ระบบเศรษฐกิจของประเทศญี่ปุ่นน

เรื่อง ระบบเศรษฐกิจของประเทศญป่ี ุ่น เสนอ อาจารยจ์ นั ทนา ลยั วรรณา จดั ทาโดย นางสาวรจรนิ ทร์ สังขเ์ อยี ด ปวช.2/1 เลขท่ี 24 แผนกคอมพวิ เตอรธ์ รุ กิจ รายงานเล่มนเ้ี ป็นสว่ นหนง่ึ ของวชิ าเศรษฐศาสตร์ รหสั วชิ า 2200 - 1001 ภาคเรยี นที่ 2 ปกี ารศึกษา 2563 วทิ ยาลยั เทคนิคจันทบรุ ี

ก คานา รายงานเล่มนเ้ี ปน็ ส่วนหนึ่งของวชิ าเศรษฐศาสตรเ์ บอื้ งตน้ รหัสวชิ า 2200 – 1001 มเี น้ือหาท่ีเก่ยี วกบั ระบบเศรษฐกิจของประเทศญี่ปุน่ ท่ขี ้าพเจ้าได้ทาการศึกษา และรวบรวมขอ้ มลู มา เพอ่ื ใหผ้ ้อู ่านไดท้ าความเขา้ ใจ ระบบเศรษฐกจิ ของประเทศญป่ี ุ่น โดยมีเนอื้ หาเกีย่ วกบั ขอ้ มลู ทว่ั ไปของประเทศญปี่ นุ่ และระบบเศรษฐกจิ ของ ประเทศญปี่ ุ่น เพอื่ ใหผ้ ู้อา่ นได้ทาความเขา้ ใจวัฒนธรรมและการใช้ชีวติ พื้นฐาน ซ่ึงเชอ่ื มโยงกันกบั ระบบเศรษฐกจิ ภายในประเทศญี่ปุน่ นางสาวรจรนิ ทร์ สงั ขเ์ อยี ด

ข สารบญั เรอ่ื ง หนา้ คานา.........................................................................................................................................................................ก สารบญั ......................................................................................................................................................................ข ขอ้ มลู ทว่ั ไปของประเทศญี่ปุ่น................................................................................................................................1-4 ระบบการเมืองการปกครอง ประเทศญป่ี นุ่ มีระบบการปกครองแบบประชาธิปไตย..................................................5 ระบบเศรษฐกิจของประเทศญ่ีปนุ่ ..........................................................................................................................6-9 บรรณานุกรรม................................................................................................... .....................................................10

1 ขอ้ มลู ทว่ั ไปของประเทศญปี่ ุ่น ภมู ปิ ระเทศ ญ่ีปุน่ มีพน้ื ท่ี 377,835 ตารางกิโลเมตร ตัง้ อยูท่ างตะวนั ออกสดุ ของโลก จงึ เป็นทีม่ าของชือ่ \" ดนิ แดน อาทิตยอ์ ุทยั \" หมเู่ กาะทท่ี อดตัวยาวมลี ักษณะเหมอื นพระจนั ทรเ์ สยี้ ว ประกอบด้วย 4 เกาะใหญ่ ไดแ้ ก่ ฮอกไกโด ฮอนชู ชโิ กกุ คิวชู และมเี กาะใหญน่ ้อยอกี กว่า 6,800 เกาะ ภูมิประเทศส่วนใหญเ่ ป็นภูเขา มพี นื้ ทร่ี าบเพียงรอ้ ยละ 25 เท่านั้น มจี งั หวัดตา่ งๆ ทัง้ หมด 47 จังหวดั (Prefecture) แบง่ เป็นเมอื งต่างๆ รวมทงั้ หมดมากกวา่ 650 เมอื ง โดยมโี ตเกยี วเปน็ เมืองหลวงของประเทศมาต้ังแตป่ พี .ศ. 2411 ญี่ป่นุ มีขนาดเลก็ กวา่ ไทยประมาณ 0.7 เท่า แต่มี ประชากรมากกว่าประมาณ 2 เท่า ภมู อิ ากาศและฤดกู าล ภมู ิอากาศในแตล่ ะท้องถ่นิ จะแตกต่างกันออกไป เนือ่ งจากลกั ษณะพ้ืนท่ขี องประเทศทท่ี อดตัวเป็นแนวยาว ทางเหนอื คอื เกาะฮอกไกโด มีอากาศหนาวจดั เกอื บทงั้ ปี มหี ิมะตกหนักในฤดูหนาว ในขณะที่ทางใต้ คือคิวชแู ละ โอกนิ าวาจะมสี ภาพอากาศแบบเมืองรอ้ น และฝนตกชุกในฤดูฝน

2 ฤดกู าล ญปี่ นุ่ มี 4 ฤดกู าล คือ ฤดใู บไมผ้ ลิ อยู่ระหว่างเดือนมีนาคม พฤษภาคม เปน็ ฤดทู ส่ี วยงาม ดอกไมบ้ าน สะพรัง่ คนญี่ปุน่ ถือวา่ เป็นฤดแู หง่ การเร่มิ ต้นของสงิ่ ต่างๆ และเป็นช่วงเปดิ เทอม ชว่ งปลายเดือนเมษายน ต้นเดือน พฤษภาคม (29 เมษายน ถึง 5 พฤษภาคม) เปน็ ชว่ ง Golden Week ของชาวญ่ปี นุ่ ทจ่ี ะไดห้ ยดุ พกั ผ่อนติดต่อกนั เปน็ เวลาหลายวัน ฤดรู อ้ น เริม่ ตั้งแตเ่ ดอื นมถิ ุนายน สงิ หาคม ช่วงต้นฤดรู อ้ นจะมฝี นตกแทบทกุ วันประมาณ 3-4 สปั ดาห์ ช่วง กลางเดอื นกรกฎาคมอากาศรอ้ นช้นื และเปน็ ชว่ งของการปดิ ภาคเรียนฤดูรอ้ น กจิ กรรมทีน่ ยิ มกนั มากทสี่ ุดคือ การ พักผ่อนตามชายหาด อาบแดด และแคมปงิ้ ในช่วงนีช้ าวญี่ปนุ่ นยิ มส่งการ์ดถงึ กนั และกนั เพอ่ื ถามเก่ียวกบั สง่ิ ที่ เกดิ ข้ึนในฤดูน้ี ซ่งึ การ์ดนเี้ รียกวา่ Shochu mimai ฤดใู บไมร้ ว่ ง เร่มิ ต้ังแตเ่ ดอื นกันยายน พฤศจกิ ายน เปน็ ฤดทู แี่ สนโรแมนตกิ ใบไม้สเี ขียวสีแดงคอ่ ยๆรว่ ง หลน่ ในบรเิ วณทวั่ ไป และฤดนู ย้ี ังเปน็ ชว่ งชองการแขง่ กีฬาระหวา่ งโรงเรยี นอกี ด้วย ในฤดูนจี้ ะมี 1 วันทพ่ี ระอาทติ ย์ สอ่ งแสงยาวนานทส่ี ดุ ซงึ่ เรยี กว่า Geshi ฤดหู นาว เร่มิ ตง้ั แตเ่ ดอื นธันวาคม กมุ ภาพนั ธ์ ในช่วงนภ้ี มู ภิ าคทางเหนอื อยา่ ง ฮอกไกโด โตโฮกุ อากาศจะ หนาวเยน็ มากและมหี มิ ะตกหนกั แต่ในฤดูน้ีมเี ทศกาลทมี่ คี วามสาคัญทสี่ ุดคือ ปีใหม่ คนในครอบครัวจะฉลองกัน ด้วย บะหมีข่ ้ามปี หรือท่เี รยี กว่า Toshikoshi soba (ถือกันวา่ บะหมี่นีแ้ ทนความมอี ายยุ ืน เพราะมลี กั ษณะเปน็ เส้น ยาว) และรอคอยฟงั เสยี งระฆงั ตอ้ นรบั ปใี หม่ ผ้ทู ี่ตรี ะฆงั นคี้ อื พระและจะตีทงั้ หมด 108 คร้งั เพราะคนญปี่ ุน่ เชือ่ ว่า คนเราจะมีสง่ิ ไม่ดีอยู่ 108 อยา่ ง โดยเรม่ิ นับถอยหลงั ไปเรอ่ื ยๆ เมอื่ ตีครบจานวนจะเท่ากบั วา่ เราจะไดเ้ รม่ิ ต้นชีวติ ใหม่กับสิ่งที่ดีๆ

3 ประชากร ญ่ปี ่นุ มปี ระชากรประมาณ 127.5 ล้านคน (ตลุ าคม 2545 ชาย 62.3 ลา้ นคน หญิง 65.2 ล้านคน) นบั เปน็ ประเทศทมี่ ีประชากรมากทส่ี ุดเปน็ อนั ดับ 8 ของโลก ศาสนา ศาสนาสาคัญในญปี่ ุน่ มสี องศาสนา ไดแ้ ก่ ชินโต และพุทธศาสนา แม้ว่าคนสว่ นใหญ่ในปจั จบุ นั กล่าวว่า พวกเขาไม่มคี วามเช่อื ในศาสนาใดเปน็ พิเศษ แตส่ ่วนใหญ่กป็ ฏบิ ตั ติ ามประเพณแี ละพธิ กี รรมของทงั้ ชินโตและพทุ ธ ศาสนา

4 ภาษา ภาษาญ่ปี ุน่ เป็นภาษาราชการของญป่ี ุ่น และในแต่ละภูมิภาคจะมภี าษาทอ้ งถิ่นของตนเอง ภาษาอังกฤษ จะใชบ้ า้ งในบางที่ เชน่ สนามบนิ โรงแรมใหญๆ่ หรือสถานทรี่ าชการบางแหง่ ท่ตี อ้ งติดตอ่ ส่ือสารกบั คนตา่ งชาติ เด็กนักเรยี นญป่ี ุ่นจะเริม่ เรียนภาษาอังกฤษเม่อื อยชู่ ้ันมัธยมตน้ แต่การเรียนการสอนมกั จะเน้นเพือ่ การสอบแขง่ ขัน มากกว่าใชป้ ฏบิ ัตจิ รงิ ดังนน้ั แม้ว่าคนรนุ่ ใหม่ของญปี่ ุ่นจะใช้ภาษาองั กฤษได้มากขน้ึ แตภ่ าษาญปี่ นุ่ ยังคงมีความ จาเปน็ อย่างยงิ่ ในการใชช้ วี ิตในประเทศญ่ีปนุ่

5 ระบบการเมอื งการปกครอง ประเทศญป่ี นุ่ มรี ะบบการปกครองแบบประชาธปิ ไตย ระบบเศรษฐกจิ ความแข็งแกร่งทางเศรษฐกจิ ของญีป่ นุ่ สว่ นใหญม่ าจากพื้นฐานอุตสาหกรรมการผลิต รถยนต์คือหนง่ึ ใน ผลติ ภณั ฑข์ องญปี่ ุ่นที่รจู้ กั กนั ดที สี่ ดุ ในปี พ.ศ. 2539 ญปี่ ุน่ ผลิตรถยนต์ รถโดยสารขนาดใหญ่ และรถบรรทุก ประมาณ 10.3 ลา้ นคนั มากเปน็ ทสี่ องของการผลิตรถยนตข์ องโลก ญีป่ ่นุ ยงั เป็นผ้นู าของโลกในอปุ กรณ์ โทรคมนาคม ยา่ นอะกิฮาบาระ ในโตเกยี ว เปน็ ที่รจู้ ักกนั ดีในฐานะ \"เมืองแหง่ เคร่ืองไฟฟ้า\" ทีม่ รี ้านรวงขายเครือ่ ง ไฟฟา้ ยาวสดุ ลูกหลู กู ตา สงั คมวฒั นธรรม ทกุ วนั นี้ ครอบครวั ญป่ี ุ่นส่วนมากมบี ุตรเพยี งหน่งึ หรอื สองคนเท่านนั้ ผลกค็ ือ อายุเฉลย่ี ของประชากรญ่ปี ุ่น เพ่ิมขึน้ อย่างรวดเรว็ ในปจั จบุ นั มเี ดก็ อายุต่ากว่า 15 ปีจานวน 20.014 ล้านคน แตม่ ปี ระชากรท่ีมีอายมุ ากกวา่ 64 ปถี งึ 18.261 ล้านคน ผสู้ ูงอายจุ านวนมากขึน้ อาศยั อยู่โดยลาพงั และคนหนมุ่ สาวแตง่ งานชา้ ลง อายุเฉลยี่ ของการ แต่งงานของผชู้ ายคือ 29.8 ปี และของผหู้ ญิงคือ 27.3 ปี ดว้ ยเหตนุ ี้ ญปี่ นุ่ จงึ ตอ้ งเรียนรูว้ ิธกี ารใหม่ ๆ ทจี่ ะ ชว่ ยเหลอื ให้ทงั้ คนหนุม่ สาวและผสู้ งู อายุใช้ชวี ติ ในสังคมสมัยใหม่ วฒั นธรรมญป่ี ุ่นประกอบข้ึนจากการผสมกนั ระหว่างวฒั นธรรมเกา่ และใหม่ วัฒนธรรม ทางตะวันตกและตะวนั ออก ทางดา้ นอตุ สาหกรรมกเ็ ช่นเดียวกัน ยังมี รอ่ งรอยของความ เปน็ ประเทศกสกิ รรม หลงเหลอื อยู่ แม้วา่ ความเจริญทางอตุ สาหกรรมในศตวรรษทีผ่ า่ น มาจะ ทาใหญ้ ป่ี ุ่นไดแ้ ปรสภาพ เป็นประเทศทมี่ ี ความกา้ วหนา้ ทางด้านอตุ สาหกรรม สงู สุดประเทศหนึ่งของโลก

6 ระบบเศรษฐกจิ ของประเทศญป่ี ่นุ ปัจจบุ นั เป็นประเทศที่มีขนาดเศรษฐกจิ ใหญเ่ ป็นอันดบั 3 ของโลก รองจาก สหรฐั อเมรกิ า และ ประเทศ จนี ถือวา่ ใหญ่เปน็ อันดับ 2 ในกลมุ่ ประเทศพฒั นาแล้ว กอ่ นสงครามโลกครง้ั ทสี่ องในรชั สมัยโชวะ จกั รวรรดญิ ปี่ ุน่ มขี นาดเศรษฐกจิ ใหญเ่ ปน็ อันดบั 9 ของโลก แม้วา่ จะพ่ายแพ้สงครามแตญ่ ป่ี ุ่นก็สามารถไตเ่ ตา้ ข้นึ มามขี นาด เศรษฐกจิ ขนาดใหญเ่ ป็นอนั ดบั 2 ของโลกรองจากสหรัฐอเมรกิ า และครองตาแหนง่ นยี้ าวนานกว่าคร่งึ ศตวรรษ จากขอ้ มลู ของกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) อานาจซอ้ื ตอ่ หัวของญป่ี นุ่ ในเวทโี ลก อยทู่ ี่ 35,855 ดอลลาร์ สหรัฐ ซ่งึ สงู เป็นอนั ดบั 22 ของโลกการคาดการณเ์ ศรษฐกจิ ญีป่ ่นุ มีการสารวจเป็นรายไตรมาสท่ีเรยี กวา่ ทงั กงั จดั ทาโดยธนาคารแหง่ ประเทศญ่ปี ุ่น ปัจจุบัน ญปี่ นุ่ เป็นประเทศทีผ่ ลติ ยานยนตไ์ ด้มากเป็นอันดบั 3 ของโลกนอกจากน้ี ยังมีอุตสาหรรม เครื่องใช้ไฟฟ้าที่ใหญท่ ่ีสุดของโลก ทีม่ ักจะมกี ารจดั อนั ดบั ในบรรดาหมปู่ ระเทศนวตั ตกรรมช้นั นา ซ่ึงในระยะหลงั มา น้ีญปี่ นุ่ ตอ้ งเผชญิ การแขง่ ขันกบั จีน และ เกาหลใี ต้ ที่เรมิ่ ชว่ งชิงสว่ นแบง่ ในตลาดเคร่อื งใช้ไฟฟา้ ทัง้ นี้ อุตสาหกรรม การผลิตในประเทศญีป่ นุ่ ในปจั จบุ ัน ไดใ้ ชเ้ ทคโนโลยีชั้นสงู ในการผลติ เปน็ หลกั ซงึ่ ใช้แรงงานคนน้อย และมีความ แม่นยามากกวา่ จาพวก ยานยนตไ์ ฮบริด และหุ่นยนตอ์ ตั โนมตั ิตา่ งๆ ซ่ึงพบไดท้ วั่ ไปในโรงงานในภูมภิ าคคันโตทัง้ นี้ ภูมิภาคคันไซกเ็ ปน็ หนงึ่ ในพ้ืนท่อี ตุ สาหกรรมช้นั นาและศนู ยก์ ารผลิตสาหรบั เศรษฐกจิ ญ่ปี ุ่น

7 ทศิ ทางเศรษฐกจิ มหาภาค แผนภมู ินีแ้ สดงให้เห็นถงึ ทิศทางของจีดีพขี องญปี่ ่นุ ตามตัวเงนิ ประมาณการโดย กองทนุ การเงนิ ระหว่างประเทศ ในหน่วยล้านเยน ค.ศ. จดี ีพี เยน/1 ดชั นเี งนิ เฟ้อ จดี ีพี(ตัวเงนิ )ต่อหัว จดี พี (ี อานาจซอ้ื )ต่อหวั ดอลลาร์ (ฐาน ณ ปี ในหน่วย % ของชาว ในหน่วย % ของชาว 2000) อเมริกัน อเมริกนั 1955 8,369,500 ￥360.00 10.31 – 1960 16,009,700 ￥360.00 16.22 – 1965 32,866,000 ￥360.00 24.95 – 1970 73,344,900 ￥360.00 38.56 – 1975 148,327,100 ￥297.26 59.00 – 1980 240,707,315 ￥225.82 100 105.85 71.87 2005 502,905,400 ￥110.01 97 85.04 71.03 2010 477,327,134 ￥88.54 98 89.8 71.49 จากขอ้ มลู ดัชนเี งินเฟ้อขา้ งต้น แสดงให้เห็นว่า ญ่ีป่นุ ไดเ้ ผชญิ กับสภาวะปราศจากเงินเฟอ้ ในชว่ งทศวรรษ 1980- 2000 ทส่ี ินค้าและบรกิ ารตา่ งๆในประเทศไมม่ ีการเปลย่ี นแปลงราคาตลอด 2 ทศวรรษ มหิ นาซา้ ภายหลงั ปี 2000 ยงั ต้องเชผญิ กบั ภาวะเงนิ ฝืด ที่ราคาสินค้าและบริการภายในประเทศมที ิศทางถกู ลงแมจ้ ะเพียงเล็กนอ้ ย เหลา่ นเ้ี ป็น สาเหตหุ น่ึง ทีช่ าวญป่ี ุน่ ตลอดจนบริษัทต่างๆไมน่ ยิ มนาเงินฝากธนาคารภายในประเทศเพือ่ เป็นการลงทนุ เนอ่ื งจาก ไมม่ กี ารจ่ายดอกเบยี้ หรอื จา่ ยในอตั ราทตี่ า่ มากจนแทบจะเปน็ รอ้ ยละศนู ย์ - อตั ราแลกเปล่ียน 1 ดอลลาร์ อยู่ที่ 109 เยนในปี 2010

8 อุตสาหกรรม มูลคา่ จีดีพใี นปี 2012 แบา่ งตามภาคอุตสาหกรรม มลู ค่าถกู แปลงเป็นหนว่ ยสกลุ เงนิ บาท ตามอตั รา แลกเปล่ียน ณ วันท่ี 12 เมษายน 2013 อตุ สาหกรรม มูลคา่ จดี พี ี % ของจดี พี ี (ลา้ นลา้ น ทงั้ หมด บาท) ภาคบริการอื่นๆ 36.139 23.5% การผลิต 27.643 18.0% อสังหาริมทรพั ย์ 20.346 13.2% คา้ ส่ง และ ค้าปลีก 19.266 12.5% คมนาคม และ โทรคมนาคม 10.450 6.8% รฐั ประศาสน์ 9.603 6.2% ก่อสร้าง 9.545 6.2% การเงนิ และกรมธรรมป์ ระกัน 8.932 5.8% ไฟฟา้ , กา๊ ซ และ ประปา 5.225 3.4% บรกิ ารของรฐั บาล 1.197 0.7% เหมือง 0.087 0.05% ทง้ั หมด 153.778 100%

9 การเงนิ ตลาดหลกั ทรพั ย์ ตลาดหลกั ทรัพย์โตเกยี ว ปจั จุบันเป็นตลาดหลกั ทรพั ยท์ ีใ่ หญเ่ ป็นอนั ดบั 2 สองโลกตามราคาตลาด ทาให้ ตลาดหลกั ทรัพยโ์ ตเกยี ว เป็นตลาดหลกั ทรพั ย์ท่ีใหญท่ ส่ี ดุ ในเอเชยี โดยในเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 2014 ตลาด ประกอบด้วยบริษัทจดทะเบยี นกวา่ 3,425 บริษทั ซง่ึ ตลาดหลักทรัพยโ์ ตเกยี ว มีดัชนีตลาดทีส่ าคญั อยู่ 2 ดัชนี คอื Nikkei 225 และ TOPIX นอกจากตลาดหลกั ทรัพยโ์ ตเกยี วแลว้ ประเทศญี่ป่นุ ยงั มีตลาดหลกั ทรัพย์ขนาดใหญ่อีก หนึ่งแหง่ คือ ตลาดหลักทรัพย์โอซะกะ ซงึ่ ในเดือนมกราคม ค.ศ. 2013 มกี ารรวมกลมุ่ ของตลาดหลพั ทรัพยท์ งั้ สอง เปน็ กลมุ่ ตลาดหลกั ทรพั ยญ์ ปี่ ่นุ (Japan Exchange Group) นอกเหนอื ไปจากนี้ ตลาดหลกั ทรพั ยอ์ ืน่ ๆของญป่ี นุ่ ได้แก่ตลาดหลกั ทรพั ย์นะโงะยะ, ฟุกโุ อะกะ และ ซปั โปะโระ ตลาดแรงงาน อตั ราวา่ งงานของญปี่ นุ่ (ปี 1953-2009) ญ่ีปุ่นเป็นหนงึ่ ในประเทศที่มอี ัตราวา่ งงานอยทู่ ่ีระดบั ตา่ อตั ราวา่ งงานในญ่ีปนุ่ ณ ส้ินปี 2013 อยูท่ ี่ 3.7% ลดลงจากปี 2009 ท่เี คยอยูท่ ี่ 5.2% อนั เนอื่ งมาจากนโยบายกระตุน้ เศรษฐกจิ และฟน้ื ฟูอตุ สาหกรรมในประเทศ ใน ตัวเลขนี้ แม้แต่บุคคลที่ทาอาชพี เสริม (พารท์ ไทม)์ ท่ีมชี ัว่ โมงการทางานต่า ก็ไมถ่ กู นับว่าเปน็ บุคคลว่างงานในปี 2008 แรงงานของญป่ี นุ่ มจี านวน 66 ลา้ นคน ในจานวนนี้ 40% เป็นผหู้ ญิง ตลาดแรง งานของญี่ปุ่นกาลงั อยใู่ น ภาวะหดตวั ลงอย่างเรอื่ งๆ เป็นผลมาจากแรง งานสว่ นใหญ่เร่มิ มอี ายสุ ูงข้นึ สูว่ ยั เกษยี ณ ในขณะทแ่ี รงงานรนุ่ ใหมท่ ี่ เขา้ มาท แทนก็ไมเ่ พยี งพอ ปญั หาท่สี าคญั นม้ี จี ดุ เรม่ิ ต้นมาจากอตั ราการเกิดทอ่ี ยู่ในระดบั ต่ามาก แมว้ า่ รัฐบาลจะมี นโยบายอดุ หนุนสวัสดกิ ารแก่เดก็ เกิดใหม่มากมาย แต่ไม่ได้ช่วยทาใหอ้ ัตราเกดิ เพมิ่ ข้นึ ตามเปา้ แตอ่ ยา่ งใด ท่ีผ่านมา รัฐบาลญปี่ ุ่นได้มีนโยบายใหม่ คอื ลดเง่ือนไขในการขอสัญชาติญ่ีปุ่นแกพ่ ลเมืองตา่ งประเทศ แต่นโยบายนกี้ ็ยังไมเ่ ป็น ท่นี ิยมมากนกั

10 บรรณานกุ รม ขอ้ มลู ทว่ั ไปของประเทศญปี่ นุ่ https://www.sanook.com/campus/911841/ ระบบเศรษฐกจิ ของประเทศญป่ี นุ่ https://sites.google.com/site/wimolrayanaka34/serth-kic-khxng-yipun