ppt. การบัญชีเบื้องต้น

ความร้เู บอ้ื งต้นเกี่ยวกบั การบัญชี

ความหมายของการบัญชี สมาคมนกั บญั ชีแห่งประเทศสหรัฐอเมรกิ า American Institute of Certified Public Accountants หรอื AICPA “การบัญชีเป็นศิลปะของการจดบันทึกรายการหรือเหตุการณ์ และรายการต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง กับการเงินไว้ในรูปของเงินตรา การจัดหมวดหมู่รายการเหล่าน้ัน การสรุปผล รวมทั้งการ ตคี วามหมาย ของผลน้นั ”

กระบวนการทางการบัญชี (The Accounting Process) มี 4 ข้นั ตอน ไดแ้ ก่ ขั้นตอนท่ี 1 การรวบรวมข้อมูล (Data gathering) ขั้นตอนที่ 2 การบันทกึ รายการ (Recording) ขน้ั ตอนที่ 3 การสรปุผล (Summarizing) ขั้นตอนที่ 4 การสอ่ื ข้อมลู เพอ่ื การตัดสนิ ใจ (Communicating)

การรวบรวมขอ้ มูล Data gathering เปน็ การรวบรวมข้อมูลและข้อเทจ็ จริงในรปู แบบของเอกสารและ จัดเก็บเข้าแฟ้ม โดยเรียงลาดับวันท่ีข้อมูลหรือรายการใดไม่มีเอกสาร เช่น ค่าใช้จ่ายที่ผู้รับเงินไม่สามารถออกหลักฐาน การรับเงินได เช่น ค่ารถ รับจ้าง คา่ จา้ งคนส่งเอกสาร ให้จัดทา ใบรับรองแทนใบสาคญั รบั เงิน

การบันทกึ รายการทเ่ี กดิ ขึน้ ประจาวัน (Recording) เปน็ การจดบันทึกรายการค้าเฉพาะที่สามารถตีค่าเป็นตัวเงินได้ โดย เรียงลาดับวันท่ี ท่ีเกิดรายการในสมุดบันทึกรายการขั้นต้นและผ่าน รายการไปสมุดบันทกึ รายการขั้นปลาย

การสรุปผลของข้อมลู (Summarizing) เป็ นการตีความหมายของรายการในสมุดบันทึกรายการข้นั ปลาย และนามาสรุปในรูปของ รายงานทางการเงิน

วตั ถปุ ระสงคแ์ ละประโยชนข์ องการบญั ชี 1. เพ่ือจดบันทึกรายการค้าท่ีเกิดขึ้นตามลาดับก่อนหลัง และ จาแนกประเภทรายการคา้ ออกเป็นหมวดหมู่ 2. เพอ่ื เป็นหลกั ฐานในการอา้ งองิ 3. เพื่อให้เจ้าของกิจการ ควบคุมดูแล รักษาสินทรัพย์ของกิจการ ได้ เชน่ เงนิ สด สนิ ค้า คงเหลอื ทดี่ ิน อาคารและอุปกรณ์ 4. เพ่ือให้เจ้าของกิจการทราบผลการดาเนินงานของกิจการใน รอบระยะเวลาใดเวลาหนงึ่ และทราบฐานะการเงินของกิจการ ณ วนั ใดวันหนงึ่

5. เพ่ือเป็นข้อมูลในการตัดสินใจ และวางแผนการดาเนินงาน เช่น การขยายกิจการ การกู้ยืม การเลิกกิจการ และควบคุมกิจการให้ ประสบความสาเร็จตามวัตถปุ ระสงค์ 6. เพอ่ื ควบคมุ ภายในกจิ การและการตรวจสอบ 7. เพ่ือให้ถูกต้องตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการทาบัญชี เช่น พระราชบัญญัติการบัญชี พ.ศ. 2543 และพระราชบัญญัติวิชาชีพ บัญชพี .ศ. 2547 8. เพ่ือให้ถูกต้องตามข้อกาหนดหรือประกาศของหน่วยงานราชการ หรือหน่วยงาน ที่เกี่ยวข้องกบั การบัญชี เช่น กรมพัฒนาธุรกิจการค้า กรมสรรพากร สภาวชิ าชพี บัญชี เป็นต้น

ประวัติความเปน็ มาของบญั ชี การบญั ชเี กดิ ขน้ึ คร้งั แรกในประเทศอิตาลี โดยลูกา ปาซิโอลิ (Luca Pacioli) ชาวอิตาเลยี น เป็นคนแรกทว่ี างรากฐานทางการบัญชี จนได้รับฉายา วา่ เปน็ บิดาแห่งงบดุล (The Father of the Balance Sheet) ปาซโิ อลิ เปน็ คนท่ชี า่ งสงั เกต เขาสังเกตวา่ พ่อค้าชาวอิตาเลียน นิยมเก็บข้อมูล ทางธุรกิจโดยแบ่งเป็น 2 ด้าน คือ เดบิตและเครดิต และข้อมูลนั้นจะถูกแยก ออกเป็นหมวดหมู่ แนวคิดของปาซิโอลิเก่ียวกับระบบบัญชีคู่เป็นที่ยอมรับ และ ถอื ปฏิบัติมาจนทุกวันนี้ ดังนั้น ปาซิโอลิ จึงได้รับการยกย่องว่าเป็น บิดา แหง่ การบญั ชี

ข้อสมมติทางบญั ชี ขอ้ สมมติทางบญั ชีตามมาตรฐานการรายงานทางการเงินสาหรับกิจการท่ีไม่มีส่วนไดเ้ สีย สาธารณะ สภาวิชาชีพบญั ชีในพระบรมราชปูถมั ภม์ ีรายละเอียดดงั น้ี 10 ข้อสมมตทิ ใี่ ช้ในการนาเสนองบการเงนิ ตามมาตรฐานการรายงานทางการเงินสาหรับกิจการท่ี ไม่มี สว่ นได้เสยี สาธารณะ ได้แก่ เกณฑค์ งคา้ ง และการดาเนินงานต่อเน่อื ง 11 เกณฑ์คงค้าง (Accrual Basis) กาหนดให้กิจการต้องรับรู้รายการนั้นซ่ึงอาจเป็นรอบระยะเวลา บญั ชีเดยี วกันหรือต่างกันกับรอบระยะเวลาบัญชที กี่ จิ การได้รับหรือจ่ายชาระเงินสด 12 การดาเนินงานตอ่ เน่อื ง (Going Concern) คอื ขอ้ สมมตวิ ่ากิจการจะยังคงดาเนินงานอยู่ต่อไป ใน อนาคตหากมีข้อสงสัยเกย่ี วกบั การดาเนนิ งานต่อเน่อื ง กิจการต้องวดั มูลค่ารายการที่รับรู้ในงบการเงิน ด้วยเกณฑ์ท่ตี า่ งจากเกณฑท์ ี่มมี าตรฐานการรายงานทางการเงินฉบับนก้ี าหนดไว้

ความแตกตา่ งระหว่างนักบญั ชีและผู้ทาบญั ชี นกั บญั ชี ผู้ทำบัญชี Accountants Bookkeepers ปฏิบตั ิงานเกี่ยวกบั การบญั ชี บนั ทึก และรวบรวมขอ้ มูลเกี่ยวกบั การเงินประจาวนั ออกแบบเอกสารทางธุรกิจ หรือวาง เก็บรวบรวมขอ้ มูล ระบบบญั ชี จดั ทางบประมาณ จดบนั ทึกขอ้ มลู ประจาวนั ออกแบบรายงานทางบญั ชี จดั ทารายงานทางการเงิน

อาชพี ทางการบญั ชี การบญั ชสี ว่ นบคุ คล การบญั ชสี าธารณะ การบญั ชรี ฐั บาลหรอื สว่ นราชการ Private Accounting Public Accounting Government Accounting

จรรยาบรรณผู้ประกอบวชิ าชีพบญั ชี ความซื่อสตั ย์สจุ ริต ความเทีย่ งธรรม และความเปน็ อสิ ระ ความรู้ ความสามารถ ความเอาใจใส่ การรกั ษาความลับ และการรกั ษามาตรฐานการปฏบิ ัตงิ าน ความโปร่งใส พฤตกิ รรมทาง วิชาชพี

รปู แบบของธรุ กิจ ในการดาเนินธรุ กจิ น้ัน เจ้าของกจิ การหรือผ้ลู งทุนจะจดั ตั้งธรุ กจิ ในรูปแบบใดข้นึ อยู่กับสง่ิ ตอ่ ไปนี้ 1. เงินทนุ 2. ลกั ษณะของการดาเนนิ ธุรกจิ 3. จานวนผู้ลงทนุ 4. นโยบายของเจา้ ของกิจการหรอื ผ้ลู งทุน

รูปแบบของธุรกิจแบง่ ออกเป็น 3 รปู แบบ คอื 1. กิจการเจ้าของคนเดียว (Sole proprietorship) เป็นกิจการที่มีบุคคลคน เดียวเป็นเจ้าของ เงินทุนจะมาจากบุคคลคนเดียว ผลกาไรขาดทุนท่ีเกิดข้ึนจะเป็นของ เจ้าของกิจการ แต่เพียงผู้เดียว รวมท้ังหนี้สินและภาระผูกพันใดๆ ผู้เป็นเจ้าของจะต้อง รับผิดชอบแต่เพียงผู้เดียว 2. ห้างหนุ้ ส่วน (Partnerships) เป็นกิจการที่มีบุคคลตั้งแต่ 2 คนขึ้นไปมาลงทุน ร่วมกันโดยมีวัตถุประสงค์ในการแบ่งกาไรขาดทุนกัน ส่วนความรับผิดชอบในหนี้สินและ ภาระผูกพนั ใดๆ ข้ึนอยู่กับประเภทของผู้เป็นหุ้นส่วนและประเภทของห้างหุ้นส่วน ซ่ึงแบ่ง ออกเป็น 2 ประเภท คือ 1. ห้างหุ้นสว่ นจากัด (Limited Partnerships) 2. ห้างหนุ้ สว่ นสามญั (Ordinary Partnerships)

3. บริษัทจากัด (Company Limited or Corporation) คือ บริษัทประเภทซ่ึง ต้ังขึน้ ด้วยการ แบ่งทุนออกเป็นหุ้น แต่ละหุ้นมีมูลค่าเท่ากัน โดยผู้ถือหุ้นต่างรับผิดจากัดไม่เกิน จานวนเงนิ ทต่ี นยังส่งใชไ้ ม่ครบ บรษิ ัทจากดั แบง่ ออกเป็น 2 ประเภท คอื 1. บรษิ ัทเอกชนจากดั (Private Company Limited) 2. บริษทั มหาชนจากัด (Public Company Limited) ลักษณะของการดาเนินธรุ กิจ ไม่วา่ จะจดั ตั้งในรูปแบบใดแบ่งออกเปน็ 2 ลกั ษณะ คอื 1. ธรุ กิจใหบ้ ริการ (Service Business) 2. ธุรกิจเกี่ยวกับสินค้า เป็นธุรกิจที่ดาเนินกิจการจาหน่ายสินค้าแบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ คอื - ธุรกจิ ซ้อื ขายสินคา้ หรอื ซ้อื มาขายไป (Merchandising Business) - ธุรกจิ อุตสาหกรรม/กจิ การผลติ (Manufacturing Business)

การเขยี นตวั เลขตามหลักบัญชี 1. เขยี นด้วยลายมือบรรจงและเขยี นใหช้ ัดเจนโดยใหม้ ขี นาดพอเหมาะไมเ่ ลก็ หรือใหญเ่ กินไป 2. ใส่เครือ่ งหมายจลุ ภาค ( , ) คั่นตัวเลข ถา้ จานวนเงนิ เปน็ ตวั เลข 3 หลกั ขนึ้ ไป เช่น 11,525 1,5 00,500 เปน็ ตน้ 3. เขียนให้ชิดเส้นทางด้านขวา ถ้าเขียนลงในช่องจานวนเงิน แต่ถ้าไม่ได้เขียนลงในช่องจานวน เงนิ ใหใ้ ส่จดุ ( . ) และเครอ่ื งหมายขดี ( - ) แสดงวา่ สนิ้ สดุ แล้ว เชน่ 3,000.- 4. เขียนจานวนเงนิ เป็นตวั อักษรกากบั ทกุ ครั้งเพ่ือป้องกันความผิดพลาดและการทุจรติ 5. เขียนจานวนเงินให้ตรงหลัก กรณีทมี่ ีหลายบรรทดั 6. การเขยี น วัน เดือน ปี ใหใ้ ช้หลักเกณฑ์ดงั น้ี ถ้าข้อมลู อยู่ในหน้าเดียวกัน ให้เขียนปี พ.ศ. เพียง ครงั้ เดยี ว การเขยี นเดอื น ใหใ้ ชอ้ กั ษรยอ่ 7. การแก้ไขตวั เลขทเ่ี ป็นจานวนเงนิ ห้ามใชย้ างลบ นา้ ยาลบคาผิด หรอื เทปลบคาผิด แต่ให้ขีดฆ่า ด้วยปากกา โดยเขียนเพียงเส้นเดียวเพ่ือให้เห็นจานวนเงินเดิมที่ผิด และเขียนจานวนท่ีถูกต้องข้างบน พร้อมลงลายมอื ช่ือกากับ