เรื่อง พุทธประวัติจากพระพุทธรูปปางต่างๆ

พทุ ธประวัติ ศึกษาพทุ ธประวัติจากพระพุทธรูปปางต่าง ๆ ภายหลังจากท่ีพระพุทธเจ้าปรินิพพานไปแล้ว พุ ท ธ ศ า ส นิ ก ช น ไ ด้ ส ร้ า ง พ ร ะ พุ ท ธ รู ป ข้ึ น เ พื่ อ เ ป็ น สั ญ ลั ก ษ ณ์ แ ท น พ ร ะ พุ ท ธ เ จ้ า ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรสทรง คิดแบบพระพุทธรูปอิริยาบถปางต่าง ๆ ตามท่ีมีใน พทุ ธประวัติ ถวายพระบาทสมเด็จพระนัง่ เกล้าเจ้าอยู่หัว

พระพทุ ธรูปปางตา่ ง ๆ มีดงั นี้๓. การเลอื กรบั และใชข้ ้อมูลข่าวสารทเ่ี หมาะสม ขอ้ มูลขา่ วสารที่ถา่ ยทอดหรือนาเสนอมาจากแหลง่ ขอ้ มูลตา่ ง ๆ ทม่ี ีอยมู่ ากมาย และมีวธิ กี ารนาเสนอที่หลากหลายสิ่งสาคัญที่ควรนามาพจิ ารณาในการ เลอื กรับ และใชข้ อ้ มูลขา่ วสาร มดี ังน้ี สังคมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปที ่ี ๓

พุทธประวัติ พุทธประวัตจิ ากพระพุทธรปู ปางตา่ งๆ พระพุทธรูปปางมารวชิ ัย • ขณะที่พระพุทธองค์ทรงนั่งสมาธิอยู่ใต้ต้นโพธิ์ พญาวสวัตดีมารได้มาขับไล่พระองค์ และอ้างว่าบัลลังก์เป็น ของตน พระพุทธองค์ทรงแย้งว่าบัลลังก์เป็นของพระองค์ และทรงตรัสว่า “ขอให้วสุนธราจงเป็นพยาน” ทันใดนั้น พระแม่ธรณีได้ผุดขึ้นมาจากแผ่นดินและบีบมวยผมบันดาลให้เกิดกระแสน้าไหลท่วมกองทัพพญา มารจนพ่ายแพ้ ชาวพุทธจึงสรา้ งปางนีข้ ้นึ

พทุ ธประวตั ิ พุทธประวตั ิจากพระพุทธรูปปางตา่ งๆ พระพุทธรปู ปางปฐมเทศนา • หลังจากตรัสรู้แล้ว พระพุทธเจ้าเสด็จด้าเนินด้วยพระบาทไปยังป่าอิสิปตนมฤคทายวัน แขวงเมืองพาราณสี ทรงแสดงธัมมจักกัปปวัตตนสูตร อันว่าด้วยอริยสัจ ๔ ประการ แก่ปัญจวัคคีย์โดยมีโกณฑัญญะเป็นหัวหน้า ในการแสดงปฐมเทศนาน้ี เรียกอีกอย่างว่า ทรงหมุนกงล้อธรรมชาติ ซึ่งเป็นเครื่องหมายแห่งการประกาศ พระพุทธศาสนาเป็นคร้ังแรก

พทุ ธประวตั ิ พทุ ธประวัติจากพระพทุ ธรปู ปางตา่ งๆ พระพุทธรูปปางลีลา • ปางน้ีมีความเก่ียวโยงกับปางเสด็จลงมาจากสวรรค์ช้ันดาวดึงส์ กล่าวคือ หลังจากพระ พุทธองค์เสด็จข้ึนไปจ้าพรรษา ณ สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เพ่ือแสดงธรรมโปรดพุทธมารดา ตลอด ๓ เดือนแล้ว ก็เสด็จลงมาจากสวรรค์ ซึ่งพระพุทธลีลานอกจากบ่งบอกถึงความงาม อันอ่อนช้อย น่าเล่ือมใสศรัทธาแล้วยังหมายถึงการเคลื่อนไหวด้วยพระมหากรุณา เพ่ือ โปรดเวไนยสตั ว์ให้หลดุ พน้ จากความทกุ ข์

พทุ ธประวตั ิ พทุ ธประวัติจากพระพุทธรปู ปางต่างๆ ปางประจา้ วนั เกิด • สังคมไทยเป็นสงั คมชาวพทุ ธ ส่วนใหญ่นบั ถอื พระพุทธศาสนา มีคติความเชื่อและนับถือใน เร่ืองของการบูชาพระประจ้าวันเกิดของตนนอกเหนือไปจากการเคารพบูชาพระพุทธรูป ทั่วๆ ไป โดยเช่ือว่าถ้าได้บูชาพระประจ้าวันเกิด ก็จะยิ่งท้าให้เกิดความเป็นสิริมงคลแก่ ตนเองมากขน้ึ โดยพระปางประจ้าวนั เกดิ แต่ละปางมีดังน้ี

พทุ ธประวตั ิ พุทธประวัติจากพระพทุ ธรูปปางตา่ งๆ พระพทุ ธรปู ปางถวายเนตร วันอาทิตย์ • พระพุทธรูปในพระอิริยาบถยืน ลืมพระเนตรท้ังสองเพ่งไปข้างหน้า พระหัตถ์ทั้งสองห้อย ลงมาประสานกันอยูข่ ้างหนา้ พระหัตถ์ขวาซอ้ นเหลอื่ มอยู่บนพระหตั ถ์ซา้ ย • หลังตรัสรู้ใหม่ๆ พระพุทธเจ้าเสด็จออกจากโคนต้นพระศรีมหาโพธ์ิไปทางทิศ ตะวันออกเฉียงเหนือ (อีสาน) ทรงทอดพระเนตรต้นพระศรีมหาโพธ์ิโดยไม่กระพริบพระ เนตรเป็นเวลา ๗ วัน เพ่ือร้าลึกถึงคุณประโยชน์ของต้นพระศรีมหาโพธิ์ที่อ้านวยช่วย พระองคจ์ นได้ตรสั รเู้ ปน็ พระพทุ ธเจา้

พทุ ธประวัติ พุทธประวัติจากพระพุทธรปู ปางตา่ งๆ พระพทุ ธรปู พระพุทธรูป วันจันทร์ ปางหา้ มญาติ ปางห้ามสมทุ ร • เกิดขึ้นเนื่องจากพระญาติฝ่ายพระพุทธบิดา คือ กรุงกบิลพัสดุ์ และพระญาติฝ่ายพระพุทธมารดา คือ กรุง เทวทหะ ซึ่งอาศัยอยู่คนละฝ่ังของแม่น้าโรหิณี เกิดทะเลาะวิวาทแย่งน้าเพื่อน้าไปเพาะปลูกกันขึ้น พระพทุ ธเจ้าจึงต้องเสด็จไปเจรจาห้ามทัพ • ขณะท่ีพระพุทธเจ้าประทับท่ีโรงไฟเมื่อคราวเสด็จไปโปรดชฎิล ๓ พ่ีน้องแล้วเกิดฝนตกหนัก น้าหลากท่วม บริเวณทป่ี ระทับอยู่ พวกชฎลิ ๓ พนี่ อ้ งหนขี น้ึ บนท่ีดอน สว่ นพระพทุ ธเจ้ามิไดเ้ สดจ็ หนี เชา้ มาพวกชฎลิ ๓ พี่ น้องได้ออกตามหาจนพบพระพทุ ธองค์ทรงยืนอยู่ภายในวงล้อมของน้าทที่ ่วม

พทุ ธประวัติ พุทธประวัติจากพระพทุ ธรูปปางตา่ งๆ พระพทุ ธรูปปางไสยาสน์ วนั องั คาร ปางไสยาสน์ หรือเรียกว่า ปางปรินิพพาน เป็นพุทธประวัติตอนพระพุทธเจ้าได้ รับส่ังให้พระจุนทะเถระปูอาสนะระหว่างต้นรังคู่หนึ่ง ทรงประทับบรรทมแบบ สีหไสยาสน์ ต้ังพระทัยไม่เสด็จลุกข้ึนอีก แต่ได้โปรดสุภัททะปริพาชกเป็นอรหันต์องค์สุดท้าย ก่อนเสดจ็ ดับขนั ธปรนิ ิพพาน ปางไสยาสน์เป็นปางประทับบรรทมตะแคงขวา พระหัตถ์ขวายกขึ้นมาหนุนแทน หมอน พระหัตถ์ซ้ายปล่อยราบไปตามพระวรกาย พระบาทซ้ายทับพระบาทขวาลักษณะตั้ง ซอ้ นกัน

พทุ ธประวตั ิ พุทธประวตั ิจากพระพทุ ธรูปปางตา่ งๆ พระพุทธรปู ปางปางอุม้ บาตร วันพธุ (กลางวัน) • พระพทุ ธรปู ในพระอริ ิยาบถยืน พระหตั ถ์ท้งั สองประคองบาตร • เป็นเหตุการณ์เมื่อครัง้ พระพุทธเจา้ ได้เสด็จไปโปรดพระประยูรญาตกิ รุงกบลิ พสั ดุ์ รุ่งข้ึนอีก วันจากวันเสด็จไปถึงในเวลาตอนเช้า พระพุทธองค์ก็ทรงบาตรพาภิกษุสงฆ์ออกไปโปรด สตั ว์ เสด็จพุทธดา้ เนินไปตามถนนในกรุงกบิลพสั ดุ์

พุทธประวัติ พทุ ธประวัตจิ ากพระพุทธรปู ปางต่างๆ พระพทุ ธรปู ปางปาลไิ ลยก์ วนั พุธ (กลางคืน) • พระพุทธรูปในพระอิริยาบถประทับนั่งห้อยพระบาท พระหัตถ์ซ้ายวางคว้่าบนพระชานุ พระหตั ถข์ วาวางหงาย • เป็นเหตุการณ์เม่ือครั้งพระภิกษุเมืองโกสัมพที ะเลาะกันขนานใหญ่ พระพุทธองค์ได้เสด็จ ไปห้ามปราม แต่เนื่องจากไม่มีใครฟัง พระองค์จึงเสด็จหลีกไปประทับอยู่ในป่า โดยมี พญาช้างปาลไิ ลยกะและลงิ คอยดูแลเฝ้าปรนนบิ ัติ

พทุ ธประวตั ิ พุทธประวัติจากพระพทุ ธรปู ปางตา่ งๆ พระพุทธรูปปางสมาธิ วนั พฤหสั บดี • พระพุทธรูปในพระอิริยาบถประทับนั่งขัดสมาธิ พระบาทขวาทับพระบาทซ้าย พระหัตถ์ ทง้ั สองวางหงายบนพระเพลา โดยพระหตั ถข์ วาทบั พระหตั ถ์ซ้าย • เป็นเหตุการณ์เม่ือพระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้อนุตรสัมมาสัมโพธิญาณ ตรัสรู้เป็นพระ สัมมาสัมพุทธเจ้า ในเวลาเช้าตรู่ของวันเพ็ญขึ้น ๑๕ ค่้า เดือน ๖ (วันวิสาขบูชา) ใต้ตน้ พระศรมี หาโพธ์ิ

พุทธประวตั ิ พุทธประวตั ิจากพระพทุ ธรปู ปางต่างๆ พระพทุ ธรปู ปางร้าพงึ วันศกุ ร์ • พระพุทธรูปในพระอิริยาบถยืน พระหัตถ์ทั้งสองประสานกัน ยกข้ึนทาบพระอุระ โดยพระ หัตถข์ วาทับพระหัตถซ์ ้าย • ภายหลังจากทตี่ รสั รไู้ ดไ้ ม่นาน พระพุทธเจา้ ได้ทรงรา้ พงึ พจิ ารณาถึงธรรมท่ตี รสั รวู้ า่ เป็นธรรมทีม่ ีความละเอียดลึกซง้ึ ยากทม่ี นุษยป์ ุถชุ นจะรู้ตามได้ พระพทุ ธจรยิ าทที่ รงร้าพงึ ถงึ ธรรมทจ่ี ะแสดงโปรดบคุ คลทพ่ี อจะโปรดได้ จงึ เป็นเหตุใหส้ ร้างพระพทุ ธรปู ที่เรยี กวา่ ปางร้าพงึ

พทุ ธประวัติ พุทธประวตั จิ ากพระพุทธรปู ปางตา่ งๆ พระพทุ ธรูปปางนาคปรก วันเสาร์ • ปางนาคปรกเป็นปางประทบั นงั่ ขดั สมาธิราบ ทรงหงายพระหตั ถแ์ บวางซอ้ นกนั พระหตั ถ์ ขวาซอ้ นทับพระหตั ถ์ซา้ ย เหมอื นปางสมาธแิ ต่มพี ญานาคแผ่พงั พานอยเู่ หนือพระเศยี ร • เมื่อพระพุทธเจ้าตรัสรู้ ทรงประทับใต้ต้นมุจลินท์ (ต้นจิก) ขณะน้ันฝนได้ตกลงมาไม่หยุด พญานาคตนหน่ึงชอ่ื “มุจลินท์ชนาคราช” ได้แสดงอิทธิฤทธเ์ิ ข้าไปขดร่างเปน็ วงกลม เพื่อ เป็นพุทธบัลลังก์ แล้วแผ่พังพานปกคลุมเหนือพระเศียรพระพุทธเจ้ามิให้ฝนตกต้องพระ วรกาย