ความรู้รอบตัว (1)

1. ยอดเขาท่สี ูงที่สดุ ยอดดอยอนิ ทนนท์ สูง 2,580 เมตร จากระดับนำ้ ทะเล ดอยอินทนนท์ มพี น้ื ที่ครอบคลมุ อยูใ่ นท้องที่ อำเภอจอมทอง อำเภอแม่แจม่ อำเภอแมว่ าง และ อำเภอดอยหล่อ จังหวัดเชียงใหม่ มเี นือ้ ทีป่ ระมาณ 482.4 ตารากโิ ลเมตร หรือ 301,500ไร่ ประกอบไปดว้ ยภูเขาสงู สลับซบั ซอ้ นมดี อยอนิ ทนนท์ซ่งึ เปน็ สว่ นหนงึ่ ของทวิ เขาอนิ ทนนท์(ทวิ เขาถนนธงชยั ตะวนั ออก) เปน็ ยอดเขาท่ีสูงที่สุดในประเทศไทย สภาพภูมิประเทศท่วั ไปประกอบด้วยภูเขาสลับซับซอ้ น มีดอยอนิ ทนนท์เป็นยอดเขาทีส่ งู ทสี่ ดุ สูง จากระดบั น้ำทะเล 2,565 ม. ยอดเขาทีม่ ีระดับสงู รองลงมาคือ ดอยหวั มดหลวง สงู จากระดบั นำ้ ทะเล 2,330 เมตร ป่าอินทนนทน์ ้เี ปน็ แหล่งกำเนิดของตน้ นำ้ แม่ กลาง แม่ปา่ กอ่ แม่ปอน แมห่ อย แมย่ ะ แมแ่ จ่ม แมข่ าน และเป็นส่วนหนงึ่ ของตน้ น้ำแม่ปิงที่ ใหพ้ ลงั งานไฟฟ้าทเ่ี ขื่อนภมู พิ ล มเี อกลกั ษณ์ทางธรรมชาติทสี่ วยงาม เชน่ นำ้ ตกต่างๆ โดยเฉพาะนำ้ ตกแมย่ ะ ท่ีไดช้ ่อื ว่าสวยท่ีสุดของประเทศ

2. เกาะท่เี ป็นทา่ เรือสำคัญของไทย เกาะสชี งั สชี ัง อำเภอทีม่ ีขนาดเลก็ ทส่ี ดุ ของประเทศไทย แต่มีคำจำกดั ความมากมายมหาศาลเช่นน้ี เพยี งตำบลเลก็ ๆ ที่ชอ่ื ว่า ทา่ เทววงษ์ หา่ งจากฝั่งอำเภอศรีราชา 12 กโิ ลเมตร ใช้เวลาเดินทางประมาณ 30 – 45 นาที ขนาดพื้นทีข่ องเกาะมคี วามยาว 7.9 ตารางกิโลเมตร ประชากรอาศยั อยู่ประมาณ 10000 กว่าคน /วนั ทัง้ ท่ี เปน็ ประชากรท่แี ทจ้ ริง และประชากรแฝงประชากรส่วนใหญ่นบั ถือพทุ ธศาสนา เกาะแห่งนเ้ี ป็นที่ร้จู ักมาตง้ั แต่สมยั กรุงศรอี ยธุ ยาตอนปลาย ด้วยอากาศอันบริสุทธิ์ทีด่ ี ทำใหส้ มยั ของพระจอมเกลา้ เจ้าอยู่หัว (ร.4) ไดเ้ สดจ็ พระราชดำเนนิ มาทนี่ ่ี โดยในขณะน้นั พระบาทสมเด็จพระจลุ จอมเกลา้ เจ้าอยู่หวั (ร.5) โดยเสดจ็ พระราช ดำเนินมาดว้ ย ทำให้ชอื่ สชี ังเปน็ ทป่ี ระทบั พระราชหฤทัยมาตง้ั แตบ่ ดั น้นั จวบจนถงึ รัชสมัยของ พระองค์ พระโอรสเกดิ ประชวรข้นึ เกาะสีชังจึงได้เปน็ จดุ หมายปลายทางแรกทพ่ี ระองคท์ รงเลอื กเพอื่ ให้พระราชโอรสมาพักผอ่ นและรักษาพระองค์ อาณาเขต เขตการปกครองมพี น้ื ที่ 16,006 ไร่ หรือ 25.61 ตร.กม. เกาะสชี ังตง้ั อยบู่ รเิ วณตอนในของอ่าวไทย ตรงข้ามกบั อำเภอศรีราชา จงั หวดั ชลบุรี อย่หู า่ งกันประมาณ 12 กิโลเมตร และอยู่หา่ งจากกรงุ เทพมหานคร 117 กิโลเมตร ซ่งึ มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอและจงั หวัดใกลเ้ คียง

3. ทะเลสาบท่ใี หญ่ทีส่ ุด ทะเลสาบสงขลา มีพืน้ ที่ประมาณ 15 ตร.กม. เป็นทะเลสาบธรรมชาติแหง่ เดยี วในประเทศไทย มีความยาวจากปากนำ้ ไปทางทศิ เหนอื ประมาณ 80 กโิ ลเมตร ทะเลสาบสงขลา หรือ ทะเลสาบพัทลงุ (ชื่อที่เรยี กในเขตจังหวดั พัทลงุ ) เป็นทะเลสาบแหง่ เดียวในประเทศไทยทอ่ี ยตู่ ิดกนั ถงึ 3 จังหวดั มีเน้ือทีท่ ้งั หมดประมาณ 1,000 ตารางกโิ ลเมตร ทะเลสาบสงขลามเี กาะอยู-่ หลายเกาะทสี่ ำคญั มสี ภาพทางนิเวศวิทยาทห่ี ลากหลายเน่ืองจากเป็นท่ีไหลรวมจากต้นนำ้ ลำคลองเลก็ ๆ มากมายและยงั มีทางออกสู่ ทะเลอ่าวไทย ปริมาณและสภาพนำ้ ในทะเลสาบข้ึนอย่กู บั นำ้ จืดทไี่ หลลงมาและนำ้ เคม็ จากทะเลหนนุ เข้า มาซงึ่ ในฤดนู ำ้ หลากประมาณ เดอื นพฤศจกิ ายน ถงึ ธันวาคมจะมีน้ำจดื ไหลลงสทู่ ะเลสาบจำนวนมากจงึ ไปผลกั ดันนำ้ เคม็ ออกสู่อ่าวไทยในช่วงนนี้ ำ้ ในทะเลสาบ จะข่นุ และเปน็ นำ้ จดื แต่เมอ่ื ถึงฤดูแลง้ ปริมาณนำ้ จืดท่ี ไหลลงสู่ทะเลสาบจะมนี ้อยนำ้ เค็มจะไหลเขา้ มาแทนท่ีในช่วงน้ี นำ้ ในทะเลสาบ จะกร่อยจงึ เปน็ ทะเลสาบท่ีมีลกั ษณะของนำ้ ในทะเลสาบถึง 3 น้ำ คอื นำ้ จดื , นำ้ กรอ่ ย และนำ้ เค็ม มีแม่นำ้ และคลองหลาย สายท่ี ไหลเข้าสทู่ ะเลสาบแห่งน้ี โดยน้ำในทะเลสาบสงขลาไดร้ บั นำ้ จากเทอื กเขาบรรทัดและเทอื กเขาสนั กาลาคีรีจาก อำเภอสะเดา ท้งั หมดไหลลงสทู่ ะเลสาบสงขลา ลุ่มนำ้ ในแถบนเี้ รียกว่า \"ลมุ่ น้ำทะเลสาบสงขลา\" ทะเลสาบสงขลา(ทะเลสาบสงขลาตอนลา่ ง) เปน็ ส่วนของ ทะเลสาบตอนนอกสุดทเ่ี ชือ่ มต่อกับอา่ วไทย ทะเลสาบส่วนน้ีเปน็ บรเิ วณทม่ี ีน้ำเค็ม แตบ่ างส่วนในช่วง ฤดฝู นจะเป็นน้ำกร่อยและได้รบั อิทธพิ ลจากน้ำข้นึ นำ้ ลง บรเิ วณทางตอนใต้มีพนื้ ที่ปา่ ชายเลนปกคลุมโดย ทั่วไปแต่ปจั จุบนั ถูกเปลีย่ น ไปเป็นพืน้ ทอี่ ยูอ่ าศัยและพน้ื ท่ีเพาะเล้ยี งกุ้งนักท่องเท่ียวสามารถหาเรอื ทอ่ งเทย่ี วใน ทะเลสาบได้ บรเิ วณทา่ เรืออยูห่ ลังที่ทำการ ไปรษณยี โ์ ทรเลข หรอื บรเิ วณตลาดสดจะมีเรือหางยาวรับสง่ ตลอดวัน ลุม่ นำ้ ทะเลสาบสงขลาเป็นลมุ่ นำ้ แห่งเดยี วของ ประเทศไทย ที่มีระบบทะเลสาบแบบลากนู (Lagoon) ขนาดใหญ่ เปน็ แอง่ รองรับนำ้ จืด (น้ำฝน นำ้ จืดจากคลอง และน้ำหลากจากแผน่ ดนิ ) โดยมีน้ำเค็มจาก ทะเลไหลเข้ามาผสมผสาน จึงเหมาะแกก่ ารท่องเท่ยี วชมบรรยากาศวถิ ีชวี ิตของชาวบา้ น ท่ีไดอ้ าศัยทะเลสาบแหง่ นี้อยูอ่ าศยั และทำประมงมาเปน็ เวลานาน

4. ภเู ขาทใ่ี หญท่ ่ีสุดทางภาคใต้ เทือกเขานครศรีธรรมราช บรเิ วณที่ราบสงู โคราชหมายถงึ บรเิ วณทรี่ าบสงู ของภาคตะวันออกเฉียงเหนอื ทง้ั หมด มเี นื้อทีป่ ระมาณ 150,000 ตารางกโิ ลเมตรหรอื ประมาณหนงึ่ ในสามของ พืน้ ทท่ี งั้ หมดของประเทศไทย ลักษณะภมู ิประเทศส่วนใหญ่เปน็ ทีร่ าบเรียบ มคี วามสูงประมาณ 130-250 เมตร จากระดบั น้ำทะเลปานกลาง เทือกเขาเพชรบรู ณแ์ ละดงพญาเย็นเป็นขอบทร่ี าบสูงโคราชทางทิศตะวนั ตก โดยเรม่ิ จากจดุ เหนือสุดทผ่ี ามอง ยาวต่อลงมาทางทิศใต้ตามแนวของภยู าอู่ ภูพานคำ ภูแลนคาและภูพงั เหยจนถงึ เขือ่ นลำตะคอง ซ่ึงบริเวณน้ีพ้นื ท่มี ีความลาดเทไปทางทิศตะวนั ออกเฉยี งใต้ ขอบ ที่ราบสูงโคราชทางด้านทศิ ใต้ ประกอบด้วยทิวเขาสนั กำแพงและพนมดงรัก ซงึ่ เปน็ ขอบเขาสูงชนั และเอยี งเทไปหาแอง่ ทางทิศเหนือ ส่วนขอบแอง่ ทางดา้ นทิศ เหนอื และตะวันออกเป็นแนวเทือกเขาในประเทศลาว ทรี่ าบสูงโคราชถกู แบง่ ออกดว้ ยเทอื กเขาภพู านทีเ่ กดิ จากโครงสร้างชั้นหินโคง้ รปู ประทนุ ลูกฟูก (anticlinorium) ทมี่ แี กนวางตวั อยู่ในแนวทิศตะวันตกเฉยี งเหนือ-ตะวนั ออกเฉียงใต้ ทำใหส้ ว่ นทางด้านเหนอื เกดิ แอ่งย่อยอดุ ร-สกลนคร และทางดา้ นใต้ เกดิ แอง่ ย่อยโคราช-อุบล แอ่งทงั้ สองมพี น้ื ทีเ่ อียงเทไปยังทิศตะวันออกและมีพืน้ ที่ราบเรยี บ ซงึ่ ประกอบดว้ ยทรี่ าบน้ำ ท่วมถึง และทีร่ าบน้ำทว่ มไม่ถึง (non-floodplain) อยกู่ ลางแอง่ นอกจากน้ีในบริเวณกลางแอ่ง มีการแทรกดันของเกลอื หินกระจายอยู่ทั่วไป ซงึ่ เปน็ สาเหตุท่ี ทําใหเ้ กิดพ้ืนท่ดี นิ เคม็ และน้ำเค็มในบรเิ วณท่รี าบสูงโคราช 5. แมน่ ้ำทยี่ าวท่ีสดุ แมน่ ำ้ เจ้าพระยา รวมกบั แมน่ ้ำปงิ (หน่งึ ในตน้ กำเนดิ แมน่ ำ้ เจ้าพระยา)

แม่น้ำเจ้าพระยา เป็นแมน่ ำ้ สายสำคัญของประเทศไทย เกดิ จากการรวมตวั ของแมน่ ำ้ สาขาหลัก 2 สายจากภาคเหนอื คอื แม่นำ้ ปิงและแมน่ ้ำนา่ นโดยมาบรรจบ กันบริเวณหนา้ เขอ่ื นในตัวเมอื ง ทตี่ ำบลปากน้ำโพ อำเภอเมืองนครสวรรค์ จังหวดั นครสวรรคโ์ ดยจะเหน็ ความแตกตา่ งของสายน้ำทง้ั สองได้อยา่ งชัดเจน กล่าวคือ แม่นำ้ นา่ นจะมสี คี ่อนข้างแดง และแมน่ ำ้ ปิงจะเปน็ สคี อ่ นขา้ งไปทางเขียว เมอ่ื มาบรรจบกันแล้วจงึ คอ่ ย ๆ รวมตัวเข้าด้วยกันกลายเป็นแมน่ ำ้ สายใหญ่ ซึง่ ถือได้ว่าจงั หวดั นครสวรรค์เปน็ เมืองตน้ กำเนิดแม่น้ำ จากนนั้ ไหลลงไปทางทศิ ใต้ ผ่านจงั หวดั อุทยั ธานี ชยั นาท สงิ ห์บุรี อ่างทองพระนครศรีอยุธยา ปทมุ ธานี นนทบุรี และกรงุ เทพมหานคร ก่อนออกสอู่ า่ วไทยท่ีปากนำ้ ในอำเภอเมืองสมุทรปราการ และอำเภอพระสมุทรเจดยี ์จังหวดั สมุทรปราการ จดุ เริ่มของแมน่ ำ้ เจา้ พระยาอยทู่ ่ีบริเวณปากน้ำโพ อำเภอเมืองนครสวรรค์ จงั หวดั นครสวรรค์ โดยการรวมของแม่นำ้ ปิงและแมน่ ำ้ น่าน แมน่ ้ำท้งั สองรับน้ำมาจากทิวเขาถนนธงชยั และทวิ เขาผปี นั น้ำ ท่ีราบล่มุ แม่นำ้ เจา้ พระยามีพื้นท่ี 20,125 ตารางกิโลเมตร (ไมร่ วมลมุ่ นำ้ ปงิ วัง ยม นา่ น สะแกกรัง ป่าสัก และทา่ จนี ) และมคี วามยาวถึง 372 กิโลเมตร โดยแยกออกเปน็ แมน่ ้ำทา่ จนี (คลองมะขามเฒา่ ) ทจ่ี งั หวัดชยั นาท 6. นำ้ ตกทสี่ ูงท่สี ุด นำ้ ตกสริ ภิ ูมิ อ.จอมทอง จ.เชียงใหม่

นำ้ ตกสิริภมู ิ อยใู่ นอทุ ยานแหง่ ชาติดอยอนิ ทนนท์ น้ำตกไหลมาจากหน้าผาสูงชัน เปน็ ทางยาวสวยงามมาก สามารถมองเหน็ ไดจ้ ากบรเิ วณที่ทำการอทุ ยานฯ เป็น สายน้ำตกแฝดไหลลงมาค่กู นั แต่เดิมเรียกวา่ \"เลาลี\" ตามชอ่ื ของหวั หน้าหมูบ่ า้ นม้งซ่ึงอยู่ใกล้ ๆ นำ้ ตกสริ ิภูมิตั้งอย่ตู รงกิโลเมตรที่ 31 ของทางหลวงหมายเลข 1009 มีทางแยกขวามือเข้าไปอกี ประมาณ 2 กิโลเมตร แตร่ ถไมส่ ามารถเขา้ ไปใกล้ตวั น้ำตกได้ นักทอ่ งเทย่ี วต้องเดนิ เท้าเขา้ ไปบรเิ วณด้านลา่ งของนำ้ ตก 7. ถนนสายแรกในประเทศไทย ถนนเจรญิ กรุง สร้างขนึ้ ในรชั กาลที่ 5

ถนนเจริญกรงุ เป็นถนนสายแรกของเมอื งไทย พระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจ้าอยู่หัวโปรดเกลา้ ฯ ใหส้ รา้ งเม่ือวนั ท่ี 5 กมุ ภาพนั ธ์ พ.ศ. 2404 แลว้ เสรจ็ ในพ.ศ. 2407 สาเหตขุ องการสรา้ งถนนสายนี้เนอื่ งจากชาวตา่ งประเทศท่เี ขา้ มาอย่ใู นกรงุ เทพฯ สมัยนน้ั รวมทง้ั พวกกงสุลไดเ้ ขา้ ลงชือ่ ขอใหส้ ร้างถนน สายยาวสำหรบั ขี่มา้ หรือนงั่ รถม้าตากอากาศ โดยอา้ งวา่ \"เข้ามาอยทู่ ก่ี รุงเทพมหานครไม่มถี นนหนทางท่ีจะ ขีร่ ถม้าไปเท่ียว พากันเจ็บไขเ้ นอื งๆ\" เม่อื ถนนเจรญิ กรงุ สร้างเสร็จใหม่ๆ ยังไม่ได้พระราชทานนาม จึงเรยี กกันทวั่ ไปว่า ถนนใหม่ และชาวยโุ รปเรียกวา่ นิวโรด (New Road) ชาวจนี เรียก ซนิ พะโลว้ แปลวา่ ถนนตัดใหม่ จนต่อมาพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกล้าเจ้าอย่หู ัวจึงโปรดเกลา้ ฯ พระราชทานนามถนนว่า \"ถนนเจรญิ กรุง\" ซงึ่ มีความหมายถึงความเจริญรงุ่ เรอื งของบ้านเมอื ง เช่น เดียวกบั ช่อื ถนนบำรงุ เมอื งและถนนเฟอ่ื งนคร ทีโ่ ปรดเกล้าฯ ใหส้ รา้ งขึ้นในคราวเดียวกัน การก่อสร้างถนนแบง่ เป็น ถนนเจรญิ กรงุ ตอนนอก ชว่ งตั้งแต่คเู มืองช้ันในถึงแมน่ ำ้ เจ้าพระยาท่ตี ำบลดาวคนอง และถนนเจริญกรงุ ตอนใน คอื ช่วงระยะทางตง้ั แต่วัดพระเชตพุ นวมิ ลมังคลารามถึงสะพานดำรงสถิต (สะพานเหลก็ ) 8. ทางรถไฟสายแรกของไทย ทางรถไฟสายกรุงเทพฯ-ปากน้ำ

ทางรถไฟสายปากนำ้ ดำเนินการโดย กอมปานีรถไฟ หรอื บริษทั รถไฟปากนำ้ ทนุ จำกัด บรหิ ารงานโดยพระยาชลยทุ ธโยธินทร์ (อองเดร ดู เปลซี เดอ ริเชอลเิ ออ) ชาวเดนมารก์ และพระนิเทศชลธี (แอลเฟรด ยอนลอบเตอด เยฟอานเี อช) ไดร้ บั สมั ปทานต้งั แตว่ ันที่ 13 กนั ยายน พ.ศ. 2429 เป็นเวลา 50 ปี สนิ้ สุด พ.ศ. 2479 เรมิ่ ดำเนิน การกอ่ สร้างตง้ั แต่ พ.ศ. 2434 มวี ศิ วกรเดนิ รถช่ือ ที.เอ. กอ็ ตเช่ (Captain T.A. Gottsche) ชาวเดนมาร์ก ต่อมาไดร้ บั ราชทนิ นามเป็น ขุนบริพตั รโภคกิจ ตน้ สกุล คเชศะนนั ทน์ ครง้ั นนั้ พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกล้าเจา้ อยหู่ วั ไดเ้ สดจ็ พระราชดำเนินไปทรงทำพธิ ีเรม่ิ การก่อสร้างเม่อื วันที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ. 2434 ทางรถไฟสายปากนำ้ แล้วเสร็จเปิดเดินขบวนรถครัง้ แรกเมอื่ วนั ท่ี 11 เมษายน พ.ศ. 2436 (ร.ศ. 112) 25 ธันวาคม พ.ศ. 2453 ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกฎุ เกล้าเจา้ อยู่หวั ไดพ้ ระราชทานอำนาจพเิ ศษแกบ่ ริษทั รถไฟสายปากนำ้ ทนุ จำกัด หลังสิ้นสดุ สมั ปทาน การรถไฟแห่งประเทศไทยไดซ้ ้ือเสน้ ทางรถไฟสายดงั กล่าวมาดำเนนิ กจิ การระยะหนึ่ง และท้ายทีส่ ุดไดม้ กี ารยกเลิกทางรถไฟสายนี้ เมอ่ื วันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2503 ในรฐั บาลจอมพลสฤษดิ์ มคี ำสั่งใหร้ ื้อทางรถไฟและถมคลองสร้างเป็นถนนพระราม 4 และถนนทางรถไฟสายเก่า 9. จังหวดั ท่ีมีพนื้ ทนี่ ้อยทสี่ ุด จงั หวัดสมทุ รสงคราม (มพี น้ื ที่ 399 ตร.กม.)

สมุทรสงคราม เปน็ จังหวัดในภาคกลางของประเทศไทย (หน่วยงานบางแห่งถอื เปน็ ส่วนหน่ึงของภาคตะวนั ตก) มีขนาดพนื้ ท่ีเลก็ ทส่ี ุดของประเทศคอื ประมาณ 416.7 ตารางกโิ ลเมตร นบั เปน็ จังหวัดทีม่ ีความอุดมสมบรู ณ์ทางทรพั ยากรธรรมชาตสิ ิ่งแวดล้อมและมชี ายฝ่ังทะเล ติดอา่ วไทยยาวประมาณ 23 กโิ ลเมตรซ่ึงมีความอุดมสมบรู ณม์ ากเพราะเปน็ ดินดอนปากแมน่ ำ้ มภี ูเขา 1 ลกู (เขายี่สาร) ไม่มีเกาะ มีลักษณะเปน็ ท่ีราบลมุ่ โดยพน้ื ท่ี ฝง่ั ตะวันตกจะสูงกว่าฝัง่ ตะวนั ออกเลก็ นอ้ ย และเป็นจังหวัดทีม่ ปี ระชากรนอ้ ยทส่ี ุดในประเทศไทยตั้งแตป่ ี พ.ศ. 2562 ปลายปี พ.ศ. 2550 ผลการสำรวจดชั นี ความมัน่ คงของมนษุ ยพ์ บว่า สมทุ รสงครามเปน็ จงั หวัดที่มคี วามมนั่ คงของมนษุ ย์สงู ทีส่ ุดในประเทศไทย 10. จงั หวดั ทมี่ พี นื้ ทีม่ ากทส่ี ุด จังหวัดเชยี งใหม่ (มพี ื้นท่ี 22,993 ตร.กม.)

เชียงใหม่ (คำเมือง: ᨩ᩠ᨿᨦᩉᩲ᩠ᨾ᩵, เจยี งใหม)่ เป็นจังหวัดหนง่ึ ทางภาคเหนือของประเทศไทย ครอบคลุมพ้นื ทปี่ ระมาณ 20,107 ตารางกิโลเมตร ซงึ่ ใหญเ่ ป็นอันดับ 2 ของประเทศ มีประชากรราว 1.76 ลา้ น คน มากเป็นอนั ดับ 5 ของประเทศ เชียงใหม่แบง่ การปกครองออกเปน็ 25 อำเภอ โดยมีอำเภอเมอื งเชยี งใหม่เปน็ ศนู ยก์ ลางของจงั หวดั เมื่อ พ.ศ. 2552 มีการจัดตัง้ อำเภอกัลยาณวิ ัฒนาเปน็ อำเภอลำดบั ท่ี 25 ของจงั หวัด และลำดับท่ี 878 ของประเทศ ซึ่งเปน็ อำเภอลา่ สุดของไทย จงั หวดั เชยี งใหม่มปี ระวตั ิศาสตรอ์ ันยาวนาน เคยเปน็ เมอื งหลวงของอาณาจกั รลา้ นนาแตโ่ บราณ มี \"คำเมอื ง\" เป็นภาษาท้องถนิ่ มีเอกลักษณ์เฉพาะตวั ท้งั ด้านประเพณวี ฒั นธรรม และมีแหล่งทอ่ งเทีย่ วจำนวนมาก โดยเริม่ วางตัวเป็นนครสร้างสรรค์ และไดร้ ับการประกาศเปน็ เมืองสร้างสรรคข์ องโลกทางดา้ นหัตถกรรมและศิลปะพนื้ บ้าน เมอื่ ปี พ.ศ. 2560 ปัจจุบนั กำลังพิจารณาสมัครเมืองมรดกโลกจากองค์การยเู นสโก[4] เชียงใหม่ยงั ถอื เป็นศนู ย์กลางดา้ นดาราศาสตรข์ องเอเชยี ตะวันออกเฉยี งใต้ โดยเปน็ ทตี่ ้ังของหอดูดาวแห่งชาติและอุทยานดาราศาสตรแ์ ห่งชาติ 11. จังหวัดท่มี ีจำนวนประชากรนอ้ ยท่ีสดุ จงั หวดั ระนอง

ระนอง เปน็ จงั หวัดชายฝัง่ ทะเลตะวนั ตกของภาคใต้ มพี นื้ ที่ประมาณ 2,141,250 ไร่ มพี น้ื ที่ตดิ ต่อทางตะวันออกติดตอ่ กับจังหวัดชมุ พร ทางใตต้ ิดกบั จังหวดั สุราษฎร์ธานแี ละจงั หวดั พังงา ทางตะวนั ตกตดิ กับประเทศพมา่ และทะเลอนั ดามันมี ลักษณะพน้ื ที่เรยี วและแคบ มคี วามยาวถงึ 169 กิโลเมตร และมีความแคบในบริเวณอำเภอกระบุรี เพยี ง 9 กิโลเมตร ระนองเป็นอีกจงั หวดั หนงึ่ ท่มี ปี ระวัตคิ วามเปน็ มายาวนานนบั ต้ังแต่คร้ังกรงุ ศรีอยุธยาเรืองอำนาจ เดมิ เปน็ หัวเมืองขนาดเลก็ ขึ้นกบั เมอื งชมุ พรคำว่าระนองเพย้ี นมาจากคำวา่ แรน่ อง เนือ่ งจากในพื้นที่จงั หวัดมแี ร่อยูม่ ากมาย เมอื งระนองมชี อ่ื ปรากฏอยใู่ นพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ ในรัชสมัยพระบาทสมเดจ็ พระพุทธยอดฟา้ จุฬาโลกมหาราชและพระบาทสมเด็จพระพุทธเลศิ หล้า นภาลยั ว่าเป็นเมืองท่ีพมา่ ยกทพั ผา่ นเข้ามาเพื่อไปตีเมืองชุมพรเมืองระนองมีพลเมืองอยู่น้อยมีราษฎรจากเมอื งชุมพรและเมืองหลงั สวนอพยพเขา้ มาขดุ แรด่ ีบกุ ไป ขายมาแต่โบราณ ทางราชการไดผ้ อ่ นผนั ให้ราษฎรส่งสว่ ยดบี ุกแทนการรบั ราชการโดยให้มเี จ้าอากรภาษรี ับผูกขาดอากรดีบกุ มีอำนาจทจี่ ะซื้อและเกบ็ สว่ ยดบี กุ แก่ ทางราชการผรู้ วบรวมและจดั ส่งส่วยอากรแร่ดีบุกให้ทางราชการนัน้ ราษฎรชาวเมอื งไดย้ กย่องให้ นายนอง ซง่ึ เปน็ ผู้นำทดี่ แี ละเป็นหัวหน้าหมบู่ า้ น นายนองมคี วามดคี วามชอบในภาระหน้าที่ดังกลา่ ว จึงได้รบั พระราชทานบรรดาศกั ดิ์เป็น หลวงระนอง เจ้าเมืองคนแรกในปลายรชั สมยั พระบาทสมเด็จพระนง่ั เกลา้ เจา้ อยู่หัว เมือ่ พ.ศ. 2387 มีคนจนี ชื่อ คอซเู จียง ซึง่ ตอ่ มาได้เป็นพระยารตั นเศรษฐี (คอซูเจยี ง ณ ระนอง) ได้เดินทางมาตัง้ ภูมิลำเนาอยูที่เมอื งตะกว่ั ป่า ได้ย่นื เรื่องขอประมูล อากรดบี กุ แขวงเมืองตระและระนองได้ตอ่ มาพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจา้ อย่หู วั โปรดเกลา้ ฯใหเ้ ปน็ ผูส้ ำเรจ็ ราชการเมอื งระนองในเวลาต่อมาโปรดเกล้าฯใหย้ ก เมอื งระนองและเมืองตระขึ้นเป็นหัวเมืองจตั วาขึน้ ตรงต่อกรุงเทพและเลอื่ นบรรดาศักด์ิพระรัตนเศรษฐี ขน้ึ เป็นพระยารัตนเศรษฐี ผวู้ ่าราชการเมืองระนอง เมื่อ พ. ศ. 2405 สมยั พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจา้ อยูห่ วั เมืองระนองไดโ้ อนมาขึ้นกบั มณฑลภเู กต็ 12. จังหวดั ท่ีมีจำนวนประชากรมากท่สี ดุ จงั หวัดกรงุ เทพมหานคร

กรงุ เทพมหานคร เปน็ เมอื งหลวงและนครที่มปี ระชากรมากที่สดุ ของประเทศไทย เป็นศูนย์กลางการปกครอง การศกึ ษา การคมนาคมขนส่ง การเงนิ การธนาคาร การพาณิชย์ การส่อื สาร และความเจรญิ ของประเทศ ตัง้ อยู่บนสามเหลีย่ มปากแม่น้ำเจ้าพระยา มีแมน่ ำ้ เจ้าพระยาไหลผา่ นและแบง่ เมอื งออกเป็น 2 ฝง่ั คอื ฝ่ัง พระนครและฝ่งั ธนบุรกี รงุ เทพมหานครมพี ้นื ที่ท้งั หมด 1,568.737 ตร.กม. มีประชากรตามทะเบยี นราษฎรกวา่ 6 ล้านคน ทำใหก้ รุงเทพมหานครจัดเป็นเอกนคร (Primate City) มผี กู้ ลา่ ววา่ กรงุ เทพมหานครเคยเป็น \"เอกนครทส่ี ดุ ในโลก\" เพราะในปี พ.ศ. 2543 (ค.ศ. 2000) กรุงเทพมหานครมีประชากรมากกว่านครราช สีมา ท่เี คยมปี ระชากรมากเปน็ อันดับ 2 ของประเทศไทย ถึง 40 เท่า และในปัจจุบันน้ี กรงุ เทพมหานครใหญ่กว่าเมอื งอนั ดับสองอย่างเชยี งใหมถ่ ึงเก้าเทา่ กรุงเทพมหานครเป็นเมืองทมี่ ตี กึ ระฟ้ามากที่สดุ เป็นอันดบั ที่ 11 ของโลกในปี พ.ศ. 2563 มีสถานทท่ี ่องเท่ยี วหลากหลายในหลายรปู แบบทั้งด้านศาสนา ดา้ นการจับจา่ ยซ้อื ของ ศนู ย์การค้าต่าง ๆ หรือสถานบรกิ ารกลางคืน เชน่ พระบรมมหาราชวัง, สยามสแควร,์ ถนนข้าวสาร ท่ีดึงดูดนกั ทอ่ งเที่ยวต่างชาติได้อยา่ งมากมาย โดยในปี พ.ศ. 2562 นิตยสารฟอบส์ นติ ยสารเกีย่ วกบั ธรุ กจิ และการเงินชอ่ื ดังสัญชาตอิ เมรกิ า ไดจ้ ดั อนั ดับ กรุงเทพมหานครเปน็ เมอื งท่ีมนี กั ทอ่ งเที่ยวต่างชาติมากเปน็ ลำดับที่ 1 ของโลก โดยมีนักเดนิ ทางเข้ามากวา่ 22.78 ลา้ นคนและทำรายไดจ้ ากนกั ท่องเที่ยวต่างชาติ มากกว่า 2,003 ลา้ นดอลลารส์ หรัฐ มากเปน็ ลำดับที่ 3 ของโลกรองจาก ดูไบ และ เมกกะ ตามลำดับ กรุงเทพมหานครเป็นเขตปกครองพเิ ศษของประเทศไทย มไิ ดม้ สี ถานะเปน็ จังหวดั คำว่า \"กรงุ เทพมหานคร\" นั้นยังใช้เรียกองค์กรปกครองสว่ นทอ้ งถิ่นของกรุงเทพมหานครอีกดว้ ย มีโครงสรา้ งประกอบด้วยสภา กรุงเทพมหานครและผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร กรงุ เทพมหานครมกี ารเลือกตั้งผูบ้ ริหารท้องถน่ิ โดยตรง แตบ่ างคนก็มาจากคำส่งั ของคณะรัฐประหาร ในสมัยกรงุ ศรอี ยุธยา กรุงเทพมหานครยงั เปน็ เพียงสถานกี ารคา้ ขนาดเล็กอยทู่ ่ีปากแมน่ ้ำเจ้าพระยา ต่อมามีขนาดเพม่ิ ขึ้นและเป็นท่ีต้ังของเมอื งหลวง 2 แห่งคอื กรุงธนบุรี ในปี พ.ศ. 2311 และกรุงรัตนโกสินทร์ใน พ.ศ. 2325 กรุงเทพมหานครเป็นหวั ใจของการทำให้ประเทศสยามทนั สมัยและเปน็ เวทีกลางของการต่อสู้ ทางการเมืองของประเทศตลอดคริสตศ์ ตวรรษท2่ี 0นครเติบโตอย่างรวดเร็วและปัจจบุ นั มผี ลกระทบสำคญั ตอ่ การเมือง เศรษฐกจิ การศกึ ษา สอ่ื และสงั คม สมัยใหม่ของไทย ในชว่ งท่ีการลงทนุ ในเอเชียร่งุ เรอื ง ทำให้บรรษทั ข้ามชาตจิ ำนวนมากเขา้ มาตง้ั สำนักงานใหญภ่ มู ิภาคในกรุงเทพมหานครทำใหก้ รงุ เทพมหานคร เปน็ กำลังหลักทางการเงนิ และธรุ กิจในภูมิภาคนอกจากน้ียงั เป็นศนู ย์กลางการขนส่งและสาธารณสุขระหวา่ งประเทศและกำลงั เติบโตเป็นศูนยก์ ลางศิลปะ แฟชัน และการบนั เทิงในภูมภิ าค อยา่ งไรก็ดี การเติบโตอย่างรวดเรว็ ของกรุงเทพมหานครขาดการวางผังเมืองทำใหร้ ะบบโครงสร้างพ้ืนฐานไม่เพยี งพอ ถนนทจี่ ำกดั และการใชร้ ถสว่ นบคุ คลอย่างกวา้ งขวางสง่ ผลใหเ้ กิดปญั หาจราจรติดขัด