CS_sugar

น้าตาลในเครอ่ื งดม่ื สานกั อาหาร 1 น้าตาลในเคร่ืองดื่ม 1. น้าตาล น้าตาลเป็นคารโ์ บไฮเดรตชนดิ หน่งึ ทเ่ี ป็นแหลง่ พลงั งานของรา่ งกาย น้าตาล 1 กรมั ใหพ้ ลงั งาน 4 กโิ ลแคลอรี น้าตาลแบง่ ออกไดเ้ ป็น 2 ชนิดไดแ้ ก่ 1.1 น้าตาลโมเลกุลเดย่ี ว ไดแ้ ก่ กลโู คส ฟรกุ โทส และกาแลค็ โทส 1.2 น้าตาลโมเลกุลคู่ ไดแ้ ก่ ซูโครส (กลูโคส+ฟรุกโทส) มอลโทส (กลูโคส+กลูโคส) และแลคโทส (กลโู คส+กาแลคโทส) น้าตาลกลูโคสเป็นน้าตาลหน่วยย่อยท่สี าคญั ท่สี ุด เน่ืองจากร่ายกายสามารถดูดซมึ และนาไปใชไ้ ด้ โดยตรง เม่อื มกี ารบรโิ ภคอาหารกลุ่มคารโ์ บไฮเดรตมากเกนิ ความต้องการ ร่างกายจะเกบ็ สะสมกลูโคสในรปู ของไกลโคเจนทต่ี บั และกลา้ มเน้อื เพ่อื เกบ็ ไวใ้ ชเ้ ป็นแหล่งพลงั งานสารองในเวลาทร่ี า่ งกายขาดพลงั งาน แต่หาก มกี ารสะสมของไกลโคเจนมากเกนิ ไป ร่างกายจะเปล่ยี นเป็นการสะสมในรูปของเซลลไ์ ขมนั และอาจส่งผลให้ เกดิ ภาวะดอ้ื ต่ออนิ ซลู นิ เกดิ เป็นโรคอว้ น โรคเบาหวาน และโรคทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั เมตาบอลกิ อ่นื ๆ ตามมาได้ ผลเสยี ของการบรโิ ภคน้าตาลมากเกนิ ไปทเ่ี หน็ ไดช้ ดั คอื การเกดิ โรคฟนั ผุ เน่ืองจากน้าตาลทราย หรอื ซูโครส เป็นแหล่งอาหารท่ดี ที ่สี ุดของแบคทเี รยี ทอ่ี ย่ใู นช่องปาก เมอ่ื แบคทเี รยี กนิ น้าตาลซูโครสเป็นอาหารจะ สรา้ งสารท่ชี ่อื เดก็ ซ์แทรน (dextrans) ยดึ ตดิ กบั ฟนั และจะขยายจานวนจนเกดิ เป็นคราบพลกั (plague) ซ่งึ เป็นทอ่ี ยขู่ องแบคทเี รยี ชนิดอ่นื ๆ ทส่ี ามารถสรา้ งกรดออกมาทาลายเคลอื บฟนั จนเกดิ ฟนั ผใุ นทส่ี ดุ นอกจากน้ี เม่อื บรโิ ภคอาหารท่มี นี ้าตาลสูงจะทาให้ร่างกายรสู้ กึ อม่ิ เน่ืองจากไดร้ บั พลงั งานท่มี ากเกนิ ความตอ้ งการ และอาจสง่ ผลใหเ้ กดิ ภาวะขาดสารอาหารเพราะไมส่ ามารถรบั ประทานอาหารทม่ี ปี ระโยชน์อ่นื ๆได้ 2. คาแนะนาเรอื่ งการบริโภคน้าตาลขององคก์ ารอนามยั โลก (WHO) น้าตาลทผ่ี บู้ รโิ ภคไดร้ บั มาจาก 2 ส่วน ดงั น้ี 2.1 น้าตาลทม่ี อี ย่ตู ามธรรมชาตขิ องอาหาร ไดแ้ ก่ น้าตาลแลคโตสในนม น้าตาลฟรุกโตสในผกั ผลไม้ เป็นตน้ 2.2 น้าตาลทเ่ี ตมิ ในกระบวนการผลติ อาหาร เชน่ น้าตาลทราย เป็นตน้ WHO ไดอ้ อกคาแนะนาในการบรโิ ภคน้าตาลสาหรบั เดก็ และผใู้ หญ่ โดยแนะนาใหบ้ รโิ ภคน้าตาลอสิ ระ (Free sugar) ซง่ึ หมายถงึ น้าตาลโมเลกุลเดย่ี วและโมเลกุลค่ทู เ่ี ตมิ ลงไปในอาหาร รวมถงึ น้าตาลตามธรรมชาตทิ ่ี พบในน้าผง้ึ น้าเชอ่ื ม น้าผลไม้ และน้าผลไมช้ นิดเขม้ ขน้ น้อยกว่า 10% ของพลงั งานทงั้ หมดทค่ี วรไดร้ บั ในแต่ละ วนั และเมอ่ื เดอื นมนี าคม 2558 WHO ไดอ้ อกคาแนะนาการบรโิ ภคน้าตาลอสิ ระว่า หากเป็นไปไดใ้ หต้ งั้ เป้าหมาย ลดการบรโิ ภคลงเหลอื น้อยกว่า 5% ของพลงั งานทงั้ หมดทค่ี วรไดร้ บั ในแต่ละวนั ซง่ึ คดิ เป็นน้าตาลอสิ ระ 25 กรมั หรอื ประมาณ 6 ชอ้ นชา

น้าตาลในเครอ่ื งดม่ื สานกั อาหาร 2 3. พฤติกรรมการบริโภคน้าตาลของคนไทย ขอ้ มลู จากเครอื ขา่ ยเดก็ ไทยไมก่ นิ หวาน สานกั งานกองทุนสนับสนุนการสรา้ งเสรมิ สุขภาพ (สสส.) ได้ ตดิ ตามสถานการณ์การบรโิ ภคน้าตาลของคนไทยระดบั ประเทศ โดยเฉพาะในกลุ่มเด็ก ตงั้ แต่ปี พ.ศ. 2544- 2554 พบว่า คนไทยบรโิ ภคน้าตาลเพม่ิ ขน้ึ ในช่วงเวลา 10 ปี จากปี 2544 พบการบรโิ ภคน้าตาลท่ี 19.9 ชอ้ นชา ต่อวนั หรอื คดิ เป็นประมาณ 80 กรมั เพมิ่ ขน้ึ เป็น 25 ชอ้ นชาต่อวนั หรอื คดิ เป็นประมาณ 100 กรมั ในปี 2554 ขอ้ มลู จากสานักงานสถติ แิ ห่งชาติ เร่อื ง ผลการสารวจพฤตกิ รรมการดูแลสุขภาพของประชากร พ.ศ. 2556 ในกลุ่มประชากรอายุ 6 ปีขน้ึ ไป ดา้ นการบรโิ ภคเคร่อื งด่มื ประเภทน้าอดั ลมและเคร่อื งด่มื ไม่มแี อลกอฮอลท์ ่ี มรี สหวานพบว่า คนไทยบรโิ ภคน้าอดั ลมคดิ เป็นรอ้ ยละ 58.3 ของประชากรทส่ี ารวจ โดยมคี วามถใ่ี นการด่มื มาก ทส่ี ุดคอื 1-2 ครงั้ /สปั ดาห์ รองลงมาคอื 3-4 ครงั้ /สปั ดาห์ (คดิ เป็นรอ้ ยละ 35.2 และ 12.1 ตามลาดบั ) และบรโิ ภค เคร่อื งด่มื ไม่มแี อลกอลฮอล์ท่มี รี สหวานคดิ เป็นรอ้ ยละ 63.6 ของประชากรทส่ี ารวจ โดยมคี วามถ่ใี นการด่มื มาก ทส่ี ดุ คอื ดม่ื ทุกวนั รองลงมาคอื ดม่ื 1-2 ครงั้ /สปั ดาห์ (คดิ เป็นรอ้ ยละ 25.6 และ 21.3 ตามลาดบั ) 4. การดาเนินงานของ อย. และหน่วยงานอื่น 4.1 อย. หน่วยเคล่อื นท่เี พ่อื ความปลอดภยั ด้านอาหาร สานักอาหาร ได้สารวจขอ้ มลู ฉลากโภชนาการ ของผลติ ภณั ฑน์ มและเคร่อื งด่มื ทจ่ี าหน่าย ณ ห้างสรรพสนิ คา้ และรา้ นสะดวกซอ้ื จานวน 12 แห่ง ช่วงเดอื น มนี าคม – เมษายน พ.ศ.2558 จานวนทงั้ สน้ิ 1,242 ผลติ ภณั ฑ์ สามารถจาแนกการแสดงปรมิ าณน้าตาลของ ผลติ ภณั ฑเ์ ป็นต่อหน่ึงหน่วยบรโิ ภคของผลติ ภณั ฑน์ นั้ และหน่ึงหน่วยบรโิ ภคอ้างองิ กาหนดตามเง่อื นไขของ ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบบั ท่ี 182) พ.ศ.2541 เรอ่ื ง ฉลากโภชนาการ แสดงรายละเอยี ดดงั ตารางท่ี 1 ตารางที่ 1 ปรมิ าณน้าตาลในผลติ ภณั ฑ์ ประเภท จานวน ปริมาณน้าตาลต่อ ปริมาณน้าตาลต่อหนึ่งหน่วย (ตวั อย่าง) หนึ่งหน่วยบริโภค (กรมั ) บริโภคอ้างอิง* (กรมั ) ค่าตา่ สดุ ค่าสูงสุด เฉลี่ย 1. นมและผลิตภณั ฑน์ ม (187 ตวั อยา่ ง) ค่าตา่ สดุ ค่าสงู สุด เฉล่ีย 4 23 10 นมสด 79 5 29 18 6 23 10 14 31 18 นมปรงุ แต่ง 108 4 32 15 4 33 19 4 25 13 2. นมเปรยี้ ว/ โยเกิรต์ (157 ตวั อยา่ ง) 4 18 11 4 27 18 8 24 16 5 20 13 นมเปรย้ี ว 31 9 25 19 นมเปรย้ี วปรงุ แต่ง 70 โยเกริ ต์ 11 โยเกริ ต์ ปรุงแต่ง 45

น้าตาลในเครอ่ื งดม่ื สานกั อาหาร 3 ตารางที่ 1 ปรมิ าณน้าตาลในผลติ ภณั ฑ์ (ต่อ) ประเภท จานวน ปริมาณน้าตาลต่อ ปริมาณน้าตาลต่อหนึ่งหน่วย (ตวั อยา่ ง) หนึ่งหน่วยบริโภค (กรมั ) บริโภคอ้างอิง* (กรมั ) ค่าตา่ สดุ ค่าสงู สุด เฉล่ีย คา่ ตา่ สดุ คา่ สงู สุด เฉลี่ย 3. น้าผลไม้ (222 ตวั อยา่ ง) 4 50 22 น้าผลไมพ้ รอ้ มดม่ื 203 6 63 25 ** น้าผลไมเ้ ขม้ ขน้ 19 10 44 21 0 43 19 ** 4. เครอื่ งดื่มจากพชื ผกั ธญั พชื รวมทงั้ นมถวั่ เหลือง (326 ตวั อยา่ ง) 0 45 13 น้าผกั พรอ้ มดม่ื 126 0 46 23 0 42 11 น้าผกั เขม้ ขน้ 5 5 27 20 ** นมถวั่ เหลอื งพรอ้ มดม่ื 79 0 79 16 8 36 17 เครอ่ื งดม่ื ธญั พชื /ธญั ญาหาร 54 0 42 11 ** พรอ้ มด่มื 0 39 16 ** เคร่อื งดม่ื ธญั พชื /ธญั ญาหารปรงุ 28 0 33 14 0 33 15 สาเรจ็ รปู ชนิดผง ** เครอ่ื งด่มื สมนุ ไพรพรอ้ มดม่ื 20 12 54 24 14 31 25 000 เช่น ขงิ หลอ่ ฮงั๊ กว๊ ย เก๊กฮวย 11 24 19 เคร่อื งด่มื สมุนไพรสาเรจ็ รปู ชนิดผง 14 0 18 11 12 41 32 5. ชา กาแฟ (194 ตวั อย่าง) ** ชาพรอ้ มดม่ื 74 0 56 24 1 44 15 ชาสาเรจ็ รปู ชนดิ ผง 29 0 29 14 กาแฟพรอ้ มดม่ื 12 0 49 16 กาแฟสาเรจ็ รปู ชนิดผง 79 0 14 14 6. น้าอดั ลม (67 ตวั อยา่ ง) น้าหวานอดั กา๊ ซ 59 14 51 30 น้าหวานอดั ก๊าซสตู รไมม่ นี ้าตาล 8 0 0 0 7. เครอ่ื งดืม่ เกลือแร่ (12 ตวั อยา่ ง) พรอ้ มด่มื 12 14 30 27 8. เครอ่ื งดม่ื ที่มีน้าตาลและกาเฟอีนเป็นส่วนประกอบ (16 ตวั อยา่ ง) พรอ้ มดม่ื 16 2 28 24 9. เครอื่ งดมื่ อ่ืนๆ (61 ตวั อย่าง) น้าหวานเขม้ ขน้ 6 10 49 34 เครอ่ื งด่มื แต่งกลนิ่ รส เช่น น้ารส 55 1 44 18 ผลไม้ หมายเหตุ * หน่วยบรโิ ภคอา้ งองิ ตามบญั ชแี นบทา้ ยประกาศกระทรวงสาธารณสขุ (ฉบบั ท่ี 182) พ.ศ. 2540 เรอ่ื ง ฉลากโภชนาการ กาหนด  นมและผลติ ภณั ฑน์ ม เท่ากบั 200 มลิ ลลิ ติ ร

น้าตาลในเครอ่ื งดม่ื สานกั อาหาร 4  นมเปรย้ี ว/โยเกริ ต์ เทา่ กบั 150 มลิ ลลิ ติ ร  เครอ่ื งด่มื พรอ้ มบรโิ ภค เท่ากบั 200 มลิ ลลิ ติ ร ** ผลติ ภณั ฑป์ ระเภทผงสาเรจ็ รปู หรอื ชนดิ เขม้ ขน้ ทต่ี อ้ งมกี ารละลายน้าก่อนการบรโิ ภคตาม ปรมิ าณทก่ี าหนดของผลติ ภณั ฑน์ นั้ จงึ มเี พยี งค่าปรมิ าณน้าตาลต่อหน่งึ หน่วยบรโิ ภคของผลติ ภณั ฑ์ จากผลการสารวจดงั ตารางท่ี 1 พบว่า ผลติ ภณั ฑก์ ลุ่มเคร่อื งด่มื จากพชื ผกั ธญั พชื รวมทงั้ นม ถวั่ เหลอื ง, ชา กาแฟ และน้าอดั ลม มกี ารแสดงปรมิ าณน้าตาลต่อหน่ึงหน่วยบรโิ ภคอ้างองิ ต่าสุด เท่ากบั 0 กรมั ต่อหน่ึงหน่วยบรโิ ภคอ้างอิง (200 มลิ ลิลิตร) ซ่งึ ส่วนใหญ่จะมีการแสดงข้อความกล่าวอ้างเก่ียวกับ ปราศจากน้าตาล กากบั และพบปรมิ าณน้าตาลต่อหน่ึงหน่วยบรโิ ภคอ้างองิ สูงสุด เท่ากบั 50 กรมั ต่อหน่ึง หน่วยบรโิ ภคอา้ งองิ (200 มลิ ลลิ ติ ร) ในกล่มุ น้าผลไมพ้ รอ้ มด่มื เน่ืองจากน้ าตาลเป็ นแหล่ งพล ังงานท่ีส าค ัญของร่ างกายและปริมาณความต้ องการน้ าตาลท่ี เหมาะสมกบั ผู้บรโิ ภคนัน้ แตกต่างกนั ในแต่ละบุคคล ด้วยเหตุน้ี อย. จงึ ไม่ได้กาหนดปรมิ าณสูงสุดของการเตมิ น้าตาลลงในผลติ ภณั ฑอ์ าหาร ซ่งึ ผู้บรโิ ภคสามารถเลอื กผลติ ภณั ฑท์ ่เี หมาะกบั สุขภาพของตนเองได้จากฉลาก โภชนาการหรอื ฉลากโภชนาการแบบจดี เี อ ทแ่ี สดงอยบู่ นฉลากอาหาร แต่อยา่ งไรกต็ าม จากกระแสความเป็นห่วง เรอ่ื งสุขภาพของผบู้ รโิ ภค อย. จงึ ไดม้ แี นวทางในการดาเนินงานเพ่อื มุ่งหวงั ใหผ้ บู้ รโิ ภคสามารถเลอื กซอ้ื ผลติ ภณั ฑ์ ทม่ี คี ณุ คา่ ทางโภชนาการทด่ี กี วา่ ไดอ้ ย่างถูกตอ้ ง ดงั น้ี 1) ขยายการบงั คบั การแสดงฉลากโภชนาการแบบจดี เี อ (GDA) ใหค้ รอบคลมุ ถงึ อาหารทุกประเภท 2) จดั ทาสญั ลกั ษณ์โภชนาการอย่างง่าย ในกลุ่มผลติ ภณั ฑอ์ าหารแช่เยอื กแขง็ และเเช่เย็น อาหาร สาเรจ็ รปู นมและผลติ ภณั ฑ์ เครอ่ื งปรงุ รสปรมิ าณเกลอื ต่า รวมถงึ กลมุ่ เครอ่ื งดม่ื ดว้ ย 4.1 หน่วยงานอ่นื นอกจากการมาตรการทางกฎหมายของ อย. แล้ว คณะกรรมการกองทุนสนับสนุนการสรา้ ง เสรมิ สขุ ภาพ (บอรด์ สสส.) เหน็ ชอบใหจ้ ดั ทาขอ้ เสนอการลดขนาดน้าตาลบรรจซุ องเขา้ ส่ทู ป่ี ระชุม ครม. เพ่อื พจิ ารณามมี ตสิ นับสนุน โดยลดจากขนาด 8 กรมั /ซอง หรอื 2 ชอ้ นชา เหลอื เป็น 4 กรมั /ซอง หรอื 1 ชอ้ นชา ซง่ึ จะส่งผลใหธ้ ุรกจิ โรงแรม และธุรกจิ จดั ประชุม รวมถงึ หน่วยงานราชการต่าง ๆ สมคั รใจใชน้ ้าตาลขนาด 4 กรมั /ซอง เน่ืองจากพฤติกรรมของคนส่วนใหญ่เคยชนิ กบั การเตมิ น้าตาลหมดซอง แมไ้ ม่ทราบว่าก่กี รมั ซ่งึ จากการหารอื กบั ผผู้ ลติ น้าตาล และกลุ่มธุรกจิ โรงแรมกย็ นิ ดใี หค้ วามร่วมมอื โดยไดม้ กี ารรณรงคใ์ หค้ วามรแู้ ก่ ผบู้ รโิ ภคร่วมกบั อย. ในเร่อื ง “หวานพอดที ่ี 4 กรมั ” และพฒั นากฎระเบยี บเมอ่ื สงั คมมคี วามพรอ้ ม (ขา่ วจาก ASTV online, 2 เมษายน 2558)

น้าตาลในเครอ่ื งดม่ื สานกั อาหาร 5 5. ข้อแนะนาการบริโภคน้าตาลสาหรบั คนไทย การบรโิ ภคน้าตาลในปรมิ าณสงู มคี วามเสย่ี งต่อการเกดิ โรคไม่ตดิ ต่อเรอ้ื รงั เช่น โรคเบาหวาน ดงั นนั้ ในการเลอื กซ้อื และบรโิ ภคผลติ ภณั ฑอ์ าหาร ควรดูปรมิ าณน้ำตำล ท่แี สดงบนฉลากโภชนาการ และฉลาก โภชนาการแบบจดี เี อ หรอื ทเ่ี รยี กว่า ฉลากหวาน มนั เคม็ โดยเลอื กซอ้ื ผลติ ภณั ฑท์ ม่ี ปี รมิ าณ น้ำตำลตำ่ กว่ำ ในคุณค่าทางโภชนาการต่อหน่ึงหน่วยบรโิ ภค หรอื ในขนาดบรรจุภณั ฑ์ท่เี ท่ากนั และควรเลอื กบรโิ ภค ผลติ ภณั ฑอ์ าหารทเ่ี หมาะสมกบั ภาวะสุขภาพของผบู้ รโิ ภคเอง ทงั้ น้ี ปรมิ าณน้าตาลทงั้ หมดทแ่ี นะนาบรโิ ภคไม่ ควรเกนิ วนั ละ 65 กรมั (น้าตาลทอ่ี ยใู่ นธรรมชาตขิ องอาหารและน้าตาลทเ่ี ตมิ ลงไป) น้ำตำลทรำย 1 ชอ้ นชำ เท่ำกบั 4 กรมั ดงั นนั้ ปรมิ าณสงู สดุ ของน้าตาลทรายทส่ี ามารถเตมิ ไดเ้ พมิ่ ในอาหาร ไมค่ วรเกนิ 6 ชอ้ นชา (24 กรมั ) ต่อวนั อา้ งองิ สานกั โภชนาการ กรมอนามยั ปริมาณน้าตาลในนมและเคร่อื งด่ืม ทราบได้จาก... ผู้บรโิ ภคสามารถทราบข้อมูลปรมิ าณน้าตาลในผลติ ภณั ฑ์นมและเคร่อื งด่มื ได้จากการอ่านฉลาก โภชนาการซง่ึ เป็นการแสดงค่าต่อหน่งึ หน่วยบรโิ ภค หรอื จากฉลากโภชนาการแบบจดี เี อ หรอื ฉลากหวาน มนั เคม็ ซง่ึ เป็นการแสดงคา่ ต่อหน่งึ หน่วยบรรจภุ ณั ฑ์ ฉลากโภชนาการ ฉลากโภชนาการแบบจดี เี อ (ฉลากหวาน มนั เคม็ ) แสดงดา้ นหน้ำบรรจภุ ณั ฑ์ แสดงดา้ นหลงั บรรจภุ ณั ฑ์ จากตวั อย่างฉลากโภชนาการข้างต้น หากถ้ากนิ หมด 1 ซองจะได้รบั ปรมิ าณน้าตาล 22% คดิ จาก ปรมิ าณสงู สดุ ทบ่ี รโิ ภคไดต้ ่อวนั (65 กรมั ) ซง่ึ สามารถไดร้ บั ปรมิ าณน้าตาลจากการบรโิ ภคอาหารอ่นื ไดอ้ กี 78% (จากการบรโิ ภคอาหารมอ้ื หลกั 3 มอ้ื , อาหารวา่ งและเครอ่ื งดม่ื ระหว่างมอ้ื )

น้าตาลในเครอ่ื งดม่ื สานกั อาหาร 6 ขอให้ผบู้ ริโภคเลือกซ้ือผลิตภณั ฑท์ ีเ่ หมาะสมกบั สขุ ภาพของตนเองด้วยการอ่านฉลากโภชนาการ ผทู้ ่ี เป็นหรอื มภี าวะเสย่ี งต่อโรคอว้ นและเบาหวาน ขอใหเ้ ลอื กซอ้ื ผลติ ภณั ฑท์ ม่ี นี ้าตาลเป็นส่วนประกอบในปรมิ าณ ต่า ก่อนซอ้ื ควรสงั เกตวนั ทผ่ี ลติ วนั หมดอายุ สภาพภายนอกของบรรจุภณั ฑต์ ้องสมบูรณ์ ไม่มรี อยบุบหรอื ฉีก ขาด มกี ารเกบ็ รกั ษาในสภาพทเ่ี หมาะสมหากผ้บู ริโภคพบเหน็ ผลิตภณั ฑส์ ขุ ภาพทีไ่ ม่ได้มาตรฐาน หรือไม่ ได้รบั ความปลอดภยั จากการบริโภค ขอให้ร้องเรียนมาได้ทีส่ ายด่วน อย. โทร. ๑๕๕๖ หรือ E-mail: ๑๕๕๖@fda.moph.go.th หรือ ตู้ปณ. ๑๕๕๖ ปณฝ. กระทรวงสาธารณสขุ จ.นนทบรุ ี ๑๑๐๐๔ หรือ ผ่าน Oryor Smart Application หรือ สาํ นักงานสาธารณสุขจงั หวดั ทวั่ ประเทศ เพือ่ ติดตาม ตรวจสอบและพิจารณาดาํ เนินการตามกฎหมายกบั ผทู้ ีก่ ระทาํ ผิดต่อไป