เห่ชมคาวหวาน เนื้อเรื่อง

เน้ือเรอื่ งยอ่ เรอื่ งกาพยเ์ หช่ ม เครอื่ งคาวหวาน ผพู้ ระราชนิพนธ:์ พระบาทสมเด็จพระพทุ ธเลศิ หลา้ นภาลยั

เน้ือเรอ่ื งยอ่

เน้ือเรอ่ื งยอ่ กาพย์เห่ชมเคร่ืองคาวหวาน บทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จ พระพทุ ธเลิศหล้านภาลัย สันนิฐานว่าทรงพระราชนิพนธ์ในรัชกาลท่ี 1 เพราะมคี วามบางตอนไดท้ รงชมสมเด็จพระศรีสรุ เิ ยนทราบรมราชินีเมื่อ ครั้งยังเป็นสมเด็จพระเจ้าหลานเธอ ซึ่งมีฝีพระหัตถ์ในกระบวนเคร่ือง เสวยไมม่ ผี ู้ใดจะมีฝีมอื เทยี บเคยี งได้

เน้ือเรอ่ื งยอ่ กาพย์เห่ชมเคร่ืองคาวหวาน เป็นความงดงามของวรรณคดีที่ สะท้อนให้เห็นความประณีต ละเอียดละอ่อนของชนชาติไทยที่บรรจง ประดิดประดอยโภชนาหารนานาชนิดให้เลิศด้วย รสชาติแลวิลาสด้วย รูปลักษณ์ และสะทอ้ นความเป็นอย่ขู องคนไทยในสมยั กรุงรัตนโกสินทร์ ได้อย่าเด่นชัด บทเห่แบ่งเป็นชมเคร่ืองคาว ชมผลไม้ และชมเครื่อง หวาน

เน้ือเรอื่ งยอ่ บทเห่ชมเคร่ืองคาว ไมเ่ พยี งแต่จะเอย่ เพียงช่ืออาหารท่ีเป็นท่ีนิยม ในกรุงรัตนโกสินทรเ์ ท่านั้น แต่ยังบอกลักษณะท่ีควรจะเป็นของอาหาร ชนดิ นนั้ ไว้ มัสมัน่ แกงแกว้ ตา หอมยห่ี ร่ารสรอ้ นแรง ชายใดไดก้ ลิน่ แกง แรงอยากให้ใฝฝ่ นั หา

เน้ือเรอ่ื งยอ่ อาหารคาวที่ปรากฏในบทเหน่ ้ัน พระบาทสมเด็จพระพทุ ธเลิศหล้า นภาลัย ทรงมีพระปรีชาสามารถเลือกอาหารขึ้นมา เพื่อเป็นสัญลักษณ์ แทนความในพระราชหฤทัยได้อย่างไพเราะ เหมาะสม กลมกลืนและ บริบรู ณด์ ว้ ยอรรถะและพยญั ชนะ ซ่ึงถอื ไดว้ ่าเลศิ กวา่ รสใดๆ ท้งั สิ้น

เน้ือเรอ่ื งยอ่ ลา่ เตียงคดิ เตียงนอน นอนเตียงทองทาเมอื งบน ลดหลั่นช้ันชอบกล ยลอยากนิทรคิดแนบนอน รุ่มรมุ่ เร้าคือไฟฟอน เหน็ หรุ่มรมุ ทรวงเศร้า ร้อนรมุ รนุ่ กลุ้มกลางทรวง เจบ็ ไกลใจอาวรณ์

เน้ือเรอื่ งยอ่ (ยามทพ่ี ระเจ้าแผน่ ดนิ ทรงทอดพระเนตร “ ลา่ เตียง ” ก็ทรงราลึก ถึงแท่นบรรจถรณ์ที่นามาจาก ล้านนาของพระมเหสี แลทรงปรารถนา จะรว่ มอภิรมย์ประสมสอง หากแต่พอทรงทอดพระเนตรเห็น “ หรุ่ม ” ก็ทรงปริเทวนาการ ด้วยรักนน้ั ถึงกาลวปิ โยค)

เน้ือเรอื่ งยอ่ ความรุ่งเรืองของกรงุ รัตนโกสินทร์ ทาให้มีการติดต่อค้าขาย กับชนชาติต่างๆ จึงทาให้มีการแลกเปลี่ยนระหว่างวัฒนธรรม เกิดขึ้น “ น้าปลาญี่ปุ่น ” แสดงให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่าง ดินแดนสุวรรณภูมิและดินแดนอาทิตย์อุทัยท่ี สนิมแนบแน่นมา ต้ังแต่คร้ังบรรพกาล เกิดการผสมผสานของวัฒนธรรมด้านอาหาร ของคนสองเชือ้ อยา่ งลงตัว

เน้ือเรอ่ื งยอ่ ยาใหญ่ใส่สารพัด วางจานจดั หลายเหลอื ตรา รสดีดว้ ยน้าปลา ญีป่ ่นุ ล้าย้ายวนใจ

เน้ือเรอ่ื งยอ่ เห่ชมผลไม้ เร่ิมดว้ ยการชมผลชิดแช่อ่ิม และพรรณนาถึงผลไม้ชนิดต่างๆ ได้แก่ ลูกตาล ลูกจากลอยแก้ว มะปราง มะม่วงหมอนทอง มะม่วงอกร่อง ล้ินจ่ี พลับจีน กวน น้าตาล นอ้ ยหนา่ ผลเกด ทับทิม ทเุ รียน ลางสาด เงาะ และผลสละ ศาสตรแ์ ละศลิ ปะแห่งอาหารชาววงั ไดถ้ ูกนาออกมาเผยแพร่ให้ประชาชนท่ัวไป ไดท้ ราบจากบทเห่ชมผลไมซ้ ่ึงได้พรรณนา ถงึ ศลิ ปะในการแกะ ปอก คว้านผล ไมไ้ ด้อย่างวิจิตร งดงาม ของกุลสตรไี ทยทีไ่ มม่ ีหญิงชนชาตใิ ดเหมือน

เน้ือเรอ่ื งยอ่ น้อยหนา่ นาเมล็ดออก ปลอ้ นเปลอื กปอกเป็นอศั จรรย์ มือใครไหนจกั ทัน เทียบเทียมทฝ่ี มี อื นาง

เน้ือเรอื่ งยอ่ เห่ชมเครื่องหวาน มีเคร่ืองหวานหลากหลายชนิด ได้แก่ ข้าวเหนียว สังขยา หน้าไข่ ซ่าหริ่ม ลาเจียก มัศกอด ลุดต่ี ขนมจีบ ขนมเทียน ทองหยิบ ขนมผิง รังไร ทองหยอด ทองม้วน จ่ามงกุฎ บัวลอย ช่อม่วง และฝอยทอง เครื่องหวานท่ีปรากฏ สะท้อนให้เห็นถึงการผสมผสานในด้านวัฒนธรรมอาหารของไทย กับหลายเช้ือชาติ ต้ังแตค่ รั้งสมัยสมเด็จพระนารายณ์ กรุงศรอี ยุธยา จนถงึ กรุงรัตนโกสินทร์

เน้ือเรอ่ื งยอ่ ลาเจยี กชอ่ื ขนม นึกโฉมฉมหอมชวยโรย ไกลกลน่ิ ดน้ิ แดโดย โหยไหห้ าบหุ งางาม น่าสงสัยใครขอถาม มัศกอดกอดอย่างไร ขนมนามนยี้ งั เคลง กอดเคลน้ จะเหน็ ความ แผ่แผน่ กลมเพยี งแผน่ แผง แคลงของแขกแปลกกลนิ่ อาย ลดุ ตน่ี ี้น่าชม โอชาหนา้ ไกแ่ กง

เน้ือเรอ่ื งยอ่ กาพย์เห่ชมเคร่ืองคาวหวานนอกจาก จะแสดงถึงพระปรีชาสามารถ ทางกวีของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยที่ ทรงพระราชนิพนธ์ ได้อยา่ งไพเราะ ยังทาให้เหน็ ภาพความวิจิตรงดงามของศิลปะอาหารชาววัง ท่ีอยู่คู่กับกุลสตรี สยาม ซ่ึงความงามของอาหารไม่เพียงแต่ความงามท่ี ปรากฏแก่สายตามเท่าน้ัน หากแต่ยังรวมถึงสุนทรีย์แห่งรสชาติ ซึ่งใน ปจั จบุ ันตารับอาหารคาวหวานและผลไมช้ นิดต่างๆ ก็ ยังคงเป็นท่ีรู้จักกันดี ในสงั คมไทยทุกวันน้ี

อาหารไทยเลิศรสชวนหลงไหล