AVT คืออะไร

สงวนลขิ สิทธิ์ มลู นิธิอนเุ คราะห์คนหหู นวก ในพระบรมราชนิ ูปถัมภ์ 1 ตลุ าคม 2562

สงวนลขิ สทิ ธิ์ 2 มลู นธิ ิอนุเคราะหค์ นหหู นวก ในพระบรมราชินูปถัมภ์ ตลุ าคม 2562

บทนำ� “เราจะพดู คยุ กบั ลกู ไดอ้ ยา่ งไร” “ลกู จะสอ่ื สารออกมาไดอ้ ยา่ งไร” “เราจะวางแผน เตรียมความพร้อมในการเรียนและการเข้าสังคมให้ลูกได้อย่างไร” พ่อแม่ผู้ปกครอง ทบ่ี ตุ รหลานมคี วามบกพรอ่ งทางการไดย้ นิ ทกุ ทา่ นคงเคยตง้ั คำ� ถามนกี้ บั ตวั เอง อาจจะเคย ปรกึ ษาเพอ่ื นหรอื ผเู้ ชย่ี วชาญเพอื่ หาทางเลอื กในการสอ่ื สารใหก้ บั บตุ รหลาน การชว่ ยเหลอื มีมากมายหลายวธิ ีและการสื่อสารกับบตุ รหลานกม็ ีหลายทางเช่นกนั ขอแสดงความยินดีที่ท่านเลือกใช้วิธี Auditory-Verbal Therapy (AVT) หรือ การฝกึ พดู โดยใช้ทกั ษะการฟงั ซงึ่ ทา่ นจะไดเ้ ข้าร่วมการฝกึ ไปพร้อม ๆ กบั บตุ รหลานของ ท่าน การฝกึ นม้ี ขี อ้ มลู ความรมู้ ากมายซง่ึ จำ� เปน็ ตอ้ งใชเ้ วลาในการเรยี นรู้ คมู่ อื เลม่ นจี้ ดั ทำ� ขนึ้ เพ่ือให้ผู้ปกครองของเด็กท่ีมีความบกพร่องทางการได้ยินเข้าใจหลักการและวิธีปฏิบัติ รวมถึงค�ำแนะนำ� ในแนวทางของการฝกึ พดู โดยใช้ทกั ษะการฟังมากข้นึ คมู่ ือเล่มนีจ้ ะเปิด โลกอนั นา่ ทง่ึ ของหลกั การของการฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั และมอบโอกาสใหบ้ ตุ รหลาน ของท่านเตบิ โตเปน็ ผใู้ หญ่ทมี่ กี ารไดย้ นิ สมบูรณ์และมีความสขุ ตอ่ ไป เน้ือหาของคู่มือจะกล่าวถึงความหมายของการฝึกพูดโดยใช้ทักษะการฟัง ผ้ทู ี่เก่ยี วขอ้ งในกระบวนการฝกึ สอน ประโยชนท์ ี่บุตรหลานจะได้รบั และการสอนพดู ดว้ ย ตนเองท่ีบ้าน ท่านสามารถบันทึกรายช่ือและข้อมูลของบุคคลที่ต้องติดต่อ เช่น แพทย์ โสต ศอ นาสิก นักแก้ไขการได้ยิน แพทย์ประจำ� ตวั นักแก้ไขการพูดและสื่อความหมาย ครฝู ึกพดู ผา่ นทกั ษะการฟงั และหน่วยงานอื่น ๆ ไดใ้ นคมู่ อื เลม่ น้ดี ว้ ย สงวนลขิ สิทธ์ิ มูลนธิ อิ นเุ คราะหค์ นหหู นวก ในพระบรมราชนิ ปู ถัมภ์ 3 ตลุ าคม 2562

สงวนลขิ สทิ ธิ์ 4 มลู นธิ ิอนุเคราะหค์ นหหู นวก ในพระบรมราชินูปถัมภ์ ตลุ าคม 2562

สารบญั 1-2 3 บทน�ำ 4 การฝกึ พูดโดยใช้ทกั ษะการฟงั (AVT) คอื อะไร? 5 หลักของการฝึกพูดโดยใช้ทักษะการฟงั 6 ข้อเทจ็ จริงทีน่ า่ สนใจ 7 ความส�ำคญั ของการฝึกพดู โดยใชท้ ักษะการฟงั (AVT) 8-10 ท�ำไมเดก็ ควรเรียนรทู้ ี่จะฟงั ? 11 ค�ำทพี่ บบอ่ ยในการฝกึ พูดโดยใชท้ ักษะการฟัง 12-14 ค�ำถามทพ่ี บบ่อย... 15-16 การฝกึ พูดโดยใชท้ ักษะการฟัง : สภาพแวดลอ้ มที่เหมาะสมต่อการฟัง 17 มาเร่มิ ตน้ กนั เถอะ... 18-19 นกั บำ� บดั ครผู ฝู้ กึ และผปู้ กครอง ควรปฏบิ ตั อิ ยา่ งไรบา้ ง... 20-24 ล�ำดับขนั้ ของการฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั 25 การฝกึ พดู โดยใช้ทกั ษะการฟงั ตอ้ งอาศยั อะไรบ้าง ผู้ปกครองจะคาดหวงั อะไรจากการฝึกได้บ้าง การจดั หมวดหมู่ - บุคคลตดิ ต่อ บันทึก สงวนลขิ สทิ ธิ์ มูลนธิ อิ นเุ คราะห์คนหูหนวก ในพระบรมราชนิ ูปถมั ภ์ 5 ตลุ าคม 2562

การฝึกพดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั (AVT) คอื อะไร? Auditory-Verbal Therapy (AVT) การฝกึ พดู โดยใชท้ ักษะการฟัง เปน็ วธิ กี ารที่ ใช้สอนเด็กที่มีความบกพร่องทางการได้ยินท่ีใช้เคร่ืองช่วยฟังหรือประสาทหูเทียมเพื่อให้ เข้าใจเสียงค�ำพูดและเรียนรู้การพูด เป็นการสอนให้เด็กพัฒนาประสาทรับรู้ทางการฟัง เพื่อให้ใช้การฟังได้โดยอัตโนมัติ ซึ่งเด็กจะเรียนรู้เสียงต่าง ๆ ด้วยตัวเอง เป็นการฝึกให้ เดก็ ใชก้ ารไดย้ นิ และการฟงั รว่ มกนั เพอื่ ใชใ้ นการสอ่ื สาร นนั ทนาการ การเรยี นรทู้ างสงั คม การศึกษา และการทำ� งาน - แนวคดิ ของการฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั คอื การใหเ้ ดก็ ทมี่ คี วามบกพรอ่ งทางการ ไดย้ ินสามารถใช้ชีวิตในสภาพแวดลอ้ มปกติ ชว่ ยเหลอื ตนเองได้ และมสี ว่ นร่วม ในสังคมเชน่ บุคคลทัว่ ไป - การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั เปน็ วธิ กี ารสง่ เสรมิ ทกั ษะทางภาษาโดยใชบ้ ทสนทนา และการสอ่ื สารในชีวิตประจ�ำวนั ที่เน้นผปู้ กครองเป็นศูนย์กลาง - การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั เปน็ วธิ กี ารทใ่ี หเ้ ดก็ เรยี นรกู้ ารฟงั โดยแปลความหมาย ของภาษาพูด ซึ่งจะช่วยใหเ้ ด็กพูดไดโ้ ดยใช้การไดย้ นิ ทเ่ี หลอื อยู่ - การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั เปน็ วธิ ีการท่ีให้เด็กเรยี นร้เู สียงตา่ ง ๆ โดยใช้ อุปกรณแ์ ละส่ือการสอนประกอบ - หากตรวจพบความบกพร่องทางการไดย้ นิ ไดเ้ ร็ว รีบใชอ้ ปุ กรณ์ชว่ ยการไดย้ นิ และรบั การกระตนุ้ พฒั นาการอยา่ งทนั ทว่ งที กจ็ ะชว่ ยใหเ้ ดก็ เรยี นรภู้ าษาไดเ้ รว็ ขน้ึ - การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั เปน็ การสอนเดก็ ทใ่ี ชเ้ ครอ่ื งชว่ ยฟงั และประสาทหเู ทยี ม เปน็ รายบคุ คล โดยเนน้ ผปู้ กครองเป็นส�ำคญั ในการสอนและสื่อสารกบั เด็ก - การฝกึ พูดโดยใช้ทกั ษะการฟัง สนับสนนุ ให้เดก็ ทม่ี ีความบกพรอ่ งทางการไดย้ ิน มีปฏสิ มั พันธแ์ ละทำ� กจิ กรรมร่วมกันกับเด็กท่ีมีการไดย้ ินปกติ เชน่ กจิ กรรมการ เลน่ เปน็ กลมุ่ เลา่ นทิ าน หรอื เขา้ รว่ มกจิ กรรมอนื่ ๆ ในโรงเรยี นและชมุ ชน เพอ่ื ให้ เดก็ ทมี่ คี วามบกพรอ่ งทางการไดย้ นิ เรยี นรภู้ าษาจากตน้ แบบการพดู ตามธรรมชาติ สงวนลิขสิทธิ์ มูลนิธอิ นุเคราะห์คนหหู นวก ในพระบรมราชนิ ูปถัมภ์ 1 ตลุ าคม 2562

- การฝึกพูดโดยใช้ทักษะการฟัง เป็นการสอนให้เดก็ รูจ้ ักตรวจสอบตนเอง โดยการ เรียนรู้ท่ีจะฟังเสียงของตนเองและเสียงของผู้อ่ืนในการสนทนาโต้ตอบที่เป็น ธรรมชาติ ซ่งึ จะช่วยให้เด็กพูดไดช้ ดั เจนยง่ิ ข้ึน - การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั ประกอบดว้ ยขน้ั ตอนและหลกั การทผี่ บู้ ำ� บดั ผปู้ กครอง รวมถึงตัวเดก็ เองมีสว่ นรว่ มในกจิ กรรมการเลน่ โดยใชอ้ ุปกรณ์และสื่อตา่ ง ๆ เพ่ือ ชว่ ยใหเ้ ด็กเรียนรู้การฟงั และการพูดเช่นเดียวกับเดก็ ทั่วไป การฝกึ พูดโดยใชท้ กั ษะการฟงั (AVT) คืออะไร... ใช่ ไมใ่ ช่  เรยี นรู้โดยใช้การฟัง  เรียนรโู้ ดยใช้การมอง  คาดหวงั สูงทจี่ ะใหเ้ ดก็ ฟงั  คิดว่าเด็กไม่ได้ยิน  พูดให้ชัดเจน  พูดดังหรอื เบาเกนิ ไป  ใช้ภาษาเป็นธรรมชาติ  ใชภ้ าษางา่ ยๆ  ผปู้ กครองทำ� หนา้ ท่เี หมอื นครู  ผูป้ กครองเปน็ เพยี งผสู้ ังเกตการณ์  สอนเดก็ เปน็ รายบุคคล  สอนเปน็ กล่มุ  ใช้การสนทนาเป็นหลกั  ใช้การสอนเปน็ คำ� ๆ สงวนลิขสิทธิ์ 2 มลู นิธอิ นเุ คราะหค์ นหหู นวก ในพระบรมราชินปู ถมั ภ์ ตุลาคม 2562

หลักของการฝกึ พดู โดยใช้ทักษะการฟัง 1. คน้ หาเดก็ ทม่ี คี วามบกพร่องทางการได้ยนิ ตงั้ แตแ่ รกเกิด จัดโครงการตรวจ คัดกรองการได้ยินในทารกเกิดใหม่ทุกคน รวมท้ังเด็กท่ีอยู่ในสถานอนุบาล และเดก็ ปฐมวยั ทุกคน 2. ท�ำความเขา้ ใจผลการตรวจการไดย้ นิ ศกึ ษาวิธีการดูแลรกั ษาอุปกรณ์ชว่ ย การฟังอยา่ งสมำ�่ เสมอ ไปพบแพทย์หรอื ผทู้ ่เี ก่ียวขอ้ งตรงตามเวลานัดหมาย 3. ให้ค�ำแนะน�ำ ค�ำปรกึ ษา เป็นต้นแบบในการพฒั นาภาษาพดู ใหผ้ ปู้ กครอง รวมถึงช่วยให้ผู้ปกครองเข้าใจถึงผลกระทบที่ครอบครัวจะได้รับเมื่อสมาชิกใน ครอบครวั เปน็ คนหหู นวก 4. สอนให้เดก็ ใช้การฟังในการสอื่ สารและพัฒนาทักษะทางสงั คม 5. สง่ เสริมพัฒนาการด้านการพูดโดยใช้ทักษะทางการฟงั ให้เด็กเป็นรายบคุ คล 6. ช่วยให้เด็กมที กั ษะการฟังเสยี งของตนเองและเสียงของผอู้ ่ืนเพ่อื ท�ำให้เสยี งพดู ของตนเองชัดเจนขึ้น 7. ใชก้ ระบวนการพัฒนาด้านการฟัง การพูด การใชภ้ าษา และความรู้ความเขา้ ใจ เพอ่ื กระตุ้นใหเ้ กดิ การส่อื สารอยา่ งเป็นธรรมชาติ 8. ประเมินผลพฒั นาการของเด็กอย่างต่อเน่ือง และปรับเปลย่ี นวิธกี ารฝกึ ตาม ความเหมาะสม 9. ส่งเสรมิ และสนับสนุนในดา้ นการศกึ ษาและสังคมแบบเรียนรวม From the Auditory Verbal Position Statement สงวนลขิ สิทธ์ิ มูลนิธอิ นเุ คราะห์คนหหู นวก ในพระบรมราชินูปถัมภ์ 3 ตลุ าคม 2562

ข้อเทจ็ จริงทนี่ า่ สนใจ • ในสหรฐั อเมริกามีเดก็ วยั เรยี นจ�ำนวน 39 ลา้ นคน พบวา่ มีเด็กท่ีมปี ัญหาดา้ น การไดย้ ินจำ� นวน 632,000 คน ซง่ึ คิดเป็น 1.6% • ความบกพร่องทางการไดย้ ินเปน็ ความพิการอนั ดบั 1 ในเดก็ แรกเกดิ และเดก็ เหลา่ นี้มีการได้ยนิ หลงเหลืออย่ทู ยี่ งั เป็นประโยชน์ • หากมกี ารใช้อุปกรณก์ ารช่วยฟังท่ีเหมาะสม เดก็ เหล่านี้สว่ นใหญจ่ ะสามารถ ตระหนักเสียงค�ำพดู หรือเสยี งตา่ ง ๆ ได้ ถึงแม้วา่ ไม่ไดค้ รบทกุ เสยี งคำ� พูดก็ตาม • ถ้าเดก็ มีโอกาสไดเ้ ข้าถงึ ภาษาพดู ก็จะสามารถเรียนรกู้ ารพดู ผา่ นการฟงั ได้ • การฟงั เปน็ ทกั ษะสำ� คญั ในการพฒั นาตนเอง ทางดา้ นสงั คมและทางดา้ นวชิ าการ ของเด็ก • การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั จะสามารถชว่ ยใหเ้ ดก็ มกี ารพฒั นาทกั ษะการสนทนา กับผู้อื่น • เพื่อให้เด็กมีพัฒนาการสูงสุดในวัยที่เหมาะสม ปัจจัยท่ีส�ำคัญคือต้องตรวจพบ ความบกพร่องทางการได้ยินเร็ว ใช้อุปกรณ์ช่วยการได้ยินอย่างทันท่วงที ใชเ้ ทคโนโลยที างการแพทยท์ เี่ หมาะสม และกระตนุ้ ใหเ้ กดิ การไดย้ นิ โดยเรว็ ทส่ี ดุ • หากเดก็ ขาดการไดย้ นิ ในชว่ งเวลาสำ� คญั ของการพฒั นาการดา้ นภาษาแลว้ ความสามารถ ทางภาษาของเด็กกจ็ ะถดถอยลงไปด้วย • หลกั การทนี่ ำ� มาใช้กับขอ้ ปฏบิ ตั ิของการฝกึ พดู โดยใชท้ ักษะการฟัง กค็ อื หลกั การ พัฒนาทางภาษาของเดก็ ท่ัวไป • หากเดก็ ไดร้ บั การพฒั นาทกั ษะทางการพดู เดก็ จะมพี ฒั นาการทางการอา่ นไป พรอ้ ม ๆ กนั สงวนลขิ สทิ ธ์ิ 4 มลู นธิ ิอนุเคราะห์คนหหู นวก ในพระบรมราชนิ ูปถมั ภ์ ตลุ าคม 2562

ความส�ำคัญของการฝกึ พูดโดยใชท้ กั ษะการฟัง (AVT) • เดก็ ทม่ี กี ารสญู เสยี การไดย้ นิ ในระดบั รนุ แรงมากถา้ ไดร้ บั อปุ กรณช์ ว่ ยฟงั ทเี่ หมาะสม เด็กจะสามารถตระหนกั เสียงค�ำพดู ได้ แมว้ ่าจะไม่ครบทกุ เสียงก็ตาม • เดก็ ทม่ี คี วามบกพรอ่ งทางการไดย้ นิ สามารถเรยี นรผู้ า่ นทกั ษะการฟงั ได้ ไมจ่ ำ� เปน็ ต้องเรยี นรูโ้ ดยใชภ้ าษามือเพียงภาษาเดยี ว • เด็กจะสามารถเรียนรทู้ างภาษาได้อย่างมปี ระสทิ ธิภาพ โดยใช้การสนทนา โต้ตอบอย่างสม�่ำเสมอและตอ่ เนอื่ ง ภายใต้สภาพแวดล้อมท่เี ออ้ื ต่อการใชภ้ าษา • เมือ่ ทักษะทางการพดู มีการพฒั นาโดยผา่ นทักษะการฟงั ทักษะการอา่ นก็จะ พฒั นาดว้ ยเชน่ กัน • ผปู้ กครองทใี่ ชว้ ธิ กี ารฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั ไมจ่ ำ� เปน็ ตอ้ งเรยี นรกู้ ารใชภ้ าษามอื • การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั ใชก้ ารไดย้ นิ เปน็ หลัก และเนน้ การฟงั มากกวา่ การมอง • การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั ใชว้ ธิ กี ารบำ� บดั ในรปู แบบของการทำ� งานรว่ มกัน เป็นทมี ระหวา่ งครกู ับผปู้ กครอง เพ่อื ใหส้ ภาพแวดลอ้ มในการเรยี นสมบรู ณม์ าก ยงิ่ ข้ึน สงวนลิขสิทธ์ิ มลู นธิ อิ นุเคราะหค์ นหหู นวก ในพระบรมราชินปู ถัมภ์ 5 ตลุ าคม 2562

ท�ำไมเด็กควรเรยี นรูท้ จ่ี ะฟัง? • เดก็ ทมี่ กี ารไดย้ นิ ปกติ สามารถเรยี นรกู้ ารตระหนกั เสยี งในสภาพแวดลอ้ มไดต้ ง้ั แต่ ในวยั ทารก เดก็ จะฟงั และเรยี นรวู้ า่ เสยี งบางเสยี งนน้ั มคี วามหมาย ทำ� ใหเ้ ดก็ จดจำ� คำ� ศพั ท์ เข้าใจความหมาย และพดู ออกมาเปน็ คำ� ได้ สิ่งเหลา่ นค้ี อื ทกั ษะการฟงั และการสื่อสารทางการพูด เม่ือเด็กโตข้ึนเด็กจะมีทักษะทางภาษาและจดจ�ำ คำ� ศพั ท์ ในขณะทีม่ ปี ฏิสัมพนั ธแ์ ละสอ่ื สารกบั ผ้อู ่นื • เด็กที่มีความบกพร่องทางการได้ยินสามารถส่ือสารโดยวิธีน้ีได้เช่นกัน แต่ต้อง ได้รับความช่วยเหลือให้เรียนรู้การตระหนักเสียงและรับรู้เสียงรอบ ๆ ตัว รวมถึงตอ้ งรับรวู้ า่ การฟงั นั้นมีประโยชนแ์ ละจ�ำเปน็ ตอ่ การส่อื สาร • เด็กท่ีมคี วามบกพร่องทางการได้ยิน สามารถเรียนรู้การฟังได้เช่นกัน! สงวนลขิ สิทธ์ิ 6 มูลนธิ ิอนเุ คราะห์คนหหู นวก ในพระบรมราชินปู ถมั ภ์ ตลุ าคม 2562

ค�ำทพ่ี บบ่อยในการฝึกพดู โดยใชท้ ักษะการฟงั - การเรยี นรูก้ ารฟงั เสียง คือการใชเ้ สียงแทนส่ิงต่าง ๆ เช่น ใชเ้ สียง อา๊ อ่า แทน เครื่องบนิ เสยี ง มอ แทนววั เป็นต้น วธิ ีการนใ้ี ชก้ ับเดก็ ท่เี พ่งิ หัดฟงั เสยี ง - การทดสอบการฟงั โดยใช้เสียง 6 เสยี ง (/อา/ /อ/ู /อ/ี /อืม/ /ช/ /ส/) ตามวธิ ี ของดร.ลิงก์ (Dr. Daniel Ling) คอื การใชเ้ สยี ง 6 เสียงทีเ่ ป็นตวั แทนของเสยี ง พดู ในชว่ งความถต่ี า่ ง ๆ เพอ่ื ประเมนิ ความสามารถในการไดย้ นิ ของเดก็ ซง่ึ ผปู้ กครอง สามารถใช้ทดสอบบตุ รหลานได้ตลอดเวลา - การพดู และท�ำใหด้ ูเป็นตัวอย่าง คอื การแสดงที่มวี ตั ถปุ ระสงคใ์ ห้เด็กท�ำตาม เชน่ เมอื่ เด็กไดย้ นิ เสียง ใหเ้ ด็กเอาของเล่นใสล่ งในกลอ่ ง โดยผปู้ กครองทำ� ให้ เด็กดูก่อน - ลกั ษณะของเสยี งทป่ี ระกอบอยใู่ นภาษา (Suprasegmentals) คอื การนำ� คณุ ลกั ษณะ ของเสยี งมาใชใ้ นการสอ่ื ความหมายของคำ� พดู เชน่ การเน้นเสียง การลากเสยี ง การท�ำเสียงสูง/ต�่ำ และดัง/เบา - องคป์ ระกอบสำ� คญั ของขอ้ ความ คอื คำ� บางคำ� ในขอ้ ความทบี่ ง่ บอกใจความสำ� คญั ทีผ่ พู้ ูดตอ้ งการจะสอื่ สาร เชน่ หยบิ สเ่ี หลยี่ ม สแี ดง ก่อน หยบิ วงกลม สนี �้ำเงิน ซงึ่ จากตัวอย่างนีอ้ งคป์ ระกอบส�ำคญั ของข้อความน้มี ีจำ� นวน 5 ค�ำ - การได้ยินที่เหลอื อยู่ คือระดบั การได้ยนิ ที่หลงเหลืออยขู่ องแตล่ ะบคุ คลในชว่ ง ความถ่ตี ่าง ๆ ขณะทไี่ ม่ไดใ้ ส่เครื่องช่วยฟังหรอื ประสาทหเู ทียม - อายกุ ารได้ยนิ คอื ระยะเวลาที่เด็กเร่ิมต้นการไดย้ นิ หลงั จากใสอ่ ุปกรณ์ช่วยเหลือ การได้ยนิ เชน่ เด็กหูหนวกอายุ 3 ปีท่ีได้รบั การผ่าตัดใส่ประสาทหเู ทยี มเมื่อ อายุ 2 ปี อายกุ ารได้ยินของเด็กคนนคี้ อื 1 ปี - การใช้เสียงพูดกับทารก คือการดัดเสยี งแบบพ่อแมห่ รือผ้ใู หญพ่ ูดกบั เด็กทารก เพ่อื ใหเ้ ดก็ เรียนร้ภู าษา - การเนน้ เสียง เป็นเทคนิคหน่ึงทใี่ ชเ้ พือ่ ช่วยให้เด็กสามารถฟังคำ� พดู ไดง้ ่ายขนึ้ - การบังปาก คอื การน�ำมือ รูปภาพ ของเล่น หรือสงิ่ อืน่ ๆ บงั ปากของผพู้ ูดไว้ เมอื่ เห็นวา่ เด็กพยายามอา่ นรมิ ฝีปากของคูส่ นทนา สงวนลขิ สิทธิ์ มูลนิธอิ นุเคราะหค์ นหหู นวก ในพระบรมราชินูปถมั ภ์ 7 ตุลาคม 2562

คำ� ถามท่ีพบบ่อย...  การฝึกพดู โดยใชท้ ักษะการฟงั แตกต่างจากการบ�ำบัดดว้ ยวิธีอ่ืนอยา่ งไร - นกั บำ� บดั ทส่ี อนทกั ษะการสอ่ื สารใหก้ บั เดก็ ทมี่ คี วามบกพรอ่ งทางการไดย้ นิ มกี ารใชว้ ธิ สี ่อื สารทีแ่ ตกตา่ งกัน เช่น บางคนใชภ้ าษามือ บางคนใช้ทา่ แนะ คำ� พดู แตน่ กั บ�ำบัดการพดู โดยใชท้ ักษะการฟังจะเนน้ การฝึกสอนเดก็ เป็น รายบุคคลร่วมกับการเสริมความรู้ให้แก่ผู้ปกครองให้เน้นการฟังและการ พูดทั้งท่บี า้ นและที่โรงเรียน  ใครบา้ งทีใ่ ห้บริการฝกึ พดู โดยใช้ทกั ษะการฟัง - ผทู้ ส่ี ามารถใหบ้ รกิ ารฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั โดยทวั่ ไปมี 2 ประเภท คอื 1. นักบ�ำบัดการพูดโดยใช้ทักษะการฟัง คือผู้ที่มีวุฒิบัตรรับรองว่า ฝึกอบรมมาเฉพาะทาง 2. ครูหรือนักบ�ำบัดท่ีไม่มีวุฒิบัตรรับรอง แต่ใช้หลักการฝึกพูดโดยใช้ ทักษะการฟังและได้รับการอบรมจากผู้เชี่ยวชาญ  ทำ� ไมโรงเรียนทว่ั ไปจงึ ไม่มีการฝกึ พดู โดยใช้ทกั ษะการฟัง - เพราะการฝึกพดู โดยใชท้ กั ษะการฟังเปน็ วิธสี อนเดก็ ท่ีมีความบกพร่อง ทางการได้ยินท่ีค่อนข้างใหม่ และผู้ท่ีมีความรู้ความสามารถด้านน้ียังมี จำ� นวนจ�ำกดั  การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั สามารถใชร้ ว่ มกบั วธิ กี ารบำ� บดั อนื่ ๆ ไดห้ รอื ไม่ - คำ� ตอบคือ ได้ แตว่ ิธกี ารฝกึ พดู โดยใชท้ ักษะการฟงั จะไมเ่ น้นเร่ืองการอา่ น ริมฝีปากในการเรียนรู้ภาษาพูด อย่างไรก็ตามการใช้วิธีการสื่อสารแบบ ใดน้ัน ผู้สอนและผู้ปกครองต้องจัดให้สอดคล้องกับความต้องการและ ความจ�ำเป็นของเด็กเป็นรายบุคคล สงวนลขิ สทิ ธิ์ 8 มูลนิธอิ นเุ คราะห์คนหหู นวก ในพระบรมราชนิ ปู ถัมภ์ ตลุ าคม 2562

 ชว่ งใดคือชว่ งอายุท่ีดที ีส่ ดุ สำ� หรบั การฝกึ พูด - ยิ่งเร็วท่ีสุดยิ่งดี กล่าวคือเด็กควรจะได้ใส่อุปกรณ์ช่วยเหลือการได้ยิน ทันทีท่ีรู้ว่ามีความบกพร่องทางการได้ยิน เน่ืองจากระยะเวลาท่ีดีที่สุดใน การเรียนรู้ภาษาของมนุษย์คือช่วงวัยทารก  เดก็ ควรได้รับการฝกึ พดู โดยใช้ทกั ษะการฟังบ่อยแคไ่ หน - การฝกึ พดู โดยใชท้ ักษะการฟังทไ่ี ดผ้ ลดีคือทกุ สัปดาห์ สปั ดาห์ละ 1-2 ชั่วโมง  ผลลพั ธ์ของการฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟังขึ้นอยู่กบั อะไรบา้ ง - ขนึ้ อย่กู ับอายขุ องเด็กทสี่ ญู เสยี การได้ยนิ และการใช้อปุ กรณ์ชว่ ยเหลอื การได้ยิน เชน่ เด็กอายุน้อยและใสป่ ระสาทหูเทียมเรว็ ไม่มคี วามผิด ปกติอ่นื ๆ รว่ มด้วย ผู้ปกครองมีส่วนรว่ มในการฝกึ พูดโดยใช้ทักษะการ ฟงั เปน็ หลัก เด็กเหล่าน้กี จ็ ะมีผลลัพธท์ ด่ี ี (จาก Hear in Dallas, Co.) สงวนลขิ สทิ ธิ์ มลู นิธอิ นุเคราะหค์ นหูหนวก ในพระบรมราชินปู ถมั ภ์ 9 ตุลาคม 2562

นักบำ� บดั การพดู โดยใช้ทักษะการฟัง คอื ใคร - นกั บำ� บดั การพดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั คอื ผทู้ สี่ ำ� เรจ็ การศกึ ษาในสาขาวชิ าชพี ด้านการแก้ไขการพูดและการสื่อความหมาย การแก้ไขการได้ยิน หรือ การศกึ ษาพิเศษสาขาวชิ าการศึกษาของผ้ทู ม่ี คี วามบกพรอ่ งทางการได้ยนิ - นกั บ�ำบัดการพดู โดยใชท้ กั ษะการฟัง มหี นา้ ทีใ่ ห้ค�ำแนะน�ำในการพัฒนา ดา้ นภาษา การพดู และการศกึ ษาใหก้ บั เดก็ ทมี่ คี วามบกพรอ่ งทางการไดย้ นิ โดยใชท้ ักษะการฟังเปน็ สำ� คัญ - นักบำ� บดั การพดู โดยใชท้ กั ษะการฟัง จะให้ความสำ� คญั กบั ประสบการณ์ ในการฟงั ในชวี ติ ประจำ� วนั และสง่ เสรมิ การพฒั นาการใชเ้ สยี งพดู และความ เขา้ ใจภาษา - นกั บำ� บดั การพดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั คอื ผเู้ ชยี่ วชาญในการนำ� เสยี งมาใชใ้ น การสอนโดยเน้นเสียงพูดและใช้รูปแบบภาษาที่หลากหลายเพ่ือพัฒนา ภาษาพูดของเดก็ ที่มคี วามบกพร่องทางการไดย้ ินใหด้ ที ่สี ุด - นักบ�ำบัดการพดู โดยใชท้ ักษะการฟัง มีหลักการปฏบิ ัตทิ สี่ ำ� คญั คือ จะตอ้ ง ตดั สนิ ใจเลอื กแนวทางการบำ� บดั และแนวทางการศกึ ษาเพอ่ื ใหเ้ ดก็ ทม่ี คี วาม บกพร่องทางการไดย้ นิ อยู่รว่ มในสงั คมกบั คนทวั่ ไปได้มากทีส่ ุด จาก www.voicefordeafkids.com สงวนลขิ สิทธิ์ 10 มูลนิธิอนเุ คราะหค์ นหูหนวก ในพระบรมราชนิ ปู ถมั ภ์ ตลุ าคม 2562

การฝกึ พูดโดยใช้ทักษะการฟงั : สภาพแวดล้อมทเ่ี หมาะสมต่อการฟัง - ขณะพูดกบั เดก็ ควรพดู ใกล้กับไมโครโฟนของเครอ่ื งชว่ ยฟงั หรือเคร่ืองประสาท หเู ทยี ม - ควรพดู ในระดบั เสยี งปกติ เพราะถา้ พดู เสยี งดงั หรอื เบาเกนิ ไปจะทำ� ใหเ้ สยี งเพยี้ น และทำ� ให้เด็กฟังได้ยาก - ควรพูดช้าลงเล็กนอ้ ยเพอื่ ให้เดก็ ฟังไดง้ ่าย - ควรลดเสียงรบกวนตา่ ง ๆ เช่น พดั ลม วทิ ยุ โทรทศั น์ เป็นต้น - ควรพดู คำ� ซ้ำ� ๆ ใชโ้ ทนเสียงทมี่ ที ำ� นอง มกี ารเน้นเสียง และพดู ให้เป็นจังหวะ - ควรใชเ้ ทคนิคการเนน้ เสียงเพราะจะท�ำให้เดก็ ฟังได้งา่ ยข้ึน สงวนลขิ สิทธ์ิ มูลนิธิอนเุ คราะห์คนหหู นวก ในพระบรมราชนิ ูปถัมภ์ 11 ตลุ าคม 2562

มาเร่มิ ตน้ กันเถอะ... เรม่ิ ตน้ การทดสอบการฟังโดยใช้เสยี งตามวธิ ีการของ ดร.ลงิ ก์ (/อา/, /อ/ู , /อ/ี , /อืม/, /ช/, /ส/ ) 3 คร้ัง เพื่อทดสอบวา่ เคร่ืองชว่ ยฟงั หรือประสาทหเู ทยี มทำ� งานได้ ตามปกติ การเรียนรโู้ ดยใช้การฟังเสยี งต่าง ๆ (ในระดับค�ำและวลี) รถไฟ: ปูน๊ ปนู๊ ฉกึ ฉัก o ยานพาหนะ จักรยาน: กร๊ิง กร๊ิง เรือ: พาย พาย รถ: บร้นึ บร้นึ เครือ่ งบิน: อา๊ อ่า รถพยาบาล: ว้ี หว่อ o สตั ว์ วัว: มอ นก: จ๊บิ จิ๊บ กบ: อบ๊ อบ๊ ปลา: บุ๋ง บงุ๋ แมว: เม๊ยี ว สุนัข: โฮ่ง โฮง่ เป็ด: กา้ บ กา้ บ ไก:่ ก๊กุ กกุ๊ , เอก้ อีเอก้ เอก้ หมู: อูด๊ อู๊ด แกะ: แมะ ม้า: ฮ้ี กบั กับ กับ ลงิ : เจีย๊ ก เจ๊ียก กระตา่ ย: กระโดด กระโดด ดง๋ึ ดึง๋ o คน และอนื่ ๆ ซานตาคลอส: โฮ่ ๆ ๆ จราจร: ปดิ๊ ปี้ ปิ๊ด โทรศัพท์: กร๊ีง กรง๊ี นาฬกิ า: ต๊กิ ตอ่ ก สงวนลิขสิทธ์ิ 12 มูลนธิ ิอนุเคราะห์คนหูหนวก ในพระบรมราชินปู ถัมภ์ ตลุ าคม 2562

o ค�ำศัพทแ์ ละวลีบอกการกระท�ำ o คำ� คุณศัพท ์ o ค�ำนาม บีบ บบี บบี รอ้ นนะ นาฬกิ าเดนิ ตก๊ิ ต่อก ตื่น ไดแ้ ลว้ หมดแลว้ จ้า สวัสดคี ะ่ /ครับ (ชือ่ ) ปิดประตู สกปรกจัง น่ี แมน่ ะ น่ี พ่อนะ เปิดกล่อง นุม่ จัง นน่ั รองเท้าของหนนู ะ นงั่ ลง พงั แลว้ นั่นตา จมกู ปาก ไปนอน เปยี กหมดเลย (อน่ื ๆ) ของหนู ล้าง ล้างมอื หายไป แลว้ เปา่ เป่าขนนก สนกุ มาก เดิน เดนิ เดนิ ดอกไม้สวย เดาะ เดาะบอล ขนึ้ ขึ้นบันได ลอ้ รถ ลกู ขา่ งหมนุ หมุน โบกมอื บ๊ายบาย ตดั ตัด ….(กระดาษ) หวี หวผี ม แปรง แปรงฟัน ยนื ข้ึน เอา (สิ่งของ) มา กางแขนหนอ่ ย ลมื ตา สงวนลิขสทิ ธิ์ มูลนธิ อิ นุเคราะห์คนหูหนวก ในพระบรมราชินูปถมั ภ์ 13 ตุลาคม 2562

o การสง่ ภาษาในระดับวลี บา๊ ย บาย อย่านะ หา้ มจบั ร้อนจัง เทให้หน่อย โอ้โฮ! อุ๊ย!!! ล้มแล้ว บร๋ือ หนาวจงั ชว่ ยหนอ่ ย(ครับ/คะ่ อยูไ่ หน สวยจงั เลย ช่วยดว้ ย หมดแล้ว ดนู ่ันส ิ อรอ่ ยจงั ขอบคณุ (ครบั /ค่ะ) ไมไ่ ด้ ไม่ได้ หนักมาก ขออีก(ครบั /คะ่ ) รกจังเลย ไดเ้ ลย หนอู ยากได้... ชว่ ยเกบ็ ของกนั นะ เจอกนั ใหม่นะ “Learning to Listen Sounds, words and phrases” adapted from the work of: Warren Estabrooks, B.A., M.Ed., Cert. AVT Clinical Director Auditory-Verbal Therapy Program North York General Hospital Toronto, Ontario, Canada Judith Simser, B.Ed, Cert. AVT Aural Habilitation Program Children’s Hospital Eastern Ontario Ottawa, Ontario, Canada สงวนลขิ สทิ ธิ์ 14 มลู นิธิอนเุ คราะห์คนหูหนวก ในพระบรมราชนิ ปู ถมั ภ์ ตุลาคม 2562

นกั บำ� บดั การพดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั ครผู ฝู้ กึ และผปู้ กครอง ควรปฏบิ ตั อิ ยา่ งไรบา้ ง... แนวทางสำ� หรบั ผปู้ กครอง : เดก็ อายุ 0-6 ปี การพูดและพฒั นาการทางภาษาโดยทั่วไป การกระตนุ้ การพดู และการใชภ้ าษา • พดู กบั เดก็ ดว้ ยทา่ ทที เี่ ป็นธรรมชาติ ไม่จบี ปากจบี คอเกนิ ความเปน็ จรงิ ควรลดการใช้ภาษาท่าทางลง • ควรใชเ้ สียงแบบแม่คยุ กบั เด็กทารก • ศกึ ษาและท�ำความเขา้ ใจพัฒนาการภาษาและการพูดของเด็กทว่ั ไป • ให้เวลาเด็กคดิ และทำ� ความเขา้ ใจความหมายกอ่ นจะโต้ตอบ • กระตุ้นใหเ้ ด็กเลน่ เสยี งและใช้การพดู เหมือนกบั เดก็ ท่ัวไป พฤติกรรมการเรียนรู้ ให้สังเกตพฤตกิ รรมของเด็กในการใชเ้ สยี งเพ่ือการเรียนรู้ • พยายามสังเกตพฤตกิ รรมท่ีบ่งชี้วา่ เด็กเรยี นรู้ความหมายของค�ำพูดหรอื เสียงต่าง ๆ ได้ โดยการโตต้ อบดว้ ยเสยี งของเดก็ • ใหเ้ ด็กรวู้ า่ เขาจะต้องตอบสนองตอ่ เสียงทีไ่ ดย้ ิน • ใหเ้ วลาเด็กในการตอบสนองตอ่ เสยี ง เชน่ การหยุดรอ สงวนลิขสิทธ์ิ มูลนิธอิ นเุ คราะหค์ นหูหนวก ในพระบรมราชนิ ปู ถมั ภ์ 15 ตุลาคม 2562

การจัดโปรแกรมและการวางแผน จะชว่ ยใหผ้ ปู้ กครองเขา้ ใจเปา้ หมายและขน้ั ตอนของการฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั - รูว้ ่าเปา้ หมายหลักของการฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั คอื การฝกึ ใหเ้ ด็ก รจู้ กั เสยี ง ฝึกฟัง และฝึกใช้เสยี งตอบ - จดบนั ทกึ หรอื อัดวดี โิ อคลปิ เพอ่ื ดคู วามก้าวหน้าทางภาษาของเด็ก - ใช้เกณฑ์พฒั นาการทางภาษาและการพูดของเดก็ ท่ัวไป ในการเปรยี บเทยี บ ความก้าวหน้าในพัฒนาการทางภาษาของบุตรหลาน - ประสานงานกบั ผเู้ ชยี่ วชาญอ่ืน ๆ หากจ�ำเป็น The Auditory/Verbal Network, Inc. February 1998 สงวนลิขสทิ ธิ์ 16 มลู นิธอิ นเุ คราะห์คนหูหนวก ในพระบรมราชินปู ถมั ภ์ ตุลาคม 2562

ลำ� ดบั ขั้นของการฝึกพดู โดยใช้ทักษะการฟัง มีดงั ต่อไปน้ี - เมอื่ เดก็ ไดย้ นิ เสยี งไมว่ า่ จากเครอ่ื งชว่ ยฟงั หรอื ประสาทหเู ทยี ม เดก็ จะเรม่ิ พฒั นา ทักษะการฟงั ทักษะทางภาษา และทักษะทางการพูดใกลเ้ คยี งกับการพฒั นา ทางภาษาตามปกติ - จากการทีเ่ ด็กได้เรียนรแู้ ละพฒั นาภาษารบั เพ่มิ ขน้ึ เด็กจะเขา้ ใจภาษาพูด มากขึน้ - เมอื่ เดก็ มพี น้ื ฐานทกั ษะการฟังและมีภาษารับทีด่ ี ภาษาสง่ และภาษาพดู ของเดก็ ก็จะพัฒนาตามไปดว้ ย สงวนลขิ สิทธิ์ มูลนิธอิ นเุ คราะหค์ นหูหนวก ในพระบรมราชนิ ูปถัมภ์ 17 ตลุ าคม 2562

การฝึกพูดโดยใชท้ ักษะการฟังตอ้ งอาศยั อะไรบ้าง การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั จะชว่ ยใหเ้ ดก็ สามารถผสมผสานการใชท้ กั ษะการฟงั และการพดู ไดอ้ ยา่ งเปน็ ธรรมชาตจิ นกลายเปน็ บคุ ลกิ ภาพของตนเอง เดก็ สามารถใชท้ กั ษะ การฟงั เปน็ สว่ นหนง่ึ ของการดำ� เนนิ ชวี ติ และสามารถเรยี นรกู้ ารฟงั จากการเลน่ และมสี ว่ นรว่ ม ในสถานการณต์ า่ ง ๆ ในชวี ติ ประจำ� วนั ได้ (Pollack 1985: Estabrooks & Samson 1992) การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั จะใหค้ วามสำ� คญั กบั การตรวจพบความบกพรอ่ งทางการ ไดย้ นิ และการใสเ่ ครอื่ งชว่ ยฟงั ตงั้ แตเ่ นนิ่ ๆ การวนิ จิ ฉยั รกั ษาอยา่ งตอ่ เนอ่ื ง และความรว่ มมอื ทด่ี รี ะหวา่ งผปู้ กครองและผเู้ ชยี่ วชาญ การสรา้ งรากฐานของการเรยี นรูแ้ ละการฟัง 1. เดก็ ตอ้ งใสเ่ ครอ่ื งชว่ ยฟงั หรือประสาทหเู ทยี มตลอดระยะเวลาทตี่ ่นื 2. ตรวจสอบเครอื่ งชว่ ยฟงั หรอื ประสาทหเู ทยี มวนั ละหลาย ๆ ครงั้ โดยการทดสอบ การฟัง เช่น การทดสอบการฟังเสียง 6 เสียงของดร.ลิงก์ สังเกตพฤติกรรม ตอบสนองเม่ือเด็กได้ยินเสยี ง เชน่ ดวู ่าเดก็ หนั มาหรอื ไมเ่ มอ่ื เรียกชื่อ 3. เวลาพูดกับเดก็ ตอ้ งใช้ค�ำพูดท่ชี ดั เจนทกุ ครั้ง 4. เม่อื ตอ้ งการให้เด็กหัดฟงั ควรลดเสยี งรบกวนลงให้เหลอื น้อยทส่ี ดุ สงวนลขิ สทิ ธ์ิ 18 มลู นิธิอนเุ คราะหค์ นหูหนวก ในพระบรมราชนิ ปู ถัมภ์ ตลุ าคม 2562

ขอ้ ควรปฏบิ ตั ขิ องผปู้ กครอง/ผดู้ แู ล เพอ่ื ความสำ� เรจ็ ในการฝกึ พดู โดยใช้ ทกั ษะการฟงั - นำ� สมดุ สำ� หรบั จดบนั ทกึ มาทกุ ครงั้ เพอ่ื จดบนั ทกึ จดุ ประสงคใ์ นการสอนแตล่ ะครงั้ บันทกึ กจิ กรรมที่ควรนำ� ไปฝึกท่บี า้ น และบันทึกความก้าวหน้าในการฝึกของ เดก็ ตลอดสัปดาห์ - จดั ทำ� หนงั สือบันทกึ ประสบการณ์ ทำ� อลั บม้ั รูป สมดุ ภาพ หรอื สมุดโน้ตทีบ่ ันทึก เรื่องราวกิจกรรมตา่ ง ๆ ในแต่ละวนั เพอ่ื นำ� มาใชพ้ ดู คุยกบั เดก็ ถงึ สิง่ ท่ีไดท้ ำ� มา แลว้ ตลอดทง้ั สัปดาห์ ผู้ปกครองสามารถใชก้ ารวาดภาพประกอบการพดู คยุ กับ เดก็ ได้ - เตรยี มคดิ กจิ กรรมใหม่ ๆ ทตี่ อ้ งการใหเ้ ดก็ ไดเ้ รยี นรใู้ นการฝกึ แตล่ ะครง้ั เพอื่ รว่ มกนั วางจุดประสงคใ์ นการสอนทเ่ี ปดิ กวา้ งและหลากหลายมากขึน้ - มสี ่วนรว่ มในกจิ กรรมการฝึกทุกครัง้ เพราะเปา้ หมายหลกั ของการบ�ำบดั คือการสอนและแนะแนวให้ผปู้ กครองช่วยใหเ้ ด็กมที กั ษะการฟงั ทีด่ ีท่ีสดุ ตาม ศักยภาพของเขา ผปู้ กครองคือครูคนส�ำคญั ทีส่ ุดที่จะสอนการฝกึ พดู โดยใช้ ทักษะการฟงั ใหเ้ ด็ก สงวนลขิ สิทธ์ิ มูลนิธอิ นุเคราะหค์ นหูหนวก ในพระบรมราชินปู ถมั ภ์ 19 ตลุ าคม 2562

ผูป้ กครองจะคาดหวงั อะไรจากการฝึกไดบ้ า้ ง ปีแรกของการฝกึ เดก็ ควรสามารถ - ท�ำตามคำ� ส่งั ขน้ั ตอนเดยี วงา่ ย ๆ ได้ - เรมิ่ เขา้ ใจการคงอยู่ของวัตถุ คอื เข้าใจวา่ วัตถุนัน้ ยงั คงอยูแ่ มจ้ ะไมไ่ ดเ้ หน็ อยู่ ตรงหนา้ - ตอบสนองด้วยเสยี งเมอื่ มคี นพดู ด้วย - หนั หาต�ำแหนง่ และทศิ ทางของเสยี งที่ได้ยนิ - เปล่งเสียงเมือ่ มองเหน็ ตัวเองในกระจกหรอื เมอื่ เห็นของเลน่ - แสดงอาการที่แตกต่างกันใหร้ ู้วา่ เครื่องช่วยฟังปิดหรือเปดิ - ตอบสนองตอ่ การไดย้ นิ เสียงดังโดยการยมิ้ เงียบ หรือหยดุ นิ่ง - ตอบสนองต่อของเลน่ ทมี่ เี สยี ง - ตอบสนองตอ่ เสยี งสงิ่ แวดล้อม เช่น เสียงกร่ิง เสียงโทรศพั ท์ เสยี งเคาะประตู เสียงหมาเหา่ ฯลฯ - ตอบสนองต่อการเรยี กชื่อจากระยะไกล - มปี ฏิกิริยาทันทเี มอ่ื เสยี งหายไป - แสดงออกเมือ่ ไดย้ นิ เสียงโดยการชีไ้ ปที่หู ทป่ี ระสาทหูเทยี ม ท่ีเคร่ืองชว่ ยฟงั หรือท�ำหนา้ ฉงน สงวนลขิ สทิ ธิ์ 20 มลู นิธิอนเุ คราะห์คนหูหนวก ในพระบรมราชนิ ูปถมั ภ์ ตลุ าคม 2562

กิจกรรมเพ่ือส่งเสริมพฒั นาการทางภาษาใหก้ ับเด็ก - พูดคุยกบั เดก็ อยา่ งสม�่ำเสมอเพราะเด็กไดย้ ินเสียงท่ีเราพดู - ตอบสนองเวลาเดก็ เลน่ เสยี งต่าง ๆ - พดู คยุ กบั เดก็ ตลอดเวลาทท่ี ำ� กจิ วตั รตา่ ง ๆ รว่ มกบั เดก็ เชน่ เวลาเปลยี่ นผา้ ออ้ ม แต่งตวั ทำ� อาหาร หรือเดินทางไปซอื้ ของดว้ ยกนั - อา่ นหนังสอื นิทานท่ีมีรปู ภาพหรือสสี ันท่นี ่าสนใจให้เด็กฟัง โดยเล่าใหเ้ ด็กฟังวา่ ในภาพน้ันเกิดอะไรขนึ้ - อา่ นร้อยกรองสำ� หรบั เดก็ และรอ้ งเพลงใหเ้ ดก็ ฟัง - สอนค�ำศัพทท์ ่ีใชใ้ นชีวติ ประจำ� วันและชื่อบุคคลทเ่ี ด็กคุ้นเคยใหเ้ ดก็ ฟงั บ่อย ๆ - พาเด็กไปเที่ยวสถานท่ีตา่ ง ๆ และให้เรยี นร้สู ง่ิ ใหม่ ๆ บ้าง - เล่นกิจกรรมงา่ ย ๆ กับเด็ก เชน่ จะ๊ เอ๋ ตบแผละ - ลองนำ� ผา้ มาปดิ ของเลน่ ชน้ิ โปรดขณะทเ่ี ดก็ มองอยแู่ ลว้ รอดกู ารตอบสนองของเดก็ - ให้เด็กเล่นของเล่นทมี่ ีเสียงแตกตา่ งกัน ความคาดหวงั ในระดับสูงขึน้ เดก็ จะสามารถ... - หยุดท�ำกจิ กรรมเมื่อได้ยนิ คำ� วา่ “อยา่ นะ/ไมไ่ ด้นะ” - ร้จู ักและใชค้ ำ� ทม่ี พี ยางคท์ ไ่ี มเ่ ทา่ กนั ได้ - จบั คสู่ ิง่ ของที่คลา้ ยกนั ได้ - บอกต�ำแหน่งของอวัยวะบนใบหนา้ ไดถ้ กู ตอ้ ง เชน่ ตา จมูก ปาก ผม - เลียนแบบการออกเสียงทห่ี ลากหลายได้ สงวนลขิ สิทธิ์ มูลนธิ ิอนเุ คราะห์คนหูหนวก ในพระบรมราชินูปถมั ภ์ 21 ตลุ าคม 2562

กจิ กรรมการกระตุน้ ภาษาให้แก่เด็ก - ให้แรงเสริมเมอ่ื เห็นวา่ เดก็ พยายามพูดคำ� ใหม่ ๆ - พูดคุยกับเดก็ ตลอดเวลาทีท่ ำ� กจิ กรรมร่วมกัน - หากจะพาเด็กไปไหนควรบอกใหเ้ ด็กรู้วา่ จะไปทไ่ี หน จะทำ� อะไรกนั บ้าง พูดคุยกันเมื่ออยูท่ ส่ี ถานทีน่ ัน้ และเมื่อกลบั มาแลว้ ก็คุยกนั อีกคร้ัง - มองหน้าเด็กขณะทเี่ ขากำ� ลังพูดด้วย - บรรยายทกุ สิง่ ท่ีเด็กกำ� ลังทำ� เสียงทกี่ ำ� ลงั ได้ยนิ หรือความรสู้ ึกทีก่ �ำลงั เกิดขน้ึ - ให้เดก็ ไดฟ้ ังเพลงเดก็ หรือนิทานจากเคร่ืองเลน่ - ใหค้ �ำชมเชยเมือ่ เด็กพยายามจะพดู - พูดคำ� ศพั ท์ใหม่ ๆ ซำ้� หลาย ๆ คร้ัง - พาเด็กไปเดนิ เลน่ เพ่อื หัดฟงั เสยี งต่าง ๆ - หดั ให้เด็กตอบค�ำถามงา่ ย ๆ - อา่ นหนงั สอื ให้เดก็ ฟังทกุ วนั เปน็ กจิ วตั ร - ฟงั ดว้ ยความตง้ั ใจเมือ่ เด็กพดู ดว้ ย - เล่าใหเ้ ดก็ ฟงั ว่ากำ� ลังทำ� อะไร จะท�ำอะไรต่อไป และคดิ อะไรอยู่ - หัดให้เดก็ พดู ขอ้ ความสน้ั ๆ - ถามค�ำถามเพื่อให้เด็กคิดและพดู - แสดงให้เดก็ เห็นว่าคุณเขา้ ใจในสิ่งทเ่ี ขาพูดโดยตอบกลับ ย้ิม หรอื พยักหนา้ - ขยายวลที ่เี ดก็ พูดใหย้ าวข้นึ เช่น เดก็ พดู วา่ “ขอน้ำ� ” ผู้ปกครองควรพดู ใหเ้ ปน็ ประโยคว่า “หนอู ยากไดน้ �้ำอีกคะ่ ” Adapted from www.ldonline.org สงวนลขิ สิทธ์ิ 22 มลู นธิ ิอนเุ คราะห์คนหหู นวก ในพระบรมราชนิ ปู ถัมภ์ ตลุ าคม 2562

แนวคดิ สนกุ ๆ สำ� หรบั การทำ� กิจกรรมท่ีบ้าน • ตวั ป๊ัมลวดลายต่าง ๆ: ให้เด็กปั๊มไปทค่ี ำ� ศพั ทห์ รอื รปู ภาพเมอ่ื เดก็ ไดย้ ินคำ� ศพั ท์ • ทำ� หนงั สือจากกล่องซีเรียล: นำ� กล่องซเี รยี ลมาประดิษฐเ์ ปน็ หนังสือนทิ าน หนงั สอื ประสบการณท์ บ่ี นั ทกึ เรอ่ื งราวตา่ ง ๆ สมดุ กจิ กรรม อลั บม้ั ภาพ เพอ่ื เรยี น รู้สิง่ ท่คี นุ้ เคย • ทำ� สมุดจากถงุ : นำ� ถงุ ซปิ ลอ็ คหลาย ๆ ถงุ มาวางซอ้ นกนั และเยบ็ บรเิ วณกน้ ถงุ เขา้ ด้วยกัน เสร็จแล้วน�ำเทปผ้าหรือเทปเหนียวมาปิดทับรอยเย็บ ซึ่งผู้ปกครอง สามารถนำ� ไปใชเ้ พอ่ื เกบ็ รปู ภาพ ใสส่ งิ่ ของเพอ่ื เพม่ิ เตมิ คำ� ศพั ท์ หรอื นำ� ไปทำ� เปน็ หนังสอื นทิ านได้ • ถา้ เรามีอุปกรณ์ทมี่ ีลักษณะแปลก ๆ ใหม่ ๆ หรอื น�ำวธิ ีการสอนใหม่ ๆ มาใช้ กจ็ ะย่งิ ทำ� ให้เด็กมีความสนใจมากขึน้ เชน่ นำ� ยางลบรปู ตา่ ง ๆ มาวางเรียงไวบ้ น โต๊ะและให้เดก็ ใชไ้ ม้ตไี ปยงั สงิ่ นนั้ เพ่อื สอนหรือทดสอบคำ� ศพั ท์ • ในกิจกรรมที่มีความยากของงานเพ่ิมขึน้ ให้ผ้ปู กครองเตรยี มถ้วยขนาดต่าง ๆ ได้แก่ ถ้วยขนาดเล็ก ขนาดกลาง และขนาดใหญ่ ให้เหมาะสมกับระดับความ ยากง่ายเพ่ิมข้ึน จากนั้นให้เด็กน�ำขนมช้ินเล็ก ๆ ผลไม้ หรืออื่น ๆ ใส่ลงไปใน ถ้วยเมื่อเขาสามารถทำ� งานนั้น ๆ ได้ และในตอนท้ายเมอ่ื จบกิจกรรมเดก็ จะได้ ของในถ้วยเป็นรางวลั • ในกจิ กรรมที่มกี ารเน้นเร่ืององคป์ ระกอบของประโยคหรอื การจำ� จากการฟงั ให้น�ำวัตถมุ าใชเ้ พ่อื ประกอบการสอน เช่น นำ� ผลไม้พลาสตกิ และจานวางตรง หน้าเด็ก จากนั้นออกค�ำสั่งหยิบกล้วยใส่จาน (ประโยคน้ีมี 2 องค์ประกอบ คือ กล้วยและจาน) ซ่งึ จะช่วยให้เด็กเข้าใจและนำ� ไปประยุกตใ์ ช้ได้ง่ายข้ึน • สรา้ งกจิ กรรมจบั คู่ ใหเ้ ด็กใช้ขนมตัวหนอนทม่ี ลี ักษณะเป็นแทง่ ยาววางเพ่ือจับคู่ ส่งิ ของแทนการใช้แท่งดินสอ สงวนลิขสิทธ์ิ มลู นิธอิ นุเคราะหค์ นหหู นวก ในพระบรมราชินปู ถมั ภ์ 23 ตลุ าคม 2562

• นำ� สตก๊ิ เกอรท์ ใ่ี ชเ้ ปน็ ตวั เลอื กในการตอบคำ� ถามตดิ ไวท้ ป่ี ลายนว้ิ มอื ของเดก็ จากนน้ั ให้เด็กชูนิ้วขึน้ มาเพอ่ื แสดงคำ� ตอบ เชน่ ตดิ สต๊ิกเกอรร์ ปู แตงโมไว้ทนี่ ้วิ โปง้ และ ตดิ สตกิ๊ เกอร์รปู สม้ ไวท้ นี่ ิว้ ชี้ จากน้ันตงั้ คำ� ถามกบั เดก็ ว่าผลไมช้ นดิ นี้ข้างนอกเป็น สีเขยี ว ข้างในเป็นสีแดง มรี สหวาน เดก็ ยกนวิ้ โปง้ ข้นึ มาเพอ่ื ตอบว่ามนั คือแตงโม เป็นตน้ • เวลาเล่นเกมกระดาน ใหน้ ำ� วตั ถทุ ่ีนา่ สนใจ นา่ สนุกมาใชเ้ ปน็ ตวั หมากเดนิ บน กระดานแทน Adapted from www.listen-up.org สงวนลิขสิทธิ์ 24 มูลนิธอิ นุเคราะห์คนหูหนวก ในพระบรมราชนิ ูปถัมภ์ ตุลาคม 2562

แหลง่ ขอ้ มลู เอกสารฉบับน้ีเป็นข้อมูลเบื้องต้นเก่ียวกับการฝึกพูดโดยใช้ทักษะการฟังส�ำหรับ ผปู้ กครอง ซง่ึ แนน่ อนวา่ ในระหวา่ งการฝกึ เดก็ นนั้ ผปู้ กครองยอ่ มมคี ำ� ถามหรอื ขอ้ สงสยั ตา่ ง ๆ มากมาย ทางเรายินดีและพร้อมท่ีจะตอบค�ำถามเพื่อคลายข้อสงสัยต่าง ๆ นอกจากนี้ เราได้รวบรวมรายช่ือเว็บไซต์ท่ีเห็นว่ามปี ระโยชน์ตอ่ การฝกึ หากผปู้ กครองท่านใดสนใจ สามารถเรยี นรเู้ พมิ่ เตมิ เกยี่ วกบั การฝกึ พดู โดยใชท้ กั ษะการฟงั หรอื ตอ้ งการแนวคดิ สำ� หรบั กิจกรรมทีใ่ ชภ้ ายในบ้าน สามารถดูรายละเอียดตา่ ง ๆ ได้ตามเว็บไซตด์ งั ตอ่ ไปน:ี้ • www.auditory-verbal.org • www.gohear.com • www.listen-up.org • www.nciohio.com • www.oraldeafed.org • www.voicefordeafkids.com • www.agbell.org • www.bolestra.com • www.avc-atlanta.org • www.facebook.com/specialneeds.bangkok • www.facebook.com/deafthaifoundation สงวนลขิ สทิ ธ์ิ มลู นธิ อิ นุเคราะห์คนหหู นวก ในพระบรมราชินปู ถมั ภ์ 25 ตุลาคม 2562

บนั ทึก ชอื่ : มลู นธิ ิอนเุ คราะห์คนหหู นวก ในพระบรมราชินปู ถัมภ์ ที่อยู่ : 137 ถนนพระราม 5 แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสติ กรุงเทพมหานคร 10300 โทร. : 02-241-5169, โทรสาร. 02-243-6695 ไลน์ ID : @deafthai ชอื่ : ที่อยู่ : โทร. : ไลน์ ID : ชอ่ื : ทอี่ ยู่ : โทร. : ไลน์ ID : ชื่อ : ทีอ่ ยู่ : โทร. : ไลน์ ID : ชอ่ื : ที่อยู่ : โทร. : ไลน์ ID : สงวนลขิ สิทธ์ิ 26 มลู นธิ ิอนเุ คราะห์คนหหู นวก ในพระบรมราชนิ ูปถมั ภ์ ตลุ าคม 2562

บทสรุป เราหวังว่าข้อมูลต่าง ๆ เหล่าน้ีจะเป็นประโยชน์แก่ผู้ปกครองทุกท่าน การฝึกพูด โดยใช้ทักษะการฟังเป็นวิธีการท่ีดีและสามารถเปิดโลกใบใหม่ให้เด็กได้ นอกจากน้ัน การฝึกพูดโดยใช้ทักษะการฟังเน้นบทบาทของบุคคลในครอบครัว แนวทางการสอนน้ี เป็นแนวทางการสอนที่เข้มข้น อาศัยการมีส่วนร่วม ความทุ่มเทของบุคคลในครอบครัว การฝึกพูดโดยใช้ทักษะการฟังจะส�ำเร็จหรือไม่ ข้ึนอยู่กับผู้ปกครองและผู้ดูแลเด็กที่ ต้องให้การสนับสนุนอย่างเข้มแข็ง นอกจากการฝึกทักษะดังกล่าวแล้ว เด็กควรได้รับ การตรวจเชค็ ตดิ ตามผลทางดา้ นการไดย้ นิ การฝกึ /การบำ� บดั ทเ่ี หมาะสม สมำ�่ เสมอ และ ต่อเน่ือง รวมถึงการให้ความช่วยเหลือ การสนับสนุนในทุกสถานการณ์และสิ่งแวดล้อม ด้วยความคาดหวงั ให้เด็กไดใ้ ช้ทกั ษะในการฟัง ขอแสดงความยินดีกับก้าวแรกของผู้ปกครองทุกท่าน ท่ีได้ทุ่มเททั้งพลังกายและ พลงั ใจ ในการน�ำทักษะไปใช้ เพื่อสรา้ งอนาคตทสี่ ดใสของบตุ รหลานต่อไป เอกสารฉบบั นใี้ ชข้ ้อมลู อา้ งอิงจากแหล่งทมี่ าดงั ตอ่ ไปนี;้ • Daniel Ling • Warren Estabrooks • Judy Simser • Doreen Pollack • Todd Houston • Beth Walker สงวนลิขสทิ ธ์ิ มูลนธิ ิอนุเคราะหค์ นหหู นวก ในพระบรมราชินปู ถมั ภ์ 27 ตุลาคม 2562

บนั ทกึ สงวนลขิ สิทธิ์ 28 มลู นธิ ิอนเุ คราะหค์ นหูหนวก ในพระบรมราชินูปถัมภ์ ตลุ าคม 2562

สงวนลิขสทิ ธิ์ มูลนิธิอนุเคราะหค์ นหหู นวก ในพระบรมราชินปู ถมั ภ์ 29 ตลุ าคม 2562

บทสรุป เราหวงั วา่ ขอ้ มลู ตา่ ง ๆ เหลา่ นจ้ี ะเปน็ ประโยชนแ์ กผ่ ปู้ กครองทกุ ทา่ น การฝกึ พดู โดยใช้ทักษะการ ฟังเป็นวิธีการท่ีดีและสามารถเปิดโลกใบใหม่ให้เด็กได้ นอกจากน้ันการฝึกพูดโดยใช้ทักษะการฟัง เน้น บทบาทของบุคคลในครอบครัว แนวทางการสอนนี้เป็นแนวทางการสอนท่ีเข้มข้น อาศัยการมีส่วนร่วม ความทุ่มเทของบุคคลในครอบครัวการฝึกพูดโดยใช้ทักษะการฟังจะส�ำเร็จหรือไม่ ขึ้นอยู่กับผู้ปกครอง และผดู้ แู ลเดก็ ทตี่ อ้ งใหก้ ารสนบั สนนุ อยา่ งเขม้ แขง็ นอกจากการฝกึ ทกั ษะดงั กลา่ วแลว้ เดก็ ควรไดร้ บั การตรวจ เชค็ ตดิ ตามผลทางดา้ นการไดย้ นิ การฝกึ /การบำ� บดั ทเี่ หมาะสม สมำ่� เสมอ และตอ่ เนอื่ งรวมถงึ การใหค้ วาม ชว่ ยเหลอื การสนบั สนนุ ในทกุ สถานการณแ์ ละสงิ่ แวดลอ้ ม ดว้ ยความคาดหวงั ให้เดก็ ไดใ้ ชท้ ักษะในการฟงั ขอแสดงความยินดกี ับกา้ วแรกของผปู้ กครองทกุ ท่าน ทีไ่ ด้ทุม่ เททงั้ พลงั กายและพลงั ใจ ใน การน�ำทักษะไปใช้ เพื่อสรา้ งอนาคตท่ีสดใสของบตุ รหลานตอ่ ไป เ อกสาร••••••ฉDBTDJWบuoeoaบัaddtnrrhนeydrieeใี้eWSชlnHni้ขLmaoEP้อilnusskoมtมgeselลูatrlrลูobaอncนr้าokงธิoอ1อิิงk3จswน7โาทwเุกถครแwน.รหน.0fาลพa2ะ่งchร-ทห2eะtกt4ี่มbร์คpร1าาoงุsน-มดLoเ:5/ทiงัหkn1/5ตพ.w6eหูc่อแม9:owไนขห,@ปmwววโานdทง/น.กd;้ีถdeรคนeeaสใรafaนานtffร1hนttพ.0hhaค03aiaรร20iiไ.ะf-oช0o2บยru4gศรn3รมd-ี6aรเ6ขtา9iตoช5ดnินสุ ิตูปถมั ภ์ สงวนลขิ สิทธ์ิ 30 มูลนิธิอนุเคราะหค์ นหหู นวก ในพระบรมราชินปู ถัมภ์ ตลุ าคม 2562