ตั ว อ ย่ า ง ส า ร เ ค มี ที ใ ช้ ใ น แ ป ล ง ข้ า ว โ พ ด ไ ด้ 1 แ อ ท ร า ซี น ช นิ ด ผ ง 8 0 เ ป อ ร์เ ซ็น ต์ ค ว ร ใ ช้ใ น อั ต ร า 2 0 0 - 6 0 0 ก รัม ต่ อ ไ ร่ ส่ ว น อ ะ ล า ค ล อ ร์ช นิ ด นา 4 ป อ น ด์ ต่ อ แ ก ล ล อ น ค ว ร ใ ช้ใ น อั ต ร า 5 0 0 - 1 , 0 0 0 ซี. ซี. ต่ อ ไ ร่ ซิม า ซิน ช นิ ด ผ ง 8 0 เ ป อ ร์เ ซ็น ต์ ใ ช้ใ น อั ต ร า 2 0 0 - 3 0 0 ก รัม ต่ อ ไ ร่ 2 แ อ ท ร า ซี น นั บ ว่ า คุ ม วั ช พื ช ไ ด้ ดี ทั ง พ ว ก ใ บ ก ว้ า ง แ ล ะ ใ บ แ ค บ แ ต่ มี ข้ อ เ สี ย คื อ จ ะ เ ป น พิ ษ ต่ อ พื ช ใ บ ก ว้ า ง ทั ว ๆ ไ ป เ ช่น ผั ก พื ช ต ร ะ กู ล ถั ว เ ป น ต้ น ดั ง นั น ถ้ า ป ลู ก ถั ว ต า ม ข้ า ว โ พ ด ใ น ฤ ดู ถั ด ไ ป ไ ม่ ค ว ร ฉี ด ส า ร เ ค มี แ ป ล ง ข้ า ว โ พ ด ด้ ว ย แ อ ท ร า ซีน 3 อ ะ ล า ค ล อ ร์ ก็ นั บ ว่ า เ ป น ส า ร เ ค มี ที ดี แ ต่ จ ะ ป ร า บ ไ ด้ ดี เ ฉ พ า ะ วั ช พื ช ใ บ แ ค บ เ ท่ า นั น ป ร า บ วั ช พื ช ใ บ ก ว้ า ง ไ ม่ ค่ อ ย ไ ด้ ผ ล แ ล ะ ยั ง มี ข้ อ จํา กั ด ใ น ก า ร ใ ช้ม า ก ก ว่ า แ อ ท ร า ซีน ก ล่ า ว คื อ ถ้ า ฉี ด ส า ร เ ค มี นี ใ น ข ณ ะ ที ห ญ้ า มี ใ บ เ พี ย ง 1 ใ บ ส า ร เ ค มี ช นิ ด นี ก็ ไ ม่ ส า ม า ร ถ จ ะ ฆ่ า ห ญ้ า ไ ด้ น อ ก จ า ก นั น อ ะ ล า า ค ล อ ร์ยั ง เ ป น พิ ษ ต่ อ ข้ า ว ฟ า ง โ ด ย เ ฉ พ า ะ อ ย่ า ง ยิ ง ใ น อั ต ร า สู ง ดั ง นั น ถ้ า จ ะ ป ลู ก ข้ า ว ฟ า ง ต า ม ข้ า ว โ พ ด ไ ม่ ค ว ร ใ ช้อ ะ ล า ค ล อ ร์
โ ร ค ข อ ง ข้ า ว โ พ ด 1 โ ร ค ร า นา ค้ า ง ห รื อ โ ร ค ใ บ ล า ย (Corn Downy Mildew) โ ร ค ร า นา ค้ า ง ข อ ง ข้ า ว โ พ ด ห รือ ที ช า ว บ้ า น เ รีย ก กั น ว่ า โ ร ค ใ บ ล า ย เ ป น โ ร ค ที ทํา ค ว า ม เ สี ย ห า ย ท า ง เ ศ ร ษ ฐ กิ จ อ ย่ า ง ร้า ย แ ร ง ใ ห้ แ ก่ แ ห ล่ ง ที ป ลู ก ข้ า ว โ พ ด ใ น ห ล า ย ป ร ะ เ ท ศ เ ช่น อิ น เ ดี ย อิ น โ ด นี เ ซีย ฟ ลิ ป ป น ส์ ไ ต้ ห วั น เ วี ย ด น า ม แ ล ะ ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ก า ร สํา ร ว จ พ บ โ ร ค นี เ ป น ค รัง แ ร ก ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ที อํา เ ภ อ พ ยุ ห ะ คี รีแ ล ะ อํา เ ภ อ ท่ า ต ะ โ ก จั ง ห วั ด น ค ร ส ว ร ร ค์ เ มื อ ป 2 5 1 1 ต่ อ ม า พ บ ร ะ บ า ด อี ก ใ น ห ล า ย จั ง ห วั ด เ ช่น ล พ บุ รี ต า ก สุ โ ข ทั ย พิ ษ ณุโ ล ก เ พ ช ร บู ร ณ์ แ ล ะ น ค ร ร า ช สี ม า จ น ถึ ง ป จ จุ บั น น อ ก จ า ก จั ง ห วั ด ที ไ ด้ ก ล่ า ว ถึ ง โ ร ค นี ร ะ บ า ด ไ ป ทุ ก แ ห ล่ ง ที มี ก า ร ป ลู ก ข้ า ว โ พ ด โ ด ย เ ฉ พ า ะ ก า ญ จ น บุ รีแ ล ะ อุ ทั ย ธ า นี ที มี ก า ร ป ลู ก ข้ า ว โ พ ด ติ ด ต่ อ
กั น ต ล อ ด ป พ บ ว่ า ไ ม่ ส า ม า ร ถ ค ว บ คุ ม โ ร ค โ ด ย ใ ช้ส า ร เ ม ต า แ ล ค ซิล ที เ ค ย ใ ช้ไ ด้ ผ ล ใ น อ ดี ต ที ผ่ า น ม า ค ว า ม รุ น แ ร ง ข อ ง โ ร ค ทํา ใ ห้ ผ ล ผ ลิ ต ข้ า ว โ พ ด ล ด ล ง 3 0 - 8 0 เ ป อ ร์เ ซ็น ต์ ใ น แ ห ล่ ง ที โ ร ค ร ะ บ า ด รุ น แ ร ง แ ล ะ พั น ธุ์ ข้ า ว โ พ ด ที อ่ อ น แ อ จ ะ ทํา ค ว า ม เ สี ย ห า ย ถึ ง 1 0 0 เ ป อ ร์เ ซ็น ต์ ข้ า ว โ พ ด ห ว า น ข้ า ว โ พ ด พั น ธุ์พื น เ มื อ ง เ ช่น ข้ า ว โ พ ด เ ที ย น แ ล ะ ข้ า ว โ พ ด ข้ า ว เ ห นี ย ว เ ป น พั น ธุ์ ที อ่ อ น แ อ ต่ อ โ ร ค ม า ก ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร ข อ ง โ ร ค มี 3 ลั ก ษ ณ ะ ดั ง นี 1. Infection site ห รือ บ า ง ค รัง เ รีย ก ว่ า i n f e c t i o n p o i n t อ า ก า ร ที มี ลั ก ษ ณ ะ เ ป น จุ ด เ ล็ ก ๆ ข น า ด เ ส้ น ผ่ า น ศู น ย์ ก ล า ง 1 - 2 มิ ล ลิ เ ม ต ร จุ ด มี ลั ก ษ ณ ะ เ ป น สี เ ขี ย ว ฉา นา เ กิ ด จ า ก ก า ร เ ข้ า ทํา ล า ย ข อ ง g e r m t u b e ที ง อ ก อ อ ก จ า ก ส ป อ ร์ มั ก เ กิ ด แ ล ะ เ ห็ น ไ ด้ ชัด กั บ ข้ า ว โ พ ด ที ร ะ ย ะ ก ล้ า อ า ยุ ป ร ะ ม า ณ ไ ม่ เ กิ น 1 สั ป ด า ห์ 2. Local symptom อ า ก า ร เ ฉ พ า ะ แ ห่ ง เ ป น ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร ที เ กิ ด ต่ อ ม า จ า ก อ า ก า ร แ บ บ ที 1 พ บ เ ป น ท า ง ย า ว สี เ ห ลื อ ง ห รือ สี เ ขี ย ว อ่ อ น ส ลั บ กั บ เ ขี ย ว แ ก่ แ ผ ล จ ะ ข ย า ย จ า ก จุ ด i n f e c t i o n s i t e ล า ม ล ง ม า ท า ง โ ค น ใ บ ต่ อ ม า เ มื อ ข้ า ว โ พ ด อ า ยุ ม า ก เ ข้ า ร อ ย สี เ ขี ย ว อ่ อ น ห รือ สี เ ห ลื อ ง ก็ จ ะ เ ป ลี ย น เ ป น สี นา ต า ล ลั ก ษ ณ ะ ค ล้ า ย ใ บ ไ ห ม้ แ ล ะ แ ห้ ง ต า ย ใ น ที สุ ด
3. Systemic symptom อ า ก า ร ก ร ะ จ า ย ทั ว ต้ น ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร ที ต้ น ข้ า ว โ พ ด มี ใ บ สี เ ห ลื อ ง ซีด โ ด ย เ ฉ พ า ะ ใ น บ ริเ ว ณ ย อ ด ต้ น แ ค ร ะ แ ก ร น เ ตี ย ข้ อ ถี ไ ม่ มี ฝ ก ห รือ มี ฝ ก ข น า ด เ ล็ ก ก้ า น ฝ ก มี ค ว า ม ย า ว ม า ก ห รือ มี จํา น ว น ฝ ก ม า ก ก ว่ า ป ก ติ แ ต่ จ ะ ไ ม่ ส ม บู ร ณ์ เ ช่น มี เ ม ล็ ด จํา น ว น น้ อ ย ห รือ ไ ม่ มี เ ม ล็ ด เ ล ย บ า ง ค รัง ใ บ ย อ ด มี ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร ใ บ ล า ย เ ป น ท า ง สี เ ขี ย ว อ่ อ น ส ลั บ กั บ เ ขี ย ว แ ก่ ห ลั ง จ า ก ใ บ แ ร ก ที แ ส ด ง อ า ก า ร แ บ บ นี แ ล้ ว ใ บ ที เ จ ริญ ต่ อ ม า จ ะ แ ส ด ง อ า ก า ร แ บ บ s y s t e m i c ห ม ด ถ้ า ค ว า ม ชืน สู ง เ ชือ ทํา ใ ห้ เ กิ ด อ า ก า ร ย อ ด แ ต ก ฝ อ ย เ ป น พุ่ ม เ ก ส ร ตั ว ผู้ ก ล า ย เ ป น เ ก ส ร ตั ว เ มี ย ส ร้า ง เ ม ล็ ด แ ล ะ ต้ น อ่ อ น ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม ที เ ห ม า ะ ต่ อ ก า ร ร ะ บ า ด ข อ ง โ ร ค 1 . ค ว า ม ชื น ข อ ง บ ร ร ย า ก า ศ ค่ อ น ข้ า ง สู ง โ ด ย เ ฉ พ า ะ บ ริเ ว ณ ที มี นา ค้ า ง อ า ก า ศ เ ย็ น แ ล ะ ฝ น ต ก ชุ ก อ ย่ า ง ไ ร ก็ ต า ม แ ม้ ว่ า ฝ น จ ะ ต ก ชุ ก แ ต่ ดิ น ไ ม่ ส า ม า ร ถ เ ก็ บ นา ไ ว้ ไ ด้ ทํา ใ ห้ ค ว า ม ชืน ที สู ง เ กิ ด ใ น ร ะ ย ะ เ ว ล า สั น ๆ โ ร ค ก็ เ กิ ด น้ อ ย 2 . อุ ณ ห ภู มิ ข อ ง บ ร ร ย า ก า ศ เ ชือ โ ร ค นี จ ะ เ จ ริญ ไ ด้ ดี ใ น ที อุ ณ ห ภู มิ ค่ อ น ข้ า ง เ ย็ น คื อ ประมาณ 20-26 องศาเซลเซียส
เ ชื อ ส า เ ห ตุ 1 เ ชื อ ร า P e r o n o s c l e r o s p o r a s o r g h i ( W e s t o n & U p p a l ) C . G . S h a w เ ชือ ร า ช นิ ด นี มี ก้ า น ชู ส ป อ ร์ต ร ง แ ผ่ ข ย า ย อ อ ก ที ป ล า ย สี ใ ส มี ข น า ด 1 8 0 - 3 0 0 ไ ม ค ร อ น มั ก จ ะ แ ต ก แ ข น ง แ บ บ ส อ ง แ ฉ ก เ ส ม อ แ ท ง ท ะ ลุ อ อ ก ม า จ า ก ป า ก ใ บ ข้ า ว โ พ ด แ บ บ เ ดี ย ว ห รือ เ ป น ก ลุ่ ม จ า ก ใ ต้ ใ บ แ ล ะ ด้ า น บ น ข อ ง ใ บ ส ป อ ร์ใ ส รู ป ไ ข่ ห รือ รี ย า ว มี ข น า ด อ ยู่ ร ะ ห ว่ า ง 1 4 . 4 - 2 7 . 3 x 1 5 - 2 8 . 9 ไ ม ค ร อ น ติ ด อ ยู่ บ น ก้ า น ชู เ รีย ว แ ห ล ม ย า ว ป ร ะ ม า ณ 1 3 ไ ม ค ร อ น 2 ก า ร ง อ ก ข อ ง ส ป อ ร์ โ ด ย ส ร้า ง ท่ อ เ ล็ ก ย า ว เ มื อ มี ห ย ด นา แ ล้ ว แ ท ง ท ะ ลุ ผ่ า น ป า ก ใ บ เ ข้ า ทํา ล า ย พื ช เ มื อ ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม ไ ม่ เ ห ม า ะ ส ม เ ชือ ร า ส ร้า ง ส ป อ ร์ผ นั ง ห น า รู ป ร่า ง ย า ว รี ฝ ง ตั ว อ ยู่ ใ น เ นื อ ใ บ บ ริเ ว ณ ท่ อ นา ท่ อ อ า ห า ร มี ข น า ด 2 5 - 4 2 . 9 ไ ม ค ร อ น สี ใ ส ผ นั ง สี เ ห ลื อ ง เ พื อ ค ง ท น ต่ อ ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม แ ล ะ ติ ด ไ ป กั บ เ ม ล็ ด ใ บ ข้ า ว โ พ ด ที แ ส ด ง อ า ก า ร โ ร ค เ ชือ ร า จ ะ ส ร้า ง ส ป อ ร์เ มื อ มี ค ว า ม ชืน สู ง อุ ณ ห ภู มิ ร ะ ห ว่ า ง 1 7 - 2 9 o ซ ช่ว ง ที เ ห ม า ะ ส ม คื อ 2 4 - 2 6 o ซ ก า ร ง อ ก ข อ ง ส ป อ ร์ต้ อ ง ก า ร ค ว า ม ชืน สั ม พั ท ธ์สู ง อุ ณ ห ภู มิ 2 1 - 2 5 o ซ ซึง เ ป น ช่ว ง เ ว ล า ห ลั ง เ ที ย ง คื น แ ล้ ว ส ป อ ร์มี อ า ยุ เ พี ย ง 3 - 4 ชัว โ ม ง แ ล ะ เ มื อ ถู ก แ ส ง แ ด ด ย า ม เ ช้า ก็ ต า ย ไ ป ก า ร เ ข้ า ทํา ล า ย พื ช ทั ง ต้ น ส า ม า ร ถ พ บ ไ ด้ ที อุ ณ ห ภู มิ 1 1 - 3 2 o ซ ที มี ค ว า ม ชืน อ ย่ า ง น้ อ ย 4 ช ม .
ก า ร แ พ ร่ ร ะ บ า ด โ ร ค จ ะ เ ริม ร ะ บ า ด ต อ น ต้ น ฤ ดู ฝ น ป ร ะ ม า ณ เ ดื อ น พ ฤ ษ ภ า ค ม มิ ถุ น า ย น ก ร ก ฎ า ค ม แ ล ะ สิ ง ห า ค ม ไ ป จ น สิ น ฤ ดู ฝ น เ มื อ ฝ น ต ก ต้ อ ง ต า ม ฤ ดู ก า ล อุ ณ ห ภู มิ 2 0 - 2 6 o ซ แ ล ะ ค ว า ม ชืน สู ง เ ห ม า ะ ส ม ต่ อ ก า ร เ จ ริญ ข อ ง เ ชือ ร า ช นิ ด นี ม า ก โ ด ย ส า ม า ร ถ พ บ เ ชือ โ ร ค ส ร้า ง ส ป อ ร์ เ ป น ผ ง สี ข า ว ๆ บ น ผิ ว ใ บ ที ล า ย ข อ ง ข้ า ว โ พ ด ใ น เ ว ล า เ ช้า มื ด ข อ ง คื น ที มี ฝ น ต ก แ ล ะ อ า ก า ศ ค่ อ น ข้ า ง เ ย็ น เ มื อ ส ป อ ร์แ ก่ จ ะ แ พ ร่ร ะ บ า ด ไ ป โ ด ย ล ม เ ข้ า ทาํ ล า ย ต้ น อื น ๆ ต่ อ ไ ป น อ ก จ า ก นี เ ชือ ที ติ ด ไ ป กั บ เ ม ล็ ด พั น ธุ์ที ยั ง ไ ม่ แ ห้ ง ดี เ ชือ โ ร ค ที ต ก อ ยู่ ใ น ดิ น ห รือ ที เ กิ ด บ น พื ช อ า ศั ย อื น พ อ ส รุ ป ไ ด้ ว่ า ก า ร แ พ ร่ร ะ บ า ด ข อ ง เ ชือ โ ร ค ม า จ า ก แ ห ล่ ง ต่ า ง ๆ ดั ง นี 1 . ใ บ ข้ า ว โ พ ด ที เ ป น โ ร ค 2 . ติ ด ม า กั บ เ ม ล็ ด ข้ า ว โ พ ด จ า ก ต้ น ที เ ป น โ ร ค 3 . พื ช อ า ศั ย บ า ง ช นิ ด เ ช่น ข้ า ว ฟ า ง ห ญ้ า พ ง ห รือ แ ข ม ห รือ อ้ อ ย เ ล า ห รือ ห ญ้ า ค า ห ล ว ง ( S a c c h a r u m spontaneaum) 4 . เ ชือ ร า อ า จ จ ะ ต ก ค้ า ง ใ น ดิ น ใ น รู ป ข อ ง ส ป อ ร์ที มี ผ นั ง ห น า ก า ร ป อ ง กั น กาํ จั ด 1 . ห ลี ก เ ลี ย ง ก า ร ป ลู ก ก่ อ น ฝ น ต ก ชุ ก ห รื อ ป ลู ก ก่ อ น ฤ ดู ฝ น ซึง โ ด ย ป ก ติ พ บ ว่ า โ ร ค นี มั ก ร ะ บ า ด ใ น ช่ว ง ฤ ดู ฝ น กั บ ข้ า ว โ พ ด ที มี อ า ยุ ป ร ะ ม า ณ 1 - 3 สั ป ด า ห์ จ ะ
อ่ อ น แ อ ต่ อ ก า ร เ ข้ า ทํา ล า ย ข อ ง เ ชือ โ ร ค ม า ก แ ต่ ถ้ า ต้ น ข้ า ว โ พ ด มี อ า ยุ ม า ก ก ว่ า 1 เ ดื อ น พ บ ว่ า มี อั ต ร า ก า ร เ กิ ด โ ร ค น้ อ ย 2 . ก า ร กํา จั ด พื ช อ า ศั ย เ ป น อี ก วิ ธีห นึ ง ที ล ด ก า ร อ ยู่ ข้ า ม ฤ ดู ข อ ง เ ชือ ส า เ ห ตุ ไ ด้ พ บ ว่ า ห ญ้ า เ จ้ า ชู้ ข้ า ว ฟ า ง ห ญ้ า พ ง แ ล ะ อ้ อ ย แ ส ด ง อ า ก า ร โ ร ค ร า นา ค้ า ง ส ป อ ร์ที ส ร้า ง บ น พื ช ทั ง สี ส า ม า ร ถ ทํา ใ ห้ เ กิ ด โ ร ค ดั ง ก ล่ า ว แ ก่ ข้ า ว โ พ ด ไ ด้ ห รือ ข้ า ว โ พ ด ที ห ล ง เ ห ลื อ จ า ก ก า ร เ ก็ บ เ กี ย ว ห รือ ต้ น อ่ อ น ที ง อ ก ใ ห ม่ จ า ก เ ม ล็ ด ที ร่ว ง ห ล่ น ใ น แ ป ล ง เ ชือ ส า เ ห ตุ ข อ ง โ ร ค ก็ ส า ม า ร ถ อ ยู่ ข้ า ม ฤ ดู ไ ด้ เ ช่น กั น 3 . ห ลี ก เ ลี ย ง ก า ร ใ ช้ เ ม ล็ ด พั น ธุ์ จ า ก แ ห ล่ ง ที มี โ ร ค ร ะ บ า ด ม า ทํา พั น ธุ์ 4 . ใ ช้ เ ม ล็ ด พั น ธุ์ ที ต า ก แ ห้ ง ส นิ ท ( ค ว า ม ชืน ป ร ะ ม า ณ 1 2 เ ป อ ร์เ ซ็น ต์ ) ม า ทํา พั น ธุ์ เ พื อ ป อ ง กั น เ ชือ ที ติ ด ม า กั บ เ ม ล็ ด เ ม ล็ ด ข้ า ว โ พ ด ที ไ ด้ จ า ก ต้ น ที เ ป น โ ร ค เ มื อ ยั ง มี ค ว า ม ชืน ใ น เ ม ล็ ด สู ง ( 1 5 - 2 0 เ ป อ ร์เ ซ็น ต์ ) จ ะ ส า ม า ร ถ ถ่ า ย ท อ ด เ ชือ โ ร ค ไ ด้ 5 . ใ ช้ พั น ธุ์ ต้ า น ท า น ป จ จุ บั น มี ข้ า ว โ พ ด ทั ง ส า ย พั น ธุ์ลู ก ผ ส ม แ ล ะ ส า ย พั น ธุ์ แ ท้ เ ป น จํา น ว น ม า ก มี ค ว า ม ต้ า น ท า น เ ชือ ส า เ ห ตุ โ ร ค ร า นา ค้ า ง ไ ด้ ดี แ ล ะ ใ ห้ ผ ล ผ ลิ ต สู ง เ ช่น พั น ธุ์ น ค ร ส ว ร ร ค์ 1 น ค ร ส ว ร ร ค์ 7 2 สุ ว ร ร ณ 1 สุ ว ร ร ณ 5 สุ ว ร ร ณ 3 6 0 1
6 . ก า ร ใ ช้ ส า ร เ ค มี เ ม ต า แ ล ก ซิ ล ( A p r o n 3 5 S D ) ใ น อั ต ร า 7 ก รัม ต่ อ นา ห นั ก เ ม ล็ ด 1 กิ โ ล ก รัม ค ลุ ก เ ม ล็ ด ก่ อ น ป ลู ก ส า ม า ร ถ ป อ ง กั น กํา จั ด โ ร ค นี ไ ด้ แ ต่ ใ น ท้ อ ง ที จั ง ห วั ด ก า ญ จ น บุ รี แ ล ะ อุ ทั ย ธ า นี ไ ม่ ส า ม า ร ถ ใ ช้ส า ร นี ป อ ง กั น กํา จั ด โ ร ค ไ ด้ 2 โ ร ค ใ บ ไ ห ม้ แ ผ ล เ ล็ ก ( S o u t h e r n o r M a y d i s LeafBlight) ก า ร ร ะ บ า ด ข อ ง โ ร ค นี ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย มี เ ส ม อ ทุ ก ป แ ล ะ ร ะ บ า ด เ พิ ม ม า ก ขึ น ใ น ห ล า ย พื น ที จ น ถึ ง ป จ จุ บั น โ ด ย มี ค ว า ม รุ น แ ร ง กั บ ข้ า ว โ พ ด ส า ย พั น ธุ์แ ท้ ( I n b r e d l i n e ) บ า ง ส า ย พั น ธุ์ ข้ า ว โ พ ด ห ว า น ข้ า ว โ พ ด เ ที ย น ข้ า ว โ พ ด ข้ า ว เ ห นี ย ว ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร ร ะ ย ะ แ ร ก จ ะ เ กิ ด จุ ด เ ล็ ก ๆ สี เ ขี ย ว อ่ อ น ฉา นา ต่ อ ม า จุ ด จ ะ ข ย า ย อ อ ก ต า ม ค ว า ม ย า ว ข อ ง ใ บ โ ด ย จํา กั ด ด้ า น ก ว้ า ง ข อ ง แ ผ ล ข น า น ไ ป ต า ม เ ส้ น ใ บ ต ร ง ก ล า ง แ ผ ล จ ะ มี สี เ ท า ข อ บ แ ผ ล มี สี เ ท า นา ต า ล ข น า ด ข อ ง แ ผ ล ไ ม่
แ น่ น อ น แ ผ ล ที ข ย า ย ใ ห ญ่ เ ต็ ม ที มี ข น า ด ก ว้ า ง 6 - 1 2 มิ ล ลิ เ ม ต ร แ ล ะ ย า ว 6 - 2 7 มิ ล ลิ เ ม ต ร ใ น ก ร ณี ที ใ บ ข้ า ว โ พ ด เ ป น โ ร ค รุ น แ ร ง แ ผ ล จ ะ ข ย า ย ตั ว ร ว ม กั น เ ป น แ ผ ล ใ ห ญ่ แ ล ะ ทํา ใ ห้ ใ บ แ ห้ ง ต า ย ใ น ที สุ ด อ า ก า ร ข อ ง โ ร ค เ มื อ เ กิ ด ใ น ต้ น ร ะ ย ะ ก ล้ า จ ะ เ กิ ด ขึ น พ ร้อ ม ๆ กั น ทุ ก ใ บ อ า จ จ ะ เ หี ย ว แ ล ะ แ ห้ ง ต า ย ภ า ย ใ น 3 - 4 สั ป ด า ห์ ห ลั ง ป ลู ก แ ต่ ถ้ า เ กิ ด กั บ ต้ น แ ก่ อ า ก า ร จ ะ เ กิ ด บ น ใ บ ล่ า ง ๆ ก่ อ น น อ ก จ า ก จ ะ เ กิ ด บ น ใ บ แ ล้ ว ยั ง เ กิ ด กั บ ต้ น ก า บ ใ บ ฝ ก แ ล ะ เ ม ล็ ด อี ก ด้ ว ย เ ชื อ ส า เ ห ตุ 1 เ กิ ด จ า ก เ ชื อ ร า B i p o l a r i s m a y d i s ( N i s i k . ) Shoemaker. มี ชือ เ ดิ ม ว่ า H e l m i n t h o s p o r i u m m a y d i s N i s i k . เ ข้ า ทํา ล า ย ข้ า ว โ พ ด ใ น เ ข ต อ บ อุ่ น แ ล ะ ร้อ น ชืน ลั ก ษ ณ ะ ท า ง สั ณ ฐ า น วิ ท ย า เ ชือ มี ส ป อ ร์ย า ว โ ค้ ง ป ล า ย เ รีย ว ม น ไ ม่ มี h i l u m สี เ ขี ย ว ม ะ ก อ ก มี ข น า ด ร ะ ห ว่ า ง 1 0 - 1 7 x 3 0 - 1 1 5 ไ ม ค ร อ น มี ผ นั ง กั น 3 - 1 3 เ ซ ล ล์ ก า ร ง อ ก g e r m t u b e อ อ ก ท า ง ป ล า ย ทั ง ส อ ง ด้ า น เ มื อ นํ า ใ บ ข้ า ว โ พ ด เ ป น โ ร ค ม า บ่ ม ที ค ว า ม ชืน ใ น อุ ณ ห ภู มิ ห้ อ ง จ ะ ส ร้า ง ส ป อ ร์ใ น เ ว ล า 2 4 - 4 8 ช ม . ก้ า น ชู ส ป อ ร์ย า ว ประมาณ 120-170 ไมครอนเจริญออกมาจากปากใบ
2 ใ น ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม ที เ ห ม า ะ ส ม ต่ อ ก า ร เ จ ริ ญ ข อ ง เ ชื อ จ ะ สื บ พั น ธุ์ แ บ บ อ า ศั ย เ พ ศ ( p e r f e c t s t a g e ) เ รีย ก ว่ า P s e u d o t h e c i a มี ชือ เ รีย ก ว่ า C o c h l i o b o l u s h e t e r o s t r o p h u s ( D r e c h s . ) D r e c h s . รู ป ร่า ง ก ล ม สี ดํา มี ส่ ว น ป า ก ค่ อ น ข้ า ง แ ห ล ม ยื น อ อ ก ม า ข น า ด 0 . 4 - 0 . 6 ม ม . ภ า ย ใ น มี ถุ ง บ ร ร จุ a s c u s รู ป ท ร ง ก ร ะ บ อ ก ซึง มี a s c o s p o r e จํา น ว น 4 - 8 ส ป อ ร์ลั ก ษ ณ ะ ใ ส ไ ม่ มี สี มี 5 - 9 เ ซ ล ล์ รู ป ร่า ง ค ล้ า ย เ ส้ น ด้ า ย ข น า ด 6 - 7 x 1 3 0 - 3 4 0 ไ ม ค ร อ น พั น กั น เ ป น เ ก ลี ย ว อ ยู่ ภ า ย ใ น ถุ ง บ ร ร จุ ส ป อ ร์ ก า ร สื บ พั น ธุ์แ บ บ นี ทํา ใ ห้ เ กิ ด ก า ร ผั น แ ป ร ท า ง พั น ธุ ก ร ร ม ข อ ง เ ชือ จึ ง พ บ เ ส ม อ ว่ า มี โ ร ค ส า ย พั น ธุ์ใ ห ม่ เ กิ ด ขึ น รุ น แ ร ง ก ว่ า เ ดิ ม เ ข้ า ทํา ล า ย ข้ า ว โ พ ด ก า ร แ พ ร่ ร ะ บ า ด เ ชือ โ ร ค ส า ม า ร ถ ร ะ บ า ด จ า ก ต้ น ห นึ ง ไ ป สู่ อี ก ต้ น ห นึ ง ห รือ จ า ก ที ห นึ ง ไ ป สู่ อี ก ที ห นึ ง โ ด ย ติ ด ไ ป กั บ เ ม ล็ ด ที เ ป น โ ร ค แ ล ะ โ ด ย ท า ง ล ม ห รือ ฝ น นํ า ส ป อ ร์ป ลิ ว ไ ป เ มื อ เ ข้ า ทํา ล า ย พื ช เ ป น แ ผ ล บ น ใ บ ส า ม า ร ถ ส ร้า ง ส ป อ ร์อี ก ม า ก ม า ย แ พ ร่ก ร ะ จ า ย ใ น แ ห ล่ ง ป ลู ก ว ง จ ร ข อ ง โ ร ค เ ริม จ า ก เ ข้ า ทํา ล า ย จ น ส ร้า ง ส ป อ ร์ใ ห ม่ ภ า ย ใ น เ ว ล า 6 0 - 7 2 ชัว โ ม ง ภ า ย ใ ต้ ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม ที เ ห ม า ะ ส ม ที ค ว า ม ชืน สู ง อุ ณ ห ภู มิ อ ยู่ ร ะ ห ว่ า ง 2 0 - 3 2 0 ซ เ ชือ ร า ส า ม า ร ถ เ ข้ า ทํา ล า ย ข้ า ว โ พ ด ไ ด้ ห ล า ย ค รัง ใ น แ ต่ ล ะ ฤ ดู จ า ก ส ป อ ร์ใ ห ม่ ที เ กิ ด ขึ น แ พ ร่ก ร ะ จ า ย ไ ป กั บ ล ม แ ล ะ ฝ น แ ล้ ว เ ข้ า ทํา ล า ย ข้ า ว โ พ ด อี ก ห ล า ย ร อ บ เ ชือ ร า ส า ม า ร ถ มี
ชีวิ ต ไ ด้ ใ น ใ บ ข้ า ว โ พ ด น า น ถึ ง 8 เ ดื อ น แ ล ะ มี ชีวิ ต ใ น เ ม ล็ ด ข้ า ว โ พ ด ไ ด้ น า น ก ว่ า 1 ป น อ ก จ า ก นี ยั ง พ บ ว่ า ห ญ้ า เ ดื อ ย เ ป น พื ช อ า ศั ย ข อ ง เ ชือ ร า ช นิ ด นี ศิ วิ ไ ล ( 2 5 4 4 ) ศึ ก ษ า พ บ ว่ า โ ร ค นี ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย มี m a t i n g t y p e 2 แ บ บ คื อ M 1 - 1 แ ล ะ M 1 - 2 ก ร ะ จ า ย อ ยู่ ใ น อั ต ร า ส่ ว น ที ใ ก ล้ เ คี ย ง กั น อ า จ พ บ ใ น แ ห ล่ ง ป ลู ก เ ดี ย ว กั น เ ชือ ร า ที แ ย ก จ า ก ใ บ ข้ า ว โ พ ด ที เ ป น โ ร ค ส า ม า ร ถ เ กิ ด ก า ร สื บ พั น ธุ์แ บ บ อ า ศั ย เ พ ศ ไ ด้ บ น อ า ห า ร เ ลี ย ง เ ชือ ก า ร ป อ ง กั น กํา จั ด 1 . ใ ช้ เ ม ล็ ด พั น ธุ์ จ า ก ต้ น ที ส ม บู ร ณ์ ป ร า ศ จ า ก โ ร ค 2 . ห มั น ต ร ว จ ไ ร่ อ ยู่ เ ส ม อ ตั ง แ ต่ ร ะ ย ะ ก ล้ า เ มื อ พ บ โ ร ค เ ริม ร ะ บ า ด ใ ห้ ถ อ น แ ล้ ว เ ผ า ทํา ล า ย จ า ก นั น ใ ช้ส า ร เ ค มี ไ ต ร โ ฟ รีน 2 0 ( ซ า พ ร อ ล ) อั ต ร า 6 0 ซ ซ . ต่ อ นา 2 0 ลิ ต ร ฉี ด พ่ น ส า ม า ร ถ ป อ ง กั น กํา จั ด โ ร ค ไ ด้ 3 . ทํา ล า ย พื ช อ า ศั ย ข อ ง โ ร ค เ ช่น ห ญ้ า เ ดื อ ย ( R o t t b o e l l i a e x a l t a t a ) 4 . ทํา ล า ย เ ศ ษ ซ า ก ข อ ง ข้ า ว โ พ ด ห ลั ง เ ก็ บ เ กี ย ว เ พ ร า ะ จ า ก ก า ร ศึ ก ษ า พ บ ว่ า เ ชือ ร า ส า ม า ร ถ อ ยู่ ข้ า ม ฤ ดู บ น เ ศ ษ ซ า ก ข อ ง ข้ า ว โ พ ด ไ ด้ 5 . ป ลู ก พั น ธุ์ ต้ า น ท า น ต่ อ โ ร ค เ ช่น น ค ร ส ว ร ร ค์ 1 น ค ร ส ว ร ร ค์ 7 2 สุ ว ร ร ณ 1 สุ ว ร ร ณ 2
3 โ ร ค ใ บ ไ ห ม้ แ ผ ล ใ ห ญ่ (Northern corn leaf blight) ใ น ป พ . ศ . 2 5 0 7 ก ร ม ก สิ ก ร ร ม แ ล ะ ม ห า วิ ท ย า ลั ย เ ก ษ ต ร ศ า ส ต ร์ไ ด้ ร า ย ง า น ว่ า พ บ ก า ร ร ะ บ า ด ข อ ง โ ร ค นี ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ทุ ก ป แ ล ะ ป พ . ศ . 2 5 1 7 ส า ข า โ ร ค พื ช ไ ร่ ก อ ง วิ จั ย โ ร ค พื ช สํา ร ว จ พ บ ก า ร ร ะ บ า ด ข อ ง โ ร ค รุ น แ ร ง ใ น เ ข ต ท้ อ ง ที อํา เ ภ อ สี คิ ว จั ง ห วั ด น ค ร ร า ช สี ม า ป จ จุ บั น มี ก า ร ร ะ บ า ด ข อ ง โ ร ค พ บ ใ น ข้ า ว โ พ ด ส า ย พั น ธุ์แ ท้ บ า ง พั น ธุ์ แ ล ะ ลู ก ผ ส ม ที อ่ อ น แ อ ต่ อ โ ร ค นี ก า ร ป ลู ก ข้ า ว โ พ ด แ ซ ม ใ น ไ ม้ ยื น ต้ น เ ป น ส า เ ห ตุ สํา คั ญ ที ทํา ใ ห้ โ ร ค ท า ง ใ บ ระบาดมาก ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร จ ะ เ กิ ด ไ ด้ ทุ ก ส่ ว น ข อ ง ลํา ต้ น ข้ า ว โ พ ด โ ด ย เ ฉ พ า ะ บ น ใ บ น อ ก จ า ก นั น จ ะ พ บ ที ก า บ ใ บ ลํา ต้ น แ ล ะ ฝ ก โ ด ย เ กิ ด เ ป น แ ผ ล มี ข น า ด ใ ห ญ่ สี เ ท า ห รือ สี นา ต า ล แ ผ ล มี ลั ก ษ ณ ะ ย า ว ต า ม ใ บ หั ว ท้ า ย เ รีย ว ค ล้ า ย รู ป ก ร ะ ส ว ย แ ผ ล มี ข น า ด
ร ะ ห ว่ า ง 2 . 5 - 2 0 เ ซ น ติ เ ม ต ร แ ผ ล ที เ กิ ด บ น ใ บ อ า จ เ กิ ด เ ดี ย ว ๆ ห รือ ห ล า ย แ ผ ล ซ้อ น ร่ว ม กั น ข ย า ย เ ป น ข น า ด ใ ห ญ่ ถ้ า แ ผ ล ข ย า ย ร ว ม กั น ม า ก ๆ จ ะ ทํา ใ ห้ ใ บ แ ห้ ง ต า ย ไ ด้ ใ น ส ภ า พ ไ ร่พ บ ที ส่ ว น ล่ า ง ข อ ง ข้ า ว โ พ ด ก่ อ น แ ล้ ว อ า ก า ร ข อ ง โ ร ค จ ะ พั ฒ น า ไ ป ส่ ว น บ น ข อ ง ต้ น ข้ า ว โ พ ด เ มื อ มี ค ว า ม ชืน สู ง เ ชือ ร า ส ร้า ง ส ป อ ร์สี ดํา บ น แ ผ ล แ ล ะ ข ย า ย อ อ ก เ ห็ น เ ป น ว ง ชัน โ ร ค นี พ บ ไ ด้ ต ล อ ด ฤ ดู เ พ า ะ ป ลู ก พั น ธุ์อ่ อ น แ อ อ า ก า ร รุ น แ ร ง ทํา ใ ห้ ผ ล ผ ลิ ต ล ด ล ง ไ ด้ ถ้ า เ ข้ า ทํา ล า ย พื ช ก่ อ น อ อ ก ด อ ก ทํา ใ ห้ ผ ล ผ ลิ ต สู ญ เ สี ย ม า ก แ ต่ ถ้ า เ ข้ า ทํา ล า ย 6 - 8 สั ป ด า ห์ ห ลั ง จ า ก ข้ า ว โ พ ด อ อ ก ด อ ก แ ล้ ว ไ ม่ มี ผ ล ก ร ะ ท บ ต่ อ ผ ล ผ ลิ ต ก า ร ศึ ก ษ า ค ว า ม เ สี ย ห า ย จ า ก โ ร ค นี ใ น ข้ า ว โ พ ด พั น ธุ์ลู ก ผ ส ม ค ว ร ทํา ก า ร ป ร ะ เ มิ น ภ า ย ใ น 3 - 6 สั ป ด า ห์ ห ลั ง ก า ร ออกดอก เ ชื อ ส า เ ห ตุ 1 เ กิ ด จ า ก เ ชื อ ร า B i p o l a r i s t u r c i c a ( P a s s . ) Shoemaker. มี ชือ เ ดิ ม H e l m i n t h o s p o r i u m t u r c i c u m P a s s . เ มื อ ค ว า ม ชืน สู ง แ ล ะ อ า ก า ศ เ ย็ น ป ร ะ ม า ณ 1 8 - 2 7 o ซ โ ร ค ร ะ บ า ด ไ ด้ ดี ส ป อ ร์มี สี เ ขี ย ว อ ม เ ท า ย า ว เ รีย ว หั ว ท้ า ย แ ห ล ม ส่ ว น ก ล า ง ก ว้ า ง โ ค้ ง เ ล็ ก น้ อ ย มี ผ นั ง กั น 3 - 8 เ ซ ล ล์ มี ข น า ด ร ะ ห ว่ า ง 2 0 x 1 0 5 ไ ม ค ร อ น
มี ฐ า น ส ป อ ร์สี เ ข้ ม ชัด เ จ น ก า ร ง อ ก อ อ ก ท า ง ป ล า ย ข อ ง ส ป อ ร์ ก้ า น ชู ส ป อ ร์สี เ ขี ย ว ม ะ ก อ ก มี ผ นั ง กั น 2 - 4 เ ซ ล ล์ มี ข น า ด ร ะ ห ว่ า ง 7 - 9 x 1 5 0 - 2 5 0 ไ ม ค ร อ น เ มื อ นํ า ตั ว อ ย่ า ง โ ร ค ม า บ่ ม ที ค ว า ม ชืน จ ะ ส ร้า ง ส ป อ ร์ไ ด้ ดี 2 ก า ร อ ยู่ ข้ า ม ฤ ดู ใ น เ ศ ษ ซ า ก พื ช เ ป น รู ป ข อ ง ส ป อ ร์ ผ นั ง หนา (chlamydospore) ส ป อ ร์ส า ม า ร ถ ป ลิ ว ไ ป ต า ม ล ม ไ ด้ ใ น ร ะ ย ะ ไ ก ล เ มื อ เ ข้ า ทํา ล า ย ข้ า ว โ พ ด จ ะ ส ร้า ง ส ป อ ร์อี ก ม า ก ม า ย ร ะ บ า ด ยั ง ต้ น อื น ๆ ต่ อ ไ ป ก า ร แ พ ร่ ร ะ บ า ด เ ชือ ร า จ ะ ส ร้า ง ส ป อ ร์บ น แ ผ ล เ ก่ า ๆ แ ล ะ ส ป อ ร์ก็ จ ะ แ พ ร่ ไ ป โ ด ย ล ม ฝ น เ มื อ มี ค ว า ม ชืน ส ป อ ร์จ ะ ง อ ก เ ข้ า ทํา ล า ย ใ บ ข้ า ว โ พ ด แ ล ะ แ ส ด ง อ า ก า ร ข อ ง โ ร ค ใ น ส่ ว น อื น ๆ ต่ อ ไ ป ส ป อ ร์ข อ ง เ ชือ จ ะ ส ร้า ง ขึ น จํา น ว น ม า ก ภ า ย ใ ต้ ส ภ า พ ค ว า ม ชืน สู ง อุ ณ ห ภู มิ ค่ อ น ข้ า ง เ ย็ น ร ะ ห ว่ า ง 1 8 - 2 7 o ซ ถ้ า โ ร ค เ ข้ า ทํา ล า ย ก่ อ น อ อ ก ไ ห ม ทํา ใ ห้ ผ ล ผ ลิ ต ล ด ไ ด้ ถึ ง 5 0 % แ ต่ ถ้ า เ ข้ า ทํา ล า ย ห ลั ง อ อ ก ไ ห ม แ ล้ ว 6 สั ป ด า ห์ มี ผ ล ก ร ะ ท บ ต่ อ ผ ล ผ ลิ ต น้ อ ย เ ชือ ร า ส า ม า ร ถ อ ยู่ ข้ า ม ฤ ดู ไ ด้ ใ น เ ศ ษ ซ า ก พื ช ก า ร ป อ ง กั น กํา จั ด 1 . ก า ร ป ลู ก พื ช ห มุ น เ วี ย น เ ผ า ทาํ ล า ย เ ศ ษ ซ า ก พื ช เ ป น โ ร ค
2 . ก า ร เ ข ต ก ร ร ม ที เ ห ม า ะ ส ม ไ ม่ ป ลู ก พื ช ห น า แ น่ น แ ล ะ ใ ส่ ปุ ย ไ น โ ต ร เ จ น ป ริม า ณ สู ง ห ลี ก เ ลี ย ง ก า ร ป ลู ก ข้ า ว โ พ ด แ ซ ม ไ ม้ ยื น ต้ น เ ช่น ม ะ ม่ ว ง ย า ง พ า ร า ม ะ ล ะ ก อ เ พ ร า ะ มี ร่ม เ ง า ทํา ใ ห้ โ ร ค ร ะ บ า ด ไ ด้ 3 . ใ ช้ พั น ธุ์ ต้ า น ท า น ต่ อ โ ร ค เ ช่น น ค ร ส ว ร ร ค์ 1 น ค ร ส ว ร ร ค์ 7 2 4 . ใ ช้ ส า ร กํา จั ด เ ชื อ ร า เ ช่น เ ดี ย ว กั บ โ ร ค ใ บ ไ ห ม้ แ ผ ล เ ล็ ก 4 โ ร ค ร า ส นิ ม ( S o u t h e r n R u s t )
ร า ส นิ ม ( R u s t ) ข อ ง ข้ า ว โ พ ด ใ น โ ล ก มี 3 ช นิ ด คื อ common rust (Puccinia sorghi) southern rust (Puccinia polysora) และ tropical rust ( P h y s o p e l l a z e a e ) สํา ห รับ ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย มี ร า ย ง า น พ บ 2 ช นิ ด คื อ P u c c i n i a s o r g h i แ ล ะ P u c c i n i a p o l y s o r a แ ต่ ที พ บ ม า ก ที สุ ด คื อ ( P u c c i n i a p o l y s o r a ) โ ร ค ร า ส นิ ม จ ะ ร ะ บ า ด ป ล า ย ฤ ดู ฝ น ต้ น ฤ ดู ห น า ว ใ น ข ณ ะ ที มี ค ว า ม ชืน ใ น อ า ก า ศ สู ง 9 5 - 1 0 0 % แ ล ะ มี อุ ณ ห ภู มิ ค่ อ น ข้ า ง เ ย็ น ป ร ะ ม า ณ 2 4 - 2 8 อ ง ศ า เ ซ ล เ ซีย ส ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม เ ช่น นี มี ค ว า ม เ ห ม า ะ ส ม ต่ อ ก า ร เ กิ ด โ ร ค ร า ส นิ ม ม า ก ถ้ า เ ป น พั น ธุ์ที อ่ อ น แ อ จ ะ เ ป น โ ร ค รุ น แ ร ง ส ภ า พ ก า ร ร ะ บ า ด รุ น แ ร ง พ บ เ ส ม อ ที อํา เ ภ อ ป า ก ช่อ ง จั ง ห วั ด น ค ร ร า ช สี ม า เ ล ย เ ชีย ง ใ ห ม่ ต า ก เ ชือ โ ร ค ร า ส นิ ม จ ะ ส ร้า ง ส ป อ ร์ 2 ช นิ ด ช นิ ด แ ร ก เ รีย ก u r e d i o s p o r e ห รือ u r e d o s p o r e เ พื อ สื บ ต่ อ ก า ร เ ป น โ ร ค ช นิ ด ที ส อ ง เ รีย ก t e l i o s p o r e ห รือ t e l u e t o s p o r e เ พื อ ท น ต่ อ ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม ที ไ ม่ เ อื อ อํา น ว ย จ ะ ไ ด้ ยั ง ค ง มี ชีวิ ต อ ยู่ ร อ ด ข้ า ม ฤ ดู ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร อ า ก า ร ข อ ง โ ร ค จ ะ เ กิ ด ไ ด้ แ ท บ ทุ ก ส่ ว น ข อ ง ต้ น ข้ า ว โ พ ด คื อ ใ บ ลํา ต้ น ก า บ ใ บ ฝ ก ช่อ ด อ ก ตั ว ผู้ โ ด ย แ ส ด ง อ า ก า ร เ ป น จุ ด นูน เ ล็ ก ๆ สี นา ต า ล แ ด ง ข น า ด ข อ ง แ ผ ล ป ร ะ ม า ณ 0 . 2 - 2 . 0 ม . ม . แ ผ ล จ ะ เ กิ ด ด้ า น บ น ใ บ ม า ก ก ว่ า
ด้ า น ล่ า ง ข อ ง ใ บ เ มื อ เ ป น โ ร ค ใ น ร ะ ย ะ แ ร ก ๆ จ ะ พ บ เ ป น จุ ด นูน เ ล็ ก ๆ ต่ อ ม า แ ผ ล จ ะ แ ต ก อ อ ก ม อ ง เ ห็ น เ ป น ผ ง สี ส นิ ม เ ห ล็ ก ใ น ก ร ณี ที เ ป น โ ร ค รุ น แ ร ง จ ะ ทํา ใ ห้ ใ บ แ ห้ ง ต า ย ใ น ที สุ ด เ ชื อ ส า เ ห ตุ เ กิ ด จ า ก เ ชือ ร า P u c c i n i a p o l y s o r a U n d e r w . ส ป อ ร์ที พ บ ม า ก ใ น ต้ น ข้ า ว โ พ ด เ ป น โ ร ค แ ล ะ แ พ ร่ ร ะ บ า ด ไ ด้ ดี คื อ u r e d o s p o r e มี สี เ ห ลื อ ง ท อ ง รู ป ร่า ง ก ล ม รี มี ข น า ด ร ะ ห ว่ า ง 2 0 - 2 9 x 2 9 - 4 0 ไ ม ค ร อ น ผ นั ง สี เ ห ลื อ ง ห รือ สี ท อ ง บ า ง แ ล ะ เ ป น ห น า ม แ ห ล ม ห น า 1 - 1 . 5 ไ ม ค ร อ น มี รู ป ร่า ง ที กึ ง ก ล า ง 4 - 5 รู เ มื อ ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม ไ ม่ เ ห ม า ะ ส ม จ ะ ส ร้า ง T e l i o s p o r e ใ น ก า ร อ ยู่ ข้ า ม ฤ ดู รู ป ร่า ง ก ล ม ห รือ ท ร ง ก ร ะ บ อ ก หั ว ท้ า ย ม น ข น า ด 1 8 - 2 7 x 2 9 - 4 1 ไ ม ค ร อ น ผ นั ง เ รีย บ สี นา ต า ล เ ข้ ม มี 2 เ ซ ล เ กิ ด อ ยู่ บ น ก้ า น ชู ส ป อ ร์สี เ ห ลื อ ง ห รือ สี นา ต า ล ที ย า ว ป ร ะ ม า ณ ไ ม่ เ กิ น ห นึ ง ใ น สี ข อ ง ค ว า ม ย า ว ส ป อ ร์ มี ข น า ด ร ะ ห ว่ า ง 1 0 - 3 0 ไ ม ค ร อ น ส ป อ ร์ช นิ ด นี ส ร้า ง อ ยู่ ใ น แ ผ ล ข น า ด 0 . 2 - 0 . 5 ม ม . ก ล ม ห รือ ก ล ม รี สี นา ต า ล เ ข้ ม ห รือ ดํา อ ยู่ ใ ต้ ผิ ว ใ บ บ า ง ค รัง จ ะ ส ร้า ง ร อ บ ๆ ส ป อ ร์แ บ บ แ ร ก คื อ u r e d o s p o r e
ก า ร แ พ ร่ ร ะ บ า ด เ ชือ ร า P . p o l y s o r a เ ป น เ ชือ ร า โ ร ค พื ช ที ต้ อ ง อ า ศั ย พื ช ที มี ชีวิ ต ห รือ ส่ ว น ข อ ง พื ช ที ยั ง มี ชีวิ ต อ ยู่ เ ชือ โ ร ค จ ะ ไ ม่ ส า ม า ร ถ เ จ ริญ เ ติ บ โ ต บ น เ ศ ษ ซ า ก พื ช ที ต า ย แ ล้ ว ไ ด้ ดั ง นั น ก า ร แ พ ร่ร ะ บ า ด ข อ ง เ ชือ โ ร ค จ ะ แ พ ร่อ อ ก ไ ป จ า ก แ ผ ล ที ใ บ แ ผ ล ที ก า บ ใ บ แ ล ะ เ ป ลื อ ก หุ้ ม ฝ ก เ มื อ เ ชือ ป ลิ ว ไ ป ต ก มี ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม เ ห ม า ะ ส ม กั บ เ ชือ โ ร ค จ ะ ทํา ใ ห้ ข้ า ว โ พ ด เ ป น โ ร ค ไ ด้ แ ต่ ถ้ า ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม นั น เ ห ม า ะ ส ม แ ต่ ไ ม่ มี ต้ น ข้ า ว โ พ ด ใ น แ ป ล ง ห รือ ใ น ไ ร่ เ ชือ โ ร ค เ ข้ า ทํา ล า ย อ า ศั ย พื ช อื น ซึง เ ป น พื ช อ า ศั ย ข อ ง เ ชือ โ ร ค อ ยู่ ข้ า ม ฤ ดู แ ล ะ เ มื อ มี ก า ร ป ลู ก ข้ า ว โ พ ด ขึ น ม า เ ชือ จ ะ ป ลิ ว จ า ก พื ช อ า ศั ย ก ลั บ ม า ที ข้ า ว โ พ ด ไ ด้ อี ก ว น เ วี ย น เ ช่น นี เ รือ ย ไ ป ส ป อ ร์เ ชือ โ ร ค ร า ส นิ ม ส า ม า ร ถ ป ลิ ว ไ ป ไ ด้ ไ ก ล ๆ ม า ก ดั ง นั น บ า ง ค รัง เ ร า จ ะ ไ ม่ พ บ พื ช บ ริเ ว ณ ไ ร่เ ป น โ ร ค ร า ส นิ ม เ ล ย แ ต่ เ มื อ ส ภ า พ แ ว ด ล้ อ ม เ ห ม า ะ ส ม แ ล ะ ข้ า ว โ พ ด นั น เ ป น พั น ธุ์อ่ อ น แ อ จ ะ พ บ โ ร ค ร า ส นิ ม ร ะ บ า ด รุ น แ ร ง ไ ด้ อุ ณ ห ภู มิ ที เ ห ม า ะ ส ม ต่ อ ก า ร ง อ ก ข อ ง u r e d o s p o r e คื อ 2 3 - 2 8 o ซ ถ้ า อุ ณ ห ภู มิ ตา ก ว่ า 1 3 o ซ แ ล ะ สู ง ก ว่ า 3 0 o ซ ก า ร ง อ ก ข อ ง ส ป อ ร์จ ะ ล ด ล ง ป จ จั ย สํา คั ญ อี ก ป ร ะ ก า ร ห นึ ง คื อ ค ว า ม ชืน บ น ผิ ว ใ บ ที ช่ว ย ใ ห้ ส ป อ ร์ง อ ก เ ข้ า ทํา ล า ย พื ช ไ ด้ สํา เ ร็จ
ก า ร ป อ ง กั น แ ล ะ กํา จั ด 1 . ห ลี ก เ ลี ย ง ก า ร ป ลู ก ข้ า ว โ พ ด พั น ธุ์อ่ อ น แ อ โ ด ย เ ฉ พ า ะ ข้ า ว โ พ ด ห ว า น ข้ า ว โ พ ด เ ที ย น ข้ า ว โ พ ด ข้ า ว เ ห นี ย ว 2 . กํา จั ด วั ช พื ช แ ล ะ ทํา ล า ย ต้ น พื ช ที เ ป น โ ร ค โ ด ย ก า ร เ ผ า ต้ น ที เ ป น โ ร ค 3 . ห มั น ต ร ว จ ไ ร่อ ยู่ เ ส ม อ ตั ง แ ต่ ร ะ ย ะ ก ล้ า เ มื อ เ ริม พ บ โ ร ค ร ะ บ า ด มี จุ ด ส นิ ม 3 - 4 จุ ด ต่ อ ใ บ ใ ห้ ฉี ด พ่ น ด้ ว ย ส า ร เ ค มี ไ ด ฟ โ น โ ค น า โ ซ ล ( ส ก อ ร์) 2 5 0 อี ซี ห รือ ใ น อั ต ร า 2 0 ซี. ซี. ห รือ แ ม น โ ค เ ซ บ 8 0 % W P อั ต ร า 4 0 ก รัม ต่ อ นา 2 0 ลิ ต ร พ่ น ทุ ก 7 วั น จํา น ว น 2 ถึ ง 4 ค รัง ต า ม ค ว า ม รุ น แ ร ง ข อ ง โ ร ค 4 . ฤ ดู ห น า ว ใ น แ ห ล่ ง ที โ ร ค ร ะ บ า ด ค ว ร ป ลู ก พั น ธุ์ต้ า น ท า น โ ร ค ห รือ ป ลู ก พื ช อื น แ ท น ข้ า ว โ พ ด 5 โ ร ค ใ บ จุ ด ( L e a f S p o t )
โ ร ค ใ บ จุ ด นั บ ว่ า เ ป น โ ร ค ที มี ค ว า ม สํา คั ญ โ ร ค ห นึ ง มั ก พ บ เ ห็ น ทั ว ไ ป ใ น แ ห ล่ ง ที มี ก า ร ป ลู ก ข้ า ว โ พ ด ยั ง ไ ม่ มี ร า ย ง า น ว่ า ผ ล ผ ลิ ต ข อ ง ข้ า ว โ พ ด ล ด ล ง จ า ก ค ว า ม เ สี ย ห า ย ข อ ง โ ร ค นี ลั ก ษ ณ ะ อ า ก า ร อ า ก า ร ข อ ง โ ร ค ส่ ว น ใ ห ญ่ จ ะ แ ส ด ง ใ ห้ เ ห็ น บ น ใ บ แ ต่ บ า ง ค รัง อ า จ พ บ บ น ก า บ ใ บ แ ล ะ ฝ ก ด้ ว ย ร ะ ย ะ แ ร ก เ กิ ด เ ป น จุ ด เ ล็ ก ๆ ข น า ด 1 - 2 ม ม . ต่ อ ม า ต ร ง ก ล า ง จุ ด จ ะ แ ห้ ง มี สี เ ท า ห รือ นา ต า ล อ่ อ น ข อ บ แ ผ ล สี นา ต า ล แ ด ง ใ น ที สุ ด เ ป ลี ย น เ ป น สี นา ต า ล ไ ห ม้ ข น า ด 1 ซ ม . มี ว ง แ ห ว น สี เ ห ลื อ ง ล้ อ ม ร อ บ อี ก ชัน ห นึ ง พ บ เ มื อ อ า ก า ศ ร้อ น ชืน เ ชื อ ส า เ ห ตุ เ กิ ด จ า ก เ ชือ ร า C u r v u l a r i a l u n a t a ( W a k k e r ) B o e d . v a r . a e r i a . ส ป อ ร์สี นา ต า ล อ่ อ น รู ป ร่า ง ต ร ง ห รือ โ ค้ ง ป ล า ย เ รีย ว มี สี เ ซ ล ล์ โ ด ย เ ซ ล ล์ ต ร ง ก ล า ง มี ข น า ด ใ ห ญ่ สุ ด มี สี เ ข้ ม ก ว่ า หั ว ท้ า ย มี ฐ า น ส ป อ ร์ชัด เ จ น ข น า ด ร ะ ห ว่ า ง 1 8 - 3 2 x 8 - 1 6 ไ ม ค ร อ น
แ ม ล ง แ ล ะ ศั ต รู อื น ๆ ข อ ง ข้ า ว โ พ ด 1 ห น อ น เ จ า ะ ลํา ต้ น ( c o r n s t e m b o r e r ; Ostrinia furnacalis Guenee) เ ป น ห น อ น ผี เ สื อ ก ล า ง คื น ห น อ น เ จ า ะ กิ น ภ า ย ใ น ลํา ต้ น ทํา ใ ห้ ต้ น ข้ า ว โ พ ด หั ก ล้ ม ง่า ย เ มื อ ถู ก ล ม พั ด แ ร ง น อ ก จ า ก นี ยั ง กั ด กิ น ฝ ก ด้ ว ย พ บ ก า ร ร ะ บ า ด ม า ก ใ น ไ ร่ที มี ก า ร ป ลู ก ข้ า ว โ พ ด ม า น า น ห รือ ใ น แ ห ล่ ง ที มี ก า ร ใ ช้ส า ร ฆ่ า แ ม ล ง ม า ก เ พ ร า ะ จ ะ ไ ป ทํา ล า ย แ ม ล ง ศั ต รู ธ ร ร ม ช า ติ ก า ร ป อ ง กั น กํา จั ด : ใ น ส ภ า พ ธ ร ร ม ช า ติ มี แ ม ล ง ที ค อ ย ทํา ล า ย ห น อ น เ จ า ะ ลํา ต้ น ข้ า ว โ พ ด ใ ห้ มี ป ริม า ณ ล ด ล ง ไ ด้ แ ก่ แ ต น เ บี ย น แ ม ล ง ห า ง ห นี บ แ ม ล ง ช้า ง เ ป น ต้ น น อ ก จ า ก นี ใ ห้ เ ลื อ ก พั น ธุ์ที ต้ า น ท า น ต่ อ ห น อ น เ จ า ะ ลํา ต้ น แ ล ะ ถ้ า มี ก า ร ร ะ บ า ด ม า ก ใ ห้ ใ ช้ส า ร ฆ่ า แ ม ล ง กํา จั ด ไ ด้ แ ก่ t r i f l u m u r o n ( A l s y s t i n 2 5 % W P ) ใ น อั ต ร า 3 0 ก รัม ห รือ t e f l u b e n z u r o n ( Z - K i l l e r 5 % E C ) ใ น อั ต ร า 2 0 มิ ล ลิ ลิ ต ร ห รือ c h l o r f l u a z u r o n ( A t a b r o n 5 % E C ) ใ น อั ต ร า 2 0 มิ ล ลิ ลิ ต ร เ ป น ต้ น
2 ห น อ น ก ร ะ ทู้ ข้ า ว โ พ ด (Corn armyworn; Mythimna separate Walker) พ บ ก า ร กั ด กิ น บ ริเ ว ณ ช่อ ด อ ก ตั ว ผู้ แ ล ะ เ ส้ น ไ ห ม ที อ อ ก ใ ห ม่ เ มื อ เ ส้ น ไ ห ม ที ป ล า ย ฝ ก ถู ก กั ด กิ น ห ม ด ห น อ น จ ะ เ ข้ า ไ ป กั ด กิ น ป ล า ย ฝ ก ต่ อ ไ ป ถ้ า มี ก า ร ร ะ บ า ด ใ น ร ะ ย ะ ที ยั ง ไ ม่ ไ ด้ รับ ก า ร ผ ส ม เ ก ส ร เ ต็ ม ที จ ะ ทํา ใ ห้ ก า ร ติ ด เ ม ล็ ด ไ ม่ ส ม บู ร ณ์ ถ้ า มี ก า ร กั ด กิ น ใ น ร ะ ย ะ ที ติ ด เ ม ล็ ด แ ล้ ว ป ล า ย ฝ ก อ า จ ถู ก กั ด กิ น บ้ า ง ไ ด้ ไ ม่ ก ร ะ ท บ ต่ อ ผ ล ผ ลิ ต ก า ร ป อ ง กั น กํา จั ด : ใ น ส ภ า พ ธ ร ร ม ช า ติ มี ตั ว เ บี ย น ที ค อ ย ทํา ล า ย ใ น ร ะ ย ะ ตั ว ห น อ น คื อ แ ม ล ง วั น ก้ น ข น แ ต น เ บี ย น แ ล ะ แ ม ล ง ห า ง ห นี บ โ ด ย ทั ว ไ ป ห น อ น ก ร ะ ทู้ ไ ม่ มี ผ ล ก ร ะ ท บ ต่ อ ผ ล ผ ลิ ต ม า ก นั ก แ ต่ ถ้ า พ บ มี ก า ร ร ะ บ า ด ม า ก ใ ห้ ใ ช้ส า ร ฆ่ า แ ม ล ง c a r b a r y l ( S e v i n 8 5 % W P ) อั ต ร า 4 5 ก รัม ต่ อ นา 2 0 ลิ ต ร
3 ห น อ น เ จ า ะ ฝ ก ข้ า ว โ พ ด (Corn earworm;Helicoverpa armigera Hubner พ บ ก า ร กั ด กิ น บ ริเ ว ณ ช่อ ด อ ก ตั ว ผู้ แ ล ะ เ ส้ น ไ ห ม ที อ อ ก ใ ห ม่ เ มื อ เ ส้ น ไ ห ม ที ป ล า ย ฝ ก ถู ก กั ด กิ น ห ม ด ห น อ น จ ะ เ ข้ า ไ ป กั ด กิ น ป ล า ย ฝ ก ต่ อ ไ ป ถ้ า มี ก า ร ร ะ บ า ด ใ น ร ะ ย ะ ที ยั ง ไ ม่ ไ ด้ รับ ก า ร ผ ส ม เ ก ส ร เ ต็ ม ที จ ะ ทํา ใ ห้ ก า ร ติ ด เ ม ล็ ด ไ ม่ ส ม บู ร ณ์ ถ้ า มี ก า ร กั ด กิ น ใ น ร ะ ย ะ ที ติ ด เ ม ล็ ด แ ล้ ว ป ล า ย ฝ ก อ า จ ถู ก กั ด กิ น บ้ า ง ไ ด้ ไ ม่ ก ร ะ ท บ ต่ อ ผ ล ผ ลิ ต ก า ร ป อ ง กั น กํา จั ด : แ ม ล ง ศั ต รู ธ ร ร ม ช า ติ ไ ด้ แ ก่ แ ต น เ บี ย น ไ ข่ แ ม ล ง วั น ก้ น ข น แ ต น เ บี ย น ห น อ น แ ล ะ แ ม ล ง ช้า ง ใ น ส ภ า พ ทั ว ไ ป ไ ม่ มี ค ว า ม จํา เ ป น ต้ อ ง ใ ช้ส า ร ฆ่ า แ ม ล ง โ ด ย ใ น ร ะ ย ะ อ อ ก ไ ห ม ค ว ร ห มั น ต ร ว จ แ ป ล ง ว่ า มี ห น อ น ร ะ บ า ก ห รือ ไ ม่ ห า ก จํา เ ป น ต้ อ ง ใ ช้ส า ร ฆ่ า แ ม ล ง ค ว ร ใ ช้ใ น ร ะ ย ะ ที ห น อ น ยั ง เ ล็ ก อ ยู่ ส า ร ฆ่ า แ ม ล ง ไ ด้ แ ก่ f i p r o n i l ( A s c e n d 5 % S C ) อั ต ร า 2 0 มิ ล ลิ ลิ ต ร ต่ อ นา 2 0 ลิ ต ร ห รือ b i f e n t h r i n ( T a l s t a r 1 0 % E C ) อั ต ร า 3 0 มิ ล ลิ ลิ ต ร ต่ อ นา 2 0 ลิ ต ร
4 ม อ ด ดิ น ( G r o u n d w e e v i l ; C a l o m y c t e r u s s p . ) กั ด กิ น ใ บ แ ล ะ ย อ ด อ่ อ น ที เ พิ ง ง อ ก จ า ก เ ม ล็ ด ข้ า ว โ พ ด ทํา ใ ห้ ต้ น ก ล้ า เ สี ย ห า ย ถึ ง ต า ย ไ ด้ ต้ น ที ร อ ด จ า ก ก า ร ทํา ล า ย จ ะ แ ต ก แ ข น ง ช ะ งัก ก า ร เ จ ริญ เ ติ บ โ ต ฝ ก ลี บ เ ล็ ก ห รือ ไ ม่ ติ ด เ ม ล็ ด แ ม ล ง ช นิ ด นี จ ะ ทํา ล า ย ข้ า ว โ พ ด ใ น ร ะ ย ะ ตั ว เ ต็ ม วั ย เ ท่ า นั น ก า ร ป อ ง กั น กํา จั ด : แ ม ล ง ศั ต รู ธ ร ร ม ช า ติ คื อ แ ม ล ง ห า ง ห นี บ จ ะ กั ด กิ น ไ ข่ แ ล ะ ห น อ น ข อ ง ม อ ด ดิ น วิ ธีก า ร ป อ ง กั น ที ดี คื อ ใ ช้ส า ร ฆ่ า แ ม ล ง ช นิ ด ค ลุ ก เ ม ล็ ด ก่ อ น ป ลู ก ไ ด้ แ ก่ i m i d a c l o p r i d ( G u a c h o 7 0 % W S ) อั ต ร า 5 ก รัม ต่ อ เ ม ล็ ด 1 กิ โ ล ก รัม ห รือ c a r b o s u l f a n ( P o s s e 2 5 S T ) อั ต ร า 2 0 ก รัม ต่ อ เ ม ล็ ด 1 กิ โ ล ก รัม
ก า ร ป ร า บ วั ช พื ช ข้ า ว โ พ ด ก า ร ป ร า บ วั ช พื ช ใ น แ ป ล ง ข้ า ว โ พ ด ทํา ไ ด้ ห ล า ย วิ ธี ไ ด้ แ ก่ 1 . ก า ร ใ ช้ แ ร ง ง า น ค ว ร จ ะ ทํา ก า ร ด า ย ห ญ้ า เ มื อ ข้ า ว โ พ ด มี อ า ยุ ป ร ะ ม า ณ 2 0 วั น ห ลั ง ง อ ก ซึง เ ป น เ ว ล า ที เ ห ม า ะ ที สุ ด ถ้ า จ ะ มี ก า ร ด า ย ห ญ้ า เ พี ย ง ค รัง เ ดี ย ว ก า ร ป ร า บ วั ช พื ช ใ น ไ ร่ข้ า ว โ พ ด ข อ ง ก สิ ก ร ส่ ว น ม า ก ก ร ะ ทํา โ ด ย ก า ร ใ ช้แ ร ง ค น แ ล ะ สั ต ว์ 2 . ก า ร ใ ช้ ส า ร เ ค มี นั น มี ส า ร เ ค มี ห ล า ย ช นิ ด ด้ ว ย กั น ที ส า ม า ร ถ ใ ช้ ป ร า บ วั ช พื ช ใ น แ ป ล ง ข้ า ว โ พ ด ไ ด้ แ ต่ ล ะ ช นิ ด มี ลั ก ษ ณ ะ ก า ร ใ ช้ คุ ณ ส ม บั ติ ใ น ก า ร ป ร า บ วั ช พื ช แ ล ะ ผ ล ต ก ค้ า ง แ ต ก ต่ า ง กั น ดั ง นั น ก่ อ น ใ ช้ค ว ร อ่ า น คํา แ น ะ นํ า ใ ห้ ล ะ เ อี ย ด ก า ร เ ลื อ ก ใ ช้ส า ร เ ค มี ช นิ ด ใ ด ขึ น อ ยู่ กั บ ช นิ ด ข อ ง วั ช พื ช ที ขึ น ใ น ไ ร่ข้ า ว โ พ ด แ ล ะ ช นิ ด ข อ ง พื ช ที จ ะ ป ลู ก ใ น ฤ ดู ถั ด ไ ป ร ว ม ทั ง ร า ค า ข อ ง ส า ร เ ค มี
อ า ก า ร ต่ า ง ๆ ข อ ง ข้ า ว โ พ ด ที แ ส ด ง อ อ ก ม า ผ่ า น ท า ง ใ บ 1 อ า ก า ร ข า ด ธ า ตุ “ ฟ อ ส ฟ อ รั ส ” ข อ บ จ ะ มี สี ม่ ว ง แ ด ง แ ล ะ พ บ ม า ก ใ น ข้ า ว โ พ ด อ า ยุ น้ อ ย 2 อ า ก า ร ข า ด ธ า ตุ “ โ พ แ ท ส เ ซี ย ม ” ใ บ ล่ า ง จ ะ มี อ า ก า ร เ ห มื อ น โ ด น เ ผ า ไ ห ม้ ห รือ แ ห้ ง ตั ง แ ต่ ป ล า ย ใ บ ล ง ม า ต า ม ข อ บ ใบ 3 อ า ก า ร ข า ด ธ า ตุ “ ไ น โ ต ร เ จ น ” จ ะ มี ลั ก ษ ณ ะ แ ห้ ง แ ล ะ ค่ อ ย ๆ เ ห ลื อ ง ตั ง แ ต่ ป ล า ย ใ บ ล ง ม า จ น ถึ ง ก ล า ง ใ บ 4 อ า ก า ร ข า ด ธ า ตุ “ แ ม ก นี เ ซี ย ม ” ใ บ ล่ า ง จ ะ มี ลั ก ษ ณ ะ เ ป น เ ส้ น ข า ว ต า แ น ว เ ส้ น ใ บ แ ล ะ ใ น บ า ง ค รัง จ ะ มี สี ม่ ว ง ที ใ ต้ ใบ 5 อ า ก า ร ข า ด นา ใ บ จ ะ มี สี เ ท า อ ม เ ขี ย ว แ ล ะ ใ บ จ ะ ม้ ว น บิ ด เ ป น เ ก ลี ย ว 6 อ า ก า ร โ ร ค ใ บ ไ ห ม้ แ ผ ล ใ ห ญ่ เ ริม จ า ก เ ป น จุ ด เ ล็ ก ๆ ฉา นา ห ลั ง จ า ก นั น แ ผ ล ก็ จ ะ ซีด ล ง แ ล ะ ลุ ก ล า ม ไ ป ทั ว ใ บ 7 อ า ก า ร แ พ้ ส า ร เ ค ม ห รื อ ปุ ย มี ลั ก ษ ณ ะ เ ห มื อ น โ ด น ไ ฟ ไ ห ม้ เ นื อ เ ยื อ ส่ ว น ที ถู ก ทํา ล า ย จ ะ ต า ย แ ต่ ไ ม่ รุ ก ล า ม ไ ป จุ ด อื น
ก า ร เ ก็ บ รั ก ษ า ข้ า ว โ พ ด เ ม ล็ ด ที ก ะ เ ท า ะ แ ล้ ว ส า ม า ร ถ เ ก็ บ ไ ว้ ใ น ถุ ง ห รือ ก ร ะ ส อ บ ใ น โ ร ง เ ก็ บ โ ด ย ว า ง ซ้อ น กั น ใ น ลั ก ษ ณ ะ ที อ า ก า ศ ถ่ า ย เ ท ไ ด้ แ ล ะ ก ร ะ ส อ บ ที อ ยู่ ชัน ล่ า ง ไ ม่ ค ว ร ว า ง บ น พื น ค อ น ก รีต โ ด ย ต ร ง ค ว ร ใ ช้ไ ม้ ว า ง บ น พื น ค อ น ก รีต ก่ อ น จ ะ ว า ง ก ร ะ ส อ บ เ ม ล็ ด ข้ า ว โ พ ด แ ต่ วิ ธี ที ดี ที สุ ด ใ น ก า ร เ ก็ บ รัก ษ า เ ม ล็ ด ที ก ะ เ ท า ะ แ ล้ ว คื อ ก า ร เ ก็ บ ไ ว้ ใ น ไ ซ โ ล ซึง มี เ ค รือ ง เ ป า อ า ก า ศ แ ล ะ ส า ม า ร ถ ร ม ย า ไ ด้ ฝ ก ข้ า ว โ พ ด ที ฉี ก ก า บ หุ้ ม อ อ ก แ ล้ ว ค ว ร เ ก็ บ ไ ว้ ใ น โ ร ง เ รือ น ที อ า ก า ศ ถ่ า ย เ ท ไ ด้ โ ร ง เ รือ น อ า จ เ ป น แ บ บ ง่า ย ๆ ทํา ด้ ว ย ไ ม้ ห รือ แ ฝ ก แ ล ะ ย ก พื น ใ ห้ สู ง จ า ก พื น ดิ น สํา ห รับ ฝ ก ที ยั ง ค ง มี ก า บ หุ้ ม อ ยู่ อ า จ เ ก็ บ โ ด ย มั ด ฝ ก เ ข้ า ด้ ว ย กั น แ ล้ ว แ ข ว น เ ป น แ ถ ว บ น ร า ว ไ ม้ ห รือ ล ว ด ใ น โ ร ง เ รือ น ที อ า ก า ศ ถ่ า ย เ ท ไ ด้ ห รือ ใ น ส่ ว น ข อ ง บ้ า น เ ช่น ใ น ค รัว ห รือ ใ ต้ ถุ น บ้ า น สํา ห รับ เ ม ล็ ด ที จ ะ เ ก็ บ เ ป น เ ม ล็ ด พั น ธุ์ค ว ร ค ลุ ก ด้ ว ย ม า ล า ไ ธ อ อ น ห รือ เ ซ วิ น เ พื อ กั น แ ม ล ง แ ล ะ อ อ ร์โ ธ ไ ซ ค์ ห รือ ซีรีแ ซ น ห รือ แ ค บ แ ต น เ พื อ กั น ร า ใ น ก า ร เ ก็ บ เ ม ล็ ด ทํา พั น ธุ์ นั น ต้ อ ง ราํ ลึ ก เ ส ม อ ว่ า ส า ม า ร ถ ทํา ไ ด้ เ ฉ พ า ะ ใ น ก ร ณี พั น ธุ์ป ร ะ เ ภ ท ผ ส ม เ ป ด เ ท่ า นั น ส่ ว น พั น ธุ์ป ร ะ เ ภ ท ลู ก ผ ส ม เ ก็ บ เ ม ล็ ด ทํา พั น ธุ์เ อ ง ไ ม่ ไ ด้ ต้ อ ง ซือ เ ม ล็ ด ใ ห ม่ เสมอ
ส ร ร พ คุ ณ ข อ ง ข้ า ว โ พ ด 1 . ข้ า ว โ พ ด มี ร ส ช า ติ อ ร่อ ย ห ว า น มั น ใ ห้ ส า ร อ า ห า ร ที จํา เ ป น ต่ อ ก า ร เ จ ริญ เ ติ บ โ ต ข อ ง ร่า ง ก า ย 2 . มี ส า ร ช นิ ด ห นึ ง ที อ ยู่ ใ น เ ม ล็ ด ข้ า ว โ พ ด ที มี ส ร ร พ คุ ณ ช่ว ย ใ น ก า ร บํา รุ ง ป อ ด แ ล ะ หั ว ใ จ 3 . มี ส ร ร พ คุ ณ เ ป น ย า แ ก้ เ บ า ห ว า น 4 . มี ส ร ร พ คุ ณ ช่ว ย แ ก้ โ ร ค ค ว า ม ดั น โ ล หิ ต สู ง 5 . เ ก ส ร ข้ า ว โ พ ด มี ส ร ร พ คุ ณ แ ก้ ร้อ น ใ น ก ร ะ ห า ย นา 6 . มี ส ร ร พ คุ ณ ช่ว ย แ ก้ ไ ข ทั น ร ะ ดู 7 . มี ส ร ร พ คุ ณ แ ก้ โ ล หิ ต กํา เ ด า 8 . มี ส ร ร พ คุ ณ ช่ว ย แ ก้ โ พ ร ง จ มู ก อั ก เ ส บ จ มู ก อั ก เ ส บ เ รื อ รั ง 9 . มี ส ร ร พ คุ ณ ช่ว ย บํา รุ ง ตั บ 1 0 . เ มื อ มี แ ผ ล เ ลื อ ด อ อ ก บ ริเ ว ณ ผิ ว ห นั ง ใ ห้ นํ า เ ถ้ า ซัง ข้ า ว โ พ ด ม า ผ ส ม กั บ นา มั น พื ช ใ ช้เ ป น ย า ท า
ป ร ะ โ ย ช น์ ข อ ง ข้ า ว โ พ ด 1 . ข้ า ว โ พ ด ไ ด้ นํ า ม า บ ริโ ภ ค ใ น รู ป แ บ บ ต่ า ง ๆ คื อ ก า ร นํ า ข้ า ว โ พ ด ที ยั ง ไ ม่ แ ก่ ม า ต้ ม นึ ง ห รือ ป ง ใ ห้ สุ ก ถู ก ป า ก ม า ก ขึ น เ ม นูที ทํา ด้ ว ย ข้ า ว โ พ ด ส่ ว น ใ ห ญ่ จ ะ ม า ใ น รู ป แ บ บ ข อ ง อ า ห า ร ห ว า น เ ช่น ข้ า ว โ พ ด คั ว อ บ เ น ย ข้ า ว โ พ ด คั ว เ ค็ ม ข้ า ว โ พ ด คั ว ห ว า น ข้ า ว โ พ ด นึ ง อ บ เ น ย ข้ า ว โ พ ด ป ง ท า เ น ย นา น ม ข้ า ว โ พ ด ข น ม ห ว า น ต่ า ง ๆ ที มี ข้ า ว โ พ ด ม า เ ป น ส่ ว น ป ร ะ ก อ บ ต ล อ ด จ น นํ า ม า แ ป ร รู ป เ ป น เ ค รือ ง ดื ม เ ช่น น ม เ ห ล้ า เ บี ย ร์ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ป ร ะ ก อ บ อ า ห า ร เ ช่น นา ต า ล นา เ ชือ ม เ น ย เ ที ย ม แ ม้ ก ร ะ ทั ง เ ค รือ ง สํา อ า ง ค์ ผ ลิ ต ภั ณ ฑ์ ทํา ค ว า ม ส ะ อ า ด ฝ ก ข้ า ว โ พ ด อ่ อ น ก็ ยั ง นํ า ม า เ ป น ส่ ว น ป ร ะ ก อ บ อ า ห า ร ไ ด้ เ ช่น แ ก ง เ ลี ย ง ข้ า ว โ พ ด ท อ ด มั น เ ป น ต้ น 2 . แ ป ง ข้ า ว โ พ ด แ บ่ ง อ อ ก เ ป น 3 ลั ก ษ ณ ะ คื อ แ ป ง ข้ า ว โ พ ด ช นิ ด ห ย า บ , แ ป ง ข้ า ว โ พ ด ช นิ ด ค่ อ น ข้ า ง ล ะ เ อี ย ด , แ ป ง ข้ า ว โ พ ด ช นิ ด ล ะ เ อี ย ด แ ป ง ข้ า ว โ พ ด นั น นํ า ม า ใ ช้เ ป น แ ป ง สํา ห รับ ชุ บ ท อ ด ห รือ ทํา เ ป น ข น ม ป ง ข้ า ว โ พ ด ซีเ รีย ล
3 . นา มั น ข้ า ว โ พ ด ป ร ะ ก อ บ ไ ป ด้ ว ย ก ร ด ไ ข มั น ไ ม่ อิ ม ตั ว แ ล ะ ก ร ด ไ ข มั น ที จํา เ ป น คื อ ก ร ด ไ ล โ น เ ล อิ ก อ ยู่ ม า ก ซึง ช่ว ย ล ด ร ะ ดั บ ค อ เ ล ส เ ต อ ร อ ล ใ น เ ส้ น เ ลื อ ด 4 . นา เ ชือ ม ข้ า ว โ พ ด นํ า ม า ใ ช้ใ น อุ ต ส า ห ก ร ร ม เ ค รือ ง ดื ม แ ล ะ ใ ช้ทํา ข น ม ห ว า น ต่ า ง ๆ มี คุ ณ ส ม บั ติ ใ น ก า ร ค ง รู ป แ ล ะ ไ ม่ ต ก ผ ลึ ก 5 . ข้ า ว โ พ ด ข้ า ว เ ห นี ย ว สี ม่ ว ง เ ป น ข้ า ว โ พ ด ส า ย พั น ธุ์ที กํา ลั ง เ ป น ที นิ ย ม เ ป น ก า ร พั ฒ น า ม า จ า ก ข้ า ว โ พ ด สี ม่ ว ง แ ล ะ ข้ า ว โ พ ด ข้ า ว เ ห นี ย ว ร ส ช า ติ น่ ุม ลิ น ห ว า น แ ล ะ เ ห นี ย ว พ ร้อ ม ส า ร อ า ห า ร ที จํา เ ป น ต่ อ ร่า ง ก า ย ส า ร สี ม่ ว ง เ ข้ ม ข อ ง เ ม ล็ ด ข้ า ว โ พ ด พั น ธุ์นี จ ะ มี ส า ร แ อ น โ ท ไ ซ ย า นิ น ( A n t h o c y a n i n ) อ ยู่ ม า ก ส า ร นี ช่ว ย ต่ อ ต้ า น อ นุมู ล อิ ส ร ะ แ ล ะ ต้ า น ม ะ เ ร็ง 6 . ลํา ต้ น ข้ า ว โ พ ด เ ม ล็ ด ข้ า ว โ พ ด ยั ง ส า ม า ร ถ นํ า ม า เ ป น อ า ห า ร สั ต ว์ ไ ด้ อี ก ด้ ว ย 7 . ซัง ข้ า ว โ พ ด จ ะ มี a d i p i c a c i d อ ยู่ ส า ม า ร ถ นํ า ม า ทํา เ ป น เ ชือ เ พ ลิ ง ไ ด้ โ ท ษ ข อ ง ข้ า ว โ พ ด ข้ อ ค ว ร ร ะ วั ง ใ น ก า ร กิ น สํา ห รับ ผู้ สู ง อ า ยุ แ ล ะ ผู้ ที มี ป ญ ห า เ กี ย ว กั บ ลํา ไ ส้ แ ล ะ ก า ร ย่ อ ย อ า ห า ร ร ว ม ทั ง ผู้ ป ว ย ที เ พิ ง ผ่ า ตั ด ลํา ไ ส้ ม า ใ ห ม่ ๆ ไ ม่ ค ว ร รับ ป ร ะ ท า น ข้ า ว โ พ ด ม า ก เ กิ น ไ ป เ พ ร า ะ จ ะ ทํา ใ ห้ ท้ อ ง อื ด โ ด ย ง่า ย ร ว ม ทั ง ใ น ค น ป ก ติ ห า ก ท า น ม า ก เ กิ น ไ ป อ า จ จ ะ ไ ด้ รับ แ ป ง แ ล ะ นา ต า ล จ า ก ข้ า ว โ พ ด ม า ก จ น อ้ ว น ไ ด้
Search
