แผนการเรียนรู้ วิชา มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ หน่วยที่ 5

แผนการจัดการเรียนรู้ รหัสวิชา 20104 - 2008 รายวิชา มอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลับ หน่วยที่ 5 มอเตอร์ยูนิเวอร์แซล จัดทำโดย นายเอกชัย เทพสุริยะ แผนกวิชาช่างไฟฟ้ากำลัง วิทยาลัยเทคนิคเวียงป่าเป้า สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา

23 แผนการจดั การเรยี นรู้ หน่วยที่ 5 จานวน 5 ชั่วโมง สัปดาหท์ ี่ 11 ชือ่ วิชา มอเตอร์ไฟฟา้ กระแสสลบั ชอ่ื หน่วย มอเตอรย์ นู ิเวอร์แซล ชอื่ เร่ือง มอเตอรย์ ูนิเวอร์แซล 1. สาระสาคัญ 5.1 ส่วนประกอบที่สาคัญของมอเตอร์ยูนิเวอรแ์ ซล 5.2 หลกั การทางานของมอเตอร์ยนู ิเวอรแ์ ซล 5.3 การกลบั ทิศทางการหมุนของมอเตอร์ยูนเิ วอรแ์ ซล 5.4 การควบคุมความเร็วของมอเตอร์ยนู เิ วอร์แซล 5.5 สาเหตุการขดั ข้องของมอเตอร์ยูนิเวอร์แซล 2. สมรรถนะและเกณฑก์ ารปฏบิ ตั ิงานประจาหน่วย 2.1 สมรรถนะประจาหน่วย 1. ประกอบมอเตอรแ์ ละการทดสอบมอเตอร์ 2.2 เกณฑก์ ารปฏิบัติงานประจาหน่วย 1. อาบวารน์ ชิ โครงมอเตอรไ์ ด้ 2. ประกอบมอเตอร์ ได้ 3. ทดสอบมอเตอรแ์ ละการกลบั ทศิ ทางหมุนมอเตอร์ได้ 3. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ประจาหนว่ ย 3.1 จดุ ประสงค์ทว่ั ไป 1. แสดงความรเู้ กยี่ วกบั มอเตอรย์ นู เิ วอร์แซล 3.2 จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม 1. บอกส่วนประกอบของมอเตอรย์ นู เิ วอร์แซลได้ 2. อธบิ ายหลักการทางานของมอเตอรย์ ูนเิ วอรแ์ ซลได้ 3. อธบิ ายวิธกี ารกลบั ทศิ ทางการหมุนของมอเตอรย์ ูนเิ วอร์-แซลได้ 4. บอกวธิ ีการควบคมุ ความเร็วของมอเตอร์ยนู ิเวอรแ์ ซลได้ 5. อธบิ ายสาเหตกุ ารขดั ข้องของมอเตอรย์ นู เิ วอร์แซลได้ 4. สาระการเรยี นรู้ มอเตอร์ยูนิเวอร์แซล เป็นมอเตอร์ท่ีใช้กับไฟฟ้ากระแสตรงและไฟฟ้ากระแสสลับ ซ่ึงมอเตอร์ยูนิ เวอร์แซล ประกอบดว้ ย โครงสเตเตอร์ อารเ์ มเจอร์ ฝาครอบ และแปรงถ่าน ลักษณะของสเตเตอร์ออกแบบ เป็นขั้วแม่เหล็กแบบย่ืน มีขดลวดเมนพันบนแกนข้ัวแม่เหล็ก และอาร์เมเจอร์มีลักษณะเหมือนกับอาร์ เมเจอร์ของเครอ่ื งกลไฟฟ้ากระแสตรง วทิ ยาลัยเทคนิคเวียงปา่ เป้า สานกั งานคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา

24 หลักการทางานของมอเตอรย์ ูนิเวอร์แซลอาศัยผลของกระแสท่ีไหลผ่านขดลวดสนามแม่เหล็ก และขดลวดอาร์เมเจอร์ ซึ่งต่ออนุกรมกันทาให้เกิดขั้วแม่เหล็กระหว่างสเตเตอร์และโรเตอร์ ส่งผลให้เกิด แรงบิดจึงทาใหม้ อเตอรห์ มุน การกลับทิศทางการหมุนของมอเตอร์ยูนิเวอร์แซล ต้องปรับเปล่ียนทิศทางการไหลของ กระแสไฟฟา้ ในขดลวดสนามแม่เหลก็ หรอื ขดลวดอาร์เมเจอร์ การควบคุมความเร็วรอบของมอเตอรย์ นู ิเวอร์แซล มี 3 วิธี ดังน้ี 1. การใชต้ วั ต้านทานต่ออนุกรม 2. การลดหรือเพิ่มขดลวดสนามแมเ่ หลก็ 3. การใช้ตัวบังคบั 5. กิจกรรมการเรยี นรู้ 1. ครใู ห้นกั เรยี นทาแบบทดสอบกอ่ นเรียนหน่วยที่ 5 2. ครูตงั้ คาถามนาเข้าสูบ่ ทเรียน โดยใหน้ ักเรยี นชว่ ยกันคิดและหาคาตอบเกี่ยวกับอุปกรณ์ท่ใี ช้ 3. ครูสอนเน้ือหาสาระ (บรรยาย ถามตอบ สาธิต ฝกึ ปฏบิ ัต)ิ หวั ขอ้ 5.1 – 5.5 4. นักเรยี นลงมือปฏิบตั ิงานตามข้ันตอนในใบงานท่ี 1.5 (ตอ่ ) 5. ครูตรวจผลงานภาคปฏบิ ตั ิของนักเรยี น 6. ใหน้ กั เรียนทาความสะอาดเครอื่ งมอื อุปกรณ์ และบรเิ วณพนื้ ท่ีปฏิบตั ิงานใหเ้ รยี บรอ้ ย 7. นักเรยี นและครูรว่ มกันสรปุ บทเรยี น และผลการปฏบิ ัติงาน 8. นกั เรยี นทาแบบฝึกหัดทา้ ยหน่วยที่ 5 9. นักเรียนทาแบบทดสอบหลังเรียนหนว่ ยที่ 5 6. สือ่ และแหลง่ การเรียนรู้ 1. หนงั สือเรยี นมอเตอร์ไฟฟ้ากระแสสลบั 2. แบบทดสอบกอ่ นเรียน และหลงั เรียน 3. อินเตอร์เน็ต 7. หลักฐานการเรยี นรู้ ใบงานที่ 1.5 และแบบประเมิน 8. การวดั และประเมนิ ผล 8.1 เครือ่ งมือประเมนิ 1. แบบทดสอบกอ่ นเรียน (Pre–test) หนว่ ยที่ 5 2. แบบสังเกตการทางานกลุ่มและนาเสนอผลงานกลุ่ม 8.2 เกณฑ์การประเมนิ เกณฑ์ผา่ น 60% วิทยาลัยเทคนิคเวียงปา่ เป้า สานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา

25 9. บันทกึ ผลหลังการจัดการเรยี นรู้ 9.1 ข้อสรุปหลงั การจดั การเรียนรู้ 9.2 ปัญหาท่พี บ 9.3 แนวทางแก้ปัญหา วทิ ยาลัยเทคนิคเวียงป่าเป้า สานกั งานคณะกรรมการการอาชีวศกึ ษา