ฝึกการแต่งกาพย์ยานี ๑๑

การแตง่ กาพยย์ านี ๑๑ ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี ๕



วันนี้ นักเรียนทกุ คนจะไดเ้ ปน็ กวี มผี ลงานการแตง่ กาพยย์ านี ๑๑ ของตนเอง คนละ ๒ บทคะ่

กอ่ นจะลงมอื แตง่ กาพยย์ านี ๑๑ เราไปทบทวนความรู้อกี ครั้งนะคะ

กาพยย์ านี ๑๑ กาพย์ยานี ๑๑ มจี านวนพยางคใ์ น ๒ วรรค รวมได้ ๑๑ พยางค์ วรรคหน้ามี ๕ คา วรรคหลงั ๖ คา รวมเปน็ ๑๑ คา ๑ บาท มี ๒ วรรค ๑ บาท

กาพยย์ านี ๑๑ บาทที่ ๑ บาทที่ ๒ ๑ บท มี ๒ บาท บาทละ ๒ วรรค รวมเปน็ ๔ วรรค ๑ บท

สัมผสั บงั คบั คาสุดทา้ ยของวรรคที่หน่งึ สมั ผัสกับคาท่สี ามของวรรคที่สอง

สมั ผัสบงั คบั คาสดุ ทา้ ยของวรรคที่สอง สมั ผสั กบั คาสดุ ท้ายของวรรคที่สาม

สัมผัสบงั คบั คาสุดทา้ ยของแตล่ ะบท สัมผัสกับคาสุดท้ายของวรรคที่สองของบทถดั ไป สมั ผัสระหวา่ งบท

ตวั อยา่ งกาพยย์ านี ๑๑ กาพยย์ านลี านา สิบเอ็ดคาจาอยา่ คลาย วรรคหนา้ หา้ คาหมาย วรรคหลงั หกยกแสดง ครลุ หนุ น้ั ไมส่ าคัญในการแตง่ สัมผัสตอ้ งจดั แจง ให้ถกู ตอ้ งตามวธิ ี

แนะนาวธิ กี าร ฝกึ แต่งกาพยย์ านี ๑๑

๑. ฝกึ หาคาคลอ้ งจองกอ่ น มาก – ลาก – จาก – ฝาก – หาก ใฝ่ฝนั – วนั หนา้ – ผาสุก – ปลกุ ปนั้ - หรรษา แมวตวั นอ้ ย – คอยเจ้าของ – มองดทู าง – ห่างไปไกล – ไม่เหน็ เงา

๒. ฝกึ คิดเปน็ ประโยค ประโยคละ ๕ คา (แบ่งเปน็ ๒/๓) ประโยคละ ๖ คา (แบง่ เปน็ ๓/๓)

ตวั อย่าง ประโยคละ ๕ คา (แบง่ เปน็ ๒/๓) ฉนั ชอบ/บที ีเอส ประโยคละ ๖ คา (แบ่งเปน็ ๓/๓) แสนวิเศษ/เกินตา้ นทาน

๓. คดิ เพ่ิมอกี ๑ ประโยค (๕ คา) โดยใหค้ าสุดทา้ ย(ของวรรคท่ี ๓) สมั ผสั กบั คาสดุ ทา้ ย(ของวรรคที่ ๒)

วรรคท่ี ๑ วรรคท่ี ๒ ฉันชอบ/บที ีเอส แสนวิเศษ/เกินตา้ นทาน วรรคท่ี ๓ ไอดอลผขู้ บั ขาน

๔. คิดอกี ๑ ประโยค (๖ คา) อะไรกไ็ ด้ ไมต่ ้องสัมผสั กบั คาไหนเลย ขอใหเ้ น้อื หาเปน็ เรอ่ื งเดยี วกบั ประโยคทแ่ี ตง่ ไวแ้ ลว้ กพ็ อ

วรรคท่ี ๑ วรรคท่ี ๒ ฉนั ชอบ/บที ีเอส แสนวิเศษ/เกินตา้ นทาน วรรคที่ ๓ วรรคท่ี ๔ ไอดอล/ผขู้ บั ขาน รวมทง้ั หมด/มเี จด็ คน

๕. ถา้ ต้องแตง่ เพ่ิมอกี บท หรอื หลาย ๆ บท ให้ใชว้ ิธีเดมิ แตเ่ พมิ่ จดุ ทเี่ ปน็ สมั ผสั ระหวา่ งบท ตามแผนผงั ทีก่ าหนด

เผ่อื ลมื

๖. ควรแตง่ ใหม้ สี มั ผสั ใน เพ่ือเพิม่ ความไพเราะ แก่บทประพนั ธ์ สมั ผสั ใน คอื คาทม่ี เี สยี งสระ หรอื เสยี งพยญั ชนะคลอ้ งจอง อยใู่ นวรรคเดยี วกนั

กาพย์ยานี ๑๑ : ศิลปินทฉี่ นั ชอบ ฉันชอบบที เี อส แสนวเิ ศษเกนิ ตา้ นทาน ไอดอลผขู้ บั ขาน รวมทง้ั หมดมเี จด็ คน จองกกุ จมี นิ นา่ สน คือเจโฮปจนิ วี พีแ่ รป็ มอ่ นยมิ้ สดใส ซกู ้าแสนสขุ ลน้

ขอ้ ควรระวัง ๑. ระวงั เรอ่ื งการนาคาทม่ี สี ระเสยี งสนั้ กบั สระเสยี งยาวไปสมั ผสั กัน เช่น คาวา่ “กาย” หา้ มสมั ผสั กบั คาวา่ “ใจ” กาย = เสยี งสระอาย (อา+แมเ่ กย) ใจ = เสยี งสระใอ ดงั นนั้ กาย-ใจ ไม่สมั ผสั คลอ้ งจองกนั

ขอ้ ควรระวงั ๒. ห้ามนาคาทเ่ี ขยี นเหมอื นกนั มาสัมผสั กนั เชน่ คาวา่ “กิน” ห้ามสมั ผสั กบั คาวา่ “กนิ ” เพราะจะถอื วา่ เป็นสมั ผสั ซา้ สัมผสั ซา้ = XXXผดิ XXX

จาไว้ให้มนั่ การแตง่ กาพยย์ านี ๑๑ ตอ้ งมีสมั ผสั บงั คบั (สัมผัสนอกและสมั ผสั ระหวา่ งบท) ให้ถูกตอ้ งตามแผนผงั ถา้ สมั ผสั บงั คบั ผดิ ตาแหนง่ = XXXผดิ XXX

ทาแบบฝกึ การแตง่ กาพยย์ านี ๑๑ พร้อมกนั นะคะ เปดิ ทักษะภาษา หนา้ ๑๐๔ ค่ะ

ทกั ษะภาษา หน้า ๑๐๔ คาชแ้ี จง : แต่งกาพยย์ านี โดยเติมคาหรือขอ้ ความที่เหมาะสมลงในช่องว่าง ๑. วยั เดก็ เลก็ แรกรนุ่ เราตา่ งวนุ่ กบั ก_า_ร_เ_รยี_น_ ขยนั หมนั่ อา่ นเขยี น ยามวา่ งตา่ งวงิ่ เลน่ เพยี รฝกึ ฝนเปน็ คนดี ใจรกั _ใน__ห_น_้า_ท_่ี _ ร้องรา_เต_น้ _สามคั คี มคี วามรคู้ ู่_ค_ณุ _ธ_ร_ร_ม_

ทกั ษะภาษา หน้า ๑๐๔ คาชีแ้ จง : แต่งกาพยย์ านี โดยเตมิ คาหรอื ขอ้ ความทเ่ี หมาะสมลงในช่องวา่ ง ๒. หนงั สือคอื แ_น__ว_ท_าง_ ใช้เอย่ อา้ งบงั เกดิ ผล ฉลาดปราดเปรอื่ ง_ล_น้ _ หรอื อบั จ_น_ภมู ปิ ญั ญา หนังสือเปน็ _ม_ิต_ร_แ_ท_้ _ อานวยแกท้ กุ ป__ัญ_ห_า_ พากเพยี รเรยี นวชิ า เชิญคน้ ควา้ ตาราเรยี น

ทกั ษะภาษา หน้า ๑๐๔ คาชี้แจง : แต่งกาพยย์ านี โดยเติมคาหรอื ขอ้ ความที่เหมาะสมลงในช่องว่าง ๓. เศรษฐชี อ่ื เฉลา ถือ_ก_ร_ะ_เป_า๋ _มากทรพั ยส์ นิ เกบ็ คา่ เชา่ เปน็ _บ_ิล__ แตไ่ มห่ มนิ่ คนยากจน มองเหน็ ปา้ ฉลวย นง่ั ขายก_ล_ว้_ย_ขา้ งถนน ใน_ต_า_บ_ล_ทรุ กนั ดาร เหมาซอื้ ไปชว่ ยคน

ทกั ษะภาษา หนา้ ๑๐๔ คาชแ้ี จง : แต่งกาพย์ยานี โดยเติมคาหรือข้อความท่ีเหมาะสมลงในช่องว่าง ๔. ทาดมี ากมวลมติ ร ทช่ี ่วย_ค_ิด_ชว่ ยสง่ เสรมิ ทาชว่ั คนซา้ _เต_มิ____ ไมม่ ใี ครจะปรานี ไม่__ล_าบ__าก__ต้องหลกี ล้ี ทาดที าไมย่ าก ทง้ั ปฐพียงั ไมล่ มื แม้ตายวาย__ช_วี _ี _

หากเวลาในคาบเรียนยงั เหลือ ทาทกั ษะภาษา หนา้ ๑๐๕ ต่อเลยคะ่

ทักษะภาษา หนา้ ๑๐๕ คาชแ้ี จง : ลองเพม่ิ คาจากกลอนสต่ี อ่ ไปน้ี ให้เปน็ กาพยย์ านี ๑๑ กลอนส่ี บ้านใกลเ้ รอื นเคยี ง มองเมยี งไปมา ทกุ วนั พบหนา้ นาพารนื่ รมย์ กาพยย์ านี ๑๑ อยู่บ้านใกลเ้ รอื นเคยี ง เรามองเมยี งกนั ไปมา ทกุ วนั ต่างพบหนา้ ร่วมนาพาความรน่ื รมย์

ทักษะภาษา หนา้ ๑๐๕ คาชี้แจง : ลองเพมิ่ คาจากกลอนสต่ี อ่ ไปนี้ ให้เปน็ กาพยย์ านี ๑๑ กลอนสี่ ถ้าหากจะเขยี น เหน็ ไหมไมย่ าก ดจุ เทยี นสอ่ งทาง มคี วามพากเพียร ถา้ หากอยากจะฝกึ เขยี น กาพยย์ านี ๑๑ ดจุ แสงเทยี นสอ่ งนาทาง เหน็ ไหมทาไมย่ าก ต้องมีความพากเพยี ร

ทกั ษะภาษา หน้า ๑๐๕ คาชีแ้ จง : แต่งกาพยย์ านี ๑๑ มา ๑ บท บรรยายลกั ษณะของ เพือ่ น ๆ ในห้องเรยี น หรือเรื่องทนี่ กั เรยี นสนใจ ตวั อย่าง กาพย์ยานี ๑๑ : ป.๕ รา่ เรงิ นกั เรยี นชนั้ ป.ห้า เปน็ เด็กรา่ เรงิ สดใส อกี ท้งั มนี า้ ใจ ชอบชว่ ยเหลอื เก้ือกลู กนั

ทักษะภาษา หน้า ๑๐๕ คาชี้แจง : แต่งกาพยย์ านี ๑๑ มา ๑ บท บรรยายลกั ษณะของ เพ่ือน ๆ ในห้องเรยี น หรอื เรื่องทนี่ กั เรยี นสนใจ ตัวอยา่ ง กาพย์ยานี ๑๑ : ม้าโพน่ี เจา้ มา้ มนี า้ ใจ เอือ้ เฟอ้ื ใหเ้ พอื่ นทกุ คน มติ รภาพมมี ากลน้ จากเหลา่ มา้ โพนน่ี อ้ ย

ทกั ษะภาษา หนา้ ๑๐๕ คาชี้แจง : แตง่ กาพยย์ านี ๑๑ มา ๑ บท บรรยายลกั ษณะของ เพือ่ น ๆ ในห้องเรยี น หรือเรื่องทน่ี กั เรยี นสนใจ ตัวอยา่ ง กาพยย์ านี ๑๑ : ป้องกนั ไวรสั โควดิ -๑๙ ไวรสั โควดิ รา้ ย จ้องทาลายปอดของคน เราต้องหลกี ให้พน้ สวมหนา้ กากหมน่ั ลา้ งมอื

เมอื่ นกั เรยี นไดเ้ รยี นรวู้ ธิ กี ารแตง่ กาพยย์ านี ๑๑ ไปแลว้ ต้องกลบั ไปทบทวนความรอู้ ีกครงั้ ดว้ ยนะคะ เนื่องจากในคาบเรยี นตอ่ ไป นักเรยี นต้องลงมอื แตง่ กาพย์ยานี ๑๑ ด้วยตนเอง คนละ ๒ บทค่ะ

นกั เรียนทจี่ ะสง่ การบา้ น/งานตา่ ง ๆ ให้ เพ่ิมรปู ในอลั บม้ั “งานวชิ าภาษาไทย” ที่ครูสรา้ งในแชตสว่ นตวั นกั เรยี นสง่ งานเขา้ อลั บั้มดว้ ยตนเอง

คาบเรยี นหนา้ ใหน้ ักเรยี นเตรยี มสมดุ เลม่ หนาด้วยนะคะ เพ่ือใชใ้ นการแตง่ กาพยย์ านี ๑๑ ค่ะ

พบกนั ใหม่นะคะ สวัสดคี ่ะ