หน่วยที่ 1 บทนำ

หน่วยท่ี 1 บทนำ ระบบนิวแมติกส์ หมายถึง ระบบการส่งถ่ายกาลงั โดยอาศยั ความดนั ลมเป็นตวั กลางในการส่งถ่ายกาลงั โดยมีอุปกรณ์การทางานชนิดตา่ ง ๆ เช่น กระบอกสูบ มอเตอร์ ฯล ซ่ึงจะทาหนา้ ท่ีเปลี่ยนพลงั งานลมใหเ้ ป็นพลงั งานกลรูปท่ี 1.1 แสดงตวั อยา่ งของระบบนิวแมติกส์กำรเปรียบเทยี บข้อดีและข้อเสียของระบบนิวแมติกส์ข้อดขี องระบบนิวแมติกส์ ข้อเสียของระบบนิวแมติกส์ 1. ทนต่อการระเบิด 1. มีเสียงดงั 2. มีความรวดเร็วในการทางาน 2. ลมอดั สามารถอดั ตวั ได้ จึงทาใหก้ าร 3. การส่งถ่ายลมอดั ง่าย เคลื่อนท่ีไม่สม่าเสมอ 4. การปรับความเร็วไดง้ ่าย 3. ความดนั ของลมเปล่ียนแปลงเม่ืออุณหภูมิ 5. มีความปลอดภยั สูง เปล่ียนแปลง 4. ลมอดั มีความช้ืน

เคร่ืองอดั ลม (Compressor) จากการที่ระบบนิวแมติกส์ตอ้ งใชล้ มอดั เป็ นสารทางาน ดงั น้นั จึงจะตอ้ งมีอุปกรณ์ในการผลิตลมอดัอุปกรณ์ดงั กล่าวคือ เคร่ืองอดั ลม (Compressor) ซ่ึงทาหนา้ ท่ีผลิตลมอดั ใหก้ บั ระบบนิวแมติกส์ สามารถแบง่ออกไดเ้ ป็ น 2 ประเภทคือ เคร่ืองอดั ลมที่ทางานในลกั ษณะการเคลื่อนท่ีเป็นแนวตรง กบั ทางานในลกั ษณะของการหมุน 1. เคร่ืองอดั ลมแบบลูกสูบ (Piston Compressor) เครื่องอดั ลมแบบลูกสูบนิยมใชก้ นั มาก เน่ืองจากสามารถผลิตอดั ลมไดต้ ้งั แต่ความดนั ต่า ปานกลาง จนถึงความดนั สูง 2. เครื่องอดั ลมแบบไดอะแฟรม (Diaphagm Compressor) เคร่ืองอดั ลมแบบไดอะแฟรม จะใชแ้ ผน่ ไดอะแฟรมเป็ นตวั ดูดและอดั อากาศ ลมอดั จะปราศจากน้ามนั หล่อล่ืน ดว้ ยเหตุน้ีจึงนิยมใชก้ นั ในอุตสาหกรรมเคมี อุตสาหกรรมอาหารและยา 3. เคร่ืองอดั ลมแบบใบพดั เลื่อน (Sliding Vane Rotary Compressor) เครื่องอดั ลมแบบใบพดั เล่ือน อากาศจะถูกดูดเขา้ มาในช่องวา่ งและจะถูกอดั ต่อไปโดยอาศยั การหมุนของโรเตอร์เป็ นตวั สร้างลมอดั การหมุนจะเรียบสม่าเสมอ 4. เครื่องอดั ลมแบบสกรู (Screw Compressor) เครื่องอดั ลมแบบสกรูน้ีจะดูดอากาศเขา้ มาภายในช่องวา่ ง และทาการอดั อากาศโดยชุดโรเตอร์ท่ีมีลกั ษณะเหมือนกบั สกรูเกลียวหมุนอดั อากาศเพื่อผลิตลมอดัเครื่องระบำยควำมร้อน (After Cooler) อุปกรณ์ระบายความร้อนลมอดั เพือ่ ลดอุณหภูมิของลมอดั ใหต้ ่าลง โดยท่ีไอน้าจะกลนั่ ตวั กลายเป็นหยดน้าเม่ืออุณหภูมิลดลง ดงั น้นั ลมอดั ที่ผา่ นเครื่องระบายความร้อนแลว้ จะมีปริมาณไอน้าลดลง เคร่ืองระบายความร้อนของลมอดั ที่มีใชใ้ นอุตสาหกรรม โดยทว่ั ไปมีอยู่ 2 แบบดว้ ยกนั คือ แบบใชพ้ ดั ลมเป่ าและใชน้ ้าเป็นตวั ระบายความร้อน

ถังเกบ็ ลม (Receiver) ถงั เก็บลมจะทาหนา้ ท่ีเก็บสะสมลมท่ีไดจ้ ากการอดั อากาศของเครื่องอดั ลมใหม้ ีปริมาณท่ีเพยี งพอกบัความตอ้ งการ นอกจากน้นั ยงั เป็นตวั สร้างความดนั ให้กบั ลมอดั อีกดว้ ย จึงจาเป็ นท่ีจะตอ้ งมีถงั เก็บลมที่สามารถจ่ายปริมาณลม และความดนั ลมไดอ้ ยา่ งคงที่ตลอดเวลา เกจวดั อุณหภูมิ วาลว์ นิรภยั วาลว์ เปิ ดปิ ด เกจวดั ความดนั ทอ่ ลมถงั ลมเขอา้ดั วาลว์ ระบายน้าทิง้ รูปที่ 1.2 ถงั เกบ็ ลมกำรจ่ำยลมอดัลมอดั จะถูกเก็บสะสมไวใ้ นถงั เกบ็ ลมเพอ่ื ส่งจา่ ยใหก้ บั วงจรและอุปกรณ์ต่าง ๆ ในระบบนิวแมติกส์โดยผา่ นท่อส่งลมอดั ในการวางท่อส่งลมอดั ควรจะวางใหม้ ีมุมลาดเอียงประมาณ 1 – 2 เปอร์เซ็นตข์ องความยาวท่อ เพือ่ ระบายน้าท่ีตกคา้ งภายในท่อทิง้ ได้ ทอ่ แยก ท่อเมน ลาดเอียง 1 - 2 % Service UnitCompressor ถงั ลม ถงั ดกั น้า รูปท่ี 1.3 การจ่ายลมอดั