หน่วยที่ 9 ดาราศาสตร์และเทคโนโลยีอวกาศ

นางสาวสภุ าวดี คําภาทู ครูชาํ นาญการพเิ ศษ โรงเรียนบ้านโสกเชือก(คุรุราษฎรอ์ าํ นวย)

เกิดจากโลกและดวงจันทร์โคจรมาอยูใ่ นแนวเส้นตรงเดียวกันกับ ดวงอาทิตย์ โดยมีดวงจันทร์อยู่ระหว่างดวงอาทิตย์กับโลก ต้องใช้อุปกรณ์ ในการสงั เกต เช่น แวน่ ดดู วงอาทิตย์ กลอ้ งโทรทรรศนส์ ําหรับดดู วงอาทิตย์

วงโคจรของโลก วงโคจรของดวงจนั ทร์ เงามวั โลก เงามดื วงโคจรของโลก ดวงจันทร์

ปรากฏการณ์สรุ ยิ ุปราคาเกดิ ข้ึนได้ 3 ลักษณะ ดังน้ี 1) สุริยุปราคาเต็มดวง เกิดจากดวงจันทร์อยใู่ กลโ้ ลกมาก เงาดวงจันทรจ์ ึงมีขนาดใหญ่ คนบนโลกที่อยบู่ รเิ วณเงามืดของดวงจนั ทรจ์ ะมองเห็น ดวงจนั ทรบ์ ังดวงอาทติ ยจ์ นมิด หรอื มองเหน็ ดวงอาทิตยม์ ดื ทง้ั ดวง เงามวั เงามดื โลก ดวงจันทร์ จดุ สงั เกตเห็นสุรยิ ปุ ราคาเต็มดวง ดวงอาทิตย์

ปรากฏการณส์ รุ ยิ ุปราคาเกดิ ขึ้นได้ 3 ลกั ษณะ ดงั น้ี 2) สรุ ยิ ุปราคาบางสว่ น เกิดจากคนบนโลกทอี่ ย่ใู นบรเิ วณเงามัวบนผวิ โลก จะมองเหน็ ดวงจนั ทรบ์ งั ดวงอาทิตยเ์ พยี งบางสว่ น จึงทาํ ให้มองเห็น ดวงอาทิตยแ์ หวง่ เปน็ เสย้ี ว จดุ สงั เกตเหน็ สรุ ยิ ปุ ราคาบางส่วน เงามวั เงามืด โลก ดวงจันทร์ จดุ สงั เกตเหน็ สรุ ยิ ปุ ราคาบางสว่ น ดวงอาทติ ย์

ปรากฏการณส์ ุริยุปราคาเกดิ ขนึ้ ได้ 3 ลักษณะ ดังน้ี 3) สรุ ยิ ุปราคาวงแหวน เกิดจากบางคร้ังดวงจันทร์อยหู่ า่ งจากโลกมาก ทาํ ให้เงาของดวงจนั ทรท์ อดไปไมถ่ งึ ผิวโลก ดวงจนั ทร์จึงมขี นาดเล็กกวา่ ดวงอาทิตย์ จึงบงั ดวงอาทติ ยไ์ ม่หมด ทาํ ให้มองเห็นขอบของดวงอาทิตยเ์ ปน็ รปู วงแหวน เงามัว เงามดื โลก ดวงจนั ทร์ จุดสังเกตเหน็ สุริยุปราคาวงแหวน ดวงอาทิตย์

เกิดจากดวงจันทร์และโลกโคจรมาอยู่ในแนวเส้นตรงเดียวกันกับ ดวงอาทิตย์ โดยมีโลกอยู่ระหว่างดวงอาทิตย์กับดวงจันทร์ สามารถสังเกต ได้ดว้ ยตาเปล่า

วงโคจรของโลก ดวงอาทิตย์ เงามัว เงามดื โลก ดวงจนั ทร์ วงโคจรของดวงจันทร์

ปรากฏการณ์จนั ทรปุ ราคา เกิดขน้ึ ได้ 3 ลกั ษณะ ดังนี้ 1) จันทรุปราคาเต็มดวง เกิดจากดวงจนั ทรท์ งั้ ดวงโคจรเขา้ ไปในเงามืดของโลก คนทีอ่ ยูบ่ นโลกจะมองเหน็ ดวงจันทรเ์ ปน็ สแี ดงอฐิ หรือเรียกวา่ พระจนั ทร์สีเลอื ด เงามวั เงามืด โลก ดวงจันทร์

ปรากฏการณจ์ ันทรปุ ราคา เกดิ ขึ้นได้ 3 ลักษณะ ดงั น้ี 2) จันทรปุ ราคาบางสว่ น เกิดจากดวงจันทร์บางส่วนโคจรเขา้ ไปในเงามดื ของโลก คนที่อย่บู นโลกจะมองเห็นดวงจนั ทร์ บางสว่ นมืดลง บางส่วนมีสีอิฐ เงามวั เงามดื โลก ดวงจนั ทร์

ปรากฏการณ์จันทรปุ ราคา เกิดขน้ึ ได้ 3 ลกั ษณะ ดงั น้ี 3) จนั ทรุปราคาเงามวั เกดิ จากดวงจนั ทร์โคจรเขา้ ไปในเงามัวเท่านั้น ทําให้มองเห็นดวงจนั ทรเ์ ต็มดวง แตเ่ หน็ ได้ ไมช่ ัดเจน เพราะความสวา่ งของดวงจนั ทร์จะลดน้อยลง เงามัว เงามืด โลก ดวงจนั ทร์

พฒั นาการของเทคโนโลยอี วกาศ พ.ศ. 2500 พ.ศ. 2504 สหภาพโซเวยี ตสง่ สปตุ นิก 1 สหภาพโซเวียตส่งนกั บินอวกาศคนแรก ดาวเทยี มดวงแรกของโลกขึ้นไปโคจรรอบโลก ของโลกข้นึ ไปโคจรรอบโลกพรอ้ มกับ แล้วไดท้ ําการทดลองเกย่ี วกับการดํารงชวี ติ ยานวอสต็อก 1 ของสง่ิ มชี ีวติ ในอวกาศ โดยการสง่ สุนขั ชื่อ ไลกา ยรู ิ กาการนิ ไปพร้อมกับยานสปุตนิิก 2

พฒั นาการของเทคโนโลยอี วกาศ พ.ศ. 2506 พ.ศ. 2512 สหภาพโซเวยี ตสง่ นกั บนิ อวกาศ สหรัฐอเมริกาส่งนกั บินอวกาศไปกบั ยานอะพอลโล 11 หญิงคนแรกของโลกขึน้ ไปใน เพอ่ื ลงสาํ รวจบนดวงจนั ทรพ์ รอ้ มกับนกั บินอวกาศ ช่อื นลี อวกาศพรอ้ มกับ ยานวอสตอ็ ก 6 อารม์ สตรอง เอ็ดวนิ อลั ดรนิ และไมเคิล คอลลินส์ เปน็ ครัง้ แรกทมี่ มี นุษยส์ ามารถกา้ วลงเหยยี บบนดวงจันทร์ได้ วาเลนตนิ า เทเรซโควา นโิ คเลเยฟ

พฒั นาการของเทคโนโลยีอวกาศ พ.ศ. 2520-2522 พ.ศ. 2533 สหรัฐอเมริกาทําการส่งยานวอยเอเจอร์ิ1 และ 2 สหรฐั อเมริกา และองคก์ ารอวกาศยุโรปรว่ มกนั ขึ้นไปสาํ รวจวงแหวนดาวเสารแ์ ละดวงจันทร์ ดวงที่ สง่ กล้องโทรทรรศน์อวกาศฮบั เบลิ ขน้ึ ไปโคจรรอบโลก เปน็ บริวารของดาวเสารแ์ ละขยายโครงการของ ยานวอยเอเจอริ์ 2ในการสาํ รวจดาวยูเรนสั และดาวเนปจูน

พัฒนาการของเทคโนโลยอี วกาศ พ.ศ. 2539-2540 พ.ศ. 2548 สหรัฐอเมรกิ าส่ง ยานมารส์ิ พาธไฟน์เดอร์ เพ่อื ไป องค์การนาซาทาํ การส่งยานดีพอิิมแพค ไปสํารวจ สํารวจดาวอังคาร โดยใชย้ านอวกาศหุ่นยนต์ 6 ลอ้ ชือ่ ดาวหางเทมเปล 1 ซ่งึ เปน็ ดาวหางท่ีช่วยให้ โซเจอริเ์ นอร์ิถ่ายภาพดาวอังคารสง่ กลับมายงั โลก นกั ดาราศาสตร์สามารถอธบิ ายการเกิดระบบสรุ ิยะ เมื่อหลายลา้ นปีท่แี ลว้ ได้

พัฒนาการของเทคโนโลยอี วกาศ พ.ศ. 2561 พ.ศ. 2562 องค์การนาซาได้ทาํ การปล่อยยาน Parker Solar บรษิ ทั เวอร์จนิ กาแล็กิ ตกิ ในสหรัฐอเมริกาสง่ เพอื่ สํารวจสว่ นนอกสดุ ของชัน้ บรรยากาศดวงอาทิตย์ ยานวเี อสเอส ยนู ติ ีิเปน็ ยานอวกาศเพ่อื การท่องเที่ยว มผี โู้ ดยสาร คือ เบท โมเสส + องค์การนาซาไดส้ ง่ ดาวเทียมสาํ รวจธารนํา้ แข็ง ICEsat-2 เพอ่ื ทําการสํารวจและเกบ็ ขอ้ มลู ปริมาณการละลายของธารนาํ้ แขง็ บนพ้ืนโลก

เทคโนโลยที ่ีใชใ้ นการสํารวจอวกาศ จรวด ยานอวกาศ สถานีอวกาศ เป็นส่ิงประดิษฐ์ทีส่ ร้างขึ้นเพ่อื ใช้ เป็นสงิ่ ประดิษฐ์ทใี่ ช้ในการเดนิ ทาง เป็นยานอวกาศขนาดใหญท่ ่ี มนษุ ยส์ ามารถอาศยั อยู่ไดแ้ ละ สังเกตวัตถุบนทอ้ งฟ้าทอ่ี ยไู่ กล ๆ เพอื่ สาํ รวจอวกาศของมนษุ ย์ ปฏิบตั ิภารกิจในน้นั ไดห้ ลายเดอื น โดยขยายภาพของวัตถุใหม้ ขี นาดใหญข่ ึน้

กล้องโทรทรรศน์ เทคโนโลยที ใ่ี ช้ในการสาํ รวจอวกาศ ดาวเทยี ม เปน็ ส่งิ ประดษิ ฐ์ที่สรา้ งขนึ้ เพอ่ื ใช้ เป็นสิ่งประดษิ ฐ์ทสี่ รา้ งข้ึนเพอ่ื ส่ง สังเกตวตั ถบุ นท้องฟ้าทีอ่ ยู่ไกล ๆ ขึ้นไปโคจรรอบโลก เพอ่ื ใชง้ านในวัตถุประสงคท์ ่ีตา่ งกนั โดยขยายภาพของวตั ถุใหม้ ีขนาดใหญข่ ้นึ เชน่ การพยากรณ์ การตดิ ต่อส่ือสาร

ใช้ดาวเทยี มอุตุนิยมวิทยา สาํ หรบั การพยากรณอ์ ากาศ ใชด้ าวเทียมสอ่ื สาร สาํ หรับการสื่อสาร การแพรส่ ัญญาณทางโทรทัศน์ วทิ ยุ ใช้ดาวเทยี มสํารวจทรัพยากร สําหรับหาแหลง่ ทรพั ยากรธรรมชาติ ใชด้ าวเทยี มนาํ รอ่ งหรอื GPS เพ่ือบอกตาํ แหน่งของเครอื่ งรับสญั ญาณบนพืน้ โลก ใชด้ าวเทียมดาราศาสตร์ ในการสํารวจดาวและวัตถุตา่ ง ๆ ใช้ความรู้มาประดิษฐ์ของใช้ เชน่ หมวกกนั น็อกที่นกั ปั่นจกั รยานสวมเพ่ือปกปอ้ งศรี ษะ รองเทา้ นกั กฬี าท่ีมีวัสดุกันกระแทก