I.DÜNYA SAVAŞI EZGİ KOÇKAYA
İÇİNDEKİLER I. DÜNYA SAVAŞI I. DÜNYA SAVAŞI'NDA GRUPLAR SAVAŞIN NEDENLERİ OSMANLI'NIN SAVAŞA KATILMASI SAVAŞTA OSMANLI DEĞERLENDİRME
I. DÜNYA SAVAŞI Birinci Dünya Savaşı gerçekleştiği dönemden itibaren günümüze kadar tüm dünya tarihini etkileyen en önemli olaylardan biri olmuştur. Sanayi İnkılabı sonrasında gelişen ekonomik rekabet ve bunun yanında devletlerarasında yaşanan mücadeleler insanlığı savaşa sürüklemenin en etkili sebeplerinden olmuştur. BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI
I.DÜNYA Birinci Dünya Savaşı 1914-1918 seneleri SAVAŞI'NDA arasında İttifak (bağlaşma) ve İtilaf (anlaşma) GRUPLAR grupları arasında gerçekleşmiştir. İttifak ve İtilaf gruplarının oluşumu savaşın çok daha öncesinde gerçekleşmiştir. 1871 yılında siyasi birliğini tamamlayan Almanya, sömürgelerini artırarak daha güçlü bir devlet haline gelmek istemiştir. Bu amaçla Almanya, öncelikle 1879’da Avusturya- Macaristan ile yakınlaşarak bir ittifak sağlamış 1882 senesinde ise henüz siyasi birliğini kendisi gibi yeni tamamlamış ve ortak amaçlar güden İtalya ile yakınlaşmış böylece üç devlet arasında Üçlü İttifak Grubu oluşturulmuştur. Üçlü İttifak grubunun karşısında ise dönemin en güçlü sömürgelerine sahip olan İngiltere var olan gücünü korumak ve İttifak grubu karşısında dengeyi sağlamak amacıyla önce Fransa sonra ise Rusya ile anlaşma imzalamış böylece 1907 senesinde Üçlü İtilaf Grubu oluşturulmuştur. I. DÜNYA SAVAŞI’NDA GRUPLAR
ZAMAN İÇERİSİNDE BU DEVLETLER ARASINDA KUTUPLAŞAN DÜNYADA SAVAŞ KAÇINILMAZ OLMUŞ 1914 SENESİNE GELİNDİĞİNDE HER İKİ GRUBA DA BİRÇOK DEVLET DÂHİL OLMUŞTUR. I. DÜNYA SAVAŞI
İTİLAF DEVLETLERİ SAVAŞ BAŞLAMADAN ÖNCE İNGİLTERE FRANSA RUSYA SAVAŞ BAŞLADIKTAN SONRA İNGİLTERE FRANSA RUSYA İTALYA JAPONYA SIRBİSTAN ROMANYA BELÇİKA BREZİLYA PORTEKİZ YUNANİSTAN AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ I. DÜNYA SAVAŞI
İTTİFAK DEVLETLERİ SAVAŞ BAŞLAMADAN ÖNCE ALMANYA AVUSTRUYA-MACARİSTAN İTALYA SAVAŞ BAŞLADIKTAN SONRA ALMANYA AVUSTRUYA-MACARİSTAN OSMANLI BULGARİSTAN I. DÜNYA SAVAŞI
SAVAŞIN GENEL NEDENLERİ ·MİLLİYETÇİLİK AKIMI ·SÖMÜRGECİLİK YARIŞI ·HAM MADDE VE PAZAR ARAYIŞI ·DEVLETLERARASI BLOKLAŞMA ·SİLAHLANMA YARIŞI SAVAŞIN NEDENLERİ
SAVAŞIN ÖZEL NEDENLERİ · FRANSA’NIN SEDAN SAVAŞI’NDA ALMANYA’YA KAPTIRDIĞI KÖMÜR YATAKLARI AÇISINDAN ZENGİN OLAN ALSACE LORRAİNNE’İ (ALSAS LOREN) GERİ ALMAK İSTEMESİ · AVUSTURYA-MACARİSTAN İMPARATORLUĞU'NUN VE ONUNLA ORTAK POLİTİKALAR İZLEYEN ALMANYA'NIN PANCERMENİZM POLİTİKASI · JAPONYA’NIN UZAK DOĞUDA SÖMÜRGELER ELDE ETMEK İSTEMESİ · RUSYA’NIN İSTANBUL VE ÇANAKKALE BOĞAZLARINI ELE GEÇİREREK, GÜNEYE İNME POLİTİKASINI GERÇEKLEŞTİRMEK İSTEMESİ · RUSYA’NIN BALKANLARDAKİ BÜTÜN SLAVLARI KENDİ HÂKİMİYETİ ALTINDA BİRLEŞETİRMEK İSTEMESİ (PANSLAVİZM POLİTİKASI) · ALMANYA VE İTALYA’NIN SİYASİ BİRLİKLERİNİ TAMAMLAMASI VE SÖMÜRGECİLİK REKABETİNE KATILMALARI · İNGİLTERE VE ALMANYA ARASINDAKİ EKONOMİK VE SİYASİ REKABET · İTALYA’NIN AKDENİZ VE CİVARINDA YENİ SÖMÜRGELER ELDE ETME İSTEĞİ SAVAŞIN NEDENLERİ
SAVAŞIN BAŞLAMA SÜRECİ Büyük devletlerin gerek siyasi gerek ekonomik nedenlerden dolayı girmiş oldukları mücadele Avusturya-Macaristan veliahtı Franz Ferdinand ve eşinin bir Sırp milliyetçisi tarafından öldürülmesi ve bunun ardından Avusturya-Macaristan’ın Sırbistan’a savaş açması ile tüm dünya üzerinde etki yaratacak bir savaşa dönüşmüştür. (28 Temmuz 1914). Almanya, Avusturya Macaristan yanında yer almış Rusya da Sırbistan tarafında yer almıştır. Rusya Avusturya’ya, Almanya ise Rusya’ya savaş ilan etmiştir. Almanya’nın Fransa ve Belçika’ya saldırması üzerine de İngiltere Almanya’ya savaş ilan etmiştir. Savaştan önce İttifak Devletleri arasında yer alan İtalya ise savaş başladıktan sonra taraf değiştirerek İtilaf Devletleri’nin yanında savaşa katılmıştır. SAVAŞIN NEDENLERİ
OSMANLI’NIN SAVAŞA KATILMA SEBEPLERİ Osmanlı Devleti savaş başlangıcında tarafsız kalmış fakat herhangi bir saldırı durumunda tek başına kalmak istemediği için öncelikle İtilaf Devletleri yanında yer almak istemiştir. İtilaf Devletleri, Osmanlı Devleti’nin bu talebini reddedince Almanya ile yakınlaşarak savaş sürecinde İttifak Devletleri tarafında yer almıştır. OSMANLI'NIN SAVAŞA KATILMASI
OSMANLI’NIN SAVAŞTIĞI CEPHELER TAARRUZ CEPHELERİ KAFKAS CEPHESİ KANAL CEPHESİ SAVUNMA CEPHELERİ ÇANAKKALE CEPHESİ IRAK CEPHESİ HİCAZ-YEMEN CEPHESİ SURİYE-FİLİSTİN CEPHESİ YARDIM CEPHELERİ GALİÇYA MAKEDONYA ROMANYA OSMANLI'NIN SAVAŞA KATILMASI
SAVAŞTA OSMANLI
KAFKAS CEPHESİ Osmanlı Devleti’nin savaş sürecinde açmış olduğu ilk taarruz cephesidir. Cephede Ruslara karşı savaşılmış Doğu Anadolu’da Rus ilerleyişi durdurulmak istenmiş aynı zamanda Kafkasya üzerinden Orta Asya Türklerini birleştirmek amaçlanmıştır. Enver Paşa komutasında 22 Aralık 1914’te Sarıkamış Harekâtı başlatılmıştır. Ağır kış şartları altında yenik düşen Osmanlı kuvvetleri karşısında Ruslar Erzurum, Muş, Van, Bitlis, Erzincan ve Trabzon’u ele geçirmiştir. Çanakkale zaferinde sonra Kafkas Cephesine atanan Mustafa Kemal, Muş ve Bitlis’i düşman işgalinden kurtarmıştır. Rusya’nın Brest Litowsk anlaşması ile savaştan çekilmesi üzerine Kars, Ardahan ve Batum Osmanlı’ya bırakılmıştır. KAFKAS İSLAM ORDUSU Bolşevik İhtilali sonrası bölgeden ayrılan Rus ordusu silahlarını bölgedeki Gürcü ve Ermenilere bırakmıştı. Bunun sonucu olarak Gürcü ve Ermeniler bölgede Türklere karşı saldırıya geçmiş birçok insan katledilmiştir. Azerbaycan Türkleri Osmanlı’dan yardım istemiş Osmanlı da Kafkas İslam Ordusu’nu kurarak Bakü’ye göndermiştir. Kafkas İslam Ordusu’nun mücadeleleri ile şehir düşmandan temizlenmiştir. KANAL CEPHESİ Osmanlı Devleti’nin Süveyş Kanalı’nı ele geçirerek İngiltere’nin sömürgeleri ile bağlantısını kesmek amacıyla açmış olduğu ikinci taarruz cephesidir. Osmanlı ordusu İngiliz ordusu karşısında cephede başarısız olmuştur SAVAŞTA OSMANLI
ÇANAKKALE CEPHESİ İtilaf Devletleri tarafından açılan bir cephedir. Bu cephenin açılması ile İstanbul ve Boğazlar ele geçirilmek istenmiş aynı zamanda müttefik oldukları Rusya’ya kolaylıkla yardım göndermek amaçlanmıştır. Deniz yolu ile yapılan saldırıda başarısız olan İtilaf Devletleri karadan saldırı başlatmışlar bunun sonucunda da Türk ordusunun büyük direnişi ile karşılaşarak yenilgiye uğramışlardır. SAVAŞTA OSMANLI
HİCAZ-YEMEN CEPHESİ İngiltere’nin Mekke Emiri Şerif Hüseyin’e vaat ettiği bağımsızlık, Arap kabileleri Osmanlı’ya karşı ayaklandırmıştır. Cephede kutsal yerler korunmak için İngilizler ve Mekke Emiri Şerif Hüseyin’e karşı savaşılmıştır. Mondros Ateşkes Anlaşması imzalanmasına rağmen Medine’yi savunan Fahrettin Paşa büyük direnişine devam etmiş fakat savaşın neticesinde Osmanlı bu topraklardan çekilmek zorunda kalmıştır. IRAK CEPHESİ İngiltere tarafından açılan bir cephedir. İngiltere’nin Ortadoğu petrollerini kontrol altında tutma ve Ruslarla birleşme hedefleri sonucunda açılmıştır. Kut’ül Amare’ye kadar ilerleyen İngiliz orduları Türk ordusu tarafından kuşatmaya alınmış ve İngiliz kuvvetleri telsim olmuştur. Kazanılan zaferin ardından savaşın sonunda saldırıya geçen İngilizler Bağdat’a kadar olan bölgeyi ele geçirmişlerdir. SAVAŞTA OSMANLI
SURİYE FİLİSTİN CEPHESİ Kanal Harekâtı’nda geri çekilen Osmanlı kuvvetleri üzerine İngilizler tarafından yapılan saldırılar Suriye, Filistin ve Kudüs’ün işgali ile devam etti. Mustafa Kemal, İngilizlerin taarruzu karşısında Antakya’dan Halep’in kuzeyine uzanan bir savunma hattı kurdu ve İngilizler durduruldu. GALİÇYA, MAKEDONYA VE ROMANYA CEPHELERİ Osmanlı Devleti’nin sınırları dışında, müttefik olduğu devletlere yardım sağlamak amacı ile savaştığı cephelerdir. SAVAŞTA OSMANLI
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI SONUÇLARI Avrupa’nın siyasi haritası değişmiştir. İmparatorluklar parçalanmış yeni devletler kurulmuştur. Milletler Cemiyeti (Cemiyet-i Akvam) kurulmuştur. Avrupa’da yeni siyasi ideolojiler ortaya çıkmıştır. Savaştan mağlup çıkan devletler ağır şartlar altında bırakılmış bu durum II. Dünya Savaşı’na sebebiyet vermiştir. Çok fazla sayıda insan hayatını kaybetmiştir. DEĞERLENDİRME
DEĞERLENDİRME
DEĞERLENDİRME
KONU TESTİ KONU VİDEOSU DEĞERLENDİRME
KAYNAK https://islamansiklopedisi.org.tr › birinci-dunya-savasi Eric Hobsbawm, Kısa 20. yüzyıl , Eylül 2006 Oral Sander,Siyasi Tarih,Haziran 1998 Dünya Savaşı - (Resimli Harp Tarihi) - Ian Westwel İş Bankası Kültür Yayınları (PDF)
Search
Read the Text Version
- 1 - 23
Pages: