การเลือกรูปแบบและขนาดระบบประปาหมู่บ้าน ในโครงการแก้ไขปัญหาการขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภค (2548)

คป 3. คูม่ ือ การเลือกรปู แบบและขนาดระบบประปาหมูบ่ ้าน ในโครงการแกไ้ ขปัญหาการขาดแคลนนำ้ อุปโภคบริโภค “ประปาหมู่บา้ น ประชารวมใจ ร่วมทําน้ำใส เพื่อดม่ื และใช้ ให้พ่ีนอ้ งไทยทกุ คน” คณะกรรมการอํานวยการโครงการจดั หาแหลง่ นำ้ สาํ หรบั อปุ โภคบรโิ ภคทวั่ ประเทศ www.pws.go.th



การเลือกรปู แบบและขนาดระบบประปาหม่บู า้ น คำนำ ปัญหาการขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภคเป็นปัญหาท่ีสร้างความเดือดร้อนให้กับ ประชาชน ตลอดทุกยุคทุกสมยั แนวทางท่ีผา่ นมาในการแกไ้ ขปญั หาของรฐั บาลคือ การช่วย เหลือด้วยวิธีการแจกจ่ายน้ำ การเป่าล้างและการขุดเจาะบ่อน้ำบาดาล ซ่ึงเป็นการแก้ไข ปัญหาท่ีเกิดข้ึนให้ผ่านพ้นไปเป็นการเฉพาะหน้า ปัญหาดังกล่าวจะย้อนกลับมาอีกคร้ังในปี ถัดไป รัฐบาลตระหนักถึงปัญหาดังกล่าว และมีความต้องการที่จะแก้ไขปัญหานี้ได้อย่างเบ็ด เสร็จ และเสร็จส้ิน วิธีการในการแก้ไขปัญหาท่ีรัฐบาลกําหนดเป็นนโยบาย คือ การจัดให้มี น้ำอุปโภคบริโภคท่ัวประเทศ โดยการก่อสร้างระบบประปา คณะรัฐมนตรีได้มีมติเมื่อวันที่ 28 มิถุนายน 2548 อนุมัติในหลักการให้กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ดํา เนินการ โครงการแก้ไขปัญหาขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภค เพื่อให้หมู่บ้านที่ยังไม่มีระบบ ประปาและหมู่บ้านท่ีมีระบบประปาอยู่เดิมแต่ไม่เพียงพอหรือใช้งานไม่ได้ ให้มีน้ำสะอาด สามารถใช้ได้ท่ัวประเทศ อย่างทั่วถึงและเพียงพอในปี 2551 กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม จึงได้จัดทําแผนและขั้นตอนการดําเนินงาน โครงการแก้ไขปัญหาการ ขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภค เพ่ือให้เป็นไปตามนโยบายรัฐบาล และได้เสนอคณะรัฐมนตรี เม่ือวันท่ี 6 กันยายน 2548 ซ่ึงคณะรัฐมนตรีได้ให้ความเห็นชอบและอนุมัติหลักการแผน งาน ขั้นตอนการดาํ เนินงาน และงบประมาณของโครงการแลว้ คณะกรรมการอํานวยการโครงการจัดหาแหล่งน้ำสําหรับอุปโภคบริโภคทั่วประเทศ ที่ รบั ผิดชอบในการดําเนินการในโครงการฯ ดงั กล่าว ตระหนักในบทบาทหน้าที่ในการก่อสร้าง หรือปรับปรุงระบบประปาหมู่บ้านเดิม ได้จัดทําคู่มือเพื่อให้ ผู้ปฏิบัติงาน สามารถพิจารณา เลือกรูปแบบมาตรฐานของระบบประปา เพื่อใช้ในการก่อสร้างในหมู่บ้านต่างๆ ที่มีความ เหมาะสม โดยสามารถเลือกประเภทของระบบประปาและขนาดของระบบประปาได้จาก คู่มือเล่มน้ ี

โครงการแก้ไขปัญหาการขาดแคลนนำ้ อปุ โภคบริโภค ¤µ˜¦“µœ‡–» £µ¡œµÎÊ Â¨³ž¦¤· µ–œÎʵ…°Š ǦŠ„µ¦Â„Åo …ž{ ®µ„µ¦…µ—‡¨œœµÊÎ °ž» ㇝¦·Ã£‡ ระบบประปาตามรูปแบบของกรมทรัพยากรน้ำ ได้ออกแบบเพื่อให้สามารถบริการน้ำประปาให้กับ Ýìđ þĊÚĂìĉ íãĊ òÝĎ ìđ ùċ÷ ประชาชนเพ่ือให้ได้ปริมาณน้ำและคุณภาพน้ำในมาตรฐานระดับท่ี 3 เป็นอย่างน้อย จากมาตรฐานทั้งหมดĄòĀĻ ûúċîüéċòúċîüéċòúċîüéċòúċîüéċòúċîüéċò 5 ระดับ ดังน้ ีüĉíóĊ 1üĉíĊó2üĉíĊó3üĉíĊó4üĉíĊó5 300 ðċà 1. ăĎ (Color) ôþċîòč Ċú-ėÝóĆþîĿ 50 20 15 15 Úċûùċ÷ 2. üă (Taste) - - ęúĻĕôòŃ ðĎüĝ àĊ ĕÚĎûá ęúĕĻ ôŃòðĎĝüàĊ ĕÚûĎ á ęúĕĻ ôòŃ ðĝüĎ ĊàĕÚĎûá ęúĕĻ ôòŃ ðüĝĎ àĊ ĕÚĎûá ðċàĕÝúĎ 3. Úþòĝč (Odour) - - ęúĕĻ ôòŃ ðĝĎüàĊ ĕÚĎûá ęúĕĻ ôòŃ ðĝĎüĊàĕÚûĎ á ęúĕĻ ôŃòðĝĎüĊàĕÚĎûá ęúĻĕôòŃ ðĎüĝ àĊ ĕÚĎûá 4. ÝĀċúÛĻđò (Turbidity) - 20 15 10 5 5. ÝĀċúĕôòŃ Úüí äčăčÚċ ăĕÚþûĒòčî - 6.0-9.2 6.0-9.2 6.5-8.5 6.5-8.5 - - ĕôòŃ íĻċà (pH) 5 6. ôüčúċìăċüþĉþċû úþč þÚč üĊú/þčîü - 2000 1500 1000 500 ðĊĞàĄúí (Total Dis- účþþÚč üĊú/þčîü - solved Solids) úþč þčÚüĊú/þîč ü - 1.0 0.5 0.5 0.3 7. ĕĄþÚĜ (Fe) účþþčÚüĊú/þčîü - 0.5 0.5 0.3 0.1 8. úàĊ ÚċòăĎ (Mn) úþč þčÚüĊú/þčîü - - 1.5 1.5 1 9. ðĆàĖíà (Cu) účþþÚč üúĊ /þčîü - - 15 5 3 10.ăàĊ ÚĉăĎ (Zn) účþþčÚüĊú/þčîü - - 500 300 250 11.ÝĀċúÚüĉíċļ àðàĞĊ Ąúí účþþÚč üúĊ /þîč ü - - 400 250 200 12.äĊþĕøî (SO4) úþč þčÚüĊú/þčîü 800 600 400 250 13.ÝþĆęüíĿ (Cl) účþþÚč üĊú/þîč ü - 1.5 1 0.7 14.øþĒĆĆęüíĿ (F) - 50 50 45 15.ęòĕîüî (NO3)

ÝđìþÚĊ Ăìĉ íĊãòÝĎ ìđ ùċ÷ ĄòĻĀû úċîüéċò úċîüéċò úċîüéċò úċîüéċòüĉíĊó úċîüéċò üĉíĊó1 üĉíĊó2 üĉíóĊ 3 4 üĉíĊó5 ăċüĕôŃò÷čĂ 16.ôüĆð (Hg) úþč þÚč üĊú/þčîü 0.001 0.001 0.001 17.îĉÚĀĊĝ (Pb) účþþÚč üĊú/þčîü - 0.05 0.05 0.001 0.03 18.ĆċüĕĿ äòÚč (As) úþč þčÚüĊú/þîč ü - 0.05 0.05 0.03 0.01 19.äčþĕč òûĎ ú (Se) úþč þčÚüĊú/þčîü - 0.01 0.01 0.03 0.01 20.ėÝüĕúûĎ ú účþþÚč üúĊ /þčîü - 0.05 0.05 0.01 0.05 (Cr hexavalent) účþþÚč üúĊ /þčîü - 0.2 0.2 0.05 0.1 21.ęäûċęòíĿ (CN) účþþčÚüĊú/þčîü - 0.01 0.01 0.2 0.003 22.ĖÝíĕúĎûú (Cd) - 0.005 ðċàóÚĊ ĕîüĎ 23.ėÝþčøĆüúĿ ĖóÝðĕĎ üûĎ MPN/100 þó.äú. - -  2.2  2.2  2.2 24.øijÝĊþėÝþøč ĆüĿú MPN/100 þó.äú. - - ęú÷Ļ ó ęúĻ÷ó ęúĻ÷ó ĆòĐĝ ě 25.ÝþĆüĎòĆăč üĉ úþč þčÚüúĊ /þčîü - - 0.2-0.5 0.2-0.5 0.2-0.5 ôüúč ċìòĞċĢ ðĎĝ ĄþàĕĄþĐĆ þîč ü/Ýò/ĀòĊ  50 ôüĉãċãòęíüļ ĊóĘò •50 •50 •100 •150 ÚċüĆđôėùÝóüėč ùÝ ôüčúċìòĞĢċ การเลอื กรูปแบบและขนาดระบบประปาหม่บู ้าน  úċîüéċòüĉíóĊ 1 ĕôòŃ òĢċĞ ðòĎĝ ċĢ úċĘãļĆôđ ėùÝęíļóċàÚáč Úüüú ęúĻÝĀüòċĢ úċĘãļÚĊóùċãòĉðĝĎĕÚĎĝûĀÛĆļ àÚóĊ ÚċüóüčėùÝĖþĉĄċÚáĉòĢċúċĘãĘļ òÝüĀĊ ĕüĆĐ òÝĀüúĎÚċüôüĊóôüàđ Ýđìùċ÷òċĞĢ ėíûÚċüÚüĆàĆûċĻ ààċĻ ûÚĻĆò úċîüéċòüĉíĊó 2 ĕôòŃ òċĢĞ ðĝòĎ ċĢ úċĘãĆļ ôđ ėùÝęíļ ĖîęĻ úĖĻ òĉòĢċĘĄļóüčėùÝ ĄċÚáĉòċĢ úċĘãļĘòÝüĀĊ ĕüĐĆòÝĀüúÚĎ ċüôüĊóôüàđ Ýìđ ùċ÷òċĢĞ ėíûÚċüÚüĆàĆûċĻ ààċĻ ûÚĆĻ ò úċîüéċòüĉíóĊ 3 ĕôòŃ òċĢĞ ðĎĝòĢċúċĘãĘļ òÚċüĆđôėùÝĖþĉóüėč ùÝęíļėíûęúĻúĆĎ ĊòîüċûîĆĻ ăÛđ ùċ÷ĖîĻĆċáúĎüăãċîĖč þĉÚþòĝč ęúãĻ ĀòíúĝĐ ÝĀüîļúĄüĐĆÚüĆàÚĆĻ òòĢċúċíúĝĐ úċîüéċòüĉíĊó 4 ĕôòŃ òĢĞċðĎĝòċĢ úċĘãļĘòÚċüĆđôėùÝĖþĉóüėč ùÝęíļėíûęúúĻ ĎĆĊòîüċûîĆĻ ăÛđ ùċ÷ĖîĆĻ ċáúĎüăãċîčęúĻãĀòíĝúĐ ÝĀüîļúĄüĐĆÚüĆàÚĻĆòòĢċúċíúĝĐ úċîüéċòüĉíóĊ 5 ĕôòŃ òĢċĞ ăĉĆċíăċúċüïóüčėùÝęíļáċÚÚĆĽ ÚėíûęúúĻ ĎĆòĊ îüċûîĆĻ ăđÛùċ÷ ĄċÚðĢċÚċüĀĕč ÝüċĉĄăĿ ċüóċàîĊĀĕ÷úĝč ĕîčúĘĄęļ íļîċúúċîüéċòÚüĉðüĀà ăċñċüìăÛđ ĖþļĀăċúċüïáíðĉĕóĎûòúċîüéċò Ćû. óüüáÛđ ĀíáċĢ ĄòċĻ ûęíļ

โครงการแกไ้ ขปัญหาการขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภค เกณฑก์ ารออกแบบระบบประปา ในการท่ีจะออกแบบระบบประปาให้ได้มาตรฐานตามท่ีกรมทรัพยากรน้ำกําหนดไว้ข้างต้นน้ัน กรมฯ ได้ กาํ หนดเกณฑ์ในการออกแบบไวด้ งั น ้ี 1. จํานวนประชากร 1.1 จาํ นวนประชากรท่ีมอี ยู่ปจั จบุ นั ในหมบู่ า้ นหรอื จํานวนประชากรเฉลย่ี 5 คน x จาํ นวนครัวเรือน 2. ความตอ้ งการใชน้ ำ้ เฉล่ยี ของประชากร 50 ลติ ร/คน/วัน 3. อัตราความตอ้ งการใชน้ ้ำเฉลีย่ 3.1 อัตราความตอ้ งการใช้น้ำเฉลยี่ ต่อวันเท่ากับความต้องการใช้นำ้ เฉลย่ี ของประชากรตามข้อ (2) x จํานวนประชากร ตามข้อ (1.1) 4. ปรมิ าณนำ้ สญู เสยี เทา่ กบั 25% ของอตั ราความตอ้ งการใชน้ ำ้ เฉลย่ี ตอ่ วนั ตามขอ้ (3.1) 5. อัตราความตอ้ งการนำ้ ใช้น้ำสูงสุด 5.1 คิดอัตราความต้องการใชน้ ้ำในวนั ใชน้ ำ้ สูงสดุ เทา่ กบั 1.5 เท่า ของอตั ราความตอ้ งการใช้น้ำเฉลย่ี ตอ่ วนั ตามขอ้ (3.1) + ปรมิ าณนำ้ สูญเสยี ต่อวนั ตามขอ้ (4) 6. จาํ นวนชว่ั โมงการทาํ งานเมือ่ เร่ิมต้นโครงการของระบบประปาเทา่ กับ 8 ชั่วโมงและ สามารถขยายชัว่ โมงการทํางานไดส้ ูงสดุ เทา่ กับ 14 ชั่วโมง 7. กาํ ลงั การผลติ เทา่ กบั อตั ราความตอ้ งการใชน้ ำ้ ในวนั ใชน้ ำ้ สงู สดุ หารดว้ ยชวั่ โมงการทาํ งาน เมอ่ื เริม่ ตน้ โครงการ 8. อตั ราการสูบเครอื่ งสบู น้ำดบิ เทา่ กบั อตั ราการผลิต 9. อัตราความต้องการใชน้ ำ้ ในช่ัวโมงใช้น้ำสูงสดุ (สาํ หรบั คํานวณขนาดทอ่ จ่ายนำ้ ) 9.1 คิดอัตราความตอ้ งการใชน้ ำ้ ในชวั่ โมงใชน้ ้ำสงู สุดเท่ากบั 2.25 เท่า ของอตั ราความต้องการน้ำ เฉลี่ยต่อช่วั โมง 10. ระบบกวนเรว็ ใช้ระยะเวลา 20-50 วนิ าที 11. ระบบกวนช้า 11.1 ความเรว็ ของนำ้ ในคลองวนเวยี น 0.1-0.2 เมตร/วินาที 11.2 ระยะเวลาเกบ็ กัก (Detention time) 15-20 นาที 11.3 Velocity Gradient 40-90 ตอ่ วนิ าที

การเลือกรูปแบบและขนาดระบบประปาหม่บู า้ น 12. ระบบตกตะกอน 12.1 ระยะเวลาเกบ็ กักในถงั ตกตะกอน (Detention time) 2-4 ชัว่ โมง ของกําลงั การผลิต 12.2 ความเร็วของนำ้ ในถังตกตะกอนนอ้ ยกว่า 40 เซนตเิ มตร/นาที 12.3 ความลึกของนำ้ ในถังตกตะกอน 3-4 เมตร 12.4 ความกวา้ งของถงั : ความยาวของถงั เท่ากับ 1:3 ถงึ 1:5 12.5 ความเรว็ ในการตกตะกอน (Surface Loading Rate) 5-15 มลิ ลเิ มตรต่อนาที 12.6 อัตราการไหลของน้ำผา่ นฝายน้ำล้นทางออกน้อยกวา่ 500 ลูกบาศกเ์ มตร/วัน/เมตร 13. แอรเ์ รเตอรแ์ บบหวั ฉดี 13.1 เส้นผ่าศูนยก์ ลางหวั ฉดี 2.4-4 เซนตเิ มตร 13.2 อตั ราการไหลผ่านหวั ฉีด 250-500 ลิตร/นาที ทคี่ วามดัน 0.7 กก./ซม.2 13.3 ระยะหา่ งหวั ฉดี 0.5-3.0 เมตร 13.4 พ้นื ท่ีแอรเ์ รเตอร์ 3-9 ม.2/ม.3/ชม. 14. แอรเ์ รเตอรแ์ บบถาด 14.1 จาํ นวนช้ัน 3-9 ชัน้ 14.2 ระยะหา่ งของถาด 30-75 เซนตเิ มตร 14.3 พนื้ ท่ถี าด 80-240 ม.2/ม.3/ชม. 14.4 อตั ราการไหลของน้ำผ่านถาด 50-75 ม.3/ชม./ม.2 15. ถงั กรอง 15.1 อัตราการกรองอยู่ระหว่าง 4-6 ม.3/ม.2/ชม. 15.2 แรงดันน้ำลา้ งย้อน 0.8-1.5 กโิ ลกรมั /ตารางเซนตเิ มตร 15.3 อัตราการไหลของน้ำลา้ งทรายกรอง 40-50 ม.3/ม.2/ชวั่ โมง 15.4 ระยะเวลาการล้างทรายกรอง 5-10 นาที 15.5 ขนาดทรายกรอง 0.45-0.55 มม. 16. ถงั น้ำใสความจุ 4-6 ชัว่ โมงของกาํ ลังการผลติ 17. หอถังสูงความจุ 1-3 ชวั่ โมงของกําลงั การผลิต 18. อัตราการสบู ของเครอื่ งสูบน้ำดีเท่ากับอตั ราการผลติ ของระบบประปา 19. ความดนั ในระบบทอ่ จ่ายน้ำประปาต่าํ สดุ 0.5 กก./ซม.2 20. ความเรว็ น้ำในทอ่ เมน ไมเ่ กนิ 1.8 ม./วนิ าที

โครงการแกไ้ ขปัญหาการขาดแคลนนำ้ อุปโภคบริโภค ข้นั ตอนการดําเนินการจัดสรา้ งระบบประปา 1. สาํ รวจข้อมูลเบอ้ื งตน้ 2. ตรวจสอบแหลง่ นำ้ ดิบ 3. สํารวจทําแผนท่ี 4. เลือกรปู แบบระบบประปาที่เหมาะสมกับชมุ ชน 5. ออกแบบและประมาณราคาคา่ ก่อสร้าง 6. ของบประมาณการกอ่ สรา้ ง 7. ควบคมุ งานและตรวจการจ้าง 8. ควบคุมการผลติ และการบริหารกิจการ

การเลอื กรูปแบบและขนาดระบบประปาหมบู่ า้ น 1. การสาํ รวจข้อมลู เบ้อื งตน้ • มีแหล่งน้ำดิบท่ีจะนํามาผลิตน้ำประปาจริงๆ โดยแหล่งน้ำดิบท่ีจะพิจารณาคัดเลือกให้เป็นแหล่งน้ำ สําหรับการผลิตน้ำประปาเป็นอันดับแรก คือน้ำบาดาล เพราะเสียค่าใช้จ่ายในการผลิตน้ำประปาต่ํากว่า ระบบประปาผิวดิน การควบคุมการผลิตง่ายกว่า แต่หากไม่มีแหล่งน้ำบาดาล หรือพ้ืนท่ีไม่มีศักยภาพด้าน น้ำบาดาลก็ต้องใช้แหล่งน้ำผิวดิน เช่น ห้วย หนอง คลอง บึง แม่น้ำ เป็นต้น (ดูวิธีตรวจสอบแหล่งน้ำดิบใน ข้ันตอนที่ 2) • ประชาชนอยากใชน้ ้ำประปาจรงิ ๆ (จดั ประชมุ เตรียมชุมชนและสํารวจจาํ นวนผูใ้ ชน้ ้ำ) • มีที่ดินสําหรับต้ังระบบผลิตน้ำประปาแน่ๆ ที่ดินอาจเป็นท่ีดินสาธารณะ ที่ดินวัดหรือโรงเรียน เมื่อ ทราบว่ามีจํานวนประชากรเท่าไหร่ แหล่งน้ำดิบที่คิดว่าจะนํามาใช้ จะสามารถกําหนดประเภท และขนาด ของระบบประปาได้ รวมถงึ พ้นื ที่ ทีจ่ ะใช้ในการกอ่ สรา้ ง (ดูวธิ เี ลอื กรปู แบบระบบประปา ในข้นั ตอนที่ 4) • หมู่บ้านที่จะก่อสร้างระบบประปาควรจะต้องมีไฟฟ้าใช้แล้ว ระบบไฟฟ้าท่ีเหมาะสมสําหรับเคร่ืองสูบ น้ำท่ีจะต้องพิจารณา คือระบบไฟฟ้า 3 เฟส 380 โวลท์ จะทําให้ประหยัดค่าใช้จ่ายในเรื่องค่ากระแสไฟฟ้า มากกว่าระบบไฟฟ้า 1 เฟส 220 โวลท ์ (ถา้ ไมม่ ไี ฟฟา้ อาจจะตอ้ งใชพ้ ลงั งานแสงอาทติ ยห์ รอื เครอ่ื งยนตแ์ ตก่ จ็ ะทาํ ใหง้ บประมาณกอ่ สรา้ งสงู ขนึ้ ดว้ ย) • อบต. สามารถบริหารจัดการและบํารุงรักษา หรือให้การสนับสนุน คณะกรรมการบริหารกิจการ ประปา ภายหลงั จากการกอ่ สรา้ งแลว้ เสรจ็ (ดูรายละเอียดเพ่ิมเติมได้จากเอกสาร คป.2 คู่มือแนวทางการจัดหาน้ำสะอาดในชุมชน และกระบวนการ พิจารณาการจัดสร้างระบบประปาหมบู่ ้าน)

โครงการแก้ไขปญั หาการขาดแคลนนำ้ อุปโภคบริโภค 2. การตรวจสอบแหล่งนำ้ ดบิ ปริมาณและคุณภาพของแหล่งน้ำดิบเป็นหัวใจสําคัญของระบบประปา ไม่มีแหล่งน้ำดิบปริมาณน้ำดิบ ไม่เพียงพอหรือคุณภาพน้ำดิบไม่ดีพอ ก็ไม่สามารถก่อสร้างระบบประปาหมู่บ้านได้จะต้องทําการทดสอบ ปรมิ าณน้ำและวิเคราะหค์ ุณภาพนำ้ ใหแ้ นใ่ จท่ีสุดวา่ มเี พียงพอและดีพอก่อนตดั สนิ ใจกอ่ สรา้ งระบบประปา แหล่งน้ำดบิ ท่ีใชป้ ระกอบด้วย - แหล่งนำ้ ใตด้ นิ คอื แหล่งนำ้ ดบิ ทีไ่ ด้จากบอ่ บาดาล - แหลง่ น้ำผิวดิน คอื แหล่งนำ้ ดบิ ทีไ่ ด้จากหว้ ย หนอง คลอง บึง ฯลฯ โดยแหล่งนำ้ ทั้ง 2 แหลง่ จะตอ้ งมกี ารตรวจสอบ ดงั นี้ • กรณีเป็นแหล่งน้ำบาดาล ตรวจสอบปริมาณน้ำและคุณภาพน้ำ เพื่อให้มั่นใจว่ามีปริมาณน้ำเพียงพอ และเหมาะสมกับจํานวนผู้ใช้น้ำ และการขยายตัวในอนาคต จะต้องตรวจสอบว่าบ่อบาดาลน้ันมีขนาดเส้น ผ่าศูนย์กลางเท่าไหร่ หากมีขนาดเล็กกว่า 4 น้ิว ไม่สามารถติดต้ังเครื่องสูบน้ำที่มีขายอยู่ในท้องตลาดท่ัวไป ได้ ควรเลือกบ่อบาดาลขนาดต้ังแต่ 4 น้ิวขึ้นไป หากในหมู่บ้านมีบ่อน้ำบาดาลอยู่แล้ว ก่อนอื่นเราต้อง ทดสอบปริมาณน้ำก่อนเพื่อจะได้ทราบว่าบ่อน้ำบาดาลให้ปริมาณน้ำได้สูงสุดเท่าไร โดยปกติจะออกแบบ การสูบน้ำจากบ่อน้ำบาดาลไว้ท่ี 2/3 ของปริมาณน้ำท่ีบ่อบาดาลให้ได้สูงสุด หากปริมาณน้ำดังกล่าวไม่เพียง พอกับขนาดของระบบประปาที่จะสร้าง จะต้องเจาะบ่อน้ำบาดาลเพิ่ม ซึ่งเม่ือรวมปริมาณน้ำแล้ว จะต้อง เพียงพอ ในกรณีท่ีคํานวณแล้วอัตราความต้องการใช้น้ำของชุมชนมีน้อยกว่าอัตรากําลังผลิตท่ีกําหนดไว้ อนุโลมให้ปริมาณน้ำของบ่อบาดาลน้อยกว่ามาตรฐานปริมาณน้ำท่ีกําหนดไว้ในแต่ละรูปแบบ แต่จะต้องไม่ น้อยกว่าอัตราความต้องการใช้น้ำที่คํานวณได้ หากหมู่บ้านไม่มีบ่อน้ำบาดาล ต้องการที่จะเจาะบ่อบาดาลก็ สามารถขอคําปรึกษาจากศูนย์ทรัพยากรน้ำบาดาลภาค ที่รับผิดชอบจังหวัดที่ อบต. ต้ังอยู่ (รายละเอียด ข้อมูล ศูนย์ทรัพยากรน้ำบาดาลตามท่ีอยู่ท้ายเล่ม) ซ่ึงจะบอกให้ทราบได้ว่าบ่อบาดาลที่จะเจาะ จะได้ ปริมาณน้ำเท่าไร เจาะลึกเท่าไร ได้อย่างคร่าวๆ เพ่ือประกอบการตัด สินใจ เม่ือทําการทดสอบปริมาณน้ำ

การเลือกรูปแบบและขนาดระบบประปาหมบู่ ้าน และวิเคราะห์คุณภาพน้ำแล้ว จะทําให้ท่านทราบถึงปริมาณน้ำว่ามีความเพียงพอหรือไม่ คุณภาพน้ำเป็น อย่างไร ท่านสามารถเปรียบเทียบกับตารางมาตรฐานคุณภาพน้ำและปริมาณน้ำของ โครงการแก้ไขปัญหา การขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภค หากมีค่าท่ีเกินมาตรฐานระดับ 3 ในค่าเหล็ก แมงกานีส ความขุ่น กล่ิน ความเป็นกรดเป็นด่างของน้ำ ระบบประปาตามรูปแบบของกรมทรัพยากรน้ำสามารถ กําจัดได้แต่หากมีค่า คลอไรด์เกินมาตรฐานระดับ 3 ระบบประปาไม่สามารถปรับปรุงคุณภาพน้ำได้ ดังน้ันจะต้องพิจารณาว่าจะ ต้องเจาะบ่อน้ำบาดาลใหม่หรือเปล่ียนไปใช้แหล่งน้ำผิวดินผลจากการทดสอบปริมาณน้ำจากบ่อน้ำบาดาล จะนําไปออกแบบเครื่องสูบน้ำดิบ/รูปแบบระบบประปาว่าจําเป็นต้องมีถังกรองหรือไม่ หากคุณภาพน้ำได้ มาตรฐาน ปริมาณน้ำเพียงพอออกแบบเป็นระบบสูบจ่ายตรง หากคุณภาพน้ำได้มาตรฐาน แต่ปริมาณน้ำ ตํ่ากว่ามาตรฐานท่ีกําหนดก็ออกแบบเป็นระบบสูบจ่ายตรงแบบมีถังน้ำใสแต่ทั้งน้ีจะต้องออกแบบโดยผู้มี ประสบการณ์ สาํ หรบั หมูบ่ า้ นท่มี บี ่อบาดาลอยู่แลว้ แต่น้ำทีส่ ูบขึน้ มาอาจมีปริมาณน้ำน้อยลงจากเดิม หรือม ี ทรายปนมากับน้ำ หากเป็นเช่นน้ีก็จําเป็นต้องพัฒนาเป่าล้างบ่อบาดาลก่อน แล้วจากน้ันจึงทําการทดสอบ ปริมาณน้ำและวิเคราะห์คุณภาพน้ำอีกคร้ังหน่ึงเพื่อให้ทราบปริมาณน้ำและคุณภาพน้ำของบ่อน้ำบาดาล เพือ่ นาํ ข้อมลู ไปออกแบบระบบประปาตอ่ ไป • กรณีเป็นแหล่งน้ำผิวดิน อาจจะมีการขุดลอก ขุดขยายพ้ืนที่แหล่งน้ำ หรือจัดสร้างแหล่งน้ำใหม่ แหล่งน้ำผิวดินจะจําแนกออกเป็น 2 ส่วน คือ แหล่งน้ำท่ีอยู่นิ่ง กับแหล่งน้ำท่ีมีการไหล การตรวจว่าแหล่ง น้ำเพียงพอหรือไม่ จะต้องตรวจสอบว่ามีปริมาณน้ำเพียงพอสามารถใช้ได้ตลอดปี เพราะน้ำท่ีอยู่ในแหล่ง น้ำผิวดิน อาจไม่เพียงพอในช่วงฤดูแล้ง จะต้องมีการปรับปรุงหรือก่อสร้างเพ่ิมเติมเพ่ือให้มีปริมาณน้ำเพียง พอสําหรบั การผลิตนำ้ ประปาตลอดป ี • ควรตรวจสอบคุณภาพน้ำ เพ่ือให้มั่นใจว่าไม่มีโลหะหนักหรือสารพิษเจือปน สามารถนํามาผลิตน้ำ ประปาท่มี คี ณุ ภาพดี สามารถใชด้ ืม่ และใชป้ ระโยชนอ์ น่ื ๆ ได ้ (ดูรายละเอียดเพ่ิมเติมได้จากเอกสาร คป.2 คู่มือแนวทางการจัดหาน้ำสะอาดในชุมชน และกระบวนการ พจิ ารณาการจดั สร้างระบบประปาหม่บู ้าน)

โครงการแกไ้ ขปญั หาการขาดแคลนน้ำอุปโภคบริโภค 3. การสํารวจทาํ แผนท ่ี จะต้องจัดทําแผนท่ีหมู่บ้านแสดงท่ีตั้งของแหล่งน้ำดิบ สถานที่ตั้งระบบผลิตน้ำ ตําแหน่งท่ีตั้งบ้านของ ประชาชนในหมบู่ า้ น ถนนหนทาง ความสงู ตา่ํ ของพน้ื ที่ เพอ่ื ใชป้ ระโยชนใ์ นการออกแบบแนวทอ่ เมนจา่ ยนำ้ การทําแผนท่ี ที่ถูกต้องจะช่วยให้สามารถคํานวณหาจํานวนและขนาดท่อได้ถูกต้อง ซึ่งจะทําให้ ประหยัดงบประมาณ และทาํ ใหร้ ะบบประปาไมต่ ิดขดั จา่ ยนำ้ ใหไ้ หลแรงได้ทกุ ครวั เรอื น (ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้จากเอกสาร คป.2 คู่มือแนวทางการจัดหาน้ำสะอาดในชุมชน และกระบวนการ พิจารณาการจดั สรา้ งระบบประปาหมบู่ ้าน) 10

การเลือกรปู แบบและขนาดระบบประปาหมบู่ า้ น 4. การเลอื กรูปแบบระบบประปาที่เหมาะสมกบั ชุมชน เม่อื ทราบจาํ นวนผู้ใช้น้ำตามข้อ 1 และทราบถงึ ชนิดแหล่งน้ำ รวมทัง้ ทราบวา่ ปริมาณน้ำเพียงพอ และ คุณภาพน้ำดีพอท่ีจะนํามาผลิตน้ำประปาได้ตามข้อ 2 ก็สามารถเจาะจงเลือกรูปแบบระบบประปาที่เหมาะ สมกับความต้องการของชุมชนได้ โดยพิจารณาความเพียงพอของชุมชนเป็นประเด็นหลัก ตามรูปแบบ ตา่ งๆ ดงั น้ี 11

โครงการแก้ไขปญั หาการขาดแคลนน้ำอุปโภคบรโิ ภค ¤µ˜¦“µœ¦³ž¦³žµµ—µ¨…œµ—Á¨„È ¤µ˜¦“µœ¤» œš¸ÁÉ ®¤µ³­¤„´¦³ž¦³žµÂµ—µ¨…œµ—Á¨„È ˜°o Š¤¸ x ¤¸ °n µ—µ¨š­¸É µ¤µ¦™­¼ œÊε…œÊ¹ ¤µÄÅo —°o ¥µn Š˜°n Áœ°ºÉ ŠÂ¨³ž¨°—£¥´ ˜Š´Ê ˜n 2.5 ¨¼„µ«„rÁ¤˜¦/ªÉ´ äŠ ×¥˜°o Š¤¸„µ¦š—­°ž¦¤· µ–œÎʵÁ¡°ºÉ ž¦³Á¤·œ «´„¥£µ¡Â¨³ª·Á‡¦µ³®‡r »–£µ¡œµÊÎ x ¤¸¦·Áª–¡ºÊœš¸šÉ ‹É¸ ³„°n ­¦oµŠ¦³Ÿ¨˜· ž¦³žµ…œµ— 15 x 15 Á¤˜¦ x ¤¸‹ÎµœªœŸ¼očœo µÎÊ ˜ÊŠ´ ˜n 30 – 50 ‡¦ª´ Á¦º°œ x °˜. ¨³‡–³„¦¦¤„µ¦ž¦³žµ®¤n¼ µo œ‹³˜°o Š¦´ Ÿ—· °Äœ„µ¦¦®· µ¦‹—´ „µ¦˜µ¤ ‡ÎµÂœ³œµÎ …°Š„¦¤š¦¡´ ¥µ„¦œµÊÎ x ¤Á¸ Šœ· „°Ššœ» Ážœ} ÁŠœ· Ťœn °o ¥„ªµn 3,000 µš x ž¦³µœ¡¦o°¤šÉ¸‹³‹nµ¥‡nµœÎʵž¦³žµ ¦µ¥„µ¦„n°­¦µo Š¦³ž¦³žµ®¤¼n oµœÂµ—µ¨…œµ—Á¨„È ¦µ¥„µ¦­·ŠÉ „n°­¦µo Š Á¨…šÉ¸ ¦µ‡µÃ—¥ž¦³¤µ– (µš) x 抭¼œµÊÎ 412002 x¦³„¦°ŠœÎʵµ—µ¨ 2.5 ¨.¤./¤. 1222002 70,000 ˜°œ¨nµŠÁž}œ™´ŠœµÊÎ Ä­ …œµ— 14 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…Ȥ) 203,000 x®°™Š´ ­¼Š …œµ— 10 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…Ȥ) xÁ‡¦°Éº Š­¼ œµÊÎ µ—µ¨¡¦o°¤°ž» „¦–‡r ª‡»¤‹Îµœªœ 1 —» 3211010 270,000 xÁ‡¦Éº°Š­¼ œÎµÊ —¡¸ ¦o°¤°ž» „¦–‡r ª‡¤» ‹Îµœªœ 1 »— 28,000 x¦³‹nµ¥œÊε¥µ‡¨°¦¸œ‰µn ÁºÊ°Ã¦‡ ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 22,000 x­ªn œž¦³„°°œºÉ Ç ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 15,000 ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 202,000 ¦ª¤¦µ‡µ‡µn „°n ­¦µo ŠÂŸ¨·˜ ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 810,000 xšn°Á¤œ‹nµ¥š°n PVC œ´Ê 8.5 ¡¦o°¤‡nµÂ¦Š…—» -„¨ ¥µª | 2,000 Á¤˜¦ 190,000 Âž¨œšn° (2œ·Êª-2,000 Á¤˜¦) ‹µn ¥œµÊÎ ÁŒ¡µ³Â®nŠ 1 ¨oµœµš ¦ª¤¦µ‡µš´ÊŠÃ‡¦Š„µ¦ 12

การเลือกรปู แบบและขนาดระบบประปาหมูบ่ ้าน ¤µ˜¦“µœ¦³ž¦³žµµ—µ¨…œµ—„¨µŠ ¤µ˜¦“µœ¤» œš¸ÁÉ ®¤µ³­¤„´¦³ž¦³žµÂµ—µ¨…œµ—„¨µŠ˜o°Š¤¸ x ¤¸ °n µ—µ¨š­¸É µ¤µ¦™­¼ œÊε…œ¹Ê ¤µÄÅo —°o ¥µn Š˜°n Áœ°ºÉ ŠÂ¨³ž¨°—£¥´ ˜ŠÊ´ ˜n 7 ¨¼„µ«„Ár ¤˜¦/Éª´ äŠ ×¥˜o°Š¤„¸ µ¦š—­°ž¦·¤µ–œµÎÊ Á¡º°É ž¦³Á¤œ· «„´ ¥£µ¡ ¨³ªÁ· ‡¦µ³®r‡–» £µ¡œµÊÎ x ¤¸¦Á· ª–¡ÊºœššÉ¸ ɸ‹³„°n ­¦oµŠ¦³Ÿ¨·˜ž¦³žµ…œµ— 15 x 15 Á¤˜¦ x ¤¸‹ÎµœªœŸ¼očœo Êε ˜Š´Ê ˜n 51—120 ‡¦´ªÁ¦º°œ x °˜. ¨³‡–³„¦¦¤„µ¦ž¦³žµ®¤¼n µo œ‹³˜°o Š¦´ Ÿ—· °Äœ„µ¦¦®· µ¦‹—´ „µ¦˜µ¤ ‡µÎ œ³œµÎ …°Š„¦¤š¦¡´ ¥µ„¦œÊε x ¤Á¸ Šœ· „°Ššœ» Ážœ} ÁŠœ· Ťœn °o ¥„ªµn 3,000 µš (œ³œÎµªµn ‡ª¦‹³¤¸ 5,000µš) x ž¦³µœ¡¦o°¤šÉ¸‹³‹nµ¥‡nµœÎʵž¦³žµ ¦µ¥„µ¦„n°­¦µo Š¦³ž¦³žµ®¤¼n oµœÂµ—µ¨…œµ—„¨µŠ ¦µ¥„µ¦­Š·É „n°­¦oµŠ  ¦µ‡µÃ—¥ž¦³¤µ– Á¨…š¸É (µš) x抭¼ œÊε 412002 70,000 x¦³„¦°ŠœÎµÊ µ—µ¨ 7 ¨.¤./¤. (˜°„Á­µÁ…¤È ) 1211207 168,000 x™´ŠœÊµÎ Ä­ …œµ— 20 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…¤È ) 2111020 143,000 x®°™´Š­¼Š …œµ— 15 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…¤È ) 31111015 417,000 xÁ‡¦ºÉ°Š­¼œÎµÊ µ—µ¨¡¦o°¤°ž» „¦–‡r ª‡¤» ‹Îµœªœ 1 »— 35,000 ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ xÁ‡¦ºÉ°Š­¼œÊε—¡¸ ¦o°¤°ž» „¦–r‡ª‡»¤‹Îµœªœ 2 »— ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 49,000 x¦³‹µn ¥œµÊÎ ¥µ‡¨°¦œ¸ ‰nµÁº°Ê æ‡ ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 15,000 x­nªœž¦³„°°ºœÉ Ç ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 348,000 ¦ª¤¦µ‡µ‡nµ„n°­¦µo ŠÂŸ¨˜· 1,245,000 xšn°Á¤œ‹nµ¥š°n PVC œÊ´ 8.5 ¡¦o°¤‡nµÂ¦Š…—» -„¨ ¥µª | 2,000 Á¤˜¦ Âž¨œšn° 255,000 (2 œªÊ· -1,000 ¤., 3 œ·Êª-1,000 ¤.) ‹nµ¥œÎʵÁŒ¡µ³Â®nŠ ¦ª¤¦µ‡µšÊŠ´ ǦŠ„µ¦ 1.5 ¨oµœµš 13

โครงการแก้ไขปัญหาการขาดแคลนนำ้ อุปโภคบรโิ ภค ¤µ˜¦“µœ¦³ž¦³žµµ—µ¨…œµ—Ä®n ¤µ˜¦“µœ»¤œšÉ¸Á®¤µ³­¤„´ ¦³ž¦³žµÂµ—µ¨…œµ—Ä®n˜°o Š¤¸ x ¤¸ °n µ—µ¨š­É¸ µ¤µ¦™­¼ œÊµÎ …œ¹Ê ¤µÄÅo —°o ¥µn Š˜°n Áœ°ºÉ ŠÂ¨³ž¨°—£¥´ ˜ŠÊ´ ˜n 10 ¨„¼ µ«„Ár ¤˜¦/´ÉªÃ¤Š ×¥˜°o Š¤¸„µ¦š—­°ž¦¤· µ–œÊεÁ¡°ºÉ ž¦³Á¤œ· «´„¥£µ¡Â¨³ª·Á‡¦µ³®‡r –» £µ¡œÊε x ¤¸¦·Áª–¡œºÊ šÉ¸š¸É‹³„n°­¦µo Š¦³Ÿ¨˜· ž¦³žµ…œµ— 20 x 20 Á¤˜¦ x ¤‹¸ 圪œŸo¼ÄoœÎµÊ ˜´ÊŠÂ˜n 121—300 ‡¦´ªÁ¦°º œ x °˜. ¨³‡–³„¦¦¤„µ¦ž¦³žµ®¤n¼ µo œ‹³˜°o Š¦´ Ÿ—· °Äœ„µ¦¦®· µ¦‹—´ „µ¦˜µ¤ ‡µÎ œ³œÎµ…°Š„¦¤š¦¡´ ¥µ„¦œÊε x ¤Á¸ Šœ· „°Ššœ» Ážœ} ÁŠœ· Ťœn °o ¥„ªµn 3,000µš (œ³œµÎ ªµn ‡ª¦‹³¤¸ 10,000 µš) x ž¦³µœ¡¦o°¤šÉ¸‹³‹nµ¥‡nµœÎʵž¦³žµ ¦µ¥„µ¦„n°­¦oµŠ¦³ž¦³žµ®¤n¼ µo œÂµ—µ¨…œµ—Ä®n ¦µ¥„µ¦­·ŠÉ „°n ­¦oµŠ Á¨…š¸É ¦µ‡µÃ—¥ž¦³¤µ– (µš) x 抭¼œµÎÊ 412003 96,000 x¦³„¦°ŠœµÊÎ µ—µ¨ 10 ¨.¤./¤. (˜°„Á­µÁ…Ȥ) 1211010 190,000 x™Š´ œÊεĭ …œµ— 100 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…Ȥ) 2111100 440,000 x®°™Š´ ­¼Š …œµ— 30 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…Ȥ) 3111030 560,000 xÁ‡¦ºÉ°Š­¼ œÎµÊ µ—µ¨¡¦°o ¤°»ž„¦–‡r ª‡»¤‹µÎ œªœ 1 —» 47,000 ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn xÁ‡¦ºÉ°Š­¼œÊµÎ —¸¡¦o°¤°ž» „¦–r‡ª‡»¤‹Îµœªœ 2 »— ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 62,000 x¦³‹µn ¥œµÎÊ ¥µ‡¨°¦¸œ‰nµÁºÊ°Ã¦‡ ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 15,000 ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 340,000 x­nªœž¦³„°°Éœº Ç 1,750,000 ¦ª¤¦µ‡µ‡nµ„°n ­¦oµŠÂŸ¨˜· Âž¨œšn° 550,000 ‹nµ¥œÎµÊ ÁŒ¡µ³Â®Šn xšn°Á¤œ‹µn ¥š°n PVC œ´Ê 8.5 ¡¦°o ¤‡nµÂ¦Š…—» -„¨ ¥µª | 3,000 Á¤˜¦ 2.3 ¨µo œµš (2 œªÊ· -1,000 ¤., 3 œÊª· -1,000 ¤., 4 œª·Ê -800 ¤., 6 œª·Ê -200 ¤.) ¦ª¤¦µ‡µš´ŠÊ ǦŠ„µ¦ 14

การเลอื กรปู แบบและขนาดระบบประปาหมูบ่ า้ น ¤µ˜¦“µœ¦³ž¦³žµµ—µ¨…œµ—Ä®n¤µ„ ¤µ˜¦“µœ»¤œšÉ¸Á®¤µ³­¤„´¦³ž¦³žµÂµ—µ¨…œµ—Ä®n¤µ„˜°o Š¤¸ x ¤¸ °n µ—µ¨š­¸É µ¤µ¦™­¼ œµÊÎ …œÊ¹ ¤µÄÅo —°o ¥µn Š˜°n Áœ°Éº ŠÂ¨³ž¨°—£¥´ ˜Š´Ê ˜n 20 ¨„¼ µ«„rÁ¤˜¦/ªÉ´ äŠ ×¥˜o°Š¤¸„µ¦š—­°ž¦¤· µ–œÊεÁ¡É°º ž¦³Á¤·œ «„´ ¥£µ¡Â¨³ªÁ· ‡¦µ³®‡r –» £µ¡œÊµÎ x¤¸¦·Áª–¡ºÊœššÉ¸ ‹É¸ ³„n°­¦oµŠ¦³Ÿ¨·˜ž¦³žµ…œµ— 22 x 22 Á¤˜¦ x¤¸‹ÎµœªœŸo¼Äœo ÎµÊ ˜Ê´ŠÂ˜n 301— 700 ‡¦ª´ Á¦º°œ x °˜. ¨³‡–³„¦¦¤„µ¦ž¦³žµ®¤¼n µo œ‹³˜°o Š¦´ Ÿ—· °Äœ„µ¦¦®· µ¦‹—´ „µ¦˜µ¤ ‡µÎ œ³œµÎ …°Š„¦¤š¦¡´ ¥µ„¦œµÊÎ x ¤Á¸ Šœ· „°Ššœ» Ážœ} ÁŠœ· Ťœn °o ¥„ªµn 3,000µš (œ³œÎµªµn ‡ª¦‹³¤¸ 10,000 µš) xž¦³µœ¡¦o°¤š¸É‹³‹nµ¥‡nµœÊµÎ ž¦³žµ ¦µ¥„µ¦„n°­¦oµŠ¦³ž¦³žµ®¤n¼ oµœÂµ—µ¨…œµ—Ä®¤n µ„ ¦µ¥„µ¦­·ŠÉ „n°­¦µo Š Á¨…šÉ¸ ¦µ‡µÃ—¥ž¦³¤µ– (µš) x抭¼ œÊε 412003 96,000 x¦³„¦°ŠœµÎÊ µ—µ¨ 20 ¨.¤./¤. 1221020 850,000 ˜°œ¨nµŠÁž}œ™´ŠœµÎÊ Ä­…œµ— 100 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…Ȥ) x®°™Š´ ­Š¼ …œµ— 45 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…¤È ) 3111045 710,000 xÁ‡¦°Éº Š­¼ œÊµÎ µ—µ¨¡¦o°¤°»ž„¦–‡r ª‡¤» ‹Îµœªœ 1 —» ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 74,000 xÁ‡¦ºÉ°Š­¼œÊε—¡¸ ¦o°¤°ž» „¦–r‡ª‡»¤‹µÎ œªœ 2 »— ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 94,000 x¦³‹nµ¥œÎʵ¥µ‡¨°¦œ¸ ‰µn ÁÊº°Ã¦‡ ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 15,000 x­nªœž¦³„°°Éœº Ç ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 511,000 2,350,000 ¦ª¤¦µ‡µ‡nµ„n°­¦µo ŠÂŸ¨˜· xšn°Á¤œ‹nµ¥šn° PVC œÊ´ 8.5 ¡¦o°¤‡µn ¦Š…—» -„¨ ¥µª | 6,000 Á¤˜¦ Âž¨œš°n 1,150,000 (2œÊ·ª-3,000 ¤., 3 œÊª· -1,000 ¤., 4 œªÊ· -1,000 ¤., 6 œÊª· -1,000 ¤.) ‹nµ¥œµÊÎ ÁŒ¡µ³Â®Šn 3.5 ¨oµœµš ¦ª¤¦µ‡µšŠÊ´ ǦŠ„µ¦ 15

โครงการแก้ไขปญั หาการขาดแคลนนำ้ อุปโภคบรโิ ภค ¤µ˜¦“µœ¦³ž¦³žµŸª· —œ· …œµ—„¨µŠ ¤µ˜¦“µœ»¤œšÉ¸Á®¤µ³­¤„´¦³ž¦³žµÂŸ·ª—·œ…œµ—„¨µŠ˜o°Š¤¸ x ¤Â¸ ®¨Šn œÎʵŸª· —œ· š­¸É µ¤µ¦™Ä®žo ¦¤· µ–œÊεÁ¡¥¸ Š¡°˜¨°—že ¨³­µ¤µ¦™­¼ œµÊÎ …œ¹Ê ¤µ ŗÅo ¤œn °o ¥„ªµn 5 ¨¼„µ«„Ár ¤˜¦/É´ªÃ¤Š ×¥˜°o Š¤„¸ µ¦˜¦ª‹­°ž¦¤· µ–œÎʵ Á¡É°º ž¦³Á¤œ· «„´ ¥£µ¡Â¨³ªÁ· ‡¦µ³®r‡–» £µ¡œÊε x ¤¸ ¦Á· ª–¡ºœÊ šÉš¸ ɋ¸ ³„n°­¦oµŠ¦³Ÿ¨·˜ž¦³žµ…œµ— 20 x 20 Á¤˜¦ x ¤‹¸ 圪œŸÄ¼o œo µÎÊ ˜´ŠÊ ˜n 51— 120 ‡¦´ªÁ¦º°œ x °˜. ¨³‡–³„¦¦¤„µ¦ž¦³žµ®¤n¼ µo œ‹³˜°o Š¦´ Ÿ—· °Äœ„µ¦¦®· µ¦‹—´ „µ¦˜µ¤ ‡µÎ œ³œÎµ…°Š„¦¤š¦¡´ ¥µ„¦œµÎÊ x ¤Á¸ Šœ· „°Ššœ» Ážœ} ÁŠœ· Ťœn °o ¥„ªµn 3,000µš (œ³œµÎ ªµn ‡ª¦‹³¤¸ 5,000 µš) x ž¦³µœ¡¦o°¤šÉ¸‹³‹nµ¥‡nµœµÊÎ ž¦³žµ ¦µ¥„µ¦„n°­¦oµŠ¦³ž¦³žµ®¤n¼oµœÂŸª· —·œ…œµ—„¨µŠ ¦µ¥„µ¦­Š·É „°n ­¦µo Š Á¨…šÉ¸ ¦µ‡µÃ—¥ž¦³¤µ– (µš) x抭¼ œµÊÎ 412003 103,000 x¦³„¦°ŠœÊµÎ Ÿª· —œ· 5 ¨.¤./¤. (˜°„Á­µÁ…Ȥ) 1141005 417,000 x™Š´ œÎµÊ Ä­ …œµ— 25 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…¤È ) 2211025 178,000 x®°™Š´ ­Š¼ …œµ— 15 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…¤È ) 3111015 433,000 xÁ‡¦°Éº Š­¼ œÊ嗝· ¡¦°o ¤°»ž„¦–‡r ª‡¤» ‹Îµœªœ 2 —» 44,000 xÁ‡¦°ºÉ Š­¼ œÎʵ—¸¡¦o°¤°ž» „¦–r‡ª‡¤» ‹µÎ œªœ 2 —» ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 55,000 ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ x¦³‹µn ¥œµÊÎ ¥µ‡¨°¦¸œ‰nµÁ°Êº æ‡ ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 15,000 ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 488,000 x­nªœž¦³„°°Éœº Ç 1,733,000 ¦ª¤¦µ‡µ‡nµ„n°­¦µo ŠÂŸ¨·˜ Âž¨œšn° 367,000 ‹µn ¥œÊεÁŒ¡µ³Â®nŠ xš°n Á¤œ‹nµ¥šn° PVC œÊ´ 8.5 ¡¦o°¤‡µn ¦Š…—» -„¨ ¥µª | 3,000 Á¤˜¦ 2.1 ¨µo œµš (1.5 œ·Êª– 1,000 ¤., 2 œªÊ· -1,000 ¤., 3 œ·Êª-800 ¤., 4 œÊ·ª-200 ¤.) ¦ª¤¦µ‡µšŠ´Ê ǦŠ„µ¦ 16

การเลือกรปู แบบและขนาดระบบประปาหมบู่ ้าน ¤µ˜¦“µœ¦³ž¦³žµŸ·ª—·œ…œµ—Ä®n ¤µ˜¦“µœ¤» œš¸ÉÁ®¤µ³­¤„´¦³ž¦³žµÂŸ·ª—œ· …œµ—Ä®˜n o°Š¤¸ x ¤Â¸ ®¨Šn œÎʵŸª· —œ· š­É¸ µ¤µ¦™Ä®žo ¦¤· µ–œÊµÎ ¡°Á¡¥¸ Š˜¨°—že ¨³­µ¤µ¦™­¼ œµÎÊ …œÊ¹ ¤µÅ—Åo ¤œn °o ¥„ªµn 10 ¨.¤./¤. ×¥˜o°Š¤¸„µ¦˜¦ª‹­°ž¦·¤µ–œÊεÁ¡°Éº ž¦³Á¤œ· «´„¥£µ¡Â¨³ªÁ· ‡¦µ³®‡r –» £µ¡œÎµÊ x ¤¸¦·Áª–¡ºœÊ ššÉ¸ ɋ¸ ³„°n ­¦oµŠ¦³Ÿ¨·˜ž¦³žµ…œµ— 25 x 25 Á¤˜¦ x ¤¸‹µÎ œªœŸ¼očœo Êε ˜Ê´ŠÂ˜n 121— 300 ‡¦´ªÁ¦°º œ x °˜. ¨³‡–³„¦¦¤„µ¦ž¦³žµ®¤n¼ µo œ‹³˜°o Š¦´ Ÿ—· °Äœ„µ¦¦®· µ¦‹—´ „µ¦˜µ¤ ‡ÎµÂœ³œµÎ …°Š„¦¤š¦¡´ ¥µ„¦œÎʵ x ¤Á¸ Šœ· „°Ššœ» Ážœ} ÁŠœ· Ťœn °o ¥„ªµn 3,000µš (œ³œÎµªµn ‡ª¦‹³¤¸ 10,000 µš) x ž¦³µœ¡¦o°¤š¸É‹³‹nµ¥‡nµœÊµÎ ž¦³žµ ¦µ¥„µ¦„n°­¦µo Š¦³ž¦³žµ®¤n¼oµœÂŸ·ª—œ· …œµ—Ä®n ¦µ¥„µ¦­É·Š„°n ­¦oµŠ  ¦µ‡µÃ—¥ž¦³¤µ– Á¨…š¸É (µš) x 抭¼œÊε 412003 96,000 x¦³„¦°ŠœÊµÎ Ÿ·ª—œ· 10 ¨.¤./¤. (˜°„Á­µÁ…¤È ) 1141010 705,000 x™´ŠœÊµÎ Ä­ …œµ— 100 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…¤È ) 2111100 440,000 x®°™´Š­¼Š …œµ— 30 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…¤È ) 3111030 560,000 xÁ‡¦ºÉ°Š­¼ œÎʵ—· ¡¦o°¤°ž» „¦–‡r ª‡»¤‹µÎ œªœ 2 »— ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 62,000 xÁ‡¦º°É Š­¼œµÊÎ —¸¡¦o°¤°ž» „¦–‡r ª‡»¤‹Îµœªœ 2 »— ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 62,000 x¦³‹nµ¥œµÊÎ ¥µ‡¨°¦œ¸ ‰nµÁº°Ê æ‡ ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 15,000 x­ªn œž¦³„°°ºÉœ Ç ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 510,000 ¦ª¤¦µ‡µ‡nµ„n°­¦µo ŠÂŸ¨˜· 2,450,000 Âž¨œšn° xšn°Á¤œ‹nµ¥š°n PVC œÊ´ 8.5 ¡¦o°¤‡nµÂ¦Š…—» -„¨ ¥µª | 3,000 Á¤˜¦ ‹nµ¥œÊεÁŒ¡µ³Â®nŠ 550,000 (2 œ·Êª-1,000 ¤., 3 œªÊ· -1,000 ¤., 4 œª·Ê -800 ¤., 6 œÊ·ª-200 ¤.) 3 ¨oµœµš ¦ª¤¦µ‡µš´ÊŠÃ‡¦Š„µ¦ 17

โครงการแกไ้ ขปญั หาการขาดแคลนนำ้ อปุ โภคบรโิ ภค ¤µ˜¦“µœ¦³ž¦³žµŸª· —œ· …œµ—Ä®¤n µ„ ¤µ˜¦“µœ»¤œšÉ¸Á®¤µ³­¤„´ ¦³ž¦³žµÂŸª· —·œ…œµ—Ä®¤n µ„˜°o Š¤¸ x ¤Â¸ ®¨Šn œÎµÊ Ÿª· —œ· š­É¸ µ¤µ¦™Ä®žo ¦¤· µ–œÊµÎ ¡°Á¡¥¸ Š˜¨°—že ¨³­µ¤µ¦™­¼ œÎµÊ …œ¹Ê ¤µÅ—Åo ¤œn °o ¥„ªµn 20 ¨.¤./¤. ×¥˜o°Š¤¸„µ¦˜¦ª‹­°ž¦·¤µ–œµÎÊ Á¡ºÉ° ž¦³Á¤œ· «´„¥£µ¡Â¨³ª·Á‡¦µ³®‡r –» £µ¡œÊµÎ x ¤¸¦·Áª–¡ºÊœš¸Éš‹¸É ³„n°­¦µo Š¦³Ÿ¨˜· ž¦³žµ…œµ— 25 x 28 Á¤˜¦ x ¤‹¸ 圪œŸ¼Äo oœÊε ˜´ŠÊ ˜n 301—700 ‡¦ª´ Á¦º°œ x °˜. ¨³‡–³„¦¦¤„µ¦ž¦³žµ®¤n¼ µo œ‹³˜°o Š¦´ Ÿ—· °Äœ„µ¦¦®· µ¦‹—´ „µ¦˜µ¤ ‡ÎµÂœ³œµÎ …°Š„¦¤š¦¡´ ¥µ„¦œµÎÊ x ¤Á¸ Šœ· „°Ššœ» Ážœ} ÁŠœ· Ťœn °o ¥„ªµn 3,000µš (œ³œµÎ ªµn ‡ª¦‹³¤¸ 10,000 µš) x ž¦³µœ¡¦o°¤šÉ¸‹³‹nµ¥‡nµœµÊÎ ž¦³žµ ¦µ¥„µ¦„n°­¦µo Š¦³ž¦³žµ®¤n¼oµœÂŸª· —·œ…œµ—Ä®¤n µ„ ¦µ¥„µ¦­ÉŠ· „n°­¦oµŠ Á¨…šÉ¸ ¦µ‡µÃ—¥ž¦³¤µ– (µš) x抭¼ œµÎÊ 412003 96,000 x¦³„¦°ŠœµÊÎ Ÿ·ª—·œ 20 ¨.¤./¤. (˜°„Á­µÁ…Ȥ) 1141020 959,000 x™Š´ œÎʵĭ …œµ— 100 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…Ȥ) 2111100 440,000 x®°™´Š­¼Š …œµ— 45 ¨.¤. (˜°„Á­µÁ…¤È ) 3111045 710,000 xÁ‡¦°ºÉ Š­¼ œÎµÊ —·¡¦°o ¤°ž» „¦–‡r ª‡¤» ‹µÎ œªœ 2 —» ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 70,000 xÁ‡¦É°º Š­¼œÎʵ—¸¡¦°o ¤°ž» „¦–r‡ª‡»¤‹Îµœªœ 2 »— ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 70,000 x¦³‹µn ¥œÊµÎ ¥µ‡¨°¦¸œ‰µn Áº°Ê æ‡ ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®nŠ 20,000 x­nªœž¦³„°°œÉº Ç ¦µ¥„µ¦²ÁŒ¡µ³Â®Šn 685,000 ¦ª¤¦µ‡µ‡nµ„°n ­¦µo ŠÂŸ¨˜· 3,050,000 xšn°Á¤œ‹nµ¥š°n PVC œ´Ê 8.5 ¡¦°o ¤‡µn ¦Š…—» -„¨ ¥µª | 6,000 Á¤˜¦ Âž¨œšn° 1,150,000 (2 œ·ªÊ -3,000 ¤., 3 œÊª· -1,000 ¤., 4 œ·Êª-1,000 ¤., 6 œ·Êª-1,000 ¤.) ‹nµ¥œÊµÎ ÁŒ¡µ³Â®Šn ¦ª¤¦µ‡µšÊ´ŠÃ‡¦Š„µ¦ 4.2 ¨µo œµš 18

การเลือกรูปแบบและขนาดระบบประปาหม่บู า้ น 5. การออกแบบและประมาณราคาคา่ กอ่ สรา้ ง เมื่อได้ดําเนินการสํารวจข้อมูลระบบประปาหมู่บ้าน และพิจารณารูปแบบระบบประปาที่เหมาะสมกับ ชุมชนแล้ว บางคร้ังการออกแบบยังไม่สามารถดําเนินการได้ เพราะหมู่บ้านจะต้องมีการเจาะบ่อบาดาล และทดสอบปริมาณน้ำหรือการพัฒนาเป่าล้างบ่อบาดาลก่อน โดยการจ้างภาคเอกชนหรือขอความร่วมมือ จากกรมทรัพยากรน้ำบาดาล และสิ่งท่ีเป็นหัวใจสําคัญท่ีสุดก่อนที่จะทําการออกแบบจะต้องตรวจสอบให้ แน่ชัดและม่ันใจว่าปริมาณน้ำของแหล่งน้ำดิบมีเพียงพอ และคุณภาพน้ำอยู่ในเกณฑ์จะสามารถนํามาผลิต น้ำประปาได้ และหากไม่สามารถออกแบบระบบประปาเองได้ จะต้องขอรับการสนับสนุนการออกแบบจาก สํานกั งานทรัพยากรน้ำภาค หรือจัดจา้ งเอกชนมาดาํ เนินการสาํ รวจออกแบบ การออกแบบ ขั้นตอนนี้จะเป็นการออกแบบเครื่องสูบน้ำและท่อเมนจ่ายน้ำให้เหมาะสมในการก่อสร้างระบบประปา แต่ละแห่งซึ่งจะต้องใช้ข้อมูลจากการสํารวจพ้ืนที่หมู่บ้านและข้อมูลแหล่งน้ำดิบเพื่อให้ระบบประปา สามารถผลิตน้ำประปาได้อย่างถูกต้องไม่มีปัญหาภายหลัง ซ่ึงในขั้นตอนนี้ต้องดําเนินการโดยผู้ที่มีความ ชํานาญหรอื ผู้มีประสบการณ ์ การประมาณราคาคา่ กอ่ สรา้ ง การประมาณราคาอาจจําแนกออกเป็น 2 ส่วน คือการประมาณการเพื่อของบประมาณเตรียมการ ออกแบบ เช่น การเจาะบ่อบาดาล การพัฒนาเป่าล้างบ่อบาดาล การทดสอบปริมาณน้ำ และวิเคราะห์ คณุ ภาพนำ้ การตรวจสอบปรมิ าณน้ำและวิเคราะห์คุณภาพน้ำผิวดนิ การสํารวจออกแบบก่อสรา้ ง/ปรบั ปรุง แหล่งน้ำผิวดิน เป็นต้น สําหรับงบประมาณในส่วนท่ี 2 คือในส่วนงบประมาณที่ใช้ในการก่อสร้างระบบ ประปา ซ่ึงเป็นการประมาณการภายหลังได้เลือกรูปแบบท้ังหมดเสร็จสิ้นแล้ว ขั้นตอนการประมาณราคา สามารถประมาณราคาส่ิงก่อสร้างและอุปกรณ์ต่างๆ ได้จากเอกสาร คป.1ข (คู่มือประมาณราคา ข้อ กําหนดและคณุ ลกั ษณะเฉพาะของวัสดคุ รภุ ณั ตา่ งๆ ในโครงการฯ) / เอกสาร คป.10ก-1, 2, 3, 4 / คป.10ข- 1, 2, 3 (แบบแปลนมาตรฐานระบบประปาหมบู่ า้ น) และ คป.10ค-1, คป.10ค-2 (ซดี แี บบมาตรฐานฯ ) (ขนั้ ตอนดงั กลา่ วข้างต้น หากไมส่ ามารถดําเนินการไดส้ ามารถขอรบั การสนับสนนุ และขอคาํ ปรกึ ษาจาก สาํ นกั งานทรพั ยากรนำ้ ภาค, ศนู ยท์ รพั ยากรนำ้ บาดาลเขตในเขตพ้นื ที่รับผิดชอบ) 19

โครงการแกไ้ ขปญั หาการขาดแคลนน้ำอปุ โภคบรโิ ภค 6. การของบประมาณการก่อสรา้ ง กระบวนการในการของบประมาณของ อบต. น้นั อาจจาํ แนกเป็น 3 ส่วน คือ ส่วนที่ 1 เป็นการของบประมาณในกรณีที่หมู่บ้านจะดําเนินการก่อสร้างระบบประปาแต่ยังไม่มีแหล่ง น้ำ หรือแหล่งนำ้ เดมิ ไม่เพียงพอ จะต้องมีการเตรียมความพร้อมในเรือ่ งแหล่งน้ำดิบก่อน เช่น - กรณใี ชแ้ หลง่ นำ้ ผวิ ดนิ จะเปน็ คา่ ใชจ้ า่ ยสาํ หรบั การตรวจสอบปรมิ าณนำ้ และการวเิ คราะหค์ ณุ ภาพนำ้ - กรณีใช้แหล่งน้ำบาดาล จะเป็นค่าใช้จ่ายสําหรับ เจาะบ่อน้ำบาดาล, การพัฒนาเป่าล้างบ่อบาดาล, การซอ่ มแซมบ่อบาดาลเดิม, การทดสอบปรมิ าณน้ำและวิเคราะห์คุณภาพน้ำ ทั้งนี้ เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมในเร่ืองแหล่งน้ำดิบก่อน หลังจากเม่ือแหล่งน้ำดิบสําหรับระบบ ประปาพร้อมแล้ว ก็สามารถดาํ เนินการของบประมาณในสว่ นที่จะดําเนนิ การตอ่ ไปได้ ส่วนท่ี 2 เป็นการของบประมาณ ในการดําเนินการสํารวจออกแบบระบบประปา หรือการปรับปรุง แบบแปลนให้เหมาะสมกับพื้นท่ี ซ่ึงในส่วนน้ี จะใช้งบประมาณจํานวนไม่มากนัก อาจจะส่งเรื่องเพ่ือของบ ประมาณจากโครงการฯ ได้ แต่อาจจะใช้เวลาในการของบประมาณและการเบิกจ่าย แต่หากจะใช้งบ ประมาณจาก อบต.เอง ในการดาํ เนนิ การกจ็ ะดเี พราะจะมคี วามสะดวกและรวดเรว็ ในการยน่ื ของบประมาณ ในส่วนต่อไป ซึ่งข้ันตอนการสํารวจออกแบบ อบต.สามารถประสานงานขอความช่วยเหลือจากสํานักงาน ทรพั ยากรน้ำภาค หรอื อาจจะจดั จ้างเอกชน ดาํ เนนิ การก็ได ้ ส่วนท่ี 3 เป็นการของบประมาณในกรณีท่ีหมู่บ้านจะดําเนินการก่อสร้างระบบประปา ที่มีความพร้อม ของแหล่งน้ำดิบหรือได้ดําเนินการเตรียมความพร้อมจากในส่วนท่ี 1 และส่วนท่ี 2 เรียบร้อยแล้วก็สามารถ ดําเนินการของบประมาณโดยแยกการดําเนินการ ดงั น้ ี - การก่อสร้างระบบประปาทดแทนของเดิมท่ีชํารุด เช่น การก่อสร้างระบบประปาท้ังระบบ เพื่อ ทดแทนระบบประปาท่ีมีอยูเ่ ดิม ทไี่ มส่ ามารถใชง้ านได ้ - การก่อสร้างระบบประปาใหม่ เช่น การก่อสร้างระบบประปาในหมู่บ้านที่ไม่มีระบบประปา และมี ความพรอ้ ม ซ่ึงการดําเนินการของบประมาณท้ัง 3 ส่วน จะต้องจัดทํารายละเอียดโครงการซึ่งจะต้องประกอบด้วยราย ละเอยี ด คอื • รายละเอยี ดของโครงการตามแบบ คตป.1, คตป.2, คตป.3, คตป.3/1, คตป.3/2, คตป.3/3 และ คตป.3/4 • รายละเอยี ดคณุ ลกั ษณะเฉพาะวัสดุ ครภุ ณั ฑท์ ี่จัดซ้ือ • ประมาณราคา • แบบแปลนและรายละเอียดประกอบแบบแปลน (เฉพาะในสว่ นท่ี 3) หมู่บ้านท่ีจะของบประมาณ จะต้องจัดทํา คตป.1, คตป.2 และ อบต. จะจัดทําแบบ คตป.3, คตป.3/1, คตป.3/2, คตป.3/3 และ คตป.3/4 พรอ้ มสง่ รายละเอยี ดดงั กลา่ ว ผา่ นอาํ เภอ และจงั หวดั ซง่ึ จงั หวดั จะดาํ เนนิ การ ตรวจสอบรับรองโครงการ ก่อนเสนอไปยังกระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละส่งิ แวดลอ้ ม (ขนั้ ตอนดงั กลา่ วขา้ งตน้ สาํ นกั งานทรัพยากรนำ้ ภาค จะเป็นผูส้ นับสนนุ ให้ อบต. ในการดําเนินโครงการฯ) 20

การเลอื กรูปแบบและขนาดระบบประปาหมูบ่ ้าน 7. การควบคุมงานและตรวจการจ้าง หลงั จากทไ่ี ดร้ บั งบประมาณในการกอ่ สรา้ งระบบประปาใหก้ บั ชมุ ชนแลว้ ในขณะกอ่ สรา้ ง จะตอ้ งดาํ เนนิ การ ควบคมุ งานและตรวจการจา้ ง ซง่ึ ทงั้ นก้ี ระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติ และสง่ิ แวดลอ้ ม จะมกี ารจดั อบรมใหก้ บั อบต. เพ่ือให้มีความรู้ความสามารถในการควบคุมงาน และตรวจการจ้างระบบประปา และท้ังน้ีได้จัดทํา ค่มู อื ประกอบการดําเนินการ เพือ่ ให้ผปู้ ฏิบตั งิ านไดใ้ ช้ประโยชนใ์ นการทํางาน คือ - เอกสาร คป.9ก-1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 (คู่มือการก่อสร้างระบบประปาหม่บู า้ น) - เอกสาร คป.9ข-1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 (คู่มือการควบคุมงานก่อสร้างระบบประปาหมู่บ้าน) 21

โครงการแก้ไขปัญหาการขาดแคลนนำ้ อุปโภคบริโภค 8. การควบคมุ การผลติ และการบรหิ ารกจิ การประปา ระบบประปาทุกแห่ง เม่ือดําเนินการก่อสร้างแล้วเสร็จพร้อมท่ีจะผลิตน้ำ จะต้องมีผู้ดําเนินการควบคุม การผลิตและผู้บรหิ ารกิจการระบบประปา เพื่อบรหิ ารกจิ การระบบประปาใหผ้ ลิตน้ำไดอ้ ยา่ งตอ่ เนือ่ งและยง่ั ยืน โดยก่อนท่ีระบบประปาจะดําเนินการได้ จะต้องมีผู้ควบคุมการผลิตและผู้บริหารกิจการเสียก่อนและจะ ต้องมีความรู้ความสามารถ ซึ่งกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและส่ิงแวดล้อม จัดให้มีการอบรมให้ความรู้ กบั ผูป้ ฏิบัตงิ าน และไดจ้ ัดทําคู่มือฯ พร้อมวดิ ีทศั น์ (VCD) เพื่อใชป้ ระกอบการปฏิบตั ิงานดว้ ย คอื - เอกสาร คป.13 (คมู่ ือผคู้ วบคุมการผลติ นำ้ ประปา พร้อม วิดีทัศน์ ) - เอกสาร คป.11 (คู่มอื การบริหารกจิ การประปา พร้อม วิดที ศั น์ ) 22

การเลือกรปู แบบและขนาดระบบประปาหมบู่ า้ น สถานที่ตดิ ตอ่ หนว่ ยงานราชการ 23

โครงการแกไ้ ขปัญหาการขาดแคลนน้ำอปุ โภคบรโิ ภค กรมทรัพยากรนำ้ 180/3 ซอยพิบูลวฒั นา ถ.พระราม 6 แขวงสามเสนใน เขต พญาไท กรุงเทพ 10400 สํานักบรหิ ารจดั การน้ำ กรมทรัพยากรน้ำ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ้ ม 180/3 ซอยพบิ ลู วัฒนา ถ.พระราม 6 แขวงสามเสนใน เขต พญาไท กรุงเทพ 10400 โทร. 0 2271 6000 ตอ่ 6524, 6704, 6709, 6854, 6856 โทรสาร 0 2271 4367 ต่อ 6715 สาํ นกั งานทรัพยากรน้ำภาค 1 (ลุม่ นำ้ เจ้าพระยาตอนบน) สํานกั งานทรพั ยากรน้ำภาค 6 (ลมุ่ น้ำตะวันออก) ส่วนบรหิ ารจัดการน้ำลําปาง ท่ีอยู่ กม2 ถ.ลําปาง-เด่นชัย ต.พระบาท อ.เมือง จ.ลาํ ปาง 52000 ส่วนบริหารจัดการน้ำ ชลบรุ ี ท่อี ยู่ 31/2 หมู่ 4 ถ.พระยาสจั จา ต.บ้าน รับผดิ ชอบพืน้ ที่ 8 จงั หวดั คือ ลาํ ปาง เชียงราย เชียงใหม่ พะเยา สวน อ.เมอื ง จ.ชลบุรี 20000 แมฮ่ อ่ งสอน ลาํ พนู แพร่ นา่ น รับผิดชอบพ้ืนท่ี 8 จังหวัด คอื ชลบุรี จันทบุรี ฉะเชงิ เทรา ตราด โทร. 0 5422 5441- 2 โทรสาร 0 5422 5442 ปราจีนบรุ ี ระยอง สระแก้ว นครนายก โทร. 0 3828 8980-1 โทรสาร. 0 3828 8978 สาํ นกั งานทรพั ยากรน้ำภาค 2 (ลุ่มน้ำเจ้าพระยาตอนลา่ ง) สาํ นกั งานทรพั ยากรนำ้ ภาค 7 (ล่มุ น้ำตะวนั ตก) ส่วนบรหิ ารจดั การน้ำที่ 1 สระบุรี และส่วนที่ 2 นนทบรุ ี ทอี่ ยู่ 111 หมู่ 1 ต.หนองยาว อ.เมอื ง จ.สระบุรี 18000 สว่ นบริหารจดั การน้ำ ราชบรุ ี ท่ีอยู่ 2/1 ถ.อุดมศิริ ต.หนา้ เมอื ง อ.เมือง รับผดิ ชอบพืน้ ท่ี 10 จงั หวดั คือ สระบุรี พระนครศรีอยุธยา เพชรบรู ณ์ จ.ราชบุรี 70000 ลพบุรี อา่ งทอง นนทบรุ ี ปทุมธานี สมทุ รปราการ สมทุ รสาคร นครปฐม รับผดิ ชอบพื้นที่ 6 จังหวดั คอื ราชบรุ ี กาญจนบุรี สพุ รรณบุรี โทร. 0 3622 5408, 0 3630 3423 โทรสาร 0 3622 5290 ประจวบครี ขี ันธ์ เพชรบรุ ี สมุทรสงคราม สว่ นบริหารจดั การน้ำที่ 3 นครสวรรค์ ทอี่ ยู่ 323 หมู่ 1 ต.เก้าเล้ยี ว โทร. 0 3233 8608-9 โทรสาร 0 3233 8609 จ.นครสวรรค์ 60230 สํานักงานทรัพยากรน้ำภาค 8 (ลมุ่ นำ้ ภาคใต้ตอนล่าง รบั ผิดชอบพื้นที่ 4 จงั หวัด คือ นครสวรรค์ อทุ ยั ธานี ชยั นาท สิงห์บุร ี ลุ่มน้ำปัตตานีและลมุ่ นำ้ ทะเลสาปสงขลา) โทร. 0 5629 9376 โทรสาร 0 5629 9376 ส่วนบริหารจดั การนำ้ สงขลา ที่อยู่ ถ.กาญจนวณิชย์ ต.เขารูปชา้ ง สาํ นกั งานทรพั ยากรนำ้ ภาค 3 (ลมุ่ น้ำโขง) อ.เมือง จ.สงขลา 90000 สว่ นบรหิ ารจดั การนำ้ อบุ ลราชธานี ทอี่ ยู่ หมู่ 11 ถ.คลังอาวธุ ต.ขามใหญ่ รบั ผดิ ชอบ 7 จงั หวัด คือ สงขลา ตรัง นราธิวาส ปตั ตานี พัทลงุ ยะลา อ.เมอื ง จ.อบุ ลราชธานี 34000 สตลู นครศรธี รรมราช รับผดิ ชอบพนื้ ที่ 8 จงั หวดั คือ เลย มกุ ดาหาร อดุ รธานี หนองบวั ลาํ ภู โทร. 0 7431 1980 หนองคาย อาํ นาจเจรญิ นครพนม สกลนคร สํานกั งานทรัพยากรนำ้ ภาค 9 (ลมุ่ นำ้ ยมและลุม่ นำ้ น่าน) โทร. 0 4531 3478, 0 4531 7308 โทรสาร 0 4528 5074 ส่วนบริหารจัดการน้ำ พิษณโุ ลก ทีอ่ ยู่ ถ.สนามบิน ต.ในเมอื ง อ.เมอื ง สํานกั งานทรพั ยากรน้ำภาค 4 (ล่มุ นำ้ ช)ี จ.พษิ ณโุ ลก 65000 รบั ผดิ ชอบพ้นื ที่ 6 จงั หวดั คอื พิษณโุ ลก พจิ ติ ร ตาก อตุ รดติ ถ์ กําแพง สว่ นบรหิ ารจดั การนำ้ ขอนแก่น ทอ่ี ยู่ ซ.อนามยั ถ.ศรีจันทร์ ต.ในเมือง เพชร สุโขทยั อ.เมือง จ.ขอนแก่น 40000 โทร. 0 5526 6251-4 โทรสาร 0 5526 6251 รบั ผิดชอบพ้ืนท่ี 6 จงั หวดั คอื ขอนแกน่ กาฬสนิ ธ์ุ ชยั ภูมิ มหาสารคาม รอ้ ยเอด็ ยโสธร สาํ นักงานทรพั ยากรน้ำภาค 10 โทร.0 4322 1714 โทรสาร 0 4322 2811 (ลุ่มน้ำภาคใตต้ อนบนและลุ่มนำ้ ตาป)ี สํานักงานทรัพยากรนำ้ ภาค 5 (ล่มุ น้ำมลู ) ส่วนบริหารจดั การน้ำ สุราษฎรธ์ านี ทอ่ี ยู่ 3/9 หมู่ 3 ซ.วัดประดู่ ต.วัด ส่วนบริหารจดั การน้ำ นครราชสีมา ทีอ่ ยู่ กม. ท่ี 7-8 ถ.นครราชสมี า – ประดู่ อ.เมอื ง จ.สุราษฎรธ์ านี 84000 โชคชยั ต.หนองบัวศาลา อ.เมอื ง จ.นครราชสีมา 30000รับผดิ ชอบพ้ืนท่ี รบั ผดิ ชอบพื้นที่ 6 จงั หวดั คือ สรุ าษฎร์ธานี กระบี่ ชมุ พร พังงา 5 จงั หวดั คอื นครราชสมี า ศรีสะเกษ บรุ ีรมั ย์ อุบลราชธานี สรุ นิ ทร ์ ระนอง ภเู ก็ต โทร.0 4421 2180-1, 0 4421 8700 โทรสาร 0 4421 8705 โทร. 0 7720 0788 โทรสาร 0 7726 9211 24

กรมทรพั ยากรนำ้ บาดาล ชัน้ 8 อาคารกรมส่งเสรมิ คุณภาพสง่ิ แวดลอ้ ม 49 ถ.พระรามท่ี 6 ซอย 30 พญาไท กรงุ เทพฯ 10400 โทร 0 2278 8562-3 สำนกั พัฒนาน้ำบาดาล ศูนย์ทรัพยากรน้ำบาดาล ภาค 7 อบุ ลราชธานี ท่ีอยู่ 26 ซอยท่านผ้หู ญงิ พหลฯ ถนนงามวงศ์วาน แขวงลาดยาว เขตจตุจกั ร ท่อี ยู่ 159 ม.1 บ้านท่าบอ่ ต..แจระแม อ.เมอื ง จ.อุบลราชธานี 34000 กรงุ เทพฯ 10900 โทร. 0 4531 1025 โทรสาร 0 4531 1763 โทร. 0 2941 1502 รับผดิ ชอบจงั หวัด อบุ ลราชธานี ศรีษะเกษ อำนาจเจริญ ยโสธร ร้อยเอด็ ศูนย์ทรัพยากรน้ำบาดาล ภาค 1 นครราชสีมา ศนู ยท์ รพั ยากรนำ้ บาดาล ภาค 8 ชลบุรี ทอ่ี ยู่ 87 ม.4 ถ.ราชสีมา-ปักธงชยั ต.ปรุใหม่ อ.เมือง จ.นครราชสมี า 30000 โทร. 0 4435 4009 โทรสาร. 0 4435 4116 ทีอ่ ยู่ 94 ม.2 ต.วังหว้า อ.แกลง จ.ระยอง 21110 รบั ผดิ ชอบ จังหวัด นครราชสีมา ชัยภูมิ บรุ ีรัมย์ สุรินทร์ โทร. 0 3844 4233 โทรสาร. 0 3867 2506 รบั ผดิ ชอบจังหวัด ระยอง ชลบุรี จนั ทบุรี ตราด สระแกว้ ฉะเชงิ เทรา สมุทรปราการ ศูนยท์ รพั ยากรน้ำบาดาล ภาค 2 สระบุรี ทีอ่ ยู่ ถ.สุวรรณศร ต.โคกแย้ อ.หนองแค จ.สระบุรี 18140 ศูนย์ทรพั ยากรน้ำบาดาล ภาค 9 อดุ รธานี โทร. 0 3638 9453 โทรสาร. 0 3638 9450 รับผดิ ชอบจังหวดั สระบุรี ลพบุรี พระนครศรอี ยุธยา นครนายก ปราจนี บุรี ทอี่ ยู่ ถ.อดุ ร-สกลนคร อ.เมอื ง จ.อดุ รธานี 41000 นนทบุรี ปทมุ ธานี กรงุ เทพ เพชรบรู ณ์ โทร. 0 4222 3676 โทรสาร. 0 4229 0355 รับผดิ ชอบจังหวัด อุดรธานี มกุ ดาหาร สกลนคร นครพนม หนองคาย ศูนย์ทรพั ยากรน้ำบาดาล ภาค 3 ขอนแก่น ศนู ย์ทรัพยากรน้ำบาดาล ภาค 10 ราชบุรี ที่อยู่ ถ.มิตรภาพ อ.เมือง จ.ขอนแก่น 40000 โทร. 0 4324 1290 โทรสาร. 0 4323 6663 ที่อยู่ 93 ม.6 ต.นางแก้ว อ.โพธาราม จ.ราชบุรี 70120 รบั ผิดชอบจงั หวัด ขอนแก่น มหาสารคาม กาฬสนิ ธุ์ หนองบวั ลาํ ภู เลย โทร. 0 3235 9061 โทรสาร. 03235 9266 รบั ผดิ ชอบจังหวดั ราชบรุ ี นครปฐม เพชรบุรี สมทุ รสาคร สมทุ รสงคราม ประจวบครี ีขนั ธ์ ศนู ย์ทรัพยากรน้ำบาดาล ภาค 4 สุพรรณบุรี ท่ีอยู่ ถ.สพุ รรณบรุ ี-ลาดตาล ต.โคกโคเฒ่า อ.เมือง จ.สพุ รรณบรุ ี 72000 ศนู ย์ทรพั ยากรน้ำบาดาล ภาค 11 สงขลา โทร. 0 3552 3950 โทรสาร. 0 3552 3950 รบั ผดิ ชอบจังหวัด สพุ รรณบรุ ี นครสวรรค์ อุทยั ธานี ชยั นาท สงิ ห์บุรี ทอี่ ยู่ ม.2 ถ.สงขลา-เกาะยอ ต.พะวง อ.เมอื ง จ.สงขลา 90000 อา่ งทอง นครปฐม กาญจนบุรี โทร. 0 7444 7106-7 โทรสาร. 0 7444 7107 รบั ผิดชอบจงั หวัด สงขลา นราธวิ าส ยะลา ปัตตานี สตลู พทั ลงุ ศนู ยท์ รัพยากรน้ำบาดาล ภาค 5 ตรงั ศูนยท์ รัพยากรน้ำบาดาล ภาค 12 กำแพงเพชร ทอ่ี ยู่ ต.บา้ นควน อ.เมอื ง จ.ตรัง 92000 โทร. 0 7522 4990 โทรสาร. 0 7522 4990 ทีอ่ ยู่ บ้านทรงธรรม ต.ทรงธรรม อ.เมอื ง จ.กำแพงเพชร 62000 รบั ผิดชอบจังหวัด ตรงั ชุมพร ระนอง สุราษฎร์ธานี กระบ่ี พังงา ภเู กต็ โทร. 0 5574 0913 โทรสาร. 0 5574 0915 นครศรีธรรมราช รับผิดชอบจงั หวัด กำแพงเพชร พิจติ ร อตุ รดิตถ์ สุโขทัย ตาก พษิ ณุโลก ศูนยท์ รัพยากรนำ้ บาดาล ภาค 6 ลาํ ปาง ทอ่ี ยู่ ต.ศาลา อ.เกาะคา จ.ลําปาง 52131 โทร. 0 5428 2326 โทรสาร. 0 5428 2326 รับผดิ ชอบจงั หวัด ลาํ ปาง เชยี งราย เชียงใหม่ พะเยา แมฮ่ อ่ งสอน น่าน ลํา พนู แพร ่

กรมทรพั ยากรน้ำ กระทรวงทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดล้อม Website : www.dwr.go.th : www.pws.go.th