Φυλλάδιο Ασκήσεων Γεωλογία - Γεωγραφία Β' Γυμνασίου

Γεωλογία - Γεωγραφία Β’ Γυμνασίου ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΑΣΚΗΣΕΩΝΤ__ μαθητ___ : ______________________________ Σχολικό Έτος: _________________ vyridis.weebly.com 1

ΜΑΘΗΜΑ 1, Οι έννοιες «γεωγραφική» και «σχετική» θέση1. Με τη βοήθεια του χάρτη στη σελ.12, σημειώστε τις παρακάτω πόλεις στην αντίστοιχη θέση τουςστο χάρτη:Αθήνα, Ηράκλειο, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Ρόδος, Κέρκυρα, Ιωάννινα, Μυτιλήνη2. Σχεδιάστε τον προσανατολισμό του χάρτη. Με τη βοήθεια του προσανατολισμού γράψτε τησχετική θέση:α) Η Αθήνα βρίσκεται ………………….……………. του Ηρακλείου.β) Η Πάτρα βρίσκεται ………………….……………. της Θεσσαλονίκης.γ) Η Ρόδος βρίσκεται ………………….……………. της Κέρκυρας.δ) Τα Ιωάννινα βρίσκονται ………………….……………. της Μυτιλήνης.3. Απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις.α) Ποια πόλη είναι πιο βόρεια; ………………….…………….β) Ποια πόλη είναι πιο νότια; ………………….…………….γ) Ποια πόλη είναι πιο ανατολικά; ………………….…………….δ) Ποια πόλη είναι πιο δυτικά; ………………….…………….ε) Αν πηγαίνατε από την Θεσσαλονίκη στα Ιωάννινα ποια διεύθυνση θα ακολουθούσατε; ………………….…………….ζ) Αν πηγαίνατε από την Πάτρα στην Αθήνα ποια διεύθυνση θα ακολουθούσατε; ………………….……………. 2

ΜΑΘΗΜΑ 2, Η σημασία της σχετικής θέσης για τους ανθρώπουςΜε τη βοήθεια των χαρτών του βιβλίου στις σελ.16,17,18,56,57 συμπληρώστε τα παρακάτω κενά πουαναφέρονται στην Ελλάδα.Βρίσκεται στο ………………….……………. τμήμα της Ευρώπης. Βρίσκεται κοντά στις ηπείρους ………………….……………. και………………….…………….. Από τα νότια βρέχεται από την ………………….……………. . Θάλασσα, η οποία ενώνεται, μέσω τουΑιγαίου Πελάγους ,με τη ………………….……………. Θάλασσα ( ………………….……………. Πόντος). Απέχει σχεδόν το ίδιο από τον………………….……………. και τον Βόρειο Πόλο και βρίσκεται στην βόρεια ………………….……………. ζώνη, άρα έχει………………….……………. μεσογειακό κλίμα.ΜΑΘΗΜΑ 3, Μελετώντας με χάρτες τη θέσης της Ευρώπης στον κόσμοΣυμπληρώστε τα παρακάτω κενά που αναφέρονται στην Ευρώπη με τη βοήθεια των χαρτών 3.2 (σελ.17), 3.3(σελ. 18) και 16.1 (σελ.56-57):- αποτελεί συνέχεια (προέκταση) της ηπείρου της …………………….……………..- βρίσκεται ανάμεσα στις ηπείρους …………………….……………., …………………….……………., …………………….……………. .- είναι η δεύτερη μικρότερη σε μέγεθος ήπειρος μετά την …………………….……………. .- εκτείνεται από ………….. Β έως ………….. Β γεωγραφικό πλάτος και ………….. Δ έως ………….. Α γεωγραφικό μήκος.- βρίσκεται …………………….…………….της Αφρικής και …………………….……………. της Βόρειας Αμερικής.- βρέχεται στα δυτικά από τον …………………….……………. ωκεανό και από πολλές θάλασσες (γράψτε 5)…………………….……………., …………………….……………., …………………….……………., …………………….……………., …………………….…………….- το μεγαλύτερο τμήμα της απέχει αρκετά τόσο από τον Ισημερινό όσο και από τον Βόρειο Πόλο, βρίσκεται στην…………………….……………. ζώνη και γενικά επικρατεί το …………………….……………. κλίμα.- το μεγαλύτερο τμήμα της βρίσκεται στο βόρειο και στο …………………….……………. ημισφαίριο.- τα όρια της με την Ασία είναι: ………………………………………….…………….…………………….…………….…………………….………..…………….…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………- τα όρια της με την Αφρική είναι: …………………….……………., …………………….……………. 3

Γράψτε στα κενά του χάρτη τα ονόματα των λιθ. πλακών με τη βοήθεια του χάρτη 6.3 (σελ.26) του βιβλίου. 4

ΜΑΘΗΜΑ 11, Οι φυσιογραφικές περιοχές της ΕυρώπηςΝα προετοιμάσετε μία παρουσίαση για μια φυσιογραφική περιοχή της Ευρώπης.  Διαβάστε το σχετικό κείμενο από το βιβλίο.  Ετοιμάστε την παρουσίαση σας με βάση τις παρακάτω ερωτήσεις, χρησιμοποιώντας και φωτογραφίες σχετικές.Ομάδα ΑΗ Ευρώπη των υψηλών οροσειρών: - Δείξτε στο χάρτη τις χώρες που ανήκουν σε αυτή τη φυσιογραφική περιοχή (με τη βοήθεια του χάρτη στις σελ.56-57). __________________________________________________________________________________ - Δείξτε στο χάρτη μερικές οροσειρές της. __________________________________________________________ - Δείξτε στο χάρτη μερικούς μεγάλους ποταμούς της. _________________________________________________ - Σε ποια πτύχωση και σε ποιον γεωλογικό αιώνα σχηματίστηκαν οι οροσειρές της περιοχής αυτής; ___________ - ___________________________________________________________________________________________ - Διαλέξτε σχετικές φωτογραφίες με την περιοχή που θα σας βοηθήσουν στην παρουσίασή σας.Ομάδα ΒΗ Ευρώπη των πεδιάδων (2 πρώτες παράγραφοι): - Δείξτε στο χάρτη τις χώρες που ανήκουν σε αυτή τη φυσιογραφική περιοχή (με τη βοήθεια του χάρτη στις σελ.56-57). __________________________________________________________________________________ - Δείξτε στο χάρτη τις πεδιάδες που περιλαμβάνονται σε αυτή τη φυσιογραφική περιοχή. ___________________ ____________________________________________________________________________________________ - Με τι ασχολούνται κυρίως οι κάτοικοι των περιοχών αυτών; __________________________________________ - Διαλέξτε σχετικές φωτογραφίες με την περιοχή που θα σας βοηθήσουν στην παρουσίασή σας.Ομάδα ΓΗ Ευρώπη των πεδιάδων (2 τελευταίες παράγραφοι): - Δείξτε στο χάρτη μερικούς μεγάλους ποταμούς της (με τη βοήθεια του χάρτη στις σελ.56-57). ____________________________________________________________________________________________ - Πώς χρησιμοποιούνται οι λιθάνθρακες της περιοχής; _________________________________________________ - Γιατί οι περιοχές αυτές της Ευρώπης είναι ελκυστικές για πολλούς ανθρώπους; __________________________ ____________________________________________________________________________________________ - Διαλέξτε σχετικές φωτογραφίες με την περιοχή που θα σας βοηθήσουν στην παρουσίασή σας.Ομάδα ΔΗ Ευρώπη των εκτεταμένων οροπεδίων: - Δείξτε στο χάρτη τα τμήματα στα οποία διακρίνεται αυτή η φυσιογραφική περιοχή (με τη βοήθεια του χάρτη στις σελ.56-57) και μερικές χώρες που ανήκουν σε καθεμία. __________________________________________ ____________________________________________________________________________________________ - Ποιο τμήμα αυτής της φυσιογραφικής περιοχής είναι πιο ανεπτυγμένο και γιατί; _________________________ ____________________________________________________________________________________________ - Γιατί στα βόρεια και δυτικά υψίπεδα το έδαφος είναι ακατάλληλο για καλλιέργειες; _______________________ ____________________________________________________________________________________________ - Διαλέξτε σχετικές φωτογραφίες με την περιοχή που θα σας βοηθήσουν στην παρουσίασή σας. 5

1. Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα με τη βοήθεια των χαρτών στις σελ.42 και 56-57.2. Σημειώστε τις μεγαλύτερες θάλασσες της Ευρώπης στον παρακάτω χάρτη.3. Σημειώστε τις χώρες και τις πρωτεύουσες της Ευρώπης. 6

ΜΑΘΗΜΑ 14, Η Μεσόγειος Θάλασσα7Σημειώστε πάνω στο χάρτη τα γεωμορφολογικά στοιχεία που αναφέρονται στο «Μελετώ στο σπίτι» στην σελ.50.

ΜΑΘΗΜΑ 16. Τα βουνά και οι πεδιάδες της Ευρώπης1. Συμπληρώστε τα κενά του χάρτη με τις ονομασίες των ψηλότερων οροσειρών της Ευρώπης.2. Συμπληρώστε με τη βοήθεια του μαθήματος 16 τον πίνακα με τις ΟΡΟΣΕΙΡΑ ΜΕΓΙΣΤΟυψηλότερες οροσειρές της Ευρώπης ξεκινώντας από την ψηλότερη. ΥΨΟΜΕΤΡΟ (μ.) 56423. Αντιστοιχίστε τις χώρες της 1ης στήλης με τις 4810οροσειρές της 2ης στήλης οι οποίες εκτείνονται στο 3404έδαφός τους 2915 2678 2655 2522 2469 2376 1895 1718 8

ΜΑΘΗΜΑ 21, Τα ποτάμια και οι λίμνες της ΕυρώπηςΠΟΤΑΜΟΣ ΜΉΚΟΣ ΠΗΓΕΣ ΧΩΡΕΣ ΠΟΥ ΠΡΩΤΕΥΟΥΣΑ ΠΟΥ ΕΚΒΟΛΕΣΒόλγας (σε χλμ.) (όρος – οροσειρά ΔΙΑΡΡΕΕΙ ΔΙΑΡΡΕΕΙ (θάλασσα, λίμνη, ή χώρα) (από πηγές μέχρι ωκεανός) 3530 εκβολές)Δούναβης 2850Δνείπερος 2290Ντον 1960Πετσόρα 1790Ντβίνα 1780Βιστούλας 1387Ρήνος 1326Δνείστερος 1352Έλβας 1165Τάγος 1046Λίγηρας 1020Τίσα 976Όντερ 912Ροδανός 812Σηκουάνας 776Βέσερ 772Πάδος 700Έβρος 552Τίβερης 400Τάμεσης 336Αλιάκμονας 322 9

Σημειώστε στο χάρτη τα μεγαλύτερα ποτάμια της Ευρώπης. 10

ΜΑΘΗΜΑ 25, 26, 27, 29, 30, 32, 33Βρείτε τις ευρωπαϊκές χώρες που βρέχονται από τη: 1) Μαύρη Θάλασσα. 2) Βόρεια ΘάλασσαΜε ποιες ευρωπαϊκές χώρες συνορεύουν οι παρακάτω χώρες: 3) Ρωσία 4) Ουγγαρία 5) Γαλλία 6) Αυστρία7) Πότε εντάχθηκε η Κύπρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση; ______________________________________________________8) Γράψτε 5 ευρωπαϊκές χώρες που δεν ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. ______________________________________________________________________________________________________________________________________9) Γράψτε 10 ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που αρχίζουν από ‘Β’. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________10) Βρείτε τις πόλεις (εκτός από τις πρωτεύουσες) με πάνω από 1 εκ. κατοίκους των παρακάτω χωρών. Γερμανία Ηνωμένο Βασίλειο Ισπανία Πορτογαλία Ρωσία11) Με τη βοήθεια του μαθήματος 16 βρείτε τις 5 ψηλότερες οροσειρές της Ευρώπης με τη σειρά από την ψηλότερη καιμια χώρα στην οποία εκτείνεται η οροσειρά. Οροσειρά Χώρα1.2.3.4.5.12) Βρείτε κατά σειρά τις 6 πιο πλούσιες και 13) τις 6 πιο φτωχές ευρωπαϊκές χώρες (με κριτήριο το κατά κεφαλήν ΑΕΠ) 6 πιο πλούσιες ευρωπαϊκές χώρες 6 πιο φτωχές ευρωπαϊκές χώρες1.2.3.4.5.6.14) Γράψτε στον πίνακα 5 ευρωπαϊκές πρωτεύουσες που διαρρέονται από ποτάμι και το όνομα του ποταμού.Πρωτεύουσα Ποταμός 11

ΜΑΘΗΜΑ 28, 31, 34 12

Οι 15 μεγαλύτερες σε πληθυσμό ελληνικές πόλεις1. Ποιες από τις μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις βρίσκονται σε νησί; _____________________________________________________________________2. Τι κοινό χαρακτηριστικό έχουν οι μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις; _____________________________________________________________________3. Ποιες πόλεις δεν είναι παραθαλάσσιες; _____________________________________________________________________4. Με τι πιστεύετε ότι ασχολούνται κυρίως οι κάτοικοι σ’αυτές τις πόλεις και γιατί; _____________________________________________________________________5. Ποιοι νομοί της Ελλάδας περιλαμβάνουν μόνο νησιά; _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________6. Ποια από αυτές τις πόλεις βρίσκεται σε ορεινή περιοχή; (χάρτης σελ.12) _____________________________________________________________________7. Ποιες από τις μεγαλύτερες ελληνικές πόλεις δεν είναι πρωτεύουσες νομού; _____________________________________________________________________8. Ποιοι νομοί της Ελλάδας περιλαμβάνουν ηπειρωτικό κομμάτι και νησιά; _____________________________________________________________________ _____________________________________________________________________ 9 10 11 12Μεγαλύτεροι σε Μικρότεροι σε Πολυπληθέστεροι Οι πιο αραιοκατοικημένοι έκταση νομοί έκταση νομοί νομοί νομοί 13

ΜΑΘΗΜΑ 35: Η ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣΓράψτε στο χάρτη τις χώρες της Βαλκανικής χερσονήσου με τις πρωτεύουσές τους, τις θάλασσες που τηνβρέχουν και τις μεγαλύτερες οροσειρές της. 14

ποτάμι Εργασία με θέμα: __________________________________όρος - ηφαίστειο Ο κάθε μαθητής να διαλέξει ένα γεωγραφικό στοιχείο της Ευρώπης για να υλοποιήσει μια παρουσίαση στην τάξη.νησί - Προτιμότερο είναι η εργασία να γίνει με παρουσίαση σε PowerPoint ή στο www.prezi.comπεδιάδα - Οι εργασίες που θα είναι μόνο αντιγραφή – επικόλληση από το διαδίκτυο θα μηδενιστούν - Οι εικόνες όσο το δυνατόν θα πρέπει να σχετίζονται με τις πληροφορίεςλίμνη - Οι πληροφορίες ανάλογα με το τι διαλέξατε θα πρέπει συμπεριλαμβάνουν τα εξής:Πορθμος, διώρυγα o Χώρες από τις οποίες περνάει o Πόλεις που διαρρέει o Μήκος του ποταμού o Πού είναι οι πηγές (σε ποιο βουνό) και που εκβάλλει (σε ποιον ωκεανό, θάλασσα ή λίμνη) o οτιδήποτε άλλο θεωρήσετε σημαντικό o και εικόνες o Χώρες όπου εκτείνεται και πόλεις που υπάρχουν o Ψηλότερη κορυφή και υψόμετρο o Ποτάμια που πηγάζουν από εκεί o Πώς δημιουργήθηκε (Ποια ορογένεση ή ποια κίνηση λιθοσφαιρικών πλακών) o οτιδήποτε άλλο θεωρήσετε σημαντικό o και εικόνες o Σε ποια χώρα ανήκει o Μεγάλες πόλεις o Έκταση o Από ποιες θάλασσες βρέχεται o Βουνά ή ηφαίστεια αν υπάρχουν o οτιδήποτε άλλο θεωρήσετε σημαντικό o και εικόνες o Σε ποιες χώρες εκτείνεται o Μεγάλες πόλεις o Έκταση o Ποτάμια που τη διαρρέουν o Βουνά που υπάρχουν κοντά o οτιδήποτε άλλο θεωρήσετε σημαντικό o και εικόνες o Χώρες και πόλεις που βρέχει o Έκταση o Εάν καταλήγει σ’ αυτήν κάποιο ποτάμι o οτιδήποτε άλλο θεωρήσετε σημαντικό o και εικόνες o Σε ποια χώρα ανήκει o Μεγάλες πόλεις o Ποιες θάλασσες ενώνει o Εάν είναι ανθρώπινο έργο πότε δημιουργήθηκε o οτιδήποτε άλλο θεωρήσετε σημαντικό o και εικόνες 15

16