ใบความรู้เฟคนิวส์ รู้ทันในยุคข้อมูลข่าวสาร

เฟคนิวส์ รู้ทันในยุคข้อมูลข่าวสาร เอกสารฉบับเต็ม ปัจจุบันเราสามารถรับข่าวสารได้หลากหลายช่องทาง โดยเฉพาะช่องทางอินเทอร์เนต็ เพราะความ สะดวกรวดเรว็ ในการรับและสง่ ข่าวสารตอ่ ๆ กนั ผ่านอุปกรณ์สื่อสาร ซ่งึ เปน็ อุปกรณ์ที่จาเปน็ สาหรบั ยุค นี้ โดยการใช้ส่อื สังคมออนไลน์ท่ีมีอิทธพิ ลต่อความคิดของผู้คนจานวนมาก อันเปน็ ชอ่ งทางหนึง่ สาหรับผไู้ ม่ ประสงค์ดีในการโน้มน้าวชักจูงหรือโฆษณาชวนเช่ือด้วยการสรา้ งเน้อื หาทาลายฝา่ ยตรงขา้ ม สร้างความ แตกแยก ชงิ ชงั จนเกิดความเขา้ ใจผิดหรอื ให้ความรู้ที่บิดเบอื น ตงั้ แต่เร่อื งความเข้าใจด้านสุขภาพไปจนถึง ทัศนคติทางการเมอื ง หรือการสร้างความเกลียดชังระหว่างกลุ่มคนท่ีมีอุดมการณ์แตกต่างกัน ทาให้เกิดความ สับสนตอ่ ผู้เสพข่าวสาร ปัจจุบันมีผู้ใช้งานส่อื สังคมออนไลนเ์ ป็นจานวนมากจึงเกิดการแพร่ขา่ วปลอมโดยผู้สง่ สาร หรือผู้อ่านไม่ได้ตรวจสอบข่าวสารนน้ั แล้วทาการส่งต่อไปเร่อื ย ๆ ส่งผลให้เกิดการกระจายข่าวสู่ผู้อ่ืน อย่างรวดเรว็ เฟคนวิ ส์ คอื ข่าวปลอมท่ีแชร์ผ่านสื่อสังคมออนไลนไ์ ม่ว่าจะเป็นเฟซบุ๊ก ทวิตเตอร์ และแอปพลิเค ชันไลน์ โดยข้อความหรือข่าวเหล่านี้สามารถสร้างความเข้าใจผิดและความเสียหายแก่บุคคลที่ถูกพาดพงิ และ สังคมได้ การกระจายข่าวปลอมมักเกิดขน้ึ อย่างรวดเร็วและสามารถกระจายขา่ วไปยงั กลุ่มคนจานวนมาก ซ่งึ มีงานวิจัยพบว่าข่าวปลอมหรอื เฟคนวิ ส์ สามารถเข้าถึงผู้ท่ีอา่ นได้มากกว่าข่าวจรงิ ถึง 6 เท่า การแพร่ข่าว ปลอมอย่างรวดเรว็ สู่คนจานวนมากมีเป้าหมาย คอื การทาให้ผู้รบั สารเข้าใจข้อมูลที่ผิดบิดเบอื นซ่งึ เป็นส่ิงท่ี ผิด เพราะสิง่ ท่ีตามมาคอื ผู้รับสารไม่สามารถแยกแยะข้อมูลข่าวสารได้ว่าข่าวไหนเท็จจริงหรือข่าวไหนปลอม เพราะข่าวปลอมบางขอ้ ความอ้างองิ ถึงบุคคลหรือแหลง่ อ้างอิงท่นี า่ เชือ่ ถือ จนบางคร้งั เกิดข้นึ เพยี งเพ่อื ใส่รา้ ย หรอื บิดเบือนขอ้ มูลบางอย่าง และบุคคลที่หลงเชอ่ื ข่าวปลอมเหล่านน้ั จะส่งต่อไปยงั บุคคลอ่ืน ต่อ ๆ กัน จึง อาจส่งผลทาให้เกิดการเข้าใจผิดทีข่ ยายวงกว้าง ซง่ึ ข่าวปลอมหลายข่าวมกั เป็นประเดน็ ทกี่ าลังถกเถียงใน สังคมออนไลน์หรือข่าวที่กาลงั เปน็ กระแส โดยข่าวปลอมมักจะเกิดจากบุคคลทไี่ ม่ได้เป็นที่ร้จู ักซ่ึงมกั เป็นผู้ใช้ หรือยูสเซอร์ (User) ท่ีสร้างขน้ึ มาใหม่เพอ่ื การเผยแพร่ข่าวปลอม ดงั น้นั ในฐานะท่เี ป็นผู้เสพข่าวควรจะมี ข้อสังเกตว่าข่าวท่ีเผยแพร่นน้ั เป็นข่าวจริง หรือ เฟคนิวส์ อย่างไร ทง้ั น้โี ทษของการผลิตหรือแชร์ขา่ วปลอม เป็นสงิ่ ท่คี นในยุคข้อมูลข่าวสารจะต้องเพ่ิมความตระหนักและระมัดระวัง อีกท้ังควรมีการตรวจสอบเป็นอย่าง ดีเช่นกนั ข้อสังเกตเพ่อื ใช้ประกอบการแยกแยะขอ้ มูลไม่วา่ จะเปน็ ข่าวจริงหรือขา่ วปลอมเบ้ืองต้น คือ ต้อง ตรวจสอบว่ามีเว็บไซตห์ รือแหล่งข่าวอืน่ ท่เี ผยแพร่ข่าวเดยี วกนั หรอื ไม่ หากมีเพยี งแหลง่ ข่าวเดียวก็อาจเปน็ ไป ได้ว่าเป็นข่าวทไี่ ม่น่าเชื่อถือ อีกท้ังต้องพิจารณาความน่าเชื่อถือของเว็บไซต์ทีเ่ ผยแพร่ข่าวประกอบด้วย ซ่ึง หากเป็นเว็บไซต์ข่าวที่นาเสนอข่าวเพียงไม่ก่ีหนา้ ไม่มีการระบุท่ีอยู่สาหรบั ติดตอ่ มีความเปน็ ไปได้วา่ เปน็ เว็บไซต์ที่ถูกสร้างเพอ่ื เผยแพร่ข่าวปลอมโดยเฉพาะ อาจทาการตรวจสอบด้วยการสอบถามบนเว็บ บอร์ด หรือติดตอ่ สานักขา่ วทน่ี ่าเชื่อถือให้ช่วยตรวจสอบ หรอื การตรวจสอบข่าวปลอมกับศนู ย์ต่อต้านข่าว ปลอมประเทศไทย นอกจากนี้ รูปแบบของข่าวปลอมที่เปน็ จุดสงั เกต คือ ขา่ วปลอมมกั จะใส่ภาพจากข่าวเก่า เพ่ือทาให้ดูน่าเช่อื ถอื กรณีดังกล่าวผู้ใช้สามารถตรวจสอบโดยใช้กูเกิล รเี วอร์ส อิมเมจ เสริ ์ช (Google Reverse Image Search) เพ่ือคน้ หาว่ารูปดงั กลา่ วปรากฏอยู่ในข่าวเกา่ หรือไม่ หรอื อกี วิธีคือการตรวจสอบ โดยการนาช่อื ข่าว หรือเน้ือความในข่าวมาค้นหาในกูเกิล ซ่ึงอาจพบเว็บไซต์แจ้งเตอื นว่าข่าวดังกล่าวเปน็ ขา่ ว ปลอม หรือดูวนั ที่เผยแพร่ข่าว ซ่งึ อาจพบว่าเปน็ ข่าวจรงิ แต่เผยแพรแ่ ล้วเมอ่ื อดีต

การเผยแพร่ข่าวปลอม ขอ้ มูลอันเป็นเท็จ หรือบิดเบือน มีความผิดเก่ียวกับการนาเข้าส่รู ะบบ คอมพวิ เตอรซ์ งึ่ ข้อมูลอันเปน็ เท็จ โดยความผิดและอัตราโทษน้นั มีทัง้ โทษปรับและโทษจาคุก ตาม พระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทาความผิดเก่ียวกบั คอมพิวเตอร์ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2560 การกระทา ความผิดดังกล่าว ผู้ที่ผลิตขา่ วปลอม บิดเบือน และนาเผยแพร่บนสอ่ื สังคมออนไลน์ รวมท้งั ผู้ส่งต่อข้อมูลเท็จ น้นั โดยร้อู ย่แู ล้วว่าเป็นข้อมูลเท็จ โดยท่ีน่าจะเกิดความเสียหายต่อการรกั ษาความมน่ั คงของประเทศ ความ ปลอดภัยสาธารณะ ความมน่ั คงในทางเศรษฐกิจของประเทศ หรอื โครงสร้างพ้นื ฐานอนั เปน็ ประโยชน์ สาธารณะของประเทศหรอื ก่อให้เกิดความต่ืนตระหนกแก่ประชาชนหรอื เปน็ ความผิดเก่ียวกบั ความมน่ั คง แห่งราชอาณาจักรหรือความผิดเก่ยี วกบั การก่อการร้ายตามประมวลกฎหมายอาญาถือว่ามีความผิดเท่ากบั ผู้กระทาผิดที่มโี ทษจาคกุ ไม่เกิน 5 ปี หรอื ปรับไมเ่ กนิ 1 แสนบาท หรือท้งั จาทั้งปรับ หากขอ้ มูลน้นั ทาให้ บุคคล องค์กร หน่วยงาน เส่ือมเสยี ชื่อเสียง หรือถูกดูหมน่ิ เกลียดชงั ก็ยงั อาจจะได้รับโทษในความผิดฐาน หมนิ่ ประมาท มีโทษจาคกุ ไมเ่ กิน 5 ปี หรือปรับไม่เกนิ 1 แสนบาท หรอื ทั้งจาทงั้ ปรับ ทั้งน้ี หน่วยงานภาครัฐที่ทาหน้าท่ีตรวจสอบข่าวปลอม คอื ศนู ย์ต่อต้านข่าวปลอมประเทศไทย ที่ จัดตั้งโดยความร่วมมือระหว่างกระทรวงดิจิทัลเพ่อื เศรษฐกิจและสังคม และศูนย์ปราบปรามอาชญากรรม เทคโนโลยีสารสนเทศ สานกั งานตารวจแห่งชาติ สายดว่ น 1155 หรือ 1599 ที่รับผิดชอบในการ ปราบปรามกลุ่มองค์กรอาชญากรรมท่กี ระทาความผิดและสง่ ผลกระทบต่อความเป็นอยขู่ องประชาชน อีกท้ัง ช่วยเหลือและตรวจสอบเฟคนิวส์เชิงลกึ ให้เกิดความเช่ือมน่ั กบั ประชาชน ดงั น้ัน หากเหน็ ขอ้ มูลท่ีโพสต์หรือ แชร์บนสื่อสังคมออนไลน์ให้พิจารณาอา่ น ตรวจสอบและตรวจทานให้ดีเสยี ก่อน เพราะการนาขอ้ มูลไปโพสต์ ต่อโดยทีไ่ ม่รู้ หรืออาจจะร้วู ่าข้อมูลนัน้ เป็นเท็จจะทาให้มีความผดิ ตามกฎหมาย