รู้ไว้ใช่ว่า "กฎหมายแรงงาน"

กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับแรงงาน1. ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชย์ : สญั ญาจ้างแรงงาน1. พระราชบญั ญตั ิคุ้มครองแรงงาน2. พระราชบญั ญตั แิ รงงานสมั พันธ์3. พระราชบญั ญตั เิ งินทดแทน4. พระราชบัญญัตปิ ระกันสงั คม

ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ (1)“ลกู จา้ ง” ตกลงทางานให้นายจา้ ง“นายจา้ ง” ตกลงใหส้ ินจา้ งตลอดเวลาที่ลูกจ้างทางานให้“ค่าจ้าง” เงินทุกประเภทหรือทรพั ย์สินอน่ื รวมกันตามขอ้ ตกลงหรอื คา่ จา้ งขัน้ ต่าทรี่ าชการกาหนด

ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชย์ (2)“สัญญาจ้างแรงงาน” เกดิ เปน็ สญั ญาเม่อื คาเสนอและคาสนอง เก่ยี วกบั การจ้างแรงงานถกู ตอ้ งตรงกนั จึงเกิดเปน็ความสัมพนั ธ์ระหวา่ งนายจ้าง-ลกู จ้างโดยไมไ่ ดก้ าหนดรปู แบบการทาสัญญา จึงอาจทาด้วยวาจาได้แต่ตอ้ งมวี ัตถปุ ระสงคท์ ชี่ อบด้วยกฎหมายและตกลงโดยชดัแจ้งวา่ มีการจา้ งแรงงาน

เหตผุ ลการประกาศใช้ “พ.ร.บ.” (1)พ.ร.บ.คมุ้ ครองแรงงาน เพอื่ ให้เกิดการใช้แรงงานอย่างเปน็ ธรรม อาทิ การใชแ้ รงงานเดก็ การจ่ายคา่ ชดเชยคา่ ตอบแทนการทางาน ฯลฯพ.ร.บ.แรงงานสัมพันธ์ เพือ่ ใหเ้ กดิ ความเข้าใจอันดีระหวา่ งนายจ้าง-ลูกจ้าง จึงกาหนดแนวปฏิบัติเกีย่ วกบั การระงับข้อพิพาทแรงงานใหย้ ุตโิ ดยเร็ว และทางานร่วมกนั ได้อาทิ การปิดงาน การนัดหยดุ งาน ฯลฯ

เหตผุ ลการประกาศใช้ “พ.ร.บ.” (2)พ.ร.บ.ประกนั สังคม เพ่ือจดั ต้งั กองทุนประกันสังคมสงเคราะหล์ ูกจา้ งในกรณตี ่างๆ อาทิ ประสบอนั ตรายที่มใิ ช่เกดิ จากการทางาน คลอดบตุ ร วา่ งงาน ชราภาพ ฯลฯพ.ร.บ.เงินทดแทน เพื่อจดั ต้งั กองทนุ เงนิ ทดแทน สะสมเงินท่ีลกู จ้างพงึ ได้รบั อนั เกี่ยวเนื่องจากการทางาน (โดยสงั กัดอยใู่ นสานักงานประกนั สงั คม)

“พ.ร.บ.คุม้ ครองแรงงาน พ.ศ. 2541” (1) นายจา้ งตอ้ งปฏิบัตติ อ่ ลูกจา้ งตามป.พ.พ. (ม.14) นายจ้างต้องปฏิบตั ิต่อลูกจ้างชายและหญงิ อย่าง เท่าเทยี มกัน (ม.15) อาทิ หา้ มกีดกนั ทางเพศ นายจา้ งหา้ มลว่ งเกนิ ทางเพศต่อลูกจ้างซ่งึ เป็นหญิง หรอื เดก็ (ม.16) อาทิ การกระทาอนาจาร

“พ.ร.บ.คมุ้ ครองแรงงาน พ.ศ. 2541” (2) ค่าตอบแทน : อตั ราเปรียบเทยี บกับค่าทางานใน วันทางานตอ่ ช่ัวโมง อาทิ 4,800ตอ่ เดอื น 160ต่อวนั20ตอ่ ชัว่ โมง (กรณีทางานวนั ละ 8 ชว่ั โมง)-- คา่ ล่วงเวลาในวนั ทางาน ไมน่ ้อยกว่า1 เทา่ ครงึ่-- คา่ ทางานในวนั หยดุ ไม่น้อยกว่า1 เท่า(ยกเว้นถา้ ลกู จ้างไมม่ ีสิทธิรับค่าจ้างในวันหยุดปรบัเพิ่ม เปน็ 2 เท่า)-- ค่าลว่ งเวลาในวันหยุด ไมน่ อ้ ยกว่า 3 เท่า

“พ.ร.บ.คุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541” (3) อายคุ วาม คือ การใชส้ ทิ ธเิ รยี กร้องทางศาล โดยการยนื่ คาฟอ้ งเพอ่ื เรียกร้องสิทธจิ ากอกี ฝ่ายหน่ึง อายคุ วามการฟ้องร้องเรยี กเงินค่าตอบแทนตามพ.ร.บ.น้ี เปน็ การฟอ้ งร้องคดแี พ่งเกยี่ วเนอื่ งกับคดอี าญาใหใ้ ช้อายคุ วามทีย่ าวกวา่ คอื อายคุ วาม 5 ปี(-- อายุความทางแพ่ง กาหนด 2 ปี -- อายุความทางอาญา กาหนด 5 ป)ี

“พ.ร.บ.แรงงานสัมพนั ธ์ พ.ศ. ”2518 (1) “ข้อตกลงเก่ียวกับสภาพการจ้าง” คือ การท่นี ายจ้างทาข้อตกลงร่วมกับลูกจ้างเพ่อื ให้ทงั้ สองฝ่ ายมีหน้าท่ตี ้องปฏบิ ัตติ ามข้อตกลง ตกลงกันได้ ตกลงกันไม่ได้ “ข้อพพิ าทแรงงาน” คือ ข้อขัดแย้งระหว่างนายจ้างกับลูกจ้าง เก่ียวกับสภาพการจ้าง

“พ.ร.บ.แรงงานสัมพันธ์ พ.ศ. ”2518 (2) วิธีแก้ไขข้อพพิ าทแรงงาน “การนัดหยดุ งาน” คือ การท่ลี ูกจ้างร่วมกันไม่ยอมทางานช่ัวคราวเพ่อื กดดนั ให้นายจ้างตกลงยอมตามข้อเรียกร้องของลูกจ้าง “การปิ ดงาน” คือ การท่นี ายจ้างปฎเิ สธไม่ยอมให้ ลูกจ้างทางานช่ัวคราว เน่ืองจากข้อพพิ าทแรงงาน

“พ.ร.บ.ประกนั สงั คม พ.ศ. 2533” (1)ประเภทของ “ผู้ประกนั ตน” แบง่ เปน็ 2 กรณี ดงั น้ี 1. บังคับโดยกฎหมาย (ม.33) กิจการทีม่ ลี กู จ้างตัง้ แต่ 1 คนข้นึ ไป ลูกจา้ งซงึ่ มีอายุระหว่าง 15-60 ปี (เว้นแต่ อายุกว่า 60 ปีแตย่ งั คงเป็นลกู จา้ งอยู่ ให้ถอื เปน็ ผูป้ ระกนั ตนตอ่ ไป) ลกู จ้างถือเป็นผปู้ ระกนั ตนทันทที่ ่ีเขา้ ทางาน

“พ.ร.บ.ประกนั สงั คม พ.ศ. 2533” (2)2. กระทาโดยสมคั รใจ2.1 ตามมาตรา 39 เคยเป็นผปู้ ระกนั ตนตาม ม.33 ปัจจบุ ันไม่ไดท้ างานหรอื เป็นผู้ประกันตนแล้ว เคยจ่ายเงนิ สมทบเข้ากองทนุ ไม่นอ้ ยกวา่ 12 เดอื น ยื่นคาขอเป็นผ้ปู ระกนั ตนต่อ ภายใน 6 เดอื น2.1 ตามมาตรา 40 ปัจจบุ ันมใิ ช่ลูกจา้ ง สมคั รเขา้ เป็น“ผูป้ ระกนั ตน”เอง

“พ.ร.บ.ประกันสังคม พ.ศ. 2533” (3) ประโยชน์ทดแทน คอื ประโยชนซ์ ่งึ ผู้ประกันตน มสี ทิ ธิไดร้ บั ดังนี้1) ประสบอนั ตรายหรอื เจบ็ ปว่ ยอันมใิ ช่จากการทางาน 2) คลอดบุตร 3) ทพุ พลภาพ 4) ตาย 5) สงเคราะห์ 6) ชราภาพ 7) ว่างงาน

“พ.ร.บ.เงนิ ทดแทน (1)นายจา้ งต้องจา่ ยเงินทดแทน 3 กรณี ดังน้ี 1. ลูกจา้ งประสบอันตราย เนื่องจากการทางาน 2. ลกู จา้ งเจ็บป่วย เนอื่ งจากการทางาน 3. ลูกจา้ งสญู หายระหว่างการทางาน

“พ.ร.บ.เงนิ ทดแทน (2)ผู้มีสทิ ธไิ ด้รับเงินทดแทน 2 กรณี คือ 1. ลูกจ้าง 2. ทายาท (ทายาทเงินทดแทน/ผู้อยูใ่ นอปุ การะของลกู จ้าง-เดือดร้อนจากการขาดอุปการะ)อายคุ วามทว่ั ไป คอื อายุความ 10 ปี