นายคำอ้าย เดชดวงตา : ครูภูมิปัญญาไทย รุ่นที่ 1 ภาคเหนือ (เชียงใหม่)

𓬧”Õ“â ¬ ‡¥™¥«ßμ“ §√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ¥“â π»≈‘ ª°√√¡ (°“√·°– ≈°— ‰¡)â



§”ª√–°“»‡°¬’ √집 ≥ÿ 𓬧”Õ“â ¬ ‡¥™¥«ßμ“ §√Ÿ¿¡Ÿ ‘ª≠í ≠“‰∑¬ ¥â“π»‘≈ª°√√¡ (°“√·°– ≈°— ‰¡â) §√§Ÿ ”Õ“â ¬ ‡¥™¥«ßμ“ ‡°¥‘ ‡¡Õ◊Ë «π— ∑Ë’ Òˆ ∏π— «“§¡ ÚÙ¯˘ ∑®’Ë ß— À«¥— ‡™¬’ ß„À¡à „𫬗 ‡¥°Á ¡∞’ “𖬓°®π ‰¥â√—∫°“√Õÿª∂—¡¿å®“°∫“∑À≈«ß„π»“ π“§√‘ μå„Àâ‡√’¬π®π®∫¡—∏¬¡»÷°…“ªï∑Ë’ Û ·≈–‰¥â ¡—§√‡√’¬π ·°– ≈°— ‰¡®â “°§√™Ÿ “à ßæ◊Èπ∫“â π ‡πÕË◊ ß®“°¡§’ «“¡ π„®‡√ÕË◊ ß°“√·°– ≈°— ¡“μß—È ·μ‡à ¥°Á „π¢≥–∑ËΩ’ °ñ ·°– ≈°— ‰¥â√—∫√“ß«—≈®“°°“√ª√–°«¥Ωï¡◊Õ√–¥—∫∑âÕß∂‘ËπÀ≈“¬√“ß«—≈ ´Ë÷ßμàÕ¡“§√Ÿ§”Õ⓬‰¥â‡°‘¥·π«§‘¥ √â“ß √√§å ¥â«¬°“√·°– ≈—°™â“ß∑Ë’¡’º‘«Àπ—߇À¡◊Õπ®√‘ß ‡ªìπμâπ·∫∫¢Õß°“√·°– ≈—°∑’Ë¡’§«“¡ß“¡·≈–¡’§ÿ≥§à“ ¥“â π»≈‘ ª–®π·æ√Àà ≈“¬‰ª∑«Ë— ¿“§‡ÀπÕ◊ ∑”„À¡â º’  Ÿâ ¡§— √‡ªπì ≈°Ÿ »…‘ ¬‡å æÕË◊ ®–‡√¬’ π√‡âŸ √Õ◊Ë ß°“√·°– ≈°— ®”π«π¡“° §√Ÿ§”Õ⓬®÷߉¥â√‘‡√Ë‘¡®—¥μ—Èß ç»Ÿπ¬å à߇ √‘¡™ÿ¡™πÀ—μ∂°√√¡é ‡æ◊ËÕ∂à“¬∑Õ¥§«“¡√Ÿâ„Àâ·°àºâŸ π„®∑Ë’®– ‡ªπì ™à“ß·°– ≈°— ·≈–‰¥®â ¥— ∑” ◊ÕË °“√ Õ𠔇√®Á √Ÿª  ”À√∫— °“√·°– ≈—°‰¡â ´ß÷Ë  –¥«°·≈–ª√–À¬—¥‡«≈“ „π°“√‡√¬’ π¡“°¢π÷È ¡·’ 𫧑¥·≈–º≈—°¥π— „À®â ¥— μßÈ— °Õß∑πÿ °“√·°– ≈°— ‰¡â ‚¥¬¡ßÿà À«ß— „À¡â ™’ “à ß·°– ≈°— ‰¡â ∑º’Ë ≈μ‘ º≈ß“π∑¡Ë’ §’ ≥ÿ §“à ¥â“π»‘≈ª–·≈–¡À’ ≈°— ª√–°π— Õ¬“à ß¡Ë—π§ß„πÕ“™æ’ °“√∑’Ë §√§Ÿ ”Õ⓬ ‡¥™¥«ßμ“ π”§«“¡√¥Ÿâ “â π»‘≈ª°√√¡ (°“√·°– ≈—°‰¡)â ∑’μË π‡Õß»°÷ …“ §πâ §«“â §âπæ∫ ∑¥≈Õß®πª√– ∫§«“¡ ”‡√Á®·≈⫉ª‡º¬·æ√à  Õπ ∂à“¬∑Õ¥„ÀⷰຟâÕË◊π‰¥â‡√’¬π√âŸπ”‰ªªØ‘∫—μ‘ ®πª√– ∫§«“¡ ”‡√Á® ‡ªìπª√–‚¬™πå‚¥¬√«¡·°à —ߧ¡ ®÷߉¥â√—∫°“√¬°¬àÕ߇™‘¥™Ÿ‡°’¬√μ‘ ®“° ”π—°ß“π §≥–°√√¡°“√°“√»°÷ …“·Àßà ™“μ‘  ”𰗠𓬰√∞— ¡πμ√’ „À‡â ªπì §√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ √πàÿ ∑’Ë Ò ¥“â π»≈‘ ª°√√¡ (°“√·°– ≈°— ‰¡)â ª√–®”ªïæ∑ÿ ∏»—°√“™ ÚıÙÙ

𓬧”Õ“â ¬ ‡¥™¥«ßμ“ §√¿Ÿ ¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ ¥â“π»‘≈ª°√√¡ (°“√·°– ≈°— ‰¡)â §√Ÿ§”Õ⓬ ‡¥™¥«ßμ“ ‡ªìπ»≈‘ ªπî ¥“â π°“√·°– ≈—°‰¡â ‡ªìπºâ√Ÿ ‡‘ √Ë‘¡ °“√ Õπ·°– ≈°— ‰¡¥â «â ¬«∏‘ ’°“√ ¡¬— „À¡à „™™â ¥ÿ  ÕË◊ °“√ Õ𠔇√®Á √ªŸ ¡·’ 𫧑¥ „π°“√„™â∑√—欓°√‰¡âÕ¬à“ߧÿâ¡§à“·≈–∂Ÿ°°ÆÀ¡“¬ ‡ªìπºâŸ¡’·π«§‘¥π” ¡—¬ ª√– “πª√–‚¬™πå ·≈–„™∫â “â π¢Õßμπ‡Õ߇ªπì  ∂“π∑∂Ë’ “à ¬∑Õ¥°“√·°– ≈°— ‰¡â μßÈ— ç»πŸ ¬ å à߇ √¡‘ ™¡ÿ ™πÀμ— ∂°√√¡é(∫“â π™“â ß) ¢÷πÈ √«¡∑ß—È ¡·’ 𫧥‘ „π°“√ ®—¥μÈ—ß °≈ÿà¡°Õß∑ÿπ°“√·°– ≈—°‰¡â ‡æ◊ËÕ„Àâ™à“ß·°– ≈—°‰¡â¡’§«“¡¡—Ëπ„® ·≈–¡—Ëπ§ß„πÕ“™’æ  “¡“√∂ √“â ß √√§åß“π»≈‘ ª–∑Ë¡’ „‘ ™¡à ßÿà ‡æ¬’ ß°“√§â“‡∑“à π—Èπ  ¿“æ·«¥≈Õâ ¡∑°Ë’ Õà „À‡â °¥‘ °“√‡√¬’ π√⟠§√Ÿ§”Õ⓬ ‡¥™¥«ßμ“ ‡°‘¥∑’ˮߗ À«—¥‡™’¬ß„À¡à ¿“§‡ÀπÕ◊ ¢Õߪ√–‡∑»‰∑¬ ´÷ßË Õ¥ÿ ¡ ¡∫Ÿ√≥¥å ⫬ªÉ“‰¡·â ≈–¡—ËߧËß— ¥«â ¬»≈‘ ª«—≤π∏√√¡ ª√–‡æ≥∑’ ≈’Ë –‡¡¬’ ¥≈–‰¡ ª√–°Õ∫°—∫ ‡¡◊ËÕ‡≈°Á Ê ‰¥§â ≈ÿ°§≈’°—∫∫‘¥“´Ëß÷ ‡ªìπ™à“߉¡â ·≈– ∫◊ ‡™◊ÈÕ “¬¡“®“°ª´ŸÉ Ë÷߇ªπì ™à“ß·°– ≈—° π“¬Õ‘π∂“ ‡¥™¥«ßμ“ ∫‘¥“¢Õߧ√Ÿ§”Õ⓬¡’Õ“™’æÀ≈°— §◊Õ°“√∑” «π‡¡Ë’¬ß ·μà ¥«â ¬§«“¡¢¬π— ¢π— ·¢ßÁ ‰¡àÕ¬àŸπËß‘ ª√–°Õ∫°—∫Õ“™’æ∑” «π‡¡Ë’¬ß‰¡àæÕ°∫— √“¬®“à ¬ ®÷ß√∫— ®â“ß ‡ªπì ™“à ߉¡â ∑”‡§√Ë◊Õ߇√◊Õπμ“à ßÊ ‡™πà ∫“πª√–μŸ Àπ“â μà“ß Ω¡ï ◊Õ¢Õßπ“¬Õπ‘ ∂“π È’ ∫◊ ‡π◊ËÕß¡“ ®“°ªÉ¢Ÿ Õߧ√Ÿ§”Õ“â ¬ (𓬂μßâ ‡¥™¥«ßμ“) ´Ëß÷ ‡ªπì ™“à ß·°– ≈—°ºŸ¡â ’Ω¡ï ◊Õ º≈ß“π∑ˬ’ —ߧßÕ¬Ÿà §◊ÕÀπâ“∫—π¢Õß«‘À“√«—¥·¡àπ– ´÷Ëß¡’§«“¡ «¬ß“¡ ª√–≥’μª√“°ØÕ¬àŸ®πªí®®ÿ∫—π ·≈– ¥â«¬‡ÀμÿπÈ’ ®÷ß∑”„Àâ§√Ÿ§”Õ⓬¡’§«“¡ π„®„π°“√·°– ≈—° °“√ªíôπ¡“°‡ªìπ摇»… Ωï¡◊Õ º≈ß“π¢Õߧ√§Ÿ ”Õ“â ¬®ß÷ ‚¥¥‡¥πà ¡‡’ Õ°≈°— …≥·å μ°μ“à ß®“°ß“π™“à ߇°“à Ê∫“ß∑“à 𠧫“¡„°≈™â ¥‘ ´¡÷ ´∫— √∫— √§âŸ «“¡ß¥ß“¡ §«“¡ª√–≥μ’ ¢Õßß“π»≈‘ ª–μßÈ— ·μ‡à ¥Á°πÈπ—  ßà º≈„À≠Àà ≈«ßμàÕ¡“

§√¿Ÿ Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ √ÿπà ∑’Ë Ò 35 ¿“§‡Àπ◊Õ °“√»°÷ …“ ™’«‘μ ·≈–°“√∑”ß“π §√Ÿ§”Õ⓬π—Èπ°”æ√â“¡“√¥“μ—Èß·μàÕ“¬ÿ ˜ ªï ∫‘¥“‰¥â擉ªΩ“°‰«â°—∫∫“∑À≈«ß„π»“ π“§√ ‘ μå ´÷ßË ‡ªìπ ºŸâÕÿª∂—¡¿å à߇ ’¬„Àâ‡√’¬πÀπ—ß ◊Õ®π®∫™È—π¡—∏¬¡»÷°…“ ª∑ï Ë’ Û ®“°‚√߇√’¬π¡ßøÕ√åμ«∑‘ ¬“≈¬— ®ß— À«—¥‡™¬’ ß„À¡à „𫬗 ‡¥°Á ππ—È §√§Ÿ ”Õ“â ¬¡§’ «“¡∂π¥— „π ß“πªπôí ¥π‘ ´ßË÷ ‡§¬‰¥√â ∫— √“ß«≈— ®“°°“√ª√–°«¥∑ßÈ— „π√–¥∫— ‚√߇√¬’ π ·≈– √–¥—∫Õ”‡¿Õ ·¡â‡¡◊ËÕ‡√’¬π„π√–¥—∫¡—∏¬¡»÷°…“°Á‰¥âΩñ°Ωπ °“√·°– ≈—°‰¡â‡πÈ◊ÕÕàÕπ ·°– ≈—°μâπ‡∑’¬πæ√√…“ ´Ë÷ß ™π–°“√ª√–°«¥‰¥√â ∫— √“ß«≈— π”™ÕË◊ ‡ ¬’ ß¡“ ‚Ÿà √߇√¬’ πÕ¬‡àŸ  ¡Õ ∫“∑À≈«ßºŸâ„Àâ°“√Õÿª∂—¡¿å‡ÀÁπ«à“§√Ÿ§”Õ⓬  π„®„π‡√◊ËÕß·°– ≈°— ®ß÷ ‰¥ â π∫—  ππÿ ‡ßπ‘ ∑πÿ °“√»°÷ …“ ´ßË÷ §√Ÿ§”Õ“â ¬‡§¬‡≈“à «à“ ç∑“à π∫Õ°«“à π‡Ë’ ªìπ‡ßπ‘ °Õâ π ¥ÿ ∑“â ¬∑Ë’ ®– π—∫ πÿπ°“√‡√’¬π·≈–®–‰¡à„ÀâÕ’°·≈â«...‡√“°Á‡√‘Ë¡§‘¥ ‘ §√“«πμ’È Õâ ߇Փ¥„’ À‰â ¥.â ..‰¡ßà πÈ— ·¬·à πÊà ...é §√Ÿ Õπ·°– ≈—°„Àâ§√Ÿ§”Õ⓬§π·√°™Ë◊Õ ·¡à§√Ÿ·°â« ´Ë÷߇ªìπ™à“ß·°– ≈—°∑Ë’¡’ ™Ë◊Õ‡ ’¬ß °“√Ωñ°·°– ≈—°§√—Èß·√°§◊Õ°“√·°– ≈—°™â“ß ‚¥¬Ωñ°·°– ≈—°μ“¡·∫∫Õ¬à“ß  Õπ·∫∫μ«— μÕà μ«— ·≈–μâÕßÀ¡π—Ë ∂“¡‰∂§à √ŸÕ¬Ÿ‡à  ¡Õ À“°‰¡à∂“¡§√Ÿ°®Á –‰¡Õà ∏∫‘ “¬‰¡ à “∏‘μ „À⥟ ™à«ß√–¬–‡«≈“ Û ‡¥◊Õπ∑Ë’‡√’¬π°—∫·¡à§√Ÿ·°â«πÈ’ §√Ÿ§”Õ⓬‰¥â àߺ≈ß“π·°– ≈—° ª√–°«¥‰¥â√—∫√“ß«—≈∑Ë’ Ú „π°“√ª√–°«¥Ωï¡◊Õ√–¥—∫∑âÕß∂Ë‘π ∑”„À⇰‘¥§«“¡§‘¥Õ¬“° ‡ªìπ™“à ß·°– ≈—°‰¡â‰¥â‡°àßÊ ·≈–Õ¬“°‰¥‡â ∑§π§‘ «∏‘ °’ “√„À¡àÊ ‡æË¡‘ ‡μ¡‘ ¡“°¢÷Èπ „π‡«≈“μÕà ¡“§√§Ÿ ”Õ“â ¬‰¥‡â ¢“â Ω°ñ ·°– ≈°— ‰¡°â —∫ §√Ÿ¡“πμ‘ ¬å ·¬¡â °—π ´ß÷Ë ‡ªπì °“√‡√¬’ π·∫∫‚∫√“≥∑’Ë»…‘ ¬μå âÕß™«à ¬∑”ß“π∫â“π √—∫„™â§√Ÿ ™à«¬·°– ≈—°‰¡„â Àâ§√∫Ÿ “â ß ‚¥¬ „π§√È—ßπ’ȇªìπ°“√Ωñ°·°–¿“æ§π ·°–¿“ææ√–æÿ∑∏√Ÿª §√Ÿ¡“π‘μ¬å™à«¬π”º≈ß“π¢Õß §√§Ÿ ”Õ“â ¬‰ª®”Àπ“à ¬∑Ë’√“â ππ“√“¬≥å¿—≥±å ∑”„Àâ¡√’ “¬‰¥â‡©≈¬Ë’ «—π≈– ı ∫“∑ ´÷ßË π∫— «“à ‡ªìπ√“¬‰¥∑â ’¥Ë ’ §√¡Ÿ “πæ ‰™¬»√’«ß»å ‡ªπì §√§Ÿ π∑Ë’ Û ´÷Ëߧ√Ÿ§”Õ⓬‰¥â‰ªÕ“»—¬‡≈“à ‡√’¬πÕ¬°àŸ π‘ ·≈–√∫— „™â§√‚Ÿ ¥¬‰¡à‡ ¬’ §à“‡≈à“‡√¬’ 𠉥â Õπ°“√·°– ≈—°¿“æ≈Õ¬μ«— °“√·°–μäÿ°μ“™“«‡¢“ ´÷Ëß∑Ë’πË’º≈ß“π¢Õߧ√Ÿ§”Õ⓬‰¥â‰ª®”Àπà“¬„π∑âÕßμ≈“¥∑’ˇ™’¬ß„À¡à·≈–°√ÿ߇∑æœ „π¢≥– ‡¥¬’ «°—π °‰Á ¥ â ßà º≈ß“π‡¢“â ª√–°«¥„πß“πμ“à ßÊ ‡™àπß“πƒ¥ŸÀπ“« ·≈–ß“πª√–‡æ≥μ’ “à ßÊ ·≈–‰¥â√—∫√“ß«—≈¡“‚¥¬μ≈Õ¥ ‡ªìπ∑’Ë√⟮—°·≈–¬Õ¡√—∫®“°§π∑Ë—«Ê‰ª º≈ß“π‰¥â√—∫°“√ ª√–‡¡π‘ ¡≈Ÿ §“à  ßŸ ¢÷Èπ ‡√¡Ë‘ ¡’™Õ◊Ë ‡ ’¬ß·≈–‡ªìπ∑’√Ë ®âŸ °—

36 §√¿Ÿ ¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ √àÿπ∑Ë’ Ò ¿“§‡Àπ◊Õ °“√‡°¥‘ Õߧ§å «“¡√Ÿâ °“√ÕÕ°¡“‡º™‘≠°—∫‚≈°πÕ°‚√߇√’¬π´Ë÷߉¡à¡’§π§Õ¬ π—∫ πÿπ μâÕßÕÕ°¡“æ∫ °—∫§«“¡®√‘ß„π™’«‘μ ‡æË◊Õμ“¡√Õ¬§âπÀ“§«“¡μâÕß°“√¢Õßμπ‡Õßπ—Èπ ·¡â®–¢¡¢◊Ëπ∫â“ß „πμÕπμâπ À“°·μàº≈∑’‰Ë ¥πâ “à ¿“§¿Ÿ¡„‘ ®¬ßË‘ °“√‡√’¬π·°– ≈—°‰¡â°—∫§√Ÿ„π∑âÕß∂Ë‘π ´÷Ë߉¡à¡’√Ÿª·∫∫‰¡à¡’À≈—° Ÿμ√ ‰¡à¡’§“∫ ‡«≈“∑’·Ë ππà Õπ °“√‡√¬’ π·∫∫‡°“à πÈ—π∫“ߧ√Èß— ∑”„À≈â Ÿ°»…‘ ¬√å â Ÿ ÷°«à“§√ÀŸ «ß«™‘ “ °≈«— »…‘ ¬®å – ¡’§«“¡√⟧«“¡ “¡“√∂‡∑à“‡∑’¬¡À√◊Õ‡°àß°«à“§√Ÿ ‡¡◊ËÕ‰¡à∂“¡‰∂à§√Ÿ°Á®–‰¡à∫Õ° ‰¡à Õπ ®–μÕâ ߧլ¥§Ÿ Õ¬∑”‡Õ“‡Õß ¥«â ¬‡Àμπÿ ∑’È ”„À§â √§Ÿ ”Õ“â ¬ ¡§’ «“¡§¥‘ ∑®Ë’ –®¥— μß—È ç»πŸ ¬ å ßà ‡ √¡‘ ™¡ÿ ™πÀμ— ∂°√√¡é ¢πÈ÷ ‡æÕ◊Ë  Õπ°“√·°– ≈°— ‰¡¥â «â ¬„®∑‡’Ë μ¡Á ‡ª¬ïò ¡‰ª¥«â ¬§«“¡‡ªπì ç§√™Ÿ “à ßé §√Ÿ§”Õ⓬ ‡μ‘∫‚μ¡“®“°§√Õ∫§√«— ™π∫∑ ∞“𖬓°®π ™’«μ‘ ∑˺’ “à π¡“‡ªπì ™«’ ‘μ ∑¡Ë’ °’ “√μÕà  Ÿâ ¥È‘π√πμàÕª≠í À“·≈–Õÿª √√§¡“μ≈Õ¥ π∫— μÈ—ß·μà°“√‡¢“â √—∫°“√»÷°…“‡≈à“‡√¬’ π ∑’ˉ¥â√—∫°“√Õÿª∂—¡¿å§”È ™Ÿ®“°Õߧå°√§√‘ μå®—°√ °“√ ¡—§√‡¢â“»÷°…“À“§«“¡√⟇°’ˬ«°—∫°“√ ·°– ≈°— ®“°§√™Ÿ “à ß∑âÕß∂π‘Ë ‚¥¬„™·â √ßß“πμπ‡Õ߇ªπì  ßË‘ ∑¥·∑π§“à ‡≈“à ‡√¬’ π πÕ°®“°ππÈ— ¬—ß®–μâÕߢ«π¢«“¬‡ “–· «ßÀ“§«“¡√⟥⫬μπ‡Õߥ⫬°“√‡¢â“√à«¡· ¥ßß“π·≈–»÷°…“ ¥ßŸ “π ®“°°“√®¥— π∑‘ √√»°“√· ¥ßº≈ß“π∑“ß»‘≈ª–„π‚Õ°“ μ“à ßÊ ‡ ¡Õ¡“ ·¡â«“à ‡πÈ◊ÕÀ“«™‘ “°“√·°– ≈°— ∑˧’ √§Ÿ ”Õ⓬‰¥¡â “πÈπ— ¡‘„™à‰¥¡â “Õ¬“à ßß“à ¬¥“¬ À“° ·μμà Õâ ßÕ“»¬— §«“¡Õ¥∑π Àπ—°‡Õ“‡∫“ âŸ §√Ÿ§”Õ“â ¬°≈—∫‰¡à‡§¬§‘¥À«ß·Àπ«‘™“ ®ß÷ 欓¬“¡ ‡º¬·æ√ à ß‘Ë μ«— ‡Õß√ÕŸâ Õ°‰ª„À°â «“â ߢ«“ߥ«â ¬«∏‘ °’ “√μ“à ßÊ °“√‡√’¬π√⟢Õߧ√Ÿ§”Õ⓬ ®÷߇ªòﬡ§ÿ≥§à“ Õ¬à“߬Ëß‘ μÕà °“√ ∫◊  “π»‘≈ª–°“√·°– ≈—°‰¡â ‡ªìπ°“√ ∂à“¬∑Õ¥ “¬∏“√·Ààß«—≤π∏√√¡ª√–‡æ≥’  àߺ≈„Àâ ºŸâ¥âÕ¬‚Õ°“ „π —ߧ¡ ¡’Õ“™’æ·≈–√“¬‰¥â ·≈–∑’Ë  ”§—≠§◊Õ°“√ √â“ß √√§å»‘≈ª–∫√‘ ÿ∑∏Ï‘ ´÷Ëß¡’§ÿ≥§à“ ¡À“»“≈¡Õ‘ “®ª√–¡“≥§“à ‰¥â °“√∂“à ¬∑Õ¥Õߧ姫“¡√⟠§√Ÿ§”Õ“â ¬‰¥∂â “à ¬∑Õ¥°“√·°– ≈°— ‰¡â„Àâ·°à≈Ÿ°»‘…¬®å ”π«π¡“° ∑È—ß∑ÕË’ ¬Ÿà„π™¡ÿ ™π „°≈⇧¬’ ß ºŸâ π„®®“°μ“à ߮ߗ À«—¥ ·≈–π—°∑Õà ߇∑ˬ’ «™“«μà“ߪ√–‡∑» ‚¥¬„™â«‘∏’°“√ Õπ∑Ë’ ª√∫— ª√–¬°ÿ μ≈å °— …≥–°“√ Õπ·∫∫¥ßÈ— ‡¥¡‘ §◊Õ°“√ Õπμ«— μÕà μ«—  Õπ„Àªâ Ø∫‘ —μ®‘ “°¢Õß®√ß‘ ·≈–°“√ Õπ‚¥¬„™ â ◊ËÕ ”‡√Á®√ªŸ ∑”„À°â “√‡√¬’ π°“√ Õπ –¥«°·≈–ª√–À¬¥— ‡«≈“¢π÷È ¡“°

§√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ ≠í ≠“‰∑¬ √ÿπà ∑’Ë Ò 37 ¿“§‡Àπ◊Õ ·π«§¥‘ „π‡√Õ◊Ë ß°“√∂“à ¬∑Õ¥»≈‘ ª–°“√·°– ≈°— ππ—È ‡°¥‘ ®“°·√ß∫π— ¥“≈„®μß—È ·μ‡à √‘¡Ë ‡√¬’ π°“√·°– ≈°— ‰¡â´Ë÷߉¡à¡’À≈—° Ÿμ√ ‰¡à¡’§“∫‡«≈“ ∫“ߧ√—Èß∑”„Àâ ‡À¡Õ◊ π§√ÀŸ «ß«™‘ “ ‰¡¬à Õ¡ Õπ∑ß—È À¡¥ ‡æ√“–‡°√ß »‘…¬å®–‡°àß°«à“§√Ÿ ·μà§√Ÿ§”Õ⓬‰¥â§‘¥§âπ«‘∏’°“√∑ÿ° √Ÿª·∫∫„π°“√™à«¬„À⇰‘¥°“√∂à“¬∑Õ¥»‘≈ª–°“√ ·°– ≈°— ‰¡„â À¡â “°∑ Ë’ ¥ÿ ¥ß— §” —¡¿“…≥∑å «’Ë “à ç...«Ë‘߇μâπ∑—Èßªí®®—¬ à«πμ—«·≈–°Á¢Õ§«“¡√à«¡¡◊Õ®“°∑“ß ®—ßÀ«—¥¥â«¬ °“√Ωñ°°—π‰ª·∫∫‚∫√“≥¡’≈Ÿ°»‘…¬å¡“°‘ππÕπÕ¬Ÿà°—∫∫â“π ·∫∫§√Ÿ™à“ß ¡—¬°àÕπ§Õ¬·π–§Õ¬ Õπ«‘∏’°“√„Àâ  à«π·π«∑“ß°Á¢÷Èπ լట ∫— §«“¡§‘¥¢Õß·μà≈–§π Õ¬“°„À™â “«∫â“π·∂«π’¡È §’ «“¡√—°∂Ëπ‘ ‡°‘¥ §ß‰«â„𧫓¡√Ÿâ ÷°¥â“π§√“ø·¡π™‘ø‡À¡◊Õπ‡¡Ë◊Õ°àÕπ∑Ë’∑”‡¢â“¢Õß„™â °π— ‡Õß ‡«≈“ÕÕ°‰ª‡≈¬È’ ߧ«“¬‡ÀπÁ ·¢π߉¡â¢“â ß∑“ß°„Á ™â¡’¥‡À≈“‡ªìππ° ‡ªìπ‰°à À√◊ÕÕ–‰√∑Ë’‡ÀÁπÕ¬Ÿà∑ÿ°«—𠇪ìπ‡ πàÀå∫√‘ ÿ∑∏Ï‘‰√â¡“¬“¢Õß æπÈ◊ ∫â“π®√‘ßÊ ‡¥¬’Î «πÈ’ —ߧ¡‡ª≈¬’Ë π‰ª‡¬Õ– √“§“∑’Ë¥π‘  ßŸ ¢È÷π¡’π“¬∑ÿπ °«â“π´◊ÈÕ‰ª∑”√’ Õ√å∑ ™“«∫â“π¢“¬∑Ë’¥‘π‡Õ“‡ß‘π‰ª´◊ÈÕ√∂¬πμå ∑’«’ ·μà·≈â«°Á°≈—∫¡“‡ªìπ≈Ÿ°®â“ß„π∑’Ë¥‘π¢Õßμ—«‡Õß ‡æ√“–∑π‰¡à‰¥â°—∫°“√ æ≈—¥æ√“°®“°∂Ë‘π∑Ë’Õ¬Ÿà ¿“æ·«¥≈âÕ¡∑’˧âÿπ‡§¬ «‘≠≠“≥¢Õߧ«“¡ ∑√πß∑’ˇ§¬¿“§¿¡Ÿ „‘ ®„πμπ‡Õß Ÿ≠À“¬ §«“¡§‘¥ √“â ß √√§∂å °Ÿ ∑”≈“¬ ≈ß ‘È𠧫“¡ ¥™Ë◊π¡’™’«‘μ™’«“„πß“πÀ“¬‰ª Õ¬àŸ·∫∫‰¡à¡’Õ–‰√¥’¢È÷π πà“‡»√â“„®‡À≈◊Õ‡°‘π ‡À¡◊Õπ™à“ß·°– ≈—°μ“¡‚√ßß“π∑Ë’‡™’¬ß„À¡à ·°– «¬Ω¡ï Õ◊ ¥’ ·μ¡à ’ ¿“懪ìπ‡æ¬’ ß·§à§πß“π ‡∂“â ·°à Ë—ß·°–≈“¬‰Àπ °ÁμâÕß∑” μÕ°‚ªÑßÊ „Àâπ—°∑àÕ߇∑’ˬ«¥Ÿ ∂÷߇«≈“μÕ°∫—μ√°≈—∫∫â“π ¥Ÿ·≈â«√—π∑¥´—ß°–쓬‰ª«—πÊ °Á‰¥â·μàÀ«—ß«à“ °“√∑Ë’¡’»Ÿπ¬åΩñ°·∫∫πÈ’ „π™¡ÿ ™π®–∑”„À‡â °‘¥°“√√«¡μ—«°π— ¢Õß™“à ßΩ¡ï ◊Õ  “¡“√∂À“√“¬‰¥âÕ¬Ÿà °—∫∂‘πË ¢Õßμπ‡Õ߉¡μà âÕߥ‘πÈ √π‰ª∑”ß“πμ“à ß∫â“πμà“߇¡Õ◊ ß ¡§’ «“¡‡ªπì Õ‘ √–„π°“√∑”ß“π ‰¡àμâÕߢ÷ÈπÕ¬àŸ°—∫π“¬∑ÿπ ‡∑à“π’Ⱥ¡°ÁæÕ„®·≈â« §√∫— é (∫∑ —¡¿“…≥宓°Àπß—  Õ◊ EXPRESSION ªï∑’Ë Ú ©∫∫— ∑’Ë Ù °√°Æ“§¡ ÚıÛÙ) 统π¬å à߇ √‘¡™ÿ¡™πÀ—μ∂°√√¡é ∑’˧√Ÿ§”Õ⓬‰¥â®—¥μȗߢÈ÷π‡ªìπ ∂“π∑’ËΩñ°°“√ ·°– ≈—°‰¡â·°à∫§ÿ §≈ºâŸ π„®„π∑âÕß∂Ëπ‘ ‡ªìπ°“√ Õπ·∫∫æ◊Èπ∫“â π  Õπμ“¡Õ∏— ¬“»—¬ ∑º’Ë “à π

38 §√Ÿ¿Ÿ¡‘ª≠í ≠“‰∑¬ √ÿπà ∑Ë’ Ò ¿“§‡Àπ◊Õ ¡“°“√ Õπ·°– ≈—°‰¡â ‡ªìπ°“√ Õπ‡æ’¬ß·§à„À·â °– ≈°— ‰¡â‰¥â °®Á –‰ªÀ“ß“π∑” ‰ª√—∫®“â ß ·°– ≈°— μ“¡‚√ßß“π À√Õ◊ ·°–‡Õßμ“¡≈”æß— ¡‡’ ª“Ñ À¡“¬‡æ¬’ ß„À¢â “¬™πÈ‘ ß“π‰¥â ·¡«â “à Ω¡ï Õ◊ °“√·°–¬ß— ‰¡¥à æ’ Õ §√§Ÿ ”Õ“â ¬ ®ß÷ ¡·’ 𫧥‘ ∑®Ë’ –Ωñ°ºŸâ¡Ω’ ï¡◊Õ„À‡â °‘¥§«“¡™”π“≠¬‘ßË ¢πÈ÷ „À⇪πì ™à“ß·°– ≈—°∑Ë’º≈‘μß“π»‘≈ª–¡“°¢÷Èπ ®÷ߥ”‡π‘π°“√¢Õ®—¥μȗ߇ªìπ ∂“π∑’ˇ√’¬π ‚¥¬¢Õ Õπÿ≠“μμÈ—ß»Ÿπ¬å à߇ √‘¡™ÿ¡™πÀ—μ∂°√√¡‡ªìπ‚√߇√’¬π ÕπÕ“™’æ√–¬– —Èπ [(‚√߇√’¬π ª√–‡¿∑ Òı(Ú)] ´ßË÷ ‰¥√â ∫— °“√Õπ≠ÿ “μ·≈«â ‡¡ÕË◊ «π— ∑’Ë Ú¯ ∏π— «“§¡ ÚıÙÚ §√Ÿ§”Õ⓬‰¥â∑”‚§√ß°“√ª√– “πß“π°—∫»Ÿπ¬å°“√»÷°…“πÕ°‚√߇√’¬π®—ßÀ«—¥ ≈”ª“ß ®¥— μßÈ— ‡ªπì »Ÿπ¬å ßà ‡ √¡‘ ™¡ÿ ™πÀμ— ∂°√√¡ ®¥—  Õπμß—È ·μà æ.». ÚıÛÛ ·≈–‰¥®â ¥— ‡ªπì  ∂“π∑Ë’· ¥ßº≈ß“π·°– ≈—°„Àâ·°àºâŸ π„®‰¥â¡“»÷°…“‰¥â‡ÀÁπΩï¡◊Õ¢Õß™à“ß·°– ≈—° πÕ°®“°π§È’ √§Ÿ ”Õ“â ¬¬ß— ‰¥¢â Õ§«“¡ π∫—  ππÿ ®“°Õߧ°å √Õμÿ  “À°√√¡ª“É ‰¡â (ÕÕª.) ¢Õ§«“¡ √à«¡¡◊Õ„π°“√„™â‰¡â∑’Ë∂Ÿ°°ÆÀ¡“¬¡“‡ªìπ«— ¥ÿ ”À√—∫Ωñ°·°– ≈—° ´Ë÷߉¥â√—∫°“√ π—∫ πÿπ Õ¬à“ߥ¡’ “®π∂ß÷ ª®í ®∫ÿ —π «≠‘ ≠“≥§√™Ÿ “à ß·°– ≈—°‰¡â §«“¡·μ°μà“ߢÕߧ√§Ÿ ”Õ“â ¬®“°§√ Ÿ Õπ·°– ≈°— ‰¡§â πÕ◊ËπÊ §Õ◊ °“√ Õπ‚¥¬„™â ®μ‘ «‘≠≠“≥¢Õߧ«“¡‡ªπì §√™Ÿ à“ß∑’μË Õâ ß°“√„À⻑…¬∑å ”ß“π»≈‘ ª– ¡„‘ ™à‡ªπì ‡æ’¬ß™“à ß·°– ≈—° ‰¡â∑Ë’∑”ß“π·≈°‡ß‘π ‚¥¬‰¡à‡°√ß«à“≈Ÿ°»‘…¬å®–‡°àß°«à“ ¡’Ωï¡◊Õ‡Àπ◊Õ°«à“ °“√√‘‡√‘Ë¡°“√μ—Èß °Õß∑ÿπ‡æË◊Õ √â“ߧ«“¡¡Ë—π§ß ·≈–°“√™à«¬‡À≈◊Õ°—π‡Õß„π°≈àÿ¡„Àâ·°àºâŸ¡“‡√’¬π·°– ≈—°‰¡â °“√ Õπ∑’˪√—∫ª√–¬ÿ°μå≈—°…≥–°“√ Õπ·∫∫¥—È߇¥‘¡§◊Õ°“√ Õπμ—« μàÕμ—«  Õπ„Àªâ Ø∫‘ —μ®‘ “°¢Õß®√ß‘ ·≈–°“√ Õπ‚¥¬„™ â ËÕ◊  ”‡√Á®√Ÿª ´ß÷Ë §√§Ÿ ”Õ“â ¬‰¥â·π«§‘¥¡“®“°≠ª’Ë ÿπÉ ∑”„Àâ°“√‡√¬’ π°“√ Õπ –¥«° ·≈–ª√–À¬¥— ‡«≈“¬ßË‘ ¢Èπ÷ §«“¡√¢âŸ Õߧ√§Ÿ ”Õ“â ¬ππÈ— ¡‰‘ ¥·â μ°μ“à ß®“° ç ≈“à é (™“à ß) §πÕË◊πÊ À“°·μà§√Ÿ§”Õ⓬‰¥â Õ¥„ à®‘μ«‘≠≠“≥ ·≈–‡®μπ“Õ—π ∫√ ‘ ∑ÿ ∏„‘Ï π™πÈ‘ ß“π ¿Ÿ¡√‘ ⢟ Õߧ√Ÿ§”Õ“â ¬‡°¥‘ ®“°§«“¡§¥‘ ∑Ëμ’ Õâ ß°“√®– ¬°√–¥∫— ¢Õߺ‡Ÿâ ªìπ™“à ß „Àâ √“â ß √√§ßå “π»≈‘ ª–∫√‘ ∑ÿ ∏Ï‘ ¡‘„™‡à 欒 ß æ“≥™‘ ¬»å ≈‘ ª §«“¡æ¬“¬“¡„π°“√§‘¥§âπ√Ÿª·∫∫«‘∏’°“√ Õπ°“√·°–  ≈°— ‰¡∑â ’ßË “à ¬  –¥«°μÕà °“√‡√¬’ π√⟠‡™à𠙥ÿ  Õ◊Ë °“√ Õ𠔇√®Á √Ÿª °“√®—¥∑”‡Õ° “√§Ÿ¡à Õ◊ °“√·°– ≈°— ∑’Ë¡’¿“æª√–°Õ∫™¥— ‡®π æ√Õâ ¡ §”Õ∏‘∫“¬ ∑”„À â –¥«°·≈–‡√¬’ π√Ÿ‰â ¥âß“à ¬

§√Ÿ¿Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ √πàÿ ∑’Ë Ò 39 ¿“§‡Àπ◊Õ πÕ°®“°πÈ’·≈⫧√Ÿ§”Õ⓬ ¬—ß¡’·π«§‘¥„π°“√μ—Èß°≈ÿà¡°Õß∑ÿπ°“√·°– ≈—°‰¡â ‡æË◊Õ√Õß√—∫™È‘πß“π®“°ºâŸ¡“‡√’¬π·°– ≈—°‰¡â ¡’°“√∫√‘À“√®—¥°“√∑Ë’§√∫«ß®√ ‡æ◊ËÕ‡ªìπ À≈°— ª√–°—πÕ¬“à ß¡π—Ë §ß §√Ÿ§”Õ⓬‰¥â √â“ß √√§åº≈ß“π®“°¿Ÿ¡‘ªí≠≠“ ¢Õßμπ‡Õß®”π«π¡“° º≈ß“π ¥—ß°≈“à «®–Õ¬∑àŸ À’Ë π૬ߓπ ∂“∫π— ·≈–‡Õ°™π ‡™àπ ë Àπâ“∫π— ÀÕ§” ‰√à·¡øà Ñ“À≈«ß ®—ßÀ«—¥‡™’¬ß√“¬ ë ∏𓧓√·Àßà ª√–‡∑»‰∑¬ °√ßÿ ‡∑æ œ ë ∏𓧓√·Àßà ª√–‡∑»‰∑¬  “¢“¿“§‡ÀπÕ◊ ®ß— À«¥— ≈”ª“ß ë ª√–μŸÀπâ“μ“à ß«À‘ “√«—¥À«— ‡«’¬ß Õ”‡¿Õ‡¡Õ◊ ßπà“π ë √Ÿª®”À≈—°‡∑懮⓷Àßà §«“¡ ¡∫Ÿ√≥å Àπ⓪√“ “∑æ√–»√Õ’ “√‘¬å ¥“â πÀπ— Àπâ“ ÕÕ° Ÿ∑à –‡≈™≈∫ÿ√’ ë  ”π—°ß“π ∂“ªπ°‘ Ù ë ∫“â π§≥ÿ Õÿ‡∑π ‡μ™–‰æ∫≈Ÿ ¬å ë ‚√ß·√¡≈”ª“߇«¬’ ß∑Õß ®—ßÀ«—¥≈”ª“ß °“√∑Ë’ §√§Ÿ ”Õ⓬ ‡¥™¥«ßμ“ ‡ªπì ∫ÿ§§≈º∑⟠√ß¿¡Ÿ ª‘ í≠≠“¥â“π»≈‘ ª°√√¡ (·°–  ≈°— ‰¡â) ‡ªìπºâŸ √“â ß √√§·å ≈– ∫◊  “π¿¡Ÿ ª‘ ≠í ≠“¥—ß°≈“à «¡“Õ¬“à ßμàÕ‡πËÕ◊ ß ®π‡ªπì ∑Ë’¬Õ¡√—∫ ¢Õß —ߧ¡·≈–™ÿ¡™π ®÷߉¥â√—∫°“√¬°¬àÕ߇™‘¥™Ÿ‡°’¬√μ‘®“° ”π—°ß“π§≥–°√√¡°“√ °“√»÷°…“·Ààß™“μ‘  ”π—°π“¬°√—∞¡πμ√’ „À‡â ªìπ §√¿Ÿ ¡Ÿ ‘ªí≠≠“‰∑¬ ‡æÕ◊Ë ∑”Àπ“â ∑Ë’∂à“¬∑Õ¥ ¿Ÿ¡‘ªí≠≠“„π°“√®—¥°“√»÷°…“∑È—ß°“√»÷°…“„π√–∫∫ °“√»÷°…“πÕ°√–∫∫ ·≈–°“√»÷°…“ μ“¡Õ∏— ¬“»—¬ μ“¡π¬— æ√–√“™∫—≠≠μ— °‘ “√»°÷ …“·Àßà ™“μ‘ æ∑ÿ ∏»°— √“™ ÚıÙÚ

40 §√¿Ÿ Ÿ¡ª‘ í≠≠“‰∑¬ √πàÿ ∑’Ë Ò ¿“§‡ÀπÕ◊ §√Ÿ§”Õ⓬ ‡¥™¥«ßμ“ ª®í ®∫ÿ —πÕ“¬ÿ ıÙ ªï ‡°‘¥‡¡◊ËÕ«π— ∑’Ë Òˆ ∏—𫓧¡ æ.». ÚÙ¯˘ ∑∫Ë’ “â π ·¡πà – μ”∫≈·¡πà – Õ”‡¿Õ‡™¬’ ߥ“« ®—ßÀ«¥— ‡™¬’ ß„À¡à ‡ªπì ∫μÿ √¢Õßπ“¬Õ‘π∂“·≈–π“ߪ«π ‡¥™¥«ßμ“  ¡√ °∫— π“ß “«πμ‘ ¬“ °“ μ∫‘Í ¡∫’ μÿ √ Û §π ¿“¬À≈ß— ¿√√¬“‡ ’¬™’«‘μ ®ß÷  ¡√ „À¡à°∫— π“ß “« ¡§«√ §”æ“ ’ ¡∫’ μÿ √ “« Ò §π °“√»°÷ …“ - ®∫™πÈ— ¡∏— ¬¡°“√»°÷ …“ª∑ï ’Ë Û ®“°‚√߇√¬’ π¡ßøÕ√μå «∑‘ ¬“≈¬— ®ß— À«¥— ‡™¬’ ß„À¡à - ‡√¬’ π·°– ≈—°®“°™“à ßæπÈ◊ ‡¡Õ◊ ß ‡°¬’ √집 ≥ÿ ∑‰Ë’ ¥√â ∫— æ.». ÚıÛ - ÚıÒÚ - √“ß«—≈∑Ë’ Ú „π°“√ª√–°«¥·°– ≈°— „πß“πƒ¥ÀŸ π“« ®ß— À«—¥‡™’¬ß„À¡à - √“ß«≈— ∑Ë’ Ò „π°“√ª√–°«¥¢Õß∑√’Ë –≈÷° 燧À–»≈‘ ªáé §√—ßÈ ∑Ë’ ÒÒ ¢Õß ¿“ μ√’·Ààß™“μ‘ °√ÿ߇∑æ œ æ.». ÚıÒÛ - √“ß«—≈™¡‡™¬ „π°“√ª√–°«¥º≈‘μ¿—≥±å‰¡â·°– ≈—°ß“π —ª¥“Àå·Ààß°“√ à߇ √‘¡ Õμÿ  “À°√√¡ ·≈–‡©≈¡‘ ©≈Õߪ°ï “√‡æ‘Ë¡º≈º≈‘μ·Àßà ‡Õ‡™’¬ °√–∑√«ßÕμÿ  “À°√√¡ - √“ß«≈— ‚≈∑à Õß≈߬“ ß“π· ¥ß π‘ §“â ‰∑¬ §√—Èß∑Ë’ ı ¢ÕßÀÕ°“√§“â ‰∑¬ æ.». ÚıÒÙ - √“ß«—≈∑’Ë Ú °“√·°– ≈—°‰¡ßâ “π·¢ßà ¢—πΩï¡◊Õ™à“ß·≈–π∑‘ √√»°“√Õ“™æ’ Ωï¡◊Õ·√ßß“π·Àßà ™“μ‘ ¢Õߧ≥–°√√¡°“√æ≤— π“Ωï¡Õ◊ ·√ßß“π·Àßà ™“μ‘ °√–∑√«ß¡À“¥‰∑¬ æ.». ÚıÒı - √“ß«≈— ‡À√¬’ ≠∑Õß·°– ≈°— ‰¡â ß“π· ¥ß ‘π§â“‰∑¬¢ÕßÀÕ°“√§“â ‰∑¬ æ.». ÚıÒˆ - √“ß«≈— ∑’Ë Ò ß“π·°– ≈—°‰¡°â “√ª√–°«¥ π‘ §“â ‰∑¬ §√—Èß∑Ë’ Ò - √“ß«≈— ∑Ë’ Ò ß“π·°– ≈°— ‰¡„â πß“πƒ¥ŸÀπ“« ®ß— À«¥— ‡™¬’ ß„À¡à æ.». ÚıÛÚ- ‰¥√â ∫— §¥— ‡≈Õ◊ °„À â àߺ≈ß“π‡¢“â √«à ¡°“√· ¥ßπ∑‘ √√»°“√»≈‘ ª–∑ß—È „π·≈–μ“à ߪ√–‡∑» æ.». ÚıÛı- ‰¥â√—∫§—¥‡≈◊Õ°„À⇪ìπºŸâ∑’Ë¡’º≈ß“π¥’‡¥àπ “¢“∑—»π»‘≈ªá («‘®‘μ√»‘≈ªá ª√–μ‘¡“°√√¡) ®“° ”π°— ß“π§≥–°√√¡°“√«—≤π∏√√¡·Àßà ™“μ‘ æ.». ÚıÙÙ- ‰¥â√—∫°“√¬°¬àÕ߇ªìπ§√Ÿ¿Ÿ¡‘ªí≠≠“‰∑¬ √ÿàπ∑Ë’ Ò ®“° ”π—°ß“π§≥–°√√¡°“√°“√»÷°…“ ·Àßà ™“μ‘