คำคล้องจอง

ครธู วี ลา

ความหมายของคาคล้องจอง คาคล้องจอง คือ คาท่ีมีเสียงสระเดียวกัน แ ล ะ ถ้ า มี ตั ว ส ะ ก ด จ ะ ต้ อ ง อ ยู่ ใ น ม า ต ร า เดียวกัน มีเสียงวรรณยุกต์ตา่ งกันได้ คาคล้องจองในบทประพันธ์ร้อยกรอง เรียกว่า สัมผัส



ตวั อยา่ งคาคลอ้ งจองท่ีมสี ระเดยี วกัน สระอา - ขา ลา นา สา จา่ ลา่ หล้า ป้ า สระอี - กี สี ศรี ข่ี ผี พ่ี ป่ี จี้ สระอู - หมู ขู่ สู้ รู้ ผู้ ป่ ู งู อู่ สระเอา - เกา เขา เรา เผ่า เหงา้ เศรา้ สระเอือ - เกลือ เจอื เผ่อื เสื้อ เพ่อื เออื้

ตั ว อ ย่ า ง ค า ค ล้ อ ง จ อ ง ท่ี มี ส ร ะ เ ดี ย ว กั น และมีมาตราตัวสะกดเดียวกนั สระอา มาตราแม่กด กาด ปาด พลาด ญาติ ทาส สระออ มาตราแมก่ น กลอน ขอน ผ่อน ป้ อน มอญ สระโอะ มาตราแม่กบ กบ ขบ จบ หลบ พบ อบ สระเอีย มาตราแม่เกอว เกี๊ยว เจียว เปรีย้ ว เสียว เห่ยี ว สระเอือ มาตราแมเ่ กย เลอื้ ย เป่ื อย เม่ือย เดอื ย เอือ้ ย

ลกั ษณะของคาคล้องจอง คาคล้องจอง 1 พยางค์ คือคาท่ีออกเสียงเพียง ครั้งเดียว มีสระเสี ยงเดียวกัน ตัวสะกดมาตรา เดียวกัน ส่วนรูปและเสียงวรรณยุกต์ต่างกันได้ มี 2 ลกั ษณะ ดงั นี้ 1. คาคล้องจอง 1 พยางค์ 2. คาคลอ้ งจอง 1 พยางค์ ไมม่ ีตวั สะกด เช่น มีตวั สะกด เช่น กา ตา มา พา ปลา ยา กนิ ดิน ป่ิ น หิน สิ้นนิล แม่ แน่ แล แปร แพร่ กุ้ง ปรุง พงุ นุ่ง รุง้ ยุ่ง ดู หู ป่ ู หมู รู้ เกีย๊ ว เขยี ว เพยี ว เรยี ว ข่ี สี มี หมี พ่ี ขาด ชาติ ราด สาด แกะ แคะ แวะ แพะ กก นก ครก ปก พก

คาคล้องจอง 2 พยางค์ คอื พยางคส์ ดุ ทา้ ยของ กลุ่มคาแรก มีเสียงคล้องจองกับพยางค์แรกหรือ สองของกลมุ่ คาหลังท่อี ย่ถู ดั ไป มี 2 ลักษณะ ดังนี้ 1. พยางค์สุดท้ายของกลุ่มคา 2. พยางค์สุดท้ายของกลุ่มคา แ ร ก มี เ สี ย ง ค ล้ อ ง จ อ ง กั บ แ ร ก มี เ สี ย ง ค ล้ อ ง จ อ ง กั บ พยางค์แรกของกลุ่มคาหลัง พยางค์ท่ีสองของกลุ่มคาหลัง เช่ น เช่ น ความดี มีอยู่ คู่กัน ฝั น นักเรียน หม่ันเพียร อ่าน หวาน เขยี น วนเวียน โรงเรียน เวลา นาที ยนิ ดี ปรดี า คุ ณ ค รู ค ว า ม รู้ เ นื้ อ คู่ เอื้อเฟื้ อ เผ่ือแผ่ แก่เด็ก หมอดู พร่ังพรู เลก็ น้อย คุ ณ ค่ า ร า ต รี สี ข า ว แ ม่ ค้ า ไ ป ม า ข า ย ผ้ า วาววบั ท้องฟ้ า รักษา พรุ่งนี้ มีงาน อ่ านเขียน เรียนรู้ สี เ ห ลื อ ง ลื อ เ ล่ื อ ง ท า เหมือง อุ่นเคร่ือง ย่างเยอื้ ง นกบิน ผกผิน ทรัพย์สิ น รวยรนิ เสียงพณิ

คาคลอ้ งจอง คือ พยางคส์ ดุ ทา้ ยของ กลุ่มคาแรก มีเสียงคล้องจองกับพยางค์แรกหรือ สองหรือสามของกลุ่มคาหลังท่ีอยู่ถัดไป มี 3 ลักษณะ ดังนี้ 1. พยางค์สุดท้ายของกลุ่มคาแรก มีเสี ยงคล้องจองกับ ของกลุม่ คาหลัง เช่น ตงั้ ใจเรยี น เพียรศึกษา หาความรู้ ดอกดาวเรือง เหลืองอร่าม งามงดจริง สีสดใส ใบไม้เขียว เรยี วส่ปู ลาย คลา้ ยขนนก คาว่าเพ่อื น เตอื นความคิด มติ รสหาย รา้ ยกลับดี ทุกนาที มคี ณุ คา่ พาสุขใจ

2. พยางค์สุดท้ายของกลุ่มคาแรก มีเสี ยงคล้องจองกับ ของกลุ่มคาหลัง เช่น เราทุกคน ฝึ กฝนงาน ประสานใจ ความใฝ่ รู้ ครรู กั ศิษย์ ผูกมติ รกนั สร้างฝั นไกล แสงไฟส่อง ซื้อรถยนต์ มาขนส่ง วาดวงกลม สวยสมใจ เดนิ คนเดยี ว แสนเปล่ียวใจ ลองใคร่ครวญ ดอกชวนชม เปลอื กสีขาว วบั วาวแสง ช่วยแต่งแต้ม ยมิ้ แจ่มใส 3. ท่ีพยางค์สุดท้ายของกลุ่มคาแรก มีเสียงคล้องจองกับ ของกลมุ่ คาหลัง เช่น รักแผน่ ดนิ ไมโ่ กงกนิ เก็บทรพั ย์สิน นกโบยบนิ อารมณ์ขนั สร้างสีสัน ร่วมแบ่งปั น เดนิ คกู่ นั รกั วัยเรียน เหมอื นจุดเทียน ย่อมแปรเปล่ียน ใจวนเวยี น ช่อดอกไม้ เก็บมาไว้ สายน้าไหล ขัน้ บันได รอยยิม้ หวาน กลีบแยม้ บาน ส่ิงใดปาน สีดอกจาน

คาคล้องจองท่ีมี คือ คาสุดท้ายของ กลุ่มคาแรกมีเสี ยงคล้องจองกับพยางค์แรกหรือ สองหรือสามหรือส่ีของกลุ่มคาหลังท่อี ย่ถู ัดไป มี 4 ลกั ษณะ ดังนี้ 1. พยางค์สุดท้ายของกลุ่มคาแรก มีเสี ยงคล้องจองกับ ของกลุ่มคาหลงั เช่น ทรัพย์สินเงินทอง ของใช้ในบ้าน ร้านขายหนังสือ ถือของ มากมาย ผ้านี้สีสวย ช่ วยให้โดดเด่น เย็นค่าจันทร์พราว ดาวเดือน เล่อื นลอย ตักข้าวใส่ จาน งานบ้านมากมาย ยายเล่านิทาน สานสาย สัมพนั ธ์

2. พยางค์สุดท้ายของกลุ่มคาแรก มีเสี ยงคล้องจองกับ ของกลุ่มคาหลัง เช่น เด็กไทยวันนี้ ตอ้ งดีตอ้ งเกง่ รบี เร่งคน้ ควา้ สืบหาความรู้ เจา้ ปลาตวั น้อย ล่องลอยในนา้ แสนสาราญใจ อยใู่ นสายธาร ออกกาลังกาย มากมายประโยชน์ ไร้โทษเพ่ิมสุข หมดทุกข์ แข็งแรง 3. พยางค์สุดท้ายของกลุ่มคาแรก มีเสี ยงคล้องจองกับ ของกลุ่มคาหลัง เช่น เดนิ ทางท่องเท่ียว ลัดเลาะเลีย้ วไป ธารนา้ ไหลหล่ัง งดงามฝั งใจ น่ังมองท้องฟ้ า แสงจันทราส่อง สีเหลอื งทองนวล พาให้ชวนฝั น ยคุ สินคา้ แพง กนิ ขา้ วแกงอ่ิม ซื้อของริมทาง ค้าขายกลางเมอื ง

4. พยางค์สุดท้ายของกลุ่มคาแรก มีเสี ยงคล้องจองกับ ของกลมุ่ คาหลัง เช่น หมอเพลงลาแคน แห่งเมืองขอนแก่น อีสานดินแดน มีค่า นับแสน ชีวติ ยา่ แย่ จงอย่าทอ้ แท้ ตงั้ ใจแน่วแน่ รีบเร่งคดิ แก้ พ่อแม่ส่ังสอน ไหวพ้ ระกอ่ นนอน มือไมห้ ดั อ่อน ผู้ใหญอ่ วยพร

แบบฝึ ก เร่อื ง คาคลอ้ งจอง ให้นักเรียนเขียนคาคลอ้ งจอง 1 พยางค์ต่อจากคาท่กี าหนด ตวั อย่าง เพียร คล้องจองกับ เขยี น เทียน เตียน 1. ชอบ คล้องจองกบั .......... .......... .......... 2. หวาน คล้องจองกบั .......... .......... .......... 3. หมู คล้องจองกบั .......... .......... .......... 4. สวย คล้องจองกับ .......... .......... .......... 5. ดาว คล้องจองกับ .......... .......... .......... ใหน้ ักเรียนเขยี นคาคลอ้ งจอง 2 พยางค์ต่อจากคาท่กี าหนด ตัวอยา่ ง คนดี คล้องจองกับ สีเทียน เรยี นไทย ไปหา 1. แม่นา้ คล้องจองกบั ............. ............. ............. 2. แผ่นดนิ คล้องจองกับ ............. ............. ............. 3. นิทาน คลอ้ งจองกบั ............. ............. ............. 4. ทะเล คล้องจองกับ ............. ............. ............. 5. ชารุด คล้องจองกบั ............. ............. ............. ให้นักเรียนเขยี นคาคล้องจอง 3 พยางคต์ ่อจากคาท่กี าหนด ตัวอยา่ ง ตัง้ ใจเรยี น คล้องจองกบั เพยี รศึกษา หาความรู้ 1. สีสดใส คล้องจองกบั …………………… …………………… 2. วาดวงกลม คล้องจองกับ …………………… …………………… 3. ทุกนาที คล้องจองกับ …………………… …………………… 4. เด็กว่ิงเลน่ คล้องจองกบั …………………… …………………… 5. คนใจดี คลอ้ งจองกับ …………………… ……………………