ดาวเทียมไทยคม

ใบความรู้ เร่อื ง “ดาวเทียมไทยคม” ดาวเทียมไทยคม เป็นโครงการดาวเทียมสื่อสาร เพ่ือให้บริการสื่อสารผ่านช่องสัญญาณดาวเทียม ซ่ึงกระทรวงคมนาคม (ในขณะน้นั ) ต้องการจัดหาดาวเทียมเพอ่ื รองรับการขยายตัวด้านการส่ือสารของประเทศ อย่างรวดเร็ว แต่ในเวลานั้นประเทศไทยยังไม่มีดาวเทียมเป็นของตนเอง และต้องทาการเช่าวงจรส่ือสารจาก ดาวเทียมของประเทศต่างๆ ทาให้ให้เกิดความไม่สะดวกและสญญเสียเงินออกนอกประเทศเป็นจานวนมาก แต่เน่ืองจากการจัดสร้างดาวเทียมต้องใช้เงินลงทุนสญงมากจึงได้มีการเปิดประมญลเพื่อให้สัมปทาน แก่บรษิ ัทเอกชนเข้ามาดาเนินการแทนการใช้งบประมาณจากภาครัฐ และ บริษัท ชินวัตร แซทเทลไลท์ จากัด (มหาชน) ซึ่งต่อมาได้เปล่ียนชื่อเป็น บริษัท ชินแซทเทลไลท์ จากัด (มหาชน) และ บริษัท ไทยคม จากัด (มหาชน) ตามลาดับ ซ่ึงเป็นบริษัทในเครือชิน คอร์ปอเรช่ัน ได้รับสัมปทานเม่ือ พ.ศ. 2534 เป็นต้นมา เปน็ ระยะเวลา 30 ปี (ปจั จุบนั อานาจการดแญ ลสัญญาโอนไปท่ีกระทรวงดจิ ิทัลเพื่อเศรษฐกจิ และสังคม) ช่อื \"ไทยคม\" (Thaicom) เป็นช่ือพระราชทาน ที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภญมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพติ รทรงพระกรณุ าโปรดเกล้าฯ พระราชทาน โดยย่อจากภาษาองั กฤษ Thai Communications 1. ลกั ษณะและการใชง้ านของดาวเทียม ปัจจบุ นั ดาวเทียมส่ือสารภายใตช้ ื่อ ดาวเทียมไทยคม มที ั้งสนิ้ 8 ดวง ใช้งานไดจ้ รงิ 4 ดวง ดงั นี้ 1.1 ไทยคม 1A ดาวเทียมดวงแรกของประเทศไทย เป็นดาวเทียมรุ่น HS-376 สร้างโดย Huges Space Aircraft (บริษัทลญกของ โบอิง) โคจรบริเวณพิกัดท่ี 120 องศาตะวันออก ส่งข้ึนส่ญวงโคจรเมื่อ 18 ธนั วาคม พ.ศ. 2536 มอี ายกุ ารใช้งานประมาณ 15 ปี (ถึง พ.ศ. 2551) ภาพที่ 1 ดาวเทยี มไทยคม 1A https://th.wikipedia.org

1.2 ไทยคม 2 ดาวเทียมดวงที่สองของประเทศไทย เป็นดาวเทียมรุ่น HS-376 เช่นเดียวกับ ไทย คม 1A โคจรบริเวณพิกัดท่ี 104°24'57.7 องศาตะวนั ออก สง่ ขึน้ สวญ่ งโคจรเม่อื 7 ตุลาคม พ.ศ. 2537 มีอายุการ ใชง้ านประมาณ 25 ปี ก่อนท่จี ะตกลงสมญ่ หาสมุทรอนิ เดียเมื่อวันที่ 16 มนี าคม พ.ศ. 2562 ภาพท่ี 2 ดาวเทยี มไทยคม 2 https://sites.google.com/site/dawtheiymthiykhm/dawtheiym 1.3 ไทยคม 3 เป็นดาวเทียมรุ่น Aerospatiale SpaceBus 3000A โคจรบริเวณพิกัดเดียวกับ ไทยคม 2 คือ 78.5 องศาตะวันออก มีพื้นที่การให้บริการ (footprint) ครอบคลุมพื้นท่ีมากกว่า 4 ทวีป สามารถให้บริการในเอเซีย ยุโรป ออสเตรเลีย และแอฟริกา และถ่ายทอดสัญญาณโทรทัศน์ตรงถึงที่พักอาศัย หรือ Direct-to-Home (DTH) ในประเทศไทยและประเทศเพื่อนบ้าน ส่งข้ึนสญ่วงโคจรเมื่อ 16 เมษายน พ.ศ. 2540 มีอายุการใช้งานประมาณ 14 ปี แต่ปลดระวางไปเมื่อปี พ.ศ. 2549 เน่ืองจากมีปัญหาเร่ืองระบบไฟฟ้า ไมพ่ อ ภาพท่ี 3 ดาวเทียมไทยคม 3 https://th.wikipedia.org

1.4 ไทยคม 4 หรอื ไอพีสตาร์ เป็นดาวเทียมรุ่น LS-1300 SX สร้างโดย Space System/Loral พาโล อัลโต สหรัฐอเมริกา เป็นดาวเทียมดวงแรกท่ีออกแบบมาเพ่ือให้บริการอินเทอร์เน็ตความเร็วสญง ท่ี ความเรว็ 45 Gbps เป็นดาวเทียมส่ือสารเชิงพาณิชย์ท่ีมีขนาดใหญ่ และมีน้าหนักมากถึง 6,805 กิโลกรัม และ ทันสมยั ที่สุด ส่งข้นึ สว่ญ งโคจรเมือ่ 11 สิงหาคม พ.ศ. 2548 มีอายุการใช้งานประมาณ 12 ปี และครอบคลุม 18 แหง่ ท่วั ภมญ ภิ าคเอเชยี แปซิฟกิ ภาพที่ 4 ดาวเทียมไทยคม 4 https://th.wikipedia.org 1.5 ไทยคม 5 เปน็ ดาวเทียมร่นุ Aerospatiale SpaceBus 3000A (รนุ่ เดียวกับไทยคม 3) สร้าง โดย Alcatel Alenia Space ประเทศฝรั่งเศส มีน้าหนัก 2800 กิโลกรัม มีพื้นท่ีการให้บริการครอบคลุมพ้ืนที่ 4 ทวปี ใช้เปน็ ดาวเทยี มสาหรบั การถ่ายทอดสัญญาณโทรทัศน์ผ่านดาวเทียมตรงถึงที่พักอาศัยหรือ Direct-to- Home (DTH6486) และการถ่ายทอดสัญญาณ(โทรทัศน์ดิจิตอลความละเอียดสญง) (High Definition TV)(HD) ส่งขึน้ สวญ่ งโคจรเม่อื 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2549 เพ่อื ทดแทนไทยคม 3 โดยดาวเทียมไทยคม 5 ได้ปลด ระวางไปแล้วเม่อื 26 กุมภาพนั ธ์ พ.ศ. 2563 เนอ่ื งจากปญั หาด้านแบตเตอรี่ของดาวเทียม ภาพที่ 5 ดาวเทียมไทยคม 5 https://th.wikipedia.org 1.6 ไทยคม 6 เป็นดาวเทียม สร้างโดยบริษัท Orbital Sciences Corporation แต่ขนส่งโดย บริษัท SpaceX เน่ืองจากดาวเทียมดวงนี้มีน้าหนักถึง 3,000 กิโลกรัม จรวดของ Orbital Sciences Corporation ไม่สามารถขนส่งได้ ชื่อของจรวจของ SpaceX ท่ีส่งดาวเทียม \"ไทยคม 6\" คือ \"Falcon 9\" มี

พื้นท่ีการให้บริการครอบคลุมพื้นที่ 4 ทวีป ใช้เป็นดาวเทียมสาหรับการถ่ายทอดสัญญาณโทรทัศน์ผ่าน ดาวเทียมตรงถึงท่ีพักอาศัยหรือ Direct-to-Home (DTH) และการถ่ายทอดสัญญาณโทรทัศน์ดิจิตอลความ ละเอยี ดสงญ (High Definition TV) (HD) ภาพท่ี 6 ดาวเทยี มไทยคม 6 https://th.wikipedia.org 1.7 ไทยคม 7 เป็นดาวเทียมประเภท 3 แกน รุ่น FS1300 ผลิตโดย บริษัท สเปซ สิสเต็มส์/ ลอเรล ประเทศสหรัฐอเมริกา ส่งขึ้นสญ่วงโคจรด้วยจรวดฟอลคอน 9 ของบริษัท สเปซ เอ็กซ์พลอเรชั่น เทคโนโลยี (SPACEX) ประเทศสหรัฐอเมริกา มวลในวงโคจร ประมาณ 3,700 กิโลกรัม มีอายุการใช้งานนาน 15 ปี ประกอบด้วยย่านความถ่ี ซี-แบนด์ (C-Band) จานวน 14 ทรานสพอนเดอร์ ซ่ึงมีพ้ืนท่ีให้บริการกว้าง ครอบคลุมภญมิภาคเอเชียใต้ อินโดจีน รวมถึงออสเตรเลีย และนิวซีแลนด์ภายในบีมเดียวกัน ซ่ึงช่วยให้ ผญ้ใช้บริการสามารถเชื่อมต่อข้ามภญมิภาคได้ ดาวเทียมไทยคม 7 จัดสร้างแล้วเสร็จและจัดส่งขึ้นส่ญวงโคจร ณ ตาแหน่ง 120 องศาตะวันออกได้เม่ือปี พ.ศ. 2557 ภาพที่ 7 ดาวเทยี มไทยคม 7 https://sites.google.com/site/dawtheiympheuxkarsuxsar/dawtheiym-dwng-raek- khxng-thiy/dawtheiym-thiy-khm-7

1.8 ไทยคม 8 เป็นดาวเทียมรุ่นใหม่ สร้างโดยบริษัท Orbital Sciences Corporation ประเทศ สหรัฐอเมริกา ส่งข้ึนส่ญวงโคจรด้วยจรวดฟอลคอน 9 ของบริษัท สเปซ เอ็กซ์พลอเรช่ัน เทคโนโลยี (SPACEX) ประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อวันที่ 28 พฤษภาคม พ.ศ. 2559 ไทยคม 8 โคจรอย่ญในวงโคจรค้างฟ้า ท่ีตาแหน่ง 78.5 องศาตะวันออก เดียวกับ ไทยคม 5 และ ไทยคม 6 มีน้าหนักราว 3,100 กิโลกรัม มีจานรับส่งสัญญาณ เคยญ-แบนด์ (Ku-Band) จานวน 24 ทรานสพอนเดอร์ ซึ่งมีพื้นที่การให้บริการครอบคลุมพ้ืนที่ ทั้งในประเทศ ไทย ภมญ ภิ าคเอเชยี ใต้ และทวีปแอฟริกา ใช้เป็นดาวเทียมสาหรับการถา่ ยทอดสัญญาณโทรทัศน์ผ่านดาวเทยี ม ภาพท่ี 8 ดาวเทยี มไทยคม 8 https://sites.google.com/site/dawtheiymthiykhm/dawtheiym 2. พื้นทใ่ี หบ้ รกิ าร 2.1 ดาวเทยี มไทยคม 1A และ 2 พื้นท่ีให้บริการในย่านความถ่ี C-Band ดาวเทียมไทยคม 1A และดาวเทียมไทยคม 2 ครอบคลุม ไทย ลาว กัมพญชา พม่า เวียดนาม มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ เกาหลี ญ่ีปุ่น และชายฝั่งด้านตะวันออกของจีน[8]มีหน้าที่ ปรับสัญญาณใหอ้ ยญค่ งที่ ปัจจบุ ันดาวเทียมไทยคม 2 ตกลงส่ญมหาสมุทรอินเดียเน่ืองจากไม่สามารถติดต่อกับหอ ควบคุมได้ 2.2 ดาวเทียมไทยคม 3 สถานะ : ปลดระวาง พืน้ ที่ทดี่ าวเทยี มไทยคม 3 เคยให้บริการ ทวีปแอฟริกา : แอลจีเรีย, มาลี, แองโกลา, โมร็อกโก, เบนิน, โมซัมบิก, บอตสวานา, นามิเบีย, บญร์กินาฟาโซ, ไนเจอร์, บุรุนดี, ไนจีเรีย, แคเมอรญน, รวันดา, แอฟริกากลาง, โซมาเลีย, ชาด, แอฟริกาใต,้ คองโก, ซดญ าน, สวาซแิ ลนด์, จบิ ตญ ี, แทนซาเนีย, อียิปต์, โตโก, เอธิโอเปีย, ตญนิเซีย, กาบอง, ยกญ นั ดา, กานา, โกตดวิ ัวร์, ซิมบบั เว, เคนยา, เลโซโท, ลิเบีย, มาดากสั การ์, มาลาวี ทวปี เอเชยี : อัฟกานิสถาน, อารม์ เี นีย, อาเซอร์ไบจาน, บาเรน, บังกลาเทศ, ฎูฏาน, บรญไน, กมั พญชา, จีน, จอร์เจีย, ฮ่องกง, อินเดีย, อินโดนีเซีย, อิหร่าน, อิรัก, อิสราเอล, ญ่ีปุ่น, จอร์แดน, คาซัคสถาน, เกาหลีเหนือ, เกาหลีใต้, คญเวต, คีร์กีซสถาน, ลาว, เลบานอน, มาเลเซีย, มองโกเลีย, พม่า, เนปาล, โอมาน, ปาเลสไตน์, ปากีสถาน, ฟิลิปปนิ ส์, กาตาร์, ซาอดุ อี าระเบยี , สงิ คโปร์, ศรลี งั กา, ซเี รยี , ไตห้ วัน, ทาจิกสิ ถาน, ตุรกี, เติร์กเมนิ สถาน, สหรฐั อาหรบั เอมิเรตส์, อุซเบกสิ ถาน, เวียดนาม, เยเมน

โอเชยี เนีย : ออสเตรเลีย, ปาปัวนิวกนิ ี ทวีปยุโรป : แอลเบเนีย, อันดอร์รา, ออสเตรีย, บอสเนีย, เฮอร์เซโกวีนา, บัลแกเรีย, โครเอเชีย, สาธารณรัฐเช็ก, เอสโตเนีย, ฟนิ แลนด์, ฝร่งั เศส, เยอรมนั , กรีซ, ฮังการี, อิตาลี, ลตั เวีย, ลิทัวเนีย, ลักแซมเบิร์ก , มาซโิ ดเนีย, โมนาโก, มอลโดวา, เนเธอร์แลนด์, นอร์เวย์, โปแลนด์, โรมาเนีย, รัสเซีย, เซอร์เบีย, สโลวาเกีย, สโลวเี นีย, สเปน, สวีเดน, สวิตเซอร์แลนด์ 2.3 ดาวเทยี มไทยคม 5 สถานะ : ปลดระวาง ย่านความถ่ี C-Band : 25 ทรานสพอนเดอร์ ย่านความถ่ี C-Band Global Beam พื้นที่ให้บริการ ครอบคลุม 4 ทวีป ได้แก่ เอเชีย, ยุโรป, ออสเตรเลีย, แอฟริกา ย่านความถ่ี Ku-Band ของ Spot Beam พื้นท่ีให้บริการครอบคลุม ไทย, ประเทศในภญมิภาคอินโดจีน ย่านความถี่ Ku-Band ของ Steerable Beam พน้ื ทใี่ หบ้ ริการครอบคลุม เวียดนาม, ประเทศในภญมิภาคอนิ โดจีน 2.4 ดาวเทยี มไทยคม 6 ย่านความถ่ี C-Band : 18 ทรานสพอนเดอร์ย่านความถ่ี C-Band Global Beam พ้ืนที่ให้บริการ ครอบคลมุ 4 ทวปี ได้แก่ เอเชีย, ยโุ รป, ออสเตรเลยี , แอฟริกา ย่านความถี่ Ku-Band : 8 ทรานสพอนเดอร์ ยา่ นความถ่ี Ku-Band ของ Spot Beam พน้ื ท่ใี หบ้ รกิ ารครอบคลุม ไทย, ประเทศในภญมภิ าคอนิ โดจีน ยา่ นความถี่ Ku-Band ของ Steerable Beam พนื้ ทใ่ี หบ้ รกิ ารครอบคลมุ เวียดนาม, ประเทศในภญมิภาค อินโดจีน 2.5 ดาวเทียมไทยคม 7 บริษัท ไทยคม จากัด (มหาชน) ประสบความสาเร็จในการจัดส่งดาวเทียมไทยคม 7 ข้ึนสญ่วงโคจร เมื่อ วันที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2557 ท่ีผ่านมา เวลา 01.00 น. (ตามเวลาท้องถ่ิน) ด้วยจรวดขนส่งฟอลคอน 9 ของ บรษิ ัท สเปซ เอก็ ซพลอเรช่ัน เทคโนโลยีส์ คอร์ปอเรชั่น (Space Exploration Technologies Corporation- SPACE X) ณ แหลมคานาเวอรัล รัฐฟลอริดา ประเทศสหรัฐอเมริกา เพ่ือรักษาสิทธิในวงโคจรของไทย พร้อม ชว่ ยขบั เคล่ือนการเติบโตของอุตสาหกรรมบรอดคาสต์ไทย ด้วยการเพิ่มปริมาณช่องสัญญาณเพื่อรองรับความ ต้องการใช้งานและการเติบโตของโทรคมนาคมในประเทศ พร้อมขยายศักยภาพในฐานะบริษัทดาวเทียมไทย เพื่อให้บริการสื่อสารโทรคมนาคมให้ครอบคลุมท้ังในภญมิภาคเอเชียใต้ เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และทวีป ออสเตรเลยี 2.6 ดาวเทียมไทยคม 8 ย่านความถ่ี Ku-Band : 24 ทรานสพอนเดอร์ พื้นทใี่ หบ้ รกิ ารครอบคลมุ ไทย, ประเทศในภญมิภาคเอเชีย ใต,้ แอฟริกา

อ้างอิง https://th.wikipedia.org https://sites.google.com/site/dawtheiympheuxkarsuxsar/dawtheiym-dwng-raek-khxng- thiy/dawtheiym-thiy-khm-7 https://sites.google.com/site/dawtheiymthiykhm/dawtheiym