คู่มือแนวทางการดูแลผู้สูงอายุ

กระทรวงการพฒั นาสังคมและความม่นั คงของมนุษย์





พมิ พ์คร้งั ที่ 1 เมษายน 2563 พมิ พ์ครั้งที่ 2 กุมภาพันธ์ 2564 (ฉบบั ปรับปรงุ ) โดย กรมกิจการผู้สงู อายุ กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความม่ันคงของมนษุ ย์ อาคารมหานครยิบซัม่ ชน้ั 20 ฝัง่ บี เลขท่ี 539/2 ถนนศรีอยธุ ยา เขตราชเทวี กรงุ เทพมหานคร 10400 กองสง่ เสรมิ สวสั ดิการและค้มุ ครองสิทธิผสู้ งู อายุ โทรศพั ท/์ โทรสาร : 0 2642 4306 เว็บไซต์ : www.dop.go.th Facebook : กรมกิจการผูส้ งู อายุ Page Facebook : กรมกจิ การผูส้ งู อายุ

ไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) คืออะไร 1 สถานการณก์ ารตดิ เชือ้ ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) ของประเทศไทย 3 ทาไมจึงต้องใสใ่ จดแู ลผสู้ งู อายเุ ปน็ พเิ ศษ 5 สังเกตอยา่ งไรว่าผสู้ งู อายตุ ดิ เช้ือ 7 วธิ ปี ้องกนั เช้ือไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19) ไมใ่ หแ้ พรส่ ู่ผสู้ ูงอายุ 9 ไดอ้ ย่างไร 17 25 ดแู ลผสู้ งู อายอุ ยา่ งไร ไมใ่ ห้เกิดการถดถอยของร่างกาย สมอง และเกิดความเครียดระหวา่ งทผี่ ้สู งู อายุต้องเก็บตวั อยู่กบั บ้าน ผสู้ งู อายกุ ินอย่างไรเสริมภมู คิ ุ้มกัน ต้าน COVID-19 จัดบา้ นผสู้ งู อายอุ ย่างไรใหป้ ลอดภยั ห่างไกล COVID-19 29 ล้างมอื ให้สะอาดอยา่ งถกู วิธี 33



โคโรนา คือ เช้ือไวรัสที่มีรูปร่างคล้ายมงกุฎ พบคร้ังแรกกลางทศวรรษท่ี 1960 โดยมีเชื้อไวรัส โคโรนาอยู่ 4 สายพันธุ์ใหญ่ๆ ด้วยกัน แต่ตัวที่ระบาด มากท่ีสุดคือ SARS-CoV พบครั้งแรกที่ประเทศจีน ปี ค.ศ. 2002-2003 ซึ่งได้ระบาดไปทั่วโลกและมีอัตรา การเสียชีวิตสูง ต่อมาพบเช้ือไวรัสโคโรนาสายพันธ์ุ MERS-CoV เกิดขึ้น ครั้งแรกในประเทศซาอุดอิ าระเบีย ในแถบตะวันออกกลาง จนกระท่ังล่าสุดพบ “เชื้อไวรัสโคโรนา 2019” ท่ีเมืองอู่ฮั่น เมืองหลวงของมณฑลหูเป่ย ตอนกลางของประเทศจีน โดยบริเวณที่พบ ผู้ป่วยมากท่ีสุดและคาดว่าน่าจะเป็นรังของโรค คือ ตลาดอาหารทะเล และสัตว์หายากในเมือง ซ่ึงได้แพร่กระจายไปในหลายเมืองในประเทศจีน และหลายประเทศ เช่น ไทย เกาหลีใต้ ไต้หวัน ฮ่องกง มาเก๊า ญี่ปุ่น มาเลเซยี เวยี ดนาม สิงคโปร์ สหรัฐอเมริกา เปน็ ต้น ในประเทศไทย ผู้ป่วยรายแรกท่ีพบนั้นเป็นนักท่องเที่ยวหญิง ชาวจีน อายุ 61 ปี จากเมืองอู่ฮั่น ซ่ึงมีอาการไข้ หนาวสั่น ปวดศีรษะ และเจ็บคอ สามวันก่อนเดินทางมาท่ีประเทศไทย ต่อมาได้เดินทางมาพร้อม ครอบครัวเพ่ือท่องเที่ยว เม่ือเดินผ่านเคร่ืองตรวจจับความร้อนที่สนามบิน (Thermo scan) จึงพบวา่ มีไข้ และถูกส่งตัวไปนอนรักษาที่โรงพยาบาลทันที อีกสองวันต่อมา ทางโรงพยาบาลสามารถแยกเชื้อโดยวิธีการทางโมเลกุล ไดว้ ่าเป็นเชอื้ “ไวรัสโคโรนา 2019” จงึ รายงานไปที่องค์การอนามยั โลก ท่มี า : อ. พญ.รพีพรรณ รัตนวงศ์นรา มอร์ด สาขาวชิ าโรคติดเชอ้ื ภาควิชาอายรุ ศาสตร์ 2 คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธบิ ดีมหาวทิ ยาลัยมหิดล



27% ของผเู้ สยี ชวี ติ เป็นผสู้ งู อายุ ที่มา : องค์การอนามัยโลก (WHO) กราฟฟิกโดย PPTVHD ช่อง 36 ขอ้ มลู ณ วนั ท่ี 20 มกราคม 2564 “คนหนุ่มสาว หรือคนวัยทางานจะมีพลังสารองค่อนข้างมาก เม่ือเวลา เจ็บป่วย หรือมีการติดเชื้อโควิด-19 ซึ่งมีผลต่อระบบทางเดินหายใจ กลุ่มหนุ่มสาวหรือคนวัยทางานที่มีพลังสารอง 50 มีพลังใช้จริง 50 จาก 100 เมื่อติดเช้ือโควิด-19 อาจจะไปทาลายพลัง 20-30 ก็ยังมีพลัง สารองเหลือและมีพลังใช้จริง แต่สาหรับผู้สูงอายุ ไม่ได้มีพลังสารอง เพราะบางคนอาจจะไม่มีพลังสารองเลย ทาให้ไม่สามารถทนต่อการ ติดเชื้อได้มาก อีกท้ัง คนสูงอายุภูมิคุ้มกันจะต่าและมีโรค ประจ่าตัวเยอะ เช่น บางคนมีโรคไต เบาหวาน หัวใจ ยิงเปน็ ปจั จัยส่งเสริมให้ปว่ ยง่าย เสยี ชวี ติ ได้ง่าย” นายแพทย์สกานต์ บนุ นาค ผ้อู านวยการสถาบนั เวชศาสตรส์ มเดจ็ พระสงั ฆราชญาณสังวรเพอ่ื ผู้สงู อายุ กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข ผชู้ ่วยเลขานุการคณะกรรมการผู้สูงอายุแห่งชาติ (กผส.) ทมี่ า : กลุ่มนโยบายและยทุ ธศาสตร์ กองยทุ ธศาสตรแ์ ละแผนงาน กรมกิจการผูส้ ูงอายุ 4 และเวบ็ ไซต์กรุงเทพธรุ กิจ มีเดีย



เป็นช่วงวัยที่ร่างกายมีระบบภูมิคุ้มกันที่เสื่อมถอย ลดลง โดยเฉพาะบางท่านที่มีโรคประจาตัว เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคปอดเรื้อรัง โรคไตเร้ือรัง โรคหัวใจ และหลอดเลอื ด โรคมะเรง็ เป็นตน้ จงึ มีโอกาสเสี่ยงในการได้รับเช้ือ ไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ง่ายและรุนแรง จนทาให้เสียชีวิต มากกวา่ คนช่วงวัยอนื่ 6



เช่น อาจไม่มีไข้ หรืออาจมีอาการอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ท้องเสีย หรือรับอาหารทางสายยางไม่ได้ ความสามารถในการช่วยเหลือ ตวั เองลดลงอย่างรวดเร็ว ***ควรรีบปรึกษาแพทย์ทันที เพราะมีความเสียงสูงทีอาการ จะรนุ แรงมากกว่าคนช่วงวยั อนื 8



ผู้ทีเสียงติดเช้ือ เช่น มีประวัติสัมผัสใกล้ชิดกับ ผู้ป่วยที่ได้รับการยืนยันว่าติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) ต้องแยกตัวออกจากผู้อื่น แ ล ะ ไ ม่ เ ข้ า ไ ป ใ ก ล้ ชิ ด ห รื อ สั ม ผั ส ผู้ สู ง อ า ยุ และเด็ก อย่างเด็ดขาด โดยให้สังเกตอาการ อยา่ งนอ้ ย 14 วนั ห้าม!! ไม่ให้ผู้ท่ีมีไข้ตัวร้อน หรือมีอาการ ผิดปกติทางระบบทางเดินหายใจอย่างใด อย่างหนึ่ง เช่น ไอ เจ็บคอ มีน้ามูก หายใจเร็ว หายใจเหน่ือย หายใจสาบากเข้าเยี่ยมผู้สูงอายุ โดยเด็ดขาด 10

งด/ลด การมาเยี่ยมจากคนนอกบ้านให้น้อย ที่สุด โดยแนะนาให้ใช้การเยี่ยมทางโทรศัพท์ หรอื ส่อื สังคมออนไลน์ต่างๆ แทน ในขณะเข้าเยียมผู้สูงอายุ ให้ใส่หน้ากาก อนามัยหรือหน้ากากผ้าทุกคร้ัง ลดการเข้าใกล้ หรือสัมผัสกับผู้สูงอายุลงเหลือเท่าท่ีจาเป็น โดยรกั ษาระยะหา่ งอย่างนอ้ ย 2 เมตร 2 เมตร 2 เมตร 11

ควรจัดให้มีผู้ดูแลหลักคนเดียว โดยเลือก คนท่ีสามารถอยู่บ้านได้มากและจาเป็นต้องออกไป นอกบ้านน้อยที่สุด แต่สามารถสลับสับเปลี่ยนผู้ดูแล หลักได้แต่ไม่ควรเปลียนบ่อย และต้องแน่ใจว่าผู้ที่ จะมาเป็นผดู้ ูแลหลักคนใหม่ตอ้ งไม่ใชผ่ ูท้ เ่ี สย่ี งติดเชอ้ื ผู้ดูแลหลักและผู้สูงอายุควรเก็บตัวอยู่แต่ในบ้าน ใหม้ ากทสี ดุ ผู้ดูแลหลักและผู้สูงอายุควรหลีกเลียงการคลุกคลี กบั เดก็ 12

หากผู้สูงอายุหรือผู้ดูแลต้องออกนอกบ้าน ค ว ร เ ลื อ ก เ ว ล า อ อ ก จ า ก บ้ า น ท่ี ไ ม่ เ จ อ กั บ ความแออัด หลีกเล่ียงการใช้ขนส่งสาธารณะ และการไปในท่ีแออัด ต้องรีบทาธุระให้เสร็จ โดยเร็ว ให้สวมหน้ากากอนามัยหรือหน้ากาก ผ้าทุกครั้ง พกแอลกอฮอล์เจลไปด้วย โดยทา ความสะอาดมือทุกครั้งหลังจับสิ่งของ และ ก่อนเขา้ บ้าน เมือกลบั ถึงบา้ น!!! ควรอาบน้าสระผมทาความสะอาดร่างกายและ ของใช้ทีต่ ิดตัวกลับมาจากนอกบ้าน เปลีย่ นเสอ้ื ผา้ ใหม่ทนั ที 13

หากผสู้ ูงอายตุ ้องไปพบแพทย์ตามนัด ในกรณีทีอาการคงที และผลการตรวจล่าสุด ปกติ ใหต้ ดิ ต่อโรงพยาบาลเพ่ือเล่ือนนัด หรือไปรับ ยาแทนหรอื รับยาใกลบ้ ้าน ในกรณีทีอาการแย่ลง หรือผลการตรวจ ล่าสุดผิดปกติ ควรปรึกษาแพทย์หรือพยาบาล เพ่ือนดั หมายไปตรวจดว้ ยช่องทางทป่ี ลอดภัยที่สดุ ลา้ งมือด้วยการฟอกสบ่อู ย่างนอ้ ย 20 วนิ าที แล้วลา้ งออกด้วยนา้ สะอาด หรือทาความสะอาดมอื ด้วยแอลกอฮอล์เจล โดยท้ิงไว้ให้ชุ่มไม่แห้งเร็วกว่า 20 วนิ าที ทกุ ครงั้ เม่อื กลบั เขา้ บา้ น กอ่ นเตรยี มอาหารกอ่ นรบั ประทาน อาหาร หลงั การไอจาม และหลงั เขา้ ห้องนา้ ทุกครัง้ 14

หลกี เลยี งการรบั ประทานอาหารร่วมกัน แต่หากมีการมาร่วมรับประทานอาหารด้วยกัน ควรแยกรับประทานของตนเอง ไม่รับประทาน อาหารร่วมสารบั หรือใชภ้ าชนะเดยี วกัน หรือใช้ช้อนกลางรว่ มกัน ผ้สู ูงอายคุ วรแยกห้องพักและของใชส้ ่วนตวั หากแยกห้องไม่ได้ ควรแยกบริเวณที่นอนให้ห่าง จากคนอ่ืนมากท่ีสุด ท่ีพักอาศัยและห้องพัก ควรเปิดหน้าต่างให้อากาศถ่ายเท ไม่ควรนอน ร่วมกนั ในหอ้ งปดิ ท่ีใชเ้ คร่อื งปรับอากาศ 15

หมนั ทา่ ความสะอาดพ้นื ผวิ ทถี ูกสัมผัสบอ่ ยๆ ด้วยน้ายาฆ่าเชื้อต่างๆ เช่น แอลกอฮอล์ 70%, แอลกอฮอล์เจล, น้ายาซักผา้ ขาว เช็ดตามสวิตช์ไฟ ลูกบิดหรือ มือจับประตู โต๊ะ ราวจับ รีโมท โทรศัพท์ พ้ืน โถส้วม ปุ่มกด น้าชักโครก ก๊อกน้า ระวังพลัดตกหกล้มโดยเฉพาะบริเวณ พื้นทเี่ ปยี กน้าหรอื พื้นล่นื ทเ่ี ปน็ ผวิ มนั 16



18

รับประทานอาหารท่สี ะอาด ถูกสขุ ลกั ษณะปรุงสุกใหมๆ่ ไม่รับประทานอาหารท่ีหวานหรือเค็มเกินไป เน้นอาหาร ที่มีโปรตีนสูงเสริมภูมิคุ้มกัน และควรให้รับประทานอาหาร ที่หลากหลายครบ 5 หมู่ เพื่อให้ได้รับสารอาหารท่ีครบถ้วน ตามความต้องการของร่างกายและสมอง และแยกสารับ อาหารเฉพาะบุคคล ซ่ึงส่งผลต่อการรับประทานอาหาร เพื่อลดความเส่ียงที่ต้องออกมาพบ ทันตแพทย์ในช่วงวกิ ฤตน้ี ขอแนะนา ผู้สูงอายุให้รักษาสุขภาพช่องปาก โดยใชส้ ูตร 2 - 2 - 2 19

20

ชวนผู้สูงอายุออกกาลังกายด้วยท่าง่ายๆ เชน่ การเดิน หรือแกว่งแขนออกกาลังกาย ในบ้านอย่างสม่าเสมอ อย่างน้อยสัปดาห์ ละ 5 วัน วันละประมาณ 30 นาที หรือ เทา่ ทท่ี าได้ตามสภาพของผู้สงู อายุ หยุดรบั ขา่ วสารท่ีมากเกินไป โดยอาจติดตามข้อมูลประมาณ วันละ 2 ครั้ง ในตอนเช้าและตอนเย็นหรือ ตอนกลางคืน เพื่อป้องกันภาวะวิตก กงั วล จากการรับขา่ วสารมากเกนิ ไป ปรึกษาผู้รู้ใจหรือไว้ใจได้ เช่น ครอบครัว ลูกหลาน ญาติ หรือเพื่อน เพ่ือระบายความไม่สบายใจ ความกงั วลและความกลัวเกี่ยวกบั เหตุการณ์ที่เกิดขน้ึ 21

การทากิจกรรมที่ผู้สูงอายุช่ืนชอบ มีความถนัด มีความภูมิใจ เช่น ทาอาหาร เล่นดนตรี วาดรูป อ่านหนังสือ ดโู ทรทศั น์ ปลูกตน้ ไม้ ทาสวน ฯลฯ หัวใจส่าคัญทีสุด คือ ต้องรู้ก่อนว่าผู้สูงอายุในบ้านของเรา ชอบอะไรแล้วหากิจกรรมทีส่ อดคลอ้ งกบั ทที่ า่ นชืน่ ชอบ สร้างความสุขให้ตนเองและสมาชิกในครอบครัว ทาส่ิงที่เพลิดเพลินและมีความสุข พูดคุยเรื่องท่ีทาให้มี ความสุข สนุกสนาน ดูรูปภาพท่ีเป็นความสุขของครอบครัว หากยังไม่ได้ผลให้ใช้เทคนิคจัดการความเครียด เช่น การฝึก หายใจคลายเครียด การผ่อนคลายกล้ามเนื้อการนวดคลาย เครียดด้วยตนเอง (สามารถติดตามรายละเอียดเพ่ิมเติมได้ที่ www.thainmentalhealth.com) หลีกเลย่ี งการดม่ื สรุ า ยาเสพตดิ 22

โทรปรึกษาสายด่วนกรมสุขภาพจิต โทร. 1323 ถ้าพบว่ามีความผิดปกติ ด้านอารมณ์ หงุดหงิด ฉุนเฉียว โกรธง่าย สมาธิไม่ดี มีความคิดในแง่ลบ หมกมุ่น แต่เร่ืองการระบาด และกลัวว่าตนเอง จะติดเชื้อ นอนไม่หลับ ต้องพึ่งเหล้า บุหรี่ ยาและยาเสพติดมากขึ้น ผู้สูงอายุต้องพักผ่อนให้เพียงพอ กา ร นอ น ส าคั ญ มา ก คว ร ให้น อ น ประมาณไมเ่ กนิ 3 ท่มุ เพื่อให้พักผ่อนได้ เต็มท่ียาวนาน นอนหลับพักผ่อนให้ เพียงพอ 7 - 9 ชว่ั โมง/วนั 23

ระหว่างมีการระบาดท้ังผู้สูงอายุ และผู้ดูแล ควรเก็บตัวอยู่แต่ในบ้านให้มากท่ีสุด รักษา ระ ยะ ห่าง อ ย่า งน้ อ ย 2 เ มต ร แ ล ะค ว ร ใส่หน้ากากอนามัยหรือหน้ากากผ้าทุกครั้ง ทีเ่ ข้าไปพูดคุยกับผสู้ งู อายุ หากกังวลใจหรือมีอาการสงสัยเส่ียงต่อ โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 โทรปรึกษาสาย ดว่ นกรมควบคมุ โรคโทร 1422 รูปแบบการออกกาลังกายท่ีใช้กล้ามเน้ือทุกสัดส่วน บริหาร อย่างต่อเนือ่ ง 30 นาที โดยไมใ่ ชอ้ ปุ กรณ์ โดยกรมอนามัย https://www.youtube.com/watch?v=F1r4QDjKssc#action=share บริหารสมองในชีวิตประจาวันป้องกันสมองเสื่อม : Smart 60 สงู วยั อย่างสง่า โดยมหาวิทยาลยั มหดิ ล https://www.youtube.com/watch?v=lKDg8O3ovrw การฝกึ บริหารสมอง (Brain Exercise) 16 ขนั้ ตอน โดยกรมการแพทย์ โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า โรงพยาบาล รามาธบิ ดี และสมาคมผูด้ แู ลผปู้ ว่ ยสมองเส่อื ม https://www.youtube.com/watch?v=DQ_fPO2Eh5s&feature=youtu.be 24



ผู้สูงอายุควรเลือกกินอาหารให้ครบ 5 หมู่ อย่างหลากหลาย ครบทุกม้ือ โดยลด หวาน มัน เค็ม ในปริมาณ ท่ี เ ห ม า ะ ส ม แ ล ะ เ พี ย ง พ อ กั บ ความต้องการของรา่ งกายผู้สงู อายุ ผัก ผลไม้หลากสีจะอุดมไปด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และสารพฤกษเคมี ซึ่งช่วย ต่อต้านอนุมูลอิสระและเสริมสร้าง ระบบภูมิคุ้มกันร่างกายของผู้สูงอายุ ได้เป็นอย่างดี 26

อาหารท่ีเป็นแหล่งโปรตีน เช่น ไข่ ปลา เน้ือสัตว์ไม่ติดมัน อาหารทะเล ซ่ึงอุดม ไปด้วยธาตุเหล็ก สังกะสี ซีลิเนียม ช่วยเสริมสร้างการทางานของระบบ ภมู ิคมุ้ กนั ร่างกาย น้าดื่มท่ีสะอาดจะช่วยรักษาสมดุล ของร่างกายผู้สูงอายุ ทั้งด้านอุณหภูมิ และการขับถ่ายของเสียและเช้ือโรค ออกจากร่างกาย โดยควรดื่มน้าให้ เพยี งพอ อยา่ งน้อยวนั ละ 8 แก้วต่อวนั 27

ท่ีมา : สานกั โภชนาการ กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสุข 28



1 เปิดประตู หนา้ ตา่ งใหแ้ ดดสอ่ ง ลมพัด อากาศถ่ายเท 2 หากทา่ ไดผ้ ู้สงู อายุควรแยกการใช้ หอ้ งนา้่ /หอ้ งนอนจากคนอนื 3 เลียงการสัมผัสจุดเสียงร่วมกับผู้อืน เชน่ ลูกบดิ ราวจับ รีโมท ฯลฯ 4 งดทานขา้ วร่วมโตะ๊ กัน โดยเฉพาะการหันหนา้ เขา้ หากนั 5 เลอื กทเี ปิดประตู หน้าต่างแบบแกน ผลักหรือก้านโยก เพราะสามารถใช้ ข้อศอก ก่าปัน้ หรือหลังมือเปดิ ได้ 30

6 หลีกเลียงการใช้พรมหรอื วัสดทุ ี เก็บความชื้น 7 ปดิ ฝาโถส้วมกอ่ นกดชักโครกทุกคร้ัง เพอื ลดการกระจายของเชื้อโรค 8 หลีกเลยี งการใชพ้ ดั ลมไอน้่า (ละอองทา่ ให้เชื้อโรคฟงุ้ กระจาย) 9 หลกี เลยี งการใช้ของร่วมกนั โดยเฉพาะสงิ ทตี อ้ งสัมผสั เช่น จาน ชอ้ น ภาชนะ เครืองส่าอาง ฯลฯ 10 ไมส่ วมหรอื น่ารองเทา้ เข้าบา้ น (อาจน่าเชอ้ื โรคเขา้ มาภายในบ้าน) 31 ทม่ี า : หนว่ ยวจิ ยั และออกแบบเพ่ือคนทัง้ มวล มหาวทิ ยาลยั ธรรมศาสตร์



เทสบู่ ลงบนฝ่ามอื ถูสบใู่ ห้ทวั มอื ใชฝ้ า่ มอื ถูหลงั มอื เพอื ท่าความสะอาดมือ และใช้ฝ่ามอื ถกู ัน สลับกนั ไปมา หมนุ ท่าความสะอาดหวั แมม่ ือ และน้ิวอืนจนครบทุกนว้ิ ถทู ่าความสะอาด ใชป้ ลายนว้ิ มอื สองขา้ ง บริเวณซอกน้วิ ครบทกุ น้วิ ถูลงบนฝ่ามือ ใช้ฝ่ามือถูรอบขอ้ มือ ท้งั สองข้าง 33

กรมกจิ การผ้สู งู อายุ กองส่งเสริมสวสั ดิการและค้มุ ครองสิทธิผสู้ งู อายุ กลุม่ ระบบการดแู ลและเฝา้ ระวงั ทางสังคมผ้สู ูงอายุ  กระทรวงสาธารณสุข  กรมการแพทย์ กรมอนามัย กรมสุขภาพจติ  สถาบนั เวชศาสตรส์ มเดจ็ พระสังฆราชญาณสงั วรเพือ่ ผู้สูงอายุ  สมาคมพฤฒาวิทยาและเวชศาสตรผ์ ้สู งู อายุไทย  สมาคมผ้ดู ูแลผปู้ ่วยสมองเส่ือม

กรมกิจการผสู้ ูงอายุ กระทรวงการพฒั นาสงั คมและความมั่นคงของมนุษย์ www.dop.go.th