หน่วยที่ 1 ปิโตรเลียม1

ปิ โตรเลียม แหล่งกำเนิดและกำรผลติ ปิ โตรเลยี ม โดย อ.สุดาพร สขุ มี

แหล่งปิ โตรเลียม ปิ โตรเลยี ม คือ ของเหลวและก๊าซท่ี ไหลออกจากชนั้ หินไปตามรอย แตก และรูพรุนของหิน โดยอาศยั ความแตกตา่ ง ของความดนั ไปสะสมตวั อยู่ ในชนั้ หินที่ถกู ปิ ดกนั ไว้ เรียกวา่ แหลง่ ปิ โตรเลยี ม โดย อ.สดุ าพร สขุ มี

แหล่งปิ โตรเลยี ม 1. หินทีม่ ีรูพรุน โพรง เช่น หินกรวด หินทราย หินปนู 2. ชน้ั หินละเอียดปิ ด อยู่ดา้ นบน คือ หินดาน โดย อ.สดุ าพร สขุ มี

เกิดจากการหกั งอของ ชนั้ หนิ ทาให้ชนั้ หนิ มี รูปร่าง โค้งคล้าย กะทะควา่ หรือหลงั เตา่ นา้ มนั และ แก๊สจะเคล่อื น เข้าไปรวมตวั กนั อยใู่ นสว่ น โค้งก้นกะทะ โดยมีชนั้ หนิ เนือ้ แนน่ ปิ ดทบั อยู่ โดย อ.สดุ าพร สขุ มี



เกิดจากการหกั งอของ ชนั้ หนิ ทาให้ชนั้ หินเคลือ่ น ไปคนละแนว การที่นา้ มนั และแก๊ส ถกู กกั เก็บอยไู่ ด้ เพราะมีชนั้ หินเนือ้ แน่นเลอ่ื น มาปิ ดชนั้ หินทม่ี ีรูพรุนทาให้ นา้ มนั และแก๊สถกู กกั เกบ็ อยู่ ในชอ่ งที่ปิ ดกนั้



เกิดจากการดนั ตวั ของชนั้ หินเกลือ ผา่ นชนั้ หินกกั เก็บนา้ มนั ซงึ่ ตามปกติจะเป็ นรูปโดม นา้ มนั และแก๊สจะสะสม อยดู่ ้านข้างของโดมชนั้ เกลือ



สามารถเกิดขนึ ้ ได้ หลายรูปแบบ ขนึ ้ อยกู่ บั การเปลี่ยนแปลงของผิว โลกในอดีต ชนั้ หนิ กกั เก็บ นา้ มนั จะถกู ล้อม







การสารวจหาแหล่งปิ โตรเลียม การสารวจทางธรณีวิทยา  ศกึ ษาข้อมลู การสารวจในอดีต  สารวจว่ามีจริงไม เพื่อกาหนดการสารวจ ภาคสนาม  หาชนิดคณุ ภาพ  ศกึ ษาภาพถ่ายจากดาวเทียม  หาขนาดของแหลง่ ขอบเขต ประเมินโครงสร้างชนั้ หิน บนั ทกึ ทกุ ขนั้ ตอน  ลงพืน้ ท่ีจริง วดั ทิศทางการ  ประเมินกบั ข้อมลู ตลาด วางตวั ของชนั้ หิน เก็บตวั อยา่ ง หิน  ศกึ ษาอายแุ ละสารต้นกาเนิด ปิโตรเลยี ม(ถ้ามี)



 หนิ ตา่ งชนิดกนั จะดดู ซบั พลงั แมเ่ หลก็ ตา่ งกนั  วดั ความเข้มข้นสนามแมเ่ หลก็ โลก  วดั คา่ ความถ่วงจาเพาะของชนั้ หนิ  วดั คา่ ความหนาแน่นซงึ่ หินท่ีมีความ หนาแนน่ มากกว่าจะมีลกั ษณะโค้งขนึ ้  วดั คลน่ื ความไหวผ่านชนั้ หนิ  กาหนดเป้ าหมายการเจาะ





การเจาะสารวจ  ลาดบั แรกเจาะหาข้อมลู ถ้าพบในหลมุ แรก  มีการเจาะชนั้ หินเพ่อื ประเมิน หาขอบเขตที่ แนน่ อน หาปริมาณการไหล  บริษัทผ้ปู ระกอบการจะประเมินคณุ คา่ ทาง เศรษฐกิจ  ตดั สินใจลงทนุ การผลิตตอ่ หรือไม โดย อ.สดุ าพร สขุ มี

การผลติ และระบบแท่นผลติ ปิ โตรเลยี ม การผลติ ปิโตรเลียมบนบก เมื่อพบความค้มุ คา่ ทางเศรษฐกิจ ทาการเจาะ หลมุ ผลติ ต้องวางในตา่ แหนง่ ท่ีเหมาะสมทาให้เกิดการดนั จากความดนั ธรรมชาตนิ านที่สดุ และไมใ่ ห้นา้ ท่ีอยดู่ ้านลา่ งไหลปน อดั นา้ ร้อนเหมือนไมม่ ีความดนั ใช้สารเคมี ปลายปากหลมุ และก้นหลมุ ติดตงั้ ตวั ควบคมุ ความดนั การไหลและมาตร วดั โดย อ.สดุ าพร สขุ มี

การผลติ และระบบแท่นผลติ ปิ โตรเลยี ม การผลติ ปิโตรเลียมในทะเลที่มีระดบั นา้ ลกึ จาเป็นต้องตดิ ตงั้ แท่นเจาะถาวร มีความลาบาก สภาพแวดล้อมไม่เอือ้ ต้องใช้เทคโนโลยีสงู ลงทนุ มาก โดย อ.สุดาพร สขุ มี

การผลติ และระบบแท่นผลติ ปิ โตรเลยี ม ระบบแทน่ ผลิตแบบ หอคอย ฐานยดึ ตดิ กบั พืน้ ดนิ แบบมีสายยดึ โยง ใช้สลิงและ สมอถ่วงนา้ หน้ายดึ แท่นผลติ ทรงตวั ได้เลก็ น้อย ระดบั นา้ ลกึ 200-600 เมตร บริษัทเอสโซ่ ใช้ครัง้ แรกที่อา่ วเมก็ ซโิ ก เจาะลกึ 300 เมตร ลงทนุ 9,000 ล้านบาท โดย อ.สุดาพร สขุ มี

การผลติ และระบบแท่นผลติ ปิ โตรเลยี ม ระบบผลติ แบบแท่นผลติ ใต้นา้ ระดบั ความลกึ 600 เมตร แทน่ จมอยใู่ ต้นา้ เรืองควบคมุ อยเู่ หนือนา้ การทางานขดุ เจาะ ผลิต ซอ่ มแซมจะทาด้วยระบบอตั โนมตั ิ นา้ มนั ก๊าซจากใต้ดนิ จะถกู สบู ขนึ ้ มาพกั ไว้บนเรือ รอสง่ ไปชายฝั่งหรือสง่ ไป ตามทอ่ โดย อ.สุดาพร สขุ มี



ถ่านพตี ประเภทและประโยชน์ของถ่านหิน • อายนุ ้อยสดุ คณุ ภาพต่าสดุ สนี า้ มนั รูพรุนคล้ายฟองนา้ • มีคา่ ออกซเิ จนและนา้ สงู ให้ความร้อนน้อย เม่ือตดิ ไฟมีควนั มาก • พฒั นามาจากถา่ นพีต สนี า้ ตาล มีคา่ ออกซเิ จนและนา้ มาก ถ่านลกิ ไนต์ • ความชืน้ 30-70 เปอร์เซ็น ให้ความร้อนต่า ลกุ ไม้ได้เองถ้ากองไว้นาน • มีสดี าคล้ายขีผ้ งึ ้ ให้ความร้อนสงู กวา่ ลกิ ไนต์ ความชืน้ 10 ปซ. ซับบทิ ูมนิ ัส • เหมาะใช้เชือ้ เพลงิ ผลิตไฟฟ้ า

ประเภทและประโยชน์ของถ่านหิน บทิ มู นิ ัส • เนือ้ แขง็ สีดา มนั วาว มีคาร์บอน 69-86ปซ. ความชืน้ 1.5-7 • ให้ความร้อนสงู ควนั น้อย คณุ ภาพสงู อตุ สาหกรรมถลงุ โลหะ • คณุ ภาพดีที่สดุ ดาสนิท มนั วาว แข็งมาก คาร์บอน 80 ปซ.ขนึ ้ ไป แอนทราไซด์ • ความชนื ้ ตา่ มาก ติดไฟยากแตใ่ ห้ความร้อนสงู การเผาไหม้ ยาวนาน