นิทานพื้นบ้านภาคกลาง

นิทานภาคกลาง มกั อธบิ ายทม่ี าหรอื ตานานสถานทแ่ี ละสง่ิ ตาา งๆ

นทิ านภาคกลาง “พญากงพญาพาน“

กลาาวถงึ พญากงไดค้ รองเมอื งกาญจนบุรๆี (บางสานวนวาา เป็นเมอื งนครชยั ศร)ี ๆมพี ระมเหสรี ปู โฉมงดงามๆเมอ่ื พระ มเหสที รงพระครรภๆ์ โหรหลวงไดท้ านายวาา จะไดพ้ ระราช โอรสเป็นผมู้ บี ุญๆและจะไดเ้ ป็นใหญาภายหน้าๆแตจา ะเป็นผฆู้ าา พระราชบดิ า

เมอ่ื ครบกาหนดพระมเหสกี ป็ ระสตู พิ ระกุมารๆขณะทข่ี า้ ราชบรพิ าร ไดเ้ อาพานไปรองรบั ๆบงั เอญิ หน้าผากของพระกุมารกระทบขอบพาน เป็นแผลๆพญากงไดส้ งั่ ใหน้ าพระกุมารไปทง้ิ ตามยถากรรมๆ ยายหอมไปพบเขา้ จงึ นาไปเลย้ี งไวแ้ ละตงั้ ช่อื วาา ๆ“พาน”

ครนั้ เมอ่ื เดก็ ชายพานโตขน้ึ ยายหอมกน็ าไปฝากใหเ้ ลาา เรยี นทว่ี ดั ๆ พานเป็นเดก็ ฉลาดๆสมภารวดั ผเู้ ป็นอาจารยจ์ งึ รกั ใครเา อน็ ดู มวี ชิ าอะไร กส็ อนใหห้ มดๆอาจารยไ์ ดน้ าพานไปฝากใหเ้ ขา้ รบั ราชการกบั เจา้ เมอื ง ราชบุรๆี พานเป็นคนปัญญาดๆี เรยี บรอ้ ยและขยนั ๆจงึ เป็นทโ่ี ปรดปราน ของเจา้ เมอื งราชบรุ มี ากๆจนถงึ กบั รบั ไวเ้ ป็นโอรสบญุ ธรรมๆ

สมยั นนั้ เมอื งราชบรุ ขี น้ึ กบั เมอื งกาญจนบุรๆี พระยาราชบุรตี อ้ ง สงา เครอ่ื งบรรณาการทกุ ปีๆพญาพานเป็นผมู้ ฝี ีมอื ในการรบจงึ ชกั ชวนใหเ้ จา้ เมอื งราชบุรยี กกองทพั ไปปราบเมอื งกาญจนบุรๆี พญาพานเป็นแมทา พั ออกไปรบกบั พญากงๆทงั้ สองทายทุ ธหตั ถกี นั ในทส่ี ดุ พญากงกถ็ ูกฟันดว้ ยของา้ วคอขาดตายในทร่ี บ

เมอ่ื พญาพานเขา้ ยดึ เมอื งกาญจนบุรไี ดแ้ ลว้ ๆยาอมไดท้ งั้ ราชสมบตั ติ ลอดจนพระมเหสขี องพญายากงดว้ ยๆแตา ในขณะทจ่ี ะเขา้ ไปหาพระมเหสนี นั้ ๆเทวดาไดแ้ ปลงกายเป็น แมวแมลา กู ออา นใหล้ กู กนิ นมขวางประตไู วๆ้ แลว้ รอ้ งทกั เสยี กาอน

พญายาพานจงึ ไดอ้ ธษิ ฐานวาา ๆถา้ พระมเหสเี ป็นแมขา องตน จรงิ กข็ อใหม้ นี ้านมไหลซมึ ออกมาๆกเ็ หน็ น้านมไหลออกมาจรงิ ๆ จงึ ไดร้ วู้ าา ทงั้ สองเป็นแมลา กู กนั ๆพญายาพานจงึ สานกึ ไดว้ าา ได้ กระทาปิตุฆาตฆาา พระราชบดิ าๆและโกรธทย่ี ายหอมปิดบงั ความจรงิ ๆดว้ ยโทสะจงึ สงั่ ใหน้ ายายหอมไปฆาา เสยี

ตาอมาดว้ ยความสานกึ ผดิ ๆทไ่ี ดฆ้ าา พระราชบดิ าและ ยายหอมผมู้ พี ระคณุ ๆจงึ ไดส้ รา้ งพระเจดยี ข์ นาดใหญาสงู แคา นกเขาเหนิ ตามคาแนะนาของพระอรหนั ตๆ์ คอื ๆพระปฐมเจดยี ๆ์ ทเ่ี มอื งนครชยั ศรๆี (ปัจจบุ นั ตงั้ อยใาู นจงั หวดั นครปฐม)ๆเพอ่ื เป็น การลา้ งบาปทฆ่ี าา พระราชบดิ าใหบ้ รรเทาลงบา้ งๆและสรา้ งพระ ประโทณเจดยี ๆ์ (ปัจจบุ นั ตงั้ อยใาู นจงั หวดั นครปฐม)ๆเพอ่ื ลา้ งบาป ทฆ่ี าา ยายหอม

ทม่ี าๆ:ๆมรดกภูมปิ ัญญาทางวฒั นธรรม http://ich.culture.go.th/