่ีสอดสอง/ลาดตระเวน/ตรวจไฟปา หว งเวลาลาดตระเวน ๑ ผใู หญบ าน เดือนมกราคม-พฤษภาคม ชวงที่ ๑ เวลา ๑๒.๓๐ น. (หัวหนาชดุ ) ชวงท่ี 2 เวลา ๒๐.0๐ น. ๒ ผูชว ยผใู หญบาน คนท่ี ๑ เดือนมกราคม-พฤษภาคม ชว งที่ ๑ เวลา ๑๒.๓๐ น. (หัวหนา ชดุ ) ชว งที่ 2 เวลา ๒๐.0๐ น. ๓ ผูชว ยผูใหญบา น คนท่ี ๒ เดือนมกราคม-พฤษภาคม ชวงที่ ๑ เวลา ๑๒.๓๐ น. (หัวหนา ชุด) ชว งท่ี 2 เวลา ๒๐.0๐ น. 1.2.8) กรณีหากตรวจพบการเกิดไฟปา จิตอาสาดับไฟปาและกลุมพลังมวลชน อาสาสมัคร ๒๕ ตาสปั ปะรดหมูบานทห่ี มบู านไดทําการจัดชุดลาดตระเวนเตรียมรับเหตุการณ รีบเขาไปทําการ ดับไฟปา ในทนั ที 3.3 มาตรการสรา งความยั่งยนื 3.3.1 สวนราชการสังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม สงเสริมการปลูกปา ในพ้นื ท่ปี าที่ถูกเผาไหม 3.3.2 องคก รปกครองสวนทองถนิ่ สง เสริมนโยบายปลกู กลา ไมใหแ กช มุ ชน 3.3.3 สวนราชการสังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอม รวมกับองคกร ปกครองสว นทองถนิ่ และเครือขา ยองคกรชมุ ชนจดั ทําฝายชะลอนา้ํ เพื่อเพิ่มความชมุ ชีน้ ใหแ กพ ้ืนท่ตี น นํา้ 3.3.4 จัดการประชุมถอดบทเรียนการปองกันแกไขปญหาไฟปาหมอกควันและฝุนละออง ขนาดเล็กในหวงปท ี่ผา นมา สําหรบั เตรียมการรบั มอื ในหวงปต อไป 4. ปจ จยั แหง ความสาํ เร็จในการปองกันและแกไขปญหาหมอกควนั และไฟปา บูรณาการความรวมมือในการสรางความย่ังยืนในการแกไขปญหาไฟปา หมอกควัน และฝุนละออง ขนาดเล็กในพื้นท่ีอําเภอ โดยวางแผน อํานวยการ ประสานงานกับทุกภาคสวนในพื้นที่แบบบูรณาการ นําภาค ราชการ ภาคเอกชน และภาคประชาชนเขามารวมรับรูปญหา สรางความเขาใจ รวมดําเนินการปองกันและ แกไ ขปญหาหมอกควนั และไฟปาในพ้ืนท่ี ดงั น้ี 4.1 ภาคราชการ จดั ตัง้ ศนู ยป ฏบิ ตั กิ ารเพอื่ ปอ งกันและแกไขปญหาในพ้ืนที่ตามคําสั่งจังหวัดเชียงใหม และไดนํานโยบายและแนวทางในการแกไขปญหารวมทั้งผลการศึกษาทางดานวิชาการ และอาศัยความรวมมือ ในการแสวงหาขอมูลถึงสาเหตุที่แทจริงที่กอใหเกิดปญหาหมอกควันและไฟปาในพื้นที่อําเภอจากผูนําชุมชน กํานัน ผูใหญบาน ฯลฯ ที่เปนผูอยูใกลชิดกับประชาชนและมีเครือขายครอบคลุมมากที่สุด เมื่อนําปจจัยทุก อยางมาผนวกรวมกันจะสามารถนําขอมูลมากําหนดเปนแนวทาง แผนงาน โครงการ เพื่อเตรียมการในการ ปอ งกันและแกไขปญ หา เพือ่ ใหเกิดผลสัมฤทธ์ิ อยางมีประสทิ ธิภาพภายใตการบริหารจัดการที่ชัดเจนไมซ้ําซอน ของระบบ Single Command ที่มีนายอําเภอเปนผูอํานวยการสั่งการในพื้นที่ โดยการบริหารจัดการพ้ืนท่ี ตามแนวคดิ ผูจดั การ/ผูรบั ผิดชอบประจาํ พ้ืนที่ (Area Maneger) 4.2 ภาคเอกชน จดั ประชุมหารอื ทุกภาคสว นถึงสาเหตขุ องปญ หาหมอกควันและไฟปาทีแ่ ทจ ริง

- 12 - 4.3 ภาคประชาชน หลักการทรงงานพระราชทาน “เขาใจ เขาถึง และพัฒนา” เปนแนวทางในการ ดําเนินการแกไขปญหาไฟปา หมอกควัน และฝุนละอองขนาดเล็ก โดยใชเครือขายบูรณาการนําโดยกํานัน ผูใหญบาน ฯลฯ คณะกรรมการหมูบาน และองคกรปกครองสวนทองถ่ินในพ้ืนที่โดยแผนการแกไขปญหา ในระยะยาว รวมสรางความเขาใจ และปรับเปลย่ี นวธิ คี ิดของประชาชน โดยเร่ิมกระบวนการปรับเปล่ียนวิธีการ กําจัดเศษวัชพืช วางแผนการปองกันและแกไขปญหาในระยะสั้น คือ การเขาไปกํากับควบคุมและบริหาร จดั การพื้นทเ่ี พือ่ เปน การบริหารจดั การลดเชอื้ เพลิง (ชงิ เผา) โดยกาํ หนดมาตรการ ดงั น้ี 4.๓.๑) ภายในพื้นที่ควบคุมไฟปา เมื่อมีความจําเปนตองกําจัดวัชพืชในพ้ืนที่ทํากิน ให เกษตรกร/ประชาชน “ขออนญุ าต” กาํ นนั ผใู หญบาน ในเขตปกครองทองทก่ี อ นดาํ เนินการทุกคร้ัง 4.๓.๒) ดําเนนิ การ “จัดทําแนวกนั ไฟ” ควบคุมมใิ หล กุ ลามไปยังพน้ื ทอ่ี ่ืน 4.๓.๓) หากเกษตรกร/ประชาชนผใู ดไมแจงขออนุญาต หรือขออนุญาตแตไมจัดทําแนวกันไฟ จนเกดิ เหตไุ ฟไหมลุกลามไปยงั ทอ่ี ่นื ใหก าํ นนั ผใู หญบาน “แจง ความดาํ เนินคดีตามกฎหมาย” 4.3.4) หากพบเห็นไฟไหมปาใหผูนําหมูบานและประชาชนในหมูบานชวยกันดับไฟ เพ่ือ “ไมใ หไฟขยายออกเปนวงกวาง” 4.3.๕) หากเกิดไฟปารุนแรงใหแจงหนวยงานและเจาหนาที่ไฟปาใกลที่สุด เปน “มาเร็ว” เพือ่ ความรวดเร็วในการระงับเหตุ 4.3.๖) กํานัน ผูใหญบาน ผูชวยผูใหญบาน สารวัตรกํานัน สมาชิกองคกรปกครองสวน ทองถ่นิ ใหถ อื “เปนหนา ท่ี” สอดสอ งดแู ลใหร าษฎรในทอ งทปี่ ฏิบัตติ ามโดยเขมงวด 4.๓.๗) สวนราชการทกุ ภาคสวนรณรงคประชาสัมพนั ธ สรา งความเขา ใจ สรางความตระหนัก รู “สํานกึ รกั บา นเกดิ ” ใหแกประชาชน 4.๓.๘) สรา งความเขา ใจแกประชาชนดวยหลักการ “ระเบดิ จากขา งใน” 4.๓.๙) จัดทําขอมูลพ้ืนที่เพาะปลูกเพื่อสงเจาหนาที่เขาดูแลตั้งแตหวงตนปปฏิทิน และแกไข ปญ หาไฟปา “จดุ รอยตอระหวางเขต” อําเภอ ตําบล หมูบ า น 4.๓.๑๐) ผูใหญบานและสมาชิกสภาองคกรปกครองสวนทองถิ่น “ควบคุม ดูแลหลังการ จัดการเชอ้ื เพลงิ ” จนกวา จะดาํ เนินการเสรจ็ สิน้ 4.๓.๑๑) เนน “ส่ังใชชุดรักษาความปลอดภัยหมูบาน อาสาสมัครปองกันภัยฝายพลเรือน และจิตอาสาภยั พบิ ตั ิ” ในทกุ พื้นท่ี 4.๓.๑๒) จัดต้งั “งบประมาณองคก รปกครองสว นทอ งถิ่น” สําหรับชุดปฏิบัติการเคล่ือนที่เร็ว ลาดตระเวนตามจุดเสี่ยงการเกิดไฟปา ในพนื้ ที่ 4.๓.๑๓) สราง “เครอื ขา ยความรวมมอื ” ควบคมุ ไฟปาในทอ งที่ 4.๓.๑๔) จัดทํา “แผนชุมชน” ท่ีมีเน้ือหาเก่ียวกับการปองกันและการจัดการไฟปาของแตละ หมูบา น 4.๓.๑๕) ใชห ลักการ “หลักการคนอยกู ับปา” อยางย่งั ยนื 4.๓.๑6) บังคับใชกฎหมายโดยการสรางความเขาใจใหประชาชนปฏิบัติตามกฎของชุมชน อยา งเครง ครดั หากไมป ฏิบตั ติ าม ตอ งมี “การบงั คับใชก ฎหมาย” เปนข้นั ตอนสดุ ทาย ……………………………….