หน่วยที่ 1

หน่วยที่ 1 ความรเู้ บ้อื งต้นเกย่ี วกับหลกั สตู รการศกึ ษาปฐมวยั นายมนสั จนั ทรพ์ วง ตำแหน่ง ครู วทิ ยฐำนะครูชำนำญกำร วทิ ยำลยั ชมุ ชนแพร่

ความรู้เบือ้ งต้นเก่ยี วกับหลักสูตรการศึกษาปฐมวยั ความหมายของหลกั สูตร  ความสาคัญของหลกั สูตร  องคป์ ระกอบ และโครงสร้างของหลักสตู ร การศึกษาปฐมวัย  ลกั ษณะของหลกั สูตรการศกึ ษาปฐมวัย  ประเภทของหลักสตู ร

คอื อะไร สำคญั อยำ่ งไร ประกอบดว้ ยอะไร

CURRICULUM มำจำกภำษำลำตนิ CURRERE CURRERE RUNNING COURSE เสน้ ทำงทใ่ี ชว้ งิ่ แขง่ Running of the Race

หลกั สูตร Curriculum as Subjects and Subject Matter : รำยวชิ ำและเน้ือหำวชิ ำทเ่ี รยี น as Learner’s Experience : ประสบกำรณท์ จ่ี ดั ใหผ้ ูเ้ รยี น as Objective : จดุ ประสงคท์ ใี่ หผ้ เู้ รยี นบรรลุ as Plan : แผนกำรเรยี นทจ่ี ดั ใหผ้ เู้ รยี น as All of the learning of students which is planned and directed by the school to attain its educational goals

As Planned experiences offered to the learner under the guidance of the school หลกั สตู ร : ข้อกาหนดว่าดว้ ยจุดหมายแนวทางวธิ กี ารและเน้อื หา สาระในการจดั การเรยี นการสอนในโรงเรียน(สถาบนั ) เพื่อใหผ้ เู้ รยี นมีความรู้ (Knowledge : K) ความสามารถ (Performance : P) พฤติกรรม ทักษะ (Skills)และทศั นคติ (Attitude) หรอื คณุ ค่า (Values) ตามทก่ี าหนดไว้ในจดุ มุ่งหมายการศึกษา

หลกั สตู ร : เนอ้ื หา / สาระ / มวลประสบการณ์ / แนวทางท่ีสถานศกึ ษาจัดให้ผ้เู รยี น / เลอื กเรียน เพื่อใหบ้ รรลุจดุ มุ่งหมาย ของการศกึ ษา

ควำมสำคญั ของหลกั สูตร ตอ้ งเรียนอะไรบา้ ง เมื่อไร / ตอนไหน ตอ้ งเรียนอะไร ตอ้ งเรียนอะไรกอ่ น - หลัง เรยี นอยา่ งไร เรียนกบั ใคร เรียนเพอ่ื ให้บรรลจุ ดุ มงุ่ หมายอะไร คาดหวงั ให้เกิดอะไรขึ้นกับผู้เรียน

หลักสตู ร เป็นพมิ พเ์ ขียว (Blue Print) ใน การสรา้ งบ้าน(เป็นแนวทางในการนาไปสอน) แปลงหลักสตู ร ไปสู่ การสอน ช่าง พิมพ์เขียว (แปลนบ้าน) บ้านสาเร็จเป็นหลงั ครู หลกั สตู ร บรรลจุ ดุ มงุ่ หมาย นักเดนิ ทาง เขม็ ทศิ สจู่ ดุ หมาย คนขับเรือ หางเสอื ที่หมาย

ถ้าไม่มี หลักสูตร ไมท่ รำบวำ่ จะสอนอะไรบ้าง สอนไปเพ่อื ให้ผเู้ รียนเกดิ อะไร สอนอะไรกอ่ น - หลงั สอนอยา่ งไร สอนนานเท่าไร ใครควรสอน

หลกั สตู ร สำคญั ตอ่ ระบทุ ศิ ทาง แนวโนม้ โลก ประเทศชาติ มกี ารศกึ ษา การพัฒนาเกดิ การ เปลี่ยนแปลง / แกป้ ญั หา พฒั นาคนให้เกดิ การเรียนรู้ ระบบการศกึ ษา เปา้ หมายของสงั คม ชาติ แนวทาง / ช่วยตดั สินใจ สถานศกึ ษา/โรงเรียน จากข้อกาหนด / เนอ้ื หา แปลงสู่การสอน ผู้สอน บอกคณุ ภาพผ้เู รียน ผู้เรียน เปล่ยี นแปลงผ้เู รียน พฤตกิ รรม หลักสูตร การคดิ เกิดการเรียนรู้ เป็นหวั ใจสาคญั ต้นแบบ ของการศกึ ษา

หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย จึงมีความสาคัญต่อครูผูใ้ ช้หลกั สูตร ซึ่ง เม่อื จัดการศกึ ษาตามแนวทางของหลกั สตู รแล้ว ผลจะปรากฏต่อเดก็ ปฐมวัย ซึ่งจะเติบโตขึ้นเข้าสู่ระบบการศึกษาในระดับต่อไป ขณะเดียวกันผลระยะ ยาวจะเกิดอย่างต่อเนื่องหากมีการจัดหลักสูตรที่เหมาะสมสอดคล้อง สมั พันธก์ ันกบั หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยทีไ่ ดว้ างฐานรากไว้แล้ว หลักสูตร เปรียบไดก้ ับ พิมพ์เขียวในการสรา้ งบา้ น

องคป์ ระกอบของหลกั สตู ร โครงสรำ้ งหลกั สูตร หน่วยกำรเรยี นรู้ สำระกำรเรยี นรู้ ประสบกำรณส์ ำคญั

โครงสร้างหลกั สูตรการศึกษาปฐมวยั พุทธศกั ราช 2546 ช่วงอายุ อายตุ ่ากวา่ 3 ปี สาระการเรียนรู้ อายุ 3 – 5 ปี ประสบการณ์ท่ีสาคญั สาระที่ควรเรียนรู้ • ดา้ นร่างกาย • เรื่องราวเกี่ยวกบั ตวั เดก็ • ดา้ นอารมณ์และจิตใจ • เร่ืองราวเก่ียวกบั บุคคล และสถานที่ • ดา้ นสังคม แวดลอ้ มเดก็ • ดา้ นสติปัญญา • ธรรมชาติรอบตวั • ส่ิงตา่ ง ๆ รอบตวั เดก็ ระยะเวลาเรียน ข้ึนอยกู่ บั อายเุ ดก็ ท่ีเริ่มเขา้ รับการอบรมเล้ียงดูและรับการศึกษา

หลักสตู รเปน็ แนวทางในการนาไปสอนจากการแปลง หลักสูตร ไปสู่การจัดประสบการณ์ให้กับเด็ก เพ่ือ ส่งเสริมพัฒนาท้ัง 4 ด้าน ดังน้ัน องค์ประกอบของ หลักสูตรการศึกษาปฐมวัยประกอบด้วย หลักการ จุดหมาย สาระการเรียนรู้ การจัดประสบการณ์ และ กจิ กรรม และการประเมนิ ผล

องคป์ ระกอบของหลกั สตู รกำรศกึ ษำปฐมวยั พุทธศกั รำช 2546 1. ปรชั ญำกำรศกึ ษำปฐมวยั และหลกั กำร 2. จดุ หมำย 3. คณุ ลกั ษณะตำมวยั 4. ระยะเวลำเรยี น (เฉพำะวยั 3 – 6 ปี) 5. สำระกำรเรยี นรู้ 6. กำรจดั ประสบกำรณ์ 7. กำรประเมินพฒั นำกำร

ลกั ษณะของหลกั สตู รการศกึ ษาปฐมวยั 1. หลกั สูตรมีกำรแสดงถึงปรชั ญำหรือแนวคดิ ทฤษฎีทำงกำรศึกษำปฐมวยั ทน่ี ำมำกำหนดเป็นหลกั กำรของกำรจดั กำรศกึ ษำ 2. หลกั สตู รมีกำรแสดงถึงเป้ ำหมำยกำรพฒั นำเด็กปฐมวยั ตำมนโยบำยของ ชำติ ตำมทิศทำงท่ีสงั คมตอ้ งกำร เป็ นไปตำมมำตรฐำนกำรศึกษำปฐมวยั ทง้ั น้ี เป้ ำหมำยดงั กลำ่ วจะครอบคลุม คณุ ลกั ษณะทพ่ี ึงประสงค์ 3. หลกั สูตรมีกำรแสดงถึงกระบวนกำรจดั ประสบกำรณท์ ่ีเนน้ ผูเ้ รียนเป็ น สำคญั โดยครอบคลุมองคป์ ระกอบของกำรจดั ประสบกำรณ์ระดบั กำรศึกษำ ปฐมวยั 4. หลกั สูตรมีกำรแสดงถึงกำรประเมินผลผูเ้ รียน ทงั้ น้ีกำรประเมินผลจะ แสดงถึงผลของกำรนำหลกั สูตรไปใชท้ ี่มีต่อผูเ้ รียนว่ำไดร้ บั กำรพัฒนำไปสู่ เป้ ำหมำยทกี่ ำหนดไวห้ รอื ไม่

ลักษณะของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัยในแต่ ละองค์ประกอบจึงมีความเฉพาะในสาขาวิชาโดย แสดงให้เห็นถึงความเหมาะสม สอดคล้องกับ คุณลักษณะพัฒนาการของเด็กวัยน้ีที่มีธรรมชาติของ การเรียนรู้และพัฒนาการท่ีต่างจากเด็กวัยอื่น การมี หลักสูตรท่ีเหมาะสมจะเป็นสิ่งส่งเสริมให้ผู้เรียน ได้รับการพัฒนาได้อย่างถูกต้องและผลของการ พัฒนาจะดาเนินไปสู่เป้าหมายที่ต้องการได้อย่าง ราบรนื่

ประเภทหลักสูตร 1. ประเภทของหลกั สตู รทจ่ี าแนกตามเกณฑก์ ารพัฒนาหลกั สูตร 2. ประเภทของหลักสตู รตามเกณฑข์ องเนื้อหาวชิ า 3. ประเภทของหลักสูตรที่จาแนกตามบทบาทผู้สอนและผเู้ รียน 4. ประเภทของหลกั สตู รที่จัดตามมาตรฐานและสมรรถนะทตี่ อ้ งการใหเ้ กิด กับผู้เรียน ฉะนน้ั ในการเลือกนาเอาหลักสูตรประเภทใดมาใช้จึงตอ้ งคานึงถึง วิธีการผสมผสานโดยใช้หลักสตู รหลายประเภท แต่ทั้งน้ีจะต้องมีหลกั สูตร ที่ดีที่สุดเป็นแกนกลางแล้วนาหลักสูตรอ่ืนมาประกอบจึงทาให้การใช้ หลักสูตรนน้ั มคี วามสมบูรณ์ย่ิงขึ้น