ใบความรู้ที่ 1 ม.3 ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับอาหารว่าง

กลุมสาระการเรยี นรกู ารงานอาชพี และเทคโนโลยี โรงเรียนเตรยี มอุดมศึกษาพัฒนาการ ใบความรู รายวชิ า อาหารวางนานาชาติ รหัสวิชา ง23225 ชนั้ มัธยมศึกษาศึกษาปท ่ี 3 หนว ยเร่อื ง ความรทู ั่วไปเกี่ยวกบั อาหารวาง ………………………………………………………………………………………… ความหมายและความสําคญั ของอาหารวาง อาหารวา ง หมายถึง อาหารระหวา งมอ้ื เปนอาหารประเภทเบาๆ มีปรมิ าณอาหารนอ ยกวา อาหารประจําม้ืออาจจะ เปน อาหารนํา้ หรืออาหารแหง มที งั้ คาวและหวาน หรือเปน อาหารช้นิ เล็ก ๆ ขนาดพอคาํ หยบิ รบั ประทานไดงาย จัดใหสวยงาม นารบั ประทานเปนทง้ั อาหารไทยและอาหารนานาชาติ หรือรับประทานควบคูกับเครื่องดืม่ รอน หรือน้ําผลไมอยางใดอยา ง หนง่ึ การกาํ หนดเวลาในการจัดอาหารวาง อาหารวางใชรับประทาน ควบคกู ับเครื่องด่ืมรอ นหรือนา้ํ ผลไมอยางใดอยางหนึ่ง อาหารวา ง มกั นยิ มรบั ประทานกนั ในระหวา งมื้อเชากับมื้อกลางวนั หรอื ระหวางมื้อกลางวันกับมอ้ื เยน็ หรอื กอ นนอน แบงออก เปน 3 ระยะเวลาดว ยกัน เวลารบั ประทานมดี งั น้ี 1. อาหารวา งเชา นิยมจดั ระหวา งอาหารเชากับอาหารกลางวันประมาณ 10.00 – 11.00 น. ถือวาเปนระยะเวลา ที่อาหารเชา ไดยอยเกอื บหมดแลว หรอื อาจมบี างคนไมไดรบั ประทานอาหารเชา จะทาํ ใหเกดิ ความรูสกึ หิว ฉะน้นั อาหารวา งม้ือ นี้จะชว ยประทงั หิว คลายความเครยี ด ชว ยไมใหกระวนกระวายกอนถึงอาหารม้ือกลางวัน ตวั อยาง เชน อาหารวา งคาว เชน ขา วเกรียบปากหมอ ขาวเหนยี วหนา ตาง ๆ ฯลฯ อาหารวางหวาน เชน ตะโก คกุ ก้ี วนุ กะทิ ฯลฯ ผลไม เชน มะละกอ เงาะ สม ฯลฯ เครือ่ งด่ืม เชน โอวัลติน กาแฟรอน นม ฯลฯ 2. อาหารวา งบา ย นยิ มจดั ระหวางอาหารกลางวันกบั อาหารเย็น เวลาประมาณ 14.00 – 15.00 น. จัดข้นึ เพอ่ื ชว ยในการเปล่ยี นอริ ิยาบถและชว ยผอนคลายความเครียดในการทาํ งาน ลักษณะอาหารควรมคี วามสวยงาม นารบั ประทาน ตัวอยา งเชน อาหารคาว เชน กะหรี่ปบ กระทงทอง ฯลฯ อาหารวา งหวาน เชน ขนมชั้น เคก ฯลฯ 3. อาหารวางกอนนอน นิยมจัดหลังมอื้ เย็นประมาณ 22.00 – 23.00 น. เนือ่ งจากบางคนรบั ประทานอาหารเย็น นอ ย ทาํ งานดึก ทาํ ใหเ กิดความหิวจงึ ควรไดรับอาหารท่ยี อยงา ย เพ่ือใหห ลับสบาย อาจเปนอาหารวางประเภทนํ้าหรือ เครอ่ื งดื่มรอ น ๆ สว นใหญแลวจะเปน อาหารวางคาว เชน เก๊ยี มอ๋นี ํ้า นทถ่ัวเหลือง ฯลฯ ประเภทของอาหารวา ง อาหารวางแบบไทยและนานาชาติ สามารถจัดไดด งั น้ี 1. อาหารวางไทย (คาวหวาน) อาหารวา งท่ีคนไทยรบั ประทานมมี ากมายหลายชนิด ทงั้ ชนดิ นา้ํ และชนดิ แหง

ของวางชนิดน้ําไมน ยิ มเล้ยี งในตอนบาย นิยมอาหารวา งชนดิ แหงเปน สว นใหญ เชน ปน สิบน่ึงไสตาง ๆ กระทงทอง ขนมเบอ้ื งกรอบ สาคไู สหมู เมีย่ งลาว ของหวาน เชน ขนมสอดไส ขนมลืมกลืน ตะโก เปนตน 2. อาหารวางจีน (คาวหวาน) ก็มีมากเชน เดียวกนั มีท้ังของวา งชนดิ นํ้า เชน โจก กว ยเตี๋ยว เกยี๊ วน้ํา เปน ตน สวนอาหารวางชนดิ แหงมกั จะเปนของทอดหรือน่งึ เชน ขนมจีบ ปนสิบน่ึง ขนมเปยะ เปาะเปย ะสด ซาลาเปา เปน ตน 3. อาหารวางสากล นยิ มกนั มากในการจดั เล้ยี งงานใหญ ๆ เพอ่ื รบั รองแขก เพราะจัดไดส วยและนา รบั ประทาน อาหารท่รี บั ประทานอาจเปลี่ยนแปลงไดตามความตอ งการ ซ่งึ แลวแตจะจัดข้ึน อาหารวา งสากลที่นิยมจดั รับประทานมีดงั น้ี ชา กาแฟ แซนดวชิ เคก ตา ง ๆ เยลลี่ ผลไม ไอศกรีม 4. อาหารวา งแบบประยุกต ในการประกอบอาหารวางน้ันเราไมจ ําเปนจะตองทาํ อยแู ตอยา งเดยี วเสมอไป ผปู ระกอบการอาหารจาํ เปนตองดัดแปลง ใหเหมาะสมกับสมัยและความนิยมการนาํ อาหารแบบตาง ๆ มาประยุกตก ็คือ การนาํ อาหารวางไทย จีน ฝรงั่ มาจัดผสมรวมกนั ในการเล้ียงรับรองแขก เพ่ือใหอาหารมีรสแตกตางกันออกไป และมีความสวยงามอีกดวย ชนดิ ของอาหารวา ง อาหารวางแบงตามรสชาตไิ ด 2 ชนิด คอื 1. อาหารวางคาว ไดแก ขนมจีบ แซนดว ชิ ปน สิบทอด สาคูไสหมู ซาลาเปา ฯลฯ 2. อาหารวา งหวาน ไดแก คกุ กี้ตา ง ๆ เคกตา ง ๆ ขนมปุยฝา ย ขนมดอกลาํ ดวน ขนมสอดไส พายไสต า ง ๆ เปนตน ลกั ษณะของอาหารวา ง อาหารวา งแบงตามลกั ษณะได 4 ประเภท คือ 1. การจดั แบงตามลักษณะการประกอบอาหาร 1.1 อาหารวา งประเภทตม นึ่ง เปนการทําใหอาหารสุก โดยใชไ อน้ําและนาํ้ เดือด ลักษณะอาหารมีความออนนุม ควรเสิรฟขณะรอน เชน สาคูไสหมู ซาลาเปา ขนมจีบ ขนมปุยฝา ย เปนตน 1.2 อาหารวา งประเภทแหง มที ั้งอาหารคาวและอาหารหวาน นิยมเสิรฟทง้ั อาหารวางเชาและอาหารวา งบาย 1.3 อาหารวางประเภททอด เปนการทําใหอาหารสุกโดยใชความรอนจากน้ํามัน ลักษณะอาหารกรอบ มีกลิน่ หอม ชวนรบั ประทาน เชน กระทงทอง ปนขลิบทอด โดนัท ขนมปงหนา ตาง ๆ เปนตน 1.4. อาหารวางประเภทอบ เปนการทําใหอาหารสุกโดยใชค วามรอนแหง เชน ขนมผงิ คุกก้ี ขนมปงตาง ๆ พายตา ง ๆ เปนตน 1.5 อาหารวา งประเภทปง ยาง เปนการทําให อาหารสุกโดยใชค วามรอนแหงเชนเดียวกัน เชน หมสู ะเตะ บารบ ีควิ ขา วตังเสวย เปน ตน 2. การจดั แบง ตามรสชาติอาหาร 2.1 อาหารวางคาว สวนใหญแลวจะเปน อาหารคาวทม่ี ชี ้ินขนาดพอคาํ การจดั เสิรฟ ทําไดงาย การจัดแบงตาม รสชาติ การจัดแบงตามลกั ษณะอาหาร คุกก้ี ปนขลบิ ทอด หมูสะเตะ อาหารวา ง 2.2 อาหารวางหวาน เปนอาหารหวานทุกชนิด แตน ิยมเฉพาะอาหารหวานแหง ไมน ิยมนาํ้ ขนาดของปริมาณ การจัดเสิรฟจะมขี นาดเล็กลงและปริมาณนอ ยกวาปกติ รูปแบบการจัดบริการอาหารวาง การจดั เล้ียงอาหารวาง ไดรับความนิยมในการใชในงานตาง ๆ มากมาย ไมว าจะเปน การสมั มนา การอบรม การ เลีย้ งฉลอง ฉะนั้น เพื่อใหเหมาะสมกับสถานการณต าง ๆ จงึ มีรปู แบบของการจัดบริการอาหารวาง ดงั น้ี 1. การจดั บรกิ ารเปนชดุ มีการจดั วางอาหารทุกอยา งอยภู ายในภาชนะเดยี วกนั ทงั้ เครอ่ื งด่มื และอาหารวาง ทุกชุด จะมีลักษณะอาหารเหมือนกนั เปน รูปแบบการจัดบรกิ ารท่ีนิยมมากเพราะจัดงายไมยงุ ยาก สามารถใหบ ริการไดทีละมาก ๆ ไมตองใชบรกิ รจํานวนมาก เตรยี มไวก อนลวงหนาได สามารถกาํ หนดงบประมาณไดอยางแนน อน 2. การจัดบริการแบบบุฟเฟต มลี กั ษณะกับการจัดอาหารคาวแบบบฟุ เฟตผ ูใชบ รกิ ารตองชว ยตวั เองทุกอยา ง สามารถเลือกรับประทานไดตามความพอใจ

3. การจดั บริการแบบสากล จะมีระเบยี บและกฎเกณฑมากไมคอยนยิ ม เปลืองแรงงาน สิน้ เปลอื งเงนิ มาก จะมี การกําหนดทีน่ ่งั ใหผรู บั ประทานวา จะนง่ั ท่ีใด รวมท้ังภาชนะดว ย ภาชนะ 1 ชดุ จะประกอบดว ย จานหวาน มดี หวาน สอ มหวาน ชดุ กาแฟหรือชุดชา ชอ นชา แกวนา้ํ ผาเช็ดมือหรือผา เช็ดปาก การจัดเสิรฟ อาหารวาง การจดั อาหารวางอาจจดั เสิรฟเพียงอยางเดียว หรอื หลายอยา งก็ไดซ ่ึงถามีการจดั เสริ ฟ หลายอยา งควรยึดหลกั ดงั น้ี 1. มีคุณคาทางโภชนาการอยางเพยี งพอ 2. มคี วามเหมาะสมกบั เพศ เพศชายมักมีความตอ งการปริมาณอาหารมากกวา เพศหญงิ ไมจําเปนตอง ประดดิ ประดอยในการทํามากนัก 3. มคี วามเหมาะสมกับวยั เชน เด็กตอ งการอาหารทม่ี ีสสี ันและรปุ รา งดงึ ดูดใจ 4. มคี วามแตกตางกันในเรื่องของประเภทอาหาร (คาว หวาน) รสชาตสิ ีสันและผิวสมั ผสั ของอาหาร (กรอบ นมุ ) นอกจากการจัดอาหารวา งแลว การจดั ถว ยกาแฟ จานรอง หรือจานแบงตองจดั ใหพอกับจาํ นวนแขก กระดาษเชด็ มอื ควรจะมีการจดั ไวใหมากกวา จาํ นวนแขก การจดั วางถาดอาหารตองจดั วางไวท ่ีแขก ตักหรือหยิบไดสะดวก พนกั งาน บรกิ ารจะคอยดูแลเรือ่ งการใหบ รกิ ารชาหรอื กาแฟใหพ รอมตลอดเวลา ซ่ึงแขกอาจจะเปน ผรู นิ รบั ประทานเองหรือพนักงานเปน ผูบ ริการใหก็ได ประโยชนข องอาหารวา ง 1. เปนอาหารท่ีค่นั ระหวา งมื้อ เพ่อื ประทังความหวิ 2. ชวยผอ นคลายความเครียด เกิดความสบายใจทําใหก ารทํางานมีประสิทธภิ าพย่งิ ขึ้น 3. ชว ยเพม่ิ บรรยากาศในการทํางานใหม สี สี นั สดชื่นมีชวี ติ ชีวา เชน พิธเี ปด สาํ นักงาน งานเลย้ี งฉลองการสมั มนา เปน ตน 4. รางกายไดร ับสารอาหารเพิ่มมากขึ้นนอกเหนือจากอาหารมอ้ื หลกั