Analysis and Study of Historical Monuments and Ensembles

ΚΥΠΡΙΑΝΟΣ Analysis and Study of Historical Monuments and Ensembles

Ιστορικά στοιχεία Ο Κυπριανός, είναι ένας βιομηχανικός οικισμός οργανωμένης δόμησης, ο οποίος εκτείνεται σε 75 στρέμματά γης, περιλαμβάνει 32 συγκροτήματα κατοικιών με περίπου 190 διαμερίσματα. Είναι η δεύτερη προσχεδιασμένη εργατική συνοικία της πόλης, κατασκευασμένη από τη Γαλλική Εταιρία Μεταλλείων Λαυρίου, μια από τις λίγες περιπτώσεις στον ελλαδικό χώρο οπού ο ιδιωτικός φορέας παρέχει στέγαση για το μεγαλύτερο μέρος των εργαζομένων του. Το τοπογραφικό διάγραμμά αυτό, αποτελεί το πρώτο σχέδιο κατά την χρονολογία του 1893, στο οποίο παρουσιάζονται η εργασία και η κατοικία σε μια ενότητα.





Διαμόρφωση Οι κατοικίες του Κυπριανού συλλειτουργούν παράλληλα με τη βιομηχανία της γαλλικής μεταλλουργίας. Περιλαμβάνουν διάφορες δημόσιες υποδομές, όπως νοσοκομείο, σχολείο, λέσχη - αίθουσα αναψυχής, παντοπωλείο, εκκλησίες (καθολική και ορθόδοξη),φούρνοι, πλυντήρια, πάρκο και ένα μια μικρή αίθουσα με το όνομα “Ευτέρπη”, το οποίο παρέχει χώρο στους φιλόμουσους που εισέρχονται στην περιοχή. Οι κατοικίες συγκροτούνται κάθετα στον κεντρικό άξονα της οδού Καμαρίζης. Αυτή η διαμόρφωση οικισμών δεν ακολουθεί ουτε το πρότυπο της αγροτικής ζωής ούτε και της αστικής. Είναι μία κατοικία, ενταγμένη σε ένα πολεοδομικό σύνολο με κοινόχρηστες λειτουργίες η οποία στήνει μια κοινωνική ζωή, μεταμορφώνοντας σταδιακά τον πληθυσμό της από αγροτικό σε βιομηχανικό.



Ευτέρπη Χτισμένο το 1893 η Γαλλική Εταιρεία Μεταλλείων Λαυρίου στον Κυπριανό το ιστορικό νεοκλασσικό κτίριο της ΕΥΤΕΡΠΗΣ ως χώρο εκμάθησης μουσικής, ποικίλων πολιτιστικών εκδηλώσεων και αναψυχής {χοροί- θέατρο-ρεσιτάλ-προβολές ταινιών – διαλέξεις} Έπαψε οριστικά να λειτουργεί το 1977.

Σύζυγος του Κωνσταντίνου Κονοφάγου (1912-1989) Έλληνας μεταλλουργός και χημικός μηχανικός, καθηγητής και πρύτανης του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, ποιητής, συγγραφέας και πολιτικός. Διετέλεσε δήμαρχος Λαυρίου (κατά τα γεγονότα της εξέγερσης του Νοεμβρίου 1973) και υπουργός Βιομηχανίας. Τάφηκε, κατά την επιθυμία του, στο Θορικό του Λαυρίου, εκεί όπου, επίσης, τάφηκε το 1942 ο πρώτος εργάτης που πέθανε από πείνα στις εγκαταστάσεις της Γαλλικής Εταιρείας Μεταλλείων Λαυρίου

Χαρακτηριστικά των κατοικιών • Λιθόκτιστες, ισόγειες με λίγες διώροφες • Στεγάζονται με δίρριχτες ή τετράριχτες στέγες • Ιδιωτικές αυλές • Πάχος τοίχων από 0.80-1.00m • Ανοίγματα με παράθυρα και κουφώματα με περιστρεφόμενες περσίδες • Κορνίζες γύρω από τα ανοίγματα • Γήινες αποχρώσεις σε συνδυασμό με το καφέ, μπορντό και βεραμάν

Χαρακτηριστικά των κατοικιών • Λιθόκτιστες, ισόγειες με λίγες διώροφες • Στεγάζονται με δίρριχτες ή τετράριχτες στέγες • Ιδιωτικές αυλές • Πάχος τοίχων από 0.80-1.00m • Ανοίγματα με παράθυρα και κουφώματα με περιστρεφόμενες περσίδες • Κορνίζες γύρω από τα ανοίγματα • Γήινες αποχρώσεις σε συνδυασμό με το καφέ, μπορντό και βεραμάν

Ανώτερα στελέχη/Διευθυντές: • Τοποθεσία: Ανατολική πλευρά, κοντά στο φοινικόδασος/κεντρικούς δρόμους • Όψεις: Μεγαλύτερες αυλές και ύψος • Εσωτερικό: Μεγαλύτερη έκταση//περισσότερα από 6 δωμάτια σε κάθε κατοικία • Πόρτες: Ταμπλαδωτές με φεγγίτες Υπάλληλοι: • Τοποθεσία: • Όψεις: Μικρότερες αυλές και ύψος • Εσωτερικό: Μικρότερη έκταση//4-5 δωμάτια σε κάθε διαμέρισμα • Πόρτες: Απλές και παραδοσιακές καρφωτές Εργάτες/Μεταλλωρύχοι: • Τοποθεσία: Μακρόστενα κτίσματα έξω από τον οικισμό του Κυπριανού • Όψεις: Μικρές αυλές και ύψος • Εσωτερικό: Μικρή έκταση//3 δωμάτια σε κάθε διαμέρισμα • Πόρτες: Απλές και παραδοσιακές καρφωτές





















Μεσοτοιχία

Μεσοτοιχία

Μεσοτοιχία

Μεσοτοιχία

Λεπτομέρειες









Σκιτσα ιρο





Σήμερα, ο οικισμός του Κυπριανού και η πρώην βιομηχανική εγκατάσταση θεορούνται ένα πολεοδομικό και αρχιτεκτονικό διατηρητέο σύνολο εθνικής πολιτιστικής κληρονομίας. Έχει κηρυχθεί διατηρητέο μνημείο ύστερα από την δράση του ερευνητικού προγράμματος του ΕΜΠ (1994-1997) και την δημιουργία του Τεχνολογικού Πολιτιστικού Πάρκου. Σήμερα οι κατοικίες έχουν αποκατασταθεί από τους ιδιοκτήτες τους και διατηρούνται σε καλή κατάσταση, εκτός από εκείνες των εργατών χωρίς οικογένεια η των στάβλων η και κάποιων συγκροτημάτων που καταρρίφθηκαν τότε ακόμα από την ιδιά την Γαλλική εταιρία.





Πηγές • https://www.lavriaki.gr/2015/08/09/%CE%BB%CE%B1%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%BF-%CE%B7- %CE%B5%CF%85%CF%84%CE%AD%CF%81%CF%80%CE%B7-%CE%BC%CE%B1%CF%82-%CE%B2%CE%AF%CE%BD%CF%84%CE%B5%CE%BF/ • http://www.eranet.gr/lavrio/html/gkyprianos.html • https://www.bbem.edu.gr/lavreotiki/sygxrono_laurio/poli.html • http://istoriko.lavreotiki.gr/index.php/%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%87%CE%B7- %CE%BB%CE%B1%CF%85%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%85-%CE%BF- %CE%BA%CF%85%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%BF%CF%83 • https://el.wikipedia.org • http://istoriko.lavreotiki.gr • http://www.eranet.gr • http://www.lavrioguide.gr • “Δορυφορικά συγκροτήματα κατοίκισης στο Λαύριο των ορυχείων”, Ερευνητική Εργασία | Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΠΚ • Ν. Μπελαβίλας: “ Οι πρώτοι οικισμοί εργατών στην Ελλάδα: Κυπριανός Λαυρίου, “Τιταν”, Ελευσίνας, Λιπάσματα Δραπετσώνας”