EBOOK PHYSICS

เวกเตอร์ คือปริมาณในทางฟิ สิกสม์ ี 2 ปริมาณ คือ1. ปริมาณสเกลาร์ (Scalar) เป็ นปริมาณทบี่ อกขนาดเพยี งอยา่ งเดยี ว เชน่ มวล , อตั ราเร็ว , พลงั งาน ฯลฯ2. ปริมาณเวกเตอร์ (Vector) เป็ นปริมาณทบ่ี อกทง้ั ขนาดและทศิ ทาง เชน่ ความเร็ว , ความเร่ง , การกระจดั , แรง ฯลฯมสี ญั ลกั ษณ์ F

การรวมเวกเตอร์การรวมเวกเตอร์ หมายถึง การบวกหรือลบกนั ของเวกเตอรต์ ง้ั แต่ 2 เวกเตอร์ ขน้ึ ไปผลลพั ธท์ ่ีไดเ้ ป็ นปริมาณเวกเตอร์ เรียกว่า เวกเตอรล์ พั ธ์ (Resultant Vector) ซึ่งพิจารณาได้ ดงั น้ี- การบวกเวกเตอรโ์ ดยวิธีการเขยี นรปู- การบวกเวกเตอรโ์ ดยใชว้ ิธีการทางคณิตศาสตร์- การลบเวกเตอร์

การบวกเวกเตอร์โดยวิธกี ารเขียนรูปทาไดโ้ ดยเขยี นเวกเตอรท์ ี่เป็ นตวั ตงั้ จากนนั้ เอาหางของเวกเตอรท์ ี่เป็ นผลบวกหรือผลตา่ ง มาตอ่ กบั หวั ของเวกเตอรต์ วั ตงั้ โดยเขยี นใหถ้ กู ตอ้ งทง้ั ขนาดและทศิ ทางเวกเตอรล์ พั ธห์ าไดโ้ ดยการวดั ระยะทางจากหางเวกเตอรแ์ รกไปยงั หัวเวกเตอรส์ ดุ ทา้ ย

การบวกเวกเตอรโ์ ดยใช้วธิ กี ารทางคณิตศาสตร์ใหเ้ วกเตอรA์ ทามมุ กบั เวกเตอรBเป็ นมมุ เซตา้ คานวณหาเวกเตอรล์ พั ธไ์ ด้ BB AAขนาดของเวกเตอรล์ พั ธค์ านวณไดจ้ ากกฎของโคไซน์

การแยกเวกเตอร์การลบเวกเตอร์ สามารถหาเวกเตอรล์ พั ธไ์ ดเ้ ชน่ เดยี วกบั การบวกเวกเตอร์ แตใ่ หก้ ลบั ทศิ ทางของเวกเตอรต์ วั ลบ ดงั นี้ B -B A -B A A+(-B)=A-B

การแตกเวกเตอร์ที่ตงั้ ฉากกนัถ้ามแี รงหลาย ๆ แรงมากระทากบั วตั ถุการหาแรงลพั ธ์ สามารถหาได้ โดยวธิ ีการแตกแรงหรือแยกแรง

การแตกแรงหรือแยกแรง คอื การแยกแรง 1 แรง ออกเป็ นแรงองค์ประกอบ 2 แรง ซ่ึงต้งั ฉากอยู่ ตามแนวแกน และแกน

แรงลัพธ์แรงลพั ธ์ คอื แรงหลายแรงทกี่ ระทาตอ่ วตั ถใุ หเ้ คล่อื นท่ีไปตามทศิ ทางของแรงโดยผลของแรงลพั ธท์ ี่เป็ นศนู ยจ์ ะทาใหว้ ตั ถหุ ยดุ นงิ่ อยกู่ บั ที่ มสี ญั ลกั ษณค์ อื ∑F

วธิ กี ารหาแรงลัพธ์ มี 2 วิธี 1.การเขยี นรปู (โดยแทนแรงดว้ ยลกู ศร ) 2.โดยการคานวณ

การเขยี นรปู (โดยแทนแรงดว้ ยลกู ศร ) ใชห้ างตอ่ หวั คือ เอาหางของลกู ศรที่แทนแรงท่ี 2 มาตอ่ หวั ลกู ศรที่แทนแรงท่ี 1แลว้ เอาหางลกู ศรที่แทนแรงท่ี 3 มาตอ่ หัวลกู ศรท่ีแทนแรงที่ 2 .....ตอ่ กนั ไปจนหมด โดยทิศของลกู ศรที่แทนแรงเดมิ ไมเ่ ปล่ียนแปลง ขนาดของแรงลพั ธค์ ือ ความยาวลกู ศรท่ีลากจากจดุ เร่ิมตน้ ไปยงั จดุ สดุ ทา้ ย มที ิศจากจดุ เร่ิมตน้ ไปจดุ สดุ ทา้ ย D คือแรงลพั ธ์

โดยการคานวณ-เมอ่ื แรงทามมุ 0 องศา (แรงไปทางเดยี วกนั )แรงลพั ธ์ = ขนาดแรง ทงั้ สองบวกกนั และทิศของแรงลพั ธ์ มที ิศเดมิ-เมอื่ แรงทามมุ กนั 180 องศา (ทิศทางตรงขา้ ม)แรงลพั ธ์ = แรงมากลบดว้ ยแรงนอ้ ย ทิศของแรงลพั ธม์ ที ิศเดียวกบั แรงมากเมอ่ื แรงทามมุ 0 องศา เมอ่ื แรงทามมุ กนั 180 องศา

-เมอื่ แรงทามมุ กนั 90 องศา หาแรงลพั ธโ์ ดยใชท้ ฤษฎีบทของพีธากอรสั-เมอ่ื มแี รงสองแรงทามมุ ใดๆหาขนาดของแรงลพั ธโ์ ดยใชส้ เ่ี หล่ียมดา้ นขนานให้แรงทง้ั สองเป็ นดา้ นประกอบของสี่เหลีย่ มดา้ นขนาน เสน้ ทะแยงมมุ คือแรงลพั ธ์เมอ่ื แรงทามมุ กนั 90 องศา เมอ่ื มแี รงสองแรงทามมุ ใดๆ

-ถา้ มแี รงหลาย ๆแรงมากระทากบั วตั ถุ การหาแรงลพั ธ์ หาไดโ้ ดยวิธกี ารแตกแรงเขา้ สแู่ กนตง้ั ฉากขนั้ ตอนการหาแรงลพั ธมดี์ งั นี้1.เขยี นแกนตงั้ ฉากอา้ งอิง ขน้ั ตอนการหาแรงลพั ธมด์ี งั น้ี2.แตกแรงเขา้ สแู่ กนตง้ั ฉาก ( 1 แรงตอ้ งแตกเขา้ แกนตงั้ ฉากทงั้ สองแกนเสมอ ) 5. หาขนาดของแรง ลพั ธโ์ ดยใชพ้ ธี ากอรัส

ตวั อยา่ งการรวมเวกเตอร์การรวมเวกเตอร์ท่ีมีเวกเตอร์มีคา่ เป็นบวก การรวมเวกเตอร์ที่มีเวกเตอร์มีคา่ เป็นลบ

ตวั อยา่ งการแตกแรง การแตกแรงF

ตวั อยา่ งการแตกแรง 2

ตวั อยา่ งการหาแรงลพั ธ์แรงสองแรงทามุมใดๆกนั หาขนาดของแรงลพั ธโ์ ดยใชส้ ี่เหลี่ยมดา้ นขนาน

สมาชิกนางสาว พิชญดา แทนทรัพย์ ม.4/12 เลขที่ 25นางสาว ปาริชาติ ป้ ุมไสว ม.4/12 เลขท่ี 28นางสาว พรนชั ชา แสวงดี ม.4/12 เลขท่ี 29นางสาว วริยา ทิพจรุญ ม.4/12 เลขที่ 30นางสาว ทกั ษิณา ใจดี ม.4/12 เลขท่ี 38