เซอร์กิตเบรกเกอร์ (CIRCUIT BREAKER)

เซอร์กิตเบรกเกอร์(CIRCUIT BREAKER) เรยี บเรยี งโดย นาย จริ ันธนิน แตกสกลุ สาขาวิชา ไฟฟ้ากาลัง วิทยาลัยเทคนคิ สุโขทัย

1 เซอร์กติ เบรกเกอร์ (CIRCUIT BREAKER) หมายถึง อุปกรณ์ที่ทางาน เปิดและปิดวงจรไฟฟ้า แบบไม่อัตโนมัติ แต่สามารถเปิดวงจรได้อัตโนมัติ ถ้ามีกระแส ไหลผ่าน เกินกว่าค่าท่ีกาหนด โดยไม่มีความเสียหายเกิ ดขึ้นเซอรก์ ิตเบรกเกอร์ Circuit Breaker แรงดนั ตา่ หมายถงึ Breaker ท่ใี ชก้ บั แรงดันนอ้ ยกว่า 1000 voltแบง่ ออกได้หลายชนิด ไดแ้ ก่Mold case circuit breaker โมลเคสเซอร์กติ เบรกเกอร์ หมายถึง breaker ที่ถูกห่อหุ้มมิดชิดโดย mold 2 ส่วน มักทาด้วย phenolic ซ่ึงเป็นฉนวนไฟฟ้าสามารถทนแรงดันใช้งานได้ breaker เบรกเกอร์แบบนี้ มีหน้าท่ีหลัก 2 ประการ คือ ทาหน้าที่เป็นสวิทซ์เปิด-ปิดด้วยมือ และเปิดวงจรโดยอัตโนมัติ เมื่อมีกระแสไหลเกิน หรือเกิดลัดวงจรโดย breaker เบรกเกอร์จะอยู่ในภาวะ trip ซึ่งอยู่ก่ึงกลาง ระหว่าง ตาแหน่ง ON และ OFF เราสามารถ reset ใหม่ได้โดย กดคันโยกให้อยู่ ในตาแหน่ง OFF เสียก่อน แล้วค่อยโยกไปตาแหน่ง ONการทางานแบบนี้เรียกว่า quick make , quick break ลักษณะของ breaker เบรกเกอร์แบบน้ีที่พบเห็นโดยทว่ั ไปคอืMolded case circuit breaker โมลเคสเซอรก์ ติ เบรกเกอรท์ ่พี บบอ่ ยในท้องตลาดมี 2 ประเภทคือ Thermal magnetic CB. และSolid state trip CB.Thermal magnetic molded case circuit breakerbreaker แบบนี้มีสว่ นประกอบสาคัญ 2 ส่วนคือ• Thermal unit ใช้สาหรับปลดวงจรเมอ่ื มีกระแสไหลเกินอนั เน่อื งมาจากการใช้โหลดมากเกนิ ไปลกั ษณะการทางานดูไดจ้ ากรูป

2 เม่ือ มีกระแสเกินไหลผ่านโลหะ bimetal (เป็นโลหะ 2 ชนิด ที่มีสัมประสิทธิ์ ทางความร้อนไม่เท่ากัน) จะทาให้ bimetal โก่งตัว ไปปลดอุปกรณ์ทางกล และทาให้ CB. ตัดวงจร เรียกว่าเกิดการtrip การปลดวงจรแบบน้ี ต้องอาศัย เวลาพอสมควร ขึ้นอยู่กับ กระแสขณะนั้น และความร้อน ท่ีเกิดข้ึนจนทาให้ bimetal โก่งตัว• Magnetic unit ใช้ สาหรับปลดวงจรเมอื่ เกิดกระแสลัดวงจรหรือมกี ระแสคา่ สูง ประมาณ 8-10เทา่ ขึน้ ไป ไหลผา่ น กระแสจานวนมาก จะทาให้เกิด สนามแมเ่ หล็กความเขม้ สงู ดึงใหอ้ ุปกรณก์ ารปลดวงจรทางานได้ การตัดวงจรแบบนเ้ี รว็ กว่าแบบแรกมาก โอกาสที่ breakerจะชารุดจากการตัดวงจรจงึ มีน้อยกว่าSolid state trip or Electronic trip molded case circuit breaker เปน็ breaker ชนดิหนงึ่ ที่มีอปุ กรณ์อิเลก็ ทรอนิกสท์ าหนา้ ทีว่ ิเคราะห์ กระแสเพ่ือส่ังปลดวงจร

3 จาก Diagram จะเห็นว่ามี CT อยู่ภายในตัว breaker ทาหน้าที่ แปลงกระแส ให้ต่าลง ตามอัตราส่วนของ CT และมี microprocessor คอยวิเคราะห ก์ ระแส หากมีค่าเกินกว่าที่กาหนด จะส่ังให้ tripping coil ซ่ึงหมายถึง solenoid coil ดึงอุปกรณ์ทางกลให้ CB. ปลดวงจรที่ ด้านหน้าของbreaker ชนิดน้ีจะมีปุ่มปรับค่ากระแสปลดวงจร , เวลาปลดวงจร และอื่น นอกจากน้ียังสามารถติดต้ัง อุปกรณ์เสริมที่เรียกว่า amp meter & fault indicator ซ่ึงสามารถแสดงสาเหตุการ faultของวงจรและคา่ กระแสได้ ทาให้ทราบสาเหตขุ องการปลดวงจรได้Air circuit breaker เป็น เบรคเกอร์ท่ีใช้กับแรงดัน <1000 volt มีขนาดใหญ่ใช้เป็น main CB. โดยท่ัวไปมีพิกัดกระแสต้ังแต่ 225-6300 A. และมี interrupting capacity สูงตั้งแต่ 35-150 KA. โครงสร้างทั่วไปทาด้วยเหล็กมีช่องดับอาร์ก (Arcing chamber) ที่ใหญ่โตแข็งแรงเพ่ือให้สามารถรับกระแสลัดวงจรจานวนมากได้ Air CB. ท่ีมีขายในท้องตลาด มักใช้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ตรวจจับ และวิเคราะห์กระแสเพอ่ื สัง่ ปลดวงจร

4Miniature circuit breaker เป็น เบรคเกอร์ขนาดเล็ก ใช้ติดตั้งเป็นอุปกรณ์ป้องกันร่วมกับ แผงจ่ายไฟฟ้าย่อย (Loadcenter) หรือ แผงจ่ายไฟฟ้าประจาห้องพักอาศัย (consumer unit) เบรคเกอร์ชนิดน้ีไม่สามารถปรับตั้ง ค่ากระแสตัดวงจรได้ มีท้ังแบบ 1 pole , 2 pole และ 3 pole อาศัยกลไกการปลดวงจรทั้งแบบ thermal และ magnetic มรี ูปรา่ งทวั่ ไปดังรูป

5แหลง่ ข้อมลู อ้างองิเซอรก์ ิตเบรกเกอร์ .[ออนไลน์]. เข้าถึงไดจ้ าก : http://www.sci-tech-service.com/article/CB/circuitbreaker.htm/.(วนั ทีค่ ้นข้อมลู : 27 กรกฏาคม 2560 )